spis treści - BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ Powiat
Transkrypt
spis treści - BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ Powiat
2 SPIS TREŚCI 1. 2. 3. 3.1. 3.2. 4. 5. 6. 7. 7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 8. 8.1. 8.2. 9. WPROWADZENIE ............................................................................................................... 4 MONITORING JAKOŚCI POWIETRZA ............................................................................ 5 MONITORING JAKOŚCI WÓD .......................................................................................... 6 Monitoring jakości wód powierzchniowych.......................................................................... 6 Monitoring jakości wód podziemnych ................................................................................ 10 MONITORING HAŁASU .................................................................................................. 11 MONITORING PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH ................................................... 12 PODSUMOWANIE I WNIOSKI ........................................................................................ 13 DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA........................................................................................ 14 Instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego ........................................................... 15 Instalacje do oczyszczania ścieków ..................................................................................... 17 Gospodarka odpadami ......................................................................................................... 17 Wybrane ustalenia innych kontroli ...................................................................................... 19 POWAŻNE AWARIE ......................................................................................................... 22 Zakłady stwarzajace potencjalne zagrożenie wystąpienia awarii przemysłowej ................ 22 Zdarzenia o znamionach poważnej awarii ........................................................................... 23 PODSUMOWANIE WYNIKÓW DZIAŁALNOŚCI KONTROLNEJ .............................. 23 3 1. WPROWADZENIE Opracowanie ma na celu przedstawienie stanu środowiska oraz wyników działalności kontrolnej Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska na terenie powiatu wągrowieckiego w roku 2015. Do jego przygotowania wykorzystano badania własne WIOŚ w Poznaniu, wyniki badań będące w posiadaniu WIOŚ oraz ustalenia z kontroli użytkowników środowiska, prowadzonych przez inspektorów WIOŚ. Bieżące informacje dotyczące stanu środowiska na terenie całego województwa wielkopolskiego znaleźć można na stronie internetowej www.poznan.wios.gov.pl. Monitorowanie chemizmu gleb ornych prowadzone jest w sieci krajowej monitoringu przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach. Informacje o wynikach badań znajdują się na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Zadania w zakresie ochrony przyrody, w tym ustanawianie form ochrony przyrody oraz sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem określonych ustawą zakazów w stosunku do tych form, realizuje Regionalny Konserwator Przyrody. 4 2. MONITORING JAKOŚCI POWIETRZA W roku 2015 jakość powietrza na terenie powiatu wągrowieckiego monitorowano w zakresie: – pyłu PM10 oraz benzo(a)pirenu zawartego w pyle PM10 – metodą manualną – w miejscowości Wągrowiec, – dwutlenku siarki i dwutlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu – metodą pasywną – w miejscowości Kobylec. Metoda pasywna jest metodą wskaźnikową, polegającą na miesięcznej ekspozycji specjalnie przygotowanych próbników, zawieszonych na wysokości około 1,5 metra i oznaczaniu substancji raz w miesiącu. W wyniku badań przeprowadzonych w roku 2015 stwierdzono, że: liczba dób z przekroczeniami poziomu dopuszczalnego dla 24–godzin pyłu PM10 w roku kalendarzowym wynosiła 66, a tym samym przekroczono dopuszczalną częstość przekroczeń wynoszącą 35 dób/rok; stężenie średnie dla roku pyłu PM10 –wynosiło 33,0 µg/m3 tym samym nie przekroczono stężenia średniorocznego wynoszącego 40 µg/m3; odnotowano przekroczenie stężenia średniorocznego dla roku dla benzo(a)pirenu zawartego w pyle PM10 – stężenie średnie dla roku wynosiło 3,0 ng/m3 przy docelowym 1,0 ng/m3; średnia dla roku wartość dwutlenku siarki wyniosła 2,8 µg/m³, a dwutlenku azotu – 12,1 µg/m³. Ocenę jakości powietrza w województwie wielkopolskim za rok 2015 wykonano zgodnie z podziałem województwa na strefy, gdzie strefę stanowi: aglomeracja poznańska, miasto Kalisz, strefa wielkopolska. Powiat wągrowiecki jest elementem składowym strefy wielkopolskiej. Celem rocznych ocen jakości powietrza jest: określenie jakości powietrza w strefach; wskazanie ewentualnych przekroczeń standardów jakości powietrza, poziomów docelowych i poziomów celów długoterminowych; wskazanie prawdopodobnych przyczyn ponadnormatywnych stężeń zanieczyszczeń. Oceny jakości powietrza w strefach dokonano z uwzględnieniem dwóch grup kryteriów: ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ze względu na ochronę roślin. Wynikiem oceny, zarówno pod kątem kryteriów dla ochrony zdrowia jak i kryteriów dla ochrony roślin, dla wszystkich substancji podlegających ocenie, jest zaliczenie strefy do jednej z poniższych klas: do klasy A – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych i poziomów docelowych; do klasy C – jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne i poziomy docelowe. Ocena pod kątem ochrony zdrowia Do oceny jakości powietrza w strefie wielkopolskiej pod kątem ochrony zdrowia wykorzystano pomiary wykonywane na terenie strefy oraz wyniki modelowania matematycznego. Wartości otrzymane w roku 2015 w odniesieniu do poziomów dopuszczalnych i poziomów docelowych pozwoliły na zakwalifikowanie strefy, a więc i powiatu wągrowieckiego, do poniższych klas: do klasy A – dla dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla, benzenu, ozonu oraz metali oznaczanych w pyle PM10. 5 do klasy C – dla pyłu PM2,5, pyłu PM10 i benzo(a)pirenu oznaczanego w pyle PM10. W przypadku pyłu PM10 podkreślić należy, że jego stężenia wykazują zmienność sezonową – przekroczenia dotyczą tylko sezonu zimowego (grzewczego). Klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń uzyskane w ocenie rocznej dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia Nazwa strefy / powiatu wielkopolska / powiat wągrowiecki Symbol klasy strefy dla poszczególnych substancji NO2 SO2 CO C6H6 pył PM2,5 pył PM10 BaP As Cd Ni Pb O3 A A A A C C C A A A A A Ponadto stwierdzono przekroczenie wartości normatywnej ozonu (120 µg/m3) wyznaczonej jako poziom celu długoterminowego. Termin osiągnięcia poziomu celu długoterminowego określono na rok 2020. Ocena pod kątem ochrony roślin Do oceny jakości powietrza w strefie wielkopolskiej pod kątem ochrony roślin wykorzystano pomiary wykonywane na terenie strefy oraz wyniki modelowania matematycznego. Wartości SO2, NOx i O3 otrzymane w roku 2015 w odniesieniu do poziomów dopuszczalnych i poziomu docelowego pozwoliły na zaklasyfikowanie powiatu, będącego składową strefy wielkopolskiej do klasy A. Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszczeń uzyskane w ocenie rocznej dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony roślin Nazwa strefy / powiatu wielkopolska / powiat wągrowiecki Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla obszaru całej strefy SO2 NOx O3 A A A Ponadto stwierdzono przekroczenie wartości normatywnej ozonu (6000 µg/m3×h) wyznaczonej jako poziom celu długoterminowego; termin osiągnięcia tego poziomu określono na rok 2020. 3. MONITORING JAKOŚCI WÓD 3.1. MONITORING JAKOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH Badania stanu wód w 2015 roku wykonywano w oparciu o „Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa wielkopolskiego na lata 2013–2015”. Przedmiotem badań monitoringowych jakości wód powierzchniowych są jednolite części wód powierzchniowych (JCW). Pojęcie to, wprowadzone przez Ramową Dyrektywę Wodną, oznacza oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych taki jak: jezioro, zbiornik, strumień, rzeka lub kanał, część strumienia, rzeki lub kanału, wody przejściowe lub pas wód przybrzeżnych. – – – Program monitoringu wód na terenie województwa realizowany jest w ramach: monitoringu diagnostycznego (MD) z częstotliwością raz na 6 lat – pełny zakres badań, monitoringu operacyjnego (MO) z częstotliwością raz na 3 lata lub corocznie (wyłącznie w zakresie substancji szkodliwych dla środowiska wodnego, dla których odnotowano przekroczenia norm w latach wcześniejszych) – ograniczony zakres badań, monitoringu obszarów chronionych (MOC) z częstotliwością: 6 – raz na 6 lat (wyłącznie na obszarach siedlisk lub gatunków, dla których stan wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie dla JCW wyznaczonych jako niezagrożone niespełnieniem celów środowiskowych) – pełny zakres badań, raz na 3 lata w ograniczonym zakresie badań, o na obszarach siedlisk lub gatunków, dla których stan wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie dla JCW wyznaczonych jako zagrożone niespełnieniem celów środowiskowych, o na obszarach wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych, o na obszarach narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych, o JCW przeznaczonych do celów rekreacyjnych w tym kąpieliskowych; corocznie (wyłącznie dla JCW przeznaczonych do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia) – ograniczony zakres badań, monitoringu badawczego (MB) w punkcie wyznaczonym na potrzeby wymiany informacji między państwami członkowskimi UE z częstotliwością raz na 6 lat – pełny zakres badań lub corocznie – ograniczony zakres badań. Na terenie powiatu wągrowieckiego wyznaczono 22 jednolite części wód płynących: Młynówka Borowska, Kcynka, Margoninka, Dymnica, Dopływ poniżej jez. Łęgowo, Rudka, Gołaniecka Struga, Nielba, Dopływ z Gruntowic, Dopływ z Ochodzy, Dopływ z Przysieczyna, Dopływ z Nieświastowic, Dopływ z Kłodzina, Mała Wełna od wypływu z jez. Gorzuchowskiego do dopływu z Rejowca, Wełna od Lutomni do Dopływu poniżej Jez. Łęgowo, Dopływ z Jaroszewa, Mała Wełna od dopływu z Rejowca do ujścia, Dopływ z Michalczy, Mała Wełna do wypływu z jez. Gorzuchowskiego, Dopływ z Rejowca, Wełna od Dopływu poniżej Jez. Łęgowo do ujścia, Dopływ z jez. Starskiego. oraz 13 jednolitych części wód stojących: – Jezioro Bracholińskie (Rgielskie Wschodnie), – Jezioro Czeszewskie, – Jezioro Durowo (Durowskie), – Jezioro Grylewskie, – Jezioro Kaliszańskie, – Jezioro Kobyleckie, – Jezioro Łękno (Łeknińskie), – Jezioro Łęgowo (Łęgowskie), – Jezioro Maciejak, 7 – – – – Jezioro Rgielskie (Rgielskie Zachodnie), Jezioro Rościńskie (Skockie), Jezioro Stępuchowskie, Jezioro Włókieńskie (Włókna). Wyznaczone JCW płynące reprezentują różne typy abiotyczne: 16 – potok nizinny lessowo-gliniasty, 17 – potok nizinny piaszczysty, 23 – małe cieki na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych, 24 – mała i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych, 25 – ciek łączący jeziora. JCW stojące zaliczono do trzech typów abiotycznych: 2a - jeziora o wysokiej zawartości wapnia, o małym wpływie zlewni, stratyfikowane, 3a - jeziora o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wpływie zlewni, stratyfikowane, 3b - jeziora o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wpływie zlewni, niestratyfikowane. Program monitoringu wód powierzchniowych na terenie powiatu wągrowieckiego w roku 2015 obejmował 4 JCW: Wełna od dopływu poniżej jez. Łęgowo do ujścia – punkt zlokalizowany poza obszarem powiatu wągrowieckiego w miejscowości Oborniki (0,3 km), na obszarze powiatu obornickiego; badania wykonywane w ramach monitoringu operacyjnego w zakresie substancji szkodliwych dla środowiska wodnego, dla których odnotowano przekroczenia norm w latach wcześniejszych lub które są odprowadzane w zlewni, Jezioro Bracholińskie (Rgielskie Wschodnie) – punkt zlokalizowany na obszarze powiatu wągrowieckiego; badania wykonywane w ramach monitoringu operacyjnego dla wód zagrożonych niespełnieniem celów środowiskowych, Jezioro Rgielskie (Rgielskie Zachodnie) – punkt zlokalizowany na obszarze powiatu wągrowieckiego; badania wykonywane w ramach monitoringu operacyjnego dla wód zagrożonych niespełnieniem celów środowiskowych, Jezioro Łękno (Łeknińskie) – punkt zlokalizowany na obszarze powiatu wągrowieckiego; badania wykonywane w ramach monitoringu operacyjnego dla wód zagrożonych niespełnieniem celów środowiskowych. Ocena stanu wód powierzchniowych Na ocenę stanu wód składa się ocena stanu lub potencjału ekologicznego oraz ocena stanu chemicznego. Stan wód określany jest jako: dobry – jeśli stan/potencjał ekologiczny klasyfikowany jest jako bardzo dobry (stan), maksymalny (potencjał) lub dobry, a jednocześnie stan chemiczny jest dobry; zły – w pozostałych przypadkach. Stan ekologiczny – określany jest dla naturalnych jednolitych części wód, potencjał ekologiczny − określany jest dla sztucznych lub silnie zmienionych jednolitych części wód. Stan/potencjał ekologiczny klasyfikowany jest jako: bardzo dobry (stan) lub maksymalny (potencjał), dobry, umiarkowany, słaby, zły. Na ocenę stanu/potencjału ekologicznego składa się: klasyfikacja elementów biologicznych, prowadzona w zakresie klas I–V, klasyfikacja elementów fizykochemicznych: 8 dla rzek w zakresie: klasa I (stan bardzo dobry/potencjał maksymalny), klasa II (stan/potencjał dobry) lub stan/potencjał poniżej dobrego, dla jezior w zakresie: klasa II lub stan/potencjał poniżej dobrego (granicy klasy I nie wyznaczono), klasyfikacja elementów hydromorfologicznych, prowadzona w zakresie klas I lub II. Ocena stanu chemicznego wykonywana jest na podstawie analizy wyników badań wskaźników chemicznych z grupy substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Stan chemiczny klasyfikuje się jako dobry lub poniżej dobrego. Jeśli JCW objęta jest monitoringiem obszarów chronionych należy sprawdzić spełnienie wymagań postawionych dla obszarów chronionych i zweryfikować ocenę stanu wód. Szczegółowe oceny stanu wód powierzchniowych są zamieszczone na stronie internetowej WIOŚ www.poznan.wios.gov.pl. Ocena stanu wód płynących na terenie powiatu wągrowieckiego za 2015 rok W JCW Wełna od dopływu poniżej jez. Łęgowo do ujścia stwierdzono dobry stan chemiczny; elementy fizyko-chemiczne (w tym specyficzne) oceniono w II klasie. Nie oceniano potencjału ekologicznego oraz stanu wód. Nazwa ocenianej JCW Nazwa punktu pomiarowo-kontrolnego Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw Program monitoringu Klasa elementów biologicznych Klasa elementów hydromorfologicznych Klasa elementów