Kliknij aby pobrać - Dokumentacja cen transferowych
Transkrypt
Kliknij aby pobrać - Dokumentacja cen transferowych
Raport z analizy rynkowej branży pośrednictwa za lata 2010-2014 Spis treści Spis treści ................................................................................................................................................. 2 Wstęp ...................................................................................................................................................... 3 ETAP I Ogólna analiza informacji dotyczących podatnika i jego otoczenia gospodarczego ................... 5 ETAP II Analiza warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi.............. 6 ETAP III Analiza istnienia możliwości porównania warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi z warunkami stosowanymi przez dany podmiot z podmiotami niezależnymi ............................................................................................................................................................... 11 ETAP IV Wybór metody i wybór wskaźnika zyskowności odpowiedniego dla wybranej metody ......... 12 ETAP V Identyfikacja i weryfikacji porównywalnych warunków ustalanych przez podmioty niezależne ............................................................................................................................................................... 13 ETAP VI Identyfikacja danych porównawczych dla wybranej metody ................................................. 19 ETAP VII Analiza uzyskanych danych i wnioski ..................................................................................... 20 Załącznik – źródłowe dane finansowe................................................................................................... 21 Strona 2 z 21 Wstęp Analiza porównawcza (ang. Benchmarking) nie jest elementem dokumentacji cen transferowych. Jest to dodatkowy dokument wykraczający poza obowiązkową dokumentację cen transferowych. Ze względu na uzupełniający charakter analizy porównawczej: nie ma obowiązku przedstawienia jej organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej na wystosowane żądanie, organy podatkowe nie mogą stosować sankcyjnej, 50% stawki podatku w przypadku nieprzedstawienia jej organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej. Do roku 2013 polskie przepisy podatkowe nie zawierały regulacji w kwestii zasad sporządzania analizy porównawczej. Od 18 lipca 2013 r. obowiązuje zmieniona treść Rozporządzenia Ministra Finansów z 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych. Paragraf 6 ust. 4 Rozporządzenia wskazuje na siedem kolejnych etapów, które powinny być uwzględnione przy sporządzeniu analizy porównawczej: ogólna analiza informacji dotyczących podatnika i jego otoczenia gospodarczego; analiza warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi, w szczególności na podstawie wykonywanych przez nie funkcji, angażowanych aktywów i ponoszonych ryzyk, w wyniku której należy zidentyfikować czynniki ekonomicznie istotne w badanych okolicznościach sprawy; sprawdzenie, czy istnieje możliwość porównania warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi z warunkami stosowanymi przez dany podmiot z podmiotami niezależnymi; identyfikacja i weryfikacja porównywalnych warunków ustalanych przez podmioty niezależne; wybór metody najbardziej właściwej w danych okolicznościach sprawy, a następnie określenie konieczności stosowania wskaźnika zyskowności i wybór jego rodzaju, odpowiedniego dla wybranej metody; identyfikacja danych porównawczych dla wybranej metody na podstawie czynników ekonomicznie istotnych oraz określenie konieczności dokonania poprawek; analiza uzyskanych danych porównawczych. Należy zwrócić uwagę, że przepisy wskazanego Rozporządzenia dotyczące analizy porównawczej nie wiążą podatników. Rozporządzenie w sposób wyraźny wskazuje, że to organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej mają obowiązek stosować się do zawartych w nim wytycznych. Wynika to z treści paragrafu 6 ust. 1 Rozporządzenia 1, który mówi, że: określenie dochodu podmiotu powiązanego w drodze oszacowania poprzedza przeprowadzenie przez organy podatkowe i organy kontroli skarbowej analizy warunków ustalonych pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz badanie zgodności tych warunków z