Biznes w chmurze

TEMAT NUMERU
Biznes w,chmurze
©
Aktualnie niemal każda firma ma wielkie ilości danych gromadzonych i,przetwarzanych
w,systemach IT. Każdego dnia powstają eksabajty danych, których większość jest
przetwarzana przez różne programy, agregatory informacji i,zaawansowane
algorytmy. Nowoczesny biznes w,swoim informatycznym wymiarze przenosi się
w,tzw. chmurę obliczeniową. Coraz częściej sięgają po nią również mały biznes
oraz sektor administracji. Jakie możliwości stwarza przedsiębiorstwom wykorzystanie
technologii chmury obliczeniowej?
Chmura obliczeniowa (z6 ang. cloud
computing) to sposób przetwarzania dużych ilości danych i6nowy model dystrybucji usług IT.
Istotą chmury obliczeniowej jest dostęp
użytkownika do rozbudowanego systemu
w, bardzo prosty sposób. Aby skorzystać z, zasobów chmury obliczeniowej, wystarczy dostęp
do sieci. Znamienny jest również fakt, że najczęściej odbiorcy biznesowego nie interesuje w,tym
kontekście, w, jaki sposób chmura jest zbudowana i,za jak skomplikowaną strukturą się kryje.
Najważniejszy jest dostęp do palety gotowych
usług, co nie wymaga od firmy inwestycji w,infrastrukturę IT.
Skoro cloud computing można zdefiniować
jako model świadczenia usług informatycznych,
to inny jest także sposób rozliczania. Odbywa się
według ściśle określonych zasad, w,których odbiorca płaci tylko za rzeczywiste wykorzystanie
zasobów lub – w, modelu abonamentowym –
za dostęp do usługi, niezależnie od stopnia jej
wykorzystania.
Dlaczego chmura się przyjęła?
Model chmury obliczeniowej przyjął się najpierw
w, rozwiązaniach konsumenckich. Weźmy pod
uwagę chociażby pocztę elektroniczną, do której dostęp gwarantują różni dostawcy i, media
przez przeglądarkę www. Masowe platformy
społecznościowe są już tylko ukonstytuowaniem
chmury jako modelu dystrybucji zróżnicowanej
oferty usług (np. media, TV). W,ślad za rozwiązaniami detalicznymi pojawiły się możliwości jej
biznesowego wykorzystania. Oczywiście, pierwszymi dostawcami chmury stali się globalni gracze IT, m.in. Microsoft, Google, HP i,IBM. Prawdziwie rewolucyjny model wprowadziła firma
Amazon (światowy lider ecommerce) ze swoją
platformą EC2.
Biznes dość szybko odkrył ogromne możliwości nowego modelu biznesowego. Chmura obliczeniowa znacznie obniża koszty i,ogranicza ryzyko w,biznesie. Jej elastyczność ułatwia wdrażanie
innowacji. Chmura to otwarty dostęp do możliwości, które jeszcze do niedawna były zarezerwowane tylko dla największych organizacji. Dostęp
do wydajnej infrastruktury i, oprogramowania
w, modelu cloud computing jest szczególnie korzystny dla firm z, sektora MSP czy wszystkich
tych, które w,starym modelu nie byłyby w,stanie
13
Fot. E. Zdrojewska
Cloud computing to stosunkowo nowe zjawisko, aktualnie odmieniane w, biznesie przez
wszystkie przypadki. Nie bez powodu. Nowy
model usług IT daje duże możliwości biznesowe. Model dotyczy procesów przetwarzania
danych w, infrastrukturze IT, do której dostęp
zapewniony jest przez Internet. W, ten sposób
możliwy jest dostęp do współdzielonej z,innymi
użytkownikami infrastruktury IT, którą tworzą
systemy serwerów, przestrzeń do gromadzenia
danych (macierze dyskowe), sieć telekomunikacyjna oraz różnego rodzaju systemy operacyjne
i,platformy programistyczne.
ELŻBIETA
ZDROJEWSKA
dyrektor handlowy
Exea z)dwunastoletnim
doświadczeniem
handlowym w)branży IT.
Absolwentka Wydziału
Fizyki, Astronomii
i)Informatyki Stosowanej
UMK w)Toruniu.
