WPŁYW DŁUGOŚCI OKRESU UPRAWY SADZONEK NA

ZESZYTY NAUKOWE
INSTYTUTU SADOWNICTWA I KWIACIARSTWA
TOM 16
2008
WPŁYW DŁUGOŚCI OKRESU UPRAWY SADZONEK NA
ZAWARTOŚĆSKROBI W KORZENIACH ORAZ PLONOWANIE
ROŚLIN TRUSKAWKI ODMIANY ELSANTA
The effect of the duration of the growing period and chilling history
on root starch content and post-storage cropping of ‘Elsanta’
strawberry plants
Krzysztof Klamkowski, Waldemar Treder,
A n n a T r y n g i e l -G a ć
Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach
96-100 Skierniewice, ul. Pomo logiczna 18
e-mail: krzysztof.k [email protected]
ABSTRACT
The effect of the duration of the growing period (12, 16 or 20 weeks) of strawberry
tray plants (cv. ‘Elsanta’) on their quality and post-storage (-2°C) productivity was
examined in the experiment. Measurements of air temperature during the growing period
were used to calculate accumulated chilling hours (<6°C). No significant differences in
weight, number and leaf area for tray plants grown for 12, 16 or 20 weeks were found.
Tray plants grown for 20 weeks had the longest roots and the highest weight and crown
diameter. The largest accumulation of starch in the roots was in the plants grown for 16
weeks (in comparison to those grown for 12 weeks), which was associated with the
increased amount of chilling received by this group of plants. Prolonging the growing
period to up to 20 weeks caused a reduction in starch content in strawberry roots possibly
due to the effect of below-zero temperatures observed during the final stage of growing.
There were no significant differences in the post-storage productivity of strawberry plants
grown for different periods of time.
Key words: Fragaria ananassa, chilling units, cold storage, plant quality, protected
cultivation
114
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
WSTĘP
Zwiększająca siękonkurencja na rynku, niewielkie plony, a co za tym
idzie coraz niż
sze przychody uzyskiwane z tradycyjnych plantacji truskawek sprawił
y, że konieczne stał
o sięwprowadzanie nowoczesnych
technologii uprawy umoż
liwiających wię
ksząintensyfikacjęprodukcji.
Przykł
adem moż
e byćbezglebowa uprawa odmian deserowych z wykorzystaniem osł
on, umożliwiają
ca uzyskanie wysokiej jakoś
ci owoców poza
okresem ich dojrzewania w gruncie (uprawa sterowana).
Waż
nąrolęw intensyfikacji produkcji truskawek odgrywająsadzonki.
Sadzonki tradycyjne (tzw. „zielone”) z uwagi na ograniczony okres
dostępnoś
ci, a także czę
sto nie najlepsząjakoś
ćnie znajdujązastosowania
w sterowanej uprawie. Z tego powodu opracowano nowe sposoby
pozyskiwania sadzonek o wysokiej jakoś
ci, które mogąbyćwykorzystane
w dogodnym dla producenta terminie zarówno w uprawie polowej, jak
i pod osł
onami. Zaliczyćtu moż
na sadzonki pozyskiwane z matecznika
w okresie spoczynku zimowego roś
lin (kopane „frigo”), oraz sadzonki
doniczkowane, otrzymywane z ukorzeniania rozetek liś
ciowych (Żurawicz
i Masny 2005). Oba typy sadzonek mogąbyćprzechowywane w warunkach
chł
odni w temperaturze od -1,5 do -2C̊, dzięki czemu zwię
ksza sięzakres
ich dostę
pnoś
ci, co umoż
liwia plantatorom zał
oż
enie uprawy w niemal
dowolnym terminie (Lieten 2000; 2002).
