Charakterystyka azbestu i wyrobów zawierających azbest Azbest (gr

Charakterystyka azbestu i wyrobów zawierających azbest Azbest (gr

Charakterystyka azbestu i wyrobów zawierających azbest
Azbest (gr. asbestos – niezniszczalny) to nazwa krystalicznych
i względnie
nierozpuszczalnych minerałów krzemianowych. Pod względem chemicznym są to uwodnione
krzemiany magnezu, żelaza, wapnia i sodu, zawierające również i inne pierwiastki.
Minerały azbestowe charakteryzują się dużą trwałością w środowisku, wytrzymałością
mechaniczną i termiczną (1500°C), specyficznym układem włókien, nieznacznym przewodnictwem
elektrycznym i cieplnym oraz odpornością na działalnie czynników chemicznych i korozję.
Azbest szeroko stosowany
Azbest posiada unikalne właściwości chemiczne i fizyczne. Odporność azbestu na działanie
wysokich temperatur (temperatura rozkładu i topnienia ok.1500°C) jest jedną z najważniejszych zalet,
dzięki którym znalazł on szerokie zastosowanie jako surowiec niepalny w różnego rodzaju wyrobach.
Właściwości termoizolacyjne i dźwiękochłonne, wytrzymałość na rozciąganie, elastyczność,
a także odporność niektórych odmian azbestu na działanie kwasów, alkaliów i wody morskiej czynią
zeń surowiec o szerokim zastosowaniu – stanowił surowiec w ponad 3000 opisanych technologii.
Azbest m.in. stosowany był do produkcji wyrobów azbestowo-cementowych, wyrobów
włókienniczych, przędzy, sznurów, szczeliw, wyrobów ciernych, takich jak: klocki hamulcowe, tarcze
sprzęgłowe, wyrobów hydroizolacyjnych: lepiki, papy dachowe, płytki podłogowe, do filtrów
w przemyśle piwowarskim i farmaceutycznym oraz wojskowych masek p/gazowych. W przeważającej
części azbest zużywany był do produkcji wyrobów azbestowo-cementowych, głównie lekkiej,
wytrzymałej, trwałej i niepalnej płyty azbestowo-cementowej – eternitu.
Oddziaływanie na organizm ludzki
Pierwsze doniesienia o szkodliwym wpływie pyłu azbestu na układ oddechowy przypadają na
lata 20-30-te XX wieku i pochodziły z Anglii. Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem
wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Jeśli więc w powietrzu, którym oddychamy znajdują się
włókna azbestowe, to gromadzą się one i zalegają w płucach.
Narażenie zawodowe na pył azbestu może być przyczyną: pylicy azbestowej (azbestozy),
łagodnych zmian opłucnowych, raka płuca i międzybłoniaków.
Badania dowiodły, że włókna azbestu o średnicy poniżej 3 mikrometrów są respirabilne,
to znaczy, że wciągnięte wraz z powietrzem do płuc, pozostają tam. Może to powodować azbestozą.
Pył azbestowy nie tylko zanieczyszcza płuca ale i mechanicznie je uszkadza. Ostre włókna drażnią
śluzówkę, co powoduje zwłóknienie tkanki płucnej i pośrednio proces nowotworowy. Organizm nie jest
w stanie rozpuścić włókien azbestu ze względu na ich dużą odporność chemiczną. Azbest jest
groźny dla zdrowia, gdy unosi się w powietrzu i jest możliwość wdychania jego włókien. Włókienka
azbestu są bardzo małe, niewidoczne dla oka i niewyczuwalne w dotyku – dlatego jedynym
ostrzeżeniem dla człowieka jest świadomość zagrożenia. Stosuj się do zasad postępowania
z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest. Właściwe postępowanie skutecznie minimalizuje
ryzyko.
Polityka Państwa w zakresie azbestu
Powszechne zastosowanie wyrobów azbestowych, wobec stwierdzenia ich negatywnego
oddziaływania na zdrowie ludzi skłania do podjęcia działań zmierzających do eliminacji tych wyrobów
z naszego otoczenia.
W związku z zagrożeniem, jakie stwarza azbest, opracowany został Program usuwania
azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski, który Rada
Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej przyjęła w dniu 14 maja 2002r.
