załącznik nr 1 - urząd miejski w mielcu

Transkrypt

Załącznik nr 1 do POŚ – Diagnoza stanu środowiska miasta Mielca
ZAŁĄCZNIK Nr 1
DIAGNOZA STANU ŚRODOWISKA
MIASTA MIELCA
symbol pracy:
426 2012 4-321
Mielec, sierpień 2004
Spis treści
1.
1.1.
1.2.
1.2.1.
1.2.2.
1.2.3.
1.3.
1.4.
1.5.
1.6.
1.7.
1.8.
1.9.
1.10.
2.
4.
Położenie i wielkość miasta
Warunki geograficzno-środowiskowe na terenie miasta
Budowa geologiczna i ukształtowanie terenu
Surowce mineralne
Gleby
Warunki meteorologiczne i klimatyczne
Użytkowanie terenów w mieście
Struktura funkcjonalno – przestrzenna miasta
Uwarunkowania społeczno-kulturowe
Tereny zabudowane
System transportowy
Infrastruktura techniczna
Gospodarka
DIAGNOZA STANU ŚRODOWISKA MIASTA MIELCA
2.1.
2.1.1.
2.1.2.
2.2.
2.2.1.
2.2.2.
2.3.
2.3.1.
2.3.2.
2.3.3.
2.3.4.
2.4.
2.4.1.
2.4.2.
2.5.
2.5.1.
2.5.2.
2.5.3.
2.5.4.
2.5.5.
2.5.6.
2.6.
2.7.
2.7.1.
2.7.2.
2.7.3.
2.7.4.
3.
Str.
3
INFORMACJE OGÓLNE
Wody
Wody podziemne
Wody powierzchniowe
Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków
Zaopatrzenie w wodę
Odprowadzenie ścieków sanitarnych
Klimat akustyczny
Identyfikacja problemu
Podstawa prawna oceny stanu klimatu akustycznego
Ocena stanu aktualnego klimatu akustycznego
Podsumowanie
Powietrze
Emisja zanieczyszczeń do powietrza
Ocena stanu powietrza
Promieniowanie elektromagnetyczne
Identyfikacja problemu
Źródła promieniowania elektromagnetycznego
Wymagania prawne
Określanie wpływu na środowisko obiektów i urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne
Ocena stanu aktualnego w mieście
Ochrona środowiska przed szkodliwym promieniowaniem elektromagnetycznym
Obiekty najbardziej uciążliwe dla środowiska zlokalizowane na terenie miasta
Przyroda
Szata roślinna i świat zwierzęcy
Zieleń urządzona
Przestrzeń przyrodnicza
Ochrona przyrody
3
3
3
4
5
5
5
6
8
8
9
11
12
14
14
14
14
16
16
17
18
18
19
22
25
27
27
30
36
36
36
37
38
40
42
43
45
45
46
46
47
DOTYCHCZASOWA REALIZACJA ZADAŃ W ZAKRESIE OCHRONY
ŚRODOWISKA
50
PODSUMOWANIE
55
LITERATURA
56
WYKAZ ZASTOSOWANYCH TERMINÓW I SKRÓTÓW
58
symbol pracy:
426 2012 4-321
1
Spis tablic
Str.
Tablica 1.1.
Tablica 1.2.
Tablica 1.3.
Tablica 2.1.1.
Tablica 2.1.2.
Tablica 2.1.3.
Tablica 2.3.1.
Tablica 2.3.2.
Tablica 2.3.3.
Tablica 2.3.4.
Tablica 2.3.5.
Tablica 2.3.6.
Tablica 2.4.1.
Tablica 2.4.2.
Tablica 2.4.3.
Tablica 2.4.4.
Tablica 2.4.5.
Tablica 2.4.6.
Tablica 2.4.7.
Tablica 2.5.1.
Tablica 2.5.2.
Tablica 2.5.3.
Tablica 2.7.1.