Utrzymanie sadzonek w jak najlepszej kondycji w trakcie przechowywania jest podstawowym czynnikiem decydującym o sukcesie
późniejszej uprawy. W ostatnich latach czynione sąintensywne próby
znalezienia kryterium, dzięki któremu możliwe stanie się okreś
lenie
zdolnoś
ci przechowalniczej sadzonek truskawek oraz ich potencjał
u
produkcyjnego po przechowywaniu. Jak wykazał
y wcześ
niejsze badania
(Treder i in. 2006) ocena sadzonek doniczkowanych tylko na podstawie
wyglądu czy nawet przez analizęparametrów budowy morfologicznej
(np. wielkoś
ci systemu korzeniowego, powierzchni liś
ci czy ś
rednicy
korony) jest niewystarczają
ca dla peł
nego okreś
lenia ich potencjał
u
plonotwórczego, jak teżzdolnoś
ci do przechowania w warunkach chł
odni.
Wpł
yw dł
ugoś
ci okresu uprawy sadzonek na zawartoś
ćskrobi w korzeniach... 115
Na ś
wiecie prowadzone sąpróby scharakteryzowania jakoś
ci sadzonek
na podstawie zależ
noś
ci pomię
dzy iloś
ciąwę
glowodanów zakumulowanych w tkankach roś
linnych w trakcie uprawy sadzonek (skrobia,
sacharoza, cukry proste), przebiegiem warunków klimatycznych (gł
ównie
temperatury) a wigorem i produktywnoś
ciąroś
lin po przechowywaniu
(Lieten 1997; Schupp i Hennion 1997; Hicklenton i Reekie 1998).
We wcześ
niejszych badaniach wykazano, ż
e plonowanie roś
lin
zależ
ał
o od dł
ugoś
ci okresu uprawy sadzonek przed rozpoczę
ciem przechowywania, a tym samym okresu chł
odu (liczby godzin z temperaturą
0-6ºC), który na nie oddział
ywał(Treder i in. 2006). W niniejszej pracy
przedstawiono wyniki dalszych badańnad tym zagadnieniem. Dodatkowo
wykonano analizęzawartoś
ci skrobi w korzeniach sadzonek po zakończeniu ich przechowywania.
MATERIAŁI METODY
Badania prowadzono w szklarni Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach w latach 2006-2007. Materiałdoś
wiadczalny
stanowił
y roś
liny truskawki ‘Elsanta’. Sadzonki doniczkowane uzyskano
z matecznika bezglebowego prowadzonego pod osł
onami wedł
ug opisu
podanego przez Tredera i współ
autorów (2006).
Sadzonki doniczkowane uprawiano 12, 16 lub 20 tygodni. Po tym
okresie hartowano je (3 dni w temperaturze 4°C), a nastę
pnie umieszczano
w chł
odni w temperaturze -2ºC. W zależ
noś
ci od dł
ugoś
ci okresu uprawy
sadzonki przenoszono do chł
odni 17 XI, 20 XII 2006 lub 31 I 2007.
Liczbęgodzin zakumulowanego chł
odu dla poszczególnych okresów
uprawy okreś
lano na podstawie pomiarów temperatury powietrza (0-6C̊)
(Lieten 1997). Przed umieszczeniem w chł
odni oceniano jakoś
ćsadzonek
na podstawie pomiarów masy organów roś
linnych, powierzchni liś
ci,
ś
rednicy korony i dł
ugoś
ci korzeni. Do pomiaru powierzchni liś
ci
wykorzystano zestaw do analizy obrazu z oprogramowaniem WinDias 2.0
(Delta-T Devices, Wielka Brytania). Dł
ugoś
ćkorzeni po wypł
ukaniu ich
z podł
oża został
a okreś
lona przy użyciu skanera korzeniowego i oprogramowania WinRhizo v2005b (Regent Instruments, Kanada). Pomiary
116
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
zawartoś
ci skrobi w korzeniach wykonano przed umieszczeniem sadzonek
w chł
odni oraz po zakończeniu przechowywania. Iloś
ćskrobi został
a
oznaczona metodą enzymatyczną z wykorzystaniem komercyjnego
zestawu Boehringer Mannheim (Boehringer Mannheim 1993). Ocenę
jakoś
ci sadzonek przeprowadzono na losowo wybranej próbie 10 roś
lin.
