plik1 - Materiały dydaktyczne z informatyki

Transkrypt

Technologie informacyjne
WyŜsza Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy
- Systemy Operacyjne
Przygotowała: mgr Joanna Guździoł
-1SYSTEMY OPERACYJNE
1. System operacyjny – definicja
Abraham Silberschatz: „System operacyjny jest programem, który działa jako pośrednik między
uŜytkownikiem komputera a sprzętem komputerowym. Zadaniem systemu operacyjnego jest tworzenie
środowiska, w którym uŜytkownik moŜe wykonywać programy w sposób wygodny i wydajny”
Andrew Tanenbaum: „System operacyjny jest warstwą oprogramowania operującą bezpośrednio na
sprzęcie, której celem jest zarządzanie zasobami systemu komputerowego i stworzenie uŜytkownikowi
środowiska łatwiejszego do zrozumienia i wykorzystania”
System operacyjny jest specjalistycznym oprogramowaniem, które zarządza komputerem. System
operacyjny zarządza oprogramowaniem i sprzętem systemu komputerowego. Dzięki systemowi
operacyjnemu uŜytkownik moŜe w pełni wykorzystywać zasoby komputera.
2. Funkcje systemu operacyjnego
• Interfejs umoŜliwiający komunikację z uŜytkownikiem
Rolę interfejsu spełnia zewnętrzna warstwa systemu zwana powłoką (shell).
Ze względu na rodzaj interfejsu systemy operacyjne moŜemy podzielić na systemy działające w trybie
tekstowym lub w trybie graficznym (GUI – graficzny interfejs uŜytkownika). W systemach tekstowych
komunikacja uŜytkownika z komputerem odbywa się za pomocą odpowiednich komend. Tryb graficzny
charakteryzuje się wielokolorowym interfejsem z okienkami, elementami graficznymi, przyciskami,
emitowaniem obrazów oraz dźwięków.
Tryb tekstowy systemu DOS:
Tryb graficzny:
-2-
•
Zarządzanie plikami.
System operacyjny umoŜliwia przechowywanie danych w postaci plików.
UmoŜliwia ich kopiowanie, przenoszenie, kasowanie i tworzenie. Pliki mogą
być uporządkowane w odpowiednich katalogach.
•
Zarządzanie zasobami sprzętowymi
System operacyjny zarządza urządzeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi komputera.
Zadaniem systemu operacyjnego jest kontrola wszystkich urządzeń oraz umoŜliwienie uŜytkownikowi
korzystanie z tych urządzeń.
•
•
•
•
Uruchamianie programów
Komunikacja z innymi systemami komputerowymi
Zapewnia obsługę podstawowych błędów
Chroni zasoby uŜytkowników przed nieautoryzowanym dostępem
3. Przykłady systemów operacyjnych
•
•
MS-DOS (6.0)
Windows
-3-
Historia rozwoju systemów z rodziny
MS-DOS i MS Windows
1985: Windows 1.0:
Historia rozwoju systemów z rodziny
MS Windows NT
Windows 3.0:
-4-
Windows 3.11:
•
•
•
UNIX
LINUX
Systemy firmy Apple : Mac OS, Mac OS X
4. Plik - definicja
Plik to zbiór danych widzianych przez system operacyjny jako całość.
Plik składa się z bitów i bajtów. Wszystkie dane oraz składniki systemu operacyjnego są
przechowywane na nośnikach w postaci plików.
5. Atrybuty plików
• Nazwa pliku
• Typ pliku
• Lokalizacja
• Rozmiar
• Zabezpieczenia – kontrola dostępu
• Data (utworzenia, modyfikowanie, ostatniego dostępu)
• Informacja o właścicielu
6. Nazwy plików
W przypadku systemów operacyjnych z rodziny DOS i Windows nazwa kaŜdego pliku składa się z
dwóch elementów: nazwy oraz rozszerzenia oddzielonych kropką.
Dokument1.txt
Nazwa
rozszerzenie
