P raktykowanietradycjiw spo ł ecze ń stwachposttradycyjnyc h POD

P raktykowanietradycjiw spo ł ecze ń stwachposttradycyjnyc h POD

P r a k ty k o w a n ie
w
s p o łe c z e ń s tw a c h
tr a d y c ji
p o s ttr a d y c y jn y c h
P O D R E D A K C JĄ N A U K O W Ą
JA N IN Y H A JD U K -N IJA K O W S K IE J
O PO L E 2014
U N IW E R S Y T E T O P O L S K I
O P O L S K IE T O W A R Z Y S T W O P R Z Y JA C IÓ Ł N A U K
Spis treści
Janina HAJDUK-NIJAKOWSKA, Wprowadzenie. Folkloryzm jako
komponent kultury popularnej ..........................................................
7
Część I. T r w a n ie w z m ie n n o ś c i
Ewa KOSOWSKA, Tradycyjne obrzędy w kulturze współczesnej.
O wyższości wariantów nad in w a ria n ta m i.........................................
Jan ADAMOWSKI, Rola religijności w zachowaniu i przekształcaniu
tradycyjnej obrzędow ości....................................................................
Elżbieta DĄBROWSKA, Teatralizacja obrzędowości - współczesne
formy tradycji.......................................................................................
25
35
47
Część II. W POSZUKIWANIU TOŻSAMOŚCI. REWITALIZACJA
TRADYCYJNEJ OBRZĘDOWOŚCI W PROCESIE TRANSFORMACJI
USTROJOWEJ
Marian Grzegorz GERLICH, Obrzędy jako kategoria rdzeniowa
krystalizacji śląskiego etnomitu w początkowym okresie
transformacji u s tr o jo w e j....................................................................
Kornelia JAKUBÍKOVÁ, Zmiany obrzędowości na Słowacji w czasach
postsocjalistycznych.............................................................................
Zuzana BENUSKOVÁ, Komparacja wybranych elementów
w obrzędach dorocznych i świętach politycznych na Słowacji przed
rokiem 1989 i po n i m ..........................................................................
Miroslav VÁLKA, Współczesne formy rewitalizacji kultury
tradycyjnej na przykładzie wybranych zjawisk z obszaru
Republiki C zeskiej...............................................................................
Larysa VAKHNINA, Współczesna folklorystyczna kultura Polaków
na Ukrainie ........................................................................................
61
73
79
89
99
Część III. PRAKTYKOWANIE OBRZĘDOWOŚCI RODZINNEJ
Dobrawa SKONIECZNA-GAWLIK, Ślub i wesele - narodziny i chrzest.
Zwyczaje i tradycje rodzinne mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego
w relacji trzech pokoleń....................................................................... 107
Mariola TYMOCHOWICZ, Główne wyznaczniki przemian
we współczesnym weselu (na przykładach z obszaru województwa
lubelskiego).......................................................................................... 125
Katarzyna MARCOL, Dynamika przemian w obrzędowości weselnej
(przykład Ślązaków zamieszkujących wieś Ostojcevo w Serbii) . . . . 135
Teresa SMOLIŃSKA, W łańcuchu tradycji: ślub (wesele) na ludowo . . . 151
Magdalena ZYCH, Spotkasz tam siebie, jakiego się nie
spodziewasz. O współczesnych weselach i o projekcie badawczym
„Wesela 21” Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli
w Krakowie........................................................................................... 177
Ewa BANASIEWICZ-OSSOWSKA, Tradycja i współczesność
w obrzędowości pogrzebowej Żydów wrocławskich ........................... 189
Magdalena WOJTOWICZ, Zmiany w obrzędowości pogrzebowej
na przykładzie dokumentacji z Lubelszczyzny................................... 209
Katia MlCHAJŁOWA, Wszystko na opak - czyli o organizacji
przestrzeni w bułgarskiej tradycyjnej obrzędowości pogrzebowej . . . 219
Część IV. POSTFOLKLORYZM, CZYLI FESTIWALOWO I KARNAWAŁOWO
Anna SZYFER, Sacrum czy profanum. Elementy obrzędowości
ludowej d z is ia j.................................................................................... 241
Ewa KOCÓJ, Rumuński rytuał caluęari — między zapomnieniem
sensu i przetrwaniem stru ktu ry......................................................... 249
Katarzyna IGNAS, Turki - straże grobowe w powiecie przeworskim . . . 265
Tomasz SIEMIŃSKI, Jaromir SZROEDER, Ścinanie kani. O dawnej
obrzędowości i współczesnych zwyczajach świętojańskich
na Kaszubach .................................................................................... 289
Oleksandra MATYUKHINA, Nowy Rok - tradycja i innowacje
(noworoczna obrzędowość w miastach Ukrainy II połowy XX
-p ocz. XXI w . ) .................................................................................... 301
Część V. D o p o w ie d z e n ia
Katarzyna ŁEŃSKA-BĄK, Od obżarstwa do kulinarnego wyrzeczenia.
Tradycja a współczesność.................................................................... 317
Marta WÓJCICKA, Rola obrzędów przejścia w podaniach
wierzeniowych i legendach miejskich (na wybranych przykładach) . . 331
Urszula WRÓBLEWSKA, Przemiany obrzędowości szkolnej jako efekt
zmian kulturowych (raport z b a d a ń )................................................. 345
Noty o autorach....................................................................................... 357
Indeks n a z w is k ....................................................................................... 365
S u m m a r y ............................................................................................... 373