Koncepcja programowa i organizacyjna

Transkrypt

Koncepcja programowa i organizacyjna
Koncepcja
programowa i organizacyjna
Muzeum Karykatury
im. Eryka Lipiƒskiego
w Warszawie
Zygmunt Zaradkiewicz
www.zaradkiewicz.eu
e-mail: [email protected]
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Spis treÊci:
I. Muzeum Karykatury - wyjàtkowe miejsce w Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . str. 3
II. Muzeum kreatywne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
III. Egalitarny znaczy dobry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
1. Znaczenie edukacji w programie kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
2. Kierunki działaƒ edukacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
IV. Muzeum zintegrowane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
V. Muzeum otwarte i dost´pne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
1. DziałalnoÊç popularyzatorska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
2. Muzeum wirtualne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
3. Działania promocyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
4. Konkursy dla widzów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
5. DziałalnoÊç edytorska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
6. Nadawanie tytułów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
VI. Planowane wystawy i wydarzenia problemowo-tematyczne. . . . . . . . . . . . . . 31
VII. DziałalnoÊç naukowo-badawcza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
1. Prace naukowo-badawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
2. Gromadzenie zbiorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
3. Opracowywanie zbiorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
4. Konserwacja zbiorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
5. Digitalizacja i udost´pnianie zbiorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
VIII. Koncepcja organizacyjno-finansowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
1. Organizacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
2. Finanse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
3. Ewaluacja i monitoring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
IX. Muzeum marzeƒ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
1. Idealny pejza˝ muzealny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
2
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
I. Muzeum Karykatury
- wyjàtkowe miejsce w Warszawie
Muzeum Karykatury gromadzi zbiór bezcenny – dobry humor.
Rol´ humoru w ˝yciu społecznym i indywidualnym człowieka docenia filozofia,
psychologia, socjologia, antropologia czy teoria sztuki. Simon Critchley, wybitny współczesny filozof angielski w swojej rozprawce „O humorze” pisze:
„Humor jest wzorcowà praktykà, bo stanowi uniwersalnà aktywnoÊç ludzkà,
czyniàc z nas filozoficznych obserwatorów ˝ycia” .
Funkcjonujàcy do niedawna stereotyp muzeum jako miejsca pustawego,
lekko przykurzonego, gdzie w filcowych kapciach, w ciszy i nabo˝nym skupieniu podziwiano szacowne eksponaty, odszedł do lamusa historii. Muzea
coraz powszechniej zmieniajà swój wizerunek. W miejsce Êwiàtyƒ przeszłoÊci
powstajà nowoczesne, aktywne centra kulturotwórcze, działajàce w wielu
obszarach kultury. Nowoczesne muzeum nie ogranicza si´ jedynie do gromadzenia, dokumentowania i eksponowania zbiorów. Jednym z najwa˝niejszych
zadaƒ staje si´ wielokierunkowa edukacja kulturalna, skierowana do wszystkich grup społecznych i wiekowych.
Muzea wychodzà z wn´trz na ulic´, w przestrzeƒ publicznà, sà aktywne, mobilne, inicjujà interakcje z widzem. Stajà si´ wa˝nymi centrami opiniotwórczymi, aktywnie współpracujàcymi z innymi instytucjami kultury i oÊrodkami
naukowymi. Takim właÊnie miejscem staje si´ prowadzone przeze mnie od
trzech lat Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego; otwartym, kreatywnym,
prezentujàcym ciekawà, ró˝norodnà ofert´ kulturalnà, atrakcyjnym i skupiajàcym wokół siebie aktywnych twórców i odbiorców sztuki oÊrodkiem. Miejscem spotkaƒ z historià i dniem dzisiejszym. Przyjaznym dla trafiajàcych tu
przypadkiem wprost z niedzielnego spaceru mieszkaƒców najbli˝szej okolicy,
turystów eksplorujàcych ciekawe miejsca Warszawy, naukowców i koneserów
sztuki karykatury i dla stałych bywalców.
Polska karykatura zapisała chlubnà kart´ w historii sztuki. Wystarczy przytoczyç nazwiska tak wybitnych twórców jak: Daniel Chodowiecki, Jan Matejko,
Witold Wojtkiewicz, Kazimierz Sichulski, Stanisław Witkiewicz „Witkacy”,
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
3
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Bruno Schulz, Tytus Czy˝ewski, Zygmunt Waliszewski, Henryk Tomaszewski,
Tomasz Jura, Rosław Szaybo, Juliusz Puchalski, Janusz Stanny, Eryk Lipiƒski,
dla których stanowiła wa˝ki Êrodek artystycznego wyrazu. W okresie mi´dzywojennym karykatura rozkwitała. Pisma satyryczne „Mucha”, „Szpilki”, „Cyrulik Warszawski”, „Szczutek”, „Kocynder”, „Wróble na Dachu”, „Powrót Taty
– Ulotne Pismo Satyryczne” i wiele innych były oÊrodkami, wokół których skupiali si´ znani graficy.
II Wojna Âwiatowa to czas karykatury walczàcej. „Warszawa 1939 – 1944. Satyra konspiracyjna oraz okupacyjna rzeczywistoÊç w rysunkach polskich grafików” była pierwszà wystawà popularyzujàcà ten okres w Muzeum Karykatury po obj´ciu przeze mnie stanowiska dyrektora tej placówki (2012). Wystawa cieszyła si´ olbrzymim zainteresowaniem. Ze wzgl´du na jej edukacyjny charakter Muzeum zorganizowało prelekcje dla młodzie˝y szkolnej
połàczone ze zwiedzaniem wystawy z kustoszem.
Po wojnie ton polskiej satyrze nadawały „Kocynder”, „Mucha”, „Karuzela”
i „Szpilki”. Presti˝owa nagroda Złotej Szpilki była marzeniem ka˝dego grafika. Miałem szcz´Êcie zostaç laureatem Złotej Szpilki (1972) ju˝ jako student
drugiego roku na Wydziale Grafiki warszawskiej Akademii Sztuk Pi´knych.
Podczas uroczystoÊci wr´czenia nagród laureatom, która odbyła si´ w redakcji, poznałem nagrodzonego Złotà Szpilkà z Wawrzynem póêniejszego zało˝yciela i dyrektora Muzeum Karykatury Eryka Lipiƒskiego, który zaraził mnie
entuzjazmem do idei stworzenia muzeum.
W latach 50. ubiegłego wieku przestały si´ ukazywaç „Mucha” i „Kocynder”,
a po roku 1989 polska satyra prze˝yła powa˝ny kryzys; kolejno znikły „Karuzela” i „Szpilki”.
Mo˝na mówiç o prawdziwym szcz´Êciu, jakim było powołanie do ˝ycia przez
Eryka Lipiƒskiego (w roku 1978) Muzeum Karykatury, które gromadzi zbiory
polskiej i Êwiatowej karykatury. Gdyby nie jego determinacja i zaanga˝owanie
nie powstałby - unikalny, jeden z niewielu w Êwiecie - zbiór rysunku satyrycznego. Rozproszone w prywatnych archiwach prace nie zostałyby udost´pnione publicznoÊci. Pozostawione po upadku „Szpilek rysunki znalazły swoje
miejsce w Muzeum Karykatury, które stało si´ wkrótce jedynym centrum skupiajàcym najlepszych polskich karykaturzystów.
Po Êmierci Eryka Lipiƒskiego, ojca i pasjonata Muzeum, jego nast´pca popełnił szereg powa˝nych bł´dów; nieprzemyÊlana ekspozycja, brak kreatywnych
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
4
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
pomysłów, nieuporzàdkowany teren wokół Muzeum - nie podnosiły rangi tej
wyjàtkowej w skali Êwiatowej placówki. Brak nowoczesnych rozwiàzaƒ wykorzystujàcych rozwój technik wizualnych, brak wyrazistej koncepcji powodowały spadek atrakcyjnoÊci miejsca. Wizja i idea, jaka powinna towarzyszyç
tworzeniu programu działania Muzeum, stanowi bowiem czynnik decydujàcy
o powodzeniu przedsi´wzi´cia.
Specjalistyczna wiedza i doÊwiadczenie w obszarze działaƒ kulturalnych
obejmujàcych fenomen karykatury na Êwiecie, takich jak: wystawy, konkursy,
współdziałanie dyrektorów podobnych placówek z ró˝nych krajów, czy wiedza
o najwybitniejszych twórcach Êwiatowej i polskiej karykatury, to warunki niezb´dne do profesjonalnego zarzàdzania tym wyjàtkowym miejscem - Muzeum
Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie. Poniewa˝ posiadam niezb´dnà wiedz´ w zakresie, o którym powy˝ej, wykształcenie artystyczne i doÊwiadczenie mened˝erskie, chciałbym kontynuowaç rozpocz´tà przeze mnie
prac´ nad budowà presti˝owej marki tej instytucji.
Dzi´ki moim dotychczasowym działaniom Muzeum staje si´ coraz bardziej
rozpoznawalnà w Êwiecie wizytówkà Warszawy. Stanowi wa˝ny punkt na kulturalnej mapie stolicy.
Mocne zakotwiczenie w warszawskim pejza˝u tej niezwykłej placówki to atut
- do momentu obj´cia przeze mnie w lipcu 2011 roku stanowiska dyrektora nie wykorzystany. Dopiero podj´te przez mnie
inicjatywy i wdro˝enie innowacyjnych projektów
takich jak, np. Warszawskie Mi´dzynarodowe
Biennale Karykatury, którego pierwszà edycjà
był konkurs „Warszawa i Warszawka czyli dobrze i lepiej o naszej stolicy” i Mi´dzynarodowy
Konkurs na Rysunek Satyryczno-Humorystyczny „Piłka w grze” (2012 r.), spowodowały
wyjàtkowe zainteresowanie Muzeum Karykatury
Êwiatowych mediów i znaczny wzrost odwiedzin
turystów z Europy, USA, Kanady, Japonii, Chin.
Czy jest w Warszawie i w Polsce muzeum, które
odwiedziły Telewizja Al Jazeera (program dla
kilkusetmilionowej widowni arabskiej), Telewizja
Szwajcarska, Telewizja Bułgarska? Agence
The Sunday Times
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
5
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
CNN Mexico
Rozkładówka portugalskiego czasopisma „La Bola”
France Presse przekazała wywiad ze mnà do wielu agencji prasowych m.in.
do CNN Mexico na kraje hiszpaƒskoj´zyczne. Ukazały si´ publikacje na
Yahoo News (USA), The Independent (UK), Sunday Times (UK), saudigazette.com, uefa.com. Portugalskie czasopismo La Bola zamieÊciło reporta˝ z
wystawy i długi wywiad ze mnà na swojej rozkładówce. Ponadto publikowano
materiały o Muzeum Karykatury na Googlm.com – Chiny, Irancartoon.com,
Cartoon World News - Iran, Brasil Cartoon International, Ismailkar.com, ECC
Belgia – to był skutek mojej przemyÊlanej koncepcji programowej i profesjonalnie przeprowadzonych działaƒ promocyjnych.
Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego staje si´, zgodnie z zało˝eniami
Programu Rozwoju Kultury Warszawy, rozpoznawalnym „wyrazistym symbolem aktywnoÊci kulturalnej” miasta.
Mojà ambicjà jest przywrócenie znaczàcej roli sztuki karykatury w ˝yciu społecznoÊci Warszawy, bo jak pisze Anna Rusek w swojej pracy „WielowymiarowoÊç humoru” - „Poczucie humoru mo˝e odgrywaç ogromnà rol´ w
procesie rozwoju psychicznego jednostki, a szczególnie w sferze intelektualnej oraz emocjonalno-społecznej. Szcz´Êliwi ludzie sà mniej neurotyczni, a
bardziej ekstrawertywni, otwarci, ugodowi i sumienni. Reasumujàc, komizm
sprzyja rozwojowi”.
