Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”
Transkrypt
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”
Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT” 41-811 Zabrze, ul. Żurawia 1, Regon 272671670, NIP 648-100-90-34 Fax 32 275 65 11 Tel 603 60 71 22 e-mail: [email protected] Zamawiający: Gmina Jejkowice ul. Główna 38a, 44-290 Jejkowice Stadium dokumentacji: RAPORT Temat opracowania: Raport z realizacji Programu ochrony środowiska dla Gminy Jejkowice za lata 2009-2010 i 2011-2012 Wykonał zespół pod kierunkiem: mgr inż. Witold Sikora Uprawnienia nr: 316/94 i Ek-VI-7210/588/94 mgr inż. Agata Sikora Uprawnienia nr: 620/92 Data opracowania: czerwiec 2013 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 2 SPIS TREŚCI 1. 1.1. 1.2. 1.3. 2. 2.1. 2.1.1. 2.2. 2.2.1. 2.2.2. 2.2.3. 2.3. 2.3.1. 2.3.2. 2.3.3. 2.4. 2.4.1. 2.4.2. 2.4.3. 2.4.4. 2.5. 2.5.1. 2.5.2. 2.6. 2.6.1. 2.7. 2.8. 2.9. 2.10. 2.11. 3. 3.1. 3.2. 3.3 4. 5. WSTĘP .................................................................................................................................... 3 Podstawa prawna opracowania.................................................................................................. 3 Cel opracowania ....................................................................................................................... 3 Zakres wykonania opracowania ................................................................................................ 3 STAN REALIZACJI ZADAŃ UJĘTYCH W GMINNYM PROGRAMIE OCHRONY ŚRODOWISKA W LATACH 2009 – 2010 oraz 2011– 2012 ................................ 5 Działania w zakresie ochrony powierzchni ziemi i gleb ............................................................. 5 Edukacja ekologiczna w zakresie ochrony gleb i powierzchni ziemi .......................................... 6 Działania w zakresie gospodarki wodno-ściekowej.................................................................... 6 Gospodarka ściekowa ............................................................................................................... 6 Gospodarka wodociągowa ........................................................................................................ 7 Gospodarka wodna ................................................................................................................... 7 Działania w zakresie gospodarki odpadami ............................................................................... 7 Selektywna zbiórka odpadów .................................................................................................... 7 Kontrola prawidłowości postępowania z odpadami.................................................................... 8 Edukacja ekologiczna propagująca prawidłową gospodarkę odpadami ....................................... 8 Działania w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego ......................................................... 9 Ograniczanie niskiej emisji – wymiana systemów ogrzewania ................................................... 9 Remonty i przebudowa dróg ................................................................................................... 10 Budowa ścieżek rowerowych .................................................................................................. 10 Działania edukacyjne w zakresie ochrony powietrza................................................................ 10 Działania w zakresie ochrony przed hałasem ........................................................................... 11 Ograniczanie hałasu komunikacyjnego - remonty i modernizacje dróg ..................................... 11 Określanie uwarunkowań realizacji inwestycji w zakresie ochrony przed hałasem ................... 11 Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym ......................................................... 12 Działania w zakresie promieniowania niejonizującego............................................................. 12 Działania w zakresie ochrony przyrody ................................................................................... 12 Ochrona przed skutkami poważnych awarii oraz bezpieczeństwo chemiczne i biologiczne .......................................................................................................... 13 Działania w zakresie edukacji ekologicznej ............................................................................. 13 Szkolenia dla rolników ........................................................................................................... 14 Ochrona zwierząt .................................................................................................................... 14 SYSTEM MONITORINGU I OCENY REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA .................................................................................................. 14 Zadania z zakresu monitoringu środowiska ............................................................................. 15 Edukacja ekologiczna ............................................................................................................. 15 Ocena realizacji zadań ujętych w programie ochrony środowiska na lata 2009 - 2010 i 2011 - 2012 ........................................................................................... 16 PODSUMOWANIE ............................................................................................................... 26 WYKORZYSTANE MATERIAŁY........................................................................................ 27 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 1. 3 WSTĘP Program ochrony środowiska Gminy Jejkowice został sporządzony jako realizacja obowiązków gminy wynikających z zapisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz. U. z 2008r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), dotyczących sporządzania gminnych programów ochrony środowiska. Dokument ten służy realizacji polityki ekologicznej państwa na szczeblu lokalnym. Przyjęte w programie priorytety oraz zadania Gminy Jejkowice służyć będą realizacji obowiązujących wymogów ustawowych w dziedzinie ochrony środowiska, zasad wynikających z programów rządowych, zasad zrównoważonego rozwoju Polski oraz innych dokumentów strategicznych w województwie, powiecie i gminie. Efektem realizacji programu ma być poprawa stanu środowiska oraz wdrożenie efektywnego zarządzania środowiskiem w gminie. 1.1. Podstawa prawna opracowania Podstawę sporządzenia raportu z realizacji programu ochrony środowiska stanowi ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz. U. Nr 25 z 2008r., poz. 150 z poźn. zm.). Zgodnie z zapisem art. 18 ust. 2 ww. ustawy organ wykonawczy gminy sporządza co dwa lata raporty z wykonania programu ochrony środowiska i przedstawia je Radzie Gminy. 