fizykochemicznych Klasa elementów fizykochemicznych - specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne STAN/POTENCJAŁ EKOLOGICZNY Czy jcw występuje na obszarze chronionym? Ocena spełnienia wymagań dla obszarów chronionych STAN CHEMICZNY Wełna od dopływu poniżej jez. Łęgowo do ujścia Wełna - Oborniki 24 TAK MO nie oceniono nie oceniono II II nie oceniono NIE nie dotyczy DOBRY Weryfikacja stanu wód ze względu na ocenę spełnienia wymagań dla obszarów chronionych nie dotyczy STAN WÓD nie oceniono Potencjał ekologiczny JCW silnie zmienionej Stan ekologiczny JCW naturalnej Ocena stanu wód jeziornych na terenie powiatu wągrowieckiego za 2015 rok W JCW Jezioro Bracholińskie (Rgielskie Wschodnie) stan ekologiczny określono jako umiarkowany; ze względu na klasę elementów fizykochemicznych poniżej stanu dobrego, ogólny stan wód oceniono na zły. 9 W JCW Jezioro Rgielskie (Rgielskie Zachodnie) stan ekologiczny określono jako umiarkowany; ze względu na klasę elementów fizykochemicznych poniżej stanu dobrego, ogólny stan wód oceniono na zły. W JCW Jezioro Łękno (Łeknińskie) ze względu na V klasę elementów biologicznych oraz klasę elementów fizykochemicznych poniżej potencjału dobrego, potencjał ekologiczny oraz stan wód określono jako zły. Jezioro Bracholińskie (Rgielskie Wschodnie) Rgielskie (Rgielskie Zachodnie) Jezioro Łękno (Łeknińskie) Jez. Bracholińskie – st. 1 Jez. Rgielskie – st. 1 Jez. Łękno – st. 1 3b NIE MO III 3a NIE MO III 3b TAK MO V I I II PSD PSD PPD nie oceniono nie oceniono nie oceniono UMIARKOWANY UMIARKOWANY ZŁY NIE NIE NIE nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy STAN CHEMICZNY nie oceniono nie oceniono nie oceniono Weryfikacja stanu wód ze względu na ocenę spełnienia wymagań dla obszarów chronionych nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy ZŁY ZŁY ZŁY Nazwa ocenianej JCW Nazwa punktu pomiarowokontrolnego Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw Program monitoringu Klasa elementów biologicznych Klasa elementów hydromorfologicznych Klasa elementów fizykochemicznych Klasa elementów fizyko-chemicznych - specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne STAN EKOLOGICZNY Czy jcw występuje na obszarze chronionym? Ocena spełnienia wymagań dla obszarów chronionych STAN WÓD Potencjał ekologiczny JCW silnie zmienionej Stan ekologiczny JCW naturalnej PPD – poniżej potencjału dobrego PSD – poniżej stanu dobrego NIE – nie spełnia wymagań postawionych dla obszarów chronionych 3.2. MONITORING JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH Na terenie powiatu wągrowieckiego brak głównych zbiorników wód podziemnych, zasoby wód podziemnych są zgromadzone w małych, lokalnych zbiornikach. Ramowa Dyrektywa Wodna wprowadziła pojęcie jednolitej części wód podziemnych (JCWPd), która oznacza określoną objętość wód podziemnych w obrębie warstwy wodonośnej lub zespołu warstw wodonośnych. JCWPd jest przedmiotem badań monitoringowych jakości wód podziemnych. Według podziału Polski z roku 2004 na 161 JCWPd, na obszarze województwa wielkopolskiego wyznaczono 18 jednolitych części wód podziemnych, w tym na obszarze powiatu wągrowieckiego 2 JCWPd: nr 42 i 36. W 2015 r. na terenie powiatu nie prowadzono badań jakości wód podziemnych. 10 4. MONITORING HAŁASU Monitoring hałasu ma na celu dostarczenie informacji niezbędnych dla potrzeb ochrony przed hałasem. Zadanie to realizowane jest poprzez instrumenty planowania przestrzennego oraz ochrony środowiska takie jak mapy akustyczne i programy ochrony przed hałasem, a także rozwiązania techniczne ukierunkowane na źródła lub minimalizujące ich oddziaływanie, np. ekrany akustyczne. Oceny stanu akustycznego środowiska dokonują obowiązkowo: – starostowie – dla aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niż 100 tysięcy, – zarządcy dróg, linii kolejowych, lotnisk, jeśli eksploatacja drogi, linii kolejowej lub lotniska może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach. Pomiary poziomu hałasu przez zarządzających drogami, liniami kolejowymi i lotniskami prowadzone są co 5 lat – ostatnio w roku 2015. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska dokonuje oceny stanu akustycznego środowiska na obszarach nieobjętych procesem opracowania map akustycznych. Ze względu na powszechność występowania, zasięg oddziaływania oraz liczbę narażonej ludności, podstawowym źródłem uciążliwości akustycznych dla środowiska są hałasy komunikacyjne. Przez teren powiatu wągrowieckiego przebiegają drogi wojewódzkie nr: 190 Krajenka – Gniezno, nr 191 Chodzież – Lipa, nr 193 Chodzież – Gołańcz, nr 194 Wyrzysk – Morakowo, nr 196 Poznań – Wągrowiec, nr 197 Sławica – Gniezno, nr 241 Tuchola – Rogoźno, nr 251 Kaliska – Inowrocław. Główne szlaki kolejowe powiatu stanowią linie nr: 236 Rogoźno Wielkopolskie – Bzowo Goraj oraz nr 356 Poznań Wschód – Bydgoszcz Główna. W przypadku hałasów pochodzących od dróg i linii kolejowych dopuszczalny poziom hałasu dla wskaźnika długookresowego LDWN (poziom dzienno-wieczorno-nocny) wynosi – w zależności od przeznaczenia terenu – od 50 dB do 70 dB, natomiast dla wskaźnika LN (długookresowy poziom hałasu w porze nocy) od 45 dB do 65 dB. W odniesieniu do pojedynczej doby ustalono wartość dopuszczalną równoważnego poziomu hałasu LAeqD w porze dnia równą od 50 dB do 68 dB, natomiast wartość równoważnego poziomu hałasu w porze nocy (LAeqN) wynosi od 45 dB do 60 dB. Jeżeli hałas przekraczający wartości dopuszczalne powstaje w związku z eksploatacją drogi lub linii kolejowej, zarządzający zobowiązany jest do podjęcia działań eliminujących stwierdzone przekroczenia. Nie przewiduje się natomiast wydania decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu w środowisku. Inspekcja Ochrony Środowiska nie ma zatem możliwości dyscyplinowania zarządzających drogami poprzez ukaranie administracyjną karą pieniężną. Na podstawie art. 362.1 ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2016 poz. 672) obowiązek ograniczenia oddziaływania na środowisko lub przywrócenia środowiska do stanu właściwego może, w drodze decyzji, nałożyć na zarządzającego właściwy organ ochrony środowiska, wskazany w art. 378 wyżej wymienionej ustawy. Z tego powodu, jak również z uwagi na trudności w likwidacji konfliktów akustycznych, tak ważne jest uwzględnienie potrzeby zapewnienia komfortu akustycznego środowiska na etapie sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego. W roku 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu prowadził pomiary poziomów hałasu komunikacyjnego na terenie powiatu wągrowieckiego w jednym punkcie pomiarowym w Wągrowcu przy ul. Kościuszki 46. Punkt ten został wytypowany jako punkt długookresowego pomiaru hałasu. Badania prowadzono w dwóch cyklach pomiarowych – wiosną i jesienią, w dni powszednie oraz podczas weekendów. Źródłem hałasu były pojazdy poruszające się wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 190 (tabela 1). 