- Zuelch Industrial Coatings
Transkrypt
- Zuelch Industrial Coatings
24 lakierowanie ciekłe Zapobieganie wadom lakierowania Skuteczne metody utrzymania czystości kabin lakierniczych Błędów lakierowania nie da się, niestety, całkowicie wykluczyć. Trzeba dążyć do ich maksymalnego zminimalizowania przez kontrolowanie, monitorowanie i wykluczanie potencjalnych źródeł. Proces ten musi być nieustannie kontynuowany, a droga na skróty prowadzi do produkowania braków, narastania kosztów, problemów terminowych i zachwiania płynności produkcji. Tylko prawidłowa ocena błędu pozwala na usunięcie jego przyczyny i właściwe usunięcie usterki. Wady lakiernicze można umownie podzielić na: Błędy wynikające z materiału lakierniczego Błędy wynikające z technologii Błędy stanowiskowe (lakiernika lub urządzenia) Błędy powstające na obiekcie (lakierni) w procesie lakierowania Prawidłowe rozpoznanie błędów jest pierwszym krokiem do wprowadzenia korekt i zapobiegania im w przyszłości. Podstawowymi warunkami są stosowanie się do kart Tabela 1. Zestawienie błędów lakierniczych. Wada Przyczyna Zapobieganie Łuszczenie, odpryskiwanie nieprawidłowy system (wysokowypełniaczowy lakier na niskowypełniaczowy) zmiany podłoża niedostateczne przygotowanie podłoża użycie niewłaściwego materiału zbyt krótki czas odparowania, suszenia niewłaściwa temperatura stosować właściwe produkty przestrzegać sposobu użycia, w tym czas suszenia starannie przygotować podłoże Pęcherze (miejscowe wzniesienia w lakierze) pozostałości przygotowania chemicznego podłoże niedostatecznie wysuszone i wyczyszczone zła izolacja produktów poliestrowych zanieczyszczone powietrze w instalacji tworzenie wody kondensacyjnej wskutek wahań temperatury zbyt wysoka wilgotność powietrza za krótki czas odparowania produktów wodorozcieńczalnych bądź lakierów piecowych higroskopijność podłoża brak gruntu należycie wysuszyć materiały podkładowe starannie wyczyścić podłoże przestrzegać zalecanych dla produktów wodnych czasów odparowania czystość powietrza natryskowego unikać wahań temperatury Krople wody (kontury kropel wody na świeżej powłoce lakieru) świeżo polakierowana, jeszcze nie utwardzona warstwa zbyt gruba warstwa, za krótki czas schnięcia utwardzacz nieprawidłowy lub zepsuty bądź zła proporcja nieprawidłowy rozcieńczalnik olej na powierzchni stosować się do zaleceń producenta Zagęszczanie, żelowanie przekroczenie czasu otwartego Niezgodność odcienia niewłaściwa technika natrysku: zbyt mokro, zbyt sucho, zbyt mocno, słabe krycie nieodpowiednie ciśnienie, dysza zestarzała lub wyblakła powierzchnia odstępstwa podczas lakierownia seryjnego zbyt ciemne podłoże, np. przy kolorze czerwonym, żółtym pomarańczowym niewystarczająca błona lakieru nasiąkliwy materiał zbyt mała grubość warstwy Utrata połysku (zmatowienie) grubość warstwy zbyt mała lub zbyt duża nasiąkliwy materiał wpływ wilgoci na świeżą powłokę niedostateczny przepływ powietrza zagęszczenie frakcji pigmentu w wyniku niewłaściwego wymieszania użycie niewłaściwego rozcieńczalnika lub utwardzacza wcześniejsza reakcja utwardzacza z wilgocią w powietrzu podłoże wrażliwe na działanie rozcieńczalnika zakłócenia podczas suszenia i utwardzania www.lakiernictwo.net stosować zalecany podkład porównanie odcieni kolorów zawsze wykonywać natrysk próbny cieniowanie metodą kropelkową materiał wymieszać nie tylko poziomo ale i pionowo, najlepiej maszynowo przestrzegać zaleceń instrukcji technicznych zapewnić należyty obieg powietrza zamykać pojemniki z utwardzaczem nie zakłócać, przerywać procesu suszenia lakierowanie ciekłe Wada Przyczyna Zapobieganie Zła przyczepność niewystarczające przygotowanie podłoża niewłaściwe podłoże tworzenie wody kondensacyjnej wskutek wahań temperatury i przekroczenia punktu rosy nieprawidłowy system zbyt krótkie czasy suszenia/odparowania