W systemach MS-DOS oraz starszych systemach Windows nazwa pliku mogła składać się z
maksymalnie 8 znaków oraz do 3 znaków rozszerzenia.
Rozszerzenie moŜe zostać pominięte.
W systemach od Windows 95 wzwyŜ, nazwa pliku moŜe składać się z maksymalnie 255 znaków.
W nazwach plików nie moŜna stosować następujących znaków:
<>:* ? / \ | ”
-57. Typy plików
Na podstawie
•
•
•
•
•
•
•
rozszerzeń oraz zastosowania pliki moŜemy podzielić na:
Pliki aplikacji (exe, com)
Pliki graficzne – obrazy (JPG, gif, bmp, png,)
Pliki dźwiękowe (wav, mp3)
Pliki video (avi,mpeg)
Pliki tekstowe – dokumenty (txt, doc, html )
Pliki skompresowane (zip, rar, ace, arj)
Pliki systemowe (sys, dll, ini, dat)
com – plik aplikacji, programu, który moŜna uruchomić
exe – plik aplikacji, programu
bat – plik wsadowy, umoŜliwia umieszczenie w nim ciągu komend i poleceń
ico – plik graficzny – zawiera ikony systemu Windows
dat – plik zawierający dane zazwyczaj wykorzystywane przez określone programy korzystające z danego
pliku dat.
doc – dokument tekstowy – program w formacie programu MS Word
txt – dokument tekstowy – utworzony np. za pomocą aplikacji „Notatnik” zawiera znaki tekstowe.
wav – plik dźwiękowy
mp3 – skompresowany plik dźwiękowy
bmp – plik graficzny
gif – plik graficzny skompresowany
JPG, JPG – plik graficzny skompresowany
avi – plik zawierający obraz i dźwięk
mpeg, mpg – skompresowany plik multimedialny zawiera obraz oraz dźwięk
sys – plik systemowy, zawiera informacje o sterownikach
ini – plik systemowy, zawiera ustawienia konfiguracji systemu lub programów
hlp – pliki pomocy – uruchamiają aplikację z pomocą do programów
xls – plik arkusza kalkulacyjnego utworzonego w programie MS Excel
tmp – plik tymczasowy
zip, rar, arj – pliki skompresowane za pomocą odpowiednich programów np. WinZip, WinRar
ppt – plik prezentacji multimedialnej utworzonej za pomocą programu MS PowerPoint
html, htm – pliki tekstowe, utworzone w edytorze HTML, umoŜliwiają tworzenie stron internetowych
dll – pliki bibliotek systemowych
8. Katalog (folder)
Katalog jest to logiczna struktura na dysku. Katalogi posiadają strukturę hierarchiczną – katalog
moŜe zawierać podrzędne podfoldery oraz pliki, a takŜe moŜe posiadać foldery nadrzędne. Katalogi
umoŜliwiają porządkowanie plików i innych katalogów w tzw. struktury drzewiaste.
Katalog główny – nadrzędny dla wszystkich pozostałych katalogów. W systemie Windows najczęściej
będzie to katalog C:.
Katalog bieŜący – to katalog, w którym aktualnie się znajdujemy.
W folderze „Materiały dydaktyczne” zapisano plik
„podstawy_informatyki.txt”. Lokalizację takiego pliku zapiszemy za
pomocą następującego ciągu:
C:\!! WSZOP\Semestr 3\Materiały dydaktyczne\podstawy_informatyki.txt
Jest to tzw. ścieŜka dostępu do pliku
-69. Przykładowe komendy MS-DOS:
Aby uruchomić środowisko MS-DOS naleŜy wybrać klawisz Start, następnie opcję Uruchom. W
polu edycyjnym wprowadzamy komendę: cmd i potwierdzamy Enterem lub klawiszem OK.
Kursor linii komend znajduje się obecnie na dysku C: w folderze Dokuments and Settings i w
podfolderze Administrator
C:\Documents and Settings\Administrator>
Komenda cd:
cd.. – umoŜliwia przejście do nadrzędnego folderu
Po wprowadzeniu komendy cd.. i zatwierdzeniu klawiszem Enter znajdziemy się w folderze Documents