warunkami, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, lub warunkami, które ustaliłby dany podmiot z podmiotem niezależnym w porównywalnych okolicznościach sprawy, zwanej dalej "analizą porównywalności". Strona 3 z 21 Biorąc pod uwagę wprowadzone regulacje, analizę porównawczą przygotowano zgodnie z wytycznymi obowiązującymi organy podatkowe. Strona 4 z 21 ETAP I Ogólna analiza informacji dotyczących podatnika i jego otoczenia gospodarczego (…) Zgodnie z wpisem do KRS Total Finance prowadzi działalność w następujących obszarach: 64 19 (PKD 2007) 64 2 (PKD 2007) 64 91 (PKD 2007) 64 92 (PKD 2007) 64 99 (PKD 2007) 66 19 (PKD 2007) 66 22 (PKD 2007) 66 29 (PKD 2007) Pozostałe pośrednictwo pieniężne, Działalność holdingów finansowych, Leasing finansowy, Pozostałe formy udzielania kredytów, Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, Działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych, Pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne. Przedmiotem analizowanej transakcji jest świadczenie przez Total Finance na rzecz Total Bank usług polegających na: pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług finansowych pomiędzy Total Bank a jej członkami, oraz bieżącej obsłudze członków Total Bank w jej imieniu i na jej rzecz w zakresie usług finansowych świadczonych przez Total Bank (w tym m.in. przeprowadzanie rozliczeń finansowych członków Total Bank, przyjmowanie oświadczeń woli składanych Total Bank przez jej członków itp.). Powyższe czynności są wykonywane przez pracowników Total Finance w placówkach Total Finance zlokalizowanych na terenie całej Polski W ramach świadczenia usług Total Finance: Identyfikuje potrzeby potrzeb klientów Total Bank , Udziela im informacji o usługach finansowych oferowanych przez Total Bank, promuje produkty finansowe oferowane przez Total Bank. W przypadku produktów pożyczkowych, Total Finance gromadzi i przekazuje Total Bank informacje o sytuacji majątkowej i finansowej klienta. Na podstawie tych informacji Total Bank dokonuje oceny zdolności kredytowej danego klienta i analizuje ryzyko kredytowe związane z udzieleniem finansowania. W przypadku podjęcia pozytywnej decyzji kredytowej, Total Bank zawiera umowę z klientem i ponosi wszelkie ryzyka z tym związane (ryzyko kredytowe, ryzyko stóp procentowych itp.). Strona 5 z 21 ETAP II Analiza warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi Analiza pełnionych funkcji Zgodnie z ustawą Prawo bankowe, Total Bank, korzystająca z agenta-sprzedawcy, musi dokonywać we własnym zakresie oceny ryzyka kredytowego oraz podjęcia decyzji kredytowej (pożyczkowej). Te dwa procesy nie mogą być zlecane na zewnątrz, gdyż wiążą się bezpośrednio z bezpieczeństwem środków depozytariuszy i regułami ostrożnego i bezpiecznego zarządzania instytucją. Na tej samej zasadzie działają wszyscy pośrednicy działający dla banków, banków spółdzielczych i Total Bank (tj. jednostek podległych nadzorowi KNF). W przypadku pożyczek rola Total Finance opisana jest w przedmiocie umowy i zawiera wszystkie działania prowadzące do udzielenia pożyczki z wyłączeniem: analizy zdolności kredytowej, podjęcia decyzji o udzieleniu pożyczki. Total Finance w szczególności przygotowuje dla klienta ofertę, udziela informacji i wyjaśnień, zbiera dokumenty i dokonuje oceny ich kompletności i poprawności, przekazuje informacje do Total Bank, a po pozytywnej ocenie wniosku i decyzji o udzieleniu pożyczki, podpisuje umowę z klientem (na podstawie pełnomocnictwa) i wykonuje działania posprzedażowe. Podział funkcji zaprezentowany jest w tabeli poniżej. Funkcje Total Finance Total Bank Analiza zdolności kredytowej ● Podjęcie decyzji o udzieleniu pożyczki ● Obsługa administracyjna procesu ● Obsługa sprzedażowa procesu ● Analiza zdolności kredytowej Zgodnie z ustawą Prawo bankowe czynność analizy zdolności kredytowej musi być wykonana przez Kasę udzielającą finansowania. Total Bank dokonuje pełnej analizy zdolności kredytowej. Podjęcie decyzji o udzieleniu pożyczki Zgodnie z ustawą Prawo bankowe podjęcie decyzji o udzieleniu finansowania jest autonomiczną decyzją Total Bank. Strona 6 z 21 Obsługa administracyjna procesu Obsługa administracyjna procesu (zbieranie informacji, przetwarzanie informacji, transfer informacji do Total Bank) to czynności wykonywane przez Total Finance. Obsługa sprzedażowa procesu Total Finance