- Zuelch Industrial Coatings

Transkrypt

- Zuelch Industrial Coatings
24
lakierowanie ciekłe
Zapobieganie wadom
lakierowania
Skuteczne metody utrzymania czystości kabin lakierniczych
Błędów lakierowania nie da się, niestety, całkowicie wykluczyć. Trzeba dążyć do ich
maksymalnego zminimalizowania przez kontrolowanie, monitorowanie i wykluczanie
potencjalnych źródeł. Proces ten musi być nieustannie kontynuowany, a droga na skróty
prowadzi do produkowania braków, narastania kosztów, problemów terminowych
i zachwiania płynności produkcji. Tylko prawidłowa ocena błędu pozwala na usunięcie
jego przyczyny i właściwe usunięcie usterki.
Wady lakiernicze można umownie podzielić
na:
Błędy wynikające z materiału lakierniczego
Błędy wynikające z technologii
Błędy stanowiskowe (lakiernika lub urządzenia)
Błędy powstające na obiekcie (lakierni)
w procesie lakierowania
Prawidłowe rozpoznanie błędów jest
pierwszym krokiem do wprowadzenia korekt
i zapobiegania im w przyszłości. Podstawowymi warunkami są stosowanie się do kart
Tabela 1. Zestawienie błędów lakierniczych.
Wada
Przyczyna
Zapobieganie
Łuszczenie,
odpryskiwanie
ƒƒ nieprawidłowy system (wysokowypełniaczowy lakier na niskowypełniaczowy)
ƒƒ zmiany podłoża
ƒƒ niedostateczne przygotowanie podłoża
ƒƒ użycie niewłaściwego materiału
ƒƒ zbyt krótki czas odparowania, suszenia
ƒƒ niewłaściwa temperatura
ƒƒ stosować właściwe produkty
ƒƒ przestrzegać sposobu użycia, w tym czas suszenia
ƒƒ starannie przygotować podłoże
Pęcherze (miejscowe
wzniesienia
w lakierze)
ƒƒ pozostałości przygotowania chemicznego
ƒƒ podłoże niedostatecznie wysuszone i wyczyszczone
ƒƒ zła izolacja produktów poliestrowych
ƒƒ zanieczyszczone powietrze w instalacji
ƒƒ tworzenie wody kondensacyjnej wskutek wahań temperatury
ƒƒ zbyt wysoka wilgotność powietrza
ƒƒ za krótki czas odparowania produktów wodorozcieńczalnych bądź lakierów piecowych
ƒƒ higroskopijność podłoża
ƒƒ brak gruntu
ƒƒ należycie wysuszyć materiały podkładowe
ƒƒ starannie wyczyścić podłoże
ƒƒ przestrzegać zalecanych dla produktów wodnych
czasów odparowania
ƒƒ czystość powietrza natryskowego
ƒƒ unikać wahań temperatury
Krople wody (kontury
kropel wody na
świeżej powłoce
lakieru)
ƒƒ świeżo polakierowana, jeszcze nie utwardzona warstwa
ƒƒ zbyt gruba warstwa, za krótki czas schnięcia
ƒƒ utwardzacz nieprawidłowy lub zepsuty bądź zła proporcja
ƒƒ nieprawidłowy rozcieńczalnik
ƒƒ olej na powierzchni
ƒƒ stosować się do zaleceń producenta
Zagęszczanie,
żelowanie
ƒƒ przekroczenie czasu otwartego
Niezgodność odcienia ƒƒ niewłaściwa technika natrysku:
zbyt mokro, zbyt sucho, zbyt mocno, słabe krycie
ƒƒ nieodpowiednie ciśnienie, dysza
ƒƒ zestarzała lub wyblakła powierzchnia
ƒƒ odstępstwa podczas lakierownia seryjnego
ƒƒ zbyt ciemne podłoże, np. przy kolorze czerwonym, żółtym pomarańczowym
niewystarczająca
błona lakieru
ƒƒ nasiąkliwy materiał
ƒƒ zbyt mała grubość warstwy
Utrata połysku
(zmatowienie)
ƒƒ grubość warstwy zbyt mała lub zbyt duża
ƒƒ nasiąkliwy materiał
ƒƒ wpływ wilgoci na świeżą powłokę
ƒƒ niedostateczny przepływ powietrza
