olski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie
Transkrypt
olski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie
Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Raport opracowany na zlecenie Stowarzyszenia Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego Lipiec 2013 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Raport na zlecenie Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego opracowała Barbara Król. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 2 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Co warto wiedzieć o poszczególnych krajach, żeby jechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Wbrew powszechnej opinii, przepisy w poszczególnych krajach Europy potrafią bardzo się różnić. Od wymogów dotyczących wyposażenia, przez limity prędkości, po wysokość mandatów – kraje różnią się w podejściu, regulacjach oraz wysokościach sankcji. Zebraliśmy informacje dla osób wyjeżdżających zagranicę swoim autem lub planujących wypożyczenie samochodu na miejscu, ze szczególnym naciskiem na informacje kluczowe dla bezpieczeństwa. Polacy podróżują coraz więcej i w coraz to bardziej „egzotyczne” zakątki Europy. Jak wynika z najnowszego raportu Polskiego Związku Organizatorów Turystki w 2013 roku, oprócz podróży samolotowych do Afryki czy na Daleki Wschód, zainteresowaniem znów zaczynają się cieszyć podróże samochodowe po Europie. Oprócz popularnych od wielu lat kierunków takich jak: Hiszpania, Francja czy Włochy (choć te nadal są w czołówce) coraz częściej dostrzegamy uroki naszych południowych sąsiadów: Słowacji i Czech, a także regionu Bałkanów. Chorwacja już od lat przyciągała Polaków, ale w tym roku bierzemy pod uwagę także inne kraje w regionie, np. rozkwitającą Czarnogórę. Coraz więcej osób planuje także podróż prawie sentymentalną do państw naszych wymarzonych wakacji z dzieciństwa: do Bułgarii lub na Węgry. Przed wyjazdem samochodem za granicę polecamy zapoznanie się z zebranymi danymi na temat. przepisów, wyposażania pojazdów, naszych praw i obowiązków, jako kierowców na terytorium innych europejskich państw. Powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na główne czynniki ryzyka w wypadkach, tj. prędkość, alkohol, ustępowanie pierwszeństwa, urządzenia zabezpieczające dla dzieci oraz pasy bezpieczeństwa. Jesteśmy przyzwyczajeni do zgoła egzotycznych warunków jazdy w naszym kraju oraz powszechnej akceptacji dla szarżowania na drogach, przez co wystawiamy sobie niechlubne świadectwo oraz narażamy siebie i innych na tragiczne w skutkach wypadki. Polski kierowca zagranicą jest bardzo negatywnie postrzegany, co pewnie odzwierciedla stan bezpieczeństwa ruchu drogowego w naszym kraju. Niestety naszym głównym problemem na tle Europy pozostaje największa liczba ofiar w wypadkach drogowych - 109 ofiar na 1 mln mieszkańców w 2011 roku (rys.1). W 2012 r. liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w UE zmniejszyła się o 9 proc. Czyli sytuacja była znacznie lepsza niż w 2011 roku, kiedy spadła tylko o 2 proc. Spadek o 9 proc. oznacza, iż w ubiegłym roku o 3 tys. mniej osób straciło życie. Mimo że dane te wypadają bardzo pozytywnie na drogach Europy nadal codziennie ginie 75 osób, co niestety nie rozkłada się proporcjonalnie. Polska należy do państw w których rocznie ginie najwięcej osób. Pomimo faktu, że liczba ofiar śmiertelnych w Polsce w ubiegłym roku w porównaniu z rokiem 2011 spadła o 15 proc., nadal należymy do grona państw o największym zagrożeniu. Najgorzej jest na Litwie, w Grecji, Polsce i Rumunii, gdzie liczba ofiar na milion mieszkańców przekracza 90. Krajami o najniższej liczbie śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w 2012 r. były: Wielka Brytania, Szwecja, Holandia i Dania, gdzie statystyki pokazują około 30 ofiar śmiertelnych na milion mieszkańców. Dlatego chcielibyśmy zwrócić uwagę na zachowanie i wizerunek polskiego kierowcy zagranicą oraz najważniejsze aspekty bezpieczeństwa nas wszystkich w podróży samochodem po Europie. 3 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Rysunek 1: liczba ofiar wypadków drogowych w UE na 1 mln mieszkańców, 2011 źródło: http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/12/326&format=HTML&aged=0&language=PL&guiLanguage=en Podróżując po krajach Europy zachodniej doskonale zdajemy sobie sprawę z wyższej kultury jazdy, doskonałej jakości infrastruktury, ale także bezwzględnej egzekucji prawa ruchu drogowego. Zagranicą Polacy częściej zdejmują nogę z gazu, zapinają pasy i uważniej zerkają na znaki określające dopuszczalną prędkość. Ale czy zawsze? Czy wysokość kar ma wpływ na nasze zachowanie? A może nieuchronność kary powoduje, że jednak przypominamy sobie o poszanowaniu przepisów? Czy nie chcemy problemów na wakacjach? W krajach europejskich nie ma zwyczaju negocjowania wysokości kary, a mandaty są często znacznie droższe niż w naszym kraju. Przykładem może być mandat za wykroczenie, jakim jest przekroczenie dozwolonej prędkości. U nas często bagatelizowane, a w innych państwach surowo karane, ponieważ prędkość jest elementem najistotniejszym dla ciężkości zdarzeń. W Polsce to nadal maksymalnie 500 zł, czyli ok 120 euro, dla porównania w Niemczech to ok. 400 euro, Francja – nawet do 1500 euro. W Szwajcarii przekroczenie wyznaczonej prędkości jest traktowane wyjątkowo surowo, co widać podróżując po tym pięknym kraju - stały strumień pojazdów i mało wyprzedzających. Może to wynikać z zagrożenia karą od 5000 do 40 000 CHF oraz karą więzienia od 3 miesięcy do 3 lat za każde przekroczenie prędkości o więcej niż 30 km/h ponad wyznaczony limit. Jak wygląda sytuacja w innych krajach? Zebraliśmy szczegóły dotyczące wysokości kar, a także konsekwencji takiego mandatu. Przypominamy, że surowe kary wynikają z wysokiej świadomości znaczenia prędkości w ruchu drogowym dla bezpieczeństwa nas wszystkich. Prędkość jest jedną z głównych przyczyn wypadków oraz bezwzględnie główną przyczyną ciężkości zdarzeń. Jak wynika z Raportu EuroRap analizującego ryzyko indywidualne na drogach krajowych, w Polsce w ostatnich 10 latach ryzyko bycia ofiarą śmiertelną lub ciężko ranną w wypadku związanym z nadmierną prędkością na drogach krajowych ogólnie zmalało. Jednakże w latach 2009-2011 było nadal bardzo duże (odcinki "czarne") na 33% długości sieci drogowej, a ryzyko duże i bardzo duże ("czarne i czerwone" odcinki) na 55%. W porównaniu do okresu 2005-2007 udział odcinków o dużym i bardzo dużym ryzyku wypadku spowodowanego nadmierną prędkością zmniejszył się o 22%. Wpłynęło na to między innymi zastosowanie: środków zwiększających przestrzeganie ograniczeń prędkości (budowa systemu automatycznego nadzoru nad prędkością, kampanie informacyjne), środki uspokajania ruchu (ronda, wyspy zmniejszające prędkość na wjeździe do obszarów zabudowy), pozytywne zmiany zachowań kierowców. Ten pozytywny trend daje nadzieję, że wyjeżdżając na letni wypoczynek poza granice naszego kraju także będziemy pamiętać o zachowaniu ostrożności i troski o współtowarzyszy podróży oraz innych użytkowników dróg. 4 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Z raportu holenderskiego Instytutu Badań Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego SWOV wynika, że oprócz ryzyka zatrzymania/ukarania, duży wpływ na zachowanie kierowców mają inne czynniki wpływające na prędkość, tj. infrastruktura, inne pojazdy przekraczające prędkość lub brak wiedzy na temat przepisów. Większość kierowców nadal uważa, że sami mogą oceniać swoje możliwości oraz ryzyko. To bardzo złudne, bo ryzyko nie jest możliwe do ocenienia na podstawie pogody lub naszych przekonań. Najwięcej tragicznych wypadków w Polsce zdarza się właśnie przy dobrej pogodzie, kiedy czujemy się bezpieczni. Potwierdzają to nasze statystyki. Prawa fizyki są bezwzględne i przy pewnych prędkościach nie mamy szans zapanować nad pojazdem, a w razie wypadku ulegamy obrażeniom pod wpływem ogromnych sił wywołanych prędkością naszego pojazdu. Holendrzy już od dawna wdrażają „wizję zero” wypadków drogowych i od lat są jednym z najbezpieczniejszych krajów pod tym względem w Europie. Większość wykroczeń dotyczących prędkości w tym kraju dotyczy przekroczenia do 10km/h i tylko 3-5% wykroczeń (w zależności od kategorii drogi) dotyczy przekroczenia wyznaczonej prędkości o więcej niż 20km/h (Central Fine Collection Agency / SWOV Knowledge base). Wynika to z szerokiej wiedzy i akceptacji społecznej dla prowadzonych działań (aż 87% Holendrów popiera egzekwowanie przepisów w dziedzinie ograniczeń prędkości), w tym największą popularnością cieszą się autonomiczne i transparentne metody tj. automatyczna kontrola prędkości (stałe fotoradary), którą popiera 79.7% badanych oraz odcinkowa kontrola prędkości z 76.5% poparciem. Nadal ponad połowa badanych osób popiera kontrolę prowadzoną fotoradarem ręcznym (57.4%) lub urządzeniem do pomiaru prędkości zainstalowanym w nieoznakowanym samochodzie policyjnym (58.4%), co wskazuje na wysokie zrozumienie tematu i powszechne poszanowanie prawa (Poppeliers et al., 2009). Na tym tle przerażająco wyglądają statystyki dotyczące wykroczeń popełnionych przez obcokrajowców w Holandii, gdzie Polacy zajmują niechlubne pierwsze miejsce (rys. 2). Rysunek 2: Wykroczenia popełnione przez obcokrajowców w Holandii; wykroczenia ujawnione przez wszystkie urządzenia rejestrujące w kraju w ciągu 1 tygodnia;2012, źródło: TISPOL Także w Wielkiej Brytanii jesteśmy liderami wśród obcokrajowców nagminnie łamiących przepisy, a zmorą na brytyjskich drogach stali się Polacy jeżdżący pod wpływem alkoholu. Władze niektórych regionów współpracują ze specjalistami bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce. W jej ramach rozpoczęto polskojęzyczne kampanie (plakaty, ulotki) nt. alkoholu, prędkości oraz brytyjskich przepisów ruchu drogowego. Aby przeciwdziałać nagminnemu łamaniu przepisów wprowadzane są w naszym kraju automatyczne środki nadzoru nad ruchem drogowym – urządzenia radarowe lub odcinkowe pomiary prędkości. 