11 Tabela 1. Wyniki pomiarów poziomów hałasu i natężenia ruchu pojazdów w punkcie w Wągrowcu, ul. Kościuszki 46 /WIOŚ, 2015/ Data pomiaru 28.05.2015 29.05.2015 15.10.2015 22.10.2015 średnio 30.05.2015 26.09.2015 średnio Równoważny poziom hałasu LAeq (dB) Natężenie ruchu pojazdów Pora Pora Pora nocna Pora dzienna Pora wieczorna Pora nocna dzienna wieczorna (22.00(6.00-18.00) (18.00-22.00) (22.00-6.00) (6.00(18.006.00) Suma Poj. Suma Poj. Suma Poj. 18.00) 22.00) poj. ciężkie poj. ciężkie poj. ciężkie Dzień powszedni 59,9 58,2 51,0 529 20 418 14 54 1 58,9 59,6 51,0 495 10 483 7 66 1 61,1 59,8 50,9 569 13 346 3 44 2 61,3 59,6 50,2 621 18 383 3 41 2 60,4 59,3 50,8 554 15 408 7 51 2 Weekend 59,2 58,5 49,4 420 8 345 4 49 0,4 60,2 59,2 49,5 418 7 402 6 45 0,4 59,7 58,9 49,5 419 8 374 5 47 0,4 Określono również wartość długookresowych wskaźników poziomu hałasu – poziomu dziennowieczorno-nocnego LDWN i długookresowego poziomu hałasu w porze nocnej LN (tabela 2). Tabela 2. Klimat akustyczny w Wągrowcu w otoczeniu drogi wojewódzkiej nr 190 /WIOŚ, 2015/ Numer punktu Lokalizacja punktu 1 Wągrowiec, ul. Kościuszki 46, droga wojewódzka nr 190 (zabudowa wielorodzinna) Poziom hałasu [dB] LDWN 61,2 LN 50,4 Jak wynika z powyższych danych, wartości dopuszczalne długookresowego wskaźnika poziomu hałasu dla pory dzienno-wieczorno-nocnej, LDWN oraz dla pory nocnej, LN, zostały dotrzymane. 5. MONITORING PÓL ELEKTROMAGNETYCZNYCH W roku 2015 kontynuowano trzeci, trzyletni cykl badań poziomu pól elektromagnetycznych (PEM) w środowisku, prowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Monitoring pól elektromagnetycznych polega na wykonywaniu w cyklu trzyletnim pomiarów natężenia składowej elektrycznej pola w przedziale częstotliwości co najmniej od 3 MHz do 3000 MHz, w 135 (po 45 na rok) punktach pomiarowych rozmieszczonych równomiernie na obszarze województwa, w miejscach dostępnych dla ludności usytuowanych: w centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tysięcy, w pozostałych miastach, na terenach wiejskich. Dla każdej z powyższych grup terenów wybiera się po 15 punktów, dla każdego roku kalendarzowego. Pomiary wykonuje się w odległości nie mniejszej niż 100 metrów od źródeł emitujących pola elektromagnetyczne. Na terenie powiatu wągrowieckiego w roku 2015 pomiary poziomów PEM prowadzono w jednym punkcie – w miejscowości Rejowiec 14, wytypowanym do badań w kategorii tereny wiejskie. Zmierzony poziom składowej elektrycznej pola wynosił 0,11 V/m, zatem nie występowało przekroczenie poziomu dopuszczalnego wynoszącego 7 V/m. W roku 2015, podobnie jak w latach ubiegłych, w trakcie badań na obszarze całej Wielkopolski w żadnym z punktów pomiarowych nie stwierdzono przekroczeń poziomów PEM. 12 6. PODSUMOWANIE I WNIOSKI 1. W wyniku oceny jakości powietrza pod kątem ochrony zdrowia, strefę wielkopolską zaliczono do klasy A, za wyjątkiem pyłu PM10, pyłu PM2,5 i benzo(a)pirenu, którym przypisano klasę C. Ze względu na kryteria dla ochrony roślin, wszystkim substancjom podlegającym klasyfikacji w strefie wielkopolskiej przypisano klasę A. Zaliczenie strefy do klasy A oznacza, że jakość powietrza atmosferycznego na jej obszarze jest zadowalająca. Natomiast przypisanie klasy C oznacza przekroczenie wymaganych prawem norm, ale nie muszą one występować na całym obszarze strefy. Planowane na obszarze strefy przedsięwzięcia nie mogą wpływać na pogorszenie jakości powietrza atmosferycznego. Jednocześnie na obszarze strefy powinny być prowadzone działania na rzecz utrzymania jakości powietrza lub jej poprawy. Dla strefy wielkopolskiej Zarząd Województwa Wielkopolskiego przygotował Program Ochrony Powietrza w zakresie benzo(a)pirenu i pyłu PM10. 2. Badania wód w 2015 r. wykonano w 1 jednolitej części wód płynących oraz w 3 jednolitych częściach wód stojących. Ocena stanu w jednolitych częściach wód płynących za rok 2015 wskazuje na: dobry stan chemiczny JCW: Wełna od Lutomni do dopływu poniżej jez. Łęgowa. Ocena stanu w jednolitych częściach wód stojących za rok 2015 wskazuje na: umiarkowany stan ekologiczny Jeziora Bracholińskiego (Rgielskie Wschodnie) - zły stan wód; umiarkowany stan ekologiczny Rgielskiego (Rgielskie Zachodnie) - zły stan wód; zły potencjał ekologiczny Jeziora Łękno (Łeknińskiego) - zły stan wód. Jednolite części wód badane na terenie powiatu wykazały zróżnicowany stan wód. Największy wpływ na jakość wód mają punktowe źródła zanieczyszczeń – wprowadzanie do wód niedostatecznie oczyszczonych ścieków oraz zanieczyszczenia obszarowe z terenów wykorzystywanych rolniczo. Inne, ważne źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych to rozwój terenów rekreacyjnych oraz terenów zabudowy mieszkaniowej w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Porównując wyniki badań wód powierzchniowych z latami wcześniejszymi, stwierdzono, że wartości wskaźników oscylują na bardzo podobnym poziomie bądź ulegają nieznacznemu polepszeniu. Na uwagę zasługuje fakt, iż: Jezioro Bracholińskie (Rgielskie Wschodnie) w 2009 uzyskało stan ekologiczny słaby, w 2015 roku osiągnęło stan ekologiczny umiarkowany. 3. Na obszarze powiatu położone są 2 JCWPd. W roku 2015 na obszarze powiatu nie prowadzono badań wód podziemnych w ramach PMŚ. Degradacja klimatu akustycznego środowiska ma miejsce przede wszystkim w sąsiedztwie głównych tras komunikacji drogowej. Ze względu na trudności związane z eliminowaniem tego rodzaju konfliktów akustycznych, podstawowe znaczenie ma właściwa polityka w zakresie planowania przestrzennego. Problem ten dotyczy nie tylko decyzji podejmowanych w stosunku do obiektów będących źródłami hałasu, ale również lokalizowania projektowanej zabudowy i terenów wymagających komfortu akustycznego. W roku 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu prowadził pomiary poziomów hałasu komunikacyjnego na terenie powiatu wągrowieckiego – punkt pomiarowy zlokalizowano w Wągrowcu przy ul. Kościuszki 46, w otoczeniu drogi wojewódzkiej nr 190. Wartości dopuszczalne długookresowego wskaźnika poziomu hałasu dla pory dziennowieczorno-nocnej oraz dla pory nocnej zostały dotrzymane. 5. W roku 2015 w trakcie pomiarów PEM prowadzonych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska nie stwierdzono przekroczenia poziomu dopuszczalnego pól elektromagnetycznych na terenach dostępnych dla ludności na obszarze województwa wielkopolskiego. 4. 13 7. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA W 2015 r. Delegatura WIOŚ w Pile realizowała zadania kontrolne określone w ustawie o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz w „Ogólnych kierunkach działania IOŚ” ustalonych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Podstawowym celem przeprowadzonych kontroli była poprawa stanu środowiska oraz komfortu życia ludzi , dlatego wybór podmiotów do kontroli dokonywany był w oparciu o analizę szeregu uwarunkowań i kryteriów, między innymi, takich jak: potencjalna uciążliwość instalacji dla środowiska instalacji, stan gospodarki odpadami, wyniki automonitoringu emisji prowadzonego przez podmioty korzystające ze środowiska, stan wód powierzchniowych, wnioski o podjęcie interwencji, obowiązki adresowane do poszczególnych grup podmiotów np. związane z demontażem pojazdów wycofanych z eksploatacji lub związane z gospodarowaniem zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym. ograniczenie emisji do powietrza ze źródeł energetycznych i technologicznych, ochrona środowiska przed hałasem. Zadania kontrolne realizowano w ramach działań planowych oraz pozaplanowych, w tym interwencyjnych, podejmowanych na wniosek obywateli, organów administracji publicznej i innych jednostek organizacyjnych. Kontrolami objęto przedsiębiorców, jak i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami oraz podmioty prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie. W ewidencji Delegatury WIOŚ w Pile znajdują się 223 podmioty gospodarcze prowadzące działalność