niedostateczna reakcja z podłożem wskutek przekroczenia czasu otwartego stosować się do zaleceń producentów Wznoszenie/ marszczenie (powłoka nawierzchniowa wznosi się i marszczy) przeszlifowanie do warstwy bazowej nieizolowanej izolowane niewłaściwym wypełniaczem wypełniacz niewłaściwie nałożony powierzchnia niedostatecznie wysuszona zastosowanie niewłaściwego zestawu podkładu, lakieru i rozcieńczalnika nieutwardzona lub rozpuszczalna poprzednia warstwa lakieru (np. świeże farby alkidowe) niewłaściwe podłoże, np. wrażliwe tworzywo zbyt grube warstwy podnoszenie w wyniku zbyt wczesnego lub zbyt późnego polakierowania (dotyczy szczególnie systemów alkidowych) test rozcieńczalnikowy izolować wypełniaczem 2-skł., aplikując go kilkoma cienkimi warstwami i przestrzegając czasów odparowania unikać przeszlifowań zachować zalecane czasy schnięcia wrażliwe podłoża usunąć lub izolować Zażółcenie lakieru bezbarwnego nieprawidłowy utwardzacz utwardzacz zamykać szczelnie po użyciu zachować stosunek lakier/utwardzacz wg zaleceń Zgazowanie (częściowo popękane pęcherzyki rozcieńczalnika lub powietrza) niedokładnie wysuszony wypełniacz lakier naniesiony za grubo niedotrzymanie zalecanej lepkości, ciśnienia za krótkie czasy odparowania między aplikacjami zbyt długie czasy odparowania przed suszeniem piecowym lub IR zbyt wysokie temperatury podczas suszenia IR w lakierowaniu „mokro na mokro” zbyt krótkie czasy odparowania nieprawidłowy utwardzacz lub rozcieńczalnik przerwane suszenie skorygować grubość warstwy regularnie sprawdzać utwardzacz przestrzegać czasów odparowania kontrolować temperaturę pieca stosować się do zaleceń producenta Kratery, rybie oczka zanieczyszczenia silikonem, olejem, woskiem, tłuszczem zanieczyszczone powietrze w instalacji wodą kondensacyjną lub olejem opad pyłu zbyt krótki czas odparowania skrupulatne pilnowanie czystości i nieużywania produktów zawierających silikon regularna konserwacja separatora wody i oleju Zacieki nieprawidłowa lepkość i technika natrysku niezachowanie prawidłowego czasu odparowania i grubości warstw zastosowanie nieodpowiedniego rozcieńczalnika zbyt niska temperatura materiału lub pomieszczenia zbyt krótki okres odparowania między warstwami stosować się do instrukcji producenta przestrzegać temperatur detalu, materiału i pomieszczenia (20 st. C) wybrać właściwą kombinację utwardzacza i rozcieńczalnika Igiełkowanie (pory, małe zagłębienia jak po ukłuciu igłą) podkład niedostatecznie wyschnięty brak izolacji materiałów poliestrowych zbyt grube warstwy szpachli pory nie zostały przeszlifowane materiały wstępne należycie wysuszyć przestrzegać czasów odparowania Powstawanie mikroszczelin w wyniku marszczenia zmiany podłoża źle dobrany system powłokowy (lakier wysokowypełniaczowy na niskowypełniaczowy/ grunt na lakier) nieprawidłowe przygotowanie podłoża zbyt grube warstwy Rysy po szlifowaniu (rysy po szlifowaniu z napęczniałymi krawędziami) szlifowanie papierem zbyt dużej gradacji miękkie, elastyczne podłoże zbyt cienko naniesiony lakier nawierzchniowy szlifować wg zaleceń test rozpuszczalnikowy izolować miękkie podłoże stosować się do zalecanej grubości warstwy Pasy niewłaściwe: lepkość, ciśnienie i technika natrysku niewłaściwy pistolet i dysza zbyt krótkie czasy odparowania niewłaściwa temperatura niewłaściwy rozcieńczalnik przestrzegać zaleceń w kartach produktów wybrać właściwy pistolet i dyszę pistolet prowadzić równolegle do detalu stosować system produktów producenta Zaburzenia schnięcia/ wpływy klimatyczne utwardzania niewłaściwy utwardzacz zbyt grube warstwy niedostateczne przygotowanie podłoża migracja plastyfikatorów Problemy w natrysku niewłaściwa lepkość niewłaściwy rozcieńczalnik niekorzystna temperatura detalu i lakieru Zmiany barwy krwawienie bitumu, pigmentów organicznych lub barwników Zażółcenie powłok