zajmuje się promowaniem produktów finansowych sprzedawanych przez Total Bank. Zaangażowane aktywa Analizę aktywów zaangażowanych przez podmioty uczestniczące w dokumentowanej transakcji przedstawia tabela poniżej. Zaangażowane aktywa Total Finance Total Bank Aktywa materialne Powierzchnia biurowa i sprzęt biurowy Sieć sprzedaży ● ● Aktywa niematerialne Wiedza i doświadczenie w zakresie oceny ryzyka (personel) Znajomość produktów finansowych i umiejętności sprzedażowe (personel) ● ● Aktywa materialne Powierzchnia biurowa i sprzęt biurowy W ramach dokumentowanej transakcji Total Bank angażuje powierzchnię biurową i sprzęt biurowy niezbędne do oceny ryzyka kredytowego i podjęcia decyzji o udzieleniu finansowania. Sieć sprzedaży Sieć sprzedaży (oddziały) jest angażowana przez Total Finance. Aktywa niematerialne Wiedza i doświadczenie w zakresie oceny ryzyka (personel) Total Bank zatrudnia personel posiadający wiedze i doświadczenie w zakresie ryzyka kredytowego, produktów finansowych itp. Znajomość produktów finansowych i umiejętności sprzedażowe (personel) Total Finance angażuje personel zajmujący się sprzedażą produktów finansowych. Strona 7 z 21 Alokacja ryzyka W ramach inicjatywy BEPS, realizowanej przez OECD od roku 2013, analizowane są również kwestie cen transferowych. Kwestii cen transferowych poświęcono wprost Działania od 8-10, a więc aż 3 z 15 wyznaczonych w roku 2013. Efektem prac jest przygotowanie aktualizacji Wytycznych OECD. Proponowane zmiany są zebrane w raporcie Aligning Transfer Pricing Outcomes with Value Cereation. Actions 8-10: 2015 Final Reports (dalej jako Raport). Celem Działań dotyczących cen transferowych jest zapewnienie, że ceny transferowe dążą do odzwierciedlenia rzeczywistego kreowania wartości transakcji. W ramach Działania 9 zajęto się zagadnieniem analizy ryzyka. W ramach analizy poruszono zagadnienie konieczności alokacji zysku do tej strony, która ponosi rzeczywiste ryzyko. W szerszym ujęciu alokacja ryzyka, podobnie jak wszystkie działania związane z BEPS, ma na celu sprawiedliwe wyznaczenie podstawy opodatkowania w poszczególnych krajach, w których swoją siedzibę mają podmioty biorące udział w transakcji. Analiza ryzyka ma mieć wpływ na wyeliminowanie sytuacji, w których strony realizują transakcję w taki sposób, że zysk przypisywany jest podmiotom w oderwaniu od realizowanych funkcji. W analizie liczą się nie tylko zapisy umowne, ale również, a może nawet przede wszystkim, rzeczywiste zachowanie stron. Wnioski wynikające z Raportu Ryzyko zostało zdefiniowane jako efekt niepewności osiągnięcia założonych celów w biznesie. Podkreślono, że każde działalnie przedsiębiorstwa cechuje poszukiwanie możliwości realizacji zysków. W każdym przypadku, gdy przedsiębiorstwa wydają pieniądze lub realizują zyski, materializuje się niepewność i brane jest pod uwagę ryzyko. W szczególności zagadnienie analizy ryzyka jest uważane za istotne w grupach międzynarodowych gdzie poprzez planowanie podatkowe ryzyko może zostać przeniesione umownie, co niekoniecznie musi odpowiadać rzeczywistemu charakterowi transakcji. W raporcie podkreśla się, że podział ryzyka założonego w umowie nie zawsze odpowiada stanowi faktycznemu i celowe jest zdefiniowanie, kto ma kontrolę nad ryzykiem oraz zdolność finansową do podjęcia ryzyka. W przypadku gdy założenia umowne nie są zgodne ze stanem faktycznym, zakłada się, że konieczna jest korekta założeń umownego podziału ryzyka w stosunku do stanu rzeczywistego. Analiza ryzyka powinna być przeprowadzona w ramach analizy funkcjonalnej transakcji. W Raporcie podkreśla się, że analiza funkcjonalna jest niekompletna bez analizy ryzyka, a samo ryzyko ma znaczący wpływ na wyznaczanie cen w transakcji. Przyjęto, że transakcje o charakterze rynkowym, gdzie istnieje wyższe ryzyko, zakładają również zwiększony zwrot z transakcji. Niemniej założenie osiągnięcia zwiększonego zwrotu na transakcji nie musi być zawsze zrealizowane. Analiza ryzyka powinna się sprowadzać do tego, jakie ryzyko założono w ramach realizacji danej transakcji, jakie funkcje realizowane w transakcji wiążą się z ryzykiem bądź powodują możliwość powstania ryzyka, jaki jest wpływ ryzyka i która strona lub strony transakcji zakładają możliwość wystąpienia ryzyka. Jednocześnie w Raporcie podkreśla się, że konieczność szczegółowej analizy ryzyka nie powinna być interpretowana jako nadrzędna w stosunku do analizy pełnionych w transakcji funkcji czy też angażowanych aktyw. Wytyczne w zakresie szczegółowej analizy ryzyka odpowiadają na trudności związane z analizą ryzyka. Ryzyko w transakcji jest trudniejsze do uchwycenia niż opisanie funkcji czy wykorzystywanych aktywów. Z tego też względu konieczna jest pogłębiona analiza ryzyka. Raport rekomenduje dokonanie analizy ryzyka w sześciu krokach. Strona 8 z 21 1. Identyfikacja ryzyk istotnych ekonomicznie. 