Komunikat - Akademia Pedagogiki Specjalnej

Transgresja jest gestem dotyczącym granicy: tu, w cienkiej linii objawia się błyskawica jej
przejścia(…) Grą transgresji… zdaje się rządzić … upór: transgresja przekracza i nie przestaje
ustawicznie przekraczać linii(…) aż po horyzont nieprzekraczalnego (…)
Afirmuje ona ograniczony byt, afirmuje bezgraniczność
(…) żadna granica nie może jej utrzymać”.
1
Michel Foucault)”
KOMUNIKAT nr 1
Instytut Pedagogiki
Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie
ul. Szczęśliwicka 40
Ma zaszczyt zaprosić wszystkich zainteresowanych na
kolejną Ogólnopolską Konferencję Naukową z cyklu:
Egzystencjalne problemy człowieka współczesnego
zatytułowaną:
Transgresja jako zjawisko w kulturze – szansa czy zagrożenie?
Konferencja została objęta patronatem
Towarzystwa Pedagogiki Filozoficznej
im. B. F. Trentowskiego
Zainspirowani tematyką poprzedniej konferencji, zorganizowanej pod hasłem:
„Człowiek w sytuacji granicznej – pedagogiczne interpretacje…” dostrzegamy potrzebę szerszej
eksploracji zagadnień
dotyczących człowieka w wymiarach jego konfrontacji
z meandrami współczesnej rzeczywistości.
Tym razem pragniemy zaprosić Państwa do dyskusji na temat fenomenu transgresji ludzkiej
z perspektywy mikro- i makro-indywidualnych doświadczeń
Konferencja odbędzie się w Akademii Pedagogiki Specjalnej
18 listopada 2016 roku
1
M Foucault, Przedmowa do transgresji, tłum. T. Komendant, [w:] M. Janion, S. Rosiek, Osoby. Transgresje 3,
Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1984, s. 305, 307.
1
W naukach humanistycznych i społecznych termin transgresja oznacza wszystkie działania
samorealizacyjne, inwencyjne i ekspansywne, w których człowiek przekracza granice materialne,
społeczne, symboliczne, temporalne i wreszcie granice własnych możliwości. Pragnienie wyjścia poza
granice
zastanego
świata
w
działaniach
związanych
z
projektowaniem
przyszłości,
urzeczywistnianiem nowych struktur i stanów rzeczy wpisuje się w naturę człowieka - istoty
predysponowanej do dokonywania aktów transgresji. Tę cechę ludzkiej natury uczynił inspiracją dla
swoich
powieści
Jean
ponadindywidualnym
Genet…
(społecznym,
Do
fenomenu
historycznym)
transgresji
odwoływał
w
się
wymiarze
Michel
jednostkowym
Foucault,
jeden
i
z
najwybitniejszych filozofów XX wieku… Na wskroś transgresyjny charakter miała twórczość pisarska i
projekt filozoficzny Georgesa Bataille’a oraz wielu innych pisarzy i myślicieli, których inspirowała i
nadal inspiruje problematyka człowieka ujętego z perspektywy swojej dążności do przekraczania
granic.
Transgresja jest podstawową racją działania będącego źródłem radykalnych przeobrażeń
rzeczywistości. Ich sprawcą jest człowiek – istota zdolna do przekraczania granic w działaniach
podlegających pozytywnej lub negatywnej kwalifikacji moralnej, także w wymiarze „transgresji zet”
2
zwanej „grą o wszystko” i za wszelką cenę…
Niepokojąca dwuznaczność natury człowieka dążącego do stabilizacji a przy tym odczuwającego
pragnienie samozatracenia ujawniająca się w pisarstwie i w projekcie filozoficznym Georgesa
Bataille’a, trafnie oddaje istotę transgresyjnej strony ludzkiej natury. Jej wyrazem są skrajne,
ekstremalne sposoby praktycznej konkretyzacji złożonych motywów ludzkiego działania, znajdujące
swoje uobecnienie w trajektoriach życia i/lub radykalnych przeobrażeniach zachodzących w kulturze…
Refleksja nad kulturą i genezą zachodzących w niej zmian to także refleksja nad człowiekiem –
sprawcą transgresyjnym, który z perspektywy swoich dążeń do poznania i przekształcania
rzeczywistości określony został już przez antycznych autorów, m. in. Liwiusza czy Cezara, mianem
"rerum novarum cupidus" – istoty "chciwej nowości", pożądającej rzeczy nowych…
Powyższe
spostrzeżenia
zainspirowały
nas
do
podjęcia
inicjatywy
zorganizowania
ogólnopolskiej konferencji naukowej, pod hasłem: „Transgresja jako zjawisko w kulturze – szansa czy
zagrożenie?” W perspektywie wyzwań stojących przed wychowaniem, w odniesieniu do wskazanej
problematyki lokujemy refleksję nad współczesnymi wymiarami relacji człowiek – kultura ujętej z
perspektywy dążności do przekraczania granic oraz ich implikacjami pedagogicznymi. Pragniemy, aby
wynikiem spotkania była identyfikacja problemów i wyzwań stojących przed wychowaniem w
kontekście przygotowywania młodego, wchodzącego w dorosłe życie pokolenia do krytycznej recepcji
kultury i podmiotowego uczestnictwa w kulturze, także w wymiarze aktywności o charakterze
transgresyjnym.
