УДК 796.015.8 WYNIK SPORTOWY – SKŁADOWE

Transkrypt

УДК 796.015.8 WYNIK SPORTOWY – SKŁADOWE
YOUNG SPORT SCIENCE
OF UKRAINE. 2013. V.4. P. 192-198
МОЛОДА СПОРТИВНА НАУКА
УКРАЇНИ. 2013. Т.4. С. 192-198
УДК 796.015.8
WYNIK SPORTOWY – SKŁADOWE KOMPONENTÓW MORFOLOGICZNYCH,
MOTORYCZNYCH I ZDROWOTNYCH
Włodzimierz CHODINOW1, Oksana CHYCHKAN2
1
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny, Radom, Polska,
1
Instytut rozwoju człowieka Uniwersytetu „Ukraina”, Łuck,
2
Uniwersytet Spraw Wewnętrznych, Lwów
СПОРТИВНИЙ РЕЗУЛЬТАТ ЯК СКЛАДОВА МОРФОЛОГІЧНИХ, ФІЗИЧНИХ ЧИННИКІВ ТА ЗДОРОВ’Я. Володимир ХОДІНОВ1, Оксана ЧИЧКАН2. 1Університет технології та гуманітарних наук, Радом, Польща, 1Інститут розвитку людини Університету "Україна", Луцьк, 2Львівський
державний університет внутрішніх справ
Анотація. Фізична працездатність залежить не лише від відсутності хвороб, але і від доброго фізичного та психічного самопочуття. У пошуках можливостей впливу на функціональний стан організму студентів до уваги приймався один із важливих факторів – довготривалий оздоровчий ефект як прояв стійкої
адаптації до зусиль. Кожен студент повинен знайти на заняттях з фізичного виховання можливість особистого фізичного та психічного вдосконалення. Результати досліджень підтвердили існування залежності
рівня витривалості молоді від морфології тіла.
Ключові слова: адаптація, фізичне зусилля, оздоровчий ефект.
Wstęp. Edukacja zdrowotna jest prawem każdego studenta. Zdrowy student ma lepszą dyspozycją do nauki. Zdrowie jest nieodłącznym warunkiem osiągnięć uczelnianych, a w przyszłym okresie życia, warunkiem dobrej jakości i efektów ekonomicznych. Edukacja zdrowotna i wysiłek fizyczny nie mogą być prowadzone wyłącznie od święta do święta, ale muszą być procesem ciągłym, obejmującym wszystkie poziomy wychowania. Zdrowy człowiek to sprawny motoryczne człowiek.
Sprawnym fizycznie można nazwać każdego, kto w zmieniających się sytuacjach życiowych potrafi
rozwiązać zadania ruchowe bez uszczerbku dla organizmu. Sprawność fizyczna może być wykorzystana w rekreacji, sporcie oraz wykonaniu czynności zawodowych. Sport współczesny to świadoma działalność człowieka podejmowana w celu doskonalenia cech w obszarze psychosomatycznym. Ze względu na uwarunkowanie, założony cel, wiek sport może mieć charakter wyczynowy lub
rekreacyjny. Sport wyczynowy charakteryzuje się systematycznym treningiem i podporządkowanym
mu trybem życia, czego konsekwencją powinno być uzyskanie coraz lepszych wyników poprzez
wytrenowanie właściwych dla danej dyscypliny zdolności motorycznych [2].
Sprawność fizyczna łączy się ze zdrowiem, które oznacza nie tylko brak chorób, ale stan
dobrego fizycznego i psychicznego samopoczucia. Odpowiedniego znaczenia nabiera tu podejmowana aktywność fizyczna, dzięki której te założenia mogą być zrealizowane. Taką pozycją zajmują
Howley i Franks (1997) którzy łączą doskonałość fizyczną z funkcjami narządów krążeniowo-oddechowych, względną szczupłością ciała, siłą mięśniową, wytrzymałością, gibkością, koordynacją ruchową [3].
