książka WSKAZÓWKI NIE TYLKO DLA OJCÓW
Transkrypt
książka WSKAZÓWKI NIE TYLKO DLA OJCÓW
11. Jak być autorytetem? dukuje dzieci, które nie wiedzą, kim są – czyli tracą tożsamość. Bez własnej tożsamości nie można normalnie żyć. Dziecko istnieje w łączności fizycznej i psychicznej z matką, a właśnie ojciec jawi się jako ten, który pomoże mu odnaleźć własną tożsamość poprzez odkrycie kogoś drugiego, kto jest inny. Wszyscy potrzebujemy inności ojcowskiej, aby odkryć naszą osobistą tożsamość, to, że jesteśmy osobą. Wszystkie symptomy choroby naszej kultury (narkomania, homoseksualizm, przestępczość, pijaństwo) rodzą się tam, gdzie ludzie nie mają własnej tożsamości (wtedy jakaś grupa wdrukowuje dziecku osobowość przestępczą). Istnieje paląca potrzeba mężczyzn, ojców, którzy upodobnią się do św. Józefa i sprawią, że w ich dzieciach będzie wzrastać mądrość, dobro i piękno, i własna tożsamość. 11. Jak być autorytetem? Mistrz świata w boksie, Polak Tomasz Adamek udzielił wywiadu. Między innymi tak powiedział: „Nigdy na ring nie wychodzę z myślą o przegranej (…) Bóg dał mi siłę i wiarę, a wiara 71 Wskazówki nie tylko dla ojców góry przenosi… Jestem Polakiem i pozostanę nim do końca życia. Wiarę przekazali mi rodzice, a ja dziś przekazuję ją moim córkom. Trzeba po sobie zostawić ślad, dzieci na mnie patrzą i staram się im dać dobry przykład jako ojciec”10. W czym Tomasz Adamek upatruje autorytetu ojca? W wierze w Boga i w dawaniu dobrego przykładu. Tomasz Adamek naśladował św. Józefa. Nie przypadkiem opiekun Pana Jezusa otrzymał imię Józef. Słowo hebrajskie Josef dosłownie znaczy „niech Bóg doda łask”, to imię znaczy więc „ten, który powoduje wzrost, ten, który ma autorytet”. W Ewangelii św. Łukasza znajdujemy takie stwierdzenie: Jezus zaś wzrastał w mądrości i w latach i w łasce u Boga i u ludzi (Łk 2, 52) pod opieką św. Józefa. Wcześniej jednak Ewangelia mówi: potem (Jezus) poszedł z nimi i wrócił do Nazaretu i był im poddany. A matka Jego chowała wiernie te wspomnienia w swoim sercu. (Łk 2, 51) Wzrastanie Jezusa w mądrości jest uwarunkowane tym, że był poddany św. Józefowi. 72 ——————————— 10 T. Adamek, Moja Rodzina, wrzesień 2011, s. 2. 11. Jak być autorytetem? Dlaczego? Bo w nim widział Ojca Niebieskiego. Pan Jezus był mądrzejszy od św. Józefa, był synem Boga, ale w św. Józefie widział Ojca Niebieskiego. Autorytet ojca opiera się na autorytecie Boga. Apostoł Filip mówił do Pana Jezusa: Pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy. (J 14, 8) To wołanie „Pokaż nam Ojca” jest skierowane do każdego ojca ziemskiego. Pokaż nam Boga Ojca w twoim życiu, tak jak to zrobił św. Józef, wołają dzisiaj dzieci do swoich ojców. Pan Jezus odpowiedział św. Filipowi: Kto Mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca. (J 14, 9) Co ma zrobić ojciec ziemski, aby ukazać w swoim życiu także Ojca Niebieskiego? To, co zrobił św. Józef. Pozwolić wzrastać w mądrości swoim dzieciom, a więc wierzyć, że istnieje „coś”, co zasługuje na ofiarę, wyrzeczenia i zaangażowanie się. To „coś” to mądrość, czyli sztuka odróżniania dobra od zła, to wybieranie tego, co dobre. 