Spektrum Autyzmu. Zagadnienia diagnozy i terapii

SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU
1.
Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim)
Spektrum Autyzmu. Zagadnienia diagnozy i terapii./
Moduł 190.:Niepełnosprawność intelektualna i zaburzenia wieku
rozwojowego.
2.
Nazwa przedmiotu w języku angielskim
Autism Spectrum Disorder. The Problems of Diagnosis and Therapy
3.
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii,
Zakład Instytut Pedagogiki, Zakład Pedagogiki Osób Niepełnosprawnych.
4.
Kod przedmiotu/modułu
(nie wypełniać)
5.
Rodzaj przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny)
Fakultatywny
6.
Kierunek studiów
Psychologia
7.
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
Jednolite studia magisterskie
8.
Rok studiów
V
Tryb studiów
SN
9.
Semestr (zimowy lub letni)
zimowy
10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć)
Forma zajęć: warsztat , 30 godzin
11. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia
Barbara Winczura, dr
12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów
brak wymagań
13. Cele przedmiotu
1
C1 Dostarczenie wiedzy o specyfice i problemach osób z różnorodną
niepełnosprawnością na różnych etapach rozwoju: upośledzeniem
umysłowym, zespołem Downa, autyzmem, wzroku, słuchu, ruchową,
demencją - CP.
C2 Dostarczenie wiedzy o specyfice diagnozy dla osób niepełnosprawnych, o
metodach diagnozy i terapii dla celów rehabilitacji - CP.
C3 Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych z osobami
niepełnosprawnymi, etycznego zachowania w sytuacji badawczej,
terapeutycznej i rehabilitacyjnej - CP.
C4 Kształtowanie umiejętności planowania i realizacji badań
diagnostycznych dla celów terapii i rehabilitacji, opracowywania programów
terapeutycznych i rehabilitacyjnych.
C5 Przygotowanie studenta do pracy diagnostycznej, terapeutycznej i
rehabilitacyjnej, wychowawczej, edukacyjnej z osobami z różnorodną
niepełnosprawnością - CP.
C6 Przygotowanie studenta do współpracy z innymi specjalistami od terapii i
rehabilitacji, ośrodkami pomocy i placówkami specjalistycznymi - CP.
C7
C8
C9
C10
C11
C12
14. Zakładane efekty kształcenia (dla
przedmiotu)
EK_W_01 Posiada wiedzę o grupach
zaburzeń wieku rozwojowego i ich
przyczynach.
EK_W_02 Rozumie podstawowe
problemy osób z różnorodną
niepełnosprawnością i w różnym
wieku; posiada wiedzę o metodach
diagnozy, terapii, rehabilitacji osób
niepełnosprawnych.
EK_W_03 Posiada wiedzę o
specyfice diagnozy dla osób
niepełnosprawnych, konieczności
współpracy ze specjalistami z innych
dziedzin i placówkami
specjalistycznymi.
EK_W_04
EK_W_05
EK_U_01 Planuje badania
diagnostyczne dla celów terapii i
rehabilitacji osób z różnorodną
niepełnosprawnością.
EK_U_02 Posługuje się różnymi
metodami diagnozowania dla celów
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia, np.:
K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla
kierunku)
K_W03; K_W04; K_W06; K_W09;
K_W10; K_W12.
K_U01; K_U03; K_U06; K_U07.
2
terapii i rehabilitacji.
EK_U_03 Inicjuje kontakt z osobami
z różnorodną niepełnosprawnością;
włącza osoby niepełnosprawne do
opracowywania indywidualnego
programu rehabilitacji.
EK_U_04
EK_U_05
EK_K_01 Współpracuje w zespołach
badawczych; opracowuje programy
terapeutyczno-rehabilitacyjne.
EK_K_02 Zachowuje etyczną
postawę wobec osób z
niepełnosprawnością, w działaniach
diagnostyczno-rehabilitacyjnych;
nawiązuje kontakt ze specjalistami z
innych dziedzin.
EK_K_03 Jest przygotowany do
samorozwoju, zwiększania
kompetencji profesjonalnych w
diagnostyce psychologicznej, terapii i
rehabilitacji.
EK_K_04
EK_K_05
K_K01; K_K03; K_K04; K_K07.
15. Treści programowe:
1. Klasyfikacje zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży(DSM-IV- TR;
ICD-10).
2. Całościowe zaburzenia rozwojowe – spektrum autyzmu (Autyzm,
zespół Aspergera, zespół Retta, Rozległe zaburzenia rozwojowe bliżej
nieokreślone (PDD-NOS), Dziecięce zaburzenia dezintegracyjne,
Autyzm atypowy).
3. Poglądy na temat patogenezy rozwoju dziecka ze spektrum autyzmu.
4. Zaburzenia w percepcji świata społecznego u dzieci z autyzmem.
5. Zakłócenia w komunikowaniu się u dzieci z autyzmem.
6. Profil poznawczy i „wysypkowe” uzdolnienia osób z autyzmem.
7. Sztywność, stereotypowość w zachowaniu i zainteresowaniach u
dzieci z autyzmem.
8. Rozwój emocjonalno-społeczny dziecka z autyzmem.
9. Diagnozowanie autyzmu u małych dzieci z problemami w rozwoju.
10.Autyzm a zaburzenia współwystępujące i pokrewne – diagnoza
3
różnicowa.
11.Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małych dzieci z
autyzmem.