Po okresie przechowywania, w poł
owie marca 2007 roku sadzonki
posadzono do 16-litrowych worków polietylenowych wypeł
nionych mieszaninątorfu i kokosu (3:1) i umieszczono w szklarni (temp. dnia 18-22°C,
temp. nocy 15-16 ºC). Roś
liny był
y nawadnianie i nawożone systemem
kroplowym na podstawie pomiarów wilgotnoś
ci podł
oża prowadzonych
sondami pojemnoś
ciowymi CWP (ITS Systemy, Polska). Po zakończeniu
okresu owocowania dla każdego z wariantów doś
wiadczenia okreś
lono
wielkoś
ćuzyskanego plonu. Doś
wiadczenie przeprowadzono w 6 powtórzeniach. Jednostkędoś
wiadczalną(powtórzenie) stanowiłworek uprawowy
z sześ
cioma roś
linami. Wyniki opracowano statystycznie metodąanalizy
wariancji, a do oceny istotnoś
ci róż
nic mię
dzy ś
rednimi użyto wielokrotnego testu t-Duncana, przy poziomie istotnoś
ci 5%.
WYNIKI I DYSKUSJA
Warunki klimatyczne panujące w trakcie uprawy sadzonek
Jesieńoraz począ
tek zimy 2006/2007 charakteryzował
y sięnietypowym przebiegiem warunków pogodowych. Średnie temperatury miesię
cy,
w trakcie których prowadzono uprawęsadzonek (wł
ącznie z grudniem
2006 i styczniem 2007), był
y dodatnie i przekraczał
y o kilka stopni
Celsjusza ś
rednie z wielolecia (tab. 1). Dopiero pod koniec analizowanego
okresu, od okoł
o poł
owy stycznia zarejestrowano wyraź
ne obniżenie
temperatury (do ok. -10°C). Nietypowy ukł
ad warunków pogodowych
umoż
liwiłwydł
uż
enie czasu uprawy sadzonek, dzięki czemu roś
liny był
y
wystawione na dział
anie dł
uższych okresów przechł
odzenia niżw sezonie
2005/2006. Sadzonki uprawiane przez 12, 16 i 20 tygodni zgromadził
y
odpowiednio 198, 554 i 1020 h chł
odu (0-6°C).
Wpł
yw dł
ugoś
ci okresu uprawy sadzonek na zawartoś
ćskrobi w korzeniach... 117
Tabela 1
Wybrane dane meteorologiczne dla okresu uprawy sadzonek – Temperature data
for the growing period of strawberry tray plants
Miesią
c
Month
Średnia temperatura
Average temperature
[C̊]
Temperatura
Temperature
[C̊]
okres uprawy
growing period
wielolecie*
multi-year
minimalna
minimum
maksymalna
maximum
X 2006
11,7
8,5
-0,4
21,2
XI 2006
6,6
3,0
-2,7
14,5
XII 2006
5,0
-0,4
-3,6
12,8
I 2007
3,8
-1,8
-9,6
12,0
* Na podstawie danych za okres 1979-2005, ź
ródł
o: stacja meteorologiczna ISK – On the basis of
data from 1979 to 2005, source: the weather station of the Research Institute of Pomology and
Floriculture
Jakoś
ćsadzonek oraz zawartoś
ćskrobi w korzeniach
Analiza cech morfologicznych nie wykazał
a istotnych różnic między
wielkoś
ciąmasy, powierzchniąi liczbąliś
ci sadzonek uprawianych przez
różny okres czasu (tab. 2). Sadzonki uprawiane najdł
użej (20 tyg.) charakteryzował
y sięwiększąmasąi ś
rednicąkorony. Wynika z tego, ż
e przy
przedł
użającej sięwegetacji moż
na uzyskaćsadzonki o wię
kszej ś
rednicy,
należy jednak miećna uwadze niebezpieczeństwo wystą
pienia przymrozków. Sadzonki uprawiane przez 20 tygodni wykształ
cił
y również
najbardziej rozbudowany system korzeniowy, który charakteryzowałsię
wystę
powaniem wię
kszej liczby drobnych korzeni (o ś
rednicy mniejszej
niż0,1 mm). Dane te potwierdzająwyniki zaprezentowane we wcześ
niejszej pracy (Treder i in. 2006), w której stwierdzono, że wraz
z wydł
uż
aniem okresu uprawy sadzonek rosł
o zagę
szczenie korzeni
w bryle korzeniowej (z uwagi na ograniczonąobję
toś
ćdoniczki).