Osiàgnàłem niekwestionowany sukces na forum krajowym i mi´dzynarodowym, o czym Êwiadczà:
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
6
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
l
Budowa strony internetowej Muzeum, na którà w ciàgu 30 miesi´cy odnotowaliÊmy 999 700 wejÊç.
l
Ponad 3000 prac nadesłanych w ciàgu dwóch lat na konkurs „Rysunek miesiàca – Rysunek roku”.
l
Stała promocja Muzeum w Australii prowadzona przez panià Beat´ Joann´
Przedpełskà, dziennikark´ Dziennika Polskiego.
l
Odwiedziny w Muzeum Karykatury mediów mi´dzynarodowych o Êwiatowym zasi´gu.
l
Rosnàca grupa fanów Muzeum Karykatury na Facebooku (stan na 3 lipca
2014 r. – 2321 osób; w tym 1840 z Polski, 39 z Niemiec, 32 z USA, 23 z UK, 21
z Turcji, 21 z Brazylii, 20 z Rosji, 19 z Francji, 18 z Iranu, 16 z Włoch, 14 z Hiszpanii, 13 z Bułgarii, 13 z Ukrainy, 12 z Rumunii, 11 z Egiptu,11 z Portugalii).
l
Efektem wdro˝enia mojego autorskiego projektu „Spotkania z ˝artem” jest
stale powi´kszajàca si´ grupa wielbicieli Muzeum wÊród seniorów, do których jest on adresowany. Sà to wykłady prowadzone przeze mnie i St. Kustosza Andrzeja I. Kordel´ o historii karykatury, Muzeum i artystach
karykatury, połàczone z prezentacjà prac mistrzów oraz zwiedzaniem i
omawianiem aktualnie trwajàcej wystawy.
l
Zwi´kszajàca si´ liczba dzieci odwiedzajàcych Muzeum i aktywnie uczestniczàcych w projekcie „Podaruj ˝art Muzeum”.
l
Stała obecnoÊç Muzeum w mediach – radio, telewizja, prasa, Internet.
l
Aktywne uczestnictwo w wystawach zwykłych ludzi oraz wybitnych osobistoÊci ˝ycia kulturalnego i politycznego, spragnionych dobrej rozrywki - co
pozwala wnioskowaç, ˝e oferta Muzeum jest interesujàcà i ciekawa, bo adresowana do wszystkich grup społecznych. Muzeum w ramach terapii zaj´ciowej odwiedzajà stale osoby z niepełnosprawnoÊcià umysłowà. Sà to
podopieczni Stowarzyszenia „Razem dla niepełnosprawnoÊci”oraz Instytutu Psychiatrii i Neurologii z Oddziału Dziennego Psychiatrycznego z Warszawy (ul. Sobieskiego 9), z Mazowieckiego Centrum Psychiatrii
„Drewnica”, z Mazowieckiego Szpitala Bródnowskiego, ze Szpitala Bielaƒskiego, Stowarzyszenia „Otwarte Drzwi” OÊrodek Dziennego Pobytu i Rehabilitacji Społecznej, Stowarzyszenia Rozwoju Psychoterapii i Psychiatrii
Ârodowiskowej „Azaliona”.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
7
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Oferta kulturalna Muzeum wzbogacana jest o wyst´py wybitnych artystów Leszka Długosza, Jacka Fedorowicza, Macieja Pietrzyka - co stanowi dodatkowà atrakcje dla zaproszonych na wernisa˝e goÊci.
W dziale VI. Planowane wystawy i wydarzenia problemowo-tematyczne
przedstawiam plan kolejnych działaƒ majàcych rozwijaç ide´ aktywnego
udziału Muzeum w ˝yciu kulturalnym w wymiarze lokalnym i globalnym, a w
dziale V. Muzeum otwarte i dost´pne - kierunki współpracy z szeroko pojmowanymi podmiotami, których domenà sà działania w sferze kultury.
Sukcesywnie wprowadzam nowoczesne technologie pozwalajàce na zwi´kszenie aktywnego uczestnictwa zwiedzajàcych w procesy edukacyjne i poznawcze sztuki satyry.
Frekwencja od 2011 roku (to jest od obj´cia przeze mnie stanowiska dyrektora)
wzrosła o 300%.
W poszukiwaniu dobrego humoru warto zajrzeç na ulic´ Kozià 11!
II. Muzeum kreatywne
Profesjonalnie skonstruowany program działalnoÊci Muzeum pozwala
generowaç u odbiorcy reakcje, które sprzyjajà jego rozwojowi, pobudzajà
kreatywne myÊlenie. Przykładowe propozycje, które przedstawiam w tym
dziale, zaplanowane zostały by osiàgnàç tak zdefiniowany cel.
Zadaniem Muzeum jest prezentowanie ró˝norodnych postaw twórczych z obligatoryjnà dbałoÊcià o najwy˝szy poziom prezentowanych prac. Ró˝norodnoÊç jest immanentnà cechà charakteryzujàcà Êrodowisko twórcze.
Pokazanie tej rozmaitoÊci pozwoli wyrobiç wÊród zwykłych odbiorców kultury
ÊwiadomoÊç, ˝e charakterystyczne dla naszych czasów bogactwo kierunków
i postaw w sztuce - w tym najszerzej rozumianej dziedzinie rysunku satyrycznego - jest nie do przecenienia. Ekspozycje, które zamierzam zrealizowaç
b´dà cechowaç si´ powy˝szymi zało˝eniami. W Muzeum zostanà zrealizowane wystawy i działania artystyczne i edukacyjne:
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
8
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
1.1. Wystawy indywidualne, prezentujàce rysunki współczesnych, wybitnych
twórców karykatury – Bartłomieja Belniaka, Andrzeja Graniaka, Zbigniewa Woêniaka, Krzysztofa Grzondziela, Jerzego Fedro, którzy dotychczas nie mieli wystawy indywidualnej w Muzeum, a których dorobek
artystyczny obliguje do takiego wyró˝nienia. W trakcie trwania wystaw
zorganizowane zostanà spotkania autorskie z widzami.
1.2. Wystawy zbiorowe o charakterze przeglàdu współczesnej satyry w Polsce
i zagranicà:
a. Wystawa pokonkursowa – Rysunek miesiàca – Rysunek roku „Najlepsze
z najlepszych” stanowiàca rysunkowà kronik´ komentujàcà wydarzenia
mijajàcego roku (kontynuacja projektu).
b. W ramach współpracy z oÊrodkami w Polsce, organizujàcymi mi´dzynarodowe konkursy satyryczne - wspólna wystawa prezentujàca ich osiàgni´cia (nowy projekt).
c. W ramach współpracy z muzeami zagranicà - wystawy rysowników z Bułgarii (realizacja w listopadzie bie˝àcego roku), W´gier, Portugalii, Serbii,
Ukrainy.
1.3. Skarby archiwum - wystawa plenerowa (nowy projekt)
1.4. Prezentacja prac młodych twórców, wyłanianych spoÊród uczestników
konkursu „Rysunek miesiàca - Rysunek roku” i innych konkursów organizowanych przez Muzeum - wystawa zbiorowa. Daje si´ zauwa˝yç optymistyczna tendencja coraz liczniejszego uczestnictwa w wystawach
i konkursach artystów-debiutantów. Stàd interesujàcym b´dzie pokazanie, co bawi i co poddajà krytyce przedstawiciele najmłodszego pokolenia rysowników (nowy projekt).
1.5. Wystawa prac nagrodzonych w projekcie „Podaruj ˝art Muzeum”- to
ciekawy eksperyment b´dàcy kolejnà formà integracji publicznoÊci
z Muzeum. Opis projektu w punkcie 3, w dziale Muzeum otwarte
i dost´pne. Interakcja z widzem - str. 28. Jak dowodzà współczesne badania „aktywny wkład w niezwykłe wydarzenia zwi´ksza kognitywnà elastycznoÊç, bardziej ni˝ aktywny (lub poÊredni wkład ) w „normalne”
doÊwiadczenia”. Maciej Graca „Psychologiczna kreatywnoÊç. Jak byç
bardziej kreatywnym i pokonaç blokad´ kreatywnoÊci”.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
9
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
1.6. Rozpoczàłem działania zmierzajàce do pozyskania miejsca, gdzie mieszkał i tworzył Zbigniew Lengren. Miejsce to b´dzie filià Muzeum Karykatury, w której - obok wystawy prezentujàcej dorobek tego znakomitego
artysty - zostanà zorganizowane ró˝ne zdarzenia artystyczne, pomagajàce budowaç mark´ Warszawy jako interesujàcego miasta kultury zgodnie z Programem Rozwoju Kultury w Warszawie do roku 2020.
Miasto Kultury i Obywateli. Zbigniew Lengren jest w Warszawie postacià
kultowà. Tu, w magicznym klimacie Starówki narodził si´ profesor Filutek.
Wraz z córkà artysty planuj´ upami´tniç to miejsce muralem na Êcianie
szczytowej budynku. Projekt muralu przygotowany przez panià Katarzyn´
Lengren przedstawia symbole Warszawy rysowane przez Z. Lengrena
w jego opowieÊciach rysunkowych .
1.7. Współpraca autorów utworów literackich o treÊciach komicznych z karykaturzystami o charakterze performance i happeningu. Badania przeprowadzone przez prof. Bena Jonesa dowodzà, ˝e współpraca jest
wa˝nym czynnikiem procesu kreowania doskonałych pomysłów i cz´sto
nawet przeci´tne projekty dzi´ki współpracy stajà si´ perfekcyjne. Dlatego, korzystajàc z tych badaƒ, nale˝y poszerzaç pola projektów, stwarzajàc warunki do kreowania nowatorskich działaƒ interkulturalnych.
Szczegółowy opis projektu w opracowaniu.
1.8. Stała współpraca z ludêmi nauki podczas opracowywania wystaw tematycznych, tak jak to miało miejsce przy organizowaniu wystawy „Warszawa 1939 - 1944. Satyra konspiracyjna oraz okupacyjna rzeczywistoÊç w rysunkach polskich grafików” – opracowania merytorycznego
dokonał prof. Tomasz Szarota i obecnie realizowanej wystawy „Wielka
Wojna i Pokój – w setnà rocznic´ wybuchu I wojny Êwiatowej” – opracował dr Piotr Szlanta z Uniwersytetu Warszawskiego.
1.9. Poszerzanie tematyki wystaw o prace z ró˝nych dziedzin sztuk plastycznych, zawierajàcych treÊci i idee komiczne, groteskowe etc. malarstwo,
rzeêba, street-art, performance (nowy projekt).
1.10. Kontynuacja projektu „Spotkania z ˝artem”, skierowanego do seniorów
(patrz str. 6 - Muzeum Karykatury wyjàtkowe miejsce w stolicy).
1.10. Wystawy tematyczne adresowane do dzieci. Ze wzgl´du na wa˝ne funkcje, jakie humor odgrywa w wychowaniu, edukacji, rozwoju intelektualnym, a nawet wspieraniu zdrowia fizycznego i redukcji stresu,
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
10
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
powinnoÊcià Muzeum Karykatury jest stworzenie szerokiej oferty programowej skierowanej do dzieci i młodzie˝y (patrz punkt 1.6, 1.11, 1.12).
1.11. Wystawa filmu animowanego o tematyce humorystycznej (nowy projekt).
1.12. Wystawa komiksu o tematyce humorystycznej (nowy projekt).
1.13. Akcje o charakterze performerskim artystów karykatury eksploatujàcych
szersze ni˝ tylko rysunek obszary aktywnoÊci artystycznej (nowy projekt).
1.14. Muzeum w drodze – mobilna prezentacja prac Muzeum w dzielnicach
o ubogiej ofercie kulturalnej we współpracy z samorzàdami dzielnic;
prezentacje w przestrzeni publicznej oraz w małych miejscowoÊciach –
akcja letnia (nowy projekt).
1.15. Akcje uliczne – rysowanie na ˝ywo – kontynuacja podejmowanych w latach 2012 i 2013 zdarzeƒ artystycznych polegajàcych na portretowaniu
(przez zatrudnionych przez Muzeum karykaturzystów) przechodniów.
Osoby portretowane otrzymujà swój wizerunek w prezencie. Projekt
inspiruje do aktywnej zamiany ról – z widza w artyst´. Osoby uczestniczàce w wydarzeniu mogà narysowaç karykatur´ dyrektora Muzeum.
Nagrodà jest zaproszenie na najbli˝szy wernisa˝. W trakcie trwania
imprezy rozdawane sà materiały reklamujàce Muzeum Karykatury.
1.16. Prezentacje audiowizualne.
a. W trakcie trwania wystaw prezentowane sà - zwiàzane z nimi tematycznie - filmy wzbogacajàce, edukujàce i poszerzajàce wiedz´ o artystach
i sztuce karykatury.
b. Na monitorze stale wyÊwietlana jest prezentacja medialna o twórcy Muzeum Eryku Lipiƒskim, ilustrowana rysunkami artysty.
c. Stała prezentacja zbioru plakatów wykonanych przez wybitnych grafików (mo˝liwoÊç zakupu).
d. Prezentowane b´dà filmy o ró˝nych gatunkach sztuki karykatury.
e. Przygotujemy filmy prezentujàce sylwetki wybitnych karykaturzystów,
których prace znajdujà si´ w zbiorach Muzeum.
f. Powstajà filmy dokumentujàce wydarzenia zwiàzane z działalnoÊcià
Muzeum.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
11
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
1.17. Organizowanie wystaw w przestrzeni publicznej
Zwi´kszajàca si´ liczba zwiedzajàcych MK przekłada si´ na popularyzacj´
sztuki karykatury, ale co równie wa˝ne, daje satysfakcj´ prezentujàcym w nim
swoje prace artystom. ÂwiadomoÊç, ˝e prace nie sà wykonywane do przysłowiowej szuflady, sà oglàdane i nierzadko podziwiane, stanowi imperatyw do
dalszej pracy twórczej, co w oczywisty sposób przekłada si´ na rozwój polskiej sztuki karykatury. Ma to szczególne znaczenie w czasach, kiedy sztuka
karykatury pozbawiona została mo˝liwoÊci prezentacji w pismach stricte satyrycznych, takich, jakimi były „Szpilki” czy „Karuzela”, a których znikni´cie z
rynku prasowego nie zostało zastàpione przez ˝adne inne medium o podobnej randze. Z pozostałych na rynku pism ˝art prasowy (cartoon) został,
w znacznym stopniu, wyeliminowany. èle by si´ stało, gdyby tak zasłu˝ona
i wa˝na dziedzina polskiej sztuki znikn´ła ze sceny kulturalnej. W poczuciu
misji, jakà stawia przed sobà Muzeum Karykatury, podejmuj´ działania majàce nie tylko do tego nie dopuÊciç, ale wr´cz inicjuj´ zdarzenia i projekty stymulujàce stałà obecnoÊç rysunku satyrycznego w krajobrazie kulturalnym
Warszawy, Polski i Êwiata.