5 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Niestety kierowcy traktują je raczej jako „pułapki” niż środki gwarantujące wszystkim bezpieczeństwo i równe szanse na drodze. Z badań przeprowadzonych na zlecenie Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na temat prędkości i zachowań polskich kierowców wiemy, że aż 60% osób używających CB radio wykorzystuje je w celu wymiany informacji o kontrolach policyjnych. Wyjeżdżając za granicę musimy pamiętać, że używanie urządzeń ostrzegających przed kontrolą może być także surowo karane (opisane poniżej regulacje dot. antyradarów oraz informacje w Kartach Krajów na stronie Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego). Automatyczne urządzenia rejestrujące mogą być także wykorzystywane do rejestracji innych wykroczeń, np. w Belgii na przejazdach kolejowych kamery kontrolują wjazd przy migającym czerwonym świetle za co grodzi kara do 3 000 euro. Prędkość jest ważna Wiadomo, że w każdym kraju obowiązują ograniczenia prędkości wynikające z obszaru przez który przebiega droga, jej klasy, otoczenia oraz zagrożeń wynikających np.: z braku separacji ruchu lub warunków atmosferycznych. Należy zwrócić szczególną uwagę na strefy ograniczeń prędkości w miastach (30km/h zone). Przypominamy, że prędkość jest jednym z głównych zagrożeń i przyczyn poważnych zdarzeń drogowych, ciężkich obrażeń lub śmierci na drodze. Przestrzeganie ograniczeń prędkości to podstawa poszanowania prawa oraz szacunku dla innych użytkowników dróg. Warto zaufać oznakowaniu i przepisom w krajach, które odwiedzamy, aby spokojnie podróżować i wystawiać pochlebne świadectwo o polskich kierowcach za granicą. Oczekując bezpiecznego zachowania od innych, sami powinnyśmy jeździć zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami. Prawo jazdy to licencja uprawniająca nas do konkretnych zachowań w określonych ramach prawnych, a nie dowolnego szarżowania samochodem. Kary za przekroczenie prędkości na ogół są proporcjonalne do naruszenia, czyli zależnie od prędkości ponad wyznaczoną w danym miejscu prędkość. Ale nie wszędzie! W Finlandii obowiązuje system mandatów oparty na „dochodzie dziennym” sprawcy. W 2004 r. jeden z najbogatszych Finów, Jussi Salonoja zapłacił za przekroczenie dozwolonej prędkości o 40 km/h mandat w wysokości 170,000 euro! Górna granica mandatów w Finlandii nie istnieje. Prędkość jazdy wiąże się nierozerwalnie z bezpieczeństwem niechronionych użytkowników dróg: pieszych i rowerzystów. W Polsce jest to rażący problem i trwają prace nad zaostrzenie przepisów dotyczący bezpieczeństwa pieszych. Czy pójdziemy za przykładem Szwecji gdzie za niezachowanie szczególnej ostrożności przed przejściem dla pieszych grozi mandat do 1500 zł? Musimy pamiętać, że nawet najwyższe mandaty i kary nie wrócą życia najbliższych. Alkohol Jest tylko jedna bezpieczna zasada: Piłeś – nie jedź! Ryzyko jest ogromne, a kary bardzo surowe. W informacji o każdym kraju przedstawiamy szczegółowe informacje dotyczące limitów oraz kar. Jednak w razie naruszenia konsekwencje mogą być przykre – testy z krwi, zatrzymanie na badania to czasochłonne przerwy w podróży, kary i nieprzyjemne wspomnienia z wakacji. Zdecydowanie zalecamy wakacyjną podróż bez żadnego alkoholu, a próbowanie lokalnych trunków lepiej odłożyć na stałą część pobytu. 6 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Sankcje za prowadzenie pod wpływem alkoholu mogą się bardzo różnić w obrębie sąsiadujących państw. Dla przykładu w Belgii dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy wynosi 0,49 promila. Jeżeli stężenie alkoholu wynosi pomiędzy 0,5 a 0,79 promila kierowca otrzymuje mandat w wysokości 150 euro i zakaz prowadzenia pojazdu przez 3 godziny. W wypadku odmówienia uiszczenia mandatu na miejscu, prokurator nałoży grzywnę do wysokości 3000 euro. Przy stężeniu od 0,8 promila – mandat 550 euro i zakaz prowadzenia na minimum 6 godzin. Przy stężeniu powyżej 1,5 promila – automatyczne wniesienie sprawy do sądu z zagrożeniem grzywny od 1200 do 12 000 euro oraz zatrzymaniem prawa jazdy od 8 dni do 5 lat. W przypadku recydywy natychmiast zostaje zatrzymane prawo jazdy na minimum 15 dni, a sprawa jest wniesiona do sądu. Sąd może orzec grzywnę w wysokości od 2400 do 30 000 euro i obligatoryjnie zatrzymuje prawo jazdy na okres od 8 dni do 5 lat. W skrajnych przypadkach sąd może orzec dożywotnie zatrzymanie prawa jazdy. Belgijscy kierowcy z mniejszym doświadczeniem (posiadający prawo jazdy przez okres krótszy niż dwa lata) nie podlegają karze mandatu, a automatycznie trafiają do postępowania sądowego. W Hiszpanii prowadzenie pod wpływem alkoholu lub środków odurzających jest także surowo karane - przy zawartości alkoholu we krwi 0,12% i więcej kara wynosi od 360 do 72000 euro, w zależności od przychodów kierowcy oraz karą od 6 do 12 miesięcy aresztu lub od 31 do 90 dni prac publicznych oraz zatrzymaniem prawa jazdy na okres od 1 do 4 lat. Bezwzględny zakaz prowadzenia po spożyciu alkoholu (limit alkoholu we krwi 0.0 mg/ml) obowiązuje np. w Czechach, Rosji oraz na Węgrzech. Na Bałkanach, które ostatnio przeżywają renesans i są w czołówce państw, do których Polacy najchętniej wybierają się na wakacje regulacje są dość zróżnicowane. Po delektowaniu się doskonałymi winami z tego regionu warto pamiętać że nie tylko kierowca powinien być trzeźwy! Prawo określa różne limity zależnie od wieku w Chorwacji - dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi dla kierowców poniżej 24 lat to 0,00 promila. Starsi kierowcy – 0,5 promila. Podwyższony limit nie dotyczy jednak kierowców zawodowych. W sąsiedniej Bośni i Hercegowinie przepisy są nawet bardziej restrykcyjne - człowiek znajdujący się pod wyraźnym wpływem alkoholu nie może podróżować na fotelu pasażera z przodu! Podobnie jest w Czarnogórze, gdzie dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi wynosi 0,5 promila, ale konsekwencje przekroczenia są niezwykle surowe, włącznie z zatrzymaniem prawa jazdy. I także tutaj człowiek znajdujący się pod wyraźnym wpływem alkoholu nie może podróżować na fotelu pasażera z przodu. Policja w większości krajów dysponuje już teraz powszechnie testami na obecność narkotyków i innych substancji odurzających. Prowadzenie pod wpływem substancji odurzających i niektórych leków jest nie mniej niebezpieczne niż prowadzenie pod wpływem alkoholu. Ciekawostką jest, że we Francji wprowadzono od 1.11.2012 przepis stanowiący, iż kierowcy samochodów i motocykli (z wyłączeniem skuterów) mają obowiązek posiadania jednorazowego alkomatu wg. francuskiej normy NF. Jego brak karany miał być mandatem 11 euro. Jednak już w styczniu 2013 roku bezterminowo odroczono możliwość karania za jego brak. Dlatego obecnie istnieje obowiązek posiadania alkomatu, ale nie ma przepisów umożliwiających nakładanie sankcji za jego brak. 7 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Mandaty i kary Praktycznie we wszystkich krajach Europy mandaty płatne są od razu na miejscu kontroli. Na obcokrajowców nakładane są zazwyczaj mandaty gotówkowe lub płatne za pomocą kart płatniczych. Jeśli nie mamy przy sobie pieniędzy, to zostaniemy eskortowani do bankomatu lub banku. W przypadku niewypłacalności policja ma prawo zarekwirować coś cennego na poczet mandatu (łącznie z konfiskatą samochodu) lub pozwać nas do sądu. Na wszelki wypadek, w razie popełnienia wykroczenia, warto wiedzieć o zasadach płatności mandatów obowiązujących w krajach, dokąd się wybieramy. W niektórych krajach możemy uiścić opłatę za mandat kartą płatniczą (Austria), ale są państwa gdzie możliwe jest uiszczenie kary wyłącznie gotówką. Jeśli nie zapłacimy mandatu to, w zależności od kraju, policja drogowa może zatrzymać nasz pojazd (Niemcy), zabrać jakieś zabezpieczenie pod zastaw (Austria) lub zatrzymać nasz dowód osobisty/paszport, a sprawa trafi do sądu. Jeśli nie mamy przy sobie pieniędzy ani karty kredytowej, policja