1.2. Cel opracowania Celem przedmiotowego raportu jest przedstawienie aktualnego stanu realizacji zadań określonych Programem Ochrony Środowiska dla Gminy Jejkowice na lata 2009-2012. Program przyjęty został uchwałą Rady Gminy Jejkowice Nr XXVIII/110/09 w sprawie: przyjęcia aktualizacji "Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Jejkowice" z dnia 23 marca 2009r. Celem sprawozdania jest odpowiedź na pytanie w jakim stopniu udało się zrealizować w wyżej wymienionym okresie zadania i przedsięwzięcia przyjęte w aktualizacji POS dla Gminy Jejkowice. 1.3. Zakres wykonania opracowania Zakres opracowania obejmuje raport z realizacji zadań ujętych w aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Jejkowice, opracowanym w marcu 2009 r. przez firmę ATMOTERM S.A. z Opola na zlecenie Urzędu Gminy Jejkowice. Zakres niezbędnych informacji jakie powinien zawierać Raport powinien odpowiadać treści przyjętego POŚ. W Raporcie należy zatem przedstawić postępy w realizacji każdego z zadań zapisanych w Programie lub wyjaśnić powody zaniechania działań lub ewentualnych opóźnień. Porównanie uzyskanego obrazu ze stanem polityki ochrony środowiska opisanym w Programie Ochrony Środowiska powinno dać odpowiedź na pytanie – w jakim stopniu udało się zrealizować przedsięwzięcia przyjęte w Programie. Chodzi tu o wszystkie zadania zapisane w POŚ, te realizowane bezpośrednio przez Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 4 samorząd gminy, jak i wszystkie inne podmioty działające w zakresie ochrony środowiska na jego terenie. Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska powinien, przede wszystkim, zawierać informacje o wykonaniu jakościowym i ilościowym celów oraz zadań postawionych w Programie. Ponadto w Raporcie można umieścić także inne informacje, które gmina uważa za istotne dla rozwoju systemu działań w zakresie ochrony środowiska na swoim terenie, a które nie wynikają z obecnie obowiązującego Programu ochrony środowiska. Raport jest zatem próbą weryfikacji i wstępnej oceny wykonania tego, co zostało zapisane w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Jejkowice, a co zostało zrealizowane w latach 2009 – 2010 oraz 2011- 2012. Program Ochrony Środowiska zawiera wyszczególnione zadania o charakterze inwestycyjnym jak również organizacyjno-prawnym. Zadania zostały sformułowane po szczegółowej analizie istniejącego stanu środowiska w gminie oraz na podstawie danych statystycznych i danych z Urzędu Gminy w Jejkowice. Zadania wynikające z Programu Ochrony Środowiska to: zadania własne gminy - pod pojęciem zadań własnych należy rozumieć te przedsięwzięcia, które są finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji gminy, zadania koordynowane – pod pojęciem zadań koordynowanych należy rozumieć pozostałe zadania związane z ochroną środowiska i racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych, które są finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji szczebla wojewódzkiego i centralnego, bądź instytucji działających na terenie powiatu, ale podległych bezpośrednio organom powiatowym, wojewódzkim bądź centralnym. Gminny Program Ochrony Środowiska został sporządzony na podstawie gruntownej znajomości aktualnego stanu środowiska w gminie. Podobnie jak Polityka ekologiczna państwa określa on przede wszystkim: cele polityki ekologicznej na terenie gminy, wybrane priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań ekologicznych, których podejmuje się dana gmina, środki niezbędne do osiągnięcia założonych celów, w tym mechanizmy prawno – ekonomiczne i środki finansowe. Zaplanowane cele, priorytety, działania (zadania) i środki zostały zdefiniowane dla każdego z obszarów ochrony środowiska, którymi zajmuje się gmina, tj.: ochrona przyrody, ochrona powietrza atmosferycznego, ochrona przed hałasem, ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym, edukacja Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 5 W stosunku do zdefiniowanych zadań należy przede wszystkim zwrócić uwagę, że ich realizacja uwarunkowana jest przede wszystkim dostępnością środków finansowych. Stąd zadania współfinansowane ze środków zewnętrznych mogły być realizowane jedynie w sytuacji dostępności zakładanych środków. Niniejszy raport obejmuje zadania zrealizowane na terenie Gminy Jejkowice w okresach od roku 2009 do 2010r. oraz od 2011r. do 2012r. przedstawione z podziałem, analogicznie do treści aktualizacji Programu ochrony środowiska. 2. STAN REALIZACJI ZADAŃ UJĘTYCH W GMINNYM PROGRAMIE OCHRONY ŚRODOWISKA W LATACH 2009 – 2010 oraz 2011– 2012 2.1. Działania w zakresie ochrony powierzchni ziemi i gleb Cele krótkoterminowe w zakresie ochrony ziemi i gleb obejmowały następujące działania: zapobieganie degradacji i erozji gleb poprzez racjonalną gospodarkę zasobami naturalnymi. Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 6 zorganizowanie cyklu szkoleń promujących Kodeks Dobrych Praktyk Rolniczych, połączonych z zajęciami praktycznymi dla rolników. kontrola szczelności zbiorników na odchody zwierzęce w hodowlanych gospodarstwach rolniczych. W okresach 2009-2010 i 2011-2012 Urząd Gminy nie zlecił wykonania prac analitycznych polegających na analizie odczynu oraz zasobności gleb w mikroelementy w celu ochrony gruntów przed degradacją wynikającą z nadmiernej kwasowości. Ze względu na konieczność pobrania próbek gleb do badania, zadanie to zostanie zrealizowane w roku 2014. Wtedy to zostaną opracowane wyniki, które zostaną przedstawione rolnikom. W latach 2009 - 2010 odbyły się szkolenia dla rolników z terenu Gminy Jejkowice o następującej tematyce: wypełnianie wniosków o dopłaty bezpośrednie, wdrażanie wymogów wzajemnej zgodności, zdrowie ludzi a zdrowie zwierząt, suwerenność żywnościowa lokalnych społeczności, wymogi wzajemnej zgodności, 2.1.1. Edukacja ekologiczna w zakresie ochrony gleb i powierzchni ziemi W latach 2009-2010 oraz 2011-2012 Urząd Gminy Jejkowice wspierał akcje dla młodzieży szkolnej w zakresie edukacji ekologicznej poprzez wspólną organizację akcji „Sprzątanie Świata”, udział uczniów w konkursach ekologicznych, wprowadzeniu w szkołach selektywnej zbiórki odpadów, propagujące ochronę powierzchni ziemi. 2.2. Działania w zakresie gospodarki wodno-ściekowej Priorytetem Programu Ochrony Środowiska Gminy Jejkowice są działania w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. 