III. Egalitarny znaczy dobry
1. Znaczenie edukacji w programie Muzeum Karykatury
Muzeum Karykatury przywiàzuje do procesów edukacyjnych szczególnà
wag´. Edukowanie do karykatury to wyzwanie, do którego trzeba si´ bardzo
solidnie przygotowaç, uwzgl´dniajàc ró˝ne mo˝liwoÊci poznawcze zwiedzajàcych i dostosowujàc do nich programy edukacyjne.
Na rol´ sztuki w wychowaniu zwraca szczególnà uwag´ m.in. Bohdan Dziemidok w ksià˝ce „O Komizmie, Od Arystotelesa do dzisiaj” - „Wychowanie
pozostaje tak˝e jednà z najwa˝niejszych funkcji sztuki. […] Wielkie mo˝liwoÊci
wychowawcze komizmu widzieli myÊliciele ró˝nych czasów i ró˝nych przekonaƒ. Ju˝ Rzymianie mówili: satira ridendo castigat mores. Blaise Pascal wyraênie podkreÊla wychowawczà rol´ wyÊmiewania - „MiłoÊç bliêniego […]
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
12
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
ka˝e niekiedy Êmiaç si´ z bł´dów ludzi, aby ich samych skłoniç do Êmiania
si´ z nich.” Bergson w ch´ci naprawy bł´dów dostrzegał istotnà i specyficznà
rol´ komedii - „Poglàdy filozofów idà w parze ze zdaniem etnologów, etnografów i socjologów, którzy we wra˝liwoÊci na oÊmieszenie i skłonnoÊci ludzi do
szydzenia upatrujà pot´˝ne czynniki wychowawcze”.
Molier pisał, ˝e „nic tak nie oddziałuje na ludzi jak przedstawienie ich wad”.
˚art jest w swojej istocie egalitarny. ˚artowaç i Êmiaç si´ lubi ka˝dy bez
wzgl´du na poziom wykształcenia, miejsce i czas urodzenia. To zjawisko
mo˝na i nale˝y wykorzystaç do umo˝liwiania masowemu odbiorcy kontaktu
ze sztukà wysokà, zawierajàcà w swych treÊciach elementy komiczne, której
nie obejrzałby w miejscach, do których nie zaglàda z obawy np. by nie doznaç
rozczarowania brakiem zrozumienia sztuki, bł´dnà w zało˝eniu, ale doÊç
powszechnà obawà przed oÊmieszeniem w tzw. „Êwiàtyniach sztuki
awangardowej”. WłaÊnie egalitarny charakter sztuki karykatury, jej bezsprzeczna popularnoÊç mo˝e w procesie edukacji kulturalnej odgrywaç rol´
nie do przecenienia.
Nadrz´dnym celem jest wysoka jakoÊç artystyczna i merytoryczna podejmowanych przez Muzeum działaƒ. Cz´sto zaliczany do tzw. kultury masowej
rysunek satyryczny nie mo˝e byç uto˝samiany z bylejakoÊcià i wciskajàcym
si´ wsz´dzie kiczem. Dlatego na dyrektorze Muzeum spoczywa obowiàzek
upowszechniania i popularyzowania najlepszych wzorców w ka˝dym z prezentowanych gatunków karykatury i rysunku satyrycznego. T´ role w czasopismach satyrycznych pełnił swego czasu redaktor graficzny – profesjonalny
twórca o wysokich kwalifikacjach i niekwestionowanym autorytecie. Miało to
zbawienny wpływ na jakoÊç popularyzowanych prac. Obecnie tych mechanizmów brak. W realizowanym dotychczas przeze mnie programie
i prezentowanej koncepcji programowej Muzeum Karykatury, obok wystaw
prac z gatunku humoru pogodnego (Karol Ferster), b´dzie prezentowało wystawy twórczoÊci trudniejszej w odbiorze, ze sfery kultury wysokiej, zawierajàcej w sobie elementy asteiczne dla umo˝liwienia pełnego rozwoju
kompetencji kulturowych osobom odwiedzajàcym Muzeum i uczestniczàcym
w oferowanych programach edukacyjnych.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
13
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
2. Kierunki działaƒ edukacyjnych
Edukacja przez sztuk´ powinna byç kierowana do wszystkich grup społecznych, zach´caç do aktywnego uczestnictwa mieszkaƒców w zdobywaniu
wiedzy o tej sferze ˝ycia i czerpania przyjemnoÊci wynikajàcej z mo˝liwoÊci
bezpoÊredniego kontaktu ze sztukà. UÊwiadomienie wagi doznaƒ natury
estetycznej i poznawczej, jakie niesie ze sobà mo˝liwoÊç obcowania z dziełem, powinna byç przekazywana odbiorcom poprzez uczestniczenie w wykładach o sztuce, w tym przede wszystkim sztuce satyrycznej, przygotowanych w oparciu o opracowania naukowe zbiorów Muzeum.
Muzeum b´dzie organizowaç:
Wykłady
l
Opracowanie cyklu wykładów dla dzieci i młodzie˝y, podobnie jak obecnie
prowadzone wykłady dla Uniwersytetów Trzeciego Wieku, na temat komizmu, sztuki karykatury, ilustrowane dziełami ze zbiorów Muzeum. Na wykłady zapraszane b´dà szkoły wszystkich stopni nauczania. Oferta obejmie
równie˝ mo˝liwoÊç przeprowadzenia wykładu w zainteresowanych
szkołach.
l
Wykłady „Âmiech i dobry humor w szkole” – zewn´trzne w szkołach (nowy
projekt)
l
Wykłady o karykaturze i jej historii dla dorosłych – w Muzeum – dla Uniwersytetów Trzeciego Wieku - „Od Hogarta do Janowskiej” (kontynuacja).
l
Zewn´trzne np. w bibliotekach, w plenerze w połàczeniu z Rysowaniem „na
˝ywo” (w parku obok Muzeum) - nowy projekt.
l
Obecnie przygotowuj´ mini wykład o historii karykatury polskiej „Od Âredniowiecza do dnia dzisiejszego”.
l
Wykłady o sztuce karykatury dla Êrodowiska nauczycielskiego (nowy
projekt).
l
Wykłady o roli ˝artu w historii sztuki, psychologii, socjologii, antropologii,
etnografii etc. skierowane do Êrodowiska artystycznego we współpracy
ze Êrodowiskiem naukowym, dyskusje (nowy projekt).
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
14
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Lekcje rysowania
l
Lekcje rysowania w szkole prowadzone przez dyplomowanego artyst´ rysownika we współpracy z nauczycielem zaj´ç plastycznych (nowy projekt).
l
Lekcje rysowania dla dzieci i młodzie˝y w siedzibie Muzeum Karykatury połàczone z prelekcjà o sztuce karykatury i zwiedzaniem aktualnej wystawy
l
Lekcje rysunku dla dorosłych (nowy projekt).
Wystawa plenerowa - „Galeria uliczna” - oferta dla niezainteresowanych
W ka˝dej społecznoÊci istniejà grupy, które nie uczestniczà w ˝yciu kulturalnym, nie chodzà do teatru, nie czytajà ksià˝ek, a muzea omijajà szerokim łukiem. Charakteryzuje je brak potrzeb rozwoju osobowego. Do takich właÊnie
grup adresowany jest projekt „Galeria uliczna”. Na zewnàtrz Muzeum, tu˝
przy wejÊciu do miejskiego parku, prezentujemy wystawy plenerowe. Ka˝dy
przechodzieƒ mo˝e bezpłatnie korzystaç z dobrej zabawy, jakà oferuje rysunek satyryczny. Ekspozycja jest zmieniana cyklicznie. Działanie projektu zakłada kreowanie nawyku uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych i ma
wykształcaç potrzeb´ osobistego kontaktu ze sztukà.
IV. Muzeum zintegrowane
Zintegrowane z ró˝nymi instytucjami działania, majàce przyczyniaç si´ do
tworzenia autentycznych wi´zi mi´dzy nimi, w celu mo˝liwie najpełniejszego
prezentowania sztuki, sà powinnoÊcià ka˝dej placówki kultury. W ramach takich działaƒ Muzeum Karykatury b´dzie kontynuowaç ju˝ wczeÊniej podj´te
przeze mnie i rozpoczynaç kolejne zadania:
l
Współpraca z instytucjami samorzàdowymi Warszawy – Rada Warszawy,
samorzàdy dzielnic, sejm (kontynuacja działaƒ). Nawiàzanie kontaktów z
instytucjami samorzàdowymi Warszawy w celu organizowania wspólnych
wystaw tematycznych prezentujàcych charakterystyczny koloryt okreÊlonej
dzielnicy, jej specyfik´ w oparciu o materiały zgromadzone w Muzeum
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
15
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Karykatury i placówki kultury podległe samorzàdowi np. Praga – Stefan
Wiechecki czy Gwidon Miklaszewski „Nasza Syrenka” (nowy projekt).
l
Współpraca z oÊrodkami akademickimi: ASP, UW, PAN w celu kontynuowania wspólnych projektów, jak np.: wykład otwarty prof. Lexa Drewiƒskiego
– Poster demonstration - zorganizowany przez Muzeum Karykatury we
współpracy z warszawskà Akademia Sztuk Pi´knych oraz Stowarzyszeniem
Twórców Grafiki U˝ytkowej STGU, w trakcie zorganizowanej przez Muzeum
wystawy twórcy, czy współpraca przy przygotowaniach do majàcej si´
odbyç wystawy „Wielka wojna i pokój” z dr Piotrem Szlantà z Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego
l
Nawiàzanie współpracy z instytucjami kultury w Waszawie - np. Teatrem
Kwadrat, Teatrem Komedia - ze wzgl´du na pokrewny obszar działaƒ –
komizm (nowy projekt).
l
Kontynuacja współpracy ze Stołecznà Estradà przy realizacji wspólnych
projektów wzorem lat ubiegłych – wystawa rysunków z wystawy „Piłka
w Grze” i rysowanie „na ˝ywo” na Barbakanie (2012 r.) oraz wystawa rysunków z wystawy „Warszawa i Warszawka” i rysowanie „na ˝ywo” w Parku
Fontann (2013 r.) na Podzamczu.
l
Kreowanie wokół Muzeum Êrodowiska opiniotwórczego - rozpocz´cie
wydawania gazety Muzeum o charakterze satyrycznym, współpraca
z instytucjami pozarzàdowymi, grupami artystycznymi, wybitnymi osobowoÊciami artystycznymi (Jacek Fedorowicz, Lex Drewiƒski, Lech Fràckowiak).