118
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
Tabela 2
Cechy morfologiczne sadzonek truskawek – Morphological parameters of
strawberry tray plants
Cechy morfologiczne
Morphological
parameters
Masa liś
ci
Leaf weight
[g]
Powierzchnia liś
ci
2
-1
[cm roś
lina ]
Total leaf area
2
-1
[cm plant ]
Liczba liś
ci [roś
lina-1]
Number of leaves
[no. plant -1]
Masa korony
Crown weight
[g]
Średnica korony
Crown diameter
[mm]
Masa korzeni
Root weight
[g]
Dł
ugoś
ćkorzeni
Root length
[cm]
Średnica korzeni
Root diameter
[mm]
Dł
ugoś
ćokresu uprawy/liczba godzin zakumulowanego chł
odu
Duration of growing period/number of cumulative chilling hours
12 tyg./198 h
16 tyg./554 h
20 tyg./1020 h
12 weeks/198 hrs
16 weeks/554 hrs
20 weeks/1020 hrs
8,86 a
7,32 a
10,77 a
264,05 a
234,37 a
296,30 a
5,70 a
5,30 a
6,00 a
3,66 a
4,67 a
6,51 b
12,46 a
12,89 a
15,06 b
9,06 a
8,59 a
14,41 b
3030,41 a
2418,29 a
4400,17 b
0,16 ab
0,19 b
0,09 a
*Średnie w wierszach oznaczone tymi samymi literami nie róż
niąsięistotnie przy poziomie 5%
wedł
ug wielokrotnego testu t-Duncana – Means with the same letter within the rows are not
significantly different (5%) according to Duncan’s multiple range t-test
Zawartoś
ć skrobi w korzeniach sadzonek truskawek przed
rozpoczęciem przechowywania oraz po jego zakończeniu przedstawiono
na rysunku 1. Najwię
kszą iloś
ć skrobi w korzeniach zgromadził
y
sadzonki, dla których okres przechł
odzenia wynosił554 h (uprawiane
przez 16 tygodni), przy czym przyrost zawartoś
ci tego polisacharydu
w porównaniu z sadzonkami uprawianymi przez 12 tygodni (198 h chł
odu)
wynosiłokoł
o 23%. Najmniejsząiloś
ćskrobi stwierdzono natomiast
u sadzonek uprawianych przez 20 tygodni, u których przechł
odzenie był
o
Wpł
yw dł
ugoś
ci okresu uprawy sadzonek na zawartoś
ćskrobi w korzeniach... 119
najdł
uższe (ponad 1000 h). Moż
na to wytł
umaczyć przebiegiem
warunków pogodowych. W trakcie uprawy tej grupy sadzonek (styczeń
2007) wystąpiłokres ujemnych temperatur. To prawdopodobnie spowodował
o rozkł
ad czę
ś
ci skrobi zgromadzonej w tkankach roś
linnych, podobnie
jak podczas przechowywania w chł
odni.
Rysunek 1. Zawartoś
ć skrobi w korzeniach sadzonek truskawek przed
rozpoczę
ciem przechowywania w chł
odni (otwarte symbole) i po jego
zakończeniu (symbole wypeł
nione) – Pre-storage (open symbols) and poststorage (closed symbols) root starch concentrations in strawberry tray plants
W kilku pracach wykazano, ż
e jakoś
ćsadzonek i ich zdolnoś
ć
przechowalnicza sązwiązane z zawartoś
ciącukrów w organach roś
linnych
(korzenie, korona), która z kolei zależ
y od warunków klimatycznych
panują
cych w trakcie uprawy (Bringhurst i in. 1960; Cieś
liński i Borecka
1989; Lieten 1997; Treder i in. 2006). Akumulacja skrobi w organach
120
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
roś
lin następuje bowiem w warunkach niskich (dodatnich) temperatur oraz
odpowiednich warunkach ś
wietlnych (krótki fotoperiod) (Maas 1986).
