Integracja Europejska - Centrum Europejskie UW

Integracja Europejska
dr Olga Barburska
www.ce.uw.edu.pl
Przyczyny integracji
o Nawiązanie współpracy między paostwami europejskimi, co było
warunkiem udzielenia pomocy finansowej przez Stany Zjednoczone w
ramach plany Marshalla;
o Obawa przed wybuchem w przyszłości wojny między paostwami Europy
(uznano że jedynie integracja gospodarczo- polityczna może zapobiec
zbrojnym konfliktom);
o Chęd szybszego zwalczenia głodu oraz restrukturyzacji gospodarek
zrujnowanych przez wojnę, co było możliwe dzięki działaniom
integracyjnym,
o Dążenie paostw europejskich do odzyskania dawnej pozycji na świecie.
HISTORIA INTEGRACJI
 9 maja 1950 – francuski minister spraw zagranicznych R. Schuman ogłasza plan
współpracy francusko- niemieckiej w dwóch najważniejszych sektorach gospodarczych:
węgla i stali
 18 kwietnia 1951 – w Paryżu zostaje podpisany traktat powołujący do życia Europejską
Wspólnotę Węgla i Stali (RFN, Francja, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg);
powołana na 50 lat.
 25 marca 1957 - zostają podpisane tzw. Traktaty Rzymskie, które powołują do życia
Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej
(Euroatom)
 1 stycznia 1958 – Traktaty Rzymskie wchodzą w życie
 8 kwietnia 1965 – zostaje podpisany Traktat o fuzji organów wykonawczych Wspólnot
Europejskich (EWWiS, EWG i Euroatomu); wszedł w życie 1.07.1967
 1 lipca 1968 – 6 paostw członkowskich Wspólnot Europejskich utworzyło unię
celną ze wspólną taryfą wobec paostw trzecich
 1 stycznia 1973 – Dania, Irlandia i Wielka Brytania wstępują do Wspólnot
Europejskich
 13 marca 1979 – wchodzi w życie Europejski System Walutowy
 7-10 czerwca 1979 – odbywają się pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu
Europejskiego
 1 stycznia 1981 – Grecja wstępuje do Wspólnot Europejskich
 14 czerwca 1985 – Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg i RFN podpisują w
Schengen układ, na którego mocy stopniowo miała byd znoszona kontrola granic w
ruchu osobowym między tymi krajami,
 1 stycznia 1986 – Hiszpania i Portugalia wstępują do Wspólnot Europejskich
 17 luty 1986 –zostaje podpisany Jednolity Akt Europejski, wszedł w życie 1.07.1987
 3 października 1990 – dochodzi do zjednoczenia Niemiec, co powoduje włączenie
obszaru byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej do Wspólnot Europejskich
 7 lutego 1992 – zostaje podpisany Traktat z Maastricht, traktat o Unii Europejskiej
opartej na trzech filarach
 1 listopada 1993 – Traktat z Maastricht wchodzi w życie
 1 stycznia 1995 – Austria, Finlandia, Szwecja wstępują do Wspólnot Europejskich
 26 marca 1995 - wchodzi w życie porozumienie z Schengen
 2 października 1997 – zostaje podpisany Traktat Amsterdamski reformujący Unię
Europejską
 1 czerwca 1998 – zostaje powołany Europejski Bank Centralny
 1 maja 1999 – Traktat Amsterdamski wchodzi w życie
 26 lutego 2001 – zostaje podpisany Traktat Nicejski nowelizujący Traktat o UE oraz
traktaty ustanawiające Wspólnotę Europejską; zadaniem tego dokumentu było
przygotowanie UE do poszerzenia o 10 nowych paostw
 28 lutego 2002 – wyłączną walutą obowiązującą w 12 paostwach członkowskich
staje się euro
 12-13 grudnia 2002 – zakooczenie negocjacji akcesyjnych z 10 paostwami
kandydującymi: Cyprem, Czechami, Estonią, Węgrami, Litwą, Łotwą, Maltą, Polską,
Słowacją i Słowenią
 16 kwietnia 2003 – w Atenach zostaje podpisany Traktat akcesyjny pomiędzy UE i
10 nowych paostwami członkowskimi
 1 maja 2004- do UE przystępuje 10 nowych paostw - Cypr, Czechy, Estonia, Węgry
Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja i Słowenia
 18 czerwca 2004 – Rada Europejska zatwierdziła Traktat Konstytucyjny, który nie
wszedł w życie
 1 stycznia 2007 – do UE przystępują Bułgaria i Rumunia
 21.12.2007 - Przystąpienie do Układu Schengen Polski, Litwy, Łotwy, Estonii,
Słowacji, Słowenii, Czech, Węgier i Malty
 13 grudnia 2007 – podpisano Traktat lizbooski, wszedł w życie 1.12.2009
ROZSZERZENIA UE
•
1 stycznia 1973 – Dania, Irlandia
i Wielka Brytania
•
1 stycznia 1981 – Grecja
•
1 stycznia 1986 – Hiszpania i Portugalia
•
1 stycznia 1995 – Austria, Finlandia, Szwecja
•
1 maja 2004 - Cypr, Czechy, Estonia, Węgry Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja i
Słowenia
•
1 stycznia 2007 – Bułgaria i Rumunia
Ojcowie Unii Europejskiej
Robert Schuman (1886- 1963),
francuski premier i minister spraw
zagranicznych, pomysłodawca
pojednania francusko- niemieckiego
przez połączenie tych państw silnymi
więzami gospodarczymi, społecznymi i
politycznymi. Plan Schumana i
Monneta był pierwszym, całościowo
zrealizowanym projektem
zjednoczenia Europy.