Wst´pem do tych działaƒ jest wskazanie przeze mnie do składu Rady Muzeum najwybitniejszych postaci ˝ycia artystycznego Warszawy. Zamierzam
powołaç kolegium doradcze o charakterze stałym, w celu ÊciÊlejszej współpracy z kolegami rysownikami.
l
Obejmowanie patronatem wysokiej rangi działaƒ artystycznych. Od trzech
lat Muzeum uczestniczy w Interdyscyplinarnym Festiwalu Sztuk w ˚yrardowie, organizowanym przez Fundacj´ ArtHolding.
l
Współpraca z organizacjami, fundacjami, stowarzyszeniami - tylko w roku
2013 Muzeum uczestniczyło w akcjach: „Odpady na kulturalne wypady” z
Fundacjà Sztuki Współczesnej „In Situ”, firmà Silesia Events w akcji „Tropy
Europy”, w realizacji gry miejskiej „Tajemnica Zaginionego Serca” organizowanej przez Europejskie Stowarzyszenie Studentów Medycyny EMSA w
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
16
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Warszawie, stale współpracuje ze Stowarzyszeniem „Razem dla niepełnosprawnych”.
l
Współpraca z oÊrodkami ogólnopolskimi organizujàcymi wystawy karykatury i mi´dzynarodowe konkursy rysunku satyrycznego. Muzeum obejmuje
patronat honorowy i merytoryczny nad znaczàcymi wydarzeniami dotyczàcymi jego statutowych obowiàzków. W miar´ mo˝liwoÊci funduje nagrody
w konkursach innych organizatorów i prezentuje wystawy pokonkursowe
w swojej siedzibie (Manufaktura Satyry, Tuba Satyrica, Debiut, Jaka b´d´,
Satyrykon).
l
Wypo˝yczanie wystaw placówkom upowszechniana kultury na terenie kraju
l
Współpraca z placówkami zagranicznymi; Serbia, W´gry, Portugalia, Bułgaria. Kontynuacja nawiàzanej przeze mnie współpracy z dyrektorami muzeów i placówek kultury zajmujàcych si´ gromadzeniem i udost´pnianiem
zbiorów sztuki karykatury np. wymiana mi´dzy Domem Humoru i Satyry
w Gabrowie (Bułgaria) i Muzeum Karykatury w Warszawie wystaw prezentujàcych dorobek artystów polskich i bułgarskich. We wrzeÊniu b.r. w
Bułgarii zostanie zaprezentowana twórczoÊç 35 polskich rysowników. W
pomoc w realizacji projektu zaanga˝owany jest Instytut Polski w Sofii.
l
Współpraca z Instytutami Polskim i ambasadami - została nawiàzana
współpraca i zorganizowano prezentacje polskiej sztuki karykatury wspólnie z Instytutem Polskim w Wiedniu, Ambasadà Polskà w Serbii i Instytutem
Polskim w Budapeszcie. Szczegółowy opis współpracy zawierajà sprawozdania z lat 2012-2013. Czyni´ kolejne kroki w celu rozszerzenia współpracy
z placówkami polskimi w innych krajach.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
17
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
V. Muzeum otwarte i dost´pne
Komunikowanie si´ ze społeczeƒstwem za pomocà programów i działaƒ promocyjnych nale˝y do priorytetowych zadaƒ majàcych na celu dotarcie do jak
najszerszego kr´gu odbiorców. Nowoczesne techniki multimedialne wyznaczajà nowe Êcie˝ki komunikacji i informacji, co w znaczny sposób poszerza
mo˝liwoÊci popularyzowania Muzeum. W swoich działaniach staram si´ wykorzystaç zarówno tradycyjne, jak i najnowsze, sposoby rozpowszechniania
wiedzy o tej unikatowej w skali globalnej placówce kultury.
1. DziałalnoÊç popularyzatorska:
l
Wystàpienia dyrektora Muzeum i sekretarza konkursów w programach
informacyjnych i publicystycznych poÊwi´conych sztuce karykatury oraz
propagujàcych wystawy w Muzeum Karykatury; w radiu i telewizji oraz
liczne wypowiedzi dla prasy i mediów internetowych.
l
Udział Muzeum Karykatury w Nocy Muzeów – 18/19 maja 2013, frekwencja
3.421 osób, a w tegorocznej - 3474 osoby.
l
Dzieƒ Dziecka w Muzeum Karykatury – spotkanie z dzieçmi ze szkoły podstawowej nr 220 w Warszawie, prowadzone przez aktora Tadeusza Chudeckiego. Zorganizowano konkursy i zabawy. Zwiedzanie aktualnej ekspozycji.
Upominki dla dzieci. Frekwencja - 62 osoby.
l
Muzeum stale zamieszcza informacje o nowych wystawach w Êrodkach komunikacji miejskiej (metro, autobusy). To skuteczny sposób dotarcia do najwi´kszej liczby osób. Działania te sà i b´dà kontynuowane.
l
Zamierzam zamieÊciç blog Muzeum w Internecie dla tej cz´Êci społecznoÊci, dla której sieç stanowi podstawowe êródło informacji.
l
Klub MiłoÊników Muzeum Karykatury „Koza”. Jest to skuteczna forma popularyzowania Muzeum wÊród mieszkaƒców Warszawy. MiłoÊnik-pasjonat
mo˝e zdziałaç wiele dobrego na rzecz Muzeum, a swojà aktywnoÊcià
pomagaç w utrwalaniu marki placówki (nowy projekt).
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
18
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
2. Muzeum wirtualne
Intensyfikacja prac nad digitalizacjà zbiorów umo˝liwi, w niedługim czasie,
ich wirtualnà prezentacj´. Muzeum wirtualne dzi´ki nowym technikom komunikacji stwarza mo˝liwoÊç uczestnictwa w kulturze tym grupom społecznym,
które z ró˝nych powodów nie mogà odwiedziç Muzeum w realnej rzeczywistoÊci i stanowi (przy zastosowaniu wysokiej jakoÊci prezentacji) dost´pnà
i skutecznà zach´t´ do wizyty osobistej; jednoczeÊnie pozwoli na poszerzenie
wiedzy o sztuce karykatury. Nale˝y jednak podkreÊliç, ˝e nawet najlepszy projekt muzeum wirtualnego nie mo˝e zastàpiç obligatoryjnego udost´pnienia
publicznoÊci oryginałów b´dàcych w posiadaniu placówki. Szczególnie, ˝e
wiele z nich to prawdziwe skarby sztuki karykatury polskiej i zagranicznej.
3. Działania promocyjne
Działania majà słu˝yç ugruntowaniu marki Muzeum Karykatury jako placówki
przyjaznej, ukierunkowanej na propagowanie sztuki karykatury.
Zakres działaƒ promocyjnych b´dzie analogiczny do przeprowadzonych
w roku 2013 (przedstawiony poni˝ej) i stale rozszerzany.
Internet i social media:
l Strona
internetowa
Dwuj´zyczna (polsko-angielska) strona internetowa Muzeum odnotowała ok.
800 000 odsłon (stan na grudzieƒ 2013).
Niesłabnàce zainteresowanie stronà internetowà www.muzeumkarykatury.pl
to efekt jej atrakcyjnej formy, zawierajàcej wa˝ne dla artystów i odwiedzajàcych Muzeum informacje. Du˝ym zainteresowaniem cieszy si´ galeria online,
prezentujàca prace nagrodzone i wyró˝nione w konkursie „Rysunek Miesiàca
- Rysunek Roku”.
Strona internetowa www.muzeumkarykatury.pl jest systematycznie aktualizowana. Przedstawia bie˝àce informacje o wystawach Muzeum (minionych, aktualnych i przyszłych), informacje dotyczàce zbiorów archiwalnych oraz
histori´ powstania placówki. Na stronie zamieszczane sà reprodukcje prac,
fotografie z wystaw i wernisa˝y.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
19
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Wirtualne centrum prasowe pt. „media o nas” przedstawia najwa˝niejsze
publikacje dotyczàce działalnoÊci muzeum, szczególnie organizowanych
wystaw i konkursów.
W dziale „aktualnoÊci” znajdujà si´ zakładki informujàce o nadchodzàcych
wydarzeniach, konkursach plastycznych, organizowanych przez Muzeum
oraz wszelkie informacje dotyczàce działalnoÊci Muzeum. Na stronie głównej
pojawiajà si´ aktualizowane, animowane banery zach´cajàce do dalszej eksploracji.
W dziale „linki” internauci znajdujà adresy stron internetowych partnerów,
muzeów karykatury na Êwiecie oraz portali zajmujàcych si´ rysunkiem
satyrycznym i innymi wydarzeniami artystycznymi dotyczàcymi karykatury.
Ze strony Muzeum Karykatury mo˝na uzyskaç przekierowanie do portalu
Facebook.
l Facebook
Na koniec roku 2013 profil Muzeum Karykatury liczył 1,8 tyÊ. sympatyków
i stale roÊnie (obecnie 2345 sympatyków).
Na portalu społecznoÊciowym Facebook, w 2013 roku, udost´pniono mi´dzy
innymi: informacje o wystawach, promujàce je materiały video, aktualnoÊci,
wyniki Konkursu na Rysunek Miesiàca (styczeƒ-grudzieƒ), wirtualnà wycieczk´ po Muzeum i video-przewodnik (jak trafiç do Muzeum). Prowadzone
sà promocje wydawnictw Muzeum, np. „Leksykonu polskich artystów karykatury”. Prezentowane sà sylwetki artystów, wiadomoÊci ze Êwiata satyry
i karykatury oraz rysunki satyryczne, nagrodzone w ró˝nych konkursach
organizowanych przez Muzeum.
Portal jest szybkà platformà kontaktu ze zwiedzajàcymi i artystami.
l Współpraca
z portalami internetowymi – obecnoÊç w Internecie
Dystrybucja informacji o wystawach i imprezach organizowanych przez Muzeum za poÊrednictwem stale uzupełnianej i modyfikowanej bazy portali
internetowych o tematyce informacyjnej, kulturalnej, historycznej, artystycznej
i satyrycznej, m.in.: kulturaonline.pl, artinfo.pl, warszawa.pl, irka.pl, wp.pl,
onet.pl czy interia.pl.
Przekazywanie informacji prasowych do ok. 300 redakcji i dziennikarzy.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
20
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Wprowadzono informacje o Muzeum do wi´kszoÊci najwa˝niejszych turystycznych i kulturalnych baz internetowych i portali, m.in.: gazeta.pl, tvp.info.pl,
museo.pl, miejskalornetka.pl, kulturalnawarszawa.pl, artinfo.pl, aktivist.pl,
warszawanaszemiasto.pl, designattack.pl, mmwarszawa.pl, reporter.pl, wawalove.pl. Na bie˝àco uzupełniano informacje o ekspozycjach i wydarzeniach
w Muzeum.
Informacje o wystawach sà umieszczane na portalu kulturalna.warszawa.pl.
Oprócz tekstów publikowane sà grafiki i filmy. Wszystkie wydarzenia posiadajà status „wa˝ne”, przez co sà wyró˝niane na stronie głównej.
Regulamin konkursu „Warszawa i Warszawka, czyli dobrze i lepiej o naszej
stolicy” został zamieszczony na wszystkich najwa˝niejszych portalach internetowych poÊwi´conych sztuce karykatury i rysunku satyrycznego na całym
Êwiecie: ECC Kruishoutem (Belgia), Googlm (Chiny), CWN Cartoon World
News (Iran) i wielu innych.
Informacja o ogólnopolskim konkursie „Rysunek Miesiàca” wraz z regulaminem pojawiła si´ na stronach stowarzyszeƒ artystycznych, Zwiàzku Polskich
Artystów Plastyków, Stowarzyszenia Polskich Artystów Karykatury, uczelni artystycznych oraz portali typu: aktualnekonkursy.pl, designattack.pl/konkursy,
planetasztuki.pl, oto-konkursy.pl.
W czasie wystawy plenerowej „Warszawa i Warszawka, czyli dobrze i lepiej
o naszej stolicy”, informacje o imprezie pojawiły si´ na stronie współorganizatora - „Stołecznej Estrady”.
l Relacje
z mediami
Utrzymywano bie˝àce relacje z mediami w celu kreowania pozytywnego
wizerunku Muzeum. Informacje o imprezach były szeroko odnotowywane
w telewizji, radiu, prasie oraz mediach elektronicznych, wÊród których znalazły si´:
n
Telewizja:
Telewizja Polska TVP 2 – główne wydanie Panoramy
„W krzywym zwierciadle satyry” – wypowiedê dyrektora Muzeum Karykatury
Zygmunta Zaradkiewicza i laureata konkursu Jacka Fedorowicza; prezentacja nagrodzonych prac.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
21
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Telewizja Polska TVP 2, Pytanie na Âniadanie – zapowiedê wystawy.
Telewizja Polska TVP 2, Pytanie na Âniadanie – reporta˝, wypowiedê dyrektora Muzeum Karykatury oraz satyryka Jacka Fedorowicza.
TVP Warszawa, Kurier Warszawy i Mazowsza – reporta˝ z otwarcia wystawy,
wypowiedê dyrektora Muzeum Karykatury i laureatów konkursu „Najlepsze z
najlepszych 2012”, wypowiedê dyrektora Muzeum Karykatury dot. wystawy
„Lex is More” ,
TVP info – materiał „Najlepsze satyry 2012 r. w Muzeum Karykatury”.
TVP Warszawa – rozmowa o ksià˝ce „Leksykon polskich artystów karykatury”
TVP Warszawa, Qadrans Kultury – informacje o wystawach.
TVP Warszawa, Kronika.waw.pl – magazyn Urz´du Miasta st. Warszawy –
materiały dotyczàce wystaw.
TVP Kultura, program informacyjno-kulturalny Afisz – informacja o wystawach
TVN 24 – reporta˝ „Lex Drewinski. Lex is More” w Muzeum Karykatury.
n
Radio:
IAR – Informacyjna Agencja Radiowa – informacje i wywiady przekazywane
do wszystkich stacji radiowych w Polsce
Polskie Radio Program I – audycje informacyjne i publicystyczne; program
Magdaleny Mikołajczuk „Wieczór Kulturalny Jedynki” – (25 minut) wywiad
z dyrektorem Muzeum Karykatury oraz rozmowa z laureatami konkursu,
relacje ze spaceru po Muzeum z dziennikarkà PR I.