W przypadku truskawek intensywna akumulacja cukrów w korzeniach
i koronach nastę
puje od późnego lata do począ
tku zimy (Nishizawa i Hori
1989).
Na uwagę zasł
ugują wyniki zawartoś
ci skrobi po zakończeniu
przechowywania (rys. 1). W tkankach korzeni sadzonek uprawianych
przez 12 tygodni wykryto ś
ladowe iloś
ci skrobi, co oznacza, ż
e podczas
przechowywania tej grupy sadzonek (ok. 4 miesię
cy) niemal cał
a skrobia
uległ
a degradacji. W przypadku roś
lin uprawianych 16 tygodni (ok. 3
miesięcy przechowywania) zawartoś
ćtego polisacharydu obniżył
a się
o okoł
o 63%. U roś
lin uprawianych najdł
użej (20 tyg.), przechowywanych
przez okoł
o 1,5 miesią
ca, obniż
enie iloś
ci skrobi wynosił
o okoł
o 34%,
aczkolwiek w tym przypadku nie moż
na okreś
lićrzeczywistego poziomu
redukcji, z uwagi na niską początkową zawartoś
ć tego sacharydu
w korzeniach roś
lin z tej kombinacji. Schupp i Hennion (1997) wykazali,
że degradacja skrobi w korzeniach truskawek (odmiany Elsanta)
nastę
pował
a szczególnie intensywnie podczas począ
tkowego okresu
przechowywania sadzonek w ujemnych temperaturach (przez okoł
o
miesiąc po jego rozpoczęciu). Powstają
ce w wyniku hydrolizy skrobi
sacharoza i cukry proste mająznaczenie w mechanizmach obronnych
roś
lin przed skutkami dział
ania mrozu (Bigey 2000).
Plonowanie roś
lin po zakończeniu przechowywania
W badaniach nie wykazano istotnych różnic w przeż
ywalnoś
ci roś
lin
(dane nieprezentowane) ani wielkoś
ci plonu dla trzech badanych
kombinacji (tab. 3). Wydł
uż
enie okresu uprawy nie miał
o wpł
ywu na
wielkoś
ćplonowania roś
lin. Istotne znaczenie ma takż
e fakt, iżnie
stwierdzono znaczą
cej redukcji plonu roś
lin najwcześ
niej umieszczonych
w chł
odni, które po zakończeniu przechowywania miał
y minimalne iloś
ci
skrobi w korzeniach (rys. 1). Wynika z tego, ż
e iloś
ćzakumulowanej
w tkankach skrobi był
a wystarczająca dla utrzymania dobrej kondycji
sadzonek w trakcie przechowywania.