W sporcie wyczynowym powstaje konieczność pokonania przez sportowca stanu zmęczenia
wywołanego ogromnymi obciążeniami treningowymi. Zmęczenie podczas treningu lub zawodów to
niezdolność do kontynuowania niezbędnej lub oczekiwanej pracy fizycznej [7].
Analiza ostatnich prac naukowych dotyczących stanu wychowania fizycznego studentów pozwala zrobić specyficzny wnioski. Szukając możliwości wpływu na funkcjonalny stan organizmu studentów w procesie zajęć wychowania fizycznego był wzięty pod uwagę jeden z ważniejszych w socjalnym aspekcie wynik – trwały zdrowotny efekt jako przejaw długotrwałej adaptacji, ustalić jego
wspólne związki z konkretnym wysiłkiem fizycznym podczas lekcji wychowania fizycznego. Zdanie
o niedoskonałości tej dziedziny kultury fizycznej i sportu powtarza się w większości publikacji. Nie
jest ciężko ustalić brak podejścia systemowego do tego problemu. Podsumują krytyczne wnioski,
można określić stan wychowania fizycznego studentów jako działanie bez celowej charakterystyki,
czyli obecność systemu , który nie jest w stanie funkcjonować dobrze.
© Chodinow W., Chychkan O., 2013
Wynik sportowy – składowe komponentów morfologicznych...
193
Analiza ostatnich badań. Istnieje określenie, że pojecie zdrowia polega na sprawności mechanizmów adaptacyjnych, doskonaleniu się adaptacji fizjologicznej i tym samym doskonaleniu
zdrowia.
Zakres sprawności zdrowotnej jest wieloaspektowy. Jej elementami (Bouchard, Shepard,
1994) są następujące komponenty [1]:
* morfologiczne (skład ciała, tkanki tłuszczowej i jej rozmieszczenie, gęstość kości, ruchomość w stawach);
* mięśniowe (siła skurczu mięśni, rozwijana przez nie moc i wytrzymałość siłowa);
* krążeniowo-oddechowe (wydolność wysiłkowa, maksymalna moc aerobowa, sprawność
mechanizmów metabolicznych);
* motoryczne ( siła mięśniowa, zwinność, koordynacja ruchowa, szybkość);
* metaboliczne ( tolerancja glukozy, mechanizm lipidowy i lipoproteinowy).
Fizjologia stosowana dysponuje metodami pomiaru tych wielkości i stale się rozwija, aby właściwie określić poziom mechanizmów adaptacyjnych. Do najczęściej stosowanych mierników wydajności fizycznej nalezą: częstotliwość skurczów serca spoczynkowa i wysiłkowa, ciśnienie tętnicze
krwi, masa ciała, wskaźniki morfologiczne.
W wyniku przeprowadzonych badań E. Czapki i E. Sikory (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski) miejsce zdrowia w hierarchii wartości studentów zajmuje bardzo wysoką pozycją. Aż 90,2%
badanych uznało, że jest ono najbardziej cenionym dobrem po szczęściu rodzinnym (94,8%). Dla tego też 99% respondentów odpowiadając na pytanie „Przed kim człowiek powinien być odpowiedzialny za własne zdrowie” wskazało samą jednostkę. Jednak nie tylko. Zdaniem badanych studentów, człowiek jest także odpowiedzialny choć w mniejszym stopniu wobec innych podmiotów, a
więc: własnej rodziny – 87,9%, Boga – 62%, społeczeństwa -55,4%.
Każdy młody człowiek musi znaleźć w zajęciach wychowania fizycznego możliwość
własnego udoskonalenia, panowania nad własnym ciałem, poprawy własnej sylwetki.
Socjologiczne badania pokazały następujący podział zainteresowania studentów zajęciami
wychowania fizycznego:
1) Wzmocnienie zdrowia – 20,33%;
2) Polepszenie wyników sportowych – 32,27%;
3) Polepszenie własnej sylwetki, formowanie pięknej figury – 47,40%.