Polskie Radio Program II – Dwójka Poleca – audycje publicystyczne, informacje kulturalne, (m.in. „Poranek Dwójki” „WiadomoÊci kulturalne”); galeria rysunków na stronie internetowej oraz pliki dêwi´kowe do odsłuchania.
Polskie Radio „Czwórka” – audycje publicystyczne, informacyjne i kulturalne
Stacja kultura – reporta˝ z wernisa˝u „Poranek z Muzeum Karykatury”
- 05.02.2013
PR dla zagranicy – Redakcja Rosyjska – Wywiad z dyrektorem Muzeum
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
22
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Karykatury o kondycji współczesnej Karykatury, o konkursie „Rysunek miesiàca - Rysunek roku” oraz o konkursie „Warszawa i Warszawka…” (pełny wywiad w j´zyku rosyjskim do odsłuchania na stronie internetowej PR).
Radio dla Ciebie – Kulturalny Misz-Masz – audycje publicystyczne oraz
informacje kulturalne.
Radio Kampus – radio studenckie, audycje informacyjne o wydarzeniach kulturalnych „W rytmie Warszawy”.
Radio Planeta (Grupa Radia Zet) – Lifestyle na Planecie Fm - stała współpraca w ramach audycji kulturalnej.
W rytmie Warszawy, audycja Słowotalk – wywiad traktujàcy o satyrze i karykaturze, którego punktem wyjÊcia był konkurs „Rysunek miesiàca - Rysunek
roku” i wystawa pokonkursowa.
Chilli Zet (Grupa Radia Zet) W pogoni za kulturà – audycje informacyjne
i kulturalne („W pogoni za kulturà”).
Radio Zet, audycje informacyjne i kulturalne – informacje o aktualnych
wystawach.
RMF Classic – nagrania o bie˝àcych wystawach.
Radio Plus – wiadomoÊci i informacje kulturalne, kilkukrotne emisje.
Radio Warszawa – informacje kulturalne, kilkukrotne emisje.
Radio Warszawa, Kulturalny weekend w Warszawie – wywiad z dyrektorem
muzeum i laureatami konkursu „Rysunek miesiàca - Rysunek roku”.
Radio VOX Warszawa Kulturalnie – programy informacyjne.
Radio Eska – serwisy informacyjne.
Radio WaWa – informacje o bie˝àcych wystawach.
Radio Warszawa – wywiady z dyrektorem Muzeum Karykatury oraz laureatami konkursu „Najlepsze z Najlepszych 2012” podczas wernisa˝u wystawy.
Radio Kampus – wywiad z dyrektorem Muzeum Karykatury.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
23
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
n
Prasa:
Dziennik Gazeta Prawna, Nie przegap – informacja dot. wystaw „Najlepsze
z najlepszych” oraz „Po oczach”.
Exklusiv – „Âmiech przez łzy” wystawa „Lex is More”.
Gazeta Wyborcza, Co Jest Grane, wydania specjalne – zapowiedzi wystaw i
relacje z wernisa˝y. Artykuł o wystawie „Warszawa i Warszawka, czyli dobrze
i lepiej o naszej stolicy”.
Rzeczpospolita – zapowiedzi wystaw, artykuł o wystawie „Jan Lebenstein.
Widzenie Êwiata”.
Nasze miasto – informacja dot. wystawy „Najlepsze z Najlepszych”, zapowiedzi wystaw.
TeleTydzieƒ – informacja dot. wystawy „Najlepsze z najlepszych”, „Po oczach”
Malemen – informacja dot. wystaw.
Przeglàd – współpraca patronacka i stała galeria prac zapowiadajàcych
wystawy.
Przekrój – „RozmaitoÊci” - wystawa „Karol Ferster. Rysunki”.
Południe Głos ÂródmieÊcia, ˚oliborza i Bielan, informacje na temat wystaw.
Warszawski Informator Kulturalny - informacje o bie˝àcych wystawach
Rewia – prezentacja wystawy „Najlepsze z najlepszych 2012” oraz autora
rysunków p. Jacka Fedorowicza.
Aktyvist - Informator Miejski – zaproszenia i recenzje wystaw.
Idziemy – zapowiedzi wystaw „Klinika Doktora Dziatlika”.
Informacyjna Agencja Prasowa IAR, Wydarzenia Kulturalne - relacje
z otwarcia wystaw.
Kaleidoscope, Magazyn pokładowy linii lotniczych LOT – zapowiedzi wystaw
w j´zyku polskim i angielskim w dziale „Kultura”.
K Mag – Lex is More - manipulacja symbolami, minimalizm, satyra.
Mówià wieki – informacje o wystawie.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
24
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
New Poland Express – Lex Drewinski – wydarzenie kulturalne.
Nowe ksià˝ki – „Pomagała w walce” o satyrze konspiracyjnej.
Polish Market – informacje dot. aktualnych wystaw.
Rzeczpospolita – „Nie znosz´ mowy polityki”- rozmowa z Lexem Drewinskim,
informacja o wystawie „Jan Lebenstein. Widzenie Êwiata”.
Sens – zapowiedzi w dziale wydarzeƒ kulturalnych.
Super Express – „Humor retro” informacja o wystawie prac Karola Ferstera.
Stolica – stały patronat medialny, informacje o wystawach.
Stosunki mi´dzynarodowe – wywiad z dyrektorem Muzeum Karykatury.
Tygodnik Polski – tekst – „Okiem Lexa”.
Warsaw Insider – magazyn angloj´zyczny, zaproszenie na wstawy.
The Warsaw Voice – magazyn angloj´zyczny – informacja dot. aktualnych
wystaw.
Warsaw Business Journal – zaproszenie do Muzeum Karykatury w Warszawie.
Weranda – zapowiedzi wystaw.
W podró˝y – magazyn PKP, patronat i zapowiedzi wystaw.
Na przejazd – nowy tytuł dystrybuowany w pociàgach PKP, patronat
i zapowiedzi wystaw.
Villa – zapowiedzi wystaw.
n
Konkursy internetowe:
Muzeum organizowało konkursy we współpracy z portalami (m.in. Nasze
Miasto), stacjami radiowymi (Akademickie Radio Kampus, Radio Warszawa,
Polskie Radio, Radio VOX FM) i TVP Warszawa. Nagrodami były katalogi
wystawowe, dwuosobowe zaproszenia na wernisa˝e i gad˝ety firmowe.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
25
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
l
Patronaty wystaw:
Podpisana została stała umowa patronacka z wydawcà portalu internetowego Artinfo.pl poÊwi´conego kulturze i sztuce oraz magazynem „Stolica”.
Stałym patronem Muzeum Karykatury jest TVP Warszawa.
Karol Ferster. Rysunki
Patroni medialni: TVP Warszawa, PRII, Stolica, Przeglàd, Stosunki Mi´dzynarodowe, The Warsaw Voice, Warsaw Insider, Artinfo.pl, Designattack.pl,
Ambasador
Samolot-Lotnisko-Latanie
Partnerzy: LSMDK „Debiut” w Zielonej Górze, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna, im. C. Norwida w Zielonej Górze
Najlepsze z najlepszych 2012 - Witold Mysyrowicz. Po oczach
Patronat medialny: TVP 2, TVP Warszawa, MALEMEN, Stolica, Przeglàd,
Nasze Miasto, Na przejazd, Student.pl, Stosunki Mi´dzynarodowe, artinfo.pl,
Ambasador, The Warsaw Voice, TVP Kultura, Design Alive
Partner technologiczny: ASUS POLSKA
Lex Drewinski. Lex is More
Patroni medialni: AMS, City Info, Design Alive, Art Business, PurPOse, Exklusiv,
The Warsaw Voice, Przeglàd Stolica Warsaw Insider, TVP Warszawa,
Artinfo.pl, Stosunki Mi´dzynarodowe, Ambasador.
Partnerzy: Akademia Sztuk Pi´knych w Warszawie, Stowarzyszenie Twórców
Grafiki U˝ytkowej.
Partner technologiczny: ASUS POLSKA
Jan Lebenstein. Widzenie Êwiata
Patroni medialni: TVP Warszawa, PRII, Stolica, artinfo.pl, Przeglàd, Stosunki
Mi´dzynarodowe, The Warsaw Voice, Ambasador
Partner technologiczny: ASUS POLSKA
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
26
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Warszawa i Warszawka, czyli dobrze i lepiej i naszej stolicy
Patroni medialni: TVP Warszawa, VOX FM, AMS, City Info, artinfo.pl, Stolica,
gdzieco.pl, Ambasador, Media Corporation, Przeglàd, The Warsaw Voice
Parter technologiczny: ASUS POLSKA
Klinika Doktora Dziatlika
Patroni medialni: TVP Warszawa, VOX FM, artinfo.pl, Stolica, gdzieco.pl,
Ambasador, Przeglàd, The Warsaw Voice, Warsaw Insider, kulturaonline.pl,
warszawa.pl
Parter technologiczny: ASUS POLSKA
Co si´ plecie w internecie?
Patroni medialni: TVP Warszawa, VOX FM, artinfo.pl, Stolica, gdzieco.pl,
Ambasador, Przeglàd, The Warsaw Voice, Warsaw Insider, kulturaonline.pl,
warszawa.pl
Parter Technologiczny: ASUS POLSKA
n
Promocja Muzeum w przestrzeni miejskiej
i reklama w Êrodkach masowego przekazu:
l
Ksi´garnia Sawart – stała ekspozycja plakatów; lokale gastronomiczne,
ksi´garnie i punkty informacji na Trakcie Królewskim (ulotki i plakaty).
l
Wyprodukowano spoty promocyjne emitowane na ekranach LCD, typ noÊnika: CityINFOtv (metro) oraz City INFOtvA (wszystkie autobusy miejskie) o
wystawie „Lex Drewinski. Lex is More”, „Warszawa i Warszawka czyli dobrze
i lepiej o naszej stolicy” oraz „Co si´ plecie w internecie”.
l
Reklama prasowa „Nasze miasto” (3x4 moduły, kolor, 129,50x151,70 mm).
na www.naszemiasto.pl
l
Reklama prasowa „Skarpa Warszawska” – wystawa „Jan Lebenstein. Widzenie Êwiata”, „Warszawa i Warszawka czyli dobrze i lepiej o naszej stolicy” oraz „Klinika Doktora Dziatlika”.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
27
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
l
Umieszczono plakaty wystawy „Lex is More”, „Jan Lebenstein. Widzenie
Êwiata”, „Warszawa i Warszawka, czyli dobrze i lepiej o naszej stolicy” w
oknach lokali u˝ytkowych dzielnicy Warszawa ÂródmieÊcie (gratis).
l
W lipcu na Podzamczu, w pobli˝u Parku Fontann, otwarto wystaw´ plenerowà „Warszawa i Warszawka, czyli dobrze i lepiej o naszej stolicy”. Z okazji
wystawy zorganizowano jednodniowe wydarzenie, podczas którego artyÊci
bezpłatnie rysowali karykatury.
l
Wystawa „Warszawa i Warszawka czyli dobrze i lepiej o naszej stolicy” była
prezentowana podczas 100 Wielkiej Warszawskiej na stołecznym Słu˝ewcu
oraz podczas uroczystej sesji Rady Warszawy (spotkanie Êwiàteczne).
l
Nasza strona internetowa zwiàzana została poprzez umieszczenie linków
na stronach instytucji zagranicznych zajmujàcych si´ karykaturà, m.in.: z
House Humour and Satire Gabrowo (Bułgaria), European Cartoon Centre
Kruishoutem (Belgia), Museum of Caricature Vianden (Luxembourg), Museu
Virtual da Imprensa Porto (Portugalia), Cartoon World News Tabriz (Iran),
Brasil Cartoon i wielu innych, co jest owocem moich osobistych kontaktów
z osobami kierujàcymi tymi placówkami.
l
Własny słup reklamowy. Obok Muzeum w parku miejskim ustawiliÊmy słup
reklamowy, na którym umieszczamy plakaty informujàce o odbywajàcych
si´ w Muzeum wystawach. Planuj´ podj´cie staraƒ o ustawienie drugiego
słupa na Krakowskim PrzedmieÊciu w pobli˝u kawiarni Telimena. Usytuowanie Muzeum w pewnym oddaleniu od głównego traktu turystycznego i
nie spełniajàcy swej roli niewielki znak u wylotu ul. Koziej od strony ul. Miodowej powodujà, ˝e wielu potencjalnych zwiedzajàcych nie dostrzega drogi
do placówki .
n
Interakcja z widzem
Poza obejrzeniem wystaw, odwiedzajàcy Muzeum zostajà wciàgni´ci w rodzaj
interaktywnej gry - zabawy, ˝artu, w kreatywne uczestnictwo. Ka˝dy odwiedzajàcy Muzeum mo˝e podarowaç sobie ˝art - reprodukcj´ jednej z prac ze
zbiorów Muzeum. To przejaw naszego specjalnego zainteresowania widzem,
podkreÊlajàcy, ˝e jest on w Muzeum kimÊ wyjàtkowo wa˝nym.