ƒƒ zagęszczenie frakcji pigmentu w wyniku niewłaściwego wymieszania
ƒƒ użycie niewłaściwego rozcieńczalnika lub utwardzacza
ƒƒ wcześniejsza reakcja utwardzacza z wilgocią w powietrzu
ƒƒ podłoże wrażliwe na działanie rozcieńczalnika
ƒƒ zakłócenia podczas suszenia i utwardzania
www.lakiernictwo.net
ƒƒ stosować zalecany podkład
ƒƒ porównanie odcieni kolorów
ƒƒ zawsze wykonywać natrysk próbny
ƒƒ cieniowanie metodą kropelkową
ƒƒ materiał wymieszać nie tylko poziomo ale i pionowo,
najlepiej maszynowo
ƒƒ przestrzegać zaleceń instrukcji technicznych
ƒƒ zapewnić należyty obieg powietrza
ƒƒ zamykać pojemniki z utwardzaczem
ƒƒ nie zakłócać, przerywać procesu suszenia
lakierowanie ciekłe
Wada
Przyczyna
Zapobieganie
Zła przyczepność
ƒƒ niewystarczające przygotowanie podłoża
ƒƒ niewłaściwe podłoże
ƒƒ tworzenie wody kondensacyjnej wskutek wahań temperatury i przekroczenia punktu rosy
ƒƒ nieprawidłowy system
ƒƒ zbyt krótkie czasy suszenia/odparowania
ƒƒ niedostateczna reakcja z podłożem wskutek przekroczenia czasu otwartego
ƒƒ stosować się do zaleceń producentów
Wznoszenie/
marszczenie
(powłoka
nawierzchniowa
wznosi się
i marszczy)
ƒƒ przeszlifowanie do warstwy bazowej nieizolowanej
ƒƒ izolowane niewłaściwym wypełniaczem
ƒƒ wypełniacz niewłaściwie nałożony
ƒƒ powierzchnia niedostatecznie wysuszona
ƒƒ zastosowanie niewłaściwego zestawu podkładu, lakieru i rozcieńczalnika
ƒƒ nieutwardzona lub rozpuszczalna poprzednia warstwa lakieru (np. świeże farby alkidowe)
ƒƒ niewłaściwe podłoże, np. wrażliwe tworzywo
ƒƒ zbyt grube warstwy
ƒƒ podnoszenie w wyniku zbyt wczesnego lub zbyt późnego polakierowania (dotyczy
szczególnie systemów alkidowych)
ƒƒ test rozcieńczalnikowy
ƒƒ izolować wypełniaczem 2-skł., aplikując go kilkoma
cienkimi warstwami i przestrzegając czasów
odparowania
ƒƒ unikać przeszlifowań
ƒƒ zachować zalecane czasy schnięcia
ƒƒ wrażliwe podłoża usunąć lub izolować
Zażółcenie lakieru
bezbarwnego
ƒƒ nieprawidłowy utwardzacz
ƒƒ utwardzacz zamykać szczelnie po użyciu
ƒƒ zachować stosunek lakier/utwardzacz wg zaleceń
Zgazowanie
(częściowo
popękane pęcherzyki
rozcieńczalnika lub
powietrza)
ƒƒ niedokładnie wysuszony wypełniacz
ƒƒ lakier naniesiony za grubo
ƒƒ niedotrzymanie zalecanej lepkości, ciśnienia
ƒƒ za krótkie czasy odparowania między aplikacjami
ƒƒ zbyt długie czasy odparowania przed suszeniem piecowym lub IR
ƒƒ zbyt wysokie temperatury podczas suszenia IR
ƒƒ w lakierowaniu „mokro na mokro” zbyt krótkie czasy odparowania
ƒƒ nieprawidłowy utwardzacz lub rozcieńczalnik
ƒƒ przerwane suszenie
ƒƒ skorygować grubość warstwy
ƒƒ regularnie sprawdzać utwardzacz
ƒƒ przestrzegać czasów odparowania
ƒƒ kontrolować temperaturę pieca
ƒƒ stosować się do zaleceń producenta
Kratery, rybie oczka
ƒƒ zanieczyszczenia silikonem, olejem, woskiem, tłuszczem
ƒƒ zanieczyszczone powietrze w instalacji wodą kondensacyjną lub olejem
ƒƒ opad pyłu
ƒƒ zbyt krótki czas odparowania
ƒƒ skrupulatne pilnowanie czystości i nieużywania
produktów zawierających silikon
ƒƒ regularna konserwacja separatora wody i oleju
Zacieki
ƒƒ nieprawidłowa lepkość i technika natrysku