Struktura użytkowania gruntów w Mielcu..........................................................6
Dane demograficzne dla Mielca .......................................................................8
Wyposażenie Mielca w infrastrukturę techniczną (2002 r.).............................12
Jakość wód rzeki Wisłoki powyżej Mielca (21,5 km, Wojsław)........................15
Jakość wód rzeki Wisłoki poniżej Mielca (15,5 km, Rędzianowice) ................15
Jakość wód Potoku Rów poniżej SSE „EURO-PARK MIELEC”......................16
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez drogi l
lub linie kolejowe .............................................................................................19
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez
starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz
linie elektroenergetyczne ................................................................................20
Wartości progowe poziomów hałasu w środowisku powodowanego
ruchem drogowym lub kolejowym oraz działalnością innych grup źródeł
hałasu .............................................................................................................20
Zbiorczy rozkład poziomów hałasu komunikacyjnego w Mielcu w 1997 roku 22
Wyniki pomiaru natężenia hałasu komunikacyjnego w Mielcu w roku 2001 ...23
Lokalizacja punktów pomiarowych i wyniki pomiaru hałasu w rejonie
SSE „EURO-PARK MIELEC" .........................................................................24
Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza z energetycznego spalania paliw
na terenie miasta Mielca, [Mg/rok] ..................................................................28
Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza na terenie miasta Mielca
w odniesieniu do woj. podkarpackiego, ..........................................................29
Redukcja zanieczyszczeń do powietrza na terenie miasta Mielca
w odniesieniu do woj. podkarpackiego, ..........................................................30
Stan zanieczyszczeń powietrza na terenie miasta Mielca...............................31
Lokalizacja punktów pomiarowych imisji powietrza w Mielcu wokół SSE .......32
Wyniki pomiarów zanieczyszczeń powietrza w Mielcu w roku 2002 wokół
SSE.................................................................................................................33
Wyniki pomiarów lotnych związków organicznych powietrza w Mielcu
w roku 2002 wokół SSE..................................................................................34
Przykłady źródeł pól elektromagnetycznych....................................................37
Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych dla terenów pod
zabudowę mieszkaniową ................................................................................37
Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych dla miejsc dostępnych
dla ludności.....................................................................................................38
Pomniki przyrody w Mielcu ..............................................................................47
Spis załączników
Załącznik nr 1.1 - Wielkość emisji zanieczyszczeń do powietrza na terenie województwa
podkarpackiego i miasta Mielca w latach 2001-2003
symbol pracy:
426 2012 4-321
2
1. INFORMACJE OGÓLNE
1.1. Położenie i wielkość miasta
Miasto Mielec położone jest w południowo-wschodniej Polsce, w odległości 60 km od
Rzeszowa. Od północy i wschodu graniczy z gminą wiejską Mielec, na niewielkim odcinku granicy
północnej z gminą Tuszów Narodowy, zaś od zachodu i południa z gminą Przecław
Według podziału fizyczno-geograficznego [1] teren gminy Mielec położony jest w obrębie
Prowincji Karpat i Podkarpacia, Podprowincji Północnego Podkarpacia, Makroregionu Kotliny
Sandomierskiej, Mezoregionów: Równiny Tarnobrzeskiej, Doliny Dolnej Wisłoki i Płaskowyżu
Kolbuszowskiego. Według regionalizacji przyrodniczo-leśnej teren miasta położony jest w VI Krainie
Małopolskiej,
Sandomierskiej
Dzielnicy
oraz
Sandomierskiej,
Dzielnicy
mezoregionach:
Wysoczyzn
Niziny
Sandomierskich,
Nadwiślańskiej
i
Puszczy
mezoregionie
Płaskowyżu
Kolbuszowskiego. Mielec leży nad rzeką Wisłoką, prawym dopływem Wisły. Przeważająca część
miasta (północna i wschodnia) położona jest w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych:
Dębica – Stalowa Wola – Rzeszów i jego strefy ochronnej, (ustalonego decyzją KDH 1/013/6037/97
MOŚZNiL z dnia 18 lipca 1997 r.). Od strony wschodniej Mielec przylega do Mielecko – Kolbuszowsko
– Głogowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Tereny leśne znajdujące się w granicach miasta
oraz przylegające do niego od strony wschodniej, zostały zaliczone do ochronnych obszarów leśnych
(na podstawie Uchwały Nr XIX/66/83WRN w Rzeszowie z dnia 20.10.1983 r.). Dolina Wisłoki
położona w obrębie miasta jest częścią korytarza ekologicznego o znaczeniu regionalnym,
w projektowanej sieci ekologicznej województwa podkarpackiego.