73 Wskazówki nie tylko dla ojców 74 Ks. prof. S. Grzybek znany biblista tak powiedział: „Dobrych książek jest tysiące, ale wy macie wybierać z nich najlepsze”. Mądrość to jest wybieranie tego, co najlepsze dla przyszłości, a zwłaszcza dla życia wiecznego. Księgą mądrości jest Biblia, dlatego dobry ojciec często zagląda do Biblii, studiuje Pismo Święte, w wychowaniu korzysta z ksiąg mądrościowych, takich jak Księga Syracydesa, Księga Mądrości, Księga Koheleta, Księga Przysłów, a zwłaszcza Ewangelie. Takim mężem, który czytał i korzystał z ksiąg mądrościowych Biblii, był św. Józef. Pismo Święte nazywa go człowiekiem sprawiedliwym, a po hebrajsku można go nazwać „cadyk” (caddîq), co dosłownie znaczy „chodzący z Bogiem”. I dlatego Pan Jezus patrząc na św. Józefa, dostrzegł, że on chodzi z Ojcem Niebieskim. Do św. Józefa przychodzili ludzie po poradę, po mądrość. U Żydów cadyk miał mądrość, to znaczy „chodził z Bogiem”. Określenie „chodzić z Bogiem” jest metaforą i są w niej zawarte określenia: bojaźń Boża, pamięć o Bogu, modlitwa. Człowiek modlitwy jest człowiekiem mądrym. Salomon zdobył mądrość na modlitwie. Jan Paweł II od lat chłopięcych odmawiał modlitwy o mądrość, i to codziennie. 11. Jak być autorytetem? Dobry ojciec codziennie prosi Boga, a zwłaszcza trzecią Osobę Boską – Ducha Świętego o mądrość i robi to do końca życia. Korzystając z daru mądrości od Ducha Świętego, dobry ojciec będzie starał się ukierunkować dziecko nie na to, co jest mu niemiłe, ale co przedstawia dla dziecka prawdziwą wartość. Wiara w ten ważny powód sprawia, że jest on w stanie poprosić dziecko, aby mu uwierzyło na słowo. Dziecko nie wszystko rozumie, ale on je prosi, aby wyrzekło się tego, co łatwe, wygodne, podyktowane egoizmem. Może to dziecku sprawić przykrość, ale ojciec to zniesie. Prawdziwy ojciec nie może dziecka postawić na pierwszym miejscu. Jeśli oderwie miłość do dziecka od prawdy i sprawiedliwości, nie może być dobrym wychowawcą. Dobry ojciec nie idzie za współczesną psychologią, która uważa, że najważniejsze błędy wychowawcze to: niedostateczna zdolność rodziców do wyrozumiałości, do miłości i emocjonalnej bliskości z dziećmi. Kieruje się raczej tym, co mówi Biblia: Rozpieszcza syna swego ten, kto opatruje każdą jego ranę i komu na każdy głos jego wzruszają się wnętrzności. (...) 75 Wskazówki nie tylko dla ojców Pieść dziecko, a wprawi cię w osłupienie baw się nim, a sprawi ci smutek. (Syr 30, 7.9) 76 Zatroskany ojciec nie utożsamia mądrości z psychologicznym dobrym samopoczuciem dzieci. Potrafi przekroczyć ten horyzont i nauczyć dziecko odróżniać dobro od zła. Dzisiaj współczesne prądy domagają się od ojca, aby bezwarunkowo akceptował dziecko takim, jakie ono jest. To oznacza zakaz zakazywania czegokolwiek i zakaz pragnienia, aby ono się zmieniło, poprawiło i stało się lepsze. Taka postawa niszczy autorytet ojca. Jest fałszywą miłością, bo prawdziwa miłość nie wyrządza zła dziecku. Kochać dziecko oznacza kochać je także za to, kim może być w przyszłości, a nie za to, kim jest dzisiaj. Mądry ojciec nie walczy z dzieckiem, ale w sposób bezinteresowny hamuje niedoskonałe przejawy jego charakteru, które utrzymują dziecko poniżej jego własnych zdolności samorealizacji. Jako wierzący ojciec kieruje się tym, co powiedział Jezus Chrystus: „Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest wasz Ojciec w niebie”, i wprowadza dziecko na drogę pokonania różnych niedoskonałości. Tę 11. Jak być autorytetem? drogę można porównać do walki średniowiecznego rycerza o rękę pięknej księżniczki, którą uwięził potężny smok. Rycerz