ƒƒ niezachowanie prawidłowego czasu odparowania i grubości warstw
ƒƒ zastosowanie nieodpowiedniego rozcieńczalnika
ƒƒ zbyt niska temperatura materiału lub pomieszczenia
ƒƒ zbyt krótki okres odparowania między warstwami
ƒƒ stosować się do instrukcji producenta
ƒƒ przestrzegać temperatur detalu, materiału
i pomieszczenia (20 st. C)
ƒƒ wybrać właściwą kombinację utwardzacza
i rozcieńczalnika
Igiełkowanie (pory,
małe zagłębienia jak
po ukłuciu igłą)
ƒƒ podkład niedostatecznie wyschnięty
ƒƒ brak izolacji materiałów poliestrowych
ƒƒ zbyt grube warstwy szpachli
ƒƒ pory nie zostały przeszlifowane
ƒƒ materiały wstępne należycie wysuszyć
ƒƒ przestrzegać czasów odparowania
Powstawanie
mikroszczelin
w wyniku
marszczenia
ƒƒ zmiany podłoża
ƒƒ źle dobrany system powłokowy (lakier wysokowypełniaczowy na niskowypełniaczowy/
grunt na lakier)
ƒƒ nieprawidłowe przygotowanie podłoża
ƒƒ zbyt grube warstwy
Rysy po szlifowaniu
(rysy po szlifowaniu
z napęczniałymi
krawędziami)
ƒƒ szlifowanie papierem zbyt dużej gradacji
ƒƒ miękkie, elastyczne podłoże
ƒƒ zbyt cienko naniesiony lakier nawierzchniowy
ƒƒ szlifować wg zaleceń
ƒƒ test rozpuszczalnikowy
ƒƒ izolować miękkie podłoże
ƒƒ stosować się do zalecanej grubości warstwy
Pasy
ƒƒ niewłaściwe: lepkość, ciśnienie i technika natrysku
ƒƒ niewłaściwy pistolet i dysza
ƒƒ zbyt krótkie czasy odparowania
ƒƒ niewłaściwa temperatura
ƒƒ niewłaściwy rozcieńczalnik
ƒƒ przestrzegać zaleceń w kartach produktów
ƒƒ wybrać właściwy pistolet i dyszę
ƒƒ pistolet prowadzić równolegle do detalu
ƒƒ stosować system produktów producenta
Zaburzenia schnięcia/ ƒƒ wpływy klimatyczne
utwardzania
ƒƒ niewłaściwy utwardzacz
ƒƒ zbyt grube warstwy
ƒƒ niedostateczne przygotowanie podłoża
ƒƒ migracja plastyfikatorów
Problemy w natrysku
ƒƒ niewłaściwa lepkość
ƒƒ niewłaściwy rozcieńczalnik
ƒƒ niekorzystna temperatura detalu i lakieru
Zmiany barwy
ƒƒ krwawienie bitumu, pigmentów organicznych lub barwników
ƒƒ Zażółcenie powłok zawierających fenol
ƒƒ Działanie światła i spalin przemysłowych na pigmenty
ƒƒ Przetrzymanie w piecu powłok utwardzanych termicznie
Zeżółcenie
ƒƒ niewłaściwy utwardzacz
ƒƒ stosować się do zaleceń
Zakłócenia
rozlewności/skórka
pomarańczy
ƒƒ niewłaściwe: lepkość (zbyt duża), ciśnienie, temperatura
ƒƒ niewłaściwa technika natrysku (zbyt duża odległość, zbyt mała ilość materiału)
ƒƒ niewłaściwa kombinacja rozcieńczalników
ƒƒ niewłaściwa dysza
ƒƒ zbyt szybki rozcieńczalnik
ƒƒ źle położony grunt
ƒƒ chłonne podłoże
ƒƒ przestrzegać instrukcji
ƒƒ przygotować właściwie podłoże
ƒƒ stosować zalecany rozcieńczalnik
ƒƒ stosować odpowiednią dyszę
Efekt soli i pieprzu
(czarne i białe kropki)
ƒƒ niewystarczająco przefiltrowany materiał
ƒƒ materiał przeterminowany
ƒƒ przemarznięte materiały wodorozcieńczalne
ƒƒ lakier bazowy niedostatecznie wymieszany
ƒƒ filtrować odpowiednim sitkiem
ƒƒ przestrzegać temperatury składowania
ƒƒ regularnie mieszać
Wtrącenia pyłów
ƒƒ niedostatecznie wyczyszczona powierzchnia do lakierowania
ƒƒ podciśnienie w kabinie lakierniczej
ƒƒ nieodpowiednie: odzież, materiały pomocnicze