Specjalizuje się
w)biznesowym podejściu
do informatyki oraz
optymalizacji kosztów
przedsiębiorstw.
Doświadczeniem
zawodowym aktywnie
wspiera integratorów
we wdrażaniu
nowoczesnych technologii
controlling/
listopad-grudzień 2014
TEMAT NUMERU
Chmura to otwarty dostęp do możliwości, które jeszcze
do niedawna były zarezerwowane tylko dla największych
organizacji. Dostęp do wydajnej infrastruktury
i,oprogramowania w,modelu cloud computing jest
szczególnie korzystny dla firm z,sektora MSP czy
wszystkich tych, które w,starym modelu nie byłyby
w,stanie ponieść kosztów inwestycji w,rozbudowane
systemy informatyczne.
ponieść kosztów inwestycji w,rozbudowane systemy informatyczne. Aktualnie w,Polsce powstaje coraz więcej ośrodków przetwarzania danych,
które tworzą optymalne środowisko dla biznesu,
korzystając z,technologii chmury obliczeniowej.
Trend związany z6chmurą obliczeniową nie
zatrzyma się
Za oceanem migracja zasobów informatycznych
do chmury to dziś najsilniejszy trend technologiczny. Jest on widoczny również w, Europie,
a, i, polska gospodarka odkrywa jego walory.
Analizy wskazują, że obecnie blisko połowa
firm i,organizacji administracyjnych nie korzysta
z, chmury i, nie planuje jej jako modelu architektury IT. Tylko jedna na dwadzieścia firm ma
gotowe strategie działań w, chmurze. Co piąte
przedsiębiorstwo dokonało analizy kosztów, korzyści i, ryzyka wdrożenia rozwiązania chmurowego. Inne badania wskazują, że jedna trzecia
firm w,Polsce w,znacznym stopniu wykorzystuje
chmurę obliczeniową, a,nieco ponad połowa –
w, średnim. Kolejnych 30% ankietowanych planuje w, ciągu następnych trzech lat przenieść
część systemów informatycznych do chmury
publicznej.
Co ważne, zdaniem ekspertów krajowa infrastruktura sieci mobilnych oferuje średnio zaawansowane możliwości wykorzystania usług
chmurowych, ale już sieci przewodowe gwarantują dostęp do zasobów na maksymalnym,
controlling/
listopad-grudzień 2014
14
zaawansowanym poziomie. Wszyscy eksperci
podkreślają, że krajowy biznes jest właśnie na
dynamicznej ścieżce rozwoju usług chmury obliczeniowej. Instytut badawczy PMR w, swoim
ostatnim raporcie Rynek przetwarzania danych
w) chmurze w) Polsce 2014. Prognozy rozwoju na lata 2014-2018 wskazuje, że szczególnie
dobrze rozwijać się będzie pewien segment
cloud computingu, w,którym za pośrednictwem
chmury dostarczane są firmom gotowe programy (z,ang. Software as a)Service – SaaS).
Podstawowe formy cloud computing
Dlaczego cloud computing zyskuje coraz większą popularność? Dzięki chmurze znacząco
zwiększa się efektywność realizacji projektów
biznesowych. W, jaki sposób? Użytkownik nie
ponosi odpowiedzialności za sferę technologiczną (hardware i, software), a, dzięki temu
może skoncentrować się na biznesie. Firma
w, chmurze nie ponosi też nakładów na infrastrukturę informatyczną i,nie odpowiada za ciągłość jej działania. To zadania profesjonalnego
centrum przetwarzania danych. Komputer czy
smartfon staje się narzędziem umożliwiającym
dostęp do danych i,zarządzanie firmą. Chmura
obliczeniowa to usługa polegająca na elastycznym i, skalowalnym dostępie do ogromnych
mocy obliczeniowych i, najnowszych technologii. Za chmurą obliczeniową kryje się szeroka
gama rozwiązań.