and Settings
cd\ - komenda ta pozwala przejść do katalogu głównego
komenda cd nazwa_katalogu pozwala przejść do podkatalogu o podanej nazwie.
Komenda cd semestr1 – pozwoli na przejście do folderu „semestr1”.
Komenda dir
Po wpisaniu komendy dir wyświetli nam się lista z zawartością bieŜącego folderu.
Komenda md
Komenda md – słuŜy do tworzenia nowego folderu.
Po wpisaniu komendy md poniedziałek, w bieŜącym folderze zostanie utworzony katalog poniedziałek.
Po wprowadzeniu komendy md 2007\marzec\poniedziałek w bieŜącym folderze zostanie utworzona
następująca struktura:
10.Maski plików
* - oznacza dowolny ciąg znaków
? – oznacza dowolny pojedynczy znak
np.
*szkoła*.txt – oznacza wszystkie pliki tekstowe zawierające w swojej nazwie słowo szkoła
a*z.*
- oznacza wszystkie pliki, których nazwa rozpoczyna się na literę a i kończy na literę
z o dowolnym rozszerzeniu
???.doc – oznacza wszystkie pliki, których nazwa zawiera 3 litery i posiadają rozszerzenie doc
– czyli są to pliki dokumentów.
-711.Windows XP
System Windows XP został stworzony przez firmę Microsoft. Nazwa XP pochodzi od słowa Experience
– doświadczenie.
Windows XP dostępny jest w dwóch wersjach:
Windows XP Home Edition – tańsza wersja, przeznaczona głównie do uŜytku
domowego, przeznaczona dla uŜytkowników którzy nie korzystają z zaawansowanych
ustawień sieciowych oraz zabezpieczeń. Obsługuje komputery z jednym procesorem.
Windows XP Professional – zawiera wszystkie opcje dostępne w Home Edition
oraz opcje związane z konfiguracją sieci, zabezpieczeniami które są potrzebne
w przypadku podpinania komputerów do domeny.
Zmiany wprowadzone w Windows XP w porównaniu z Windows 98:
- Zmieniony interfejs uŜytkownika (Ŝywsze kolory, trójwymiarowe okna i przyciski, wyraziste ikony)
-Zwiększona wydajność pracy (szybkie przełączanie między uŜytkownikami, nowe menu Start,
łatwiejsze zarządzanie plikami)
12.Windows XP – uruchamianie systemu
Włączamy komputer, po pewnym czasie pojawi się albo następujący ekran:
albo ekran zawierający listę kont uŜytkowników. Niektóre konta mogą być chronione hasłem.
W sytuacji, kiedy pojawia się problem z uruchomieniem systemu, w początkowej fazie ładowania się
systemu naleŜy wybrać klawisz F8, który wywoła ekran z listą wyboru trybu uruchomienia systemu
Windows.
13.Windows XP – Kończenie pracy z systemem
Aby zakończyć pracę z system wybieramy przycisk Start a następnie opcję Wyłącz komputer.
Wyświetlone zostanie poniŜsze okno dialogowe.
-8-
Wybranie klawisza Stan wstrzymania
wprowadzi komputer w stan niskiego poboru
mocy. Wyłączone zostaną dyski twarde i
większość urządzeń
zewnętrznych np. monitor.
Aby uaktywnić komputer naleŜy nacisnąć
dowolny klawisz.
Naciskając przycisk Stan wstrzymania przy
jednoczesnym wciśnięciu klawisz Shift
wprowadzimy komputer w stan hibernacji –
wyłączenie komputera z zapisaniem
zawartości pamięci operacyjnej.
Po wybraniu klawisza
Wyłącz komputer
zostanie automatycznie
wyłączony.
Po wybraniu przycisku
Uruchom ponownie
zostanie wykonany restart
komputera.
14.Windows XP – Elementy interfejsu graficznego.
Ikona Mój
komputer do
przeglądania
zawartości
dysków.
Obszar pulpitu
zawiera skróty
do programów,