ƒƒ zużyte filtry
ƒƒ zaciąganie zanieczyszczonego powietrza z zewnątrz
ƒƒ zabrudzona kabina lakiernicza lub sąsiadujące strefy
ƒƒ detal starannie oczyścić
ƒƒ stosować odzież i materiały pomocnicze z tkanin
niepozostawiających włókien
ƒƒ ustawienie prawidłowych przepływów powietrza
ƒƒ rozdzielenie lakierni od innych działów
ƒƒ regularnie zabezpieczać kabinę lakierniczą
Nr 3 (83) 2013 maj-czerwiec
25
26
lakierowanie ciekłe
technicznych i zaleceń producenta. Osobnym
problemem są wady lakiernicze wymienione
w ostatniej części tabeli wynikające z zanieczyszczeń odkładających się na suchy
lub świeżo polakierowany detal. Problem
zapobiegania wtrąceniom pyłów zostanie
poruszony w powiązaniu z efektywnym zabezpieczaniem i sprawnym czyszczeniem
kabin lakierniczych. Mają one podstawowe znaczenie w zapewnieniu sprawnego
przebiegu procesu lakierowania, aby przy
niewygórowanym wysiłku i nakładzie uzyskać
niewspółmierny i powtarzalny efekt.
W procesie lakierowania zawsze dochodzi
do strat technologicznych farby. Pewna jej
część, np. w postaci przetrysku odkłada się na
elementach kabiny lub zasycha w powietrzu
jako cząstki pyłu.
Oprócz tego zanieczyszczenia kabin powodowane są przez:
natryski na elementy kabiny
skapywanie materiału malarskiego
szlifowanie i polerowanie
napływ zanieczyszczeń z zewnątrz kabiny
włókna z materiałów pomocniczych
krążenie powietrza i wznoszenie pyłu
Znajdujące się i krążące w kabinie cząstki
mogą zostać absorbowane przez świeżą powłokę. Ich identyfikacja pozwala na znalezienie
przyczyny oraz zapobieganie (patrz tabela 2).
Zanieczyszczeń i pyłu nie można uniknąć,
można natomiast skutecznie je eliminować
z powietrza i powierzchni. Zaniedbania w tym
względzie przyczyniają się do błędów lakierniczych powierzchni.
Zaniedbane kabiny
są przyczyną
spadku wydajności
i jakości.
W zależności od intensywności lakierowania, stosowanych farb i stawianych
wymagań, dochodzi do utrudnienia procesu
aplikacji oraz trudności z usuwaniem zanieczyszczeń. Kabina staje się brudna i ciemna,
co niewątpliwie wpływa na jakość i wydajność pracy lakiernika. Nie bez znaczenia jest
też duży nakład pracy związany z usuwaniem
zabrudzeń.
www.lakiernictwo.net
Dbałość o lakiernię powinna wynikać nie
tylko z dbałości o sprzęt i wizualny porządek.
Daje ona znaczne zwiększenie wydajności,
zmniejszenie braków, skrócenie przestojów
i w efekcie końcowym, wyraźne oszczędności.
W praktyce wiadomo, że utrzymanie czystości
jest mozolne we wdrożeniu, stąd wymagane są
skuteczne środki umożliwiające łatwą aplikację
i usuwanie. Sam proces lakierowania powinien
odbywać się bez zakłóceń i problemów jakościowych, przy zminimalizowanych kosztach.
Tabela 2. Przykłady wtrąceń badane mikroskopowo.
wtrącenia
farby
z zawieszek
wtrącenia
z przenośnika
Jak zabezpieczać kabiny?
W rozwiązaniu problemu zanieczyszczeń
bardzo pomocne są lakiery ściągalne (zwane
również „foliami w płynie”) i absorbery pyłu.
W zależności od zastosowania można wyróżnić wiele rodzajów lakierów ochronnych, do
najczęściej stosowanych należą wymienione
w tabeli 3.