Wpł
yw dł
ugoś
ci okresu uprawy sadzonek na zawartoś
ćskrobi w korzeniach... 121
Tabela 3
Plonowanie i ś
rednia masa owocu truskawek w zależ
noś
ci od dł
ugoś
ci okresu
uprawy sadzonek – Yield and average fruit weight of strawberry tray plants as
influenced by the duration of the growing period
Parametr
Parameter
Plon [g roś
lina-1 ]
Yield [g plant-1]
Plon
Yield
[kg m-2 ]
Średnia masa owocu
Average fruit weight
[g]
Dł
ugoś
ćokresu uprawy/liczba godzin zakumulowanego
chł
odu
Duration of growing period/number of cumulative
chilling hours
12 tyg./198 h
16 tyg./554 h
20 tyg./1020 h
12 weeks/198 hrs 16 weeks/554 hrs 20 weeks/1020 hrs
70,95 a*
73,78 a
72,82 a
1,66 a
1,72 a
1,70 a
7,71 a
7,28 a
7,30 a
*Średnie w rzę
dach oznaczone tymi samymi literami nie róż
niąsięistotnie przy poziomie 5%
wedł
ug wielokrotnego testu t-Duncana – Means with the same letter within the rows are not
significantly different (5%) according to Duncan’s multiple range t-test
Wyniki badań wskazują
, ż
e przy prowadzeniu matecznika pod
osł
onami stosunkowo wcześ
nie można uzyskać dobrze wyroś
nię
te
sadzonki doniczkowane. Materiałtaki nie może byćjednak zbyt wcześ
nie
umieszczany w chł
odni, gdyżpo przechowywaniu roś
liny zginąlub
wydadząminimalny plon (Treder i in. 2006). Dla otrzymania dobrej
jakoś
ci doniczkowanych sadzonek „frigo”, przed ich umieszczeniem
w chł
odni niezbę
dny jest okres uprawy w warunkach chł
odu. Wyznaczenie
dł
ugoś
ci tego okresu (liczby godzin chł
odu) oraz progowych wartoś
ci
zawartoś
ci cukrów w organach roś
linnych jest jednak w dalszym ciągu
dyskusyjne. Wedł
ug Lietena (1997, 2000) dla odmiany Elsanta minimalna
wartoś
ćniezbę
dna dla prawidł
owego przechowywania sadzonek w chł
odni
przez dł
uższy czas (ponad 6 miesię
cy) to 480-500 godzin z temperaturą
poniż
ej 6°C (zawartoś
ćskrobi w korzeniach wynosił
a ok. 22 mg/g s.m.).
122
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
W poprzednich badaniach (Treder i in. 2006) wykazano, że wystarczył
o
88 h przechł
odzenia, aby uzyskaćdobre przechowywanie sadzonek (przez
ok. 3 miesiące) oraz satysfakcjonujący plon (zawartoś
ćskrobi w korzeniach był
a wówczas na poziomie 110 mg/g s.m.). Dł
uż
sza uprawa
w warunkach chł
odu (346 h) nie spowodował
a znaczą
cego przyrostu
plonu, mimo wzrostu zawartoś
ci skrobi w korzeniach (210 mg/g s.m.).
Wyniki przedstawione potwierdził
y, że dalsze wydł
użanie okresu przechł
odzenia nie miał
o wpł
ywu na produktywnoś
ćroś
lin (tab. 3).
Skł
ad i dystrybucja puli węglowodanów jest determinowana przez
czynniki klimatu – temperaturęoraz fotoperiod. Fotoperiod jest stał
ym
czynnikiem w ś
rodowisku, podczas gdy przebieg temperatur moż
e się
znacznie róż
nićw poszczególnych latach, co zaobserwowano w trakcie
sezonów 2005/2006 oraz 2006/2007. Przy okreś
laniu skumulowanej liczby
godzin chł
odu należ
ał
oby zatem wziąćpod uwagęintensywnoś
ćoddział
ywania przechł
odzenia. Chł
ód moż
e byćbowiem przerywany okresami
wyż
szych temperatur. Jest to szczególnie istotne wczesną jesienią
w przypadku krótkich okresów uprawy sadzonek. Taka sytuacja zdarzył
a
się w trakcie naszych badań, gdy po okresie chł
odu temperatura
w październiku wzrastał
a powyżej 20°C, a w listopadzie powyż
ej 14°C
(tab. 1). Wedł
ug niektórych doniesień (Bigey 2002) taki wzrost
temperatury moż
e redukować efekt wywoł
any przez wcześ
niejsze
oddział
ywanie chł
odu. W tym może tkwićprzyczyna różnic w poziomie
akumulacji skrobi w korzeniach truskawek obserwowanych pomię
dzy
sezonami 2005/2006 (Treder i in. 2006) oraz 2006/2007 (rys. 1).