Mielec to gmina grodzka, siedziba powiatu, administracyjne należące do województwa
podkarpackiego. Zajmuje obszar o powierzchni 47,36 km2, co stanowi 0,26 % powierzchni
województwa podkarpackiego. Miasto liczy 63,309 tys. mieszkańców (2003 r.), tj. około 3 % ludności
województwa. Gęstość zaludnienia wynosiła w 2003 r. 1 336,8 mieszkańca/km2.
1.2. Warunki geograficzno-środowiskowe na terenie miasta
1.2.1. Budowa geologiczna i ukształtowanie terenu
Miasto znajduje się w pobliżu Zapadliska Przedkarpackiego, które ukształtowało się w okresie
fałdowań alpejskich (przełom kredy i trzeciorzędu). Zapadlisko Przedkarpackie budują osady
mioceńskie oraz przykrywające je utwory czwartorzędowe. Osady mioceńskie to:
-
mady rzeczne - gliny o różnej zawartości frakcji piaszczystej, bezwapieniste, o bardzo
brązowych w różnych odcieniach, piaski drobno ziarniste gliniaste, sporadycznie piaski
mulaste, lokalnie wzdłuż trasy kanału zrzutowego namuły i grunty próchniczne,
-
piaski rzeczne.
Na terenie Mielca występuje zasadniczo jeden, czwartorzędowy poziom wodonośny związany
z osadami piaszczystymi rzecznymi. Podstawę warstwy wodonośnej stanowią nieprzepuszczalne iły
trzeciorzędowe. Wschodnia część miasta obejmująca osiedle Smoczka, osiedle centralne i dzielnicę
przemysłową leży w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) nr 425, który podlega
symbol pracy:
426 2012 4-321
3
ochronie. Miasto leży w dorzeczu rzek: Wisłoki i Babulówki; we wschodniej jego części znajdują się
liczne rowy odwadniające i stawy.
Z budową geologiczną ściśle związana jest rzeźba terenu. Rzeźba terenu jest stosunkowo
monotonna i równinna, urozmaicona jedynie niewielkimi laskami zadrzewionymi i zakrzewionymi.
W skład Wisłoczyzny Kolbuszowskiej wchodzi niewielka enklawa miasta położona przy granicy
z gminą Niwiska. Obszar enklawy jest raczej płaski, jedynie w otaczających ją lasach zaczynają się
większe pofałdowania terenu związane z występowaniem zwałów wydmowych. Południowa część
miasta ograniczona wałami przeciwpowodziowymi (osiedla Wojsław) to region Doliny Wisłoki. Ma ona
formę niecki o płaskim dnie. Pozostały obszar miasta wchodzi to – Odcinek Wschodni regionu. Jest to
płasko równinny teren, charakteryzujący się niewielkimi deniwelacjami i nieznacznym nachyleniem,
ukształtowany m.in. poprzez tworzenie różnego rodzaju nasypów, wykopów, budowę kanałów
melioracyjnych, wałów przeciwpowodziowych itp. Centrum miasta znajduje się na wysokości 160-190
m npm na wzgórzu ostańcowym utworzonym z osadów mioceńskich.
Według podziału geomorfologicznego Polski (Klimaszewski 1972) na terenie miasta Mielca
wyróżniono następujące jednostki geomorfologiczne:
Strefa : Alpejska
Prowincja: Kotlina Podkarpacka Zachodnia
Mikroregion: Kotlina Sandomierska
Mezoregiony: Dolina Wisły, Wysoczyzna Centralna
Regiony: Odcinek Wschodni, Równina Rozwadowska, Dolina Wisłoki, Wysoczyzna Kolbuszowska.
Jak wynika z powyższego podziału, teren miasta położony jest w obrębie 2 mezoregionów
i 4 regionów. W granicach Równiny Rozwadowskiej położona jest północna część Cyranka.
