Wyrazy modne Prestiż lub popularność niektórych środowisk

Zadanie 7. Proszę przeczytać poniższy artykuł, a następnie wykonać zadania .(10 punktów)
Wyrazy modne
Prestiż lub popularność niektórych środowisk sprawia, że wyrazy charakterystyczne dla ich języka robią karierę w języku ogólnym. Wśród wyrazów modnych zwracają uwagę przede wszystkim wyrazy obce o charakterze naukowym („adekwatny”, „artykułować”, „aspekt”, „ewidentny”, „generacja”, „kompleksowy”, „spektakularny”, „spektrum”, „unikalny” i in.), w dalszej
kolejności sformułowania urzędowe („na odcinku”, „w ramach”, „w temacie”
i in.) i kolokwializmy typowe dla języka młodzieży („cool”, „spoko”, „wow”,
„nie ma sprawy”, „co jest grane” i in.). Nie brak też wyrazów wspólnych,
używanych w różnych odmianach języka, np. „głęboki”, „szeroki”, „wysoki”,
„pełny”, „poważny”.
Moda w języku może być przedmiotem analizy socjologicznej i psychologicznej, ale językoznawcę najczęściej interesują tylko jej skutki językowe. Jednym z nich jest niepożądane poszerzanie zakresu wyrazów modnych, które przez to stają się mniej precyzyjne. Na przykład czasownik „posiadać”, dawniej łączony głównie z nazwami nieruchomości lub przedmiotów o dużej wartości materialnej, dziś stał się niemal dokładnym synonimem czasownika „mieć”. Upowszechnił się prawdopodobnie dlatego, że w
swoim tradycyjnym znaczeniu występował głównie w stylu oficjalnourzędowym, a więc był odczuwany jako staranniejszy.
Innym skutkiem nadużywania wyrazów modnych jest ubożenie stylistyczne wypowiedzi, których autorzy zapominają o wyrazach synonimicznych. Przymiotnik „prawidłowy” był krytykowany nie tylko dlatego, że w
pewnych swoich użyciach stanowi kalkę rosyjskiego „prawilnyj”, lecz głównie dlatego, że nadużywano go kosztem innych określeń jak „właściwy”,
„odpowiedni”, „stosowny”, „należyty”, „poprawny”, „słuszny”, „normalny”,
„przepisowy”. Z nowszych przykładów można wymienić czasownik „artykułować” (poglądy, problemy itp.), dziś często używany zamiast czasowników
„wyrażać”, „przedstawiać”, „opisywać”, w dodatku dosyć pretensjonalny.
Jeszcze innym skutkiem mody językowej jest modyfikowanie utartych
związków wyrazowych: tradycyjne wyrażenie „w znacznej mierze” ma coraz
częściej formę „w szerszej mierze” lub „w poważnej mierze”, a od dawna
znana „wielka niewiadoma” staje się „poważną niewiadomą” zamiast „w całym tego słowa znaczeniu” słyszy się „w pełnym tego słowa znaczeniu”.
Dodajmy, że wyrazy modne są często ośrodkiem szablonów leksykalnych, np.: „W toku szerokiej dyskusji wszechstronnie rozpatrzono w konstruktywnym duchu różne elementy sytuacji” (za „Kulturą języka polskiego”
D. Buttler, H. Kurkowskiej i
H. Satkiewicz). Jak piszą autorki książki „treść wypowiedzenia, jego zawartość myślowa i emocjonalna staje się rzeczą drugorzędną skoro, jej ubóstwo tak łatwo można zdemaskować spiętrzeniem modnych słówek.
Mirosław Bańko, Słownik wyrazów trudnych i kłopotliwych PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010
1. Jaki jest stosunek autora do mody językowej? 2p.
...............................................................................................................................................................
2. Jakie argumenty uzasadniają stanowisko autora? 6p.
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3. Jakie jest Twoje zdanie na temat mody w języku? Uzasadnij je. 2p.
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................