2.2.1. Gospodarka ściekowa Głównym zadaniem w zakresie gospodarki ściekowej w gminie jest rozbudowa sieci kanalizacyjnej. Z analizy ówczesnego stanu gospodarki wodno - ściekowej wynikało, że potencjalne źródło zagrożenia jakości wód powierzchniowych i podziemnych stanowią przede wszystkim: ścieki bytowo-gospodarcze z zabudowy mieszkaniowej na obszarach nieskanalizowanych, ścieki deszczowe spływające z dróg, placów i stacji paliw, brak urządzeń podczyszczających, zanieczyszczenia spływające z pól, szczególnie w okresach po nawożeniu gruntów rolnych. W związku z powyższym podjęto działania mające na celu wyeliminowanie tych zagrożeń. W 2008 r. został zakończony projekt „Budowa kanalizacji sanitarnej w Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 7 gminach Rybnik Gaszowice, Jejkowice dociążającej zmodernizowaną oczyszczalnię ścieków w Rybniku”, który był współfinansowany ze środków Funduszu Spójności. Gmina Jejkowice posiadała opracowany projekt budowlany na dalszą rozbudowę kanalizacji sanitarnej wraz z pozwoleniem na budowę, zaś planowana realizacja jest w najbliższych latach. Docelowo założono również rozbudowę istniejącej fragmentarycznej kanalizacji deszczowej, tak aby wszystkie ulice na terenach zurbanizowanych były w nią wyposażone. Przy odprowadzaniu ścieków deszczowych z terenów zanieczyszczonych (parkingi itp.) przewidziano wykonanie odpowiednich systemów oczyszczających. W rejonach, gdzie budowa kanalizacji sanitarnej jest nieuzasadniona ze względów technicznych, bądź ekonomicznych przewidziano budowę lokalnych lub przydomowych oczyszczalni ścieków. 2.2.2. Gospodarka wodociągowa Z analizy stanu istniejącego w zakresie zaopatrzenia w wodę wynika, że cały teren gminy zamieszkały obecnie przez ludzi jest zwodociągowany. Planowane na lata 2009-2010 i 2011-2012 inwestycje obejmowały działania modernizacyjne i usprawniające istniejący system zaopatrzenia w wodę, tj.: wymianę awaryjnych odcinków sieci. 2.2.3. Gospodarka wodna Na terenie gminy brak jest kompleksowego rozpoznania oraz sprecyzowanego zakresu niezbędnych przedsięwzięć dotyczących ochrony przed powodzią i suszą. Produkcję rolną należy prowadzić w sposób ograniczający i zapobiegający zanieczyszczeniu wód związkami azotu pochodzącymi ze źródeł rolniczych. Należy upowszechniać dobre praktyki rolnicze, w szczególności na drodze organizowania szkoleń dla rolników. 2.3. Działania w zakresie gospodarki odpadami Celem nadrzędnym w zakresie gospodarki odpadami wyznaczonym przez Program Ochrony Środowiska Gminy Jejkowice jest ograniczenie do minimum negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko. 2.3.1. Selektywna zbiórka odpadów W latach 2009 – 2010 oraz 2011-2012 na terenie Gminy następujące zbiorki odpadów: organizowane były zbiórka selektywnie zebranych odpadów komunalnych – papieru, szkła białego oraz kolorowego i tworzyw sztucznych wraz z metalem, zbiórka odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, zbiórka odpadów wielkogabarytowych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, zbiórka zużytych baterii i akumulatorów małogabarytowych, Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 8 zbiórka przeterminowanych i niewykorzystanych leków, zbiórka odpadów niebezpiecznych, zbiórka zużytych opon z samochodów osobowych, ciężarowych i dostawczych oraz opon 2.3.2. Kontrola prawidłowości postępowania z odpadami Ważnym działaniem, który pozwolił na ograniczenie ilości odpadów i zmniejszenie ich negatywnego oddziaływania na środowisko była kontrola prawidłowości postępowania z odpadami już wytworzonymi. Organy wykonawcze gmin mają coraz większe możliwości sprawowania takiej kontroli – zarówno wytwórców, jak i podmiotów posiadających zezwolenia. W tym celu na terenie Gminy Jejkowice prowadzona była ewidencja umów zawieranych przez właścicieli nieruchomości z firmami odbierającymi odpady, aby objąć wszystkich mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów i co za tym idzie wyeliminować niekontrolowane wprowadzania odpadów komunalnych do środowiska. Na bieżąco były również identyfikowane miejsca powstawania dzikich wysypisk śmieci w celu ich późniejszej likwidacji oraz usuwane są odpady znajdujące się na poboczach i dróg gminnych. 2.3.3. Edukacja ekologiczna propagująca prawidłową gospodarkę odpadami Gmina aktywnie przyłącza się do akcji, których celem jest propagowanie prawidłowego postępowania z odpadami. W wyżej wymienionym okresie były to następujące akcje: „Segregujesz – zyskujesz”, „Kochasz dzieci, nie pal śmieci”, „Sprzątanie Świata”. Na stronie internetowej Urzędu Gminy Jejkowice www.jejkowice.pl pojawiały się artykuły mające na celu uświadomienie mieszkańcom, jakie są ich obowiązki dotyczące utrzymania czystości i porządku oraz promujące postawy proekologiczne. W 2009r. Gmina Jejkowice przystąpiła, jak wspomniano wyżej do akcji pod nazwą „Segregujesz – zyskujesz”. Program dotyczy promocji selektywnej gospodarki odpadami. Zakupiono plakaty oraz ulotki, które zostały umieszczone w siedzibie Urzędu Gminy, szkołach, przedszkolu, bibliotece, ośrodku zdrowia, sklepach oraz na tablicach ogłoszeń. Poprzez informacje zawarte w plakatach i ulotkach propagowana jest selektywna zbiórka odpadów w gospodarstwach domowych. W 2011 i 2012r. Gmina Jejkowice uczestniczyła również w kolejnych edycjach kampanii pod nazwą „Kochasz dzieci, nie pal śmieci”. Otrzymano plakaty oraz ulotki. Celem kampanii jest uświadomienie mieszkańcom, jak szkodliwe jest spalanie odpadów w piecach domowych. Mając na uwadze dotarcie z informacjami do jak największej liczby mieszkańców, w latach 2009 – 2010 oraz 2011-2012 w Biuletynie publikowano artykuły dotyczące m. in. problemu spalania odpadów w piecach domowych, obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie zbiorki odpadów komunalnych oraz postępowania Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 9 z nieczystościami ciekłymi. Artykuły te mają na celu uświadomienie mieszkańcom, jakie są ich obowiązki dotyczące utrzymania czystości i porządku oraz promowanie postawy proekologicznych. Ponadto ukazywały się informację o akcjach proekologicznych i współpracy Urzędu Gminy Jejkowice ze szkołami oraz komunikaty, takie jak: harmonogram wywozu odpadów komunalnych, rozpoczęcie akcji zbiorki odpadów wielkogabarytowych i opon oraz elektrośmieci. W 2010r. na stronie internetowej Urzędu Gminy Jejkowice www.jejkowice.pl utworzono zakładkę „Ochrona środowiska”, zawierającą: ogłoszenia – informacje związane z przeprowadzaniem wszelkiego rodzaju akcji z zakresu ochrony środowiska, obwieszczenia – informacje organów administracji publicznej z zakresu ochrony środowiska, zbiórka odpadów – wszelkie informacje związane ze zbiórką odpadów, prowadzoną na terenie Gminy Jejkowice np. harmonogram wywozu odpadów, ceny wywozu odpadów, system selektywnej zbiorki odpadów itp. oraz procedury związane z uzyskaniem dofinansowania do usuwanego azbestu przez właściciela posesji, informator ekologiczny – krótkie artykuły na temat utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości, prawo miejscowe – uchwały, programy, plany i regulaminy dotyczące ochrony środowiska. Celem stworzenia zakładki o tematyce ochrony środowiska na stronie internetowej Urzędu Gminy Jejkowice było umożliwienie szybkiego przekazywania informacji mieszkańcom gminy oraz ich edukacja związana z prawidłowym postępowaniem chroniącym środowisko. 