Problemy dermatologiczne
Transkrypt
Problemy dermatologiczne
PRZEWODNIK... WETERYNARIA W PRAKTYCE dr Regina Wagner, specjalista dermatolog Dysplazja mieszkowa włosów czarnych Nużyca Grzybica skóry Zapalenie skóry – przestrzeni międzypalcowych Młodzieńcze ropne zapalenie skóry Karłowatość przysadkowa u owczarka niemieckiego Problemy dermatologiczne u szczeniąt W praktyce weterynaryjnej małych zwierząt bardzo często mamy do czynienia ze szczeniętami i kociętami różnych ras. Dość często już młode zwierzęta cierpią na poważne schorzenia skóry. Ze względu na ich młody wiek informacje, jakie uzyskujemy w wywiadzie, są ograniczone. Bardzo często choroby te są zoonozami, ale w tych przypadkach zazwyczaj mamy jakieś wskazówki wynikające z wywiadu. Czasami choroby te są wynikiem wad genetycznych, które ujawniają się od urodzenia. Jednak w wielu przypadkach jest to po prostu choroba skóry, do której młode zwierzęta są predysponowane. Wrodzone dermatozy są nieprawidłowościami występującymi w obrębie skóry, które występują (przynajmniej w pewnym stopniu) już w czasie narodzin. Ich etiologia nie zawsze jest znana, ale większość to efekt wad genetycznych, które powstają spontanicznie. Dziedziczne wady rozwojowe nie występują w momencie urodzenia, lecz pojawiają się później. Ichtyosis (rybia łuska) psów Ichtyosis psów charakteryzuje się nagromadzeniem dużych łusek na całej powierzchni 66 LIPIEC-SIERPIEŃ • 4/2007 www.weterynaria.elamed.pl ciała. Choroba stwierdzana jest już w trakcie narodzin i zaostrza się z czasem. Na opuszkach łap tworzą się warstwy twardej keratyny. Chore psy stopniowo łysieją i może pojawić się świąd. Czas odnowy komórek epidermalnych jest bardzo skrócony. Łysienie dziedziczne i hipotrychoza Łysina jest to brak włosów w miejscach, gdzie fizjologicznie powinny występować, a hipotrichoza to stan, w którym jest mniej włosów niż fizjologicznie. Klasyfikacja łysienia dziedzicznego jest kontrowersyjna, ale pozwala na uwzględnienie wielu różnych objawów. Należy rozróżnić wadę dziedziczną, np.: grzywacz chiński i nagi pies meksykański. Wątłość skóry Syndrom Ehlers-Danlos jest również nazywany dermatosporaxis lub syndromem „gumowego szczenięcia”. Jego przyczyną są strukturalne wady kolagenu. Choroba ta została opisana u wielu ras psów i również u kotów. Jest to jednostka dziedziczna i wykazano, że jest autosomalną cechą dominującą. Syndrom Ehlers-Danlos może mieć ciężki przebieg o różnym stopniu nasilenia i może pozostać niezauważony u zwierząt z łagodnymi objawami. Skóra jest nadmiernie rozciągliwa i zwiotczała. Co ważniejsze, jest ona bar- dzo wrażliwa, a u chorych zwierząt obserwuje się powtarzające się uszkodzenia i rozległe blizny. Obrzęk chłonny Jest to obrzęk kończyn powstały w wyniku nieprawidłowego nagromadzenia płynu w tkance podścieliskowej. Pierwotny obrzęk chłonny powstaje w wyniku nieprawidłowości rozwojowych. Charakteryzuje się miękkim, tworzącym wgłębienie przy ucisku, bezbolesnym obrzękiem jednej lub więcej kończyn. Najczęściej nieprawidłowość ta obserwowana jest przez hodowców od narodzin do 12. tygodnia życia zwierzęcia. Karłowatość przysadkowa Odkąd karłowatość przysadkowa psów została po raz pierwszy opisana w Niemczech we wczesnych latach 40. XX wieku, znane są doniesienia o tej chorobie dotyczące nie tylko owczarków niemieckich, ale wielu innych ras. Choroba jest przenoszona jako autosomalna cecha recesywna. Objawy kliniczne wywoływane są przez niedobory hormonu wzrostu i – czasami – innych hormonów. Psy są karłowate, a ich umysłowość jest zaburzona (strach, agresja). Wyrzynanie się stałych zębów jest opóźnione, a odpowiedź immunologiczna – przytłumiona. PRZEWODNIK... WETERYNARIA W PRAKTYCE Zachowana zostaje szczenięca okrywa włosowa i psy łysieją, a ich skóra ulega hiperpigmentacji. Chore szczenięta są zazwyczaj miniaturami swojego zdrowego rodzeństwa. Dysplazja mieszkowa włosów czarnych Jest to zaburzenie występujące u psów o umaszczeniu czarno-białym, trójkolorowym lub brązowo-niebiesko-białym. Wypadanie włosów z czarnych