Wymagania klientów powodują, że paleta
środków jest nieustannie rozszerzana i wprowadzane są innowacje. Ostatnio w ofercie
producenta dodatkowo pojawiły się lakiery:
 odporny na podwyższone temperatury,
np. do kabino-suszarek
 przeznaczony do wrót zwijanych
 lepki niebrudzący.
pył w lakierze
włókna
naturalne
z polerki
Aplikacja i schnięcie
Lakiery nanosić można:
 natryskiem pneumatycznym lub hydrodynamicznym
 ręcznie, za pomocą wałka.
Sposób aplikacji zależy od wielkości powierzchni do pokrycia i dostępu do sprzętu. Ze
względu na wydajność zalecane jest zastosowanie pompy hydrodynamicznej o przełożeniu
od 33:1 do 66:1 (w zależności od lakieru), co
pozwala na nakładanie materiału o lepkości dostarczanej. Prostym i sprawdzonym
sposobem jest również nakładanie środka
za pomocą wałka malarskiego.
Czas schnięcia lakieru, w zależności od
grubości warstwy, wilgotności powietrza
i temperatury wynosi:
 od 2 do 6 godzin dla lakierów wodorozcieńczalnych
 ok. 20 min dla lakierów rozcieńczalnikowych.
Ochrona kabiny zalecana jest już przed
podjęciem pierwszych prac lakierniczych.
W miarę użytkowania, powłoki wcześniej
nałożone, można pokrywać kolejnymi cieńszy-
włókno
sztuczne
z czyściwa
włókno
w lakierze
włókno pod
farbą
lakierowanie ciekłe
Tabela 3. Rodzaje lakierów ochronnych.
obiekt lakierni
ściany wodne
rodzaj środka
biały lakier wodoodporny
właściwości
obraz
długotrwała ochrona ściany, zabezpieczenie
przed kaskadowaniem, rozjaśnia kabinę
ściany suchych biały lakier wodorozcieńczalny
kabin
elastyczna powłoka pyłowiążaca, rozjaśnia
kabinę
szyby, lampy
przeźroczysty lakier
wodorozcieńczalny
elastyczna powłoka o wysokiej przejrzystości
posadzki
szary lakier wodorozcieńczalny
mocna, elastyczna powłoka, odprowadza
ładunki elektrostatyczne
pył
lakier wodorozcieńczalny –
absorber pyłu
stale lepki, wychwytuje z powietrza cząstki
pyłu
kraty
lakier ochronny
wodorozcieńczalny
zmywalny razem z farbą strumieniem
wodnym pod ciśnieniem
Nr 3 (83) 2013 maj-czerwiec
27
28
lakierowanie ciekłe
Właściwości środków
Sucha elastyczna powłoka, ściągalna bez
konieczności zmywania wodą, czy stosowania
uciążliwych folii PE.
 spełnienie wymagań ppoż. dzięki odprowadzaniu ładunków elektrycznych
i właściwościom samogaśnięcia.
 produkty przyjazne dla pracowników i środowiska, niepowodujące emisji związków
lotnych.
 możliwość nakładania wielu cieńszych
warstw jedna na drugą.
Poglądowy przekrój przez naprzemienne warstwy farby z przetrysku i lakieru ściągalnego
w okresie 6 miesięcy.
mi warstwami lakieru ochronnego. Materiał
zdejmuje się wtedy po kilkukrotnej aplikacji,
co pozwala na znaczne oszczędności materiału i pracy. W przypadku kabin wcześniej
użytkowanych pomocne są pasty wytrawiające do usuwania starych powłok, integralnie
należące do palety produktów.
Co jakiś czas zaleca się sprawdzanie
ściągalności i elastyczności powłok. Tak
długo, jak błona jest miękka i rozciągliwa
REKLAMA
www.lakiernictwo.net
nadaje się do użytku. Nakładanie warstw
odświeżających przedłuża elastyczność
i ściągalność powłoki.
Lakiery ściągalne również znajdują zastosowanie do zabezpieczania brudzących
powierzchni, jak np. prasy do klejenia, urządzenia spieniające, obszary przylegające do
kabin, mieszalników itp. Poza tym, doskonale
stosować je można do tymczasowej ochrony
wyrobów na czas składowania i transportu.
Przedsiębiorstwo Jard Sp. z o.o. z Sieradza
zajmuje się doborem, doradztwem technicznym i wysyłką środków do zabezpieczania
kabin dla lakierni. Firma jest wyłącznym
przedstawicielem ich producenta – Zuelch
Industrial Coatings GmbH.

Janusz Dwornicki
Jard Sp. z o.o.

Podobne dokumenty