Tutaj całość opracowania - ozpzd

JAK MODRENIZOWAĆ DZIAŁKI?
ANALIZA ZBIORCZA ANKIET
Okręgowy Zarząd PZD w Legnicy objął programem badawczym, zgodnie z
rozdzielnikiem KR PZD, 6 ogrodów, a mianowicie:
1.
ROD „Kolejarz” w Legnicy
2.
ROD „Nad Jeziorkiem” w Grzybianach
3.
ROD „Słonecznik” w Lubinie
4.
ROD „Tulipan” w Bolesławcu
5.
ROD „Wyzwolenie” w Legnicy
6.
ROD „Zdrowie” w Złotoryi
W każdym wymienionym wyżej ogrodzie dokonano wizji lokalnej na pięciu działkach
wytypowanych przez zarząd, po uzyskaniu uprzednio zgody użytkowników. Badanie
przeprowadzały zespoły złożone z dwóch instruktorów etatowych PZD oraz zarządów
ROD. Wyniki zostały opisane szczegółowo w Ankiecie z wizji lokalnej działki
uczestniczącej w programie badawczym Krajowej Rady PZD pt. „Jak modernizować
działki”'
Na podstawie ankiet opisujących poszczególne działki, dokonano następującej analizy
dotyczącej zagospodarowania, stanu technicznego i estetycznego urządzeń rekreacyjnych
oraz małej architektury ogrodowej, zgodności z regulaminem ROD:
1.
ALTANY
- stan techniczny:
zróżnicowany; zdecydowana większość to altany w dobrym i bardzo dobrym stanie
technicznym, nowe altany zbudowane z materiałów dobrej jakości; nieliczne już altany
kilkudziesięcioletnie są przeważnie w złym stanie technicznym
materiały – głównie murowane, otynkowane; ok. 30% to altany drewniane najczęściej
spotykanym pokryciem dachów jest papa, na drugim miejscu blachodachówka,
sporadycznie ondulina, dachówka ceramiczna
- estetyka:
zróżnicowana; kolorystyka przeważnie jasna, biała lub paleta barw pastelowa,
a także różne odcienie zieleni
elementy drewniane w różnych odcieniach brązu
powiązanie z otoczeniem poprzez przylegające do altan, zadaszone tarasy wypoczynkowe,
często porośnięte winoroślą lub pnączami ozdobnymi
- funkcjonalność:
zróżnicowana; występują zarówno funkcjonalne, wygodne altany, w których występuje
podział na pomieszczenia wypoczynkowe i gospodarcze, jak i niewielkie, spełniające
jedynie rolę schowków na narzędzia
- powierzchnia zabudowy:
podczas przeglądu nie stwierdzono występowania altan ponadnormatywnych, natomiast
wiele altan ma rozmiary mniejsze niż dozwolone w regulaminie ROD, co wpływa na małą
funkcjonalność
- usytuowanie na działce
większość altan na działkach i w ogrodach objętych badaniem usytuowana jest zgodnie z
regulaminem ROD
występuje problem usytuowania altan zbyt blisko granic w przypadku powiazania małych
powierzchni oraz wydłużonego kształtu działki; jest to stan zastany z lat 60-80 ubiegłego
wieku
- ustalenia i wnioski w kierunku modernizacji:
wskazany remont lub rozbudowa części altan, w tym odnowienie elewacji oraz poszycia
dachowego
wskazana rozbiórka lub remont starych, wyeksploatowanych altan i zastąpienie ich
nowymi obiektami, usytuowanymi zgodnie z regulaminem, z uwzględnieniem
regulaminowych rozmiarów.
2.
OGRODZENIE
- stan techniczny:
materiały ogrodzeniowe w zdecydowanej większości to siatka metalowa powlekana i
niepowlekana malowana, słupki metalowe, niekiedy ogrodzenie panelowe, ok. 1/3
opisanych ogrodzeń posiada betonową podmurówkę
- estetyka:
kolorystyka – różne odcienie zieleni, niekiedy kolor trudny do określenia
przeważa standardowa estetyka, brak elementów wyróżniających się pomysłowocią
- zgodność z regulaminem:
wysokość 60 -100cm; zgodna z regulaminem
ażurowe
nie zaobserwowano elementów ostro zakończonych
- ustalenia i wnioski w kierunku modernizacji:
niekiedy brak ogrodzeń wewnętrznych pomiędzy działkami, często są one prowizoryczne
– wskazane ujednolicenie ogrodzeń wewnętrznych w danym ogrodzie.