na terenie powiatu wągrowieckiego. W roku 2015 przeprowadzono 45 kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska, w tym: 5 kontroli jednostek eksploatujących instalacje, dla których wymagane jest pozwolenie zintegrowane; 2 kontrole stacji demontażu pojazdów. Podczas 38 kontroli stwierdzono naruszanie przez kontrolowanych przepisów ochrony środowiska. Najczęściej stwierdzone zastrzeżenia dotyczyły: niewłaściwego prowadzenia ewidencji zbiorników bezodpływowych przez gminy z uwagi na brak zapewnienia przekazania do oczyszczania całej ilości wytworzonych ścieków na obszarze gmin, nieuregulowania stanu formalnoprawnego w zakresie gospodarki odpadami, niewłaściwej eksploatacji urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem, niezgodności stanu rzeczywistego z posiadaną regulacją w zakresie emisji zanieczyszczeń, prowadzenia wymaganych ewidencji odpadów niezgodnie z obowiązującymi przepisami, braku wnoszenia opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska, braku ewidencji odpadów, braku badań własnych emisji, braku zbiorczych zestawień do Marszałka o wytwarzanych odpadach, nieselektywnej zbiórki odpadów, braku zgłoszenia instalacji, z której emisja nie wymaga pozwolenia, mogącej negatywnie oddziaływać na środowisko. W wyniku stwierdzonych naruszeń przepisów ochrony środowiska zastosowano następujące sankcje karne – nałożono 28 mandatów karnych na łączną kwotę 9.400,00 zł oraz skierowano 2 wnioski do organów ścigania. 14 Zestawienie liczbowe działań kontrolnych Jednostka administracyjna Gmina Damasławek Gmina Mieścisko Gmina Wapno Gmina Wągrowiec Miasto Wągrowiec Miasto i Gmina Gołańcz Miasto i Gmina Skoki Powiat wągrowiecki Liczba zakładów w Liczba ewidencji kontroli WIOŚ Liczba zarządzeń pokontrolnych Liczba i kwota /zł/ mandatów karnych Liczba wniosków do organów ścigania Decyzje wymierzające kary kwota liczba /tys. zł/ 16 7 5 2-600 0 5 23,0 25 8 8 2 6 2 5-1.600 1-200 0 0 3 0 1,5 0 39 5 4 5-1.800 0 8 6,3 84 10 10 7-2.700 2 17 18,0 29 4 3 4-1.400 0 5 2,5 22 9 6 4-1.100 0 3 7,3 223 45 36 28-9.400 2 41 58,6 7.1 . INSTALACJE WYMAGAJĄCE POZWOLENIA ZINTEGROWANEGO Na terenie powiatu wągrowieckiego w roku 2015 znajdowało się 8 zakładów eksploatujących 9 instalacji, dla których wymagane jest pozwolenie zintegrowane. Są to następujące podmioty: BGW Przedsiębiorstwo Handlowe Sp. z o.o., ul. Syrenia 9, 60-960 Poznań Zakład Produkcji Etanolu i pasz 62-106 Rąbczyn 55, gm. Wągrowiec, Polinova Polska Sp. z o.o. Sp. komandytowa, Aleja Polinova 1, 62-100 Wągrowiec, Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych Sp. z o.o., Toniszewo 31, 62-104 Pawłowo Żońskie - Składowisko w Kopaszynie Kwatera I - Składowisko w Kopaszynie Kwatera II POLFERM Sp. z o.o., Bobrowa 1, 62-590 Golina – Ferma Kopaszyn, gm. Wągrowiec, Ferma Drobiu Robert Adamski, Roszkówko 4, 62 – 085 Skoki, Grupa Sp. z o.o. BroMargo Fermy spółka komandytowa, Margońska Wieś 42A, 64-830 Margonin Ferma Drobiu w m. Dąbkowice 19 obręb Kamienica, gm. Wągrowiec, „KOMPLEXMŁYN” Sp. z o.o., ul. Gnieźnieńska 62/64, 62-100 Wągrowiec, „De Heus” Sp. z o.o., ul. Lotnicza 21B, 99-100 Łęczyca Wytwórnia Pasz w Mieścisku, ul. Pocztowa 34, 62-290 Mieścisko. Wszystkie te jednostki posiadają wymagane pozwolenia zintegrowane. W roku 2015 przeprowadzono kontrolę 5 z wymienionych jednostek. Poniżej scharakteryzowano wybrane kontrole zakładów eksploatujących instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego. Polinova Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa, Aleja Polinova, 62-100 Wągrowiec Przeprowadzona w dniach od 08.10.2015 r. do 28.10.2015 r. kontrola interwencyjna obejmowała swym zakresem przestrzeganie przepisów ochrony środowiska w zakresie ochrony powietrza, gospodarki odpadami, gospodarki wodno-ściekowej, emisji hałasu oraz wywiązywania się z obowiązków składania wymaganej sprawozdawczości wynikającej z korzystania ze środowiska. 15 W wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono naruszenia przepisów o ochronie środowiska dotyczące m.in.: ‒ braku pozwolenia na wytwarzanie odpadów w zakładzie od sierpnia do października 2015r., ‒ braku umieszczenia wszystkich danych w dokumentach związanych z wywozem odpadów za granicę, ‒ braku terminowego zgłoszenia oddania do użytkowania obiektu budowlanego realizowanego jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, ‒ braku badań jakości ścieków opadowych odprowadzanych z terenu zakładu do środowiska. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli naruszeń i nieprawidłowości ukarano przedstawiciela jednostki grzywnami w drodze mandatów karnych. Wydano zarządzenie pokontrolne mające na celu usunięcie stwierdzonych naruszeń, jak również przypomnienie zarządzającemu instalacją o ciążących na nim obowiązkach wynikających z przepisów ochrony środowiska. Jednostka poinformowała WIOŚ o podjętych działaniach dotyczących realizacji zarządzenia pokontrolnego. POLFERM sp. z o.o. z siedziba w m Bobrowo 1, 62 – 590 Golina - Ferma drobiu Roman Zdulski z siedzibą w m. Kopaszyn Przeprowadzona w dniach od 10.03.2015 r. do 31.03.2015 r. kontrola planowa w ww. jednostce miała na celu sprawdzenie przestrzegania przepisów i decyzji administracyjnych w zakresie ochrony środowiska. Inspektor WIOŚ w toku kontroli stwierdził nw. naruszenia przepisów ochrony środowiska: gospodarowanie odpadami bez zezwolenia na przetwarzanie odpadów – odzysk odpadów o kodzie 100101, składowanie odpadów w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym. Kontrolowany w trakcie kontroli wydobył i przekazał uprawnionym odbiorcom zakopane odpady poremontowe, nieterminowe złożenie rocznego sprawozdania w zakresie gospodarki wytworzonymi odpadami za rok 2014, brak odrębnego pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innego podmiotu, naruszenie warunków pozwolenia zintegrowanego w zakresie postępowania ze ściekami przemysłowymi, w zakresie wytworzenia odpadów nieujętych w pozwoleniu zintegrowanym oraz w zakresie deklarowanego w pozwoleniu zintegrowanym poziomu zużycia energii elektrycznej i węgla w instalacji. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli naruszeń i nieprawidłowości ukarano przedstawiciela jednostki grzywnami w drodze mandatów karnych. Wydano również zarządzenie pokontrolne przypominające Prezesowi spółki o ciążących na nim obowiązkach z zakresu ochrony środowiska oraz wystąpiono do Marszałka Województwa Wielkopolskiego z pismem informującym o stwierdzonych nieprawidłowościach w celu podjęcia przez niego działań zgodnie z posiadanymi kompetencjami. Jednostka przekazała informację o podjętych działaniach w celu realizacji obowiązków przypomnianych zarządzeniem pokontrolnym. BGW Wielobranżowe Przedsiębiorstwo Handlowe Sp. z o.o. Zakład Produkcji Etanolu i Pasz w Rąbczynie, Rąbczyn 55, 62 – 100 Wągrowiec Kontrola przeprowadzona w dniach od 01.09. do 30.09.2015 r. w ww. jednostce miała na celu sprawdzenie przestrzegania przepisów i decyzji administracyjnych w zakresie ochrony środowiska. Kontrola wykazała naruszenia przepisów ochrony środowiska m.in. przekroczenie dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w ściekach w zakresie BZT5 i ChZT-Cr. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami nałożono na przedstawiciela kontrolowanej jednostki mandat karny. Ponadto WIOŚ wydał zarządzenie pokontrolne w celu usunięcia stwier- 16 dzonych naruszeń i nieprawidłowości oraz przypomnienia właścicielowi jednostki o ciążących na nim obowiązkach wynikających z przepisów dotyczących ochrony środowiska. Jednostka poinformowała WIOŚ o podjętych działaniach dotyczących realizacji zarządzenia pokontrolnego. 