2. Określenie – na podstawie umowy – jakie ekonomicznie istotne ryzyka ponoszą podmioty powiązane w ramach realizacji transakcji. 3. Określenie poprzez analizę funkcjonalną, jak podmioty powiązane, zawierające daną transakcję, w rzeczywistości ponoszą i zarządzają ryzykiem istotnym ekonomicznie. W szczególności, który z podmiotów pełni funkcje kontrolne i funkcje związane z ograniczeniem ryzyka, który z podmiotów ponosi pozytywne i negatywne efekty materializacji ryzyka oraz który z podmiotów ma możliwości finansowe do założenia wystąpienia ryzyka w transakcji. 4. W ramach kroku 2. i 3. identyfikuje się informacje dotyczące ponoszenia i zarządzania ryzykiem w ramach kontrolowanej transakcji. W kroku 4. dokonuje się interpretacji informacji w celu określenia, czy ponoszenie ryzyka określone w umowie jest zgodne z faktycznym zachowaniem podmiotów powiązanych oraz innymi czynnikami istotnymi dla transakcji poprzez analizę: 1) czy podmioty powiązane działają zgodnie z warunkami transakcji określonymi w umowie, 2) czy strona ponosząca ryzyko przeanalizowane w pkt. 1 pełni kontrolę nad tym ryzykiem oraz posiada zdolność finansową do ponoszenia ryzyka. 5. Jeżeli strona ponosząca ryzyko nie pełni nad nim kontroli albo nie posiada zdolności finansowych do ponoszenia ryzyka, należy dokonać jego prawidłowej alokacji. 6. Realizowana transakcja, prawidłowo określona w wyniku przeprowadzonej analizy istotnych ekonomicznie ryzyk, powinna być wyceniona, biorąc pod uwagę finansowe konsekwencje ponoszenia prawidłowo zaalokowanego ryzyka oraz funkcje pełnione w związku z zarządzaniem ryzykiem1. Analizę ryzyk ponoszonych przez podmioty uczestniczące w dokumentowanej transakcji przedstawia tabela poniżej. Ryzyka Total Finance Total Bank Ryzyko kredytowe ● Ryzyko rynkowe ● Prawidłowa realizacja usług ● Ryzyko rynkowe Całe ryzyko występujące w procesie sprzedaży produktów finansowych ciąży na Total Bank. Zgodnie z ustawą Prawo bankowe decyzje o udzieleniu finansowania podejmuje Total Bank. Total Finance nie podejmuje żadnych decyzji biznesowych. Decyzje o lokalizacji punktów sprzedaży podejmowane są przez Total Bank. Tym samym całkowite ryzyko ciąży na Total Bank. Ten podmiot ma zdolność zarządzania ryzykiem (lokalizacja punktów sprzedaży i tym samym poziom zatrudnienia w Total 1 T. Kosieradzki, R. Piekarz, „Ceny Transferowe”, wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2016 r. Strona 9 z 21 Finance), jak i środki na pokrycie ryzyka. Ryzyko kredytowe Ryzyko kredytowe zgodnie z ustawą Prawo bankowe ciąży na Total Bank. Ten podmiot analizuje ryzyko kredytowe i podejmuje decyzję o udzieleniu finansowania. Struktura kosztów związanych z transakcją Struktura kosztów transakcji przedstawiona została w Tabeli poniżej. Rodzaj kosztu Koszty świadczonej usługi Total Finance Total Bank ● Koszty wynagrodzenia ● Systemy informatyczne, WNiP w postaci znaku towarowego ● Koszty świadczonej usługi Usługodawca ponosi koszty świadczenia usługi. Koszty te związane są z zapewnieniem odpowiednich narzędzi umożliwiających realizację usług, utrzymania sieci sprzedaży oraz zatrudnienia personelu, a także innych kosztów działalności Usługodawcy związanych z realizowanymi usługami. Koszty wynagrodzenia Koszty wynagrodzenia za usługę ponosi Total Bank. Strona 10 z 21 ETAP III Analiza istnienia możliwości porównania warunków ustalonych lub narzuconych pomiędzy podmiotami powiązanymi z warunkami stosowanymi przez dany podmiot z podmiotami niezależnymi Zgodnie z przepisami ustawy Prawo bankowe, bank korzystający z agenta-sprzedawcy musi dokonywać we własnym zakresie oceny ryzyka kredytowego oraz podjęcia decyzji kredytowej (pożyczkowej). Te dwa procesy nie mogą być zlecane na zewnątrz, gdyż wiążą się bezpośrednio z bezpieczeństwem środków depozytariuszy i regułami ostrożnego i bezpiecznego zarządzania instytucją. Na tej