Wykład 9
Transkrypt
Wykład 9
Wykład 9 6.11 Mikroskopowa interpretacja entropii 6.12 Inne cykle termodynamiczne 6.12.1 Idealny silnik tłokowy 6.12.2 Chłodziarka 6.12.3 Cykl Otto 6.12.4 Cykl Diesla 6.12.5 Silnik odrzutowy Reinhard Kulessa 1 6.11 Mikroskopowa interpretacja entropii Przy rozważaniu zjawisk mikroskopowych stwierdziliśmy, że istnieje charakterystyczna funkcja stanu, która zachowuje się tak jak makroskopowa entropia. Stwierdziliśmy też, że w izolowanym układzie cząstki dążą do rozkładu najbardziej prawdopodobnego, z pośród wszystkich możliwych stanów energetycznych. Pokazaliśmy również, że odstępstwa parametrów cząstek od tych dla stanu najbardziej prawdopodobnego są mało prawdopodobne. Jest to równoważne stwierdzeniu, że entropia układu izolowanego dąży do swojej maksymalnej wartości i jest wysoce mało prawdopodobne, by zmniejszyła swą wartość, osiągnąwszy ją. Mikroskopowa definicja entropii zawiera więc tą samą informację co równanie (6.17) (∆ ∆Sizol ≥ 0), z wyjątkiem tego, że zasada Reinhard Kulessa 2 wzrostu entropii staje się zachowaniem najbardziej prawdopodobnym. Innym następstwem tego jest fakt, że II zasada termodynamiki staje się stwierdzeniem tego, co najprawdopodobniej się zdarzy. 6.12 Inne cykle termodynamiczne 6.12.1 Idealny silnik tłokowy tłok Cylinder Wlot pary Reinhard Kulessa 3 Cykl maszyny parowej wygląda następująco: p 2 Kolejne etapy zamkniętego p1 cyklu są następujące: 3 1 1 4 p0 5 V0 4 5 2 V1 V2 V 3 Tłok spoczywa, para dostaje się z kotła do cylindra, wzrasta ciśnienie. Tłok porusza się, para dopływa, ciśnienie stałe, objętość wzrasta. Dostęp pary zamknięty, adiabatyczne rozprężania Otwarcie cylindra do chłodnicy, szybki spadek ciśnienia, stała objętość. Usuwanie resztek pary, stałe ciśnienie, objętość maleje. Praca wykonywana jest na odcinkach 2,3 i 5. Przyjmuje ona następujące wartości.; Reinhard Kulessa 4 L2 = p1 (V1 − V0 ) κ −1 V1 p1 ⋅ V1 L3 = 1 − κ − 1 V2 L5 = − p0 (V2 − V0 ) Całkowita praca jest równa sumie tych przyczynków. 6.12.2 Chłodziarka Znając cykl Carnota możemy zdefiniować chłodziarkę, czyli urządzenie pracujące cyklicznie i przenoszące ciepło ze zbiornika o niższej temperaturze, do zbiornika o wyższej temperaturze. Q1 efekt chł Q2 1 Wydajność chłodziarki: ηch = = = = praca wł W Q2 − Q1 T2 −1 (6.30) T1 Reinhard Kulessa 5 T2 T2 Q2 W ® Q2 T2 > T1 ® Q1 Q1 T1 T1 T2 η =1− T1 W η ch Reinhard Kulessa 1 = T2 T1 − 1 (6.31) 6 Chłodziarkę możemy również zastosować do ogrzewania ciepłem Q1 zbiornika kosztem chłodnicy. Wtedy mamy do czynienia z tzw. pompą cieplną . Wydajność pompy cieplnej opartej na cyklu Carnota jest następująca; Q2 Q2 1 η pc = = = W Q2 − Q1 1 − T1 T2 Reinhard Kulessa (6.32) 7 6.12.3 Cykl Otto Cykl Otto jest to cykl pracujący pomiędzy dwoma adiabatami i dwoma izochorami. p 3 3 T Q1 t ns co S= Q1 V 4 2 2 4 Q2 S= con st 1 V2 st n o =c V1 1 st n co = V V η = 1 − (V 1 V 2 ) κ − 1 Reinhard Kulessa Q2 S (6.33) 8 Zobacz animacje Reinhard Kulessa 9 Reinhard Kulessa 10 6.12.4 Cykl Diesla Cykl Diesel’a jest to cykl pracy silnika pracującego pomiędzy dwoma adiabatami, oraz izochorą i izobarą. p Q1 2 3 T 3 st n o c p= Q1 4 4 2 Q2 1 V2 V3 1 V1 V Reinhard Kulessa p on c = st Q2 S 11 Ciepło Q1 dostarczane w przemianie izobarycznej 2-3, a ciepło Q2 oddawane w przemianie izochorycznej 4-1 zgodnie z równaniami; Q1 = mcV (T3 − T2 ) Q 2 = − mcV (T4 − T1 ) Wobec powyższego możemy dla obserwowanego procesu cyklicznego napisać: Q1 + Q2 + W = ∆U = 0 W = Q1 − Q2 Wydajność cyklu Diesla wyraża się następująco: Reinhard Kulessa 12 W Q2 cV (T4 − T1 ) 1 T1 (T4 / T1 ) −1 ηth = = 1− = 1− = 1− κ T2 (T3 / T2 ) −1 Q1 Q1 cp (T3 − T2 ) Wykorzystując równanie gazu doskonałego, oraz równanie adiabaty dla przemian 1-2 i 3-4, otrzymujemy na wydajność wyrażenie: (V3 V2 ) − 1 η =1− κ (V3 V2 − 1)(V1 V2 )κ −1 Reinhard Kulessa . (6.34) 13 6.12.5 Silnik odrzutowy paliwo powietrze Gazy spalinowe spalanie 1 4 2 3 Reinhard Kulessa 14 Na odcinku 1-2 następuje zwolnienie prędkości powietrza, wzrasta ciśnienie, Na odcinku 2-3 następuje spalanie pod stałym ciśnieniem, W punkcie 4 następuje rozprężanie, przy czym prędkość na wylocie jest większa niż na wlocie. Cykl pracy silnika odrzutowego nie jest zamknięty i wygląda następująco; T 3 2 4 1 S Reinhard Kulessa 15