2.4. Działania w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego W zakresie ochrony powietrza celem nadrzędnym wskazanym w Programie Ochrony Środowiska Gminy Jejkowice jest poprawa, jakości środowiska pod względem jakości powietrza dla przywrócenia równowagi ekologicznej. Z analizy aktualnego stanu w zakresie ochrony powietrza na terenie gminy Jejkowice wynika, iż poprawy stanu powietrza należy wiązać przede wszystkim z działaniami w zakresie ograniczania: emisji niskiej, emisji pochodzącej z transportu powierzchniowego, emisji niezorganizowanej. 2.4.1. Ograniczanie niskiej emisji – wymiana systemów ogrzewania W ww. okresie nie uzyskano dofinansowania na wymianę lub remont istniejącego sytemu ogrzewania budynków lub lokali na terenie Gminy. Ograniczanie niskiej emisji rozpoczęto od wymiany stolarki okiennej i drzwiowej w budynku szkoły podstawowej. Na terenie gminy propagowane były działania z zakresu termomodernizacji i wymiany starych pieców na ekologiczne. Redukcji emisji z procesów spalania paliw energetycznych, w tym emisji niskiej należy się spodziewać przede wszystkim wskutek prowadzenia działań na rzecz rozwoju Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 10 i modernizacji źródeł grzewczych oraz w związku z prowadzeniem działań na rzecz obniżenia energochłonności obiektów. Należy podjąć akcje zachęcające do wykonywania termomodernizacji budynków i instalacji ciepłowniczych (docieplenia budynków, wymiana okien, wymiana kotłowni węglowych na „ekologiczne” olejowe lub gazowe). Konieczne będzie również przeprowadzenie działań edukacyjnoinformacyjnych w zakresie: korzyści płynących ze stosowania paliw ekologicznych, poszanowania energii cieplnej i elektrycznej, szkodliwości spalania odpadów komunalnych w paleniskach domowych. 2.4.2. Remonty i przebudowa dróg W latach 2011 - 2012 przeprowadzono następujące remonty oraz przebudowę istniejących dróg na terenie Gminy: remont ul. Gajowej, remont ul. Dworcowej. W latach 2009 – 2010 przeprowadzono również inwestycje na drogach nie będących w zarządzie Gminy, mające na celu polepszenia stanu dróg powiatowych na terenie Gminy. W ramach działań ograniczających emisję zanieczyszczeń z transportu drogowego należy przeprowadzić remonty dróg, wprowadzać do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego pasy zieleni pomiędzy drogami a zabudową mieszkaniową. Na ograniczenie emisji z transportu samochodowego wpłynie usprawnienie systemu komunikacji samochodowej oraz promocja komunikacji zbiorowej. Do ograniczenia emisji zanieczyszczeń z transportu samochodowego przyczyni się również opracowanie gminnego programu rozbudowy ścieżek rowerowych i promocja komunikacji rowerowej. 2.4.3. Budowa ścieżek rowerowych Od roku 2007 trwa realizacja zadania budowy zaplecza aktywnej turystyki rowerowej dla mieszkańców zachodniej części Subregionu Centralnego. Proponuje się również tworzenie nowych ścieżek przyrodniczo – dydaktycznych w obrębie obszarów przyrodniczo cennych i krajobrazowo atrakcyjnych. Bardzo istotnym jest popularyzowanie wiedzy o walorach przyrodniczych gminy wśród jej mieszkańców oraz na zewnątrz. 2.4.4. Działania edukacyjne w zakresie ochrony powietrza Gmina aktywnie przyłącza się do akcji, których celem jest propagowanie czystego powietrza. W wyżej wymienionym okresie były to następujące akcje: „Kochasz dzieci, nie pal śmieci” „Nie dla czadu” Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 11 Zrealizowany cel krótkoterminowy w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego stanowi egzekwowanie zakazu wypalania traw i ściernisk. 2.5. Działania w zakresie ochrony przed hałasem Celem nadrzędnym w zakresie ochrony przed hałasem jest zapewnienie mieszkańcom atrakcyjnego miejsca zamieszkania, pracy i wypoczynku poprzez poprawę komfortu akustycznego środowiska. 2.5.1. Ograniczanie hałasu komunikacyjnego - remonty i modernizacje dróg W latach 2009 - 2010 przeprowadzono remonty oraz przebudowę istniejących dróg na terenie Gminy co przyczyniło się do poprawy klimatu akustycznego w ich otoczeniu: remont nawierzchni ulicy Gajowej, remont ulicy Dworcowej. 2.5.2. Określanie uwarunkowań realizacji inwestycji w zakresie ochrony przed hałasem W przypadku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć, w drodze decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nakładane są wymagania dotyczące m.in. ochrony przed hałasem. Wymagania te określają zasady, jakie powinno spełniać przedsięwzięcie w fazie budowy i eksploatacji. W zależności od rodzaju przedsięwzięcia określa się m.in.: równoważny poziom hałasu „A” przenikającego do środowiska podczas realizacji i eksploatacji inwestycji, wymagania jakie powinien spełniać sprzęt w trakcie realizacji inwestycji. W latach 2009 – 2010 wydano dwie decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach uwzględniające wymagania dotyczące ochrony środowiska przed hałasem. W zakresie hałasu pochodzącego z transportu samochodowego i kolejowego, poprawy stanu akustycznego należy spodziewać się w wyniku modernizacji i przebudowy tras komunikacyjnych oraz właściwej dbałości o stan nawierzchni dróg. Redukcję uciążliwości hałasu komunikacyjnego można uzyskać również poprzez zastosowanie ekranów akustycznych oraz wymianę okien na dźwiękoizolacyjne. Ograniczenie ponadnormatywnego oddziaływania hałasu kolejowego można osiągnąć poprzez modernizację torowisk, wymianę taboru kolejowego, właściwe utrzymanie torowiska oraz ograniczenie dopuszczalnej prędkości na wytypowanych obszarach. W planach zagospodarowania przestrzennego przewidzieć należy wydzielenie terenów zieleni izolacyjnej w obrębie terenów zabudowy mieszkaniowej od strony ciągów komunikacyjnych. W zakresie ograniczenia hałasu ze źródeł przemysłowych pochodzących od każdego pojedynczego zakładu przemysłowego, warsztatu czy placówki handlowo- usługowej, należy identyfikować uciążliwe obiekty oraz podejmować działania administracyjne w celu ograniczenia uciążliwości hałasowych. Celem krótkoterminowym w zakresie ochrony przed hałasem było: Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 12 dbałość o stan techniczny nawierzchni dróg celem zwiększenia płynności ruchu komunikacyjnego w szczególności związanego z koniecznością przejazdu przez centrum miejscowości co wpłynie na obniżenie emisji hałasu do środowiska 2.6. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym W celu zapewnienia ochrony środowiska przed skutkami elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego na terenie gminy Jejkowice prowadzono działania zapobiegawcze polegające na: przestrzeganiu przepisów dotyczących dopuszczalnych poziomów promieniowania niejonizującego, szczególnie na obszarach zabudowań mieszkalnych oraz na terenach dostępnych dla ludności Nie przeprowadzano kontroli poziomu promieniowania. 