Zapraszamy do udziału w konferencji teoretyków wychowania, pedagogów, nauczycieli,
psychologów oraz przedstawicieli innych dyscyplin humanistycznych, którzy odnajdują w tytule
konferencji: „Transgresja jako zjawisko w kulturze – szansa czy zagrożenie?” inspirację do
problematyzowania refleksji nad wychowaniem.
2
J. Kozielecki, Transgresja i kultura, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1997, s. 64.
2
OBSZARY TEMATYCZNE
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Szczegółowa tematyka konferencji obejmuje następujące zagadnienia:
Problematyka transgresyjna w horyzoncie myśli humanistycznej. Perspektywy ujęć.
Przekraczanie granic na arenie sporów światopoglądowych i walk politycznych.
Społeczeństwo jako obszar procesów i działań transgresyjnych.
Nadnormalność i jej konteksty kulturowe. Refleksje nad naturą fenomenu.
Awangarda jako uobecnienie tendencji transgresyjnych w rozwoju kultury. Oblicza awangardy.
Człowiek w aktach przekraczania granic własnych możliwości. Transgresje w wymiarze
indywidualnych doświadczeń wpisanych w bieg ludzkiego życia.
Non omnis moriar czyli nie wszystek umrę… Poza granicę czasu, śmierci i przemijania.
Transgresja temporalna.
Językiem twórców… Fenomen przekraczania granic w formach wypowiedzi artystycznej.
Człowiek – sprawca transgresyjny na szlaku ekstremalnych dróg kreacji i/lub negacji
rzeczywistości. Jasne i mroczne strony ludzkiej natury…
Transgresja jako zjawisko w kulturze – szansa czy zagrożenie? Konstatacje pedagogiczne.
Badania osadzone w kręgu problematyki ludzkiej transgresyjności.
Wychowanie do transgresji. Transgresja jako motyw i/lub ideał wychowawczy. Czy klasa może
być "Stowarzyszeniem Umarłych Poetów"?
Edukacja transgresyjna. Założenia, cele, drogi ich realizacji…
Szczegółowa tematyka obrad plenarnych i obrad w poszczególnych sekcjach zostanie
opracowana na podstawie zgłoszonych referatów i wysłana w kolejnym komunikacie.
Rada Naukowa Konferencji:
Prof. dr hab. Stefan Kwiatkowski
Prof. dr hab. Ewa Przybylska
Prof. dr hab. Mirosław Józef Szymański
Dr hab., prof. APS Andrzej Ciążela
Dr hab., prof. APS Anna Drabarek
Dr hab., prof. UW Anna Gruszczyńska-Ziółkowska
Dr hab., prof. APS Bogusław Milerski
Dr hab., prof. UW Krystyna Pankowska
Dr hab., prof. APS Barbara Pasamonik
Dr hab., prof. UTH Elżbieta Sałata
Dr hab., prof. APS Franciszek Szlosek
Dr hab., prof. ATH Sławomir Sztobryn
Dr hab., prof. APS Bronisław Treger
Dr Ewa Dąbrowa
Dr Przemysław Florczak
Dr Dorota Jankowska
Dr Urszula Markowska-Manista
Dr Elżbieta Strutyńska
Dr Jolanta Wiśniewska
Konsultant Merytoryczny
Dr hab., Prof. APS Andrzej Ciążela
Komitet Organizacyjny:
Dr Sylwia Jaronowska (przewodnicząca)
Dr Agnieszka Zamarian (v-ce przewodnicząca)
Dr Elżbieta Strutyńska
3
Warunkiem uczestnictwa w konferencji jest przesłanie karty zgłoszenia (pocztą tradycyjną lub w postaci
załącznika do e-maila) oraz przekazanie opłaty konferencyjnej na konto organizatora do 30 września 2016 roku.
Opłata konferencyjna w wysokości 280 zł,- wnoszona przez wszystkich uczestników, przeznaczona jest
na materiały konferencyjne, publikację recenzowanej monografii naukowej, pokrycie kosztów
przygotowania poczęstunku.
Opłatę należy wnieść do dnia 30 września 2016 roku.
DANE DO WPŁATY
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, 02-353 Warszawa, ul. Szczęśliwicka 40
NIP: 525-00-05-840
nr konta: 03 1060 0076 0000 3210 0017 5993
koniecznie z dopiskiem: konferencja „Transgresja jako zjawisko w kulturze”
Informujemy, że faktura będzie wystawiona na podmiot przelewający należność na konto konferencji.
Kartę zgłoszenia (w załączeniu) wraz z abstraktem referatu należy przesłać w nieprzekraczalnym
terminie do 30 września 2016 roku na adres: [email protected]
lub [email protected]
Karta zgłoszenia udziału w konferencji jest dostępna na stronie internetowej:
http://www.wnp.aps.edu.pl/instytut-pedagogiki/konferencje.aspx
Referaty wygłoszone na konferencji po uzyskaniu pozytywnej recenzji zostaną opublikowane w
recenzowanej monografii naukowej. Za publikowane teksty Autorzy nie otrzymują honorarium.
Tekst referatu o objętości nie przekraczającej 20 stron formatu A4 wraz z płytą CD (Microsoft Word)
powinien być przekazany najpóźniej do 30 listopada 2016 roku, na adres:
[email protected] lub
[email protected]
Do 31 października 2016 r. przedstawiony zostanie szczegółowy program konferencji
wszystkim uczestnikom, którzy w terminie zgłoszą swój udział oraz dokonają opłaty
konferencyjnej.
Dr Sylwia Jaronowska
Dr Agnieszka Zamarian
4