Program usuwania wyrobów zawierających azbest wynika z art.162 ustawy z dnia 27 kwietnia
2001r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity z 2008r.: Dz. U. nr 25, poz.150 z póź.zm.)
stwierdzającego, że „wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska
podlegają sukcesywnej eliminacji”. Przyjęto 30-letni (lata 2003-2032) okres realizacji programu
usuwania wyrobów zawierających azbest z terytorium Polski, głównie z uwagi na trzydziestoletnią
trwałość płyt azbestowo-cementowych i innych wyrobów zawierających azbest.
Oszacowano, że na terenie kraju w obiektach budowlanych zabudowanych jest łącznie
15,5 mln Mg wyrobów zawierających azbest, w tym 14,9 mln Mg płyt azbesto-cementowych falistych
2
i płaskich o powierzchni 1,35 tys. km .
Przepisy, obowiązki, informacje praktyczne
Największe potencjalne zagrożenie mogą stwarzać pokrycia dachowe zawierające włókna
azbestowe tzw. eternit.
Jeżeli w Twoim domu lub posesji znajdują się wyroby zawierające azbest – to należy
utrzymywać w dobrym stanie technicznym. Staraj się zabezpieczyć swoje wyroby zawierające azbest
przez ich pokrywanie odpowiednimi farbami.
Nie należy poddawać wyrobów zawierających azbest obróbce mechanicznej, mogącej
powodować pylenie np. wiercenie, szlifowanie !
Dokonuj corocznie przeglądu stanu tych wyrobów i sporządzaj ich ocenę według wzoru.
Wzór informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich użytkowania (załącznik nr 1)
Powyższą
informację
osoby
fizyczne
przedkładają
lub Prezydentowi, natomiast przedsiębiorcy – Wojewodzie.
Informacja podlega corocznej aktualizacji w terminie
aż do zaprzestania użytkowania wyrobu i jego usunięcia.
burmistrzowi,
do
dnia
31
wójtowi
stycznia,
Wzór informacji o wyrobach zawierających azbest, których użytkowania zostało zakończone
(załącznik nr 2)
Jeśli jednak stwierdzisz, że znajdujące się w Twoim posiadaniu wyroby zawierające azbest są
uszkodzone, popękane lub widoczna jest erozja ich powierzchni – to nie masz czasu do stracenia
i powinieneś zlecić usunięcie azbestu wyspecjalizowanej firmie!
Jeżeli zamierzasz usunąć uszkodzone wyroby zawierające azbest to pamiętaj, że nie
powinieneś tego robić samemu. Usuwanie wyrobów zawierających azbest należy zleć firmie
posiadającej uprawnienia i doświadczenie w pracy z azbestem.
Wszelkie prace związane z usuwaniem azbestu muszą być prowadzone w sposób
zabezpieczający otoczenie przed pyleniem.
Informację o firmach posiadających decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami
niebezpiecznymi zawierającymi azbest otrzymasz w Starostwie Powiatowym lub w swoim Urzędzie
Gminy.
Zdemontowane wyroby zawierające azbest są odpadami niebezpiecznymi i zakazane jest ich
powtórne użycie. Składowanie odpadów niebezpiecznych zawierających azbest dopuszczalne jest
tylko na przeznaczonych do tego składowiskach.
SKŁADOWISKA PRZYJMUJĄCE ODPADY ZAWIERAJĄCE AZBEST - woj. dolnośląskie
1. Składowisko Odpadów Przemysłowych, Wałbrzych ul. Górnicza 1, zarządzane przez Mo-BRUK
Korzenna 214, pow. nowosądecki
2. Składowisko Odpadów Stałych "Polowice", KGHM Polska Miedź SA Oddział Huta Miedzi
"Legnica" Legnica, ul. Złotoryjska 194 /na potrzeby zakładu/
3. Składowisko odpadów przemysłowych w Biechowie, KGHM Polska Miedź SA Oddział Huta Miedzi
"Głogów" Żukowice, ul. Żukowicka 1 / na potrzeby zakładu/
4. składowisko Dolnośląskiej Korporacji Ekologicznej w Oławie ul. Polna 1, Dolnośląska Korporacja
Ekologiczna Sp. z o.o. Oława ul. 3 Maja 26 /azbest składowany jest po przekształceniu w procesie
zestalania pod kodem 19 03 06/
Więcej informacji o azbeście znajdziesz nastronie internetowej Ministerstwa Gospodarki
oraz na stronie
www.bazaazbestowa.pl