Plan odnowy Miejscowości Pęclin
Transkrypt
Plan odnowy Miejscowości Pęclin
PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PĘCLIN NA LATA 2008 – 2015 GMINA Wiązowna Pęclin 2007 1 Spis treści : I . Opis stanu istniejącego i kierunki rozwoju 1. Charakterystyka wsi 2. Zasoby miejscowości Pęclin 3. Diagnoza stanu istniejącego 4. Ocena mocnych i słabych stron wsi 5. Kierunki rozwoju II. Opis planowanych przedsięwzięć 2 I. OPIS STANU ISTNIEJĄCEGO I KIERUNKI ROZWOJU 1. Charakterystyka miejscowości Pęclin – wieś w Polsce połoŜona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Wiązowna. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie naleŜała do województwa warszawskiego. Pęclin jest jednostką pomocniczą Gminy Wiązowna, lokalną wspólnotą samorządową mieszkańców sołectwa, której podstawowym celem działania jest organizacja Ŝycia publicznego na swoim terytorium i zapewnienie jego mieszkańcom udziału w realizacji zadań publicznych Gminy Wiązowna. Obszarem realizacji Planu Rozwoju Miejscowości Pęclin jest obszar tej miejscowości, a czas jego realizacji obejmuje lata 2007 – 2015. a) Lokalizacja mapka z załącznika Statutu sołectwa 3 b) Historia Nazwa podwarszawskiej wsi Pęclin pochodzi bezpośrednio od nazwy miasteczka niemieckiego Penzlin w Maklenburgi skąd wywodzą się załoŜyciele tej wsi. Powstała ona (wg. zapisków z ksiąŜki Krzysztofa Oktabińskiego) w 1823 roku. Z przekazywanych przez mieszkańców podań wiemy, iŜ mieszkali tu osadnicy niemieccy trudniący się wypalaniem węgla drzewnego, którym następnie handlowali w Warszawie. Podobno na terenie Pęclina była teŜ w pewnym czasie olejarnia, w której tłoczono olej. U schyłku XIX w na obszarze gminy Wiązowna mieszkało 811 protestantów. W Pęclinie na terenie obecnego Domu Nauczyciela istniał cmentarz ewangelicki. Podczas II Wojny Światowej na przełomie 1939/40 roku powstała na tym terenie pierwsza grupa konspiratorów SZP – Związek Walki Zbrojnej. U państwa Kostrzyńskich odbywały się pierwsze szkolenia, przysięgi, a takŜe tajne lekcje i wykłady. W lutym 1942 roku ZWZ zmieniło nazwę na Armia Krajowa. śołnierze mieszkający na terenie gminy szukali zakopanej broni z września 1939 roku. Konserwacją i naprawą przewaŜnie zajmowali się chłopcy z Pęclina. Zwykle dorabiano kolby do mauzerów i czyszczono z rdzy następnie chowano do skrytek w stodołach i zagajnikach. W lesie pod Pęclinem odbywały się ćwiczenia i musztra. Dowództwo AK wyznaczyło zapasowe lądowisko pod kryptonimem "Pierzyna" w lesie pomiędzy Malcanowem, Pęclinem i Kąckiem na tzw. Piskorzu. 30.07.1944 roku duŜe oddziały hitlerowskie maszerujące z czołgami od strony Glinianki natknęły się na kolumnę czołgów sowieckich. Walka rozgorzała w Pęclinie. Jedna z maszyn sowieckich została trafiona obok domu p. Wicików. Czołg rozerwał się z taka silą, Ŝe jego części znaleziono w odległości 500 m od miejsca trafienia. Cała załoga spłonęła, a wraz z nią pobliski dom. Niemcy w popłochu wycofywali się ze wsi, przez Dziechciniec wycofywali się do śanęcina." Wkraczające wojska radzieckie zaskoczyły dowództwo Armii Krajowej. Był sierpień i w Warszawie trwało powstanie. Dowódca por. M. Mazowiecki nawiązał kontakt z oficerami wojska sowieckiego. W Pęclinie koło kapliczki nakazano koncentrację oddziału. Odprawiono polową Mszę Świętą, którą koncelebrował kapelan AK ks. Jan Raczkowski. Stawili się prawie wszyscy z IV kompanii z całego terenu z opaskami. Po mszy odbyła się defilada. Wspomniana kapliczka znajduje się nadal w środkowej części wsi. Umieszczono na niej tabliczkę pamiątkową. Mieszkańcy bardzo o nią dbają, a w majowe wieczory spotykają się przy niej na majówki – modlitwy i śpiewy poświęcone Matce BoŜej. W kilka dni później NKWD rozpoczęła wyłapywanie Ŝołnierzy AK, część z nich znalazła się w gułagach. W Pęclinie stacjonował tzw. Batalion Zaporowy NKWD. Wyłapywano i przesłuchiwano podejrzanych, którzy trafiali do wojska, Rembertowa, lub na Sybir. Ludowe Wojsko Polskie utworzyło magazyny amunicji koło szkoły. śołnierze kopali rowy przeciwczołgowe i okopy, które dotąd są bardzo widoczne w pobliskim lesie. Po 12 stycznia 1945r. Ŝołnierze opuścili Pęclin. 