TEMAT NUMERU
Wirtualna maszyna obliczeniowa
Podstawowym rozwiązaniem niejako definiującym chmurę obliczeniową jest serwer wirtualny. To rozwiązanie IT polega na logicznym
wydzieleniu z, fizycznej infrastruktury centrum
przetwarzania danych odpowiedniej ilości pamięci, procesora lub grupy procesorów oraz niezbędnych zasobów pamięci na dysku. Taki zasób
zaczyna działać tak jak realny serwer. Firma korzystająca z,serwera dysponuje dużą mocą obliczeniową, nieograniczoną przestrzenią dyskową
oraz zaawansowaną i, zawsze aktualną platformą systemową. Co ważne, parametry wirtualnej
maszyny mogą zostać w,każdej chwili zmienione, w,zależności od potrzeb klienta. Taki serwer
to gwarancja braku współdzielenia zasobów
z, innymi użytkownikami, dzięki czemu instalację charakteryzuje całkowita nienaruszalność
danych.
Różne modele usług w6chmurze
IaaS (z,ang. Infrastructure as a)Service) polega
na udostępnieniu użytkownikowi profesjonalnej
infrastruktury informatycznej, w,której swobodnie dysponuje on zasobami. Klient w,ramach tej
usługi:
może korzystać z, całych platform serwerowych oraz przestrzeni dyskowej do gromadzenia danych,
może swobodnie zarządzać zasobami, instalować dowolne systemy operacyjne i,całe
frameworki niezbędne w,swojej działalności,
płaci za konkretną ilość zasobów – przestrzeń dyskową czy określony zasób pamięci
i,mocy obliczeniowej.
Kto wykorzystuje rozwiązanie IaaS? Przykładem może być dostawca rozbudowanego systemu sprzedażowego dla sieci sklepów. Klient
wynajmuje w, centrum przetwarzania danych
kilka maszyn wirtualnych, które działają w,systemie, i,w,takiej architekturze buduje od podstaw
(tj. od systemu operacyjnego) platformę sprzedaży integrującą moduły logistyczne i, towarowe, aż po terminale kasowe i, całe środowisko
zarządzania siecią.
Drugim podstawowym modelem chmury
obliczeniowej jest usługa PaaS (z,ang. Platform
as a)Service), gdzie wraz z,wynajmowaną zdalnie infrastrukturą klient otrzymuje jeszcze okreś-
lone środowiska programistyczne. Najczęściej
na serwerach zainstalowane są już odpowiednie systemy operacyjne oraz środowiska programów czy baz danych. Zasoby PaaS często stanowią przestrzeń dla różnego rodzaju baz danych
i, serwerów aplikacji. Użytkownikami platformy
są np. firmy, które tworzą oprogramowanie
i, aplikacje mobilne. Najpopularniejsze przykłady rozwiązań PaaS to Microsoft Azure, Amazon
Web Services i,Google App Engine.
Aktualnym trendem, który zdobywa coraz
większą popularność, są usługi związane z,Business Intelligence i,tzw. Big Data. Jest to gromadzenie, przetwarzanie i, analizowanie wielkich
zbiorów danych. Dane trafiają do baz z,Internetu (np. social media, wyszukiwarki, ecommerce)
oraz z,innych źródeł cyfrowych (m.in. sprzedaż,
sygnał GPS, monitoring, sieci energetyczne).
Dla nowoczesnych systemów analizy danych
(z, ang. data mining, business intelligence) nie
jest istotne, czy informacje stanowią zbiory zorganizowane (np. bazy sprzedażowe), czy rozproszone (np. informacje o,nastrojach społeczności w,sieci).
Trzecim najpopularniejszym modelem usług
chmury obliczeniowej jest SaaS (z,ang. Software as a)Service), polegający na zdalnej sprzedaży
aplikacji i, programów. Zdaniem wielu analityków, jest to najsilniejszy trend w,chmurze obliczeniowej. Obecnie niemal każde przedsiębiorstwo może wykupić komplet usług IT właśnie
w, SaaS. Przykładem mogą być aplikacje biznesowe Google (poczta, pakiet biurowy) czy Microsoft Office 365. W, przypadku programów
biznesowych w, modelu SaaS można wykupić
abonament na systemy ERP, CRM, systemy do
zarządzania projektami oraz aplikacje do współdzielenia zasobów, a także do backupu danych
i ich zabezpieczenia przed utratą. Popularne są
również programy do współdzielenia zbiorów
plików. Ośrodki oferujące rozwiązania chmurowe dystrybuują programy przez dedykowane
platformy. Dużą popularnością cieszą się aplikacje udostępniane w,chmurze. Przedsiębiorcy wynajmują po prostu gotowe programy na określony czas. Dostępne są rozwiązania wspierające
organizację biznesu: systemy do zarządzania,
aplikacje do współdzielenia zasobów oraz systemy ERP (programy do zarządzania flotą, ale
15
controlling/
listopad-grudzień 2014
TEMAT NUMERU
Jednym z,głównych powodów dużego zainteresowania
firm rozwiązaniami chmury obliczeniowej jest
optymalizacja kosztów. Stworzenie lub utrzymanie
firmowej serwerowni, posiadającej nowoczesną
infrastrukturę, odpowiednie standardy bezpieczeństwa
oraz systemy gwarantujące nieprzerwane zasilanie jest
sporą inwestycją.