2.6.1. Działania w zakresie promieniowania niejonizującego W Programie ochrony środowiska Gminy , będącym przedmiotem niniejszego raportowania nie określono innych zadań własnych gminy z zakresu promieniowania niejonizującego. Jako cel krótkoterminowy z zakresu ochrony przed elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym wyznaczono nadzór planistyczny nad nowo powstającymi źródłami emisji. Realizacja zadań będących w kompetencjach innych, zewnętrznych jednostek jest niezależna od Gminy, zarówno pod względem finansowym jak i terminowym. 2.7. Działania w zakresie ochrony przyrody Podstawowymi działaniami w kierunku ochrony wartości środowiska przyrodniczego i poprawy stanu aktualnego w tym zakresie na terenie gminy są: ochrona istniejących oraz powoływanie nowych obszarów i obiektów chronionych na mocy przepisów o ochronie przyrody, zachowanie ciągłości „węzłów”, „korytarzy” i „łączników” ekologicznych, zwłaszcza w obrębie systemu dolin cieków wodnych i kompleksów leśnych w celu ochrony zagrożonych siedlisk oraz gatunków roślin i zwierząt. Na terenie gminy Jejkowice ochrona przyrody realizowana ma być przez ustanawianie i obejmowanie ochroną prawną nowych obszarów cennych przyrodniczo jak również poprzez pielęgnację i konserwację istniejących form ochrony przyrody. W celu zachowania unikatowych naturalnych obszarów proponowane jest utworzenie nowych obszarów ochrony przyrody. Do celów krótkookresowych w dziedzinie ochrony przyrody należały: objęcie ochroną prawną obiektów kwalifikujących się do tej ochrony, utrzymanie wysokiego standardu ochrony obszarów o wysokich walorach przyrodniczych, popularyzacja wiedzy o walorach przyrodniczych gminy. Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 2.8. 13 Ochrona przed skutkami poważnych awarii oraz bezpieczeństwo chemiczne i biologiczne Działania w zakresie ochrony przed skutkami wystąpienia poważnych awarii w gminie Jejkowice powinny być podporządkowane następującym priorytetom: zapobieganie ryzyku wystąpienia awarii przemysłowych, ograniczanie zagrożeń związanych z transportem materiałów niebezpiecznych, zapewnienie bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego społeczeństwa i środowiska. Celem krótkoterminowym do 2012 roku w zakresie ochrony przed skutkami poważnych awarii, do realizacji w latach 2009 – 2012 wybrano cel, jakim jest aktywny udział w strukturach administracyjnego zarządzania kryzysowego oraz doposażenie ochotniczej straży pożarnej w sprzęt zapewniający sprawny udział w akcjach ratowniczych. Straż doposaża się na bieżąco w niezbędny sprzęt. Ochotnicza Straż Pożarna zakupi w następnym okresie sorbent w ilości ok.50 litrów w celu utylizacji substancji chemicznych tj. plam oleju i substancjo olejopodobnych. 2.9. Działania w zakresie edukacji ekologicznej Edukacja ekologiczna społeczeństwa jest procesem ciągłym, w którym efekty działań obserwuje się często po długim czasie. Celem krótkoterminowym jest więc upowszechnienie wiedzy o istniejących na terenie gminy walorach przyrodniczych oraz o zachowaniach proekologicznych związanych z zagrożeniami środowiskowymi. Jednym z podstawowych warunków wprowadzania w życie zasad zrównoważonego rozwoju i wdrażania w gminie zadań ujętych w programie ochrony środowiska jest aktywny udział świadomego i dobrze wyedukowanego społeczeństwa. Poza edukacją ekologiczną mieszkańców dotyczącą ochrony środowiska w ich życiu codziennym istotna jest również edukacja wśród właścicieli małych i średnich przedsiębiorstw. Organizacja edukacji ekologicznej powinna obejmować edukację ekologiczną w formalnym systemie kształcenia oraz pozaszkolny system edukacji: Rola organów samorządowych w tym zakresie obejmuje: współdziałanie przy opracowywaniu i realizacji lokalnych programów edukacji ekologicznej z organizacjami, instytucjami, Kościołami i Związkami Wyznaniowymi, zakładami pracy, przedstawicielami społeczności lokalnych, utrzymywanie ścisłej współpracy ze szkołami, zapewniając im warunki do prowadzenia edukacji ekologicznej, zapewnienie społeczeństwu dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie, upowszechnianie wiedzy o środowisku oraz jego zanieczyszczeniu. Działania zmierzające do realizacji tego celu mają charakter działań ciągłych, długookresowych i trudno jest tu wyznaczyć cele do osiągnięcia na najbliższe lata. Jednakże w tym okresie inicjowano działania organizacyjne zmierzające do stworzenia sprawnego systemu edukacji ekologicznej, którego zadaniem był stały wzrost Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 14 świadomości mieszkańców. Upowszechniano wiedzę o istniejących na terenie gminy walorach przyrodniczych oraz o zachowaniach proekologicznych związanych z zagrożeniami środowiskowymi. 2.10. Szkolenia dla rolników W latach 2009 - 2010 oraz 2011-2012 odbyły się szkolenia dla rolników z terenu Gminy Jejkowice o następującej tematyce: wypełnianie wniosków o dopłaty bezpośrednie, wdrażanie wymogów wzajemnej zgodności, zdrowie ludzi a zdrowie zwierząt, suwerenność żywnościowa lokalnych społeczności, wymogi wzajemnej zgodności, CROSS – COMPLIANCE – zasady wzajemnej zgodności. 2.11. Ochrona zwierząt W roku 2009 zainstalowano platformę pod istniejące gniazdo bocianie. Ponadto zostały wykonane zbiegi pielęgnacyjne drzew, na których znajdują się gniazda bocianie. 3. SYSTEM MONITORINGU I OCENY REALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA Zakres monitoringu realizacji Programu Ochrony Środowiska Gminy Jejkowice w okresie sprawozdawczym obejmuje: określenie zakresu wykonania zadań ujętych w harmonogramie rzeczowo finansowym, określenie stopnia realizacji przyjętych celów średniookresowych do roku 2012, ocenę rozbieżności pomiędzy przyjętymi zadaniami, a stopniem ich wykonania, analizę przyczyn ewentualnego niewykonania założonych zadań. Monitorowanie realizacji Programu oparte jest na następujących działaniach: systematyczne zbieranie danych liczbowych oraz informacji dotyczących realizacji poszczególnych zadań Programu; wynikiem tych działań jest materiał empiryczny stanowiący podstawę do analiz i ocen, uporządkowanie, przetworzenie i analiza danych empirycznych; otrzymany materiał służy przygotowaniu raportów, przygotowanie raportów z realizacji zadań ujętych w Programie, analiza porównawcza osiągniętych wyników z założeniami Programu; określenie stopnia wykonania zapisów przyjętego Programu oraz identyfikacja ewentualnych rozbieżności, analiza przyczyn odchyleń oraz określenie działań korygujących polegających na modyfikacji dotychczasowych oraz ewentualne wprowadzenie nowych instrumentów wsparcia, przeprowadzenie zaplanowanych działań korygujących. Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 3.1. 