4 W okresie międzywojennym XX wieku w Pęclinie na terenie wspólnoty wiejskiej powstała szkoła, w budynku po niej znajdują się obecnie mieszkania komunalne tzw. Dom Nauczyciela. W latach sześćdziesiątych w Pęclinie, dzięki ofiarności i pomocy mieszkańców wsi, wybudowano Szkołę Podstawową tzw “Tysiąclatkę”. Po likwidacji szkoły podstawowej, na początku lat siedemdziesiątych XX wieku, na jej terenie utworzono Państwowy Dom Dziecka, który został zlikwidowany w 1984, a w okresie od 1985 do 1999 roku w budynku ponownie funkcjonowała szkoła. Po likwidacji szkoły do budynku przeniesiono Przedszkole Gminne z Radiówka, które w tym miejscu funkcjonuje do dnia dzisiejszego. 2. Zasoby miejscowości Pęclin Pęclin jest wsią, w której występują głównie grunty rolne VI i V klasy. Na części terenów rolnych, tam gdzie jest wysoki poziom wód gruntowych znajdują się łąki i pastwiska. Pierwotna rolnicza funkcja terenu stopniowo zanika głównie z uwagi na niskie klasy gruntów. Grunty rolne okolone są terenami leśnymi. Ponad 50% powierzchni gruntów tworzących sołectwo Pęclin stanowią lasy, są to głównie lasy prywatne. Dzięki wspaniałym walorom przyrodniczym i zdrowotnym w latach siedemdziesiątych XX wieku na terenie sołectwa powstały dwa kompleksy działek rekreacyjnych, które istnieją do dnia dzisiejszego, część domków rekreacyjnych została przebudowana na budynki mieszkalne i jest na stałe zamieszkała. We wsi znajduje się kilka gospodarstw rolnych i zakład betoniarski, firma transportowa. W chwili obecnej w Pęclinie dominuje funkcja mieszkaniowa, sukcesywnie grunty rolne zabudowywane są domami mieszkalnymi. W ostatnich latach na terenie sołectwa nastąpił dynamiczny rozwój budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego i tendencje te nadal się utrzymują. Przez wieś Pęclin biegnie asfaltowa droga powiatowa (w stronę przedszkola), która prowadzi do wsi Kąck oraz drogi gminne: łącząca Pęclin z Wiązowną o nawierzchni asfaltowej, do wsi Malcanów o nawierzchni szutrowej i gruntowa droga do wsi śanęcin. WzdłuŜ drogi powiatowej na terenie wsi wybudowano chodnik i wykonano oświetlenie uliczne. We wsi wybudowano wodociąg komunalny. W Pęclinie znajduje się sklep spoŜywczo - przemysłowy i bar. Do Pęclina dojeŜdŜa prywatna linia autobusowa z Otwocka, natomiast miejscowość nie ma Ŝadnego bezpośredniego połączenia autobusowego z miejscowością gminną Wiązowna i z Warszawą. Do najbliŜszego przystanku linii autobusowej 722 Warszawa Wiatraczna – Wiązowna - Glinianka w Dziechcińcu trzeba dość ponad 2 km. 5 3. Diagnoza stanu istniejącego a) Infrastruktura • • • • • • droga powiatowa trzy drogi gminne sieć wodociągowa sieć energetyczna sieć telefoniczna telefonia komórkowa b) Zasoby Mienie komunalne : • budynek murowany z okresu lat 30-tych XX wieku– dawna szkoła, obecnie budynek mieszkalny mieszczący mieszkania komunalne tzw. “Dom Nauczyciela”, • budynek murowany z lat 60-tych XX wieku – dawna szkoła, obecnie przedszkole gminne, Dwie działki wspólnoty wiejskiej. c) Kultura i oświata Przedszkole gminne sześciooddziałowe. Dzieci i młodzieŜ miejscowa uczęszczają do szkoły podstawowej w Wiązownie i gimnazjum w Wiązownie i Gliniance. Zostało otwarte ognisko plastyczne pod patronatem Jana Pawla II u Państwa Jędrzejewskich d) Gospodarka