również aplikacje do backupu danych i, zabezpieczenia ich przed utratą).
W, coraz popularniejszym modelu chmury
obliczeniowej wciąż tworzone są usługi nowego
rodzaju. Najnowszym rozwiązaniem jest CaaS
(z, ang. Communications as a) Service). W, ramach takiego modelu klienci wykupują na zasadzie usługi całe środowisko komunikacji, zaczynając od platform do współpracy zespołów
na zasadzie sieci społecznościowej, przez telefonię internetową VoIP, a,kończąc na modułach
umożliwiających wideokonferencje i,webinaria.
Wymierne korzyści i6nowe możliwości
dla biznesu
Jednym z,głównych powodów dużego zainteresowania firm rozwiązaniami chmury obliczeniowej
jest optymalizacja kosztów. Stworzenie lub utrzymanie firmowej serwerowni, posiadającej nowoczesną infrastrukturę, odpowiednie standardy
bezpieczeństwa oraz systemy gwarantujące nieprzerwane zasilanie jest sporą inwestycją. Wysokie
koszty generuje dbałość o, najwyższe standardy
obsługi i, regularna aktualizacja oprogramowania. Niebagatelnym wydatkiem jest zakup licencji
oraz wszelka rozbudowa sprzętu. Podsumowując, inwestycja firmy we własne data center nie
jest najlepszym rozwiązaniem. Co więcej, obecnie
uzyskanie finansowania na stworzenie własnej infrastruktury jest coraz trudniejsze. Alternatywą jest
właśnie chmura obliczeniowa, wynajmowana na
zasadach okresowej usługi, która gwarantuje firmom zamianę kosztów CAPEX w,OPEX.
controlling/
listopad-grudzień 2014
16
Technologia internetowa jest obecnie jednym z, najważniejszych aspektów praktycznie
każdego biznesu. To, co liczy się najbardziej, to
stały dostęp do sieci i,danych. Właśnie dlatego
odpowiednie zabezpieczenie firmy przed różnego rodzaju awariami jest tak ważnym zadaniem każdego przedsiębiorcy. Nie bez znaczenia
pozostają potencjalne problemy związane z,cybersabotażem i,celowym działaniem na szkodę
firmy. Utrata danych jest poważną sytuacją kryzysową i, może doprowadzić przedsiębiorstwo
do upadku. Chmurowe centra danych posiadają systemy, dzięki którym gromadzone zasoby
są zabezpieczone na wypadek awarii i, utraty
danych. Bezpieczeństwo danych ma ogromne
znaczenie. Chmura to gwarancja, że systemy są
zawsze aktualne (aktualizacje, poprawki). Dane
zabezpieczone są najlepszymi zaporami antywirusowymi, a,profesjonalna obsługa centrum danych monitoruje systemy 24 godziny na dobę.
Chmura obliczeniowa to także elastyczna
skala możliwości. Zdarza się, że firma potrzebuje dużej mocy obliczeniowej dosłownie na kilka
dni. Dzięki chmurze nie ma potrzeby inwestowania w, sprzęt, który później nie miałby szans
na wykorzystanie. Usługi chmurowe umożliwiają dostęp do prawie nieograniczonych mocy obliczeniowych – i,to za przystępną cenę. "
TEMAT NUMERU
©
Organizacja pracy firmy
w,chmurze obliczeniowej
Informatyzacja biznesu w,modelu cloud computingu jest faktem. Po rozwiązania
wykorzystujące technologie chmury obliczeniowej, np. oprogramowanie typu SaaS,
sięga coraz więcej podmiotów. Nie jest to już domena dużych organizacji. Chmura
obliczeniowa rozwija się niezwykle dynamicznie w,sektorze MSP, a,także w,sektorze
administracji i,edukacji. Wejście w,technologie zdalnej dystrybucji usług IT jest
wyjątkowo proste, ale dotyka wielu różnych aspektów organizacyjnych, na co warto
zwrócić uwagę.
awarii sieci światłowodów. Wyłączenie jednego łącza nie uniemożliwia wówczas połączenia
z,chmurą obliczeniową.