3.
DRZEWA I KRZEWY OWOCOWE
- aktualny stan drzew owocowych
większość drzew na działkach objętych programem to drzewa kilkunastoletnie,
o koronach średniej wielkości, prawidłowo prześwietlane
występują także drzewa prześwietlane nieprawidłowo, co świadczy o potrzebie
przeprowadzania pokazów cięcia w ogrodach
- aktualny stan krzewów owocowych
stan krzewów owocowych można określić jako dobry, korony są systematycznie
odmładzane
widoczna potrzeba przeprowadzania pokazów cięcia winorośli – krzewy zazwyczaj źle
cięte, nadmiernie zagęszczone
- zgodność z regulaminem ROD
tylko niewielki procent drzew owocowych jest posadzonych zbyt blisko ogrodzenia, są to
zwykle drzewa stare, ok. 20 -letnie, sukcesywnie wymieniane przez użytkowników
znacznie częściej sadzone zbyt blisko ogrodzeń są krzewy owocowe, traktowane przez
użytkowników także jako optyczna przegroda z sąsiadami lub alejką ogrodową
- ocena usytuowania kwatery sadowniczej w odniesieniu do zagospodarowania
działki
na większości działek nie występuje specjalnie wydzielona część sadownicza, drzewa
owocowe są rozmieszczone równomiernie na całej powierzchni działki lub
wkomponowane w część warzywniczą, czy ozdobną
zagęszczenie drzew sporadycznie nadmierne, zdarza się w odniesieniu do nowych
nasadzeń – użytkownik nie zawsze potrafi uwzględnić przyszły rozwój i wzrost drzewa
kolizje z układem komunikacji i małą architekturą ogrodową zdarza się sporadycznie
- ustalenia i wnioski w kierunku modernizacji
tematyka sadownicza nadal powinna być omawiana na szkoleniach dla kandydatów na
działkowców, szczególnie w zakresie planowania nasadzeń sadowniczychi i ich pielęgnacji
– ważnym elementem szkoleń są praktyczne pokazy cięcia
4.
CZĘŚĆ OZDOBNA DZIAŁKI
- rozmieszczenie, dobór, ilość i kondycja drzew i krzewów ozdobnych
na działkach objętych badaniem zaobserwowano niewielką ilość gatunków drzew i
krzewów ozdobnych; drzew ozdobnych liściastych praktycznie brak, nawet gatunków i
odmian słabo rosnących, występują natomiast drzewa i krzewy iglaste, szczególnie
żywotniki, cyprysiki i jałowce, zdarzają się także świerki
krzewy ozdobne reprezentują głównie róże, hortensje, różaneczniki, bukszpany
najmniej rozpowszechnione są formy karłowe i słaborosnące gat. iglastych i pnącza
ozdobne
- ocena zaprojektowanych rabat kwiatowych
rabaty zwykle geometryczne, prostokątne, usytuowane wzdłuż prostych alejek lub przy
ogrodzeniu lub miejscu wypoczynkowym
kompozycje rabat trudna do określenia ze względu na porę roku (styczeń), zwykle płaskie,
zawierają mało roślin zimozielonych o zróżnicowanej wysokości
często sprawiają wrażenie chaotycznych
- zgodność z regulaminem ROD
nie zaobserwowano niezgodności z regulaminem ROD
- ustalenia i wnioski w kierunku modernizacji
wprowadzanie mniej popularnych gatunków i odmian karłowych i słabo rosnących
iglastych i liściastych o zróżnicowanej kolorystyce
zmiany w kompozycji rabat ozdobnych uwzględniające zmiany kształtu rabat
otoczenie roślinami ozdobnymi kącików wypoczynkowych.
5.
ESTETYKA NA DZIAŁKACH
- ogólne wrażenie estetyczne i kompozycyjne
średnia; wiele można jeszcze poprawić
- ustalenia i wnioski w kierunku poprawy estetyki
na każdej działce w inny sposób: niekiedy zastosowanie lepszych jakościowo materiałów,
niekiedy poprzez wprowadzenie zasad kompozycji roślinnych
6.