samej zasadzie działają wszyscy pośrednicy działający dla banków, banków spółdzielczych i Total Bank (tj. jednostek podległych nadzorowi KNF). Tym samym Total Finance działa w roli agenta oferującego produkty zleceniodawcy. Co więcej, wszelkie istotne dla transakcji ryzyka związane z działalnością Total Finance są przetransferowane na Total Bank. Tym samym, Total Finance powinien otrzymywać zwrot na ponoszonych przez siebie kosztach niezależnie od tego, czy Total Bank zaakceptował klienta, czy też nie. Innymi słowy, należy zbadać przeciętne marże operacyjne osiągane przez podmioty działające na rynku w podobnym do Total Finance charakterze. Dodatkowo, Total Bank nie posiada innych agentów. Total Finance działa zaś tylko na rzecz Total Bank. W efekcie brak jest możliwości zastosowania porównania wewnętrznego do przeprowadzenia analizy. Strona 11 z 21 ETAP IV Wybór metody i wybór wskaźnika zyskowności odpowiedniego dla wybranej metody Dla analizowanej transakcji wybrano metodę TNMM. Wykluczono korzystanie z pozostałych metod tradycyjnych. Poniżej przedstawiamy przyczyny rezygnacji z tych metod. Metoda Porównywalnej ceny niekontrolowanej Zastosowanie metody porównywalnej ceny niekontrolowanej nie jest możliwe głównie ze względu na charakter transakcji pomiędzy Total Finance a podmiotem powiązanym. Należy wskazać, że dokonanie porównania zewnętrznego transakcji w odniesieniu do transakcji pomiędzy podmiotami niepowiązanymi jest w dużej mierze bardzo utrudnione. Total Finance nie ma dostępu do informacji dotyczących podobnych transakcji zawieranych przez podmioty niepowiązane. Metoda ceny odsprzedaży Metoda ceny odsprzedaży stosowana jest zazwyczaj przez podmioty dokonujące odsprzedaży produktów lub usług (dystrybutorów). Metoda odsprzedaży zakłada, że przedmiot transakcji nie jest produktem podmiotu sprzedającego oraz że nie dokonuje on przed sprzedażą znaczących ulepszeń przedmiotu transakcji. Metoda jest więc niewłaściwa ze względu na profil funkcjonalny Total Finance. Metoda rozsądnej marży (metoda „koszt plus”) Metoda rozsądnej marży, częściej określana jako metoda „koszt plus”, polega na wyznaczeniu marży w transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi i porównania jej z marżą osiąganą w transakcji z podmiotem niepowiązanym lub pomiędzy podmiotami niepowiązanymi. Metoda ta ma mniej „transakcyjny” charakter w porównaniu z metodą porównywalnej ceny niekontrolowanej. W przypadku metody „koszt plus” dokonujemy badania osiągniętej marży, a nie bezpośrednio ceny danej transakcji. Ma to znaczący wpływ na podejście do określania transakcji, które mogą zostać uznane za porównywalne. Badanie porównywalności dla metody „koszt plus” kładzie nacisk na odmienne aspekty niż w przypadku metody porównywalnej ceny niekontrolowanej. Nie są znane bezpośrednie marże osiągane przez porównywalne podmioty, więc metoda nie znajdzie zastosowania. Metoda TNMM Metoda marży transakcyjnej netto bada marżę netto zrealizowaną przez jednostkę w transakcji lub transakcjach z jednostką powiązaną i dokonuje porównania poziomu tej marży z poziomem marży stosowanym przez tę samą jednostkę w transakcjach z podmiotami niezależnymi lub też z marżą ustalaną w porównywalnych transakcjach pomiędzy podmiotami niezależnymi. Metoda zakłada wykorzystanie danych pochodzących ze sprawozdań finansowych podmiotów porównywalnych. Takie dane są ogólnodostępne w Polsce. Strona 12 z 21 ETAP V Identyfikacja i weryfikacji porównywalnych warunków ustalanych przez podmioty niezależne W niniejszej części analizy opisane są ważne czynniki, na podstawie których ocenia się porównywalność zidentyfikowanych podmiotów, jak również proces poszukiwań, który odbywał się na podstawie tych czynników. Uzyskanie miarodajnych wyników możliwe jest w przypadku wyselekcjonowania do porównania jedynie takich podmiotów, które prowadzą działalność jednorodną. Korzystanie z baz danych nakłada na podatnika ograniczenia wejściowe związane z wyborem kryteriów przeszukiwania. Podstawowym kryterium dla wyszukiwania podmiotów o porównywalnym przedmiocie działalności jest numer Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Identyfikacja podmiotów tylko na podstawie numeru PKD nie jest jednak miarodajna ze względu na powszechną praktykę związaną z uwzględnianiem w dokumentach statutowych szerokiego zakresu PKD. Identyfikacja podmiotów