Zrozumieć dysleksję

Transkrypt

Zrozumieć dysleksję

DYSLEKSJA
zespół specyficznych trudności w uczeniu się pisania i czytania
Rozwojowa
Nabyta
Nasilony stopień trudności
utrata opanowanej
od początku nauki szkolnej
umiejętności czytania na
skutek urazu mózgu
Dysgrafia
Dysleksja
Dysortografia
Trudności w opanowaniu
Specyficzne trudności
Specyficzne trudności
pożądanego poziomu
w nauce czytania, którym
z opanowaniem poprawnej
graficznego pisma
towarzyszą trudności
pisowni
w pisaniu
PRZYCZYNY DESLEKSJI
Bezpośrednią przyczyną dysleksji jest nieharmonijny rozwój psychomotoryczny dziecka.
Dotyczy to przede wszystkim zaburzeń rozwoju funkcji poznawczych i ruchowych, biorących
udział w czytaniu i pisaniu oraz ich współdziałania.
1. Nieprawidłowości rozwoju funkcji słuchowo – językowych powodują
a. Mylenie głosek s – z w zapisie oraz wyrazów, różniących się tylko jedną
głoską np.: koza – kosa
b. Trudności z wydzieleniem sylab i głosek ze słów, np.: krok = k+ r+o+k
c. Opuszczanie lub dodawanie liter w zapisywanych wyrazach
d. Nieumiejętność rozpoznania bądź wymyślenia rymów
e. „przekręcanie” wyrazów
f. Opuszczanie wyrazów podczas pisania dyktanda
g. Trudności z przypomnieniem sobie właściwego słowa w czasie samodzielnego
pisania
2. Zaburzenia funkcji wzrokowych powodują
a. Mylenie liter podobnych t – l – ł ; m-n i rzadziej występujących F,H,Ł
b. Trudności w nauce czytania – Uczeń najpierw literuje k+o+t, później wtórnie
łączy kot
Opracowanie mgr Anna Zielony, Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janusza Korczaka w Drezdenku
żródło: Jestem rodzicem dziecka z dysleksją Polskie Towarzystwo Dysleksji
Strona 1
c. Trudności ortograficzne, np.: rz i ó niewymienne
3. Deficyty rozwoju funkcji ruchowych, zwłaszcza rąk, powodują
a. Wolne tempo pisania
b. Zniekształcone pismo
c. Szybkie męczenie się ręki
d. Trudność zapamiętania wzorców ruchowych, które pozwalają na zapisywanie
w sposób automatyczny poprawnej formy wyrazów król, który, rzeka, herbata
4. W połączeniu z innymi zaburzeniami często występują zakłócenia lateralizacji pod
postacią:
a. Oburęczności zamiast prawo- lub leworęczności u dziecka powyżej 7 lat
b. Dwuoczności – braku dominacji jednego oka
c. Skrzyżowanej lateralizacji – czyli praworęczności i lewooczności jednocześnie
5. Zaburzenia orientacji problemy z rozpoznawaniem kierunków w przestrzeni i mylenie
prawej oraz lewej strony własnego ciała powodują
a. Mylenie liter o podobnych kształtach, ale inaczej położonych w liniaturze, jak
p=b, d=g
b. Pisanie liter lub cyfr w sposób lustrzany, np.:,Ϩ zamiast S, Я zamiast R
Jest inteligentny,
a nie może nauczyć
się czytać.
Słucha, ale nie
słyszy.
DYSLEKTYK
Patrzy, ale nie
widzi.
Zna zasady, a robi
błędy
ortograficzne.
Strona 2
BADANIA W KIERUNKU DYSLEKSJI
Aby stwierdzić dysleksję, należy przeprowadzić wielospecjalistyczne badania, które
bezpłatnie wykonuje poradnia psychologiczno – pedagogiczna. Nad orzeczeniem dysleksji
pracuje zespół, składający się z psychologa, pedagoga, często również logopeda. W celu
wykluczenia wady zmysłu jako jedynej przyczyny trudności zespół zasięga konsultacji
lekarskich ( u okulisty, laryngologa, foniatry).
BADANIE PSYCHOLOGICZNE
OCENIA
 Zdolność koncentracji uwagi
 Pamięć i spostrzeganie wzrokowe oraz słuchowe
 Funkcje językowe
 Motorykę „małą”, czyli sprawność ruchowa rąk
 Motorykę „dużą”, czyli sprawność całego ciała
Badanie to pozwala na wskazanie mocnych stron dziecka oraz ustalenie, które funkcje
rozwijają się nieprawidłowo.
BADANIE PEDAGOGICZNE
USTALA I ANALIZUJE
 Ustala charakter trudności w czytaniu i pisaniu
o Jednoczesność obu tych trudności
o Izolację (dotyczy trudności tylko w czytaniu lub tylko w pisaniu)
o Stopień nasilenia obu trudności