może nas zatrzymać do czasu, aż ktoś zapłaci za nas mandat. Ponieważ w wielu krajach brak możliwości opłacenia mandatu może oznaczać zatrzymanie dokumentów oraz odholowanie auta na policyjny parking, radzimy zapoznać się z przepisami i nie ryzykować takich niespodzianek w trakcie wymarzonych wakacji. W naszym podsumowaniu obowiązujących przepisów i zasad ruchu drogowego w Europie zwracamy także szczególną uwagę na zabezpieczenia wewnętrzne i wyposażenie pojazdów. Foteliki i przewożenie dzieci Nie wiesz, czy musisz wynająć fotelik? Przypominamy, że dzieci ze względu na inną budowę ciała oraz słabsze mięśnie i delikatny układ kostno-szkieletowy są szczególnie narażone na obrażenia, nawet w trakcie niegroźnego dla nas zdarzenia drogowego czy silniejszego hamowania. Wyniki wszystkich badań i testów zderzeniowych pokazują, że dzieci w fotelikach są bezpieczniejsze. Małe dzieci powinny podróżować samochodami odwrócone twarzą do tyłu tak długo, jak tylko to jest możliwe. Przy zderzeniu czołowym na głowę oddziaływają znaczne przeciążenia i siły. W przypadku mniejszych prędkości szyja dorosłego może to wytrzymać relatywnie dobrze. Niestety dziecko jest wrażliwe nawet na małe obciążenia. Idea przewożenia noworodków i dzieci w samochodzie w pozycji odwróconej twarzą do tyłu powstała w Szwecji w 1960 roku. Jej twórcą był profesor Bertil Aldman z Uniwersytetu Chalmers w Gothenburgu. Profesora Aldmana zainspirowały siedzenia używane przez astronautów w kosmicznej misji Gemini. Używane one były podczas wystrzelenia (startu) i lądowania. Uformowane zostały specjalnie w celu rozłożenia sił na powierzchnię całych pleców. Powody użycia odwróconych fotelików dla dzieci w samochodach są dokładnie takie same. W przypadku kolizji polegającej na uderzeniu przodem samochodu w przeszkodę lub inny samochód całe plecy dziecka absorbują siłę uderzenia, a dużo bardziej podatna na uszkodzenia szyja pozostaje ochroniona. Dzięki profesorowi Aldmanowi odwrócone foteliki dla dzieci weszły do powszechnego użytku w Szwecji dużo wcześniej niż w innych krajach. Rezultaty widoczne są w statystykach wypadków. Badania przeprowadzane przez firmę ubezpieczeniową Folksam pokazują, że ryzyko śmierci lub poważnych obrażeń jest 5 razy większe w fotelikach ustawionych przodem do kierunku jazdy. Jeśli porównasz szwedzkie statystyki wypadków ze statystykami pochodzącymi z krajów, gdzie większość dzieci podróżuje siedząc przodem, różnice są uderzające!!! Przykładem może być Francja. Ryzyko śmierci dziecka w wypadku samochodowym (w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców) jest dwa razy większe niż w Szwecji. Niemieckie statystyki ujawniają podobną zależność. Szczególne, znaczące 8 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie różnice zauważyć można u dzieci powyżej 1 roku życia. Większość niemieckich dzieci właśnie w tym wieku zaczyna używać fotelików mocowanych przodem, kiedy zaś większość szwedzkich dzieci używa fotelików odwróconych tyłem, co najmniej do swoich 3 urodzin. Rysunek 3: Fotelik VOLVO dla dzieci w wieku do 3-4 lat montowany tyłem do kierunku ruchu przy użyciu ISOFIX; źródło: fotelik.info W Polsce, według nowego taryfikatora obowiązującego od 9 czerwca 2013 r., za przewożenie dziecka bez fotelika kierowca dostanie 6 punktów karnych. Czyli dwa razy więcej niż przed zmianą przepisów. Kara pieniężna jest mało uciążliwa, w tej sytuacji zapłacimy jedynie 150zł kary grzywny. To nadal dość niska kara za narażenie dziecka na utratę życia i zdrowia. Dla porównania w Wielkiej Brytanii za brak fotelika grozi kara nawet do 500 funtów, a w Irlandii do 800 euro. Tylko trzy państwa w Europie nie posiadają regulacji prawnej dotyczącej przewożenia dzieci w fotelikach – Ukraina, Macedonia i Czarnogóra. Prace nad takimi przepisami są prowadzone od kilku lat, na razie bezskutecznie. Radzimy zawsze pamiętać o uniwersalnej zasadzie, która mówi: „Mocno kocham – mocno zapinam”. Wyposażenie pojazdu Przeanalizowaliśmy także krajowe regulacje prawne dotyczące dodatkowego wyposażenia pojazdu (gaśnice, żarówki, apteczki, a nawet narzędzia do zmiany kół). Zgodnie z międzynarodowymi konwencjami o ruchu drogowym, krajowe regulacje odnoszą się wyłącznie do pojazdów zarejestrowanych w państwie, które wydało te przepisy. Niemniej praktyka działania zagranicznych służb kontrolnych bywa różna i dlatego warto znać zasady wyposażenia pojazdów w krajach, do których planujemy jazdę. Nasz pojazd za granicą traktowany powinien być jako samochód poruszający się w ruchu międzynarodowym. Zgodnie z konwencją wiedeńską o ruchu drogowym, takie pojazdy muszą spełniać jedynie wymagania określone w tej konwencji. A ta nie mówi nic o apteczkach, czy zapasowych żarówkach. Dlatego za ich brak zagraniczne służby kontrolne nie powinny nakładać kar. Podobnie w Polsce - Słowak czy Niemiec nie dostaną mandatu za brak gaśnicy, choć Polak karę zapłaci. Debata na ten temat trwa a zdania są podzielone. Opinia prawnika jednak nic nam nie pomoże, kiedy zostaniemy zatrzymani do kontroli i potraktowani według lokalnych przepisów. W takich przypadkach można odwołać się do konsulatu polskiego w danym kraju, który powinien pomóc w wyjaśnieniu różnicy lub uiścić opłatę a po powrocie przesłać do konsulatu faksem krótki opis sytuacji, w jakiej nałożono mandat, potwierdzenie jego zapłacenia i dane kontaktowe do siebie – takie odwołania są na ogół rozpatrywane pozytywnie. 9 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Kamizelki odblaskowe W większości krajów są one obowiązkowe, ale jeżeli nawet przepisy lokalne jedynie rekomendują ich posiadanie, zdecydowanie zalecamy wyposażyć się przynajmniej w dwie sztuki i trzymać je w łatwo dostępnym miejscu (np. pod fotelem albo w schowku). W kamizelce, szczególnie po zmroku, rzeczywiście jesteśmy o wiele bezpieczniej widoczni. W razie awarii z daleka widać osobę przebywającą obok pojazdu, sygnalizując jej obecność. Damy w ten sposób szansę innym żeby nas widzieli i odpowiednio zareagowali. Kamizelka przyda się też, jeśli trzeba będzie przejść do najbliższej miejscowości po nieoświetlonej drodze. Elementy odblaskowe są często wymagane dla rowerzystów i rekomendowane dla pieszych. Dlatego w trakcie wakacji warto wyjąć kamizelkę z samochodu i użyć jej także w trakcie wycieczki rowerowej. To nic nie kosztuje a znacznie poprawia naszą widoczność i daje czas na reakcję nadjeżdżającym pojazdom. Pamiętajmy o tym i dbajmy o bezpieczeństwo nasze i naszych najbliższych! Na Węgrzech każdy pieszy poruszający się po drodze lub poboczu w terenie niezabudowanym lub przy słabej widoczności ma obowiązek noszenia kamizelki. Zatem jest ona również obowiązkowa dla kierowcy bądź pasażera w przypadku wyjścia z pojazdu (np. awaria pojazdu). Trzeba też pamiętać, że za brak kamizelki odpowiada kierowca, a nie np. wypożyczalnia samochodów, a mandaty wahają się od 25 do 120 euro. Najlepiej wybrać wypożyczalnię, która zapewnia kamizelki. Kamizelka odblaskowa winna odpowiadać normie EN 471 (Dyrektywa 89/686/EEC) i znajdować się w przestrzeni pasażerskiej. Trójkąt ostrzegawczy Poszczególne przepisy krajowe przeważnie wymagają posiadania trójkąta ostrzegawczego, a często nawet dwóch sztuk. Oczywiście jego stosowanie jest uzasadnione przede wszystkim względami bezpieczeństwa, szczególnie na autostradzie i na zakręcie drogi. Na szczęście każdy pojazd kupiony i zarejestrowany w Polsce powinien być wyposażony w ten element. Sprawdź przed wyjazdem czy masz trójkąt w samochodzie! Światła – gdzie, jak, kiedy? Jazda z włączonymi światłami mijania lub światłami do jazdy dziennej, nawet w ciągu dnia podnosi widoczność pojazdu, co poprawia bezpieczeństwo na drogach, zmniejsza ryzyko kolizji czołowych a także znacznie ułatwia ocenę odległości pojazdu pieszym. Szczególnie w ostrym słońcu pojazd z włączonymi światłami jest łatwiejszy do zauważenia i oceny jego prędkości zbliżania. Dlatego też, jeżeli nasz pojazd nie jest wyposażony w światła do jazdy dziennej, zdecydowanie zalecamy jazdę z włączonymi światłami mijania przez całą dobę nawet tam, gdzie nie jest to narzucone przepisami prawa. Większość krajów ma w tym zakresie własne wymogi, które przedstawione są na naszej stronie internetowej. Występują jednak dziwne regulacje, np. w Turcji można jeździć bez włączonych świateł nawet nocą! Przepisy mówią, że świateł należy używać przy złej widoczności w ciągu dnia oraz w nocy w terenie zabudowanym. Więc niech nas nie zdziwi ciemny pojazd mknący przez Tureckie stepy! Światła a ruch lewostronny Zupełnie innym problemem jest wyjazd własnym autem do kraju o ruchu lewostronnym (w Europie Wielka Brytania, Irlandia, Malta, Cypr). Kierowca jest zobowiązany „dostosować światła do ruchu lewostronnego”, a mandat grozi za „oślepianie kierowców jadących z naprzeciwka”. Niezbyt 10 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie precyzyjne przepisy powodują, że rozwiązań jest cała gama, a wybór zależny od marki auta i