Działalność rolnicza - na terenie sołectwa funkcjonuje kilka gospodarstw rolnych . Działalność gospodarcza – na terenie sołectwa znajdują się : • • • • sklep spoŜywczo – przemysłowy, bar, zakład produkcyjny PREFAGBUD, firma transportowa FAL-TRANS, e) Zainwestowanie Na terenie sołectwa istnieje zabudowa siedliskowa związana z rolniczymi funkcjami terenu oraz zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna ekstensywna . Na skraju kompleksu leśnego znajdują się dwa zorganizowane tereny zabudowy rekreacyjno – mieszkaniowej. Spora część nowych budynków mieszkalnych jest uŜytkowana w sezonie wiosenno – jesiennym, zimą mieszkańcy przenoszą się do Warszawy. 6 4. Ocena mocnych zagroŜenia i słabych a) mocne i słabe strony Mocne strony stron miejscowości, szanse i Słabe strony piękne lasy rozciągające się wokół miejscowości, o bogata faunie i florze, z bagnami na których moŜna spotkać rzadkie okazy ptaków i innych zwierząt niska aktywność ekonomiczna i społeczna mieszkańców, mała powierzchnia gospodarstw rolnych i zła struktura działek (wąskie i długie) czyste powietrze sprzyjające odpoczynkowi po cięŜkim dniu w zatłoczonych aglomeracjach ograniczona brak komunikacji z miejscowością gminną – Wiązowna, z Otwockiem i Warszawą bliskie połoŜenie malowniczej rzeki Mieni i Świder słaba jakość wewnętrznych piękne krajobrazy brak kanalizacji sanitarnej sieć wodociągowa brak gazociągu sieć energetyczna niewystarczający dostęp do internetu telefonia stacjonarna brak planu miejscowego telefonia komórkowa długo trwające procedury związane z inwestycjami budowlanymi brak przemysłu słabe zainteresowanie ze inwestorów zewnętrznych brak intensywnego ruchu samochodowego i ruchu tranzytowego słabe zorganizowanie społeczeństwa duŜe przedszkole z placem do zagospodarowania brak miejsca do spotkań mieszkańców wsi - świetlicy wiejskiej Działające od lat koło TPD prowadzące zajęcia dla dzieci popołudniu brak placu zabaw spełniającego oczekiwania młodych mieszkańców duŜy procent ludzi młodych w populacji sołectwa brak moŜliwości aktywnego rozwoju mieszkańców w dziedzinie kultury 7 dróg gminnych i strony Mocne strony Słabe strony duŜa ilość działek rekreacyjnych, a co brak obiektów sportowych i za tym idzie, niesłabnące zainteresowanie osób z poza naszej rekreacyjnych do aktywnego gminy spędzaniem wolnego czasu w spędzania wolnego czasu naszej miejscowości słabo rozwinięty poziom technologiczny tutejszych gospodarstw co pozwala na tworzenie i prowadzenie ekologicznej produkcji rolnej brak obiektów turystycznych, szlaki turystyczne, ścieŜki piesze i rowerowe, zaplecze gastronomiczne i noclegowe duŜe poczucie bezpieczeństwa, mała przestepczość b) szanse i zagroŜenia Szanse w otoczeniu ZagroŜenia w otoczeniu bardzo dobre walory przyrodnicze i krajobrazowe, duŜa lesistość i otwarte tereny o ekstensywnej zabudowie brak komunikacji publicznej, która zabezpieczyła by dojazd do szkół i pracy wzrastające zainteresowanie zły stan techniczny dróg gminnych mieszkańców sąsiednich aglomeracji aktywnym odpoczynkiem na łonie przyrody i zdrowym trybem Ŝycia bliskość Warszawy ca 30 km do centrum i Otwocka ca 12 km brak kanalizacji sanitarnej co prowadzi do pogarszania stanu środowiska dobre połączenia drogowe – droga powiatowa - z drogami krajowymi dojazdowymi do aglomeracji warszawskiej i do Otwocka patologie społeczne, głównie alkoholizm oraz zjawisko wykluczenia społecznego ludzi długotrwale bezrobotnych oraz ludzi starszych moŜliwość promowania sołectwa jako migracja młodych, wykształconych miejsca czystego ekologicznie ludzi ze wsi do miast, pomoc zewnętrzna dla rozwoju rolnictwa ekologicznego pogarszająca ekonomiczna prowadzonych rolnych wzrastające