porównywalnych wymaga podjęcia dodatkowych działań. Pogłębienie analizy możliwe jest przy wykorzystaniu danych zamieszczonych na stronach internetowych czy też dzięki lekturze wydawnictw branżowych. Spółka, dokonując identyfikacji transakcji porównywalnych pomiędzy podmiotami niepowiązanymi, brała pod uwagę kryteria porównywalności określone w § 6 ust. 3 Rozporządzenia. Kryteria, wyszczególnione jako istotne, zaprezentowane są poniżej. Kryterium porównywalności Cechy charakterystyczne usług Opis Przebieg transakcji – pełnione funkcje, angażowane aktywa, kapitał ludzki oraz ryzyka Otoczenie rynkowe Usługi pośrednictwa finansowego i oferowania produktów finansowych Wyłączenie: udzielanie pożyczek, świadczenie usług finansowych itd. Praca na zlecenie Wysoki stopień zaangażowania kapitału ludzkiego (pracownicy, podwykonawcy i ich know-how) ze strony wykonawcy zamówienia Brak samodzielności w podejmowaniu decyzji o przyznaniu finansowania Spółki działające na rynku polskim Przeprowadzona analiza wyselekcjonowanych podmiotów doprowadziła do wyłączenia z porównania niektórych podmiotów, które potencjalnie były rozpoznawalne jako spółki porównywalne. Głównymi kryteriami wykluczenia podmiotów były: nieodpowiedni profil działalności – włączenie w przedmiot działalności usług finansowych (w ten sposób wykluczono: banki, SKOK-i, firmy ubezpieczeniowe); brak możliwości rzetelnej analizy przedmiotu działalności podmiotów porównywalnych (brak informacji na stronach internetowych, raportach, publikacjach fachowych). Strona 13 z 21 Badania spółek wyselekcjonowanych jako porównywalne nie przeprowadzono w oparciu o informacje o PKD występujące w bazach danych. Kwerenda w bazach danych wykazała bowiem, że PKD związane z branżą finansową, tj.: 64 19 (PKD 2007) Pozostałe pośrednictwo pieniężne, 64 99 (PKD 2007) Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, 66 19 (PKD 2007) Pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, 66 22 (PKD 2007) Działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych, 66 29 (PKD 2007) Pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne, jest powszechnie używane przez firmy prowadzące w istocie inną działalność gospodarczą. PKD 2007 Liczba znalezionych podmiotów 64 19 25 071 64 99 45 661 66 19 35 233 66 22 12 233 66 29 9 267 Mając na względzie powyższe, takie dane – nawet po istotnej obróbce – nie zapewnią racjonalnej porównywalności. Z tego względu do znalezienia podmiotów porównywalnych posłużono się prasą fachową, raportami i stronami stowarzyszeń zrzeszających firmy z podobnych branż, tj.: Branży pośrednictwa finansowego, Branży brokerskiej. Dlatego też analizę przeprowadzono w oparciu o następujące etapy: Etap pierwszy – poszukiwania spółek, które mogłyby być uznane za porównywalne w oparciu o raporty, prasę fachową i stowarzyszenia2. Etap drugi – poszukiwanie spółek porównywalnych od strony pełnionych funkcji, czyli pośredników finansowych i brokerów, Etap trzeci – analiza danych finansowych i wykluczenie spółek, które (i) nie publikują danych lub (ii) wykazują ciągłe straty na działalności gospodarczej. 2 Wykorzystano: http://polbrokers.pl/, dostęp na 18 grudnia 2015 r., http://www.zwiazekdoradcow.org/index.php/czlonkowie-zfdf, dostęp na 19 grudnia 2015 r., raport „Katalog Firm. Branża finansowa: banki, pośrednicy finansowi, instytucje pożyczkowe”. Strona 14 z 21 ETAP PIERWSZY Poszukiwania w bazie W pierwszym etapie zidentyfikowano następujące podmioty: Adler Brokers Group Sp. z o.o. Alfa Brokers sp. z o.o. Aon Polska Sp. z o.o. BOD INWEX Sp. Z o.o. BROKERSKIE CENTRUM UBEZPIECZENIOWE AMA SP. Z O.O. CERTUM Sp. z o.o. COPENDIUM BROKER Sp. z o.o. Cyrul Dom Brokerski Sp. z o.o. Dom Kredytowy Notus S.A. EXPANDER ADVISORS SP. Z O.O. Fines S.A. GOLD FINANCE SP. Z O.O. Górnośląskie Towarzystwo Finansowe GTF Sp. z o.o. INSENSE BROKER Sp. z o.o. Kahlenberg Reinsurance Insurance sp. z o.o. Lion Brokers Sp. z o.o. MAI Insurance Brokers Poland Sp. z o.o. Marsh Sp. z o.o. Maxima Brokers Group Sp. z o.o. MERYDIAN S.A. Money House Sp. z o.o. PRETORIUM Sp. z o.o. UNIBROKER Sp. z o.o. Unity Centrum Ubezpieczeń Majątkowych sp. z o.o. WILLIS Polska S.A. Alex T. Great Sp. z o.o. Ang Spółdzielnia Doradców Kredytowych April Polska Broker Sp. z o.o. CARBO ASECURA S.A. DOM FINANSOWY QS SP. Z O.O. CliffsideBrokers S.A. Credit House Polska Doradcy Kredytowi