zamożności właściciela – od wymiany reflektorów, przez ich przestawienie na opcję „lewostronną”, po zastosowanie dedykowanych naklejek, dostępnych choćby na promie z Francji. Szczegółowych informacji powinien udzielić autoryzowany serwis samochodowy. Należy pamiętać o przywróceniu ustawień przed powrotem do ruchu prawostronnego. W ruchu lewostronnym musimy zwracać szczególną uwagę na jednoślady oraz pieszych, a sami przechodząc przez jezdnię powinniśmy zwracać szczególną uwagę! Przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka a my od dziecka patrzymy najpierw w prawo i można łatwo zrobić krok na pustą jezdnię, który będzie tragiczny w skutkach, ponieważ z lewej strony może nadjeżdżać pojazd. Telefon komórkowy Wyniki badań są nieubłagane – korzystanie z telefonu komórkowego stwarza zagrożenie w ruchu drogowym, rozprasza, obniża nasz czas reakcji i powoduje, że możemy nie zauważyć sytuacji drogowej. Wysyłanie sms-ów zwiększa ryzyko wypadku 30-krotnie! Rozmowa również rozprasza. W większości krajów obowiązuje zakaz używania telefonów bez zestawu głośnomówiącego, ale nawet z zestawem najlepiej ograniczyć rozmowy do minimum. W przewozach towarów niebezpiecznych już od dawna zabroniono kierowcom korzystania z telefonów podczas jazdy. Kampanie społeczne przypominają, że sekundy rozmowy mogą mieć tragiczne konsekwencje. Źródło: Drive SMART kampania prowadzona przez Surrey Police i Surrey Heath Borough Council, Wileka Brytania, 2011; “It’s impossible to focus on both at the same time” (Nie da się skoncentrować na obu w tym samym czasie) Antyradary Stosowanie lub posiadanie urządzeń do wykrywania radarów policyjnych jest nielegalne w większości krajów europejskich. Kary mogą obejmować grzywny, a nawet zakaz prowadzenia pojazdów. Niektóre kraje wprowadziły również zakaz stosowania systemów nawigacji GPS, wyposażonych w mapy wskazujące położenie stałych fotoradarów. Oznacza to, że należy odpowiednio wcześniej wyłączyć w GPS-ie funkcję „Ostrzegaj przed radarami”. Stan techniczny pojazdu Przed wyjazdem warto zrobić przegląd, co pozwoli uniknąć kosztownych napraw płatnych w euro w serwisach zagranicą. Opony, opony zimowe, opony kolcowe i łańcuchy Stan opon należy sprawdzać regularnie, a szczególnie przed każdą dłuższą podróżą – stan i głębokość bieżnika, ciśnienie w kołach. Większość krajów ma takie same wymagania jak w Polsce - dopuszczalna wartość graniczna bieżnika to 1,6 mm (w nowych oponach jest ok. 8 mm). Prawda jest jednak taka, że już bieżnik poniżej 3 mm gorzej odprowadza wodę i zagraża bezpieczeństwu. Inna sprawa to stan samej opony – uszkodzenia 11 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie mogą pojawiać się od uderzeń o krawężniki lub dziury, a także od starzenia, np. w wyniku złego przechowywania. Ciśnienie opon trzeba sprawdzać bezwzględnie i regularnie. Nawet wprawne oko wulkanizatora nie zauważa spadku ciśnienia, dopóki nie przekroczy on 45% zalecanego! Jest to szczególnie ważne dla motocyklistów. Korzystanie z opon zimowych, opon z kolcami lub łańcuchów może być obowiązkowe w niektórych krajach. Są miejsca, gdzie w określonych miesiącach w ogóle nie można się poruszać bez odpowiedniego ogumienia. Szczegóły przy opisach poszczególnych krajów. Opłaty drogowe W Europie działają systemy opłat drogowych oparte na mycie elektronicznym, opłatach na bramkach, lub winietach. Szczegółowe informacje nt. systemów opłat drogowych stosowanych w poszczególnych krajach znaleźć można na stronie: http://www.pzmtravel.com.pl/informacja-ooplatach-drogowych.html Białoruś właśnie wprowadziła nowe regulacje dotyczące poboru opłat. Formalnie od 1 lipca 2013, a faktycznie z miesięcznym opóźnieniem od dnia 1 sierpnia 2013 zostaje wprowadzony elektroniczny system poboru opłat, który początkowo obejmie 815 km dróg, w tym drogę M-6/E28 Mińsk – Grodno – granica Polski w Bruzgach. System poboru opłat będzie obowiązkowy dla kierowców pojazdów samochodowych zarejestrowanych poza granicami krajów Unii Celnej (Republika Białorusi, Federacja Rosyjska, Kazachstan) o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 tony oraz wszystkich pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony (pojazdy ciężarowe, autobusy). Wysokość opłat za przejazd została już określona. W zależności od dmc środka transportu i liczby osi będzie wynosić od 0,04 do 0,12 euro za 1 km. Od czerwca można dokonywać rejestracji w białoruskim systemie BelToll poprzez stronę www.beltoll.by Parkowanie Po trudach podróży na ogół z radością chcemy jak najszybciej rozprostować kości, ale tu także trzeba uważać! W Szwecji w niektórych miastach parkowanie reguluje przepis daty („Datumparkering”) – parkowanie jest niedozwolone po stronie numerów parzystych w dni parzyste i po stronie numerów nieparzystych w dni nieparzyste. Hiszpania posiada podobną . W niektórych miastach parkowanie w ulicach jednokierunkowych dozwolone jest po stronie numerów parzystych w dni parzyste i po stronie numerów nieparzystych w dni nieparzyste. 12 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Jak widać podróżowanie samochodem po Europie kryje za sobą więcej niespodzianek niż tylko zmieniający się krajobraz, a przepisy mogą zmieniać się jak w kalejdoskopie po przekroczeniu kolejnej granicy! Nawet jeżeli jest to granica wirtualna, bo strefa Shengen troszczy się o nasz komfort swobodnego poruszania się. Regulacje krajowe poszczególnych państw są są czasami zaskakująco różne i dlatego warto poznać ich tajniki przed wakacjami! Za co i gdzie grozi mandat w wysokości 3,700 euro? Czy nowy system opłat na Białorusi obejmuje samochody osobowe? Wszystko to i wiele innych odpowiedzi znajdziesz w poszczególnych Kartach Krajów – od Portugalii po Białoruś, od Islandii po Maltę, na stronie Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego. Raport na zlecenie Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego opracowała Barbara Król. Bibliografia Poppeliers, R., Scheltes, W. & In ’t Veld, N. (2009). Effectmeting regioplannen (perceptieonderzoek). Landelijke rapportage 2008. Onderzoek in opdracht van het Bureau Verkeershandhaving Openbaar Ministerie BVOM. NEA, Rijswijk. SWOV Fact sheet, Police enforcement and driving speed, Leidschendam, the Netherlands June 2010 Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 13 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie WYBRANE KARTY KRAJÓW 14 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Austria Co trzeba wiedzieć, żeby dojechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Ograniczenia prędkości Standardowe ograniczenia prędkości dla samochodów osobowych, które mogą być modyfikowane znakami drogowymi wynoszą: W terenie zabudowanym - 50 km/h Poza terenem zabudowanym - 100 km/h Autostrady - 130 km/h Pojazdy niezdolne do rozwijania minimum 60 km/h nie mogą korzystać z autostrad. Pojazdy z łańcuchami śniegowymi – 50 km/h Pojazdy z oponami z kolcami – 100 km/h na autostradach i 80 km/h na pozostałych drogach W wielu miastach obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h. Pasy bezpieczeństwa Obowiązkowe z przodu i z tyłu, o ile pojazd jest w nie wyposażony. Mandat za brak pasów – 35 euro. Foteliki i przewożenie dzieci Dzieci do 14 roku życia i wzroście poniżej 150 cm muszą podróżować z wykorzystaniem urządzeń zabezpieczających dostosowanych do ich wzrostu i wagi i spełniających wymogi konstrukcyjne UE. Dzieci poniżej 14 roku życia, ale wzroście przekraczającym 150 cm muszą zapinać normalne pasy bezpieczeństwa. Dzieci powyżej 14 roku życia i wzroście powyżej 135 cm mogą korzystać z normalnych trzypunktowych pasów bezpieczeństwa, o ile pas nie biegnie po szyi dziecka. W wypadku przewożenia dziecka z przodu, należy deaktywować poduszkę powietrzną pasażera. Jazda pod wpływem Dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy wynosi 0,49 promila. Jeżeli stężenie alkoholu wynosi pomiędzy 0,5 a 0,79 promila otrzymuje się mandat, a przy stężeniu od 0,8 promila wymierzona zostaje dotkliwsza kara finansowa i/lub zakaz prowadzenia na terytorium Austrii. Kierowcy z mniejszym doświadczeniem (do 2 lat posiadania prawa jazdy) podlegają ograniczeniu 0,1 promila. Obowiązek jazdy na światłach W okresach osłabionej widoczności światła mijania powinny być włączone również w porze dziennej. Austria odeszła od obowiązku jazdy z włączonymi światłami przez całą dobę przez cały rok. 15 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Mandaty i kary Płatne na miejscu. Przy wyższych mandatach na miejscu płaci się zaliczkę, a pozostałą kwotę w ciągu dwóch tygodni. Można uiścić mandat kartą płatniczą/kredytową. Pojazdy blokujące ruch mogą być odholowywane. Przykładowe wysokości mandatów: przekroczenie prędkości: 20-726 euro, korzystanie z telefonu komórkowego bez zestawu głośnomówiącego: 50 euro, brak winiety: min. 120 euro, wyprzedzanie w strefie zakazu: od 36 euro do 2 000 euro i zatrzymanie prawa jazdy w razie stworzenia poważnego zagrożenia. Ponadto