Przygotowanie firmy na chmurę
Drugim istotnym aspektem inicjacji procesów
biznesowych w, chmurze obliczeniowej jest odpowiednie przygotowanie zasobów w, firmie;
zaczynając od danych i, wachlarza programów,
przez infrastrukturę, urządzenia i komputery,
a, kończąc na kadrach i, zespole. Outsourcing
procesów firmowych musi wiązać się z, odpowiednimi działaniami strategicznymi. Wejście
w,chmurę powinno wiązać się ze szczegółowym
opracowaniem planu, jakie dane, informacje
i, programy wspierające poszczególne piony organizacji będą trafiać na platformę cloud computingu. W, ślad za planem działania powinny
iść odpowiednie procedury komunikacji i, bezpieczeństwa, a,także odpowiednio przygotowana kadra. Wykorzystanie chmury obliczeniowej
nie musi oznaczać zmniejszenia liczby specjalistów IT. Poprawne korzystanie z, technologii
cloud computing wymaga pracy administratorów, którzy powinni być merytorycznie przygotowani do komunikowania się z, obsługą dostawcy chmury obliczeniowej.
Jak w,przypadku każdej zmiany w,organizacji, najważniejsza jest pełna informacja. Warto
pamiętać o,wymiarze informacyjnym i,edukacyj-
17
Fot. E. Zdrojewska
Firma, która decyduje się korzystać z,rozwiązań
cloud computing, musi mieć doskonałe połączenie z,siecią. Z,jednej strony przepustowość łącza
powinna być odpowiednia, aby zapewnić komfortowe warunki pracy całego zespołu. Wykonywanie zadań w,chmurze wymaga ciągłej komunikacji urządzeń z,serwerami, na których działa
oprogramowanie i,przetwarzane są dane. Ważne, aby zapewnić synchroniczne łącze o, odpowiednim transferze. Można przyjąć, że obecnie
w,przypadku małego przedsiębiorstwa powinno
to być synchroniczne łącze o,prędkości 30 Mb/s.
Wybierając dostawcę, warto sprawdzić jego
infrastrukturę i, dopytać o, alternatywne linie.
Najpoważniejsze ryzyko biznesowe chmury obliczeniowej to przerwanie dostępu do danych.
Standardowo aplikacje chmurowe są wyposażone w, funkcje podtrzymania ciągłości pracy
w, przypadku braku dostępu do chmury (dane
są buforowane i, gdy tylko udaje się nawiązać
połączenie z, serwerem, następuje synchronizacja i,aktualizacja danych na urządzeniu pracownika). Niemniej jednak przerwa w, dostępie do
zasobów wydaje się najczęstszym problemem.
W,przypadku szczególnie wrażliwych procesów
biznesowych warto zapewnić niezależne łącza
od co najmniej dwóch alternatywnych dostawców, którzy korzystają z,innej infrastruktury sieciowej. Doświadczenie pokazuje, że największe
problemy pojawiają się w, przypadku lokalnych
ELŻBIETA
ZDROJEWSKA
dyrektor handlowy
Exea z)dwunastoletnim
doświadczeniem
handlowym w)branży IT.
Absolwentka Wydziału
Fizyki, Astronomii
i)Informatyki Stosowanej
UMK w)Toruniu.
Specjalizuje się
w)biznesowym podejściu
do informatyki oraz
optymalizacji kosztów
przedsiębiorstw.
Doświadczeniem
zawodowym aktywnie
wspiera integratorów
we wdrażaniu
nowoczesnych technologii
controlling/
listopad-grudzień 2014
TEMAT NUMERU
Istotnym aspektem inicjacji procesów biznesowych
w,chmurze obliczeniowej jest odpowiednie przygotowanie
zasobów w,firmie; zaczynając od danych i,wachlarza
programów, przez infrastrukturę, urządzenia i komputery,
a,kończąc na kadrach i,zespole.
nym. Należy dokładnie wyjaśnić zespołowi, na
czym polega wykorzystanie chmury obliczeniowej i,jakie daje to efekty. W,przypadku wprowadzania nowego oprogramowania konieczny jest
system skutecznych szkoleń.