folderów i
plików
Folder Moje
dokumenty
zawiera
osobiste pliki
uŜytkownika
Przycisk Start
umoŜliwia
dostęp do
zainstalowanych
programów i ich
uruchamianie a
takŜe dostęp do
wielu opcji i
ustawień.
Zasobnik
systemowy
zawiera zegar
wskazujący
godzinę oraz
ikony aplikacji
uruchamianych
automatycznie
Pasek Szybkie
uruchamianie umoŜliwia
dodawanie skrótów do
programów
Pasek zadań zawiera
paski z nazwą
uruchomionych aplikacji
-915.Windows XP – Elementy Menu START
Skrót do folderu
Moje
dokumenty
Nazwa
zalogowanego
uŜytkownika
Anna
Skrót do okna
Mój komputer
Skróty do
programów
Przejście do
Panelu
sterowania –
zawiera narzędzia
do administracji
systemem i
zmiany ustawień
Ostatnio
otwierane
programy
Obsługa drukarek
i faksów
Lista skrótów do
wszystkich
zainstalowanych
programów
Pomoc dla
uŜytkowników
Przycisk Start
Przycisk do
wylogowania
uŜytkownika
16.Windows XP – Elementy okien systemowych
Przycisk do
zamykania
systemu
Narzędzie do
wyszukiwania plików i
danych
- 10 17.Windows XP – Praca z oknami – podstawowe operacje
Przesuwanie okna – aby przesunąć, przenieść okno naleŜy najechać na pasek tytułu wskaźnikiem
myszy, przytrzymując lewy przycisk myszy przenosimy okno za pomocą wskaźnika.
Zmiana rozmiaru okna
- Aby powiększyć okno do rozmiaru całego ekranu wybieramy przycisk Maksymalizuj.
- Aby w dowolny sposób powiększyć okna lub pomniejszyć, naleŜy
wskazać dowolne obramowanie okna lub naroŜniki. W momencie, kiedy
wskaźnik myszy zamieni się w dwukierunkową strzałkę naleŜy
przeciągnąć obramowanie, aby dokonać pomniejszenia lub powiększenia
okna.
Ukrywanie, minimalizowanie okna – Aby zminimalizować okno wybieramy przycisk Minimalizuj,
okno zniknie z Pulpitu i będzie widoczne jako przycisk na pasku zadań.
Zamykanie okna – aby zamknąć okno wybieramy przycisk Zamknij, lub wybieramy kombinacje
klawiszy Alt +F4.
Przełączanie pomiędzy otwartymi oknami – KaŜdy otwarty program lub dokument jest widoczny
jako przycisk na pasku zadań. Aby przełączyć się na określony program, naleŜy kliknąć odpowiedni
przycisk na pasku zadań. Okno z wybranym programem stanie się oknem aktywnym. Przełączanie
moŜe odbywać się równieŜ za pomocą kombinacji klawiszy ALT+TAB. Przytrzymując klawisz ALT i
naciskając klawisz TAB moŜna przełączać się pomiędzy otwartymi oknami. Aby wyświetlić określone
okno zwalniamy klawisz ALT.
18.Windows XP – Operacje na danych (plikach i folderach)
Kopiowanie i przenoszenie plików i folderów
Najprostszą metodą kopiowania i przenoszenia plików i folderów jest metoda „przeciągnij i
upuść”. Polega ona na zaznaczeniu elementu a następnie przeciągnięciu go za pomocą kursora
myszy (lewy klawisz myszy wciśnięty) do określonej lokalizacji.
MoŜna zastosować równieŜ metodę „kopiuj, wklej”, która polega na zaznaczeniu obiektu i wybraniu
opcji „kopiuj” lub „wytnij”. Opcję kopiuj moŜemy wybrać z menu kontekstowego lub za pomocą
kombinacji klawiszy Ctrl+C, opcja Wytnij równieŜ dostępna jest w menu kontekstowym lub za
pomocą kombinacji klawiszy Ctrl+X.
- 11 Wklejanie moŜemy wykonać wybierając opcję Wklej z menu kontekstowego lub za pomocą
kombinacji klawiszy Ctrl+V.
19.Windows XP – Operacje na danych – wyszukiwanie plików i folderów