l
W sàsiedztwie tablicy z podarunkami znajduje si´ stół z przyborami do rysowania i tu nast´puje odwrócenie ról - widz czyta proÊb´ – „podaruj nam
swój ˝art”. Obok umieszczona jest informacja o tym, ˝e najlepsze prace
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
28
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
zostanà nagrodzone. Akcja ta cieszy si´ bardzo du˝ym zainteresowaniem
zwiedzajàcych - dorosłych, dzieci i młodzie˝y, a wi´c praktyczne wszystkich
grup wiekowych. Na tym nie koniec; goÊcie Muzeum przechodzà do ekranu
telewizyjnego, gdzie odczytujà kolejnà propozycj´ aktywnego uczestnictwa
w ˝yciu Muzeum. Prosimy; opowiedz nam dowcip, ˝art. Osoba, która si´ na
to decyduje zostaje nagrana i mo˝e obejrzeç swój wyst´p. Takie działanie
tworzy specyficznà wi´ê z Muzeum, pobudza do kreatywnych zachowaƒ
i powoduje, ˝e wizyta u nas staje si´ niepowtarzalnà przygodà.
l
W czasie wystawy „Warszawa i Warszawka, czyli dobrze i lepiej o naszej
stolicy” obok kasy umieszczona została tablica zatytułowana „Kocham
to miasto”, na której mogli zło˝yç
swoje podpisy goÊcie zwiedzajàcy
ekspozycj´. Swojà miłoÊç do stolicy
zadeklarowało kilkaset osób.
l
Projekt „Malowanie nie jest trudne”
– wspólne z publicznoÊcià malowanie postaci w plenerze (nowy
projekt).
l
Zakorzenienie przez aktywne
uczestnictwo w projektach integrujàcych Muzeum. Budowanie historii
rodzinnej w oparciu o przygod´,
zwiàzanà z tym magicznym miejscem np. wygrany katalog, wst´p na
wernisa˝, udział w wystawie etc.
Takie zdarzenia wchodzà na stałe do Tablica „Kocham to miasto” w dniu wernisa˝u 16.09.2013 r.
kronik rodzinnych. OpowieÊci o nich
budujà trwałe wi´zi z miejscem . Planowana wystawa nagrodzonych prac
publicznoÊci pozwoli ”poczuç, ˝e współtworzà to˝samoÊç Muzeum”, ˝e sà
dla nas najwa˝niejsi, ˝e z odbiorcy mogà staç si´ współtwórcami.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
29
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Oferta kulturalna, mo˝liwoÊç kreatywnego uczestnictwa w proponowanej
zamianie ról z odbiorcy w twórc´, buduje w niekonwencjonalny sposób atmosfer´, wyzwala pozytywne emocje, które koƒczà si´ tak po˝àdanym efektem, jakim jest uÊmiech lub wr´cz radosny, niekontrolowany wybuch Êmiechu.
Reakcja w Muzeum Karykatury ze wszech miar po˝àdana.
4. Konkursy dla widzów
l
Konkurs rysunkowy dla dzieci - projekt
l
Konkurs na ˝art mówiony, recytowany lub Êpiewany, który zostanie zilustrowany przez rysowników - projekt
l
Podaruj ˝art muzeum – kontynuacja (opis projektu w punkcie 2 – Muzeum
otwarte i dost´pne). Nagrody dla najlepszych prac , które powstały w ramach tego projektu .
l
Opowiedz dowcip – kontynuacja (opis w p.2 – Muzeum Otwarte i Dost´pne)
l
Rysowanie karykatur dyrektora i rysowników w ramach projektu Rysowanie
na ˝ywo jest nagradzane zaproszeniem na wernisa˝ najbli˝szej wystawy.
l
Organizujemy konkursy na stronach Facebooka i konkursy radiowe
5. DziałalnoÊç edytorska
Muzeum publikuje druki towarzyszàce wystawom; katalogi,plakaty, foldery,
ulotki.
Trwajà prace redakcyjne zwiàzane z wydaniem albumu „Magia humoru”,
który b´dzie znaczàcym elementem strategii budowania marki Muzeum, podobnie jak pi´knie opracowane graficzne bilety wst´pu do Muzeum.
W opracowaniu ponadto:
l
Leksykon polskich artystów karykatury - kontynuacja I cz´Êci.
l
Nowy folder reklamujàcy Muzeum w dwóch wersjach j´zykowych.
l
Druki zaproszeƒ w szczególnie starannej oprawie graficznej.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
30
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
6. Nadawanie tytułu Przyjaciel Dobrego Humoru szczególnie zasłu˝onym dla
Muzeum sponsorom i współpracownikom - projekt w opracowaniu
Działania promocyjne zostały poszerzone o dodatkowà, bezpłatnà form´
dystrybuowania plakatów Muzeum Karykatury w ÂródmieÊciu Warszawy
w witrynach pustostanów zarzàdzanych przez miasto, w najbardziej ucz´szczanych miejscach (np. ul. Nowy Âwiat, Freta). Skuteczna strategia promocyjna Muzeum na Êwiecie przekłada si´ na stały, znaczàcy wzrost odwiedzin
zwiedzajàcych (widzów) z Europy i nie tylko. Kreowane przeze mnie wydarzenia o charakterze mi´dzynarodowym spowodowały, ˝e maleƒkie, o niskim
bud˝ecie Muzeum staje si´ ikonà Warszawy.
VI. Planowane wystawy
i wydarzenia problemowo-tematyczne
WłaÊciwy dobór tematów wystaw, konkursów i innowacyjnych działaƒ
artystycznych ma bezsprzeczny wpływ na ich popularnoÊç wÊród widzów. Dlatego warunkiem sine qua non jest profesjonalizm - i dogł´bna znajomoÊç tak
specyficznej dziedziny sztuki jakà popularyzuje i gromadzi Muzeum
Karykatury - osoby decydujàcej o doborze prezentacji. Jedynie wieloletnie doÊwiadczenie pozwala unikaç bł´dów i nara˝enia si´ na kompromitacj´
w oczach rysowników na Êwiecie, co niestety zdarzało si´ ju˝ wielokrotnie
osobom, które amatorsko zajmowały si´ karykaturà i szeroko poj´tym humorem. Pragn´ podkreÊliç, ˝e ja mam wieloletnie doÊwiadczenia na tym polu,
stale podnosz´ swoje kwalifikacje - w 2013 roku otworzyłem przewód doktorski, którego tematem jest ˝art graficzny.
Wybrane przykłady wystaw i wydarzeƒ:
1. Warszawskie Mi´dzynarodowe Biennale Karykatury – wa˝ne wydarzenie
kulturalne budujàce wizerunek miasta.
Najlepszà metodà sprawdzenia jak postrzegana jest stolica Polski jest odwołanie si´ do oceny wyjàtkowo wnikliwych obserwatorów, jakimi sà karykaturzyÊci - napisałem w warunkach ogłoszonego przez Muzeum Karykatury
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
31
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
w 2013 roku , inaugurujàcego rozpocz´cie projektu Warszawskie Biennale
Karykatury, mi´dzynarodowego konkursu na rysunek satyryczny „Warszawa
i Warszawka czyli dobrze i lepiej o naszej stolicy”. Konkurs cieszył si´ du˝ym
powodzeniem na całym Êwiecie. Wzi´ło w nim udział kilkuset rysowników,
w tym oczywiÊcie artyÊci mieszkajàcy w Warszawie. Nie zawiodłem si´,
rysownicy odnieÊli si´ i do historii miasta, i do dnia dzisiejszego, i do jego bolàczek, Syrenka skradła nie tylko serca Warszawiaków, ale okazało si´, ˝e
zakochał si´ w niej pewien pan z Ukrainy, Pary˝anin, a podziwia jà … Chiƒczyk. Konkurs był skutecznà reklamà miasta. W ostatnim kwartale 2014 roku
zostanie ogłoszony w ramach biennale kolejny mi´dzynarodowy konkurs na
rysunek satyryczny „Melodie Warszawy”.
Program biennale obejmie:
l
Plenerowe wystawy w przestrzeni miejskiej.
l
Plebiscyt na najlepszy rysunek konkursu, zakoƒczony przyznaniem nagrody
publicznoÊci.
l
Piknik Karykatury w przyległym do Muzeum parku.
l
Happening połàczony z wr´czaniem nagród laureatom.
Starannie wydany pokonkursowy album najlepszych prac b´dzie Êwietnym
upominkiem dla odwiedzajàcych Warszaw´ goÊci Muzeum i Biura Kultury.
Takie działania sprzyjajà budowaniu to˝samoÊci kulturowej warszawiaków.
2. Oferta kulturalna Muzeum Karykatury powinna zawieraç zarówno propozycje wystaw z kr´gu tzw. kultury wysokiej - Maja Berezowska, Zbigniew Woêniak, Pol Leurs - wystawy indywidualne, jak i humor dla mniej wyrobionego
widza z kr´gu tzw. humoru optymistycznego czy humoru pogodnego prezentowany na planowanych wystawach: Juliana Bohdanowicza, Szymona
Kobyliƒskiego, Wiesława Zi´by.
3. Mi´dzy klasykà a awangardà - wystawa
Prezentacja ró˝nych postaw twórczych i rozwiàzaƒ formalnych na osi temporalnej. Wystawa b´dzie połàczona z wykładem o ewolucji sztuki karykatury,
zjawisku „wspólnoty Êmiechu” i znaczeniu humoru w ˝yciu społecznym
i osobistym.
4. Spotkania z warszawskimi twórcami karykatury, którzy opowiedzà o swojej
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
32
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
twórczoÊci, zwiàzkach z miastem. W trakcie spotkania artyÊci narysujà swojà
„opowieÊç warszawskà”. Do projektu zaproszeni zostanà, m.in.: Julian Bohdanowicz, Jerzy Fedorowicz, Maciej Pietrzyk.
5. Konkursy:
l
Rysunek miesiàca – rysunek roku – Najlepsze z najlepszych
l
Mi´dzynarodowy Konkurs na rysunek satyryczny o tytule roboczym „Jaka to
melodia”. Zostały przeprowadzone wst´pne uzgodnienia z partnerem zewn´trznym. Projekt zakłada nagłoÊnienie konkursu w jednym z programów
telewizyjnych, współfinansowanie konkursu przez obie strony(uzgodniono,
˝e nagrodzone prace pozostanà w zasobach Muzeum Karykatury).
l
Konkursy i wystawy tematyczne dotyczàce szeroko poj´tej kultury (teatr, wodewil, opera i operetka, ksià˝ka, kino).
6. Spotkania z najmłodszymi wielbicielami dobrego humoru.
Wystawy tematyczne dla szkół i przedszkoli dostosowane do wieku uczestników – Humor dla dzieci - Bogdan Butenko, Jerzy Chmielewski - Papcio
Chmiel, Jerzy Flisak. W ramach projektu zostanà opracowane mini wykłady
o twórczoÊci artystów i zorganizowane spotkania artystów z dzieçmi.
Po remoncie pozyskanej przez Muzeum pracowni Zbigniewa Lengrena przy
ulicy Brzozowej w Warszawie i udost´pnieniu ekspozycji prac artysty, organizowane w niej b´dà spotkania z dzieçmi i młodzie˝à szkolnà. Mini wykłady o
legendarnym autorze profesora Filutka, miejscu i uÊmiechu (prelekcja pracownika Muzeum) b´dà poprzedzały warsztaty rysunku dla dzieci prowadzone przez wybitnych warszawskich grafików – satyryków Juliana
Bohdanowicza, Macieja Pietrzyka i innych. Lekcje odbywaç si´ b´dà we
współpracy z nauczycielami, po konsultacjach pedagogicznych.
Dla młodzie˝y starszej przygotowana zostanie prelekcja o ojcu polskiej
historyjki obrazkowej Zbigniewie Lengrenie i jej koincydencji z komiksem.
Wystawy tematyczne cieszà si´ niesłabnàcà sympatià poszukiwaczy dobrych
˝artów. Tematy opisane powy˝ej sà uniwersalne, powszechnie znane, co daje
gwarancj´ rozumienia przekazu bez wzgl´du na miejsce pochodzenia odbiorcy i unikni´cia niezrozumienia cz´sto towarzyszàcego humorowi lokalnemu i etnicznemu.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
33
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
7. „Archiwum dost´pne” - galeria plenerowa, udost´pniajàca elementy zbiorów archiwum do czasu pozyskania siedziby z prawdziwego zdarzenia,
uzupełniona działaniami z kr´gu „Site Specific” - prezentacja na Êcianach
zewn´trznych budynku Muzeum Karykatury ukrytych w szufladach archiwum
arcydzieł grafik satyrycznych: Honore Daumiera, Williama Hogartha, Kazimierza Sichulskiego, Juliusza Kossaka, Sławomira Mro˝ka. Uwolnienie zbiorów stanowiç b´dzie akt symboliczny majàcy zwróciç uwag´ decydentów na
koniecznoÊç pomocy w znalezieniu miejsca dla ekspozycji stałej. Akcja o charakterze demonstracji artystycznej.