Formalnoprawny wymiar chmury
Przetwarzanie danych w,chmurze wymaga ścisłego określenia uwarunkowań administracyjnych
i,prawnych. Przedsiębiorcy, powierzając dane zewnętrznym podmiotom, muszą zwrócić uwagę
na wiele przepisów i,regulacji. W,polskim prawie
nie funkcjonuje pojęcie chmury obliczeniowej,
a,tym bardziej inne branżowe określenia IT. Umowy dotyczące cloud computingu kwalifikują się
jako usługi w,rozumieniu art. 750 Kodeksu cywilnego. Umowa na chmurę obliczeniową najczęściej dotyczy prawa do korzystania z,aplikacji i,licencji na oprogramowanie. Warto zatem zwrócić
uwagę, aby na poziomie treści umowy zapewnić
zgodność z,aktualnymi regulacjami.
Firma inicjująca procesy z, wykorzystaniem
chmury obliczeniowej powinna zwrócić uwagę
przede wszystkim na regulacje dotyczące przetwarzania danych osobowych zawarte w ustawie o ochronie danych osobowych.
Przepisy regulujące wykorzystywanie rozwiązań cloud computing:
Ustawa z,23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
(Dz. U. z,2014 r., poz. 121),
Ustawa z,29 sierpnia 1997 r. o,ochronie danych osobowych
(Dz. U. z,2014 r., poz. 1182),
Ustawa z,29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe
(Dz. U. z,2012 r., poz. 1376 z,późn. zm.),
Ustawa z,22 maja 2003 r. o,działalności ubezpieczeniowej
(Dz. U. z,2013 r., poz. 950),
Ustawa z,4 lutego 1994 r. o,prawie autorskim i,prawach pokrewnych
(Dz. U. z,2006 r. Nr 90, poz. 631 z,późn. zm.),
Ustawa z,16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne
(Dz. U. z,2014 r., poz. 243),
Ustawa z,16 kwietnia 1993 r. o,zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
(Dz. U. z,2003 r. Nr 153, poz. 1503 z,późn. zm.),
Ustawa z,5 sierpnia 2010 r. o,ochronie informacji niejawnych
(Dz. U. z,2010 r. Nr 182, poz. 1228).
controlling/
listopad-grudzień 2014
18
TEMAT NUMERU
Z, końcem 2014 roku wchodzi w, życie Rekomendacja D wydana przez Komisję Nadzoru
Finansowego, dotycząca zarządzania obszarami technologii informacyjnej i, bezpieczeństwa
środowiska teleinformatycznego w, bankach.
Usług cloud computing dotyczą także przepisy
o, tajemnicy firmowej oraz ochronie informacji
niejawnych.
Warto zwrócić uwagę na zestaw rekomendacji, które opublikował Główny Inspektor Ochrony Danych Osobowych. Opisują one
dobre praktyki dla instytucji i, przedsiębiorstw,
które chcą korzystać z,rozwiązań chmurowych.
Rekomendacje nie muszą być stosowane, ale
z,pewnością warto brać je pod uwagę i,na ich
podstawie ustalać warunki współpracy. Zdaniem
urzędników GIODO, ważne jest m.in. wskazanie geograficznej lokalizacji data center, a,także
przejrzysta lista partnerów i, podwykonawców
firmy operującej chmurą obliczeniową. Dobrą
praktyką jest możliwość wglądu w, procedury bezpieczeństwa. Należy pamiętać, że przy
współpracy z, data center firmy muszą prze-
strzegać prawa i,umożliwiać dostęp do danych
wszelkim służbom, które mają niezbędne do
tego uprawnienia.
Umowa jako „mapa drogowa” wynajmu
chmury
Dokładne warunki, na jakich firma korzystać będzie z, chmury obliczeniowej, powinna regulować umowa. Warto pamiętać, że w, przypadku
specjalistycznej i,kompleksowej usługi, jaką jest
przetwarzanie danych w, chmurze obliczeniowej, bardzo często konieczne będzie indywidualne określenie zasad współpracy, zgodne z,potrzebami organizacji.