zainteresowanie agroturystyką brak polityki promocyjnej informacyjnej o gminie 8 się sytuacja w tradycyjnie gospodarstwach i Szanse w otoczeniu ZagroŜenia w otoczeniu Bliskość miejscowości gminnej – Wiązowny ca 3 km duŜa konkurencja sąsiednich sołectw i gmin w zakresie walorów przyrodniczych i krajobrazowych bliskość obiektów oświatowych brak gminnej infrastruktury turystycznej i informacji turystycznej rozwój w gminie przedsiębiorczości, brak integracji społeczności gminnej drobnej wytwórczości i usług co utrudnia realizację działań ogólnogminnych niski poziom bezrobocia dostęp do środków pomocowych i wzrastająca umiejętność poszukiwania pozabudŜetowych źródeł wspierania inwestycji podejmowanie przez gminne władze samorządowe działań związanych z rozwojem infrastruktury i pozyskiwaniem pomocowych środków zewnętrznych 5. Kierunki rozwoju Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z najwaŜniejszych wyzwań jakie stoją przed Polską w dobie integracji z Unią Europejską. Zasadniczym celem jest wzmocnienie działań słuŜących niwelowaniu istniejących dysproporcji w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w stosunku do terenów zurbanizowanych. Programy odnowy wsi są częścią składową działań, prowadzonych przez jednostki Samorządów Terytorialnych, zmierzających do poprawy sytuacji gminy wiejskich, sprzyjających długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską. Koncepcja rozwoju i odnowy wsi zakłada podejmowanie na tych terenach zróŜnicowanej działalności gospodarczej oraz kształtowanie jej w sposób zapewniający zachowanie walorów środowiskowych i kulturowych, poprawę warunków Ŝycia poprzez rozwój infrastruktury oraz zapewnienie mieszkańcom i przedsiębiorcą dostępu do usług, a takŜe rozwój funkcji kulturowych i społecznych. Istotny element działań w ramach Programu odnowy stanowi pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulacja współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową. Celami inwestycji są: stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju samorządności na szczeblu sołectwa, jego 9 uatrakcyjnienie jako miejsca zamieszkania oraz przeciwdziałanie patologią społecznym. Odnowa miejscowości i sołectwa Pęclin będzie ukierunkowana na: • aktywizację społeczności lokalnej poprzez jej wewnętrzną integrację, zabezpieczenie podstawowych potrzeb kulturalnych, sportowych i rekreacyjnych, • stworzenie bazy lokalowej dla działalności społecznej i kulturalnej – świetlica wiejska oraz obiektów rekreacyjnych i sportowych, • realizację idei społeczeństwa informatycznego, • kultywowanie i popularyzowanie tradycji historycznej miejscowości, otoczenie opieką miejsc historycznych, • modernizacja i remonty obiektów uŜyteczności publicznej, • popularyzację i większe wykorzystanie walorów przyrodniczych, • stworzenie warunków do rozwoju agroturystyki i rolnictwa ekologicznego, • rozwój infrastruktury technicznej miejscowości. 10 II. OPIS PLANOWANYCH PRZEDSIĘWZIĘĆ Słabo rozwinięta infrastruktura techniczna i społeczna stanowi jedną z barier rozwoju obszarów wiejskich, zarówno pod względem społecznym, jak i gospodarczym. Wychodząc naprzeciw w/w problemom podejmujemy działania, które mają na celu zminimalizowanie dysproporcji między wsią, a miastem. PołoŜenie wsi Pęclin stanowi szansę na rozwój turystyczny i rekreacyjny miejscowości oraz rozwój funkcji mieszkalnej. Jej walory przyrodniczo – krajobrazowe, architektura wiejska, stanowią podstawę do ukierunkowania działalności mieszkańców, władz w stronę rozwoju turystyczno - rekreacyjnego. Podjęcie tego zadania umoŜliwi rozwój wsi, dzięki eskalacji odwiedzin turystów z Warszawy, Polski i zagranicy, to z kolei moŜe przyczynić się do powstania