Sp. z o.o. i Wspólnicy Spółka Komandytowa Dashwood Polska Broker Sp. z o.o. EIB S.A. FST MANAGeMENT Sp. z o.o. IDEA EXPERT S.A. GrECo JLT Polska Sp. z o.o. INTER-BROKER Sp. z o.o. Kancelaria Brokerska SAWIKO Sp. z o.o. LOTUS BROKER sp. z o.o. MAJKOWSKI Sp. z o.o. MAXIMA BROKERS GROUP Sp. z o.o. MENTOR S.A. MG Broker Sp. z o.o. Polski Dom Brokerski Sp. z o.o. Prometeusz Finanse Sp. z o.o. Unilink Cash Sp. z o.o. WDB S.A. ETAP DRUGI Prace nad udoskonaleniem początkowej próbki Ze względu na zbyt szeroką próbę podmiotów skupiono się na analizie porównania przy podejściu funkcjonalnym. Dobór podmiotów porównywalnych sprowadza się do wyboru w oparciu o pełnione funkcje, ponoszone ryzyka i angażowane aktywa. Analiza sprowadza się przede wszystkim do identyfikacji podobnych podmiotów zajmujących się świadczeniem usług pośrednictwa finansowego lub usług brokerskich, tj. podmiotów, które nie przejmują na siebie istotnego ryzyka związanego z główną usługą, tj. udzielaniem pożyczki lub ubezpieczenia. Strona 15 z 21 W drugim etapie poszukiwań wyselekcjonowano następujące podmioty: ALEX T. GREAT SP. Z O.O. ANG SPÓŁDZIELNIA DORADCÓW KREDYTOWYCH CREDIT HOUSE POLSKA DORADCY KREDYTOWI SP. Z O.O. I WSPÓLNICY SP.K. DOM KREDYTOWY NOTUS S.A. FINES S.A. GÓRNOŚLĄSKIE TOWARZYSTWO FINANSOWE GTF SP. Z O.O. MONEY HOUSE SP. Z O.O. PROMETEUSZ FINANSE SP. Z O.O. UNILINK CASH SP. Z O.O. ZESPÓŁ BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH GOŁĘBIEWSKA SP. Z O.O. DASHWOOD POLSKA BROKER SP. Z O.O. ADLER BROKERS GROUP SP. Z O.O. DOM FINANSOWY QS SP. Z O.O. EXPANDER ADVISORS SP. Z O.O. GOLD FINANCE SP. Z O.O. IDEA EXPERT S.A. BROKERSKIE CENTRUM UBEZPIECZENIOWE AMA SP. Z O.O. ETAP TRZECI Zaawansowana analiza spółek przeprowadzona w oparciu o zebrane dotychczas dane i Internet Etap trzeci doprowadził do ostatecznej analizy zebranych dotychczas informacji. Ze względu na prezentowane dane finansowe i ich dostępność odrzucono podmioty: których dane finansowe nie były dostępne za co najmniej dwa z pięciu okresów sprawozdawczych, wykazujące tylko straty. W efekcie przeprowadzenia etapu trzeciego zaakceptowano ostatecznie 12 podmiotów. Wykaz podmiotów zidentyfikowanych jako porównywalne prezentuje poniższa tabela. W tabeli prezentujemy również opis działalności tych podmiotów, który pochodzi z ich stron internetowych. LP Nazwa Opis działalności 1. ALEX T. GREAT SP. Z O.O., GDAŃSK Spółka oferuje produkty kredytowe, takie jak kredyty hipoteczne, gotówkowe, samochodowe, firmowe, leasing, faktoring i inne, produkty ubezpieczeniowe, oszczędnościowe i inne usługi, takie jak optymalizacja finansów czy obsługa deweloperów. 2. ANG SPÓŁDZIELNIA DORADCÓW KREDYTOWYCH, WARSZAWA Spółdzielnia działająca w całej Polsce oferuje produkty finansowe zarówno dla osób fizycznych (kredyty mieszkaniowe, hipoteczne, na zakup pojazdów, pożyczki gotówkowe na dowolny cel), jak i dla przedsiębiorców (kredyty obrotowe, leasing, faktoring). 3. CREDIT HOUSE POLSKA DORADCY KREDYTOWI SP. Z O.O. I WSPÓLNICY SPÓŁKA Spółka jest ogólnopolskim agentem kredytowym, działającym od 2005 roku, który oferuje różne produkty, takie jak kredyty hipoteczne i kredyty dla firm (gospodarcze i gotówkowe). Strona 16 z 21 KOMANDYTOWA, POZNAŃ 4. DOM KREDYTOWY NOTUS S.A., WARSZAWA Notus należy do wielkiej trójki firm doradztwa finansowego w Polsce. Zespół doradców liczy ponad 400 osób. Spółka prowadzi sprzedaż produktów finansowych, inwestycyjnych i oszczędnościowych. 5. FINES S.A., SOPOT Fines S.A. współpracuje z ponad 2500 agentami kredytowymi, którzy oferują kredyty konsolidacyjne, gotówkowe, a także pożyczki pozabankowe. Jako operator bankowy współpracuje z największymi bankami w Polsce. 6. GÓRNOŚLĄSKIE TOWARZYSTWO FINANSOWE GTF SP. Z O.O., TYCHY GTF oferuje m.in. szybkie kredyty gotówkowe, pożyczki gotówkowe czy profesjonalne wparcie doradców finansowych. Firma proponuje współpracę na zasadach agencyjnych. GTF posiada w ofercie nie tylko kredyty gotówkowe, ale także kredyty dla firm i kredyty dla rolników. 7. MONEY HOUSE SP. Z O.O., POZNAŃ Firma świadcząca usługi w zakresie pośrednictwa w finansowaniu potrzeb klientów indywidualnych. Money House w prowadzonej działalności współpracuje z największymi bankami w Polsce. Oferuje w szczególności kredyty gotówkowe i hipoteczne. 