Najważniejszym wymiarem umowy jest precyzyjne określenie kwestii związanych z, przerwami w, dostępie do danych. Najczęściej zakłada się pewne ramy czasowe, w,których firma
może nie mieć dostępu do danych (maksymalnie kilka godzin w,roku). Gwarancje bezpieczeństwa dostępu do danych wiążą się z,certyfikacją
ośrodków przetwarzania danych. Przykładowo
w,Polsce działają dwie firmy, które uzyskały cer-
REKLAMA
19
controlling/
listopad-grudzień 2014
TEMAT NUMERU
Zdarzają się przerwy w,dostępie do danych. Umowa powinna
precyzyjnie określać sposoby rozliczania usługi w,takich sytuacjach.
Najczęściej firmy oferujące cloud computing gwarantują
rekompensaty odzwierciedlające wysokość wnoszonych opłat.
tyfikat TIER III amerykańskiej organizacji Uptime
Institute – Exea Data Center oraz Euro-Centrum
Katowice Data Center. Certyfikat potwierdza ciągłość pracy infrastruktury IT.
Zdarzają się jednak przerwy w,dostępie. Umowa powinna precyzyjnie określać sposoby rozliczania usługi w, takich sytuacjach. Najczęściej firmy
oferujące cloud computing gwarantują rekompensaty odzwierciedlające wysokość wnoszonych
opłat. Informacje, które biznes powierza ośrodkom przetwarzania danych, mają często wartość
wielokrotnie większą od samej usługi. Niezbędne
są wówczas dodatkowe ubezpieczenia i,regulacje.
Nie można też zapominać o,sposobach komunikacji. Umowa musi dokładnie określać procedury komunikacji oraz opisywać procesy przetwarzania danych.
Najważniejsze aspekty dobrej organizacji
biznesu w6chmurze obliczeniowej
1. Bezpieczeństwo i6jakość z6certyfikatem
Wysoka jakość usług chmury obliczeniowej wynika z, bezpieczeństwa środowiska pracy data
center, a,to potwierdzają branżowe certyfikaty.
Jednym z,najważniejszych jest klasyfikacja TIER,
którą wprowadziła amerykańska organizacja
Uptime Institue. Przykładowo certyfikat TIER III
oznacza redundancję środowiska infrastruktury,
co przekłada się na wysoki wskaźnik dostępności do danych.
2. Fizyczna lokalizacja serwerów
Ważna jest wiedza na temat dokładnej geograficznej lokalizacji danych. Jest to przydatne do
optymalizacji wyboru łącza internetowego. Konkretne lokalizacje fizyczne ośrodków przetwacontrolling/
listopad-grudzień 2014
20
rzania danych to elementarna wiedza dotycząca
potencjalnych zagrożeń.
3. Uprawnienia i6bezpieczeństwo danych
Data center korzysta z,różnych zabezpieczeń na
poziomie wirtualnym. Są to odpowiednie środowiska aplikacji i, platformy systemowe, a, także
systemy antywirusowe i,firewalle. Ponadto coraz
ważniejsze są programy chroniące przed atakami hackerskimi (tzw. antyDDoS). Komunikacja
drogą internetową, a,także sam transfer danych
powinny być szyfrowane – to ważny aspekt bezpieczeństwa usług IT.
Praktyka pokazuje, że najsłabszym ogniwem
jest czynnik ludzki. Dlatego w,przypadku organizacji biznesu w,chmurze tak ważna jest definicja
procedur i, dokładne określenie uprawnień dostępu. Osoby, które pełnią funkcję administratorów środowiska, powinny być obejmowane
specjalnymi klauzulami poufności.
Ważnym elementem bezpieczeństwa, na
który warto zwrócić uwagę, jest dostęp do dokumentacji zasad bezpieczeństwa, a,także możliwość sprawdzenia, jak procedury funkcjonują.
W, ramach współpracy warto ustalić, na jakich
zasadach i, w, jakich przypadkach raportowane
będą incydenty związane z, bezpieczeństwem
danych.