gospodarstw agroturystycznych i rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Zmiana charakteru wsi z rolniczego na rolniczo – turystyczny moŜe w znaczny sposób ograniczyć bezrobocie i marginalizację społeczności lokalnej. Ograniczeniu pauperyzacji wsi ma słuŜyć równieŜ aktywizacja społeczno – kulturalna mieszkańców. Realizacji tego kierunku słuŜy budowa świetlicy, placu zabaw dla dzieci i obiektów sportowo - rekreacyjnych. W celu realizacji powyŜszych załoŜeń i przyjętych kierunków rozwoju naleŜałoby podjąć następujące działania: • wykorzystanie walorów przyrodniczych i turystycznych miejscowości oznakowanie tras, obiektów i miejsc szczególnie atrakcyjnych, budowa ścieŜek spacerowych i rowerowych, • budowa świetlicy wiejskiej, • budowa placu zabaw dla najmłodszych mieszkańców miejscowości zgodnie z ich oczekiwaniami, • budowa obiektów sportowych ogólnodostępnych, • budowa infrastruktury – drogi, kanalizacja, gaz. Program odnowy miejscowości i sołectwa Pęclin obejmuje realizację następujących zadań: 1) pozyskanie terenu na budowę świetlicy wiejskiej, 2) budowa świetlicy wiejskiej, w której prowadzona będzie działalność kulturalna, działalność szkoleniowo edukacyjna dla róŜnych grup społecznych, zorganizowany zostanie kawiarenka internetowa oraz kultywowane będą tradycje i historia sołectwa, 3) budowa przy świetlicy wiejskiej placu zabaw dla najmłodszych oraz boiska wielofunkcyjnego do siatkówki i koszykówki usytuowanego nieopodal wspomnianego placu zabaw co słuŜyło by zarówno maluchom, które bawiłyby się pod czujnym okiem opiekuna, jak i rodzicom którzy popołudniową porą podczas zabawy swoich pociech sami mogliby zadbać o własną rekreacje, zainteresowania sportowe czy nawiązanie kontaktu z innymi rodzicami, 11 4) działalność integracyjna wśród społeczności lokalnej - organizowanie rodzinnych pikników, festynów wiejskich, kuligów integracyjnych, wycieczek weekendowych, spotkań tematycznych, integracyjne zabawy w podchody, wspólne zbieranie jagód i grzybów, 5) popularyzacja rekreacji i sportu w oparciu o zasoby przyrodnicze miejscowości np. chodzenie z kijami Nordig-Walking, jogging (instruktora juŜ mamy), kolarstwo oraz sporty zimowe np. bieganie narciarskie, 6) wytyczenie i urządzenie ścieŜek spacerowych i rowerowych historycznych i przyrodniczych oraz oznakowanie ich tablicami informacyjnymi na temat interesujących obiektów oraz obszarów ciekawych botanicznie i krajobrazowo znajdujących się na terenie naszej wsi i miejscowości ościennych (np. cmentarz ewangelicki, mokradła, okolice rzek Mieni, Świdra itp.), 7) oznakowanie miejsca pochówku dawnych mieszkańców Pęclina pochodzenia Niemieckiego – Cmentarz Ewangelicki, mieszkańcy planują ogrodzić teren i postawić krzyŜ, który był by symbolem czci dla pochowanych tam załoŜycieli miejscowości, 8) budowa ścieŜek sprawnościowych z torami przeszkód, 9) poprawa dostępu do sieci telekomunikacyjnych i internetu, 10) modernizacja budynku przedszkola, 11) doprowadzenie do Pęclina linii komunikacji publicznej z Warszawy, 12) budowa drogi gminnej Pęclin – Wiązowna, 13) nadanie nazw ulic w miejscowości Pęclin (same nr nie spełniają juŜ swych funkcji) związanych z historią miejscowości, 14) budowa kanalizacji i gazyfikacja miejscowości, 15) modernizacja i rozbudowa istniejącej sieci oświetleniowej co zwiększy bezpieczeństwo i moŜliwości pieszego przemieszczania mieszkańców się szczególnie w miesiącach zimowych, 16) organizowanie konkursów wiedzy o Gminie dla mieszkańców i osób przyjezdnych połączonych z biegami na orientację. Program realizowany będzie etapowo. ETAP I W pierwszym etapie planuje się realizację punktów 1, 2 i 3 Programu, obejmującą pozyskanie terenu pod budowę