Metodyka projektowania

Metodyka projektowania architektonicznego (skrót i rozdziały)
Części składowe
1) Analiza użytkownika
2) Przypadki podobne
3) Analiza miejsca
4) Faza schematyzacji
5) Analiza problemu
6) Parti (z franc. odlot)
Wydawać by się mogło że projektowanie architektoniczne, sama architektura to tematy tabu, problemy i zagadnienia przeznaczone tylko dla
wtajemniczonych, w sumie dla garstki. Do tego znaczna część tej garstki to
nie architekci, to absolwenci studiów wyższych, pseudoarchitekci. Nic więcej.
Mało komu przychodzi na myśl fakt, że architektura i urbanistyka to nie dwie
dyscypliny lecz jedna, po prostu archiurbanistyka AU. Termin nieco dłuższy
ale prawdziwy.To po pierwsze. A po drugie, powszechnie jest znane pojęcie
ADHD i wszyscy wiążą to z medycyną. Tak jest, ale nie tylko, bo od tego
momentu świat otrzyma informację, że to również Architektura Diagnostyczno
Hipotetyczno Dedukcyjna. ADHD. Dlaczego?
Rozwinięcie tych pojęć, czyli AU i ADHD będzie zawarte w rozszerzonym
opracowaniu Metodyki Projektowania Architektonicznego MPA.
Proces projektowania architektonicznego to sposób postępowania,
którego celem jest rozwiązanie pewnego zagadnienia, dochodzenie do
stwierdzeń drogą dedukcji (nie indukcji). Na starcie formułuje się problem badawczy. Zabieg ten pozwala na precyzyjne rozbicie tematu na
pytania i problemy, co znacznie ułatwia pracę nad danym zagadnieniem. Proces projektowania to badanie rzeczywistości, przy czym im
staranniejsze badania, tym większą wiedzą się dysponuje. Cały ten
proces jest wymianą informacji i doświadczeń, to system ścieżek komunikacyjnych po świecie projektowania. Cyrkulacja danych i wymiana
wniosków umożliwiają precyzyjną analizę określonego wycinka rzeczywistości, którym zajmuje się architekt. Zaletą badań projektowych jest
próba uzasadniania własnych teorii, stawiania hipotez i może prowadzić
do ich potwierdzania lub obalania. Walorem o znacznie wyższej randze
jest możliwość odkrycia czegoś nowego w toku badań, nowego zjawiska, które można będzie poddać analizie pod kątem subiektywnych
obserwacji.
W metodyce projektowania dużą rolę odgrywa również zainteresowanie
tematem. Zespolenie, idealna synchronizacja projektanta z zagadnieniem twórczym przyczynia się do poszukiwania kreatywnych rozwiązań,
przy czym taka spójność otwiera przed projektantem nowe możliwości
projektowe oraz potęguje chęć działania i dążenia do uzyskiwania
optymalnych efektów, do rozbudzania tak ambicji jak i aspiracji. Ważną
1
cechą metodyki jest osiąganie celów i mety. Jednakowoż droga badań
zagadnień projektowych, rozwiązywania problemów jest długa, często
kręta, a przy tym wymaga spełnienia kilku aspektów:
ANALIZA UŻYTKOWNIKA - ten pierwszy etap pozwala określić priorytety danej
grupy społecznej, która zostaje włączona w zakres dalszej analizy (nazwa,
profil, potrzeby użytkownika, funkcje); ten proces obserwacyjny umożliwia
optymalne dostosowanie projektu do potrzeb zleceniodawcy, zespolenie zależności: klient - projekt w ramy idealnej synchronizacji przestrzeni tak, aby
zapewniła ona komfort, stanowiła integralną całość; to również ergonomizacja przestrzeni użytkowej do potrzeb tego kto z niej korzysta. Produktem
analizy jest optymalne wkomponowanie użytkownika w przestrzeń tak, aby
tworzyli jedną integralną całość, czerpiąc z niej obopólne korzyści.
PRZYPADKI PODOBNE - zawiera się w nich analizę:
tematu
strefowania
designu
funkcji
formy
struktury
wejścia?/wyjścia?
hallu
cyrkulacji
wnętrza
otuliny
części pełnych/perforowanych
przekryć
koloru
faktury i tekstury
kompozycji
projektowania z ujęciem problematyki osób niepełnosprawnych
języka
przestrzeni zewnętrznej
Analiza przypadków podobnych daje możliwości lepszej orientacji w temacie.
Określa konkretne zagadnienie projektowe, precyzuje przedmiot i cel badań.
Prowadzi do obfitej literatury dotyczącej zagadnienia, a ten bogaty zbiór
informacji ułatwia wyczerpanie zakresu tematu, pomaga odpowiedzieć na
problem badawczy i poprzez dokładną analizę - wyjaśnić temat projektowy.
Otwiera pracę myślową nad tematem badań (strefowanie), pojawia się
problematyka związana z wyborem technik, metod, narzędzi budowlanych.
Obiekt staje się układem powiązanych ze sobą systemów, w których bardzo
dużą rolę odgrywa funkcjonalność, czyli własność obiektu niezbędna do
realizacji jego celu tzn. do tego, do którego zostanie skonstruowany. To
stadium, które polega na studiowaniu możliwych rozwiązań, odrzucając pokusę ich kopiowania (plagiat). Proces wchodzi na tym etapie w bardziej
2
szczegółową fazę - zwraca się uwagę na stałe poszukiwanie ekstremum
kryterium przy kontroli założonych warunków (optymalizacja), ze szczególnym
akcentem na:
formę - czyli na układ części, elementów składowych danego projektu, to, co
jest dane zmysłom; formę się widzi, się słyszy i to dzięki niej odczytuje się sens
dzieła, dlatego jest tak ważna w tej części projektowania
kompozycję - tutaj projektowanie poszerza się o zakres zestawiania ze sobą
elementów w taki sposób, aby tworzyły harmonijną całość, biorąc przy tym
pod uwagę dobór kolorów, kształtów, proporcji, faktur, operowanie narzędziami geometrii, symetrią czy asymetrią; kompozycja ma na celu osiągnięcie
oczekiwanego efektu plastycznego.