4. Backup i6disaster recovery
Zabezpieczenie gromadzonych danych przed
awariami i, groźbą utraty określają procedury tworzenia kopii zapasowych, a, także popularne rozwiązania do tworzenia i, odtwarzania
kompletnego środowiska pracy wraz z,danymi.
Rozwiązania tego typu są obecnie elementarną
funkcją chmury obliczeniowej.
TEMAT NUMERU
5. Obsługa techniczna i6wsparcie
Usługa cloud computing wymaga wsparcia,
najlepiej całodobowego dyżuru obsługi technicznej, która potrafi pomóc w,różnego rodzaju
sytuacjach awaryjnych.
6. Migracja danych
Korzystanie z, chmury obliczeniowej charakteryzuje się dużą dynamiką. Warto sprawdzić,
czy gromadzone przez firmę dane mogą być
migrowane do innej chmury, czy istnieją jakieś
ograniczenia licencyjne lub dotyczące formatu
platform programistycznych.
7. Retencja danych i6gwarancja usunięcia
Niezmiernie ważne jest określenie procedur dotyczących ważności czasowej określonych danych. Ponadto ośrodek przetwarzania powinien
gwarantować całkowite usunięcie danych, najlepiej potwierdzone specjalnym certyfikatem.
8. Wykwalifikowana kadra
Ośrodek przetwarzania danych powinien dysponować zespołem wykwalifikowanych specjalistów, którzy stale podnoszą swoje kompetencje.
Świadczenie usług outsourcingu powinno obejmować 24-godzinny monitoring środowiska serwerowego. Równie ważne jest dokładne określenie zakresu kompetencji zespołu pracowników
i,odpowiednich uprawnień dostępu do danych.
W,przypadku większości danych kluczowe są rejestry zbierające informacje o,tym, kto i,kiedy ingerował w,poszczególne zasoby informatyczne.
Kompetentny specjalista IT jest także ważny
po stronie firmy – klienta data center. Taka osoba daje gwarancję odpowiedniej merytorycznej
komunikacji między firmą a,ośrodkiem przetwarzania danych.
9. Klarowna umowa
Umowa powinna precyzyjnie definiować zakres
i,warunki świadczenia usług. Z,uwagi na krajowe prawo powinna operować słownikiem, który
dookreśli wszystkie aspekty współpracy zgodnie
z,aktualnym prawem.
nych pod kątem funkcjonujących procedur
działania i, bezpieczeństwa. Klienci cenią sobie
możliwość obejrzenia realnie działającej infrastruktury data center.
11. Zwrot kosztów i6ubezpieczenia
Przy ustalaniu zasad współpracy między firmą
i,centrami przetwarzania danych konieczne jest
uregulowanie kwestii związanych z, rekompensatą za przerwy w,dostępie do danych. Najczęściej stosuje się zasadę zwrotu kosztów dzierżawy chmury obliczeniowej w, kwotach wielkości
wartości umowy. Warto jednak pytać o, sumy
i, warunki ubezpieczenia, tak aby zabezpieczyć
się biznesowo przed ewentualnymi problemami
w,przypadku większych awarii.
12. Kompleksowa oferta
Przy wyborze data center warto brać pod uwagę
kompleksowość jego usług. Być może pierwszy
etap migracji firmy do chmury obliczeniowej dotyczy tylko jednego wymiaru przedsiębiorstwa.
Globalne trendy wskazują jednak, że praktycznie każdy wymiar działalności biznesowej można
przenieść do chmury. Elastyczny dostawca rozwiązań IT może dostosować ofertę do potrzeb klienta.
13. Sieć partnerów
Dobrą praktyką jest uzyskanie od podmiotu
pełnej listy partnerów i, podwykonawców, którzy mają udział w, usłudze chmury obliczeniowej. W,kontekście przetwarzania danych warto
zwrócić uwagę na konieczność obejmowania
odpowiednimi klauzulami również tych podmiotów, ponieważ mają dostęp do gromadzonych danych.
14. Zgodność z6prawem i6administracją
Kluczowym elementem działalności biznesowej
w, modelu chmury jest konieczność działania
zgodnie z, funkcjonującymi regulacjami prawnymi i, w, określonych ramach administracyjnych. "
10. Transparentność data center
Firma, która korzysta z, usług IT, powinna mieć
możliwość audytu ośrodka przetwarzania da21
controlling/
listopad-grudzień 2014