świetlicy, budowę świetlicy oraz budowę placu zabaw dla najmłodszych oraz boiska wielofunkcyjnego do siatkówki i koszykówki. Koszt budowy świetlicy Budynek świetlicy o konstrukcji drewnianej szkieletowej typu kanadyjskiego, na fundamentach Ŝelbetowych, o powierzchni uŜytkowej około 130m2, w tym : • zaplecze kuchenne 6 m2 • sanitariat – 4 m2 • jedno pomieszczenie mniejsz e 30 m2 • drugie pomieszczenie duŜe 90 m2 12 Koszt postawienia budynku świetlicy wynosi około 130 m2 x 2500zł = 325.000,00 zł. Koszt ogrodzenia terenu i urządzenia placu zabaw wynosi około 30.000,00 zł. Koszt budowy wielofunkcyjnego boiska sportowego o powierzchni 20 x 30 m i nawierzchni sztucznej wynosi około 200 zł/m2 x 600 m2 = 120.000,00 zł Ogółem planowany koszt realizacji etapu I Programu wyniesie 475.000,00 zł Mieszkańcy Pęclina chcą aktywnie uczestniczyć w pracach związanych z powstawaniem klubu, placu zabaw i urządzeniu terenu. Deklarują swój udział w pracach przygotowawczych do budowy, w budowie ogrodzenia czy urządzeniu terenu. Udział pracy społecznej mieszkańców wyniesie do 10% kosztów realizacji I etapu, tj. około 47.000,00 zł. Firmy znajdujące się na terenie Pęclina zaproponowały pomoc finansową i rzeczową w postaci materiałów budowlanych i transportową. Udział firm lokalnych wyniesie do 10% kosztów realizacji I etapu, tj. około 47.000 zł. Sfinansowanie pozostałych kosztów realizacji etapu I planuje sie z budŜetu gminy oraz z zewnętrznych środków pomocowych, o które będzie występować gmina. Planuje się rozpoczęcie realizacji etapu I Programu w 2008r, a jego zakończenie w pierwszej połowie 2010 roku. ETAP II W drugim etapie planuje się realizację pkt. 7 Programu obejmującą oznakowanie miejsca pochówku dawnych mieszkańców Pęclina pochodzenia Niemieckiego – Cmentarz Ewangelicki, ogrodzenie teren i postawienie krzyŜa, który był by symbolem czci dla pochowanych tam załoŜycieli Pęclina. Koszt ogrodzenia terenu i jego uprzątnięcie oraz postawienia krzyŜa wyniesie około 30.000,00 zł. Mieszkańcy Pęclina deklarują swoją pracę społeczną przy porządkowaniu terenu cmentarza. Realizacja etapu II sfinansowana zostanie z budŜetu gminy. Termin realizacji etapu II 2009r. ETAP III W trzecim etapie planuje sie realizację punktów 4, 5 6 i 8 Programu obejmującą : • integrację społeczności lokalnej - organizowanie rodzinnych pikników, festynów wiejskich, kuligów integracyjnych, wycieczek weekendowych, spotkań tematycznych, integracyjne zabawy w podchody, wspólne zbieranie jagód i grzybów, • popularyzację rekreacji i sportu w oparciu o zasoby przyrodnicze miejscowości np. chodzenie z kijami Nordig-Walking, jogging (instruktora juŜ mamy), kolarstwo oraz sporty zimowe np. bieganie narciarskie, • wytyczenie i urządzenie ścieŜek spacerowych i rowerowych historycznych i 13 przyrodniczych oraz oznakowanie ich tablicami informacyjnymi na temat interesujących obiektów oraz obszarów ciekawych botanicznie i krajobrazowo znajdujących się na terenie naszej wsi i miejscowości ościennych, • budowa ścieŜek sprawnościowych z torami przeszkód. Realizacja tego etapu oparta będzie na pracy społecznej lokalnych liderów oraz o aktywizację młodzieŜy i dzieci. Koszty związane z realizacją tego etapu pokrywane będą ze środków wydzielonych w budŜecie gminy dla sołectwa Pęclin, tzw. “środków sołeckich” będących w dyspozycji mieszkańców sołectwa. Termin realizacji etapu III sukcesywnie w sposób ciągły w miarę potrzeb i moŜliwości organizacyjnych mieszkańców sołectwa. ETAP IV W czwartym etapie planuje sie realizację pozostałych punktów programu, realizatorem będzie Gmina przy współudziale mieszkańców. Termin realizacji i koszty zostaną ujęte w programach gospodarczych i inwestycyjnych gminy. 14