 Analizuje jakościowo błędy
 Próbuje zestawić dane z analizy błędów z pozostałymi wynikami i je zinterpretować
 Ustala stopień opanowania programu nauczania (w tym zasad ortograficznych)
i ewentualny wpływ zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego na umiejętności
dziecka
Strona 3
Stwierdzic dysleksję rozwojową mozna
w przypadku:
Prawidłowego rozwoju umysłowego.
Obecności opóźnień rozwoju funkcji, które stanowią podstawę do wykształcenia się
umiejętności
czytania
i
pisania
(dot.
funkcji
słuchowo-językowych,
wzrokowo-
przestrzennych, ruchowych i ich wzajemnej integracji.
Wczesnego występowanie trudności w czytaniu i pisaniu (od początku nauki szkolnej).
Nasilonych i długotrwałych trudności w czytaniu i pisaniu, które nie ustępują, zaraz po
podjęciu pomocy w domu, a nawet w pierwszym okresie terapii.
Gdy trudności te są wynikiem złego funkcjonowania narządów zmysłu – niedosłuch lub
wada wzroku.
Gdy
trudności te należą do zespołu symptomów inteligencji niższej niż przeciętna,
upośledzenia umysłowego.
Gdy trudności są skutkiem schorzenia neurologicznego (epilepsja, dziecięce porażenie
mózgowe).
Gdy trudności są wyłącznie wynikiem zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego.
Najczęściej wówczas dziecko początkowo nie ma trudności, pojawiają się one
i konsekwentnie nasilają w starszych klasach szkoły podstawowej.
JEST BEZPŁATNE
ODBYWA SIĘ
WYŁĄCZNIE
ZA ZGODĄ RODZICÓW
BADANIE
BEZ SKIEROWANIA
REZULTAT: PISEMNA OPINIA Z OPISEM SŁABYCH I MOCNYCH STRON
DZIECKA ORAZ Z ZALECENIAMI DO DALSZEJ PRACY
SAMOKSZTAŁCENIOWEJ W DOMU ORAZ DO PRACY W SZKOLE.
Strona 4
UCZEŃ Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ MA
PRAWO DO
Diagnozy
Terapii
Dostosowania formy nauczania
i wymagań do możliwości dziecka
Udziału w zajęciach terapii pedagogicznej
(ćwiczenia korekcyjno – kompensacyjne)
Wyrównania szans podczas egzaminów/sprawdzianów
Dysleksja rozwojowa nie
zwalnia ucznia z obowiązku
pracy nad problemem.
Nigdy nie jest za późno na pracę nad
trudnościami
w nauce czytania i pisania.
Terapia to długotrwały proces,
którego skuteczność zależy od:
- systematyczności i wytrwałości
- właściwego postępowania
nauczyciela wobec ucznia w szkole
- współpracy między rodzicami,
nauczycielami i uczniem.
Strona 5
Jak rodzic moze wspomoc dziecko
z dysleksją rozwojową?
NALEŻY
NIE NALEŻY
 Zrozumieć problem dziecka (nie jest
Tłumaczyć trudności dziecka
ono leniwe, lecz potrzebuje dobrze
wyłącznie lenistwem.
ukierunkowanej pomocy).
 Poznać jego mocne strony.
Porównywać go z rówieśnikami
czy rodzeństwem.
 Umacniać
pozytywne
wartości,
Liczyć na natychmiastowe efekty.
zainteresowania.
 Zapewnić mu warunki do pracy.
Krytykować i ośmieszać.
 Nagradzać pochwałą nawet drobne
Podważać autorytetu nauczycieli
sukcesy. Nadzorować systematyczną
i terapeutów.
pracę.
 Analizować trudności.
Usprawiedliwiać niechęci do
wykonywania ćwiczeń.
 Nauczyć
stałego
korzystania
ze
słownika ortograficznego.
 Czytać wspólnie z dzieckiem.
 Pobudzać potrzebę
czytania dla
Odrabiać za dziecko prac
domowych.
Poprawiać błędów w pracach
domowych.
przyjemności.
 Ćwiczyć pisanie z pamięci.
Strona 6
Organizacja miejsca pracy dziecka
Organizując miejsce pracy dziecka w domu, pamiętaj o kilku prostych, ale ważnych
zasadach, które ułatwią mu ćwiczenia:
 Wykonywanie zadań powinno się odbywać zawsze w tym samym miejscu
i w miarę możliwości o tym samym czasie.
 Ważny jest odpoczynek przed przystąpieniem do ćwiczeń.
 Miejsce pracy powinno być uprzątnięte, aby nic nie rozpraszało uwagi dziecka.
 Dobrze byłoby, aby po jednej stronie biurka stała nieduża zielona roślinka, aby
dziecko mogło skierować na nią zmęczony czytaniem wzrok.
 Należy wyłączyć telewizor, sprzęt grający, a nawet telefon.