1.2.2. Surowce mineralne
Jedynymi surowcami mineralnymi występującymi na terenie Mielca są surowce budowlane.
Na terenie miasta Mielca zalegają osady ilaste miocenu, do których zalicza się m.in. gliny, iły i iłołupki.
Są to złoża nie udokumentowane i nie eksploatowane na skalę przemysłową.
W aktualnej ewidencji PIG (baza danych MIDAS) figurują obecnie trzy złoża w Porębach
Rzochowskich: jako złoża nr 1633, 7644 i 9352, wchodzące w skład obszaru górniczego „Poręby
Rzochowskie”.
W granicach miasta istnieją dwa udokumentowane miejsca występowania złóż
piasków o znaczeniu gospodarczym: w Porębach Rzochowskich oraz w dolinie Wisłoki na południe od
Wojsławia. Dwa ostatnie posiadają koncesję na eksploatację. Użytkownikiem jest PPKiUG
"KRUSZGEO" S.A. Na skalę przemysłową wydobywane są piaski w kopalni w Porębach
Rzochowskich.
We wschodniej części miasta (Las Cyranowski) występują piaski wydmowe wykorzystywane
lokalnie przez miejscową ludność.
Na terenie miasta występuje również wstępnie rozpoznane złoże Smoczka II (o powierzchni
72,4 ha, część w granicach Mielca, część – w granicach gminy Niwiska), zarejestrowane w bazie
Infogeoskarb pod numerem 5208.
symbol pracy:
426 2012 4-321
4
1.2.3. Gleby
Na terenie miasta Mielca występuje znaczne zróżnicowanie naturalnej struktury gleb, co wynika
z różnorodności struktur czwartorzędowych: od piasków eolicznych na wydmach, przez piaski
neoplejstoceńskie, lessy, torfy, aż po holoceńskie mułki, piaski i żwiry rzeczne. W zasięgu naturalnych
zalewów rzecznych ukształtowały się żyzne mady. Na siedliskach zajętych dawniej przez lasy liściaste
i mieszane ukształtowały się gleby brunatnoziemne; na dawnych siedliskach lasu świeżego rozwinęły
się gleby brunatne wyługowane. Najliczniej jednak na piaszczystych utworach czwartorzędowych
(dawne siedliska borowe) rozwinęły się gleby bielicoziemne o znacznej przepuszczalności i ubóstwie
składników pokarmowych, wysoce podatne na zakwaszenie. Spośród gleb bielicoziemnych, na terenie
miasta występują zarówno gleby rdzawe jak i bielicowe. W lokalnych obniżeniach terenu zachowały
się niewielkie obszary gleb bagiennych. Na obszarach poddanych intensywnej zabudowie zanikła
naturalna struktura gleb; zostały one zastąpione przez grunty antropogeniczne o silnie niejednorodnej
strukturze.
Według klasyfikacji bonitacyjnej, na obszarach rolniczych miasta zaznacza się znaczny udział
gleb wysokiej klasy, podlegających ochronie (II i III klasa bonitacyjna) stanowiący 12 % ogólnej
powierzchni miasta i 27,5 % powierzchni użytków rolnych. Gleby IV klasy bonitacyjnej stanowią
16,8 % powierzchni miasta a zarazem 38,5 % powierzchni użytków rolnych. Według klasyfikacji
rolniczych kompleksów produkcyjnych, na obszarze Mielca przeważają kompleksy żytnie.
Jak wynika z badań chemizmu gleb rolniczych prowadzonych w II połowie lat 90-tych, gleby
użytków rolnych w administracyjnych granicach Mielca charakteryzują się znacznym zakwaszeniem
(ponad 80 % udział gleb kwaśnych i bardzo kwaśnych) i niską zawartością fosforu (ponad 60 %
ogólnego areału). Znaczny jest także udział gruntów o niewystarczającej zawartości potasu (ponad
20 % ogólnego areału). Na terenie miasta nie odnotowano znaczącego skażenia gruntów rolnych
metalami ciężkimi.