W ogólnej skali ocen chęć polepszenia swojej sylwetki za pomocą ćwiczeń fizycznych zajmuje u młodzieży priorytetowe miejsce i jest w stanie pobudzić do wyjątkowo korzystnego stosunku
do podjęcia regularnych treningów.
Jeszcze liczna grupa młodzieży myśląca o polepszeniu wyniku sportowego jest zainteresowana
stałym czynnym kontaktem ze sportem.
Ale w dzisiejszym sporcie wyczynowym istnieje tendencja wzrostu objętości i intensywności
pracy treningowej. Pytanie: „Czy zdąży dwudziestolatek z wyjątkowymi predyspozycjami nadrobić
zaległość czasową (wiadomo, że sporo trzynastolatków – czternastolatków rozpoczynają właśnie w
tym wieku regularne treningi) i osiągnąć pozycją lidera w wybranej dyscyplinie sportu?” Przecież
system zajęć wychowania fizycznego studentów mieści się w dwóch półtoragodzinnych zajęciach w
tygodniu przy maksymalnie podwyższonym tętnie do 130 – 140 uderzeń na minutę, co nie jest w
stanie zabezpieczyć formowanie stałych adaptacyjnych zmian w organizmie studentów. Zauważalny
adaptacyjny efekt rozwija się w organizmie studentów, które zajmują się treningiem fizycznym z
rzędu 6 – 8 godzin tygodniowo z intensywnością wysiłku doprowadzającego do podniesienia tętna
do 160 – 180 uderzeń na minutę.
W rozwoju trwałego efektu adaptacyjnego jest spostrzegana odpowiednia etapowość: najpierw
polepszają się procesy odnowy, co zabezpiecza podwyższenie zdolności do pracy mięśniowej i funkcji ruchowych. Na tym etapie są rejestrowane podwyższenie wpływu żylnych reakcji, które zabezpieczają pracę mięśniową. Następnie, po podwyższeniu zdolności do pracy mięśniowej przejawia się
aktywizacja tkankowych czynników odnowy. Przy tym zmniejsza się zapotrzebowanie zmęczonych
mięśni w hemodynamice, co świadczy o nastąpieniu odpowiedniej „autonomizacji” mięśni, które w
niektórym stopniu tracą zależność od czynnika żylnego związanego z ich odnową. Przejawem tych
zmian staję ekonomizacja pracy serca.
194
Włodzimierz CHODINOW, Oksana CHYCHKAN
Czasami prasa donosi, że akurat wyjątkowo zdolne sportowcy rozpoczęli swoją karierę sportową w wieku zbliżonym do lat dwudziestu ( wioślarstwo, kajakarstwo, podnoszenie ciężarów,
boks). Razem z tym, jeśli młody człowiek ma satysfakcję z uprawiania sportu, treningów, uczestnictwa w zawodach, to dla czego brak perspektywy stać mistrzem Świata, kontynentu, Olimpiady musi
mu w tym zaszkodzić? Sporo osób regularno trenuje żeby stać lepszym w wiosce, mieście, województwie, Uniwersytecie, kraju, żeby zrobić wrażenie na swoim partnerze. Większość z nich jest
pewna, że nigdy nie wygra dużych i nie tylko dużych sportowych imprez, ale wciąż regularnie ćwiczy, dotrzymuje diety, walczy podczas zawodów, udowodniając że radość życia nie tylko w wygranych turniejach lecz w samej nasyconej dramatyzmem i wyrzeczeniem prace treningowej.
Cel pracy. Przeprowadzone śród studentów badania mieli za zadanie przybliżyć perspektywę
ich własnego uczestnictwa w regularnych treningach sportowych i pokazać młodzieży możliwości i
kierunek rozwoju w dyscyplinach sportu o charakterze wytrzymałościowym. Celem niniejszej pracy
jest próba określenia zdolności studentów dla uprawiania sportu i możliwą perspektywą osiągnięcia
powodzenia w zależności od osiągniętych wyników w przeprowadzonych testach.