PODSUMOWANIE
Uzyskane wyniki wskazują, ż
e chł
ód indukuje zmiany w wielkoś
ci
akumulacji skrobi. Zmiennoś
ćwarunków klimatycznych powoduje jednak
trudnoś
ci w precyzyjnym okreś
leniu zależnoś
ci pomiędzy wzorcami
akumulacji tego polisacharydu w korzeniach truskawek a zdolnoś
cią
przechowalnicząsadzonek i ich nastę
pcząproduktywnoś
cią
. Wydaje się
zatem mał
o prawdopodobne aby poziomy zawartoś
ci węglowodanów
okreś
lone we wcześ
niejszych doś
wiadczeniach (Bringhurst i in. 1960;
Wpł
yw dł
ugoś
ci okresu uprawy sadzonek na zawartoś
ćskrobi w korzeniach... 123
Lieten 1997; Treder i in. 2006) znalazł
y bezpoś
rednie zastosowanie dla
różnych odmian i regionów geograficznych. Podobnego zdania sątakże
Hicklenton i Reekie (1998). Autorzy ci stwierdzili, że duża zmiennoś
ć
w zawartoś
ci cukrów obserwowana w trakcie kolejnych lat badańutrudnia
wykorzystanie tego parametru dla okreś
lenia terminów pozyskiwania
sadzonek. Niezbę
dne sądalsze prace w celu sprecyzowania tych zależnoś
ci dla warunków Polski, z uwzglę
dnieniem odmian, które ciesząsię
najwię
ksząpopularnoś
ciąwś
ród producentów materiał
u nasadzeniowego.
Praca naukowa finansowana ze ś
rodków na naukęw latach 20052008 jako projekt badawczy KBN-0841/P06/2005/28.
LITERATURA
B i g e y J. 2000. The search for a criterion for assessing the quality of cold stored
strawberry plants. Report of the third meeting of WG3 – plant physiology
(Cost action 836). Ancona, Italy.
B i g e y J. 2002. Chilling requirements and compensation for the lack of chilling
in strawberry. Acta Hort. 567: 269-272.
B o e h r i n g e r M a n n h e i m . 1993. Methods of biochemical analysis and food
analysis using test-combinations. Boehringer Mannheim GmbH, Mannheim, Germany.
B r i n g h u r s t R.S, V o t h V., V a n H o o k D. 1960. Relationship of root
starch content and chilling history to performance of California
strawberries. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci. 75: 373-381.
C i e śl i ńs k i G., B o r e c k a B. 1989. Evaluation of the usability of runners of
strawberry cultivars in cold storage. Acta Hort. 265: 359-362.
H i c k l e n t o n P.R., R e e k i e J. 1998. Plant age, time of digging and
carbohydrate content in relation to storage mortality and post storage vigor
of strawberry plants. Acta Hort. 513: 237-245.
L i e t e n P. 1997. Relationship of digging date, chilling and root carbohydrate
content to storability of strawberry plants. Acta Hort. 439: 623-626.
L i e t e n P. 2000. Recent advances in strawberry plug transplant technology.
Acta Hort. 513: 383-388.
124
Zeszyty Naukowe Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa, tom 16
L i e t e n P. 2002. The use of cold stored plant material in Central Europe. Acta
Hort. 567: 553-560.
M a a s J.L. 1986. Photoperiod and temperature effects on starch accumulation in
strawberry roots. Adv. Strawberry Res. 5: 22-24.
N i s h i z a w a T., H o r i Y. 1989. Photosynthesis and translocation of recently
assimilated carbon in vegetative and dormant stages of strawberry plants. J.
Japan. Soc. Hort. Sci. 57: 633-641.
S c h u p p J., H e n n i o n B. 1997. The quality of strawberry plants in relation to
carbohydrate reserves in roots. Acta Hort. 439: 617-621.
T r e d e r W., T r y n g i e l - G a ć A., K l a m k o w s k i K. 2006. Plonowanie
truskawki ‘Elsanta’ w zależ
noś
ci od terminu umieszczenia sadzonek
w chł
odni. Zesz. Nauk. Inst. Sadow. Kwiac. 14: 37-44.
Żu r a w i c z E., M a s n y A. 2005. Uprawa truskawek w polu i pod osł
onami.
Plantpress, Warszawa.