Aby wyszukać na dyskach określonego pliku lub folderu, naleŜy wybrać z menu Start opcję
Wyszukaj. JeŜeli wyszukujemy pliku lub folderu w okienku naleŜy wybrać opcję „Pliki i foldery”.
W polu z nazwą pliku wpisujemy określoną nazwę lub maskę nazwy pliku. MoŜemy wybrać dysk lub
dyski, które mają zostać przeszukane. Wybieramy klawisz Wyszukaj.
Wybrane przez nas dyski zostaną przeszukane a wyniki zostaną wyświetlone w okienku:
20.Windows XP – Operacje na danych – Sortowanie plików i folderów
Po otwarciu folderu i wyświetleniu jego zawartości moŜemy porządkować znajdujące się w nim pliki
i foldery. Po wybraniu z menu Widok opcji Szczegóły – mamy moŜliwość przeglądania plików
wraz z ich atrybutami. JeŜeli naciśniemy nagłówek kolumny zawierającej np. rozmiar pliku – pliki
zostaną posortowane wg rozmiaru.
Po wybraniu z menu Widok opcji Rozmieść ikony według –> Nazwa – pliki i foldery zostaną
posortowane alfabetycznie.
JeŜeli wybierzemy z menu Widok opcję Rozmieść ikony według –> Typ – pliki zostaną
posortowane wg rozszerzenia.
Aby dodatkowo pogrupować pliki i foldery moŜna wybrać opcję PokaŜ w grupach.
21.Windows XP – Operacje na danych – Usuwanie plików
Aby usunąć niepotrzebny folder lub plik naleŜy zaznaczyć plik lub folder przeznaczony do usunięcia.
JeŜeli chcemy zaznaczyć kilka plików lub folderów nieznajdujących się obok siebie – po zaznaczeniu
pierwszego przytrzymujemy klawisz Ctrl i zaznaczamy kolejne pliki.
Po zaznaczeniu wybieramy klawisz DELETE, lub opcję Usuń z menu kontekstowego. W oknie
dialogowym potwierdzamy usunięcie klawiszem Tak.
- 12 -
Usunięty plik zostaje przeniesiony do Kosza. Plik z Kosza moŜe zostać przywrócony lub usunięty.
Kosz otwieramy poprzez dwukrotne kliknięcie ikony na Pulpicie.
Aby usunąć plik znajdujący się w koszu – zaznaczamy go i wybieramy klawisz
Delete.
Aby usunąć wszystkie pliki znajdujące się w koszu wybieramy opcję z menu Plik
– OpróŜnij kosz.
Aby przywrócić plik zaznaczamy go i wybieramy menu kontekstowe a następnie opcję Przywróć.
22. Windows XP – Tworzenie nowego folderu
Wybieramy lokalizację dla nowego folderu. Otwieramy okno Mój komputer a następnie określony
dysk lub folder.
Ustawiamy kursor myszy tak, aby nie wskazywał Ŝadnego obiektu i otwieramy prawym klawiszem
myszy menu kontekstowe.
Z menu wybieramy opcję Nowy -> Folder
Zostanie utworzony folder o domyślnej nazwie Nowy folder – nazwę tą moŜemy edytować.
23.Windows XP – Tworzenie skrótu
Kursor myszy ustawiamy na pustym fragmencie Pulpitu.
Wybieramy prawy klawisz myszy i z menu kontekstowego wybieramy opcję Nowy –> Skrót.
W okienku dialogowym „Tworzenie skrótu” wybieramy przycisk Przeglądaj.
W kolejnym okienku wybieramy lokalizację pliku, do którego chcemy utworzyć skrót.
Potwierdzamy klawiszem OK.
Wybieramy klawisz Dalej i w kolejnym okienku dialogowym wprowadzamy nazwę dla nowego
skrótu.
Wybieramy klawisz Zakończ.

plik1 - Materiały dydaktyczne z informatyki

Transkrypt

Podobne dokumenty

Nazwa szkolenia

Udostępnianie połšczenia nbox z internetem za poœrednictwem

Porównanie systemu Windows 7 z Windows 8.1

Windows 10 Home OEM 64 bity KW9-00129

79 zł - pint.pl

Pobierz konspekt szkolenia

Załącznik nr 5 do SIWZ

Jak odczytać adres mac (adres fizyczny) karty sieciowej?