zawierających fenol Działanie światła i spalin przemysłowych na pigmenty Przetrzymanie w piecu powłok utwardzanych termicznie Zeżółcenie niewłaściwy utwardzacz stosować się do zaleceń Zakłócenia rozlewności/skórka pomarańczy niewłaściwe: lepkość (zbyt duża), ciśnienie, temperatura niewłaściwa technika natrysku (zbyt duża odległość, zbyt mała ilość materiału) niewłaściwa kombinacja rozcieńczalników niewłaściwa dysza zbyt szybki rozcieńczalnik źle położony grunt chłonne podłoże przestrzegać instrukcji przygotować właściwie podłoże stosować zalecany rozcieńczalnik stosować odpowiednią dyszę Efekt soli i pieprzu (czarne i białe kropki) niewystarczająco przefiltrowany materiał materiał przeterminowany przemarznięte materiały wodorozcieńczalne lakier bazowy niedostatecznie wymieszany filtrować odpowiednim sitkiem przestrzegać temperatury składowania regularnie mieszać Wtrącenia pyłów niedostatecznie wyczyszczona powierzchnia do lakierowania podciśnienie w kabinie lakierniczej nieodpowiednie: odzież, materiały pomocnicze zużyte filtry zaciąganie zanieczyszczonego powietrza z zewnątrz zabrudzona kabina lakiernicza lub sąsiadujące strefy detal starannie oczyścić stosować odzież i materiały pomocnicze z tkanin niepozostawiających włókien ustawienie prawidłowych przepływów powietrza rozdzielenie lakierni od innych działów regularnie zabezpieczać kabinę lakierniczą Nr 3 (83) 2013 maj-czerwiec 25 26 lakierowanie ciekłe technicznych i zaleceń producenta. Osobnym problemem są wady lakiernicze wymienione w ostatniej części tabeli wynikające z zanieczyszczeń odkładających się na suchy lub świeżo polakierowany detal. Problem zapobiegania wtrąceniom pyłów zostanie poruszony w powiązaniu z efektywnym zabezpieczaniem i sprawnym czyszczeniem kabin lakierniczych. Mają one podstawowe znaczenie w zapewnieniu sprawnego przebiegu procesu lakierowania, aby przy niewygórowanym wysiłku i nakładzie uzyskać niewspółmierny i powtarzalny efekt. W procesie lakierowania zawsze dochodzi do strat technologicznych farby. Pewna jej część, np. w postaci przetrysku odkłada się na elementach kabiny lub zasycha w powietrzu jako cząstki pyłu. Oprócz tego zanieczyszczenia kabin powodowane są przez: natryski na elementy kabiny skapywanie materiału malarskiego szlifowanie i polerowanie napływ zanieczyszczeń z zewnątrz kabiny włókna z materiałów pomocniczych krążenie powietrza i wznoszenie pyłu Znajdujące się i krążące w kabinie cząstki mogą zostać absorbowane przez świeżą powłokę. Ich identyfikacja pozwala na znalezienie przyczyny oraz zapobieganie (patrz tabela 2). Zanieczyszczeń i pyłu nie można uniknąć, można natomiast skutecznie je eliminować z powietrza i powierzchni. Zaniedbania w tym względzie przyczyniają się do błędów lakierniczych powierzchni. Zaniedbane kabiny są przyczyną spadku wydajności i jakości. W zależności od intensywności lakierowania, stosowanych farb i stawianych wymagań, dochodzi do utrudnienia procesu aplikacji oraz trudności z usuwaniem zanieczyszczeń. Kabina staje się brudna i ciemna, co niewątpliwie wpływa na jakość i wydajność pracy lakiernika. Nie bez znaczenia jest też duży nakład pracy związany z usuwaniem zabrudzeń. www.lakiernictwo.net Dbałość o lakiernię powinna wynikać nie tylko z dbałości o sprzęt i wizualny porządek. Daje ona znaczne zwiększenie wydajności, zmniejszenie braków, skrócenie przestojów i w efekcie końcowym, wyraźne oszczędności. W praktyce wiadomo, że utrzymanie czystości jest mozolne we wdrożeniu, stąd wymagane są skuteczne środki umożliwiające łatwą aplikację i usuwanie. Sam proces lakierowania powinien odbywać się bez zakłóceń i problemów jakościowych, przy zminimalizowanych kosztach. Tabela 2. Przykłady wtrąceń badane mikroskopowo. wtrącenia farby z zawieszek wtrącenia z przenośnika Jak zabezpieczać kabiny? W rozwiązaniu problemu