8. Wystawy we współpracy:
l
Planowana wspólnie z innymi muzeami, w tym Muzeum Narodowym, wystawa „Komizm w sztuce” (nowy projekt).
l
Wspólne, jednoczesne, tematyczne wystawy karykatury z podobnymi do
Muzeum Karykatury placówkami na Êwiecie; Tabriz – Iran, Baku - Azerbejd˝an, Porto – Portugalia, Kair – Egipt, w ramach opracowanej na Mi´dzynarodowych Spotkaniach Dyrektorów Muzeów strategii współpracy.
l
Kontynuacja współpracy z Instytutami Polskimi w Bułgarii, Austrii, na W´grzech , Ambasadà Polskà w Serbii w zakresie popularyzacji Polskiej Sztuki
karykatury - do tej pory odbyły si´ wystawy w Wiedniu 2013 r., w Baja - W´gry
2014 r., Belgradzie 2014 r., w Becej - Serbia 2014 r. We wrzeÊniu (24.09.2014)
otwarta zostanie wystawa karykatury polskiej oraz indywidualna wystawa
rysunku Zygmunta Zaradkiewicza w Domu Humoru i Satyry w Gabrowie
(Bułgaria). W ramach mi´dzynarodowej współpracy Muzeum Karykatury w
Warszawie od 17 listopada goÊciç b´dzie wystaw´ karykatury bułgarskiej.
l
Mi´dzynarodowa wymiana wystaw prezentujàcych prace artystów z Serbii,
Portugalii, Hiszpanii, Luksemburga na podobnych zasadach, jak z muzeum
w Gabrowie.
l
Wymiana i elektroniczne udost´pnianie wystaw na stronach internetowych
współpracujàcych z Muzeum Karykatury podobnych instytucji w Bułgarii
(House of Humour and Satire), Portugalii (Museu Nacional da Imprensa),
Serbii (International Saloon of Caricature Zemun), Belgii (European Cartoon
Centre Kruishoutem) – poszerzanie współpracy z kolejnymi muzeami –
w Vianden (Luksemburg), Toonseum (Pittsburg USA), Karikaturmuseum
Krems (Austria).
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
34
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
l
W latach 2011 – 2013 prezentowałem w Muzeum Karykatury wystawy pokonkursowe wa˝nego, a nie prezentowanego przedtem Stowarzyszenia MiłoÊników Działaƒ Kulturalnych z Zielonej Góry. Uprzednio w Muzeum
goÊciły tylko wystawy pokonkursowe Satyrykon z Legnicy. Poza tymi dwoma
oÊrodkami działa w Polsce jeszcze kilka placówek organizujàcych konkursy
i prezentacje rysunku satyrycznego. Sà to: Tuba Satyrica w Toruniu, Manufaktura Satyry w ˚yrardowie, Karpik w Niemodlinie. W kolejnych latach
b´d´ organizował wspólnà wystaw´, na której wszystkie oÊrodki zaprezentujà swoje dokonania. Pozwoli to zorientowaç si´ w trendach polskiej i Êwiatowej karykatury, wymieniç doÊwiadczenia, a zorganizowane spotkania
animatorów zainicjujà kreowanie kolejnych wspólnych przedsi´wzi´ç.
l
Zainstalowanie monitorów dotykowych, na których prezentowane b´dà zdigitalizowane zbiory Muzeum, co pozwoli w pewnym stopniu zrekompensowaç brak ekspozycji stałej.
l
Włàczenie Muzeum Karykatury w obchody rocznic warszawskich i ogólnopolskich, takich jak wystawa plenerowa „Wolne ˚arty”, uroczyÊcie otwarta
4 czerwca 2014 roku z okazji Âwi´ta WolnoÊci oraz wystawa w sejmie RP,
zorganizowana z tej samej okazji.
l
Prezentacja wybranych wystaw w placówkach administrowanych przez
instytucje samorzàdowe Warszawy (Rada Miasta, Urzàd Miasta, urz´dy
dzielnicowe). Muzeum b´dzie wychodziç na zewnàtrz, zach´caç do odwiedzania go i przypominaç o swojej unikatowoÊci w skali Êwiata.
l
Prezentacja wystaw (których inauguracja odbyła si´ w Muzeum Karykatury)
na terenie kraju w ramach współpracy z oÊrodkami kultury w ˚aganiu,
Olsztynie, Legnicy, Ustroniu Morskim, Starachowicach, Zielonej Górze,
˚yrardowie.
9. Wa˝nym, ze wzgl´du na statutowy obowiàzek upowszechniania nauki
i sztuki, jest rozpocz´cie prac nad kolejnym tomem Leksykonu Polskich
Artystów Karykatury – biogramy artystów tworzàcych do roku 1945.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
35
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
VII. DziałalnoÊç naukowo-badawcza
i konserwacja zbiorów
1. Prace naukowo-badawcze:
l Zakoƒczenie
prac zwiàzanych z przygotowaniem Słownika sygnatur karykaturzystów polskich.
l Dokoƒczenie
prac badawczych i dokumentacyjnych zwiàzanych z przygotowaniem wystawy „Wielka wojna i pokój”.
l Rozpocz´cie
prac nad kolejnym tomem „Leksykonu polskich artystów
karykatury do roku 1945”.
l Prace
merytoryczne zwiàzane z przygotowaniem II edycji „Warszawskiego
Mi´dzynarodowego Biennale Karykatury”w 2015 roku.
l Prace
badawcze i dokumentacyjne nad przewidzianymi w planie rocznym
wystawami.
l Planowane jest rozpocz´cie badaƒ nad sztukà komiksu i przygotowanie wy-
stawy prezentujàcej t´ jej cz´Êç, która zawiera w sobie elementy komizmu.
l Rozpocz´cie
prac badawczych i dokumentacyjnych wystawy „Rok 1918
w rysunku satyrycznym” w setnà rocznic´ odzyskania niepodległoÊci.
l Rozpocz´cie
prac badawczych nad przygotowaniem wystawy i wydawnictwa prezentujàcego pisemka satyryczne oraz publikowane w nich karykatury i rysunki satyryczne, które powstały w obozach, oflagach i łagrach
w czasie II wojny Êwiatowej. To zjawisko nie doczekało si´ jeszcze opracowania, a jest ono, mimo ekstremalnych warunków w jakich zaistniało,
zdumiewajàco bogate.
l Nawiàzanie
kontaktu i współpracy z oÊrodkami polonijnymi w celu popularyzacji polskiej sztuki karykatury wÊród emigracji polskiej.
2. Gromadzenie zbiorów
Powi´kszanie zbiorów przez zakupy, przekazy, dary. Szczególnie zwi´ksza si´
liczba darów od artystów, co jest dowodem moich dobrych kontaktów ze Êrodowiskiem artystycznym.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
36
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
3. Opracowywanie zbiorów
Muzeum dokumentuje zbiory w szczegółowych inwentarzach tj. Ksi´dze Inwentarzowej Muzealiów, Ksi´dze Inwentarzowej Plakatów, Ksi´dze Inwentarzowej Druków, Ksi´dze Inwentarzowej Ksi´gozbioru – Ksià˝ki, Ksi´dze
Inwentarzowej Ksi´gozbioru – Czasopisma. Wszystkie obiekty sà rejestrowane w Inwentarzu Muzealiów i posiadajà odr´bnà kart´ naukowà. Opracowuje si´ katalogi rzeczowe do poszczególnych działów – muzealia, plakaty,
ksià˝ki. Prowadzone sà prace wynikajàce ze specyfiki kolekcji – teczki osobowe artystów, katalog sygnatur, katalog zdj´ç karykatur portretowych i katalog wycinków karykatur portretowych.
Muzeum wypo˝ycza obiekty innym placówkom kultury.
4. Konserwacja zbiorów
Muzeum Karykatury z powodu braku pracowni konserwatorskiej zleca wykonanie niezb´dnych zabiegów instytucjom zewn´trznym.
5. Digitalizacja i udost´pnianie zbiorów
Dalsza rozbudowa cyfrowej bazy danych muzealiów, cyfrowej bazy danych
ksi´gozbioru i cyfrowej wizualizacji zbiorów.
Muzeum stale udost´pnia cyfrowo zbiory w celach naukowych, dokumentacyjnych wydawnictwom, do produkcji telewizyjnych i filmowych, druki, ksià˝ki,
czasopisma i teczki artystów w swojej siedzibie. Oferuje pomoc merytorycznà
i konsultuje wybór materiałów ikonograficznych. Pomaga w identyfikacji rysunków satyrycznych. Obecnie (jak nigdy w historii Muzeum) trwajà niezwykle
intensywne prace nad digitalizacjà zbiorów. Dwoje nowozatrudnionych pracowników Działu Opracowywania Zbiorów skanuje i zapisuje w systemie
MONA dotychczas nieopracowanà cz´Êç kolekcji muzealnej. Równolegle prowadzone jest skontrum zbiorów.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
37
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
VII. Koncepcja organizacyjna Muzeum
z uwzgl´dnieniem warunków
organizacyjno – finansowych instytucji
Organizacja
Podstawowym problemem, z jakim od lat boryka si´ Muzeum Karykatury, jest
ograniczona powierzchna wystawowa. Dwie sale, jakimi obecnie dysponuje
placówka, sà nie tylko za małe w relacji do potrzeb, ale te˝ nie do koƒca przystosowane do ekspozycji. Nieszcz´Êliwy pomysł - z lat ubiegłych - zamkni´cia
na stałe dost´pu do okien przy u˝yciu niskiej jakoÊci materiałów spowodował,
˝e aby dokonaç modernizacji sali konieczny jest remont kapitalny. Nie wykorzystano te˝ atutu, jakim jest wysokoÊç sali; mo˝na było pokusiç si´ o wybudowanie galerii na drugim poziomie, co znacznie poszerzyłoby powierzchni´
wystawienniczà.
Kolejnym problemem natury technicznej jest zawilgocenie salki dolnej, powodujàce znaczne ograniczenia jej u˝ytkowania. Niemo˝liwe, ze wzgl´du na
zbyt wysokà wilgotnoÊç, jest zlokalizowanie w niej ekspozycji stałej. Mogà byç
tam prezentowane jedynie wystawy czasowe.
Dolna salka wystawowa wymaga działaƒ modernizacyjnych i naprawczych.
Obecna formuła ekspozycji jest mocno przestarzała i niefunkcjonalna. Jedynie
ujednolicenie rozedrganych elementów wystawienniczych poprzez zastosowanie spójnej kolorystyki pozwoliło doraênie uratowaç jà i wykluczyç uprzednià agresywnà ingerencj´ w odbiór eksponowanych prac.
W tej sytuacji jestem zmuszony zastosowaç jedyne mo˝liwe wyjÊcie, jakim jest
plenerowa ekspozycja zasobów archiwum – Archiwum Odkryte, ale z uwagi
na warunki techniczne b´dzie to ograniczona prezentacja jedynie kopii
arcydzieł zgromadzonych przez lata w Muzeum.
Po zapoznaniu si´ z rozwiàzaniami zastosowanymi w muzeach w Krems
(Austria), w Gabrowie (Bułgaria), w Porto (Portugalia) i Kruishutem (Belgia)
jestem w trakcie przygotowywania zało˝eƒ do projektu przebudowy obecnej
siedziby Muzeum tak, aby przeprowadzona modernizacja sprostała wymaganiom stawianym nowoczesnym ekspozycjom.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
38
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
ZnajomoÊç zalet jak i wad rozwiàzaƒ ekspozycyjnych zastosowanych we
wspomnianych wy˝ej muzeach pozwala mi na przeprowadzenie w najbardziej racjonalny i efektywny sposób modernizacji Muzeum Karykatury.
Obecne rozwiàzania sà zu˝yte technicznie i przestarzałe. Do tej pory mo˝liwa
była jedyne kosmetyka pomieszczeƒ, przywrócenie nale˝ytej czystoÊci, otynkowanie i pomalowanie Êcian, wyrzucenie lub naprawienie mebli i innych elementów wyposa˝enia Muzeum. Niezb´dna jest modernizacja oÊwietlenia
i akustyki wi´kszej sali wystawienniczej.
Podobne warunki panujà w obecnym Dziale Naukowego Opracowywania
Zbiorów. Na powi´kszajàce si´ z roku na rok zbiory Muzeum zaczyna brakowaç miejsca, tak jak na zbiory biblioteki, która równie˝ wymaga gruntownej
modernizacji i samodzielnego pomieszczenia. Konieczna jest wymiana
oÊwietlenia w biurze i w Dziale Naukowym. Muzeum dusi si´ z braku miejsca.