wprowadzone zostały tzw. “żółte kartki”, również dla cudzoziemców. Zebranie trzech żółtych kartek skutkuje zakazem prowadzenia samochodu po terytorium Austrii przez określony okres, nie krótszy niż 3 miesiące. Motocykle i skutery Światła mijania obowiązkowo również w porze dziennej przez cały rok. Kask ochronny obowiązkowy. Kamizelka odblaskowa nieobowiązkowa, ale zalecana. Ubezpieczenie OC obowiązkowe. Upewnij się u ubezpieczyciela, czy Twoje ubezpieczenie będzie tu działać. Paliwo, karty i opłaty Benzyna ołowiowa (98 oktanów) – niedostępna. Można dostać dodatek ołowiowy. Benzyna bezołowiowa (95 i 98 oktanów) - dostępna Olej napędowy (Diesel) - dostępny LPG – słabo dostępny Nie ma zakazu transportu paliwa w kanistrach, maksimum 10 litrów. Większość stacji paliwowych akceptuje karty płatnicze głównych systemów. Przed wyjazdem do Austrii upewnij się u wydawcy karty, że będzie tam akceptowana. Winietę uprawniającą do jazdy po drogach ekspresowych i autostradach kupuje się na granicy lub na stacjach paliwowych w krajach sąsiedzkich w pobliżu granicy lub na granicy na wybrany okres - rok kalendarzowy, dwa miesiące lub 10 dni. Mandat za jazdę bez winiety to minimum 120 euro. Specjalne opłaty obowiązują również w niektórych tunelach. Obowiązkowe wyposażenie pojazdu - Apteczka pierwszej pomocy w szczelnym opakowaniu ochronnym - Trójkąt ostrzegawczy, oznakowany EC27 – dla wszystkich pojazdów o więcej niż dwóch kołach - Kamizelka odblaskowa spełniająca normę EN 471 – należy ją założyć wysiadając nawet w celu rozstawienia trójkąta ostrzegawczego - Wyposażenie zimowe – obowiązek dostosowania pojazdu do warunków zimowych spoczywa na kierowcy. W szczególności obejmuje to obowiązek posiadania opon zimowych lub uniwersalnych, 16 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie oznakowanych M&S (mud & snow) pomiędzy 1 listopada a 15 kwietnia i dłużej, jeżeli na drogach utrzymuje się pokrywa śnieżna, błota śniegowego lub lodu. Łańcuchy śniegowe – obowiązkowe w wypadku oznakowania Inne obowiązujące wymogi / przepisy Opony z kolcami – dopuszczalne w okresie 1 października – 31 maja Zakaz używania antyradarów (urządzeń wykrywających urządzenia kontrolne). Nie wolno mijać autobusu szkolnego, który zatrzymał się by wypuścić/wpuścić dzieci, co sygnalizuje migającym światłem. W Wiedniu i w pobliżu szpitali nie wolno używać sygnału dźwiękowego. Jeżeli wymagany jest bilet parkingowy, można go nabyć w kiosku, banku lub na stacji paliw. W wypadku zakorkowania na autostradzie lub drodze dwupasmowej, kierowcy zobowiązani są ustawić się w sposób umożliwiający przejazd pojazdom uprzywilejowanym niezależnie od tego, czy pojazdy takie już nadjeżdżają czy nie. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 17 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Chorwacja Co trzeba wiedzieć, żeby dojechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Ograniczenia prędkości Standardowe ograniczenia prędkości dla samochodów osobowych bez przyczep, które mogą być modyfikowane znakami drogowymi, wynoszą: W terenie zabudowanym - 50 km/h Poza terenem zabudowanym - 90 km/h Drogi ekspresowe - 110 km/h Autostrady - 130 km/h Holowanie przyczepy - 90 km/h Kierowcy do 24 lat: Poza terenem zabudowanym - 80 km/h Drogi ekspresowe - 100 km/h Autostrady - 120 km/h Prędkość minimalna na autostradach 60 km/h. Pasy bezpieczeństwa Obowiązkowe z przodu i z tyłu, o ile pojazd jest w nie wyposażony. Foteliki i przewożenie dzieci Dzieci do 12 roku życia nie mogą podróżować z przodu, za wyjątkiem dzieci do lat 2, przewożonych w odpowiednich fotelikach, skierowanych twarzą przeciwnie do kierunku jazdy i przy wyłączonej poduszce powietrznej pasażera. Dzieci w wieku od 2 do 5 lat muszą podróżować w odpowiednich fotelikach. Starsze dzieci muszą podróżować z wykorzystaniem urządzeń zabezpieczających dostosowanych do ich wzrostu i wagi oraz spełniających wymogi konstrukcyjne UE. Jazda pod wpływem Dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi dla kierowców poniżej 24 lat – 0,00 promila. Starsi kierowcy – 0,5 promila, co nie dotyczy jednak kierowców zawodowych. Policja przeprowadza również testy narkotykowe. W przypadku pozytywnego wyniku takich testów konsekwencje są niezwykle surowe, włącznie z konfiskatą samochodu. Zakaz prowadzenia samochodu, jeżeli przyjmuje się leki wpływające na zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych. 18 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Obowiązek jazdy na światłach Obowiązek jazdy z włączonymi światłami przez całą dobę od ostatniej niedzieli października do ostatniej niedzieli marca (zgodnie z rytmem zmiany czasu na zimowy). W pozostałej części roku, światła mijania muszą być włączone również w porze dziennej przy okresach słabszej widoczności. Mandaty i kary Płatne na miejscu lub w ciągu 8 dni na poczcie lub w banku. Policja może zatrzymać paszport kierowcy do momentu otrzymania potwierdzenia wpłaty. Policja może zatrzymać prawo jazdy obcokrajowca do 8 dni, w wypadku prowadzenia po spożyciu, bez okularów (o ile są przypisane przez lekarza, jako wymóg), w stanie skrajnego wyczerpania lub choroby. Zatrzymane prawo jazdy należy odebrać w ciągu 3 dni od końca okresu zatrzymania. Niewłaściwie zaparkowane samochody mogą zostać zablokowane. Przykładowe mandaty: brak pasów lub korzystanie z telefonu: 300zł; przekroczenie prędkości: 2001200zł; przekroczenie o ponad 50 km/h: do 9 000 zł i 3 punkty karne; jazda pod wpływem substancji niedozwolonych: 400-3 000 zł; powyżej 1,5 promila lub przy odmowie wykonania testu: 3 000-9 000zł plus 3 punkty karne lub 60 dni aresztu. System punktów karnych odnosi się również do turystów zagranicznych. Kierowcy, który zbierze 9 punktów w przeciągu 2 lat zatrzymuje się prawo jazdy na okres od 9 do 12 miesięcy. Adnotacja o zakazie prowadzenia pojazdów na terytorium Chorwacji wpisywana jest do prawa jazdy. Punkty karne ulegają dezaktualizacji po 2 latach. Motocykle i skutery Światła mijania obowiązkowo również w porze dziennej przez cały rok. Kask ochronny obowiązkowy dla kierowcy i pasażera. Dzieci do lat 12 nie mogą być przewożone jako pasażer. Ubezpieczenie Obowiązkowe ubezpieczenie OC. Od momentu wejścia Chorwacji do UE Zielona Karta jest niepotrzebna. Wyjątek stanowi wycieczka na południe, wymagająca przecięcia pasa Bośni i Hercegowiny, gdzie Zielona Karta jest obowiązkowa. Paliwo, karty i opłaty Benzyna bezołowiowa (95 & 98 oktanów) - dostępna Olej napędowy (Diesel) - dostępny LPG – dostępny Zakazu transportu paliwa w kanistrach. Większość stacji paliwowych akceptuje karty płatnicze głównych systemów. Przed wyjazdem do Chorwacji upewnij się u wydawcy karty, że będzie tam akceptowana. Obowiązkowe wyposażenie pojazdu - Zapasowe żarówki – nie dotyczy pojazdów ze światłami neonowymi, ksenonowymi, LEDowymi itp. 19 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie - Kamizelka odblaskowa – obowiązkowa dla kierowcy bądź pasażera w przypadku wyjścia z pojazdu (np. awaria pojazdu). Uwaga: wypożyczalnie rzadko dają kamizelki na wyposażeniu. - Trójkąt ostrzegawczy – w przypadku ciągnięcia przyczepy – 2 szt. (nie dotyczy motocykli) - Apteczka pierwszej pomocy – nie dotyczy motocykli - Wyposażenie zimowe – obowiązek dostosowania pojazdu do warunków zimowych spoczywa na kierowcy. To w szczególności obejmuje opony zimowe oznaczone M+S z bieżnikiem minimum 4mm. Łańcuchy śniegowe – Obowiązkowe. Przynajmniej jeden komplet na oś napędową. Opony z kolcami – zakazane. Szpadel – obowiązkowy w miesiącach zimowych. Inne obowiązujące wymogi / przepisy Obowiązuje zakaz używania antyradarów (urządzeń wykrywających urządzenia kontrolne). Kontrola na przejściu granicznym przy wjeździe do Chorwacji potwierdza na piśmie ewentualne widoczne uszkodzenia auta. Otrzymane potwierdzenie należy pokazać przy wyjeździe. Oprócz numeru alarmowego 112 dostępny jest także alarmowy numer pomocy drogowej w jęz. angielskim 987 prowadzony przez Chorwacki Automobilklub (HAK). Informacje drogowe także po angielsku są nadawane na antenie radia 98.5FM w trakcie całego sezonu wakacyjnego. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 20 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Czechy Co trzeba wiedzieć, żeby dojechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Ograniczenia prędkości Standardowe ograniczenia prędkości dla samochodów osobowych bez przyczep, które mogą być modyfikowane znakami drogowymi, wynoszą: W terenie zabudowanym - 50 km/h Poza terenem zabudowanym - 90 km/h Autostrady - 130 km/h Drogi ekspresowe w terenie zabudowanym – 80 km/h Pasy bezpieczeństwa Obowiązkowe z przodu i z tyłu, o ile pojazd jest w nie wyposażony. Foteliki i przewożenie dzieci Dzieci do 36 kg i 150 cm wzrostu muszą podróżować z wykorzystaniem urządzeń zabezpieczających dostosowanych do ich wzrostu i wagi. Dziecko jadące na przednim fotelu przy użyciu odpowiednich urządzeń zabezpieczających i włączonej poduszce powietrznej musi siedzieć twarzą w kierunku ruchu pojazdu. Jazda pod wpływem Absolutny zakaz prowadzenia po spożyciu alkoholu, które traktowane jest jako przestępstwo. Konsekwencje są poważne: grzywny od 4 do 8 tys. zł, łącznie z zatrzymaniem prawa jazdy na dwa lata. Częste policyjne kontrole wyrywkowe, również ze śliny na obecność innych substancji odurzających. Obowiązek jazdy na światłach Światła mijania lub dzienne obowiązkowe przez cały rok. Mandaty i kary Kierowcy zagraniczni są zobowiązani do regulowania mandatów na miejscu. Policja ma prawo zatrzymać prawo jazdy w przypadku poważnego naruszenia przepisów. Standardowe mandaty drogowe mogą sięgać 850zł. Najwyższe grzywny za przestępstwa w ruchu drogowym – 17 000zł. Niewłaściwe zaparkowanie samochodu może pociągać za sobą klamrę na kole lub odholowanie na koszt właściciela. Motocykle i skutery Światła mijania obowiązkowo również w porze dziennej przez cały rok. Kask ochronny obowiązkowy dla kierowcy i pasażera zarówno motocykla jak i skutera. Zakaz palenia podczas prowadzenia. 21 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Ubezpieczenie Obowiązkowe ubezpieczenie OC. Paliwo, karty i opłaty Benzyna bezołowiowa („natural”, 95 i 98 oktanów) - dostępna Olej napędowy („nafta”) – dostępny LPG – dostępny pod nazwą Autoplyn lub Plyn Nie ma zakazu transportu paliwa w kanistrach, maksimum 10 litrów. Większość stacji paliwowych akceptuje karty płatnicze głównych systemów. Przed wyjazdem do Czech upewnij się u wydawcy karty, że będzie tam akceptowana. Obowiązkowe wyposażenie pojazdu - kamizelka odblaskowa – EN 471 - obowiązkowa dla kierowcy bądź pasażera w przypadku wyjścia z pojazdu (np. awaria pojazdu), zatem musi być przechowywana w kabinie a nie w bagażniku - trójkąt ostrzegawczy – obowiązkowy; nie dotyczy motocykli - komplet żarówek zapasowych - komplet zapasowych bezpieczników - apteczka - wyposażenie zimowe: Opony zimowe – obowiązkowe przy temperaturze poniżej 4 stopni Celsjusza oraz od 1 listopada do 31 marca, a przy złej pogodzie dłużej. Minimalna głębokość bieżnika 4mm. Łańcuchy śniegowe – obowiązkowe, ale tylko przy grubej warstwie śniegu. Opony z kolcami – zabronione. Inne obowiązujące wymogi / przepisy Samochody niezdolne do rozwijania prędkości powyżej 80 km/h nie mogą korzystać z autostrad. Zakaz przewożenia urządzeń antyradarowych (wykrywających urządzenia kontrolne). Obowiązek wyłączania funkcji „Ostrzegaj przed radarami” w urządzeniach nawigacji GPS. W miastach zakaz korzystania z klaksonu poza sytuacjami zagrożenia, szczególnie między 20:00 a 6:00 i w Pradze. Kontrola na przejściu granicznym przy wjeździe do Czech potwierdza na piśmie ewentualne widoczne uszkodzenia auta. Otrzymane potwierdzenie należy pokazać przy wyjeździe. Jeżeli podczas pobytu w Czechach dojdzie do uszkodzenia auta, należy na granicy pokazać odpowiednie zaświadczenie od policji. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 22 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Francja i Monako Co trzeba wiedzieć, żeby dojechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Ograniczenia prędkości Dopuszczalne limity prędkości zależne są od charakterystyki miejsca, typu pojazdu i warunków pogodowych. Standardowe ograniczenia prędkości dla samochodów osobowych bez przyczep, które mogą być modyfikowane znakami drogowymi, wynoszą: W terenie zabudowanym - 50 km/h Poza terenem zabudowanym - 90 km/h Na drogach ekspresowych - 110 km/h Na autostradach - 130 km/h, minimalna prędkość 80 km/h Limity przy złych warunkach atmosferycznych oraz dla kierowców z prawem jazdy krócej niż 3 lata: W terenie zabudowanym - 50 km/h Poza terenem zabudowanym - 80 km/h Na drogach ekspresowych - 100 km/h Na autostradach - 110 km/h, minimalna prędkość 80 km/h Pasy bezpieczeństwa Obowiązkowe z przodu i z tyłu, o ile pojazd jest w nie wyposażony. Foteliki i przewożenie dzieci Dzieci do lat 10 muszą podróżować w foteliku dziecięcym lub z wykorzystaniem odpowiednich urządzeń zabezpieczających, dostosowanych do ich wieku i wagi. Nie mogą one podróżować na przednim fotelu, chyba że pojazd nie ma z tyłu miejsc siedzących, tylne fotele nie są wyposażone w pasy bezpieczeństwa lub wszystkie miejsca z tyłu zajmują już inne dzieci. Przepisy francuskie nie precyzują minimalnego wzrostu dziecka, którego osiągnięcie gwarantuje bezpieczne użytkowanie standardowych pasów dla dorosłych. W tej sytuacji zalecamy stosowanie cezury 150 cm, wprowadzonej odpowiednią Dyrektywą UE. Wyjątkiem od ww. reguł jest przewóz dzieci taksówką. Odpowiedzialność za zapewnienie należytego zabezpieczenia nieletnich (do lat 18) spoczywa na kierowcy. Jazda pod wpływem Dopuszczalny limit stężenia alkoholu we krwi kierowcy to 0,5 promila, a 0,2 promila dla kierowców autobusów i autokarów. Przekroczenie tego limitu grozi grzywną od 135 do 4500 euro, karą pozbawienia wolności do lat 2, oraz konfiskatą prawa jazdy i/lub pojazdu. Obowiązek jazdy na światłach Światła mijania lub dzienne w ciągu dnia są zalecane przez cały rok, a obowiązkowe przy słabej widoczności z powodu warunków atmosferycznych (mgły, śniegu lub deszczu). 23 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Mandaty i kary Mandaty płatne na miejscu lub depozyt. Przykładowe mandaty: nieopłacone parkowanie: 11-35 euro; nieprawidłowe parkowanie: 35-135 euro; brak pasów bezpieczeństwa: 135 euro; używanie antyradaru: 1500 euro; przekroczenie prędkości: 135-1500 euro. Przy powtórnym popełnieniu tego samego wykroczenia kary wzrastają o 100%. W przypadku notorycznego naruszania bezpieczeństwa innych użytkowników drogi kary mogą sięgnąć nawet 15000 euro, 1 roku więzienia i zatrzymania prawa jazdy na 5 lat. Policjant ma prawo nałożenia i pobrania na miejscu mandatu do wysokości 375 euro. W razie odmowy zapłaty, kierowca jest proszony o uiszczenie opłaty depozytowej, której wysokość zależy od rodzaju popełnionego wykroczenia. Odmowa może spowodować zatrzymanie pojazdu do czasu uregulowania mandatu. Przepisy nakazują kierowcom zachowanie bezpiecznej odległości między pojazdami w ruchu. Odległość ta mierzona w metrach jest odpowiednikiem 2 sekund ruchu pojazdów (tj. przy prędkości 50 km/h – 28 m; przy 90 km – 50 m; przy 110 km/h – 62 m a przy 130 km/h – 73 m). Nieprzestrzeganie przepisu karane jest mandatem w wysokości 90 euro. Niewłaściwe zaparkowanie samochodu jest karane klamrą lub odholowaniem auta na koszt właściciela. Kierowcy legitymujący się prawem jazdy UE a zatrzymani przy przekroczeniu dopuszczalnej prędkości o ponad 40 km/h, podlegają karze natychmiastowej konfiskaty prawa jazdy. Motocykle i skutery Światła mijania obowiązkowo również w porze dziennej przez cały rok. Kask ochronny obowiązkowy dla kierowcy i pasażera zarówno na motocyklu jak i na skuterze. Władze Francji próbują od jakiegoś czasu wprowadzać przepisy narzucające motocyklistom noszenie elementów odblaskowych, ale spotyka się to ze stanowczym oporem samych zainteresowanych. Obowiązek jazdy w kamizelce odblaskowej został wprawdzie wprowadzony, ale wkrótce potem zniesiony (z dniem 2 stycznia 2013). Z kolei obowiązek oznakowania kasku, zgodnie z UNECE 22 http://www.unece.org/fileadmin/DAM/trans/main/wp29/wp29regs/r022r4e.pdf, został wprowadzony, ale nie jest jeszcze powszechnie respektowany. Niemniej jednak prawo stanowi, że kask powinien nosić naklejki odblaskowe o powierzchni 18 cm2 każda, widoczne z przodu, z tyłu i z obu boków, przy czym w każdą z naklejek musi być możliwe wpisanie okręgu o średnicy 40 mm lub prostokąta o powierzchni przynajmniej 12,5 cm2 i szerokości przynajmniej 20 mm. Ubezpieczenie Obowiązkowe ubezpieczenie OC. Paliwo, karty i opłaty Benzyna bezołowiowa (95 i 98 oktanów) – dostępna Benzyna ołowiowa – niedostępna; dodatek ołowiowy lub paliwo zastępcze „Super Carburant” Olej napędowy („Gazole”) – dostępny 24 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie LPG – dostępny Nie ma zakazu transportu paliwa w kanistrach. Wyjątek – promy. Większość stacji paliwowych akceptuje karty płatnicze głównych systemów. Powszechne są stacje automatyczne, ale nie zawsze akceptują one zagraniczne karty. Przed wyjazdem do Francji lub Monako upewnij się u wydawcy karty, że będzie tam akceptowana. Obowiązkowe wyposażenie pojazdu i kierowcy - trójkąt ostrzegawczy (nie dotyczy motocykli) - apteczka (zalecana) - zestaw zapasowych żarówek - kamizelka odblaskowa EN 471 – obowiązkowo w kabinie pojazdu do wysiadania na drogę w sytuacjach awaryjnych - opony zimowe oznakowane M&S, z bieżnikiem minimum 3,5 mm - na drogach pokrytych śniegiem lub lodem - opony z kolcami – dozwolone od 11 listopada do ostatniej niedzieli marca; okres ten może być przedłużony ze względu na warunki atmosferyczne - łańcuchy przeciwślizgowe – obowiązkowe zgodnie z oznakowaniem pionowym; niestosowanie się do nakazu skutkuje mandatem Inne obowiązujące wymogi i przepisy Z dniem 1.11.2012 wprowadzono przepis, w myśl którego kierowcy samochodów i motocykli, ale nie skuterów, mają obowiązek posiadania jednorazowego alkomatu wg. francuskiej normy NF. Jego brak karany miał być mandatem 11 euro. Jednak już w styczniu 2013 roku bezterminowo odroczono możliwość wymierzania tej kary. Na tę chwilę sytuacja we Francji wygląda zatem tak, że jest obowiązek posiadania testu, ale nie ma legislacji umożliwiającej nakładanie mandatów za jego brak. Na rondach oznakowanych "Vous n'avez pas la priorité" lub "Cédez le passage" pierwszeństwo mają pojazdy na rondzie. Przy braku takiego oznakowania pierwszeństwo mają wjeżdżający na rondo. Nie wolno mijać tramwaju, który zatrzymuje się na przystanku. Przy wyprzedzaniu rowerzysty kierowcę obowiązuje minimalny margines 1 metra w terenie zabudowanym i 1,5 metra w terenie niezabudowanym. Zakaz korzystania z sygnałów dźwiękowych w miastach poza sytuacjami bezpośredniego zagrożenia. Zakaz korzystania z antyradarów (urządzeń do wykrywania radarów policyjnych). Niezastosowanie się do tego zakazu może prowadzić do mandatu w wysokości 1500 euro oraz zatrzymania urządzenia i/lub pojazdu. Obowiązek wyłączania funkcji „Ostrzegaj przed radarami” w urządzeniach nawigacji GPS. Zakaz używania urządzeń z monitorami, innych niż GPS, w zasięgu wzroku kierowcy. Programowanie i obsługa takich urządzeń wymaga zatrzymania pojazdu w bezpiecznym miejscu. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 25 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Hiszpania Co trzeba wiedzieć, żeby dojechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Ograniczenia prędkości Standardowe ograniczenia prędkości dla samochodów osobowych bez przyczep, które mogą być modyfikowane znakami drogowymi, wynoszą: W strefach osiedlowych - 20 km/h W terenie zabudowanym - 50 km/h Drogi 2 kategorii - 90 km/h Drogi 1 kategorii - 100 km/h Autostrady - 120 km/h Autostrady i dwujezdniowe w terenie zabudowanym – 80 km/h Prędkość minimalna na autostradach i dwujezdniowych - 60 km/h Pasy bezpieczeństwa Obowiązkowe z przodu i z tyłu, o ile pojazd jest w nie wyposażony. Foteliki i przewożenie dzieci Dzieci do 12 roku życia i 135 cm wzrostu muszą podróżować z wykorzystaniem urządzeń zabezpieczających dostosowanych do ich wzrostu i wagi i spełniających wymogi konstrukcyjne UE. Wyjątek: jazda taksówką w terenie zabudowanym. Dzieci wyższe niż 135 cm mogą korzystać z normalnych pasów dla dorosłych. Jazda pod wpływem Dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi dla kierowców z prawem jazdy krócej niż 2 lata – 0,3 promila, dla pozostałych – 0,5 promila. Konsekwencje są poważne, łącznie z zatrzymaniem prawa jazdy i osadzeniem w areszcie włącznie. Obowiązek jazdy na światłach Zakaz używania świateł drogowych (długich) w terenie zabudowanym. Światła mijania muszą być włączone w tunelach i przy słabym oświetleniu drogi. Podczas jazdy w złych warunkach atmosferycznych (mgła, deszcz, śnieg) obowiązek używania świateł przeciwmgielnych; przy ich braku – świateł mijania i pozycyjnych jednocześnie. Mandaty i kary Kierowcy zagraniczni są zobowiązani do regulowania mandatów na miejscu. W przypadku odmowy zapłacenia mandatu policja ma prawo unieruchomić pojazd aż do momentu uregulowania mandatu. Przykładowe mandaty: brak pasów lub korzystanie z telefonu: 200 euro; przekroczenie prędkości: 200 euro; prowadzenie pod wpływem alkoholu lub środków odurzających: do 500 euro i zatrzymanie prawa jazdy na okres od 3 miesięcy do 4 lat i/lub kara aresztu na 8-12 tygodni; przy zawartości 26 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie alkoholu we krwi 0,12% i więcej kara wynosi od 360 do 72000 euro, w zależności od przychodów kierowcy + od 6 do 12 miesięcy aresztu lub od 31 do 90 dni prac publicznych oraz zatrzymanie prawa jazdy na okres od 1 do 4 lat. Niewłaściwe zaparkowanie samochodu może pociągać za sobą klamrę na kole lub odholowanie na koszt właściciela. Motocykle i skutery Światła mijania obowiązkowo również w porze dziennej przez cały rok. Kask ochronny obowiązkowy, również na quadzie i trójkołowcu, chyba że jest wyposażony w pasy. Dzieci w wieku 7 - 11 lat mogą podróżować jako pasażer tylko przewożone przez jedno z rodziców lub przez osobę upoważnioną i w kasku dostosowanym do wieku i wielkości głowy. Dzieci poniżej lat 7 w ogóle nie wolno przewozić. Kierowcy skuterów poniżej 18 roku życia nie mogą brać pasażera. Ubezpieczenie Obowiązkowe ubezpieczenie OC. Paliwo, karty i opłaty Benzyna bezołowiowa (95 & 98 oktanów) – dostępna Benzyna ołowiowa - niedostępna Olej napędowy (Gasoleo A lub Gas-oil) – dostępny; Uwaga: Gasoleo B to olej opałowy! LPG – dostępny pod nazwą Autogas, ale punktów sprzedaży jest niewiele. Można je znaleźć w serwisach: www.repsolypf.com i www.spainautogas.com Nie ma zakazu transportu paliwa w kanistrach. Większość stacji paliwowych akceptuje karty płatnicze głównych systemów. Przed wyjazdem do Hiszpanii upewnij się u wydawcy karty, że będzie tam akceptowana. Obowiązkowe wyposażenie pojazdu - koło zapasowe, lub zestaw naprawczy plus niezbędne narzędzia - kamizelka odblaskowa – obowiązkowa dla kierowcy bądź pasażera w przypadku wyjścia z pojazdu (np. awaria pojazdu), ale policja nie kontroluje i nie karze za jej brak w aucie. Uwaga: wypożyczalnie rzadko mają kamizelki na wyposażeniu. - trójkąt ostrzegawczy – formalnie wymagany 1, ale zdarzały się mandaty za brak 2 szt. (nie dotyczy motocykli) - komplet żarówek zapasowych i narzędzi do ich wymiany - zapasowe okulary, jeśli kierowca jest zobowiązany prowadzić w okularach - wyposażenie zimowe: Opony zimowe – brak przepisów. Łańcuchy śniegowe – obowiązkowe, ale tylko przy grubej warstwie śniegu; maksimum 50 km/h. Opony z kolcami – zakazane. - apteczka i gaśnica - rekomendowane 27 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Inne obowiązujące wymogi / przepisy Zakaz używania urządzeń z monitorami innych niż GPS w zasięgu wzroku kierowcy. Programowanie i obsługa wymaga zatrzymania pojazdu w bezpiecznym miejscu. Zakaz przewożenia urządzeń antyradarowych (wykrywających urządzenia kontrolne). Konsekwencje są poważne. Zakaz używania telefonów komórkowych, podczas jazdy, bez zestawu głośnomówiącego. Słuchawka nie wystarcza. Mandat – 200 euro. W miastach zakaz korzystania z klaksonu poza sytuacjami zagrożenia. Zamiast klaksonu zaleca się miganie światłami. W niektórych miastach parkowanie w ulicach jednokierunkowych dozwolone jest po stronie numerów parzystych w dni parzyste i po stronie numerów nieparzystych w dni nieparzyste. W Madrycie zostały utworzone strefy ograniczonego parkowania (SER). Parkometry wydają kwity w różnych kolorach. Turystów obowiązują kwity w kolorze niebieskim, które uprawniają do 2 godzin parkowania. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 28 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Szwajcaria i Liechtenstein Co trzeba wiedzieć, żeby dojechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Ograniczenia prędkości Standardowe ograniczenia prędkości dla samochodów osobowych, które mogą być modyfikowane znakami drogowymi wynoszą: W terenie zabudowanym - 50 km/h Poza terenem zabudowanym - 80 km/h Drogi szybkiego ruchu - 100 km/h Autostrady - 130 km/h Minimalna prędkość na autostradach - 60 km/h. Pasy bezpieczeństwa Obowiązkowe z przodu i z tyłu, o ile pojazd jest w nie wyposażony. Foteliki i przewożenie dzieci Przepis krajowy stanowi, że dzieci do 12 roku życia i wzroście do 150 cm muszą podróżować z wykorzystaniem urządzeń zabezpieczających dostosowanych do ich wzrostu i wagi, spełniających wymogi normy UN ECE 44/03. Dotyczy to również samochodów z wypożyczalni. Kierowcy pojazdów zarejestrowanych zagranicą zobowiązani są spełniać wymogi stawiane im przez ich lokalne prawodawstwo dotyczące przewozu nieletnich. Jazda pod wpływem Dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy wynosi 0,5 promila. W przypadku jego przekroczenia, wymierzona zostaje dotkliwa kara finansowa, od 2 100 zł do nawet 630 000 zł i/lub zakaz prowadzenia na terytorium Szwajcarii przez minimum 1 miesiąc. Więcej o wysokości mandatów w dziale Mandaty i kary. Policja ma prawo żądać od kierowcy poddania się testom na obecność alkoholu lub narkotyków. Obowiązek jazdy na światłach Zaleca się jazdę ze światłami mijania przez całą dobę. Jest to obowiązkowe w tunelach, nawet jeśli są dobrze oświetlone. Mandaty i kary Mandaty są nakładane na bazie tzw. mandatów dziennych, proporcjonalnych do sytuacji finansowej winnego. Kwoty mandatów wahają się od 1 do 3000 CHF za dzień, a wymiar mandatu sięgać może nawet 60 mandatów dziennych. I tak np. w przypadku poważnego wykroczenia przez zamożnego winnego mandat może wynieść nawet 180 000 CHF, czyli 630 tys. zł. (60 dniowy mandat x 3000 CHF). Przykładowe wysokości mandatów: brak pasów lub niezabezpieczenie dziecka – 200 zł, korzystanie z telefonu komórkowego bez zestawu głośnomówiącego: 350 zł. Poważne są kary za przekraczanie prędkości: od 200 do 2000 zł przy przekroczeniu o 5 do 30 km/h, zależnie od typu drogi. Przy 