zanieczyszczeń bardzo pomocne są lakiery ściągalne (zwane również „foliami w płynie”) i absorbery pyłu. W zależności od zastosowania można wyróżnić wiele rodzajów lakierów ochronnych, do najczęściej stosowanych należą wymienione w tabeli 3. Wymagania klientów powodują, że paleta środków jest nieustannie rozszerzana i wprowadzane są innowacje. Ostatnio w ofercie producenta dodatkowo pojawiły się lakiery:  odporny na podwyższone temperatury, np. do kabino-suszarek  przeznaczony do wrót zwijanych  lepki niebrudzący. pył w lakierze włókna naturalne z polerki Aplikacja i schnięcie Lakiery nanosić można:  natryskiem pneumatycznym lub hydrodynamicznym  ręcznie, za pomocą wałka. Sposób aplikacji zależy od wielkości powierzchni do pokrycia i dostępu do sprzętu. Ze względu na wydajność zalecane jest zastosowanie pompy hydrodynamicznej o przełożeniu od 33:1 do 66:1 (w zależności od lakieru), co pozwala na nakładanie materiału o lepkości dostarczanej. Prostym i sprawdzonym sposobem jest również nakładanie środka za pomocą wałka malarskiego. Czas schnięcia lakieru, w zależności od grubości warstwy, wilgotności powietrza i temperatury wynosi:  od 2 do 6 godzin dla lakierów wodorozcieńczalnych  ok. 20 min dla lakierów rozcieńczalnikowych. Ochrona kabiny zalecana jest już przed podjęciem pierwszych prac lakierniczych. W miarę użytkowania, powłoki wcześniej nałożone, można pokrywać kolejnymi cieńszy- włókno sztuczne z czyściwa włókno w lakierze włókno pod farbą lakierowanie ciekłe Tabela 3. Rodzaje lakierów ochronnych. obiekt lakierni ściany wodne rodzaj środka biały lakier wodoodporny właściwości obraz długotrwała ochrona ściany, zabezpieczenie przed kaskadowaniem, rozjaśnia kabinę ściany suchych biały lakier wodorozcieńczalny kabin elastyczna powłoka pyłowiążaca, rozjaśnia kabinę szyby, lampy przeźroczysty lakier wodorozcieńczalny elastyczna powłoka o wysokiej przejrzystości posadzki szary lakier wodorozcieńczalny mocna, elastyczna powłoka, odprowadza ładunki elektrostatyczne pył lakier wodorozcieńczalny – absorber pyłu stale lepki, wychwytuje z powietrza cząstki pyłu kraty lakier ochronny wodorozcieńczalny zmywalny razem z farbą strumieniem wodnym pod ciśnieniem Nr 3 (83) 2013 maj-czerwiec 27 28 lakierowanie ciekłe Właściwości środków Sucha elastyczna powłoka, ściągalna bez konieczności zmywania wodą, czy stosowania uciążliwych folii PE.  spełnienie wymagań ppoż. dzięki odprowadzaniu ładunków elektrycznych i właściwościom samogaśnięcia.  produkty przyjazne dla pracowników i środowiska, niepowodujące emisji związków lotnych.  możliwość nakładania wielu cieńszych warstw jedna na drugą. Poglądowy przekrój przez naprzemienne warstwy farby z przetrysku i lakieru ściągalnego w okresie 6 miesięcy. mi warstwami lakieru ochronnego. Materiał zdejmuje się wtedy po kilkukrotnej aplikacji, co pozwala na znaczne oszczędności materiału i pracy. W przypadku kabin wcześniej użytkowanych pomocne są pasty wytrawiające do usuwania starych powłok, integralnie należące do palety produktów. Co jakiś czas zaleca się sprawdzanie ściągalności i elastyczności powłok. Tak długo, jak błona jest miękka i rozciągliwa REKLAMA www.lakiernictwo.net nadaje się do użytku. Nakładanie warstw odświeżających przedłuża elastyczność i ściągalność powłoki. Lakiery ściągalne również znajdują zastosowanie do zabezpieczania brudzących powierzchni, jak np. prasy do klejenia, urządzenia spieniające, obszary przylegające do kabin, mieszalników itp. Poza tym, doskonale stosować je można do tymczasowej ochrony wyrobów na czas składowania i transportu. Przedsiębiorstwo Jard Sp. z o.o. z Sieradza zajmuje się doborem, doradztwem technicznym i wysyłką środków do zabezpieczania kabin dla lakierni. Firma jest wyłącznym przedstawicielem ich producenta – Zuelch Industrial Coatings GmbH.  Janusz Dwornicki Jard Sp. z o.o.