Jean Monnet (1888-1979),
francuski dyplomata,
współtwórca planu
Schumana. W 1976 r. za
swoje zasługi dla budowania
jedności europejskiej
otrzymał tytuł Obywatela
Europy
Konrad Adenauer (18761967), pierwszy kanclerz
demokratycznych Niemiec. Był
zwolennikiem zjednoczenia
Europy na podstawie jej
chrześcijaoskich korzeni
tkwiących w kulturze, tradycji i
cywilizacji kontynentu. Uważał,
że warunkiem do budowy
zjednoczonej Europy jest
pojednanie i sojusz niemieckofrancuski.
Alcide De Gasperi (1881-1954),
włoski premier i polityk.
Współtwórca projektów bodowy
jedności Europy. Uważał, że
europejska współpraca gospodarcza
powinna się opierać na zacieśnianiu
współpracy obronnej.
Paul Henri Spaak (1899-1972),
belgijski polityk, socjalista. Był
współtwórcą Beneluksu (unii
gospodarczej Belgii, Holandii,
Luksemburga), NATO i EWG. Jeden
z Twórców raportu, który zawierał
plan powołania EWG i Euroatomu.
Unia Europejska – informacje ogólne
• 27 paostw członkowskich
• 23 języki urzędowe
• Przewodniczący Rady Europejskiej - Herman Van Rompuy
• Przewodniczący Komisji - José Barroso
• Przewodniczący Parlamentu - Jerzy Buzek
Traktaty europejskie
• Traktat z Maastricht (7.02.1992, wchodzi 1.11.1993)
• Traktat Amsterdamski (2.10.1997, wchodzi 1.05.1999
• Traktat Nicejski (26.02.2001, wchodzi 1.02.2003)
• Traktat Lizbooski (13.12.2007, wchodzi 1.12.2009)
Traktat z Maastricht
•wprowadzenie określenie Unia Europejska
• zapowiedział wspólną walutę i utworzenie unii
gospodarczej i walutowej
• określenie zasady pomocniczości (subsydiarności)
• wprowadzenie obywatelstwa europejskiego
• ustanowienie Komitetu Regionów i Rzecznika Praw
Obywatelskich
•Trybunał Obrachunkowy jedną z głównych instytucji
• procedura współdecydowania
• zwiększenie rangi Parlamentu Europejskiego
•ustanowił procedury współpracy w polityce zagranicznej
i bezpieczeostwa, w zakresie wymiaru sprawiedliwości i
spraw wewnętrznych
Traktat Amsterdamski
• nowelizacja traktatu z Maastricht
• wprowadzenie procedury wzmocnionej współpracy
• wzmocnienie pozycji Parlamentu Europejskiego
• poprawienie czytelności i jawności działao UE
• uproszczenie traktatów założycielskich
• ustanowienie zasady elastyczności
Traktat Nicejski
• ustalono nowe zasady reprezentacji paostw w organach UE
• wzmocniono pozycję przewodniczącego Komisji Europejskiej
• rozszerzono zakres stosowania głosowania większością
kwalifikowaną w Radzie UE, ustalono system ważenia głosów
• dokonano reformy sądownictwa
Traktat Lizbooski
wszedł w życie 1 grudnia 2009 r.
•Nadaje osobowośd prawną Unii Europejskiej
•Wzmacnia demokrację i legitymację władzy w UE poprzez:
-zwiększenie uprawnieo PE - rozszerzenie zakresu stosowania
procedury współdecyzji
-zwiększenie roli parlamentów narodowych
-wprowadzenie inicjatywy obywatelskiej (1 000 000 obywateli)
-wyraźnie klasyfikuje kompetencje między p. czł. a UE
-przewidziano możliwośd wystąpienia z UE
• Usprawnia działanie UE oraz wzmacnia działanie na arenie
międzynarodowej
- decyzje unijne od 2014 będą podejmowane za pomocą tzw. podwójnej
większości
- wprowadzenie stanowiska wysokiego przedstawiciela Unii ds.
zagranicznych i polityki bezpieczeostwa (wiceprzewodniczący Komisji)
- Powołanie Europejskiej Służby Działao Zewnętrznych
-
wprowadzenie stanowiska Przewodniczącego Rady Europejskiej
• Zmienia liczbę członków poszczególnych instytucji:
- zmniejszenie liczby komisarzy do 18
- Parlament Europejski będzie liczył 750 członków
• Traktat promuje wartości UE: Europa praw i
wartości, wolności, solidarności i bezpieczeostwa
- Traktat wymienia i umacnia wartości i cele, na
których opiera się Unia
- Wprowadza Kartę Praw Podstawowych
- chroni i umacnia „cztery swobody”, a także
swobody polityczne, gospodarcze i społeczne
- stanowi, że Unia i jej paostwa członkowskie
działają wspólnie w duchu solidarności
- traktat zwiększa potencjał Unii do działania w
przestrzeni wolności, bezpieczeostwa i
sprawiedliwośc
- zostały usunięte postanowienia o symbolach UE
Dziękuję za uwagę!!! 
Zapraszam na kolejny wykład!
www.ce.uw.edu.pl