12.Rehabilitacja i terapia dzieci z rozległymi zaburzeniami rozwojowymi
(podejście: behawioralne, rozwojowe, zintegrowane, holistyczne,
interwencja biomedyczna).
13.Problemy rodziny dzieci z rozległymi zaburzeniami rozwojowymi.
16. Zalecana literatura
Obowiązkowa:
1. Bobrowicz - Lewartowska L. (2000). Autyzm dziecięcy, zagadnienia
diagnozy i terapii. Kraków: Impuls.
2. Kutscher L.M., Attwood T., Wolff R.R. (2007). Dzieci z zaburzeniami
łączonymi. Warszawa: Wydawnictwo K.E.LIBER.
3. Olechnowicz H. (2004). Wokół autyzmu. Fakty, skojarzenia, refleksje.
Warszawa: Wydawnictwo WSiP.
4. Pisula E. (2000). Autyzm u dzieci – diagnoza, klasyfikacja, etiologia.
Warszawa: PWN.
5. Winczura B. (red.) (2012). Dzieci z zaburzeniami łączonymi. Trudne
ścieżki rozwoju. Kraków: Impuls.
Uzupełniająca:
1. Copeland J. (1995). Z miłości do Ani. Warszawa:„Synapsis”.
2. Czownicka A. (red.) (1983). Psychologiczne problemy wczesnego
autyzmu dziecięcego. Warszawa: WSPS.
3. De Clercq H. (2007). Autyzm od wewnątrz – przewodnik. Warszawa:
Fraszka Edukacyjna, Fundacja Synapsis.
4. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition DSM
– IV (1994). Washington: American Psychiatric Association.
5. Frith U. (2006). Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy. GWP: Gdańsk.
6. Gagelmann H. (1988). Kaj znów się śmieje. Warszawa: Iskry.
7. Grandin T. (1995). Byłam dzieckiem autystycznym. Warszawa-Wrocław:
4
PWN.
8. Jaklewicz H. (1993). Autyzm wczesnodziecięcy - diagnoza, przebieg,
leczenie. Gdańsk: GWP.
9. Jaklewicz H. (2000). Autyzm dziecięcy. W: A. Popielarska, M. Popielarska
(red.). Psychiatria wieku rozwojowego. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie
PZWL.
10. Kauffman B. N. (1994). Przebudzenie naszego syna. Zwycięstwo miłości
nad chorobą. Warszawa: „Synapsis”.
11. Konstantareas M.M., Blackstock B.E., Webster D.Ch. (1992). Autyzm.
Warszawa: KTA.
12. Kruk-Lasocka J. (1999). Autyzm czy nie autyzm. Problemy diagnozy i
terapii pedagogicznej małych dzieci. Wrocław: Wydawnictwo DSWE.
13. Markiewicz K. (2007). Charakterystyka zmian w rozwoju umysłowym
dzieci autystycznych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej.
14. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób (International Classification of
Diseases - ICD-10) Światowej Organizacji Zdrowia – (WHO) (1992),
Genewa. Obuchowska I. (1994). Autyzm: refleksje i problemy, (15-27). W:
Wł. Dykcik (red.). Autyzm, kontrowersje i wyzwania, Poznań: Wydawnictwo
ERUDITUS.
15. Pisula E. (1993). Autyzm - fakty, wątpliwości, opinie. Warszawa: wyd.
WSPS.
16. Pisula E. (2005). Małe dziecko z autyzmem, diadnoza i terapia. Gdańsk:
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
17. Pisula E. (2010). Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia. Gdańsk:
Wydawnictwo “Harmonia”.
18. Randall P., Parker J. (2010). Autyzm. Jak pomóc rodzinie. Sopot:
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
19. Szatmari P. (2007). Uwięziony umysł, Opowieści o ludziach z
autyzmem. Kraków: Wydawnictwo ZNAK.
20. Winczura B. (2008). Dziecko z autyzmem. W: B. Cytowska, B.
Winczura., A. Stawarski (red.). Dzieci chore, niepełnosprawne i z
utrudnieniami w rozwoju. Kraków: Impuls.
21. Winczura B. (2008). Dziecko za autyzmem. Terapia . deficytów
5
poznawczych a teoria umysłu. Kraków: Impuls.
22. Winczura B. (red.) (2009). Autyzm. Na granicy zrozumienia. Kraków:
Impuls
23. (2010). Film biograficzny - Temple Grandin, USA. Markiewicz K.
(2007).
17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia
osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia
- wykład:
-
ćwiczenia:
laboratorium:
konwersatorium:
warsztat: kolokwium, praca zaliczeniowa
inne:
18. Język wykładowy
polski
19. Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
-
wykład: godzin
ćwiczenia: godzin
laboratorium: godzin
konwersatorium: godzin
warsztat: 30 godzin
inne: godzin
30 godzin
Praca własna studenta np.:
(podać tylko te, które dotyczą danego przedmiotu. Praca
własna wyliczona z uwzględnieniem ECTS - patrz: opis pod
tabelą**)
-
przygotowanie do zajęć: 30 godzin
opracowanie wyników: godzin
czytanie wskazanej literatury: 30 godzin
napisanie raportu z zajęć: godzin
przygotowanie do egzaminu: godzin
przygotowanie do kolokwium: 20 godzin
Suma godzin
80 godzin
110godzin
6
Liczba punktów ECTS
4.
7