Niezb´dne staje si´ pozyskanie nowej, stałej siedziby Muzeum, tak by mogło
si´ ono rozwijaç i spełniç warunek niezb´dny do uzyskania wreszcie statusu
Muzeum, a nie jak dotychczas, muzeum w „organizacji”.
To priorytetowe zadanie, stojàce zarówno przed dyrektorem Muzeum, jak
Organizatorem.
W nowej siedzibie nale˝y zaplanowaç nowoczesnà pracownie edukacyjnà.
Podjàłem wst´pne kroki w celu pozyskania miejsca na nowà siedzib´ Muzeum. Działania te muszà byç kontynuowane, poniewa˝ od tego zale˝y mo˝liwoÊç kreatywnego rozwoju i pełnego wykorzystania potencjału kulturotwórczego, tkwiàcego w placówce, która jest unikalnà wizytówkà stolicy.
Konieczne jest przeprowadzenie remontu toalet - przewidziane na czwarty
kwartał bie˝àcego roku oraz modernizacja centralnego ogrzewania.
Wieloletnie zaniedbania zostały przeze mnie w znacznym stopniu usuni´te –
otynkowano fragmenty Êcian zewn´trznych Muzeum, naprawiono dach,
pozyskano parking, na którym zamontowano stojaki dla rowerów, otynkowano
mur przyległy do parkingu i skutecznie wstrzymano dewastacj´ elewacji
Muzeum przez parkujàce tam bezprawnie przez lata prywatne samochody.
Dzi´ki moim zabiegom nastàpiła modernizacja organizacji ruchu drogowego
ulicy Koziej, co ostatecznie rozwiàzało problem blokujàcych wejÊcie do Muzeum aut. Metodami gospodarczymi nie da si´ jednak przeprowadziç niezb´dnej, gruntownej modernizacji całego budynku.
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
39
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
Konieczna jest modernizacja Muzeum, tak by stało si´ miejscem przyjaznym
dla wykluczonych przez likwidacj´ barier i przystosowanie budynku dla osób
niepełnosprawnych – w ograniczonym zakresie zostanie przeprowadzona
w roku 2015, a generalnie w trakcie remontu. Wst´pnie przygotowywane
sà zało˝enia do projektów architektonicznych remontu i modernizacji sali
głównej.
Wa˝nym zadaniem jest wdra˝anie nowoczesnych technologii i urzàdzeƒ technicznych umo˝liwiajàcych prezentacj´ zewn´trznà (mi´dzy innymi w przestrzeni publicznej) prac znajdujàcych si´ w kolekcji Muzeum.
Zwi´kszony zakres zadaƒ w ró˝nych dziedzinach aktywnoÊci kulturalnej
wià˝e si´ z koniecznoÊcià zwi´kszenia liczby pracowników zatrudnionych
przy ich realizacji. Na 14 zatrudnionych osób cztery sà zwiàzane z działalnoÊcià merytorycznà. Jedna z nich od ponad 20 miesi´cy przebywa na bezpłatnym urlopie - opieka nad niepełnosprawnym dzieckiem.
Nale˝ałoby, podobnie jak w poczàtkowym okresie działalnoÊci Muzeum, przywróciç stanowisko zast´pcy dyrektora do spraw techniczno – administracyjnych. Problem ten mo˝na rozwiàzaç jedynie po pozyskaniu nowej siedziby.
Obecnie nie ma mo˝liwoÊci zorganizowania nowych stanowisk pracy (przepisy BHP dokładnie okreÊlajà powierzchni´, jaka musi byç zapewniona ka˝demu pracownikowi). W tej sytuacji rozwiàzaniem o charakterze
tymczasowym pozostaje forma współpracy w oparciu o zlecenia zewn´trzne.
Poszerzanie zakresu kompetencji pracowników poprzez ustawiczne szkolenia, dokształcanie i poznawanie najnowszych technik prezentacji jest dla
mnie priorytetem. Dotychczas pracownicy zostali przeszkoleni w zakresie
np.: zarzàdzania ryzykiem, kontroli zarzàdczej, prawa autorskiego, digitalizacji i cyfryzacji w muzeach, obsługi programu „Mona”.
Niezb´dne jest przeszkolenie pracowników z zakresie pozyskiwania funduszy
zewn´trznych lub zlecanie opracowaƒ specjalistom od pozyskiwania takich
funduszy.
Finanse
Podstawowym êródłem finansowania Muzeum Karykatury jest dotacja Urz´du
Miasta Stołecznego Warszawy.
Po obj´ciu przeze mnie stanowiska dyrektora (w latach 2012 i 2013) dotacja
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
40
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
w stosunku do lat poprzednich została znacznie obni˝ona. W roku 2014 zwi´kszona została o 50 tys. zł. z przeznaczeniem na remont dwóch łazienek.
Obecnie około 80% bud˝etu pochłaniajà koszty stałe, których obni˝enie jest
niemo˝liwe. Pozostałe 20% Êrodków przeznaczonych na działalnoÊç statutowà
Muzeum; wystawienniczo – artystyczno – popularyzatorskà, jest zdecydowanie niewystarczajàce. Dlatego podejmowane sà działania w celu ich stałego
zwi´kszania:
l zwi´kszanie
frekwencji w Muzeum poprzez podnoszenie atrakcyjnoÊci wystaw (dobór tematów), oryginalnà opraw´ scenograficznà, aran˝acj´ i skutecznà promocj´. PodkreÊliç nale˝y, ˝e wzrost frekwencji nastàpił w czasie,
gdy wi´kszoÊç oÊrodków notowała jej znaczny spadek. Minimalne podniesienie, niezmienianej od lat ceny biletów nie zahamowało wzrostu frekwencji, co dowodzi, ˝e nie cena, ale wartoÊç artystyczna, atrakcyjnoÊç
prezentacji i profesjonalizm realizowanych projektów (know-how) ma bezpoÊredni wpływ na sukces. Osoby niezamo˝ne odwiedzajà Muzeum we
wtorki (wst´p wolny), natomiast dla pozostałych odwiedzajàcych cena biletów (w rozsàdnych granicach) nie jest decydujàca. Pozyskane ze sprzeda˝y
biletów Êrodki przeznaczane sà na działalnoÊç edytorskà i promocyjnà.
l pozyskiwanie
Êrodków ze sprzeda˝y atrakcyjnych dla kolekcjonerów,
zaprojektowanych dla muzeum plakatów autorstwa wybitnych polskich
grafików, m.in. prof. Zygmunta Januszewskiego, prof. Tomasza Jury, prof. Rosława Szaybo,prof. Mieczysława Wasilewskiego, Zygmunta Zaradkiewicza;
katalogów wystaw, albumów, pocztówek i wydanego w 2013 r. Leksykonu
Polskich Artystów Karykatury. Warto podkreÊliç, ˝e jest to pierwsza tego typu
naukowa publikacja w Polsce, której przez 16 lat nie potrafił zrealizowaç
mój poprzednik, a mnie udało si´ to w ciàgu dwóch lat, rozpoczynajàc prace
nad leksykonem praktyczne od zera.
l oferujemy
odpłatnie, stale poszerzanà, ofert´ wystaw tematycznych w ramach projektu „Wypo˝yczalnia karykatury” takim placówkom, jak domy kultury, biblioteki, urz´dy gmin.
l organizujemy
odpłatnie wystawy plenerowe przed siedzibà Muzeum dla
podmiotów zewn´trznych – np. Wystawa z okazji 95. rocznicy powstania
Policji Polskiej (otwarcie wystawy 18 lipca 2014 roku).
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
41
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
l pozyskujemy
sponsorów do modernizacji bazy technologicznej w zamian
za umieszczanie ich logotypu w katalogach i materiałach promocyjnych
np. umowa partnerska zawarta z firmà Asus Polska.
l pozyskujemy
dodatkowe Êrodki na działalnoÊç wystawienniczà od sponsorów – Instytut Polski w Wiedniu, Instytut Polski w Sofii, Ambasada Polska
w Serbii, Fundacja Duval, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie i dom
medialny Media Corporation.
l współfinansowanie
projektów wspólnie z innym placówkami, co pozwala
na rozło˝enie kosztów np.: wspólnie ze Stołecznà Estradà zrealizowaliÊmy
w roku 2012 wystaw´ plenerowà „Piłka w Grze”, połàczonà z akcjà artystycznà „Rysowanie na ˝ywo” karykatur mieszkaƒców Warszawy na Barbakanie oraz w 2013 roku wystaw´ „Warszawa i Warszawka” w Parku Fontann
na warszawskim Podzamczu równie˝ połàczonà z akcjà „Rysowanie na
˝ywo”. Wykonane przez artystów karykatury były prezentem dla warszawiaków od Muzeum Karykatury.
l zamierzamy rozpoczàç sprzeda˝ reprodukcji rysunków, do których Muzeum
posiada prawa majàtkowe
lw
ciàgu trzech lat wraz z ˝onà wykonaliÊmy bezpłatnie na rzecz Muzeum
Karykatury prace artystyczne o wartoÊci ponad 130.000,- zł.
Opisane powy˝ej działania sà i b´dà kontynuowane.
Ewaluacja i monitoring
Przeprowadzane sà w oparciu o :
Regulamin organizacyjny, instrukcj´ w sprawie zasad funkcjonowania kontroli
zarzàdczej, regulamin wynagradzania, regulamin premiowania, regulamin
gospodarowania Êrodkami zakładowego funduszu Êwiadczeƒ socjalnych, instrukcj´ obiegu dokumentów finansowych, instrukcj´ dot. polityki rachunkowoÊci, zarzàdzenie w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji
zawodowych w Muzeum.
Ponadto prowadzone sà:
l Codzienne
raportowanie o wykonanych przez pracownika zadaniach
l Samoocena
pracowników dokonywana raz w roku
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
42
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
l Sprawozdania
merytoryczne i finansowe z działalnoÊci Muzeum
l Sporzàdzanie
cyklicznych raportów medialnych dla oceny trafnoÊci podejmowanych w tym obszarze działaƒ i archiwizacja publikacji prasowych , telewizyjnych i radiowych w formie elektronicznej.
Badania własne:
l Ankiety
badajàce preferencje i oczekiwania odbiorców przeprowadzone
wÊród odwiedzajàcych Muzeum.
l Ankiety badajàce zakres działaƒ artystów karykatury w ró˝nych dziedzinach
aktywnoÊci zawodowej.
l Badania
êródeł informacji o Muzeum i cz´stotliwoÊci wizyt odwiedzajàcych
placówk´ - ankieta w dwóch wersjach j´zykowych
VIII. Muzeum marzeƒ
Muzeum unikatowe, muzeum dobrego humoru i dobrego smaku, dobrej rozrywki w kreatywnym towarzystwie.
Idealny pejza˝ muzealny.
Muzeum Karykatury – budynek mówiàcy od razu o charakterze placówki. Starannie opracowana elewacja zewn´trzna wzbudza przemo˝nà ch´ç wejÊcia
do Êrodka w przeczuciu dobrej zabawy, uczty dla oka i zm´czonego stresem
ducha. Asteiczna gra prowadzona ju˝ na zewnàtrz budynku, prowokuje do
wejÊcia w interakcj´, włàczenia si´ w zabaw´ humorem i ˝artem.
Estetycznie zaprojektowana infrastruktura wokół uwzgl´dnia potrzeby zwiàzane z funkcjonowaniem Muzeum - parking, podjazdy dla osób niepełnosprawnych, i dzieci´cych wózków, stojaki na rowery. Zewn´trzna ekspozycja
sztuki humoru sprawia, ˝e ka˝dy - nawet przypadkowy przechodzieƒ - zaczyna doÊwiadczaç przyjemnego rozbawienia, a na jego twarzy rozkwita
uÊmiech. Dzieci zanoszà si´ perlistym Êmiechem, panienki chichoczà w grupkach. Ka˝dy chce wejÊç do zaczarowanego Muzeum. Powa˝ne panie
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
43
Koncepcja programowa i organizacyjna Muzeum Karykatury im. Eryka Lipiƒskiego w Warszawie
i panowie w poszukiwaniu dobrego humoru wkraczajà dostojnie do Êrodka i
tu... rozkwitajà.
WiadomoÊç o istnieniu tego niezwykłego miejsca dociera do wszystkich smutasów, którzy po wizycie w Muzeum zmieniajà si´ w pogodnych, aktywnych
ludzi z wyostrzonym zmysłem krytycznym, który nie przesłania im uroków
˝ycia.
Program pozostawiam otwartym poniewa˝ ˝ycie i moja kreatywnoÊç przynoszà cz´sto zaskakujàce, nieoczekiwane pomysły, które warto zrealizowaç
w Muzeum. I tak na przykład; wizyta artysty Andrzeja Dziatlika zaowocowała
niekonwencjonalnà wystawà „Klinika doktora Dziatlika”.
Zygmunt Zaradkiewicz
Zygmunt Zaradkiewicz
str.
44

Podobne dokumenty