1.3. Warunki meteorologiczne i klimatyczne
Na terenie miasta panują warunki klimatyczne wynikające z centralnego położenia w Kotlinie
Sandomierskiej i sąsiedztwa dużego kompleksu leśnego osłaniającego miasto od wschodu. Teren
Kotliny jest wyjątkowo nasłoneczniony. Jest to klimat nizinny, charakteryzuje się dość długim i ciepłym
latem, ciepłą zimą i stosunkowo niedużą ilością opadów. Przeciętna temperatura w ciągu roku wynosi
+ 7-8 °C, zaś średnia temperatura latem kształtuje się na poziomie + 18 °C, a w zimie wynosi – 3 °C.
Liczba dni mroźnych w ciągu roku wynosi 40-55, zaś liczba dni z przymrozkami 90-110 dni. Przeciętna
wysokość opadów wynosi 700 mm. Okres zalegania pokrywy śnieżnej wynosi 50-70 dni, a długość
okresu wegetacyjnego 210-220 dni. W ciągu roku przeważają wiatry zachodnie.
1.4. Użytkowanie terenów w mieście
Strukturę użytkowania gruntów w Mielcu przedstawiono w tablicy 1.1.
symbol pracy:
426 2012 4-321
5
Tablica 1.1.
Struktura użytkowania gruntów w Mielcu
Lp.
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
3
4
5
5.1
5.2
5.3
5.4
5.5
5.6
5.7
6.8
Rodzaj gruntów
Grunty rolne, tym:
Grunty orne
Sady
Łąki
Pastwiska
Lasy i grunty leśne
Tereny pozostałe
Tereny wód otwartych
Tereny zainwestowane, a w tym:
Tereny przemysłu, składowe i budowlane
Tereny mieszkalnictwa
Tereny usług i administracji
Tereny zieleni urządzonej
Tereny urządzeń transportu i łączności
Tereny powierzchni eksploatacyjnej
Tereny produkcji i obsługi gospodarki
rolnej
Tereny urządzeń gospodarki wod.-kan.,
energetyki i usuwania nieczystości
Razem
ha
2 064,9
1 723,9
9,5
118,4
213,1
731
59,1
122
1 759
296
561
85
97
659
61
%
43,6
36,4
0,2
2,5
4,5
15,4
1,2
2,6
37,1
6,3
11,8
1,8
2,0
13,9
0,1
0,4
0,8
4 736
100,0
Źródło: „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Mielca”
Miasto Mielec posiada stan zagospodarowania terenów zbliżony do stanu zagospodarowania
miast średniej wielkości w województwie podkarpackim.
1.5. Struktura funkcjonalno – przestrzenna miasta
Strukturę funkcjonalno-przestrzenną miasta tworzą:
♦
obszary mieszkaniowo-usługowe:
-
„Stare Miasto” – najstarsza, historyczna część Mielca – o zabudowie niskiej
intensywności, jednorodzinnej i niewielkim fragmentem mieszkalnictwa wielorodzinnego,
-
„Osiedle Centrum” – z zabudową wielorodzinną (znane jako osiedle WSK),
-
„Borek” – z zabudową wielorodzinną w południowej części oraz zabudową jednorodzinną
w północnej części,
-
„Smoczka” i „Dziubków” – z zabudową wielorodzinną oraz jednorodzinną,
-
osiedla „Wojsław”, „Rzochów”, „Cyranka” – z zabudową mieszaną jednorodzinną oraz
zagrodową,
-
pozostałe zgrupowania zabudowy również mieszanej, tj. jednorodzinnej i zagrodowej:
„Berdechów”, „Mościska”, „Poręby Cyranowskie”, „Poręby Wojsławskie”,
„Poręby
Rzochowskie”,
♦
obszary produkcyjno-przemysłowe:
-
północna część miasta o funkcji przemysłowej, którą w przeważającej części zajmuje
teren Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE) – „EURO-PARK MIELEC” wraz z lotniskiem,
symbol pracy:
426 2012 4-321
6
-
południowa dzielnica przemysłowo–składowa położona na obszarze osiedla Górki
Wojsławskiej i przechodząca na obszar Starego Miasta po drugiej stronie torów