Analiza przypadków podobnych zamyka się w momencie stworzenia
formy w języku i stylu projektanta, który poprzez odpowiednie operowanie narzędziami w trakcie tego etapu uzyskał akceptację odbiorcy
projektu - wprowadza go w klimat uczuć, nastrojów, przeżyć, doznań,
jakich może doświadczyć, np. odczucie równowagi, harmonii, czy też
dynamiki bądź chaosu. Tworzy się także wizualizacje dla funkcjonowania osób niepełnosprawnych. Dogłębna analiza przypadków podobnych wyłaniających się już w trakcie badań pozwala na uzyskanie
efektów odrębności projektowych, bądź też świadomego przenoszenia
wcześniej zastosowanych rozwiązań do własnych pomysłów i jednocześnie ustrzega przed popełnieniem podstawowych błędów w procesie
projektowania, stawiając sobie za cel dooskonalenie wcześniejszych
rozwiązań projektowych, traktując projekt jako konkurencję dla idei
z przeszłości.
ANALIZA MIEJSCA - faza badań projektowych, w której bierze się pod uwagę
warunki geologiczne, orientację, lokalizację miejsca, typ aglomeracji, środowisko, model życia. Zwłaszcza ten ostatni, związany ściśle z analizą użytkownika, którą wykonuje się na wcześniejszym etapie, daje możliwość najdokładniejszej analizy miejsca i jego optymalnego rozwiązania przestrzennego
w kontekście dostosowania miejsca do użytkownika. To on charakteryzuje to
miejsce. Ważne jest wpisanie projektowanych obiektów w kontekst naturalny
- topografię, klimat miejsca, zieleń istniejącą i to tak, aby stanowiły integralną
całość, tak aby jedna forma wynikała z drugiej, nie zakłócała dotychczasowej harmonii świata naturalnego, który wymaga interwencji ze strony
projektanta. Dlatego właśnie ta ingerencja powinna wtapiać się w topografię
terenu, świadczyć o równowadze i zgodzie świata naturalnego z powierzchnią
sztuczną - projektowaną. Kompozycja, geometria to osie działania, które na
tym etapie pozwalają projektantowi na uzyskanie zamierzonych celów, tj.
wpisania obiektu w teren tak, aby stanowił jedność ze środowiskiem lub też
w formie kontrastu - spełniając funkcję dominanty w środowisku naturalnym.
FAZA SCHEMATYZACJI - etap pozwalający na grupowanie funkcji pomieszczeń, strefowania, w system powiązanych ze sobą diagramów, które znacznie ułatwiają proces myślowy i systematyzują informacje i wnioski gromadzone w trakcie procesu projektowania.
3
ANALIZA PROBLEMU - to końcowy etap metodycznego podejścia do procesu
projektowania: stan zastany a stan oczekiwany. Początkowa ciekawość
łączona z poznawaniem i zgłębianiem tematu wiąże się z transformacją
procesu myślowego oraz transformacją poszczególnych faz projektu
PARTI - to ostatnia faza a jednocześnie wstęp do projektowania, kiedy już
kończy się część związana z logiką i ma miejsce przejście do projektowania
twórczego. To start do projektu - przygotowuje się schematy, które lokują autora w danym projekcie, porządkuje się informacje o urbanistyce miejsca,
w którym ulokuje się projekt oraz zgłębia się rozpoznanie terenu.
Produktem metodyki projektowania jest przemyślany w sposób funkcjonalny i logiczny projekt, gdzie da się wyróżnić wyraźne podziały związane z kompozycją - celową ingerencję w bryłę obiektu. Etapowość pracy
pozwala osiągać kolejno stawiane cele, ułatwia osiągnięcie ostatecznego zamierzonego celu, którym jest produkt w wersji optymalnej,
dostosowany do potrzeb użytkownika oraz warunków terenu.
Chodzi też o to by uniknąć tzw. pseudoarchitektury. Zwłaszcza z powodu
braku niepodważalnych kryteriów oceny.
Bibliografia: Karl Popper: Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie.
Praca doktorska
http://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=3637&from=pubindex&dirid
s=19&lp=18
Shutterstock: Grafika wektorowa
Rozszerzone opracowanie Metodyki Projektowania Architektonicznego MPA
(w toku) - punkty do pogłębienia metodyki:
- Wymyślić program, nie budynek
- Przestrzeń międzyarchitektoniczna
4
Wprowadzając w sposób właściwy te dwa problemy daje się rację bytu
ich pochodnym, m.in. sprzężeniu pionowemu, dotkniętemu już w konkursie na Nowe Orłowo.
Oczywiście jest tu także miejsce na zakrzywienie Weisberga - nie istnieje
linia prosta
https://www.google.pl/search?q=zakrzywienie+powierzchni+ziemi&biw=
1401&bih=673&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=0ahUKEwjsqfPw
tZrNAhVRsBQKHVfqAXoQsAQIUg&dpr=1.09 lub Obrazy dla zakrzywienie
powierzchni ziemi
5