7.2 . INSTALACJE DO OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW W ewidencji WIOŚ w Poznaniu znajduje się 11 mechaniczno-biologicznych oczyszczalni ścieków eksploatowanych na terenie powiatu wągrowieckiego. Dane o ilości ścieków pochodzą z Wykazów zawierających zbiorcze zestawienia informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat. Lp. Gmina 1 2 Wapno Damasławek Wągrowiec 5 6 7 8 9 Mieścisko Skoki 10 Gołańcz 11 Gmina Wapno/Wapno Gmina Damasławek/Damasławek Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji/ Wągrowiec 3 4 Eksploatujący/Miejscowość Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej/ Potulice Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej /Wiatrowo Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej/ Grylewo AQUANET/Mieścisko AQUANET/Popowo Kościelne Zakład Wodociągów i Kanalizacji/Skoki Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej/Gołańcz Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej/Smogulec Obszar obsługiwany Wapno, Podolin Damasławek Wągrowiec, Rgielsko, Łaziska, Łęgowo, Micharzewo, Ochodza, Kobylec, Jankowo, Kaliska, Bartodzieje Ilość ścieków w roku 2015 /m3/ 65 716 142 102 986 063 Potulice 10 242 Wiatrowo 12 550 Grylewo 3 606 Mieścisko Popowo Kościelne Skoki, Lechlin 94 524 33 377 162 530 Gołańcz, Chawłodno 132 831 Smogulec 8 14 4 7.3. GOSPODARKA ODPADAMI Wojewódzką bazę danych, dotyczącą wytwarzania i gospodarowania odpadami wraz z rejestrem udzielanych pozwoleń na wytwarzanie odpadów oraz na zbieranie i przetwarzanie odpadów, prowadzi marszałek województwa. Utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania. WIOŚ w ramach monitoringu gospodarki odpadami gromadzi informacje o: - kompostowniach, - sortowniach, - biogazowniach, - spalarniach, - składowiskach z uwzględnieniem stopnia i sposobu ich zabezpieczenia. Informacje te uzyskiwane są z ankiet wysyłanych do gmin oraz do podmiotów gospodarczych, weryfikowanych podczas kontroli. 17 Powiat wągrowiecki wchodzi w skład regionu I gospodarki odpadami komunalnymi w województwie wielkopolskim. Regiony zostały wydzielone w „Planie gospodarki odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 2012-2017” uchwalonym przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego w dniu 27 sierpnia 2012 r. Wielkopolskę podzielono na 10 regionów, w których wyznaczono regionalne i zastępcze instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych. W czerwcu 2015 r. weszła w życie uchwała z dnia 25 maja 2015 r. zmieniająca uchwałę wykonawczą Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z 27.08.2012 r. dotycząca nadania Zakładowi Zagospodarowania Odpadów w m. Nowe-Toniszewo-Kopaszyn, gmina Wągrowiec, statusu regionalnej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych w regionie I, z uwagi na zakończenie jej budowy. Regionalna instalacja przetwarzania odpadów komunalnych obejmuje: 1. instalację mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (część mechaniczna i biologiczna), 2. składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne (kwatera nr 2), 3. instalację do przetwarzania selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów (kompostownia). Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych Sp. z o.o. wystąpiło o wykreślenie z załącznika nr 2 do uchwały Nr XXV/441/12, składowiska odpadów w miejscowości Kopaszyn (kwatera nr 1) zakwalifikowanego jako instalacja przewidziana do zastępczej obsługi regionu I gospodarki odpadami komunalnymi w województwie wielkopolskim. Spółka posiada decyzję Marszałka Województwa Wielkopolskiego z dnia 13.02.2015 r. wyrażającą zgodę na zamknięcie kwatery nr 1 składowiska. W regionie I regionalną instalacją do przetwarzania odpadów jest także składowisko odpadów w Kłodzie (gmina Szydłowo) oraz kompostownia w Pile. Instalacjami przewidzianymi do zastępczej obsługi regionu I są: sortownie odpadów w Studzieńcu (gmina Rogoźno) i w Kłodzie; kompostownia w Zofiowie (gmina Czarnków); składowiska odpadów w Sławienku (gmina Lubasz), Sierakówku (gmina Połajewo), Marianowie (gmina Wieleń), Międzybłocie (gmina Złotów), Zofiowie, Studzieńcu (gmina Rogoźno). Trzy ww. składowiska posiadają decyzję na zamknięcie – zlokalizowane w m. Zofiowo (decyzja z dn.16.03.2015 r.), w m. Marianowo (decyzja z dn. 20.11.2014 r.), w m. Sławienko (decyzja z dn. 16.02.2016 r.). Sortownie, kompostownie W roku 2015, w miejscowości Toniszewo, uruchomiono sortownię niesegregowanych odpadów komunalnych oraz odpadów z selektywnej zbiórki. Instalacja zarządzana jest przez Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych Sp. z o.o. Toniszewo. W Toniszewie powstała również w 2015 r. tunelowo-pryzmowa kompostownia zarządzana przez tę samą Spółkę. Składowiska odpadów W 2015 r. na terenie powiatu w fazie eksploatacyjnej znajdowały się dwa składowiska odpadów komunalnych w miejscowościach: Toniszewo i Smogulec. Odpady przyjmowane były na składowisku w Toniszewie. W przypadku składowiska w Smogulcu Marszałek Województwa Wielkopolskiego wydał decyzję z dnia 15.11.2013 r. znak: DSR-II-2.7241.1.27.2013 o zamknięciu przedmiotowego składowiska określając termin zaprzestania składowania odpadów na 30.09.2013 r. W roku 2015 na składowisku trwały prace rekultywacyjne. 18 Wykaz składowisk w fazie eksploatacyjnej na terenie powiatu wągrowieckiego w roku 2015 Lp. Gmina Miejscowość Ilość odpadów składowana w 2015 roku /Mg/ Powierzchnia całkowita składowiska /1/ /ha/ Data urucho mienia Typ składowi ska/2/ 1 Wągrowiec Toniszewo 17794,24 25,2 2000 IN 2 Gołańcz Smogulec 0,0 4,72 1999 IN Objaśnienia: /1/ powierzchnia całkowita składowiska to powierzchnia całego terenu (budynki, drogi wewnętrzne, kwatery) należąca do zarządzającego składowiskiem; /2/ typ składowiska: IN odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne Wykaz zamkniętych składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne na terenie powiatu wągrowieckiego Lp. Gmina Miejscowość Powierzchnia całkowita składowiska /ha/ Data uruchomienia Data zaprzestania przyjmowania odpadów/ decyzji na zamknięcie Rekultywacja 1. Mieścisko Popowo Kościelne 111 1,99 1989 2004/2003 w trakcie 2. Skoki Rejowiec 1,67 1990 2002/2009 zakończona 3. Wapno Aleksandrowo 0,93 1995 2007/2007 zakończona 4. Mieścisko Jaworówko 14,28 1991 2003/2003 w trakcie 5. Damasławek Niemczyn 2,1 1996 2012/2012 w trakcie 7.4.WYBRANE USTALENIA INNYCH KONTROLI Gmina Wągrowiec, ul. Cysterska 22, 62 – 100 Wągrowiec Przeprowadzona w dniach od 03.09.2015 r. do 30.09.2015 r. kontrola w ww. jednostce miała na celu sprawdzenie przestrzegania przepisów i decyzji administracyjnych w zakresie ochrony środowiska. Kontrola wykazała naruszenia przepisów ochrony środowiska, m.in.: niewłaściwe prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych z uwagi na to, że ilość ścieków wprowadzonych na oczyszczalnię w Wągrowcu, Wiatrowie, Redgoszczy, Grylewie i Potulicach, punkt zlewny w Wągrowcu oraz przydomowe oczyszczalnie ścieków w 2014 r. wyniosła zaledwie 40,4% ilości wytworzonych ścieków na terenie Gminy Wągrowiec, niewłaściwe prowadzenie ewidencji przydomowych oczyszczalni ścieków, brak utworzenia PSZOK na terenie Gminy Wągrowiec. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami WIOŚ wydał zarządzenie pokontrolne w celu usunięcia stwierdzonych naruszeń i nieprawidłowości oraz przypomnienia właścicielowi jednostki o ciążących na nim obowiązkach wynikających z przepisów dotyczących ochrony środowiska. Jednostka poinformowała WIOŚ o podjętych działaniach dotyczących realizacji zarządzenia pokontrolnego. Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Skokach, ul. Jana Pawła II 43A, 62 – 085 Skoki Przeprowadzona w dniach od 08.04.2015 r. do 29.04.2015 r. kontrola objęła przestrzeganie przepisów ochrony środowiska w prowadzonej gospodarce wodnej i ściekowej, gospodarce odpa- 19 dami oraz wywiązywania się z obowiązków składania wymaganej sprawozdawczości w związku z korzystaniem ze środowiska. W wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono naruszenia przepisów o ochronie środowiska dotyczące: przekroczenia dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do środowiska w zakresie zawiesiny ogólnej, przekroczenia maksymalnej rocznej dozwolonej ilości poboru wody podziemnej na ujęciu w Roszkowie, nieterminowego złożenia zbiorczego sprawozdań odpadowych za lata 2013 i 2014 . nierzetelnego sporządzania sprawozdań odpadowych w zakresie gospodarowania odpadami wytworzonymi na oczyszczalni ścieków w Skokach, braku wymaganej ilości badań ścieków przemysłowych odprowadzanych do środowiska. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli naruszeń i nieprawidłowości nałożono mandat karny i pouczono przedstawiciela kontrolowanej jednostki o obowiązkach wynikających z przepisów o ochronie środowiska. Ponadto wydano zarządzenie pokontrolne mające na celu usunięcie stwierdzonych naruszeń, oraz skierowano wystąpienie do Starosty. Wymierzone zostały kary administracyjne za nieterminowe złożenie rocznych sprawozdań w zakresie gospodarowania odpadami. Wymierzono karę za przekroczenie ilości pobieranej wody podziemnej na ujęciu w Roszkowie. Jednostka poinformowała WIOŚ o podjętych działaniach dotyczących realizacji zarządzenia pokontrolnego. ZUT Wągrowiec Józef Kosiński, ul. Rogozińska 90, 62 – 100 Wągrowiec Przeprowadzona w dniach od 26.10.2015 r. do 23.11.2015 r. kontrola objęła swym zasięgiem przestrzeganie przepisów ochrony środowiska w zakresie ochrony powietrza, gospodarki wodnej i ściekowej, gospodarki odpadami oraz wywiązywanie się z obowiązków składania wymaganej sprawozdawczości w związku z korzystaniem ze środowiska. W wyniku kontroli stwierdzono m.in. następujące naruszenia przepisów ochrony środowiska: eksploatację urządzeń technicznych, w których odbywa się piaskowanie/śrutowanie w sposób powodujący uciążliwość dla środowiska, niedotrzymywanie warunków określonych w pozwoleniu na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza dotyczących przekroczenia standardu lotnych związków organicznych S1, brak pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie wylotów kanalizacji odprowadzającej wody opadowe i roztopowe z dachów, zakończonej wylotami do ziemi poprzez studnie chłonne, prowadzenie ewidencji odpadów w sposób niezgodny z przepisami prawa, rozbieżności w rocznym sprawozdaniu o wytworzonych odpadach w 2014 r. w odniesieniu do prowadzonej ewidencji odpadów, generowanie niepełnych sprawozdań dla Marszałka Województwa Wielkopolskiego w związku z korzystaniem ze środowiska. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli naruszeń i nieprawidłowości ukarano przedstawiciela jednostki grzywną w drodze mandatu karnego oraz wszczęto postępowanie w sprawie wymierzenia kary za nieprzestrzeganie wymagań ochrony środowiska. Wydano zarządzenie pokontrolne mające na celu usunięcie stwierdzonych naruszeń, jak również przypomnienie zarządzającemu instalacją o ciążących na nim obowiązkach wynikających z przepisów ochrony środowiska oraz poinformowano Marszałka Województwa Wielkopolskiego o stwierdzonych nieprawidłowościach w celu podjęcia działań zgodnych z posiadanymi kompetencjami. Jednostka poinformowała o podjętych działaniach dotyczących dostosowania się do obowiązków wynikających z przepisów o ochronie środowiska. 20 Zakład Przemysłu Drzewnego "ROMA" Sp. z o.o., ul. Klasztorna 23, 62 – 130 Gołańcz Kontrola przeprowadzona w dniach od 23.04.2015 r. do 19.05.2015 r. objęła sprawdzenie przestrzegania wymagań w zakresie postępowania z odpadami, w tym z odpadami niebezpiecznymi oraz w zakresie emisji hałasu do środowiska. W wyniku kontroli stwierdzono naruszenia przepisów o ochronie środowiska dotyczące: naruszenia warunków decyzji Starosty Wągrowieckiego o dopuszczalnym poziomie hałasu, eksploatacji instalacji odprowadzającej oraz urządzeń do obróbki drewna w sposób powodujący wzrost wtórnej emisji pyłów, trocin drzewnych. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości nałożono na przedstawiciela kontrolowanej jednostki mandat karny. Ponadto WIOŚ wydał zarządzenie pokontrolne w celu usunięcia stwierdzonych naruszeń i nieprawidłowości oraz przypomnienia właścicielowi jednostki o ciążących na nim obowiązkach wynikających z przepisów dotyczących ochrony środowiska. Jednostka poinformowała WIOŚ o podjętych działaniach dotyczących realizacji zarządzenia pokontrolnego. WIOŚ skierował również wystąpienie do Starosty Wągrowieckiego przekazując informacje o naruszeniach. W wyniku naruszenia warunków decyzji Starosty Wągrowieckiego, WIOŚ wszczął postępowanie w celu nałożenia kary administracyjnej. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe "CID-ROL" Tomasz Futro w Poznaniu, Zakład w Wągrowcu, Taszarowo 19, 62-100 Wągrowiec. W dniu 27 lutego 2015 r. w trakcie prowadzonego procesu przetwarzania odpadów opakowaniowych klasyfikowanych między innymi pod kodem 150110* - opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone w ilości 12.100 kg (opakowania zanieczyszczone silnie barwiącą substancją na kolor czerwony) doszło do wprowadzenia ścieków przemysłowych pochodzących z płukania odpadów (w tym niebezpiecznych) do kanalizacji opadowej zakładu i dalej do kanalizacji opadowej miasta Wągrowca. Wylot kanalizacji opadowej skierowany jest do środowiska – rzeki Nielby. Ścieki przed wprowadzeniem do środowiska przepłynęły przez urządzenia podczyszczające zlokalizowane na kanalizacji opadowej należącej do miasta Wągrowiec (piaskownik i separator). Urządzenia te nie zdołały zabezpieczyć wód rzeki Nielby przed zanieczyszczeniem. Efektem wprowadzenia poprzez kanalizację opadową ścieków o charakterystyce przedstawionej powyżej było zanieczyszczenie wód rzeki Nielby powodujące zmianę koloru wody na czerwoną. Wprowadzona do rzeki ciecz spowodowała również wzrost stężeń zanieczyszczeń w wodzie. Wyniki badań wody wskazały, że w wyniku wprowadzenia ścieków do rzeki nastąpił drastyczny wzrost stężenia zanieczyszczeń w wodzie poniżej wylotu kanalizacji opadowej. Najwyższy wzrost zanieczyszczeń wykazano we wskaźniku tytanu oraz wykazano wyraźny wzrost zanieczyszczenia wody powierzchniowej w zakresie wskaźników ChZT-Cr, azotu amonowego, surfaktantów anionowych, chromu, boru, aldehydu mrówkowego. Pozostałe badane wskaźniki zanieczyszczeń wody w rzece Nielbie wzrosły w zakresie do 20% wartości. Bilans tlenowy rzeki uległ nieznacznej redukcji. Sytuacja ta spowodowała zmianę stanu ekologicznego rzeki Nielby ze stanu dobrego na poniżej dobrego w zakresie wskaźników OWO i aldehydu mrówkowego oraz zmianę ze stanu bardzo dobrego na stan dobry we wskaźnikach boru i tytanu. W dniach od 27.02.2015 r. do 23.04.2015 r. przeprowadzono