FUNKCJONALNOŚĆ DZIAŁEK
- ocena istniejących funkcji
wszystkie działki biorące udział w badaniu spełniają funkcję rekreacyjno – wypoczynkową,
realizowaną w różny sposób, nawet te, na których nie ma altany wyposażone są w ławkę i
trawnik
można zaoberwować zmianę funkcji głównej, szczególnie na działkach przejmowanych
przez nowych, młodszych wiekiem użytkowników, w kierunku funkcji rekreacyjnno –
ozdobnych
nadal spełniają jednak funkcje użytkowe – prowadzone są uprawy warzywnicze, choćby w
niewielkim zakresie, oraz sadownicze
na wszystkich występują kompostowniki
ok. połowa posiada zbiorniki na wodę deszczową
- zadania w celu poprawy funkcjonalności działki
zmiany indywidualne w zależności od stanu aktualnego oraz potrzeb użytkowników, np.:
zmiana układu komunikacyjnego, budowa lub rozbudowa altany,
budowa lub renowacja tarasu wypoczynkowego, uporządkowanie nasadzeń sadowniczych
przebudowy lub wykonanie obudowy wymagają także kompostowniki, gdyż często są to
betonowe boksy ze słabym odpływem wody opadowej, lub obudowy praktycznie brak
usytuowanie kompostowników często zbyt blisko części wypoczynkowej
7.
MAŁA ARCHITEKTURA NA DZIAŁKACH
- stan techniczny
mała architektura w stanie technicznym nie stwarzającym zagrożenia dla użytkowników,
choć w większości o znacznym stopniu zużycia ze względu na wiek
materiały często przypadkowe, wykonane na niskim poziomie estetycznym
nowi użytkownicy wykazują większą dbałość o elementy architektury ogrodowej
i zastępują stare, wysłużone podpory dla roślin nowymi, solidnymi i estetycznymi
konstrukcjami
alejki na działkach zwykle betonowe wylewane lub układane z betonowych płytek
chodnikowych w dobrym i bardzo dobrym stanie technicznym, ale występują także alejki
nieutwardzone, ziemne, żwirowe lub trawiaste
- różnorodność i pomysłowość elementów małej architektury
występuje duże zróżnicowanie w tym zakresie: część działek bogatych w różnorodne
elementy małej architektury ogrodowej, część w ogóle ich nie zawiera
- ustalenia i wnioski w kierunku modernizacji małej architektury
wymiana zużytych i mało estetycznych elemantów na nowe, estetyczne
i bezpieczne konstrukcje
wprowadzanie elementów małej architektury ogrodowej na działki.
8.
EKOLOGIA NA DZIAŁKACH
- ocena działań w kierunku ekologii
użytkownicy działek biorących udział w badaniu chętnie stosują kompost i nawozy zielone
jako poplon
nieliczni stosują preparaty roślinne przygotowywane przez siebie
budki lęgowe dla ptaków występują na ok. 1/3 działek
niektórzy wykorzystują wodę opadową gromadzoną w specjalnych zbiornikach, odbieraną
przez system rynien z połaci dachu altany
- ustalenia i wnioski w kierunku poprawy ekologii
nadal należy zachęcać do stosowania oprysków ekologicznych, wskazywać na korzyści
wynikające z dokarmiania ptaków oraz instalowania budek lęgowych
9.
PORZĄDEK I ŁAD PRZESTRZENNY NA DZIAŁKACH
- ocena całości zagospodarowania
wiele działek znajduje się w trakcie procesu zagospodarowywania i porządkowania, który
zdaje się zmierzać w dobrym kierunku,
ogólnie można stwierdzić zadawalający poziom utrzymania porządku na działkach.
- ustalenia i wnioski w kierunku poprawy porządku i ładu przestrzennego
nadal należy prowadzić działalność edukacyjną w zakresie stosowania zasad kompozycji i
znajomości roślin ozdobnych, szczególnie co do siły wzrostu
i wielkości osiąganych przez gatunki iglaste
także materiałoznawstwa w dziedzinie małej architektury ogrodowej.
10.
KORZYSTANIE Z LITERATURY WYDAWNICTWA „DZIAŁKOWIEC”
A) wszyscy użytkownicy działek objętych badaniem deklarują korzystanie
z miesięcznika „działkowiec”
B) nieliczni korzystają z innych publikacji, coraz powszechniejszym źródłem informacji
jest internet
opracowała:
mgr inż. Bożena Łupkowska
instruktor ogrodniczy OZ PZD w Legnicy
Legnica 8.02.2012.