15 Zadania z zakresu monitoringu środowiska Bieżąca aktualizacja informacji o stanie środowiska i jego ochronie - informacje są przekazywane w urzędzie jak też publikowane na stronach urzędu w zakładce BIP; współdziałanie z Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Katowicach w zakresie monitoringu podstawowego czystości wody potoku Gzel; współdziałanie z Powiatową Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną w Rybniku w zakresie oceny stanu sanitarno-epidemiologicznego (badania jakości wody pitnej); bieżąca analiza wykazów właścicieli nieruchomości, którzy zawarli umowy na odbieranie odpadów komunalnych i opróżnianie zbiorników bezodpływowych w celu zapobieżenia nieprawidłowościom przy gromadzeniu i usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych na terenie gminy Jejkowice. 3.2. Edukacja ekologiczna Systematycznie prowadzony jest system informacji o środowisku i jego ochronie polegający na udostępnianiu informacji przez pracownika zajmującego się ochroną środowiska osobom zainteresowanym, rozdysponowywaniem folderów i ulotek dotyczących tematyki ochrony środowiska. Publikowanie informacji na stronach Biuletynu Informacji Publicznej gminy Jejkowice: organizacja gminnych międzyszkolnych konkursów o tematyce ekologicznej, światowy dzień ziemi, sprzątanie świata - młodzież szkolna zbiera śmieci przy drogach i w lasach, gmina zaś organizuje wywóz zebranych śmieci. Szkoła prowadzi zbiórkę makulatury, papieru i baterii; upowszechnianie wiedzy ekologicznej wśród dorosłych mieszkańców gminy w celu całkowitego eliminowania wypalania traw i zapobiegania pożarom; upowszechnianie ekologicznych metod gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie – zadanie to realizowane jest przez Ośrodek Doradztwa Rolniczego i Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przy niewielkim udziale gminy; upowszechnianie zasad gospodarowania wynikających z Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej w celu m.in. eliminowania zanieczyszczeń związkami azotu pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz prowadzenie szkoleń w zakresie korzystania z funduszy unijnych - szkolenia organizowane w gminie i przeprowadzone przez specjalistów z Ośrodka Doradztwa Rolniczego i Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa; popularyzowanie wśród mieszkańców gminy zasad właściwego zagospodarowywania odpadów i ich selektywnej zbiórki – wdrażanie systemu w gospodarstwach domowych w gminie. 16 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 3.3 Ocena realizacji zadań ujętych w programie ochrony środowiska na lata 2009 - 2010 i 2011 - 2012 Ochrona gleb i powierzchni ziemi L.p. Nazwa zadania Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 1 2 3 4 5 6 - PROW - - - środki własne, WFOŚiGW - środki własne, PFOŚiGW - środki własne 1. 2. 3. 4. 5. ZADANIA WŁASNE GMINY* Organizacja cyklu szkoleń dla rolników obejmujących zasady Urząd Gminy, ARMiR, Wojewódzki 2009 – 2012 kodeksu dobrych praktyk rolniczych Ośrodek Doradztwa Rolniczego Racjonalne użytkowanie zasobów naturalnych (zapobieganie 2009 - 2012 Urząd Gminy, Starostwo Powiatowe degradacji i erozji gleb) ZADANIA KOORDYNOWANE** Okresowa kontrola zawartości metali ciężkich, składników Starostwo powiatowe, Wojewódzki nawozowych oraz odczynu pH w glebach użytkowanych 2009 - 2012 Ośrodek Doradztwa Rolniczego rolniczo Coroczna aktualizacja rejestru zawierającego informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenie standardów 2009 – 2012 Starostwo Powiatowe jakości gleby i ziemi Ochrona i wykorzystanie zespołów przyrodniczo2009 - 2012 właściciele gospodarstw krajobrazowych w celach turystycznych * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższego szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego 17 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 Gospodarka wodno-ściekowa L.p. Nazwa zadania Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 1 2 3 4 5 6 Wg wykonania budżetu w poszczególnych latach PO IiŚ, WFOŚiGW, GFOŚiGW - środki własne - - - - - - 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. ZADANA WŁASNE GMINY* Urząd Gminy Jejkowice Budowa systemu kanalizacji sanitarnej wraz z robotami i Miasto Rybnik - Biuro towarzyszącymi na terenie gminy dla Zlewni nr.1,2,3, 4,5 – Realizacji Projektu (PIU) 2009 – 2013 następne etapy realizacji (kontynuacja projektu ISPA/ w ramach zawartego Fundusz Spójności) Porozumienia Komunalnego Edukacja oraz propagowanie postaw i zachowań od 2009 r. Urząd Gminy, szkoły motywujących ludność do oszczędzania wody Inwentaryzacja nielegalnych kolektorów i rowów służących 2009 - 2012 Urząd Gminy do odprowadzania ścieków Propagowanie budowy oczyszczalni przydomowych Urząd Gminy, Starostwo i małych grupowych oczyszczalni ścieków na terenach nie 2009 - 2012 Powiatowe przewidzianych do skanalizowania Inwentaryzacja istniejących systemów kanalizacji Urząd Gminy, Zarząd 2009 - 2012 deszczowych wraz z oceną ich stanu technicznego Dróg Powiatowych Budowa kanalizacji deszczowej wraz z urządzeniami 2009 - 2012 Zarząd Dróg Powiatowych podczyszczającymi Kontrola istniejących zabezpieczeń wodnych i rozpoznanie Urząd Gminy, RZGW, 2009 - 2012 potrzeb w zakresie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego WZMiUW Utrzymanie przeciwpowodziowej funkcji terenów zalewowych, całkowite zaprzestanie wszelkich nowych 2009 - 2012 Urząd Gminy inwestycji, które mogą zmniejszyć rolę przeciwpowodziową terenów zalewowych ZADANIA KOORDYNOWANE** środki własne, WFOŚiGW - środki własne - środki własne 18 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 3 4 5 6 - środki własne - środki własne L.p. Nazwa zadania Termin realizacji 1 2 9. Współpraca przy opracowaniu programu ochrony przed powodzią 2009 - 2012 Urząd Gminy, RZGW, WZMiUW, Starostwo Powiatowe 10. Budowa bezpiecznych dla środowiska miejsc magazynowania obornika i zbiorników na gnojowicę w gospodarstwach rolnych 2009 - 2012 Urząd Gminy, rolnicy indywidualni * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższego szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 19 Ochrona powietrza atmosferycznego Lp. Nazwa zadania 1 2 Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 3 4 5 6 - środki własne, GFOŚiGW, WFOŚiGW, NFOŚiGW, EkoFundusz, Fundusz Termomodernizacyjn y ZADANA WŁASNE GMINY* 1. Realizacja Programu Ograniczenia Niskiej Emisji 2009 - 2013 Urząd Gminy, Starostwo Powiatowe 2. Modernizacja i remont dróg gminnych 2009 - 2013 Urząd Gminy 3. Przebudowa skrzyżowania drogi powiatowej z gminną 2009-2010 Urząd Gminy 4. Poprawa standardu oświetleniowego na terenie gminy 2009 - 2012 Urząd Gminy i Vattenfall S.A. 5. Termomodernizacja budynków 2009 - 2012 Urząd Gminy, Mieszkańcy ul. Gajowa 2011r. 64 755,89zł. śr.wł. 39 307,00zł Woj. Śl. ul. Główna 2011r. 9 378,46 zł. śr.wł. 3 602,11 zł Powiat Zgodnie z wykonaniem budżetu w poszczególnych latach środki własne, RPO WŚ, PROW środki własne, RPO WŚ, PROW środki własne, RPO WŚ, PROW środki własne, GFOŚiGW, EkoFundusz, Fundusz Termomodernizacyjn y Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 Lp. Nazwa zadania Termin realizacji 1 2 3 6. Rozbudowa ścieżek rowerowych 2009 - 2013 Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 4 5 6 Urząd Gminy, Związek Subregionu Zachodniego, Starostwo Powiatowe Urząd Gminy, Szkoła Zgodnie z podstawowa wykonaniem budżetu 9. Termomodernizacja budynku komunalnego i budynków użyteczności publicznej (w tym budynku Szkoły Podstawowej) Edukacja ekologiczna w zakresie poszanowania energii cieplnej i elektrycznej, korzyści z termomodernizacji, zachęcania do stosowania paliw alternatywnych dla węgla (proekologicznych), szkodliwości spalania odpadów w paleniskach domowych Promowanie publicznych środków transportu 10. Egzekwowanie zakazu wypalania traw i ściernisk 11. Zastosowanie paliw alternatywnych dla węgla 2009 - 2012 Jednostki gospodarcze - 12. Modernizacja dróg powiatowych 2009 - 2012 Zarząd Dróg Powiatowych - 7. 