nie będzie walczył z księżniczką, aby ją pokonać, ale walczy ze smokiem. Ta piękna księżniczka symbolizuje dziecko, które ma kiedyś stać się duchowo piękną osobą. Smok symbolizuje wady charakteru, grzechy, słabości, które musi pokonać dziecko. Ojciec pomoże mu, powie, jak to zrobić, zachęci je do tej walki. Jeżeli ojciec chce wymagać od dziecka dokonania inteligentnych wyrzeczeń, to powinien mieć silne osobiste przeświadczenie, które daje wystarczającą siłę charakteru, i utwierdzać dziecko w tym, aby stało się lepszym człowiekiem, ale nie własną mocą, ale mocą Bożą, czyli łaską Bożą. Według Biblii człowiek sam z siebie jest tylko prochem i niczym, słabą istotą. Warto więc odwołać się do tego, co mówił św. Paweł: „Wszystko mogę w Tym, który mnie umacnia, w Jezusie”. Dzisiaj w wychowaniu, w pedagogice dogmatem stała się psychologia, a łaska Boża tak jakby nie istniała. Sama psychologia może człowieka – proch uczynić tylko jeszcze innym, gorszym gatunkiem prochu. W Biblii człowiek nosi imię Adam, a to słowo znaczy dosłownie – proch. Dzisiejsza psychologia i pedagogika traktuje czło- 77 Wskazówki nie tylko dla ojców 78 wieka, dziecko jako istoty niezależne od Boga, samotworzące się. Tymczasem człowiek to byt zależny. Modne dzisiaj ideologie uznają człowieka za byt niezależny. To prowadzi do ubóstwienia człowieka. Może dlatego są lansowane w procesie wychowania zakazy zakazywania czegoś dzieciom. Przy takich zasadach nie pomogą najlepsze teorie pedagogiczne czy psychologiczne. Człowiek, ojciec i dziecko, jako byt zależny potrzebuje do swojej normalności zależności od Boga. Tę zależność od Boga trzeba świadomie akceptować. Bóg nie tylko dał każdemu z nas duszę nieśmiertelną, ale również utrzymuje nas w istnieniu i obdarza nas rozumem, łaskami. To właśnie łaska Boża uświęcająca, łaska usynowienia podnosi nas do godności dziecka bożego – syna, córki Boga, i wzywa do udoskonalania się, aby dziecko upodobniło się do Ojca Niebieskiego. Do tego, aby pokonać różne wady, niedoskonałości i w pełni rozwinąć swoją osobowość i naśladować Chrystusa, wzór doskonałości (kto chce iść za Mną, niech Mnie naśladuje – mówi Chrystus), jest potrzebna łaska uczynkowa, która oświeca rozum i wzmacnia wolę. Jezus jako człowiek wzrastał w łasce (Łk 2,52). Ten wzrost w łasce, który jest potrzebny dziecku, buduje autorytet ojca. Nie ma tego wzrostu bez modlitwy, 12. O czym zapomnieli dziś ojcowie? sakramentów i czytania Pisma Świętego oraz dobrych książek i publikacji katolickich. Posłuchajmy jeszcze raz mistrza świata w boksie, Polaka Tomasza Adamka, który brał udział w pielgrzymce z Krakowa na Jasną Górę. Tak mówi: „Wiadomo, że «bez Boga ani do proga» – mówi stare polskie powiedzenie. Sam codziennie odmawiam różaniec z moją rodziną i Bóg nam błogosławi. Jest to potęga i siła Matki Bożej i Jej wstawiennictwo… Zawsze moim córkom mówiłem: musicie pomodlić się za tatę, bo tatuś ma bardzo ważny pojedynek. To jest bardzo kontaktowy sport i zawsze trzeba prosić Matkę Bożą o ochronę. Proszę zawsze w walce, żeby ani mnie, ani przeciwnikowi nic się nie stało” („Moja rodzina”, wrzesień 2011, s. 4). 12. O czym zapomnieli dziś ojcowie? W wielu rodzinach ojcowie zostali najdotkliwiej upokorzeni, bo mogą działać, jak tylko zapragną. Omylni ojcowie zaczęli działać jak nieomylni. Słabi ojcowie zaczęli działać jak moc- 79