 Pierwsze ćwiczenia powinny mieć formę zabawy.
 Należy wykorzystywać w pracy skojarzenia.
 Należy sięgać do ćwiczeń ruchowych, w tym ćwiczeń kinezjologii
edukacyjnej, które rozwijają koncentrację uwagi i pamięć, uczą kontrolować
ruchy i emocje, pobudzają i usprawniają pracę obu półkul mózgowych,
odpowiedzialnych
za
koordynację
funkcji
wzrokowych,
słuchowych
i ruchowych.
Strona 7
Wskazowki do pracy z dzieckiem
dyslektycznym
ĆWICZENIA W PISANIU
 Zezwalaj na pisanie ołówkiem. Ułatwi to poprawianie błędów.
 Unikaj podkreślania dostrzeżonych błędów. Zaznacz tylko ich liczbę na marginesie linii,
w której się pojawiły.
 Poleć dziecku, aby samo znalazło błędy, korzystając ze słownika ortograficznego.
 Błędnie zapisane wyrazy dziecko powinno napisać poprawnie 5-6 razy i użyć je
w zdaniu.
 Pomóż dziecku utrwalać zasady pisowni, wyjaśniając wszelkie wątpliwości ortograficzne
przy użyciu słownika.
 W młodszych klasach nie stosuj dyktand, czyli pisania za słuchu. Zastąp je pisaniem
z pamięci (uczeń zapoznaje się z tekstem, zapamiętuje zdanie, a następnie zakrywa je
i zapisuje z pamięci).
 Najlepiej, gdy dziecko zapisuje wypowiedź pisemną w brudnopisie. Po omówieniu jej
z rodzicem przepisuje pracę do zeszytu, a rodzic jeszcze raz sprawdza jej poprawność.
 Jeśli Twoje dziecko jest leworęczne, zadbaj by miało swobodę ruchów, odpowiednio
ustawioną lampkę i właściwie ułożony zeszyt.
ĆWICZENIA W CZYTANIU
 Wybierz interesujący tekst.
 Najlepsze do ćwiczeń są książki z większym drukiem i kolorowymi ilustracjami.
 Dobry humor Twój i dziecka przyspieszy postępy w czytaniu.
 Sam zacznij czytać dziecku!
 Dziecko powinno palcem wskazywać słowa, które przeczytasz na głos.
 Czytając dziecku, podkreślaj tonem znaczenie czytanych słów.
 Dostosuj szybkość czytania do możliwości śledzenia tekstu przez dziecko.
 Nie ponaglaj dziecka podczas czytania!
 Czytaj z dzieckiem na zmianę. Długość fragmentów czytanych przez dziecko powinna
stopniowo rosnąć.
Strona 8
 Korzystaj z pomocy technicznych. Dziecko może nagrać siebie, jak czyta, a następnie
odsłuchać nagranie.
 Sprawdzaj co pewien czas, czy dziecko rozumie czytany tekst. Jeśli nie, zawsze możecie
wrócić do danego fragmentu.
 Sięgnij do książek „mówionych”. Podczas słuchania dziecko powinno równocześnie
śledzić wzrokiem tekst książki.
Ukierunkowana
terapeutyczna
praca
musi
być
kontynuowana przez cały
okres nauki!
GDZIE SZUKAĆ
POMOCY?
Gorzowski Oddział Polskiego Towarzystwa Dysleksji
ul. Władysława Łokietka 23
66-400 Gorzów Wlkp.
Wojewódzki Ośrodek Metodyczny
Tel. 95-721-61-16
MATERIAŁY Z ĆWICZENIAMI DLA DYSLEKTYKÓW
Uczeń z dysleksją w domu M. Bogdanowicz, A. Andryjanek, M. Różyńska
Uczeń z dysleksją w szkole M. Bogdanowicz, A. Andryjanek (znajdą tam Państwo
Dyktando w dziesięciu punktach)
Kreowanie rozwoju dziecka I. Mańkowska (zestaw ćwiczeń z zakresu kinezjologii
edukacyjnej)
Strona 9
Rady dla ucznia z dysleksją rozwojową
Pracuję codziennie
EFEKTY
i systematycznie.
Rozumiem, co czytam.
Pracuję 30 minut
dziennie, wykonując
dodatkowe ćwiczenia.
Uczę się słuchać
dźwięków mowy i je
rozróżniać.
Wypełniam ćwiczenia
ołówkiem.
Znam zasady ortografii.
Zaczynam od ćwiczeń
w mówieniu.
Popełniam mniej
błędów.
Doprowadzam każde
ćwiczenie do końca.
Jeśli czegoś nie rozumiem,
pytam rodziców lub
Ładniej piszę.
nauczyciela.
Co najmniej raz w tygodniu
proszę rodziców lub nauczyciela
Lepiej czytam.
o sprawdzenie mojej pracy.
Strona 10

Zrozumieć dysleksję

Transkrypt

Podobne dokumenty

„Jestem jaki jestem, nie pomimo tego, że mam dysleksję, ale dlatego

Zagrożenie dysleksją

Oświadczenie woli (oswiadczenie-woli

Opis tych uroczystości opisano w nr 1/2010 ogólnopolskiego biuletynu

pt. „Nie wolno zostawić świata, jakim jest”