8. 2009-2013 2009 - 2012 20 Urząd Gminy Urząd Gminy Urząd Gminy, Policja, 2009 - 2012 WIOŚ ZADANIA KOORDYNOWANE** 2009 - 2012 środki własne, RPO WŚ, PROW środki własne, RPO WŚ, PROW - środki własne, WFOŚiGW - - - środki własne, WFOŚiGW środki własne, RPO WŚ, PROW * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższego szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego 21 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 Ochrona przed hałasem Lp. Nazwa zadania 1 2 Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 3 4 5 6 ZADANIA WŁASNE GMINY* 1. 2. 3. 4. 5. 6. Prowadzenie bieżących remontów dróg gminnych Zgodnie z 2009 - 2012 Urząd Gminy i powiatowych wykonaniem budżetu Identyfikacja obiektów stwarzających zagrożenie akustyczne dla środowiska oraz prowadzenie działań na rzecz 2009 - 2012 Urząd Gminy zmniejszenia ich uciążliwości Uwzględnianie w zmianach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dopuszczalnych wartości 2009 - 2012 Urząd Gminy poziomu dźwięku w środowisku ZADANIA KOORDYNOWANE** Pozyskiwanie danych o skali zagrożenia hałasem 2009 - 2012 Starostwo Powiatowe Ograniczenie uciążliwości akustycznej dróg i tras kolejowych do poziomu wymaganego normami, budowa GDDKiA, Zarząd ekranów dźwiękochłonnych, stosowanie od strony drogi i 2009 - 2012 Dróg Powiatowych, torów kolejowych okien o zwiększonej izolacyjności PKP akustycznej, lokalizacja ochronnych pasów zieleni w ramach Egzekwowanie wymagań dotyczących stanu technicznego Starostwo Powiatowe, 2009 - 2012 działalności pojazdów i przestrzegania dozwolonej prędkości ruchu Policja jednostek środki własne - - środki własne środki własne * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższego szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego 22 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym Lp. Nazwa zadania 1 2 Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 3 4 5 6 - - - - ZADANIA WŁASNE* 1. 2. Uwzględnianie w przyszłych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (zmianach planów) zagrożeń związanych z promieniowaniem niejonizującym, 2009 - 2012 Urząd Gminy preferowanie mało konfliktowych lokalizacji źródeł promieniowania niejonizującego ZADANIA KOORDYNOWANE** Urząd Wojewódzki, Wyeliminowanie emisji promieniowania niejonizującego ze 2009 - 2012 WIOŚ, Urząd źródeł będących zagrożeniem dla ludzi i środowiska Marszałkowski * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższego szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego 23 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 Ochrona przyrody Lp. Nazwa zadania Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 1 2 2 4 5 6 - środki własne - środki własne - środki własne - środki własne - środki własne - środki własne - środki własne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. ZADANIA WŁASNE GMINY* Tworzenie małoobszarowych form ochrony przyrody (zespoły 2009 - 2012 Urząd Gminy przyrodniczo-krajobrazowe, użytki ekologiczne) Objęcie ochroną prawną drzew- pomników przyrody 2009 - 2012 Urząd Gminy Tworzenie zieleni urządzonej w obiektach rekreacyjno – 2009 - 2012 Urząd Gminy wypoczynkowych (istniejących i projektowanych) Tworzenie ścieżek przyrodniczo- dydaktycznych w obrębie 2009 - 2012 Urząd Gminy obszarów przyrodniczo cennych i krajobrazowo atrakcyjnych Pielęgnacja i konserwacja istniejących na terenie gminy obiektów 2009 - 2012 Urząd Gminy i form ochrony przyrody, w tym zabytkowych założeń zieleni ZADANIA KOORDYNOWANE GMINY** RZGW i inni Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych 2009 - 2012 administratorzy cieków wodnych Tworzenie form zieleni izolacyjno – osłonowej wzdłuż ciągów zarządcy dróg i linii 2009 - 2012 komunikacyjnych kolejowych * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższego szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 24 Ochrona przed skutkami poważnych awarii Lp. Nazwa zadania Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 1 2 2 4 5 6 - GFOŚiGW - - - - - - - - - - 1. 2. 3. 4. 5. 6. ZADANIA WŁASNE GMINY* Doposażenie ochotniczej straży pożarnej w środki służące 2009 - 2012 Urząd Gminy sprawnemu prowadzenia akcji ratowniczej Aktywny udział Urzędu Gminy w pracach służb zarządzania 2009 - 2012 Urząd Gminy kryzysowego Uwzględnianie w przyszłych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (zmianach planów) 2009 - 2012 Urząd Gminy potencjalnych stref zagrożenia związanych z ryzykiem wystąpienia poważnych awarii wokół tras komunikacyjnych Instruowanie społeczeństwa o zasadach postępowania 2009 - 2012 Urząd Gminy w wypadku wystąpienia awarii transportowych Instruowanie społeczeństwa o występujących zagrożeniach, podjętych środkach zapobiegawczych i o działaniach, które będą 2009 - 2012 Urząd Gminy podjęte w przypadku wystąpienia awarii Urząd Gminy, Egzekwowanie wymogów dotyczących transportu substancji i 2009 - 2012 Komendant Powiatowy odpadów niebezpiecznych PSP, WIOŚ, Policja * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższe go szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego 25 Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 Edukacja ekologiczna Lp. Nazwa zadania Termin realizacji Jednostka odpowiedzialna Koszty tys. [PLN] Główne źródła finansowania 1 2 3 4 5 6 - środki własne, WFOŚ - środki własne, sponsorzy 2 000 rocznie środki własne, sponsorzy - - w ramach działalności urzędu środki własne 1. 2. 3. 4. 