miejsc zaczyna się wcześnie, po urodzeniu, i postępuje aż do wyłysienia. Ten rodzaj dysplazji włosa jest podobny do wyłysienia rozjaśniającego (wyłysienia kolorowych mutantów) w badaniu mikroskopowym włosa oraz badaniu histologicznym – makromelanosomy. Zapalenie skórno-mięśniowe Jest chorobą dziedziczną skóry i mięśni młodych psów. U owczarków collie syndrom ten jest dziedziczny jako autosomalna cecha dominująca. U większości szczeniąt mięśnie zostają objęte procesem chorobowym po tym, jak pojawią się zmiany skórne, i ma to w pewnym stopniu związek z nasileniem przebiegu zapalenia skóry. Zmiany skórne zazwyczaj powstają między 7. tygodniem a 6. miesiącem życia. Zmiany te mogą ustąpić spontanicznie w czasie dojrzewania lub postępować. Pierwszymi objawami rumieniowatego zapalenia skóry z tworzeniem pęcherzyków są: wypadanie włosów zaczynające się od grzbietu nosa, okolicy wokół ust, na koniuszkach uszu i ogona oraz na narażonych na uszkodzenia częściach kończyn. Następnie może pojawić się łuszczenie i tworzenie się strupów, czego rezultatem może być bliznowacenie. Rzadko obserwowane są wrzody w jamie ustnej i na opuszkach palców. Natężenie zmian może nasilać się i maleć. Liszajec (powierzchowne krostkowe zapalenie skóry) U młodych szczeniąt obserwuje się „podrogowe” żółte krosty na podbrzuszu i fałdach pachwinowych. W większości przypadków rezultaty przynosi stosowanie szamponów przeciwbakteryjnych, ale zdarza się, że choroba rozwija się w bakteryjne zapalenie mieszków włosowych. Zapalenie wielokomórkowe szczeniąt starszych (Juvenile cellulitis) Choroba ta znana jest również jako trądzik ropny szczeniąt lub ropne zapalenie skóry szczeniąt starszych. Występuje często u szczeniąt od 3-tygodniowych do 12-miesięcznych. Podżuchwowe węzły chłonne są powiększone. Na wargach, powiekach i małżowinach usznych pojawia się gwałtownie powiększający się obrzęk, grudki i krosty. W zmienionych miejscach pojawia się surowiczy, ropny wysięk. W krótkim czasie może również rozwinąć się ropne zapalenie ucha zewnętrznego. Zdarza się, że węzeł chłonny pęka i dochodzi do wypływu krwistego, ropnego wysięku. Na skórze okolic narządów płciowych, odbytu i palców mogą w niektórych przypadkach pojawiać się zmiany oraz może dojść do uogólnionego powiększenia węzłów chłonnych lub zapalenia wielokomórkowego kończyn. W jednej trzeciej przypadków poza zapaleniem wielokomórkowym występuje również gorączka i jadłowstręt. NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE CHOROBY SKÓRY U SZCZENIĄT Nużyca Występuje głównie w formie miejscowej u młodych psów. Małe, okrągłe, łyse miejsca często prowadzą do błędnego rozpoznania grzybicy skórnej, mimo iż nużeńce można znaleźć w głębokiej zeskrobinie. Ważne jest rozróżnienie formy miejscowej i uogólnionej, ponieważ, w odróżnieniu od tej pierwszej, forma uogólniona wymaga leczenia. Grzybice skóry Są zoonozami, co oznacza, że na podstawie wywiadu możemy założyć, iż inne zwierzęta lub członkowie rodziny mogą być zarażeni. Również w przypadku tych chorób powstają małe, okrągłe, łyse miejsca, lecz obserwuje się także łuski, strupy, wałeczki pęcherzykowe lub wałeczki z prosówkowym zapaleniem skóry. W celu diagnostyki choroby niezbędna jest hodowla grzyba. Wynik pozytywny hodowli nie wystarczy, należy również zidentyfikować gatunek grzyba naskórnego. Alergie Należy wziąć pod uwagę alergię u szczeniąt w wieku aż do 6 miesięcy, a w szczególności alergię pokarmową. Dość często już bardzo młode szczenięta cierpią na alergię lub nietolerancję pokarmową. Głównym objawem jest świąd bez charakterystycznych miejsc predylekcyjnych. Dodatkowo u niektórych psów występuje wtórne ropne zapalenie skóry. Zatem ze względu na kryzki naskórkowe małe, łyse, okrągłe miejsca są widoczne i stanowi to główną różnicę między dwiema wspomnianymi wcześniej chorobami. Artykuł opublikowany dzięki uprzejmości firmy Laboklin dr Regina Wagner Laboklin Linz A-4040 Linz-Urfahr, Rosenstr. 1 e-mail: [email protected] LIPIEC-SIERPIEŃ • 4/2007 www.weterynaria.elamed.pl 67