8. PROMETEUSZ FINANSE SP. Z O.O., KIELCE Prometeusz Finanse specjalizuje się w udzielaniu pożyczek pozabankowych, pośredniczy w udzielaniu kredytów gotówkowych, samochodowych, hipotecznych czy firmowych. Oferuje współpracę dla agentów i przedstawicieli. 9. UNILINK CASH SP. Z O.O., WARSZAWA Firma pośrednictwa finansowego. Współpracuje z biurami kredytowymi, sieciami mobilnymi, bankami i nie-bankowymi instytucjami finansowymi. Oferuje sprzedaż produktów finansowych przy użyciu platformy informatycznej z dostępem do nich. 10. ZESPÓŁ BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH GOŁĘBIEWSKA SP. Z O.O., BYDGOSZCZ Firma świadcząca usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Są to typowe usługi ubezpieczeniowe. Zespół liczy wielu brokerów ubezpieczeniowych. Firma działa od 2001 roku. 11. DASHWOOD POLSKA BROKER SP. Z O.O., OLSZTYN Dashwood Polska Broker jest brokerem ubezpieczeniowym i specjalizuje się w doradztwie ubezpieczeniowym, opracowywaniu programów ubezpieczeniowych oraz pośredniczeniu w zawieraniu umów ubezpieczenia. Działa w Polsce od 1996 roku. 12. ADLER BROKERS GROUP SP. Z O.O., WARSZAWA Kompleksowa obsługa w zakresie ubezpieczeń. Firma współpracuje z klientami korporacyjnymi, a w przypadku ubezpieczeń komunikacyjnych – z klientami flotowymi. Adler Brokers Group jest niezależnym pośrednikiem ubezpieczeniowym. W etapie trzecim wykluczono następujące podmioty: Strona 17 z 21 LP. Nazwa Przyczyna wykluczenia 1. DOM FINANSOWY QS SP. Z O.O., GDAŃSK Duże straty 2. EXPANDER ADVISORS SP. Z O.O., WARSZAWA Duże straty 3. GOLD FINANCE SP. Z O.O., PRUSZKÓW Ciągłe straty 4. IDEA EXPERT S.A., WARSZAWA Ciągłe straty 5. BROKERSKIE CENTRUM UBEZPIECZENIOWE AMA SP. Z O.O., WARSZAWA Wyniki odstające od próby Strona 18 z 21 ETAP VI Identyfikacja danych porównawczych dla wybranej metody W celu zapewnienia możliwości rzetelnej oceny wyników wyselekcjonowanych podmiotów spółek w czasie oraz dążąc do rozpoznania wszelkich odchyleń w wynikach w skali jednego roku, posłużono się wieloletnimi danymi finansowymi. Analiza finansowa uwzględniła lata 2010-2014. W celu podniesienia wiarygodności analizy, dokonano obliczeń zakresów kwartylowych marży operacyjnej dla podmiotów porównywalnych. Marża operacyjna została obliczona jako stosunek zysku (straty) z działalności operacyjnej do przychodów netto ze sprzedaży. 𝑚𝑎𝑟ż𝑎 𝑜𝑝𝑒𝑟𝑎𝑐𝑦𝑗𝑛𝑎 = 𝑍𝑦𝑠𝑘 (𝑠𝑡𝑟𝑎𝑡𝑎) 𝑧 𝑑𝑧𝑖𝑎ł𝑎𝑙𝑛𝑜ś𝑐𝑖 𝑜𝑝𝑒𝑟𝑎𝑐𝑦𝑗𝑛𝑒𝑗 𝑃𝑟𝑧𝑦𝑐ℎ𝑜𝑑𝑦 𝑛𝑒𝑡𝑡𝑜 𝑧𝑒 𝑠𝑝𝑟𝑧𝑒𝑑𝑎ż𝑦 𝑖 𝑧𝑟ó𝑤𝑛𝑎𝑛𝑒 𝑧 𝑛𝑖𝑚𝑖 Strona 19 z 21 ETAP VII Analiza uzyskanych danych i wnioski Teoria statystyczna sugeruje, że grupa wyników prezentuje regularny podział. Również wyniki wyższe lub niższe od średnich są reprezentatywne i brak jest powodów dla ograniczenia analizy do jednego, określonego punktu. Efektem prawidłowej selekcji podmiotów porównywalnych jest wyznaczenie szeregu danych (tj. szeregu współczynników zyskowności). Szereg ten należy prawidłowo opracować, wykorzystując narzędzia statystyki opisowej i matematycznej. Rozsądne jest przyjęcie, że dane uzyskane z analizy porównawczej powinny mieć rozkład normalny, który opisuje krzywa Gaussa. Wobec tego typowe, czyli rynkowe obserwacje zawierać się będą w przedziale pomiędzy kwartylem dolnym (pierwszym) a kwartylem górnym (trzecim)3. Za zakres rynkowy można uznać wyniki mieszczące się w zakresie od dolnego do górnego kwartyla. Kwartyl Wartości za okres 2010-2014 Dolny kwartyl 0,41% Mediana 2,94% Górny kwartyl 11,23% Z powyższego należy wnioskować, że przeciętna marża na kosztach w przypadku biur kredytowych mieści się pomiędzy 0,41% a 11,23% z medianą o wartości 2,94%. 3 „Kwartyl pierwszy jest wartością cechy dzielącej zbiorowość na dwie części. W części pierwszej znajduje się 25% jednostek badanej populacji o wartościach cechy mniejszych lub równych wartości pierwszego kwartyla. W części drugiej znajduje się 75% jednostek o wartościach cechy większych lub równych wartości pierwszego kwartyla. Kwartyl trzeci jest wartością cechy dzielącej zbiorowość na dwie części. W części pierwszej znajduje się 75% jednostek badanej populacji o wartościach cechy mniejszych lub równych wartości pierwszego kwartyla. W części drugiej znajduje się 25% jednostek o wartościach cechy większych lub równych wartości pierwszego kwartyla”. (Za: A. Bielecka, Statystyka w zarządzaniu. Opis statystyczny, Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa 2001, s. 119). Strona 20 z 21 Załącznik – źródłowe dane finansowe Strona 21 z 21