kolejowych,
-
zgrupowanie terenów zabudowy przemysłowej i budownictwa, a także produkcji rolnej
położone w rejonie ul. Traugutta, ul. Usługowej w osiedlu Borek,
♦
tereny centrum usługowego miasta:
-
na obszarze Starego Miasta w bezpośrednim sąsiedztwie rynku oraz ul. Mickiewicza,
-
w osiedlu Centrum wzdłuż Alej Niepodległości,
-
w osiedlu Borek, w rejonie ul. Sienkiewicza i ul. Pisarka,
-
uzupełnieniem terenu centrum jest tworzący się ośrodek usługowy w obrębie osiedli
Smoczka i Dziubków w rejonie ul. Botanicznej i Warneńczyka,
♦
tereny zieleni miejskiej i ogrodów działkowych:
(stanowią w części uzupełnienie terenów o innych funkcjach, głównie mieszkaniowych,
a w części występują w wyodrębnionych kompleksach), najważniejsze z nich to:
-
park komunalny o charakterze leśnym w osiedlu Centrum, biegnący od ul. Wolności do
Al. Niepodległości,
-
park Oborskich wraz z pałacem położony na terenie Starego Miasta przy ul. Legionów,
-
parki i zieleńce w rejonie ulic: Staszica, Warszawskiej, Jadernych, Wolności,
Grunwaldzkiej, Baczyńskiego i Staffa,
-
kompleks sportowy w osiedlu Centrum między ul. Solskiego i Kusocińskiego,
-
boisko sportowe Gryf w obrębie Starego Miasta w rejonie ul. Warszawskiej,
-
kompleks leśny położony wzdłuż wschodniej granicy miasta, stanowiący fragment
obszarów leśnych pomiędzy Mielcem, a Kolbuszową stanowiący pozostałość Puszczy
Sandomierskiej,
-
tereny
ogrodów
działkowych
„Metalowiec
–
przy
ul.
Przemysłowej,
„Relaks”
i „Solidarność”, przy ul. Kilińskiego, „Podlesie” – przy ul. Partyzantów, „Jubilat” w osiedlu
Cyranka, „Lotnik” przy ul. Kosmonautów oraz w rejonie Wisłoki i ul. Witosa - „Poręby”,
-
dolina rzeki Wisłoki stanowiąca na terenie miasta fragment korytarza ekologicznego
w północno – zachodniej części województwa podkarpackiego.
Powyższe
elementy
struktury
funkcjonalno-przestrzennej
uzupełniają
obszary
rolne,
urządzenia infrastruktury technicznej oraz urządzenia i ciągi zbiorczych ulic miejskich łącząc
poszczególne obszary w jeden organizm miasta. Tereny przydatne dla rolnictwa występują
w zachodniej i południowo-zachodniej części miasta. Są to terenu związane z doliną Wisłoki i jej
terasą nadzalewową
symbol pracy:
426 2012 4-321
7
1.6. Uwarunkowania społeczno-kulturowe
Dane demograficzne przedstawiono w tablicy 1.2.
Tablica 1.2.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Dane demograficzne dla Mielca
Wyszczególnienie
Ludność ogółem, w tym:
Przyrost naturalny
Saldo migracji
- ogółem,
- na 1000 ludności
Ludność:
- w wieku przedprodukcyjnym,
- w wieku produkcyjnym,
- w wieku poprodukcyjnym
Gęstość zaludnienia /km2
Ludność pracująca
Bezrobotni
Stopa bezrobocia
Prognoza liczby ludności
na rok 2005
na rok 2010
na rok 2014
Miano
-
rok 2001
64 153
1,5
rok 2002
63 500
1,8
rok 2003
63 309
b.d.
- 259
- 4,0
- 325
- 5,2
b.d.
15 862
40 438
7 853
1 355
20 851
4 894
23,5
14 958
38 561
7 945
1 298
21 004
4 719
22,5
-
%
-
b.d.
1 337
25 660
3 415
13,3
60 833
59 536
58 356
Źródło: Rocznik statystyczny dla woj. podkarpackiego, Rzeszów 2003 r.
Aktualnie w Mielcu funkcjonuje: 12 przedszkoli, 8 szkół podstawowych, 2 szkoły specjalne i 17
szkół ponadpodstawowych i 1 szkoła wyższa.