29 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie większych przekroczeniach sprawa trafia do sądu, który wymierza grzywnę od 17 000 do 140 000 zł i karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 3 lat. Pojazdy blokujące ruch mogą być odholowywane, a niewłaściwie zaparkowane – blokowane klamrą. Motocykle i skutery Światła mijania zalecane również w porze dziennej przez cały rok. Kask ochronny obowiązkowy. Ubezpieczenie OC obowiązkowe. Upewnij się u ubezpieczyciela, czy Twoje ubezpieczenie będzie tu działać. Paliwo, karty i opłaty Benzyna ołowiowa – niedostępna. Można dostać dodatek ołowiowy. Benzyna bezołowiowa (95 & 98 oktanów) - dostępna Olej napędowy (Gasoil) - dostępny LPG – słabo dostępny, tylko w 8 punktach w kraju Nie ma zakazu transportu paliwa w kanistrach. Większość stacji paliwowych akceptuje karty płatnicze głównych systemów. Nie wszystkie automatyczne stacje akceptują zagraniczne karty z PINem. Przed wyjazdem do Szwajcarii lub Liechtensteinu upewnij się u wydawcy karty, że będzie tam akceptowana. Obowiązkowe wyposażenie pojazdu - Apteczka pierwszej pomocy i gaśnica - zalecane - Trójkąt ostrzegawczy – obowiązkowy, w kabinie pasażerskiej (nie w bagażniku). - Wyposażenie zimowe – obowiązek dostosowania pojazdu do warunków zimowych spoczywa na kierowcy. Posiadanie opon zimowych nie jest co do zasady obowiązkowe, ale kierowca utrudniający ruch na drodze z powodu braku opon zimowych ukarany zostanie mandatem. Łańcuchy śniegowe – obowiązkowe w wypadku oznakowania, przynajmniej na osi napędowej. Auta z oponami okolcowanymi nie mogą poruszać się po autostradach ani drogach szybkiego ruchu, poza wybranymi odcinkami A13 i A2. Inne obowiązujące wymogi / przepisy Holowanie na autostradzie dopuszczalne jest tylko do najbliższego zjazdu. Maksymalna prędkość – 40 km/h. Autostop zabroniony na autostradach i drogach ekspresowych. Zakaz posiadania nawet wyłączonych antyradarów (urządzeń wykrywających urządzenia kontrolne). W wypadku urządzeń GPS ostrzegających przed kontrolami radarowymi, funkcja ta musi być na stałe wyłączona. W porze dziennej przed ostrym zakrętem kierowca powinien dać sygnał dźwiękowy. W nocy może go zastąpić mignięciem światłami drogowymi. Piesi mają pierwszeństwo i będą oczekiwać przepuszczenia, szczególnie na przejściu dla pieszych. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 30 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Węgry Co trzeba wiedzieć, żeby dojechać bezpiecznie i nie dać się zaskoczyć Ograniczenia prędkości Standardowe ograniczenia prędkości dla samochodów osobowych bez przyczep, które mogą być modyfikowane znakami drogowymi, wynoszą: W terenie gęsto zabudowanym - 30 km/h W terenie zabudowanym - 50 km/h Poza terenem zabudowanym - 90 lub 110 km/h Autostrady - 130 km/h Pojazd z łańcuchami - 50 km/h Pasy bezpieczeństwa Obowiązkowe z przodu i z tyłu, o ile pojazd jest w nie wyposażony. Foteliki i przewożenie dzieci Dzieci do lat 3 muszą podróżować z wykorzystaniem urządzeń zabezpieczających dostosowanych do ich wzrostu i wagi. Dziecko może jechać na przednim fotelu przy użyciu odpowiednich urządzeń zabezpieczających, o ile siedzi twarzą w kierunku przeciwnym do ruchu pojazdu, a poduszka powietrzna pasażera jest nieaktywna. Dzieci powyżej lat 3 i 135 cm wzrostu mogą podróżować na tylnym siedzeniu przy zastosowaniu standardowych pasów bezpieczeństwa przystosowanych odpowiednio do wzrostu i wagi. Jazda pod wpływem Absolutny zakaz prowadzenia po spożyciu alkoholu. Policja nie dysponuje alkomatami. W wypadku podejrzenia prowadzenia pod wpływem środków odurzających, policja doprowadza podejrzanego do punktu medycznego w celu przeprowadzenia badań. Naruszenie tego przepisu do stężenia 0,5 promila karane jest mandatem 200-500 zł, od 0,5 do 0,8 promila - mandatem 300-600 zł, a powyżej 0,8 promila traktowane jako przestępstwo. Obowiązek jazdy na światłach Światła mijania lub dzienne obowiązkowe przez cały rok poza terem zabudowanym. W terenie zabudowanym nie wolno w nocy używać świateł drogowych (długich). Mandaty i kary Kierowcy zagraniczni są zobowiązani do regulowania mandatów na miejscu lub przyjęcia mandatu kredytowego do 30 dni. Policja ma prawo zatrzymać prawo jazdy w przypadku poważnego naruszenia przepisów. Przykładowe mandaty: przekroczenie prędkości: 450-5000 zł, przejazd na czerwonym świetle – 1500 zł. Pasażer bez zapiętych pasów jest uznany za winnego i to on płaci mandat – 450 zł. 31 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Niewłaściwe zaparkowanie samochodu może pociągać za sobą nałożenie klamry. Motocykle i skutery Światła mijania obowiązkowo również w porze dziennej przez cały rok. Kask ochronny obowiązkowy dla kierowcy i pasażera zarówno motocykla, jak i skutera. Ubezpieczenie Obowiązkowe ubezpieczenie OC. W razie wypadku – obowiązkowe zgłoszenie do Węgierskiego Stowarzyszenia Ubezpieczycieli. Paliwo, karty i opłaty Benzyna bezołowiowa (95 oktanów) – dostępna Benzyna ołowiowa - niedostępna Olej napędowy („Dizel” lub „Gazolaj”) – dostępny LPG – dostępny Nie ma zakazu transportu paliwa w kanistrach, maksimum 10 litrów. Większość stacji paliwowych akceptuje karty płatnicze głównych systemów. Przed wyjazdem na Węgry upewnij się u wydawcy karty, że będzie tam akceptowana. Obowiązkowe wyposażenie pojazdu - kamizelka odblaskowa – obowiązkowa. Każdy pieszy poruszający się po drodze lub poboczu w terenie niezabudowanym lub przy słabej widoczności ma obowiązek noszenia kamizelki. Zatem jest ona również obowiązkowa dla kierowcy bądź pasażera w przypadku wyjścia z pojazdu (np. awaria pojazdu). - trójkąt ostrzegawczy - apteczka - zestaw żarówek - linka holownicza - gaśnica - wyposażenie zimowe: Łańcuchy śniegowe – mogą być obowiązkowe na niektórych drogach w określonych warunkach, więc dobrze mieć je ze sobą. Opony z kolcami – zabronione. Inne obowiązujące wymogi / przepisy Przy wyjeździe pożyczonym samochodem niezbędne jest posiadanie zaświadczenia-pełnomocnictwa przetłumaczonego na język węgierski; ww. zaświadczenia wystawiają biura turystyki PZM. Zalecamy na przejściu granicznym przy wjeździe na Węgry potwierdzić na piśmie ewentualne widoczne uszkodzenia auta. Pozwoli to zaoszczędzić mnóstwo czasu na wyjaśnianie uszkodzeń przy wyjeździe. Jeżeli podczas pobytu na Węgrzech dojdzie do uszkodzenia auta, należy pobrać od policji odpowiednie zaświadczenie i pokazać je na granicy. 32 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Zakaz używania urządzeń antyradarowych (wykrywających urządzenia kontrolne). W wypadku zakorkowania na autostradzie lub drodze dwupasmowej, kierowcy zobowiązani są ustawić się w sposób umożliwiający przejazd pojazdom uprzywilejowanym niezależnie od tego, czy pojazdy takie już nadjeżdżają czy nie. Zakaz korzystania z sygnałów dźwiękowych w miastach, z wyjątkiem bezpośredniego zagrożenia. Zastrzeżenie: Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego dokłada wszelkich starań, żeby przedstawione informacje były aktualne i zgodne ze stanem faktycznym. Zalecamy jednak potwierdzenie aktualnego stanu na krajowych stronach odpowiednich instytucji dla odwiedzanych państw. 33 Polski kierowca zagranicą czyli jak bezpiecznie podróżować po Europie Stowarzyszenie Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego (Partnerstwo) jest inicjatywą non-profit na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, której członkami są przedstawiciele wszystkich trzech sektorów: biznesu i organizacji pozarządowych (stowarzyszenia i fundacje) oraz administracji rządowej. Partnerstwo powstało z inicjatywy i jest afiliowane przy Global Road Safety Partnership w Genewie, międzynarodowej organizacji pracującej na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, zrzeszającej biznes, organizacje pozarządowe i rząd. GRSP działa na rzecz trwałego ograniczenia liczby wypadków drogowych w krajach przechodzących proces transformacji. Partnerstwo zrzesza kilkanaście firm: 3M, ABB, Arval, Chevron, Mercedes-Benz, DHL Express, General Motors, Michelin, Goodyear, Renault, Shell, Total, DEKRA, PZU, Fundacja BGŻ, Liberty Direct i Tramwaje Warszawskie oraz organizacje pozarządowe i stowarzyszenia: Fundacja Krzysztofa Hołowczyca „Kierowca Bezpieczny”, Polski Czerwony Krzyż, Stowarzyszenie „Droga i Bezpieczeństwo”, Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych, Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego, AutomobilKlub ,Flota Auto Biznes, Fleet Meetings, Gazeta Bankowa, Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego, Instytut Transportu Samochodowego, Polska Agencja Prasowa, Polskie Stowarzyszenie Motorowe, Fundacja Integracja, Safe Drive Polska, Szkoła Jazdy Renault, Keralla Research, Polska Agencja Prasowa, Stowarzyszenie Techniki Motoryzacyjnej, Towarzystwo Trzeźwości Transportowców, Fundacja „Jedź Bezpiecznie”, wortal moto.wieszjak.pl. Partnerstwu patronują: Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Bank Światowy i GRSP. 34