Materiał i metoda. Grupa studentek drugiego roku Instytutu Nauk Pedagogicznych w Piotrkowie Trybunalskim uczestniczyła w następujących badaniach:
1) Próba Sztange (zatrzymanie oddychania na wdechu);
2) Próba Gienczy ( zatrzymanie oddychania na wydechu);
3) Różnica czasowa między dwoma próbami;
4) Próba Romberga w modyfikacji S. Nowaka (utrzymanie równowagi w pozycji stania na
jednej N, RR w przód, oczy zamknięte);
5) Test wysiłkowy, wytrzymałościowy składający się z ośmiu ćwiczeń wykonywany według
zasady treningu obwodowego (30 sek. wysiłek, 30 sek. odpoczynek).Czyli studentki uczestniczyli w
typowym treningu interwałowym z niepełną przerwa wypoczynkową po wykonaniu każdego
ćwiczenia.
a) Postawa rozkroczna z piłką lekarską trzymaną jednorącz – przechwyt piłki z jednej do
drugiej ręki wokół bioder;
b) Postawa swobodna w odległości 5 – 6 m. od tablicy koszykowej z piłką ręczną trzymaną
oburącz – odbicie piłki o tablicę jednorącz i chwyt po odbiciu;
c) Postawa przed ławeczką z ustawioną na niej jedną nogą – zmiana ustawienia nóg przeskokiem;
d) Obskoki boczne z odbicia obunóż nad ławeczką gimnastyczną;
e) Leżenie tyłem – wznos nóg w górę z dotknięciem stopami podłoża za głową, powrót do Pw;
f) Pw podpór przodem – rzutem NN w górę przysiad podparty, powrót do Pw;
g) Pw siad okroczny na ławeczce z piłką lekarską (1 kg) w rękach – skrętoskłony tułowia w
lewo i w prawo z dotykiem piłką podłoża;
h) Postawa swobodna z piłką siatkową w rękach – podrzucanie piłki w górę, obrót na 180
stopni, chwyt piłki.
Wynik w każdym ćwiczeniu był zapisywany przez samych studentek na kartce papieru, po
przejściu obwodu suma ruchów ćwiczebnych podliczana.
Zebrany materiał opracowano, wykorzystując podstawowe metody statystyki matematycznej,
obliczono średnią arytmetyczną oraz miary zmienności.
Omówienie wyników.
Dyskusja. Pojecie sprawności fizycznej jest pojęciem szerszym niż sprawności motorycznej.
Franks, oceniając stan zdrowia w czwartym poziomie, określił pełni zdrowia (życia) jest wysoka i
wieloraka sprawność fizyczna, która pozwala przejść do poziomu najwyższego, umożliwiająca uczestnictwo w zawodach sportowych, rywalizowania z innymi przy podejmowaniu trudnych i intensywnych wysiłków fizycznych. Każdy człowiek ma inna sprawność. Z wynikających danych [4],
przyszli studenci uprawiają sport w wieku od 15 do 18 lat „ raz w tygodniu i rzadziej”: wśród 15-latków w mieście 26,4% i na wsi 36,9%, a 18-latków w mieście 40,3% i na wsi – 41%. Również niekorzystne kształtuje się czas trwania ćwiczeń fizycznych w tygodniu związanych z dużym wysiłkiem. Zbliżony odsetek młodzieży w obu grupach wiekowych i środowiskach ćwiczy 2-3 godziny
tygodniowo (40% badanych).
Wynik sportowy – składowe komponentów morfologicznych...