kontrolę interwencyjną w ww. przedsiębiorstwie. Objęła ona przestrzeganie przepisów ochrony środowiska w prowadzonej gospodarce wodnej i ściekowej, gospodarce odpadami oraz wywiązywania się z obowiązków składania wymaganej sprawozdawczości w związku z korzystaniem ze środowiska. W wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono naruszenia przepisów o ochronie środowiska dotyczące: wprowadzania ścieków przemysłowych do kanalizacji opadowej stanowiącej własność Gminy Miejskiej Wągrowiec, 21 zanieczyszczenia wód rzeki Nielby na odcinku poniżej wylotu kanalizacji opadowej przy ul. Bernardyńskiej, braku zgłoszenia oddania do użytkowania obiektu budowlanego realizowanego jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, braku regulacji w zakresie wprowadzania do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, wykonania zbiorników przeznaczonych do gromadzenia ścieków przemysłowych na terenie hali produkcyjnej niezgodnie z wymaganiami przepisów prawa, wykonania odprowadzania ścieków opadowych z terenu przeznaczonego do gromadzenia odpadów (w tym niebezpiecznych) do kanalizacji opadowej, wwozu do kraju odpadów zaliczanych do niebezpiecznych, bez wymaganej zgody Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, eksploatacji instalacji do przetwarzania odpadów niespełniającej wymagań ochrony środowiska. W wyniku stwierdzonych podczas kontroli naruszeń i nieprawidłowości nałożono mandaty karne i pouczono przedstawiciela kontrolowanej jednostki o obowiązkach wynikających z przepisów o ochronie środowiska. Ponadto wydano zarządzenie pokontrolne mające na celu usunięcie stwierdzonych naruszeń oraz skierowano wystąpienie do Starosty. W związku z zanieczyszczeniem wód powierzchniowych i międzynarodowym przemieszczaniem odpadów(MPO) zawiadomiono Prokuraturę w Wągrowcu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Prokurator Rejonowy w Wągrowcu postanowił umorzyć śledztwo w sprawie eksploatacji instalacji do przetwarzania odpadów przez ww. przedsiębiorstwo wobec stwierdzenia, iż czyn nie zawiera ustawowych znamion czynu zabronionego. Drugi wątek zawiadomienia tj. kwestia MPO jest jeszcze przedmiotem postępowania prokuratury. 8. POWAŻNE AWARIE 8.1.ZAKŁADY STWARZAJACE POTENCJALNE ZAGROŻENIE WYSTĄPIENIA AWARII PRZEMYSŁOWEJ Potencjalne zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska naturalnego może występować w związku z prowadzonymi procesami magazynowania lub transportu substancji zaliczanych do niebezpiecznych. Na terenie powiatu wągrowieckiego znajduje się zakład zaliczony do Zakładów Dużego Ryzyka tj. Operator Logistyczny Paliw Płynnych Sp. z o.o., 09-410 Płock, ul. Wyszogrodzka 133, BAZA PALIW nr 4, 62- 093 Rejowiec Poznański, gmina Skoki, z uwagi na eksploatację zbiorników magazynowych benzyn silnikowych, oleju napędowego i opałowego oraz paliwa lotniczego. Łączna maksymalna ilość magazynowanych produktów naftowych wynosi 186.500 Mg. Ponadto na terenie powiatu wągrowieckiego zlokalizowany jest zakład wchodzący w skład tzw. „Listy WIOŚ - potencjalnych sprawców awarii” tj.: „CEPEN Wągrowiec” Spółka z o.o., ul. Jankowska 2, 62-100 Wągrowiec, która eksploatuje bazę paliw płynnych, wyposażoną w 7 zbiorników podziemnych o łącznej pojemności 700 m3, wraz z instalacją do napełniania autocystern i zbiorników pojazdów drogowych. Jednocześnie na terenie powiatu wągrowieckiego zlokalizowane są inne zakłady, w których magazynowane są i stosowane w procesach technologicznych substancje zaliczane do żrących, utleniających, bardzo toksycznych i toksycznych, niebezpiecznych dla środowiska oraz palnych i wybuchowych. W szczególności należy do nich zaliczyć: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „CID-ROL”, ul. Kołłątaja 92, 61-421 Poznań, Zakład Produkcyjny w Wągrowcu, ul. Taszarowo 19, Benecke-Kaliko S.A. ul. Gnieźnieńska 74 w Wągrowcu, 22 „Serpol Cosmetics” Zdzisław Serwatka, ul. Nowa 2, 62-290 Mieścisko, stacje paliw płynnych zlokalizowane na terenie powiatu wągrowieckiego. W roku 2015r. Delegatura WIOŚ w Pile prowadziła kontrolę planową w Bazie Paliw nr 4 w Rejowcu, gm. Skoki, należącej do Operatora Logistycznego Paliw Płynnych Sp. z o.o., w Płocku, ul. Wyszogrodzka 133; nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie ochrony środowiska. W związku z awarią zbiornika nr 7, która miała miejsce w roku 2007 i wyciekiem do gruntu ok. 70 tys. litrów paliwa lotniczego, zdarzenie to zostało zaklasyfikowane jako poważna awaria przemysłowa. W ramach kontroli szczególną uwagę zwrócono na proces rekultywacji środowiska, którego warunki określono decyzją Wojewody Wielkopolskiego nr SR.V-5.66192-312/07 z dnia 22.02.2008r., uzgadniającą warunki rekultywacji środowiska gruntowo-wodnego na terenie Bazy Paliw nr 4 w Rejowcu Poznańskim, na działce o numerze geodezyjnym 199. Zgodnie z przedłożonym do zaopiniowania projektem prac, rekultywacja środowiska gruntowo-wodnego winna polegać na: - usunięciu z gruntu płynnych frakcji węglowodorów nagromadzonych na powierzchni zwierciadła wody, - zmniejszeniu o co najmniej 50% zanieczyszczenia wód podziemnych i gruntów węglowodorami, - bioremediacji naturalnej. Ogółem od początku realizacji prac rekultywacyjnych do końca czerwca 2015r. wydobyto około 116,02 m3 produktu. Realizując wydane wcześniej zarządzenie pokontrolne Baza Paliw nr 4 w Rejowcu przesyła do WIOŚ kwartalne „Raporty z prac w zakresie rekultywacji środowiska gruntowo-wodnego na terenie Bazy Paliw nr 4 w Rejowcu Poznańskim”. 8.2.ZDARZENIA O ZNAMIONACH POWAŻNEJ AWARII W roku 2015 na terenie powiatu słupeckiego nie wystąpiły zdarzenia o znamionach poważnej awarii, ani poważne awarie. 9.PODSUMOWANIE WYNIKÓW DZIAŁALNOŚCI KONTROLNEJ 1. Podmioty korzystające ze środowiska na terenie powiatu wągrowieckiego nie realizują jego ochrony w wymaganym stopniu. W przypadku 84% kontroli stwierdzono naruszenia wymagań ochrony środowiska. 2. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie ochrony środowiska WIOŚ podejmował odpowiednie działania celem przymuszenia władających instalacjami do usunięcia nieprawidłowości w ich funkcjonowaniu, poprawy stanu środowiska oraz likwidacji występujących naruszeń prawa. 3. Znaczna część podmiotów nie śledzi w dostatecznym stopniu zmian w prawie z zakresu ochrony środowiska, w wyniku czego działania proekologiczne podejmuje dopiero w następstwie kontroli i postępowania pokontrolnego WIOŚ. 4. Niewłaściwe prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych przez gminy, z uwagi na brak zapewnienia przekazania do oczyszczania całej ilości ścieków wytworzonych na obszarze gmin przyczynia się do zanieczyszczenia wód rzek i jezior powodującego pogorszenie stanu wód, masowe zakwity wody i dalsze negatywne skutki tych zakwitów. 5. Niepokojące jest zaobserwowanie oszczędzania przez firmy, przy występujących problemach finansowych, na kosztach działania na wykonywanie zadań z zakresu ochrony środowiska, co przekłada się m.in. na obniżenie jakości pracy urządzeń zabezpieczających środowisko przed zanieczyszczeniem. 23 6. Istotna waga i szeroki zakres zagadnień ochrony środowiska, znaczny obszar działalności i znacząca liczba podmiotów korzystających ze środowiska, przemawiają za potrzebą aktywnego współdziałania wszystkich ustawowo upoważnionych organów ochrony środowiska. Wynikają z tego m.in. liczne wystąpienia pokontrolne WIOŚ kierowane do innych organów rządowych i samorządowych, w tym Starosty Wągrowieckiego. 24