5. ZADANA WŁASNE GMINY* Tworzenie ścieżek przyrodniczo-dydaktycznych, szlaków Urząd Gminy, Urząd pieszych, rowerowych, konnych, w rejonach przyrodniczo 2009 - 2012 Wojewódzki, cennych Nadleśnictwa Promocja działań proekologicznych z przeznaczeniem dla dorosłej części społeczności lokalnej - wydawnictwa 2009 - 2012 Urząd Gminy ekologiczne, szkolenia Organizacja konkursów ekologicznych, akcji sprzątania, akcji edukacyjnych, festynów ekologicznych i innych spotkań 2009 - 2012 Urząd Gminy integrujących mieszkańców Prowadzenie działalności informacyjnej w Urzędzie Gminy 2009 - 2012 Urząd Gminy ZADANIA KOORDYNOWANE** Urząd Gminy, Rozwój i utrzymanie systemu udostępniania informacji o 2009 - 2012 Starostwo Powiatowe, środowisku Urząd Marszałkowski * Przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub częściowo ze środków będących w dyspozycji Gminy ** Przedsięwzięcia finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych, będących w dyspozycji organów i instytucji wyższego szczebla: powiatowego, wojewódzkiego i centralnego WYKAZ STOSOWANYCH SKRÓTÓW: GFOŚiGW – Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej MFEOGNMF – Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweski Mechanizm Finansowy NFOŚiGW – Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej PFOŚiGW – Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej PO IiŚ 2007-2013 – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 PROW – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich RPO WŚ 2007-2013 – Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 WFOŚiGW – Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 4. 26 PODSUMOWANIE Do realizacji w następnych latach pozostało wiele zadań inwestycyjnych, niezbędnych do uzyskania stanu pełnej poprawy w zakresie ochrony środowiska. Będzie to głównie kontynuacja zadań już rozpoczętych. Według Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Jejkowice na lata 2008 – 2013, zadania polegające na poprawie sytuacji na terenie gminy, w tym poprawy środowiska naturalnego, zostały określone w pkt. III w zakresie infrastruktury technicznej następująco: rozwój infrastruktury technicznej (budowa kanalizacji sanitarnej), usprawnienie i poprawa infrastruktury komunikacyjnej (drogi, chodniki), poprawa infrastruktury ochrony środowiska naturalnego, rozbudowa infrastruktury oświatowej (w tym: sala gimnastyczna dla Gimnazjum). Podstawowymi działaniami w kierunku ochrony wartości środowiska przyrodniczego i poprawy stanu aktualnego w tym zakresie na terenie gminy są: ochrona istniejących oraz powoływanie nowych obszarów i obiektów chronionych na mocy przepisów o ochronie przyrody, zachowanie ciągłości „węzłów”, „korytarzy” i „łączników” ekologicznych, zwłaszcza w obrębie systemu dolin cieków wodnych i kompleksów leśnych w celu ochrony zagrożonych siedlisk oraz gatunków roślin i zwierząt. Na terenie gminy Jejkowice ochrona przyrody powinna być realizowana przez ustanawianie i obejmowanie ochroną prawną nowych obszarów cennych przyrodniczo jak również poprzez pielęgnację i konserwację istniejących form ochrony przyrody. W celu zachowania unikatowych naturalnych obszarów proponowane jest utworzenie nowych obszarów ochrony przyrody. Proponuje się również tworzenie ścieżek przyrodniczo – dydaktycznych w obrębie obszarów przyrodniczo cennych i krajobrazowo atrakcyjnych. Bardzo istotnym jest popularyzowanie wiedzy o walorach przyrodniczych gminy wśród jej mieszkańców oraz na zewnątrz. W celu zapewnienia ochrony środowiska przed skutkami elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego na terenie gminy Jejkowice należy prowadzić działania zapobiegawcze polegające na: przestrzeganiu przepisów dotyczących dopuszczalnych poziomów promieniowania niejonizującego, szczególnie na obszarach zabudowań mieszkalnych oraz na terenach dostępnych dla ludności, systematycznej kontroli poziomu promieniowania szczególnie na obszarach zabudowy mieszkalnej i w miejscach dostępnych dla ludności. W zakresie hałasu pochodzącego z transportu samochodowego i kolejowego, poprawy stanu akustycznego należy spodziewać się w wyniku modernizacji i przebudowy tras komunikacyjnych oraz właściwej dbałości o stan nawierzchni dróg. Redukcję uciążliwości hałasu komunikacyjnego można uzyskać również poprzez zastosowanie ekranów akustycznych oraz wymianę okien na dźwiękoizolacyjne. Ograniczenie ponadnormatywnego oddziaływania hałasu kolejowego można osiągnąć poprzez modernizację torowisk, wymianę taboru kolejowego, właściwe utrzymanie torowiska oraz ograniczenie dopuszczalnej prędkości na wytypowanych obszarach. W planach Biuro Projektowo - Handlowe „EKOPROJEKT”, ul. Żurawia 1, 41-811 ZABRZE, 32 275 65 11 27 zagospodarowania przestrzennego przewidzieć należy wydzielenie terenów zieleni izolacyjnej w obrębie terenów zabudowy mieszkaniowej od strony ciągów komunikacyjnych. W zakresie ograniczenia hałasu ze źródeł przemysłowych pochodzących od każdego pojedynczego zakładu przemysłowego, warsztatu czy placówki handlowo- usługowej, należy identyfikować uciążliwe obiekty oraz podejmować działania administracyjne w celu ograniczenia uciążliwości hałasowych. Z analizy aktualnego stanu w zakresie ochrony powietrza na terenie Gminy Jejkowice wynika, iż poprawy stanu powietrza należy wiązać przede wszystkim z działaniami w zakresie ograniczania: emisji niskiej, emisji pochodzącej z transportu powierzchniowego, emisji niezorganizowanej. Redukcji emisji z procesów spalania paliw energetycznych, w tym emisji niskiej należy się spodziewać przede wszystkim wskutek prowadzenia działań na rzecz rozwoju i modernizacji źródeł grzewczych oraz w związku z prowadzeniem działań na rzecz obniżenia energochłonności obiektów. Należy podjąć akcje zachęcające do wykonywania termomodernizacji budynków i instalacji ciepłowniczych (docieplenia budynków, wymiana okien, wymiana kotłowni węglowych na „ekologiczne” olejowe lub gazowe). Konieczne będzie również przeprowadzenie działań edukacyjnoinformacyjnych w zakresie: korzyści płynących ze stosowania paliw ekologicznych, poszanowania energii cieplnej i elektrycznej, szkodliwości spalania odpadów komunalnych w paleniskach domowych. W ramach działań ograniczających emisję zanieczyszczeń z transportu drogowego należy nadal prowadzić remonty dróg, wprowadzać do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego pasy zieleni pomiędzy drogami, a zabudową mieszkaniową. Na ograniczenie emisji z transportu samochodowego wpłynie usprawnienie systemu komunikacji samochodowej oraz promocja komunikacji zbiorowej. Do ograniczenia emisji zanieczyszczeń z transportu samochodowego przyczyni się również opracowanie gminnego programu rozbudowy ścieżek rowerowych i promocja komunikacji rowerowej. Zgodnie z przepisami ustawy Prawo ochrony środowiska, Wójt Gminy przedstawia Radzie Gminy co dwa lata raport z wykonania Programu, a raport powinien dotyczyć szczególnie działań związanych między innymi z obniżaniem przekroczonych czy wysokich parametrów charakterystycznych dla monitorowania jakości środowiska, wyników pomiarów oraz działań związanych z koniecznością wprowadzenia korekt do Programu. 5. WYKORZYSTANE MATERIAŁY 1. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska Gminy Jejkowice na lata 2009-2012. 1. Materiały własne Referatów Urzędu Gminy Jejkowice oraz innych podmiotów realizujących zadania w zakresie ochrony środowiska na terenie Gminy. 2. Raport o stanie środowiska dla województwa śląskiego; Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach, Katowice 2012 r.