195
Dało się porównać dane antropometryczne z wynikami otrzymanymi ponad dziesięć lat wcześniej w zbliżonym środowisku w Kielcach, Częstochowie, Zielonej Górze (uczelni pedagogiczne ze
specjalnościami: Pedagogika Opiekuńczo-Resocjalizacyjna, Pedagogika Społeczna i Terapia Pedagogiczna) [5]. Wskaźniki wagi i wzrostu są bardzo zbliżone, próby wysiłkowe nie dało zidentyfikować z powodu różnych sposobów ich oceniania. Lecz wcześniejsze badania z czynnikiem samooceny pokazały, że osoby deklarujące wysoką samoocenę własnego zdrowia i stanu fizycznego charakteryzowali się adekwatnym samopoczuciem psychofizycznym. Ankietowane studentki oceniały
swój stan zdrowia – 67% jako dobry, 32% jako przeciętny i jest to zgodne z najczęściej prezentowanymi wynikami samooceny śród młodzieży.
Badane studentki oceniały przeważnie swoją sprawność fizyczną jako dobrą 61%, przeciętą
26%, tylko12% jako jako bardzo dobrą i niespełna 1% jako złą.
Otrzymane wyniki stworzyły podstawę, do analizy związków jakie zachodzą miedzy poziomem wytrzymałości, koordynacji ruchowej i pewnymi cechami antropometrycznymi a zdolnościami
ruchowymi i zdolnością do uprawiania odpowiedniej specjalizacji w wybranej dyscyplinie sportu.
Zauważono istnienie zależności między wydajnością energetyczną sportowca a poziomem jego wytrzymałości. Sportowcy mające lepszą koordynacją ruchową (wyniki testu Romberga w modyfikacji S. Nowaka) zachowują więcej rezerw energetycznych niezbędnych do polepszenia wyniku
sportowego.
W wynikach przeprowadzonych badań zostały zauważone logika i konsekwencja. Studenci z
lepszymi wynikami w teście wytrzymałościowym zademonstrowali dłuższy czas w próbach Sztange,
Genczy i lepszą różnice między dwoma próbami. Charakterystyczne porównania wagi ciała z próbą
wytrzymałościową i równoważną i wysiłkową (tab. 1, 2, 3). Studentki z mniejszą wagą zademonstrowali lepsze wyniki. Jest niepokojącym, że w młodym wieku, kiedy ruch, zabawy, uprawianie
sportu i rekreacji są czynnikiem naturalnym, studentki pokazują zależność od negatywnych skutków
z niezbilansowaną masą ciała. Wzrost studentek nie wpływał na wyniki w próbach z zatrzymaniem
oddychania, lecz korelował z wynikami podczas próby Romberga (większy wzrost, krótszy czas
utrzymania wymaganej pozy) i próbą wytrzymałościową (wyższe studentki pokazali lepszy czas
podczas wysiłku w treningu obwodowym. Jednym z wykładników ogólnej wydajności fizycznej jest
maksymalny pobór tlenu, co świadczy o tolerancji wysiłkowej organizmu, o zdolności do wykonywania większych wysiłków bez szybko narastającego zmęczenia. To spostrzeżenie tłumaczy obecność w badaniach dwóch prób związanych z zatrzymaniem oddychania.
Analiza postaw młodzieży akademickiej w zakresie kultury fizycznej wskazuje na niski poziom wiedzy w zakresie żywienia, ograniczony zakres stosowania zaleceń racjonalnej diety w praktyce, znaczny deficyt ruchu.
W procesie formowania trwałego adaptacyjnego efektu pod wpływem regularnych optymalnych zajęć wychowania fizycznego podwyższa się poziom korelacyjnych zależności funkcji ruchowych z zdrowotnym potencjałem organizmu. Zwykłe, nie kontrolowane pod względem wielkości i
intensywności zajęcia wychowania fizycznego osłabiają poziom tych zależności.
Najbardziej wagową częścią trwałego adaptacyjnego efektu formującego się pod wpływem systematycznych i racjonalne zorganizowanych zajęć wychowania fizycznego jest powiększenie potencjału zdrowia, który utrzymuje się jeszcze przez dłuższy czas po zakończeniu regularnych treningów.
W procesie dwurocznych zajęć wychowania fizycznego, trwały adaptacyjny efekt w organizmie studentów formuje się pod warunkiem podwyższenia ilości godzin treningowych do 6 – 8 w tygodniu z średnią intensywnością obciążenia zabezpieczającą częstotliwość skurczów sercowych do
140 – 150 uderzeń na minutę, lub prowadzenia dwóch zajęć w tygodniu po półtory godziny z wysiłkiem wymagającym podwyższenie tętna do 160 – 180 uderzeń na minutę.
Podsumowując, można stwierdzić, że zaproponowane dla studentów próby nosiły charakter
propagandowy i motywujący do podwyższenia własnej kondycji zdrowotnej, zachęcania do wykonania ćwiczeń fizycznych, uprawiania sportu, turystyki, rekreacji ruchowej.
Należy przyjąć, iż im wyższą pozycją zajmuje zdrowie w systemie wartości konkretnej osoby,
tym większy jest jej wpływ na kształtowanie się podstaw prozdrowotnych, na podejmowanie racjo-
196
Włodzimierz CHODINOW, Oksana CHYCHKAN
nalnych wyborów wzbogacających potencjał zdrowotny młodej osoby ( prawidłowe preferencje żywieniowe, fizyczne aktywny tryb życia, unikanie substancji uzależniających, oraz kształtowanie
umiejętności konstruktywnego rozładowania stresu).
Tabela 1
Współzależność między masą ciała a wysiłkiem wytrzymałościowym
350
300
250
200
150
100
50
0
1
3
5
7
9
11
13
15
Waga
17
19
21
23
25
27
29
Wysiłek
Tabela 2
Współzależność między masą ciała a próbą z zatrzymaniem oddychania na wdechu
(próba Sztange)
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
1
3
5
7
9
11
13
Waga
15
17
19
21
23
25
27
29
P. St angera
Tabela 3
Współzależność między masą ciała a równowagą
(próba Romberga w modyfikacji S. Nowaka)
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
1
3
5
7
9
11
13
Waga
15
17
19
P. Romberga
21
23
25
27
29
Wynik sportowy – składowe komponentów morfologicznych...
197
Wnioski. Analizując wyniki przeprowadzonych badań, można stwierdzić istnienie zależności
stanu wytrzymałości od warunków morfologicznych badanych osób. Najwięcej uwag związane z
masą ciała studentek. Czym większa waga osób badanych, tym gorsze wyniki w próbach wytrzymałościowych, z zatrzymaniem oddychania (Sztange, Genczy), równowagi (Romberga w modyfikacji S. Nowaka). Wysokość ciała nie wpływa na wyniki w próbach z zatrzymaniem oddychania na
wdechu i na wydechu lecz była korzystna w próbach wysiłkowych i, odwrotnie, skracała czas utrzymania równowagi w zaproponowanej próbie. Porównanie warunków fizycznych młodych osób z
istniejącymi materiałami badań studentek podobnych specjalności lat poprzednich świadczą o nie
znacznej (nie istotnej statystycznie) zmianie. Przypominając problem przygotowania fizycznego studentek, można zauważyć, że wymaga on ciągłego monitorowania, modyfikacji, wymiany informacji,
doskonalenia.
Bibliografia
1. Astrand P.-O. Textbook of work physiology / Astrand P.-O., Rodahl K. // Physiological
ba Berger N., Harre D., Ritter I. Principles of athletic training. – Principles of Sports Training. –
Berlin : Sportverlag, 1982. – S. 73 – 78.
2. Bouchard C. Physical activity, fitness and health: the model and key concepts / Bouchard C., Shepard R. J. // Physical activity, fitness and health. – C. Bouchard R. J. Shepard, T. Stephens. – Champaign : Human Kinetics Publishers, 1994.
2. Chodinow W. Efekty adaptacji wypoczynku aktywnego / Władimir Chodinow. – Radom
: Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, 2008. – 129 s.
3. Franks B. Don. YMCA Youth Fitness Test Manual. National Council of Young Men’s
Christian Associations of the USA / Franks B. Don. – Champaign : Human Kinetics, 1989. – 72 p.
4. Howley E. T. Health Fitness Instructor’s Handbook / Howley E. T., Franks B. D. –
Champaign : Human Kinetics, 1997. – 573 p.
5. Nowak S. Sterowanie pozycją stojącej w procesie wychowania fizycznego / Nowak S. –
Radom : Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, 2005. – 146 s.
6. Zawadzka B. Postawy dorastającej młodzieży wobec zdrowia / Zawadzka B. // Zdrowie :
Istota, diagnostyka i strategii zdrowotne : materiały konf. – Radom, 2001. – S. 318 – 324.
7. Rodziewicz-Gruch J. Ocena sprawności fizycznej i aktywności rekreacyjnej studentek z
WSP w Częstochowie / Rodziewicz-Gruch J., Zarzeczna D., Błasiak A. // Zdrowie: istota, diagnostyka i strategii zdrowotne : materiały konf. – Radom, 2001. – S. 475 – 479.
8. Punktacja sprawności fizycznej młodzieży polskiej wg międzynarodowego testu sprawności fizycznej, kryteria pomiaru wydolności organizmu testem Coopera / Pilicz S., Przeweda R.,
Dobosz J., Nowacka-Dobosz S. – Warszawa : AWF, 2005. – 137 s.
9. Przewęda R. Sprawność fizyczna polskiej młodzieży w świetle badan z roku 1989 / Przewęda R., Trześniowski R. – Warszawa : AWF, 1996.
10. Podstawy teorii treningu sportowego / Henryk Sozański. – Warszawa : Centralny ośrodek sportu, 1999. – 359 s.
11. Żak S. Zdolności kondycyjne i koordynacyjne dzieci i młodzieży z populacji wielkomiejskiej na tle wybranych uwarunkowań somatycznych i aktywności ruchowej / Żak S. – Kraków,
AWF, 1991, cz. 1. – 168 s.
WYNIK SPORTOWY – SKŁADOWE KOMPONENTÓW MORFOLOGICZNYCH,
MOTORYCZNYCH I ZDROWOTNYCH
Włodzimierz CHODINOW1, Oksana CHYCHKAN2
1
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny, Radom, Polska,
1
Instytut rozwoju człowieka Uniwersytetu „Ukraina”, Łuck
2
Uniwersytet Spraw Wewnętrznych, Lwów
Streszczenie: Sprawność fizyczna charakteryzuje nie tylko brak chorób, ale stan dobrego fizycznego i psychicznego samopoczucia. Szukając możliwości wpływu na funkcjonalny stan organizmu studentów, był wzięty pod uwagę
198
Włodzimierz CHODINOW, Oksana CHYCHKAN
jeden z ważniejszych czynników – trwały zdrowotny efekt jako przejaw długotrwałej adaptacji. Każdy student musi znaleźć w zajęciach wychowania fizycznego możliwość własnego fizycznego i psychicznego udoskonalenia. Wyniki badań,
potwierdziły istnienie zależności stanu wytrzymałości od warunków morfologicznych młodzieży.
Słowa kluczowe: adaptacja, wysiłek fizyczny, efekt zdrowotny.
SPORTS RESULTS AS PART OF MORPHOLOGICAL,
PHYSICAL FACTORS AND HEALTH
Wolodymyr HODINOW1, Oksana CHYCHKAN2
1
University of Technology and Humanities, Radom, Poland,
University Institute of Human Development "Ukraine", Lutsk,
2
Lviv State University of Internal Affairs
1
Abstract: Physical capacity depends not only on the absence of diseases but also on the good physical and psychological health. One of the important factor that is taken into account in opportunities searching influence of long term
health effect, as the display of sustainable adaptation.
Every student should find the opportunity for physical and mental enhancement during physical education classes
the research results proved the correlation between the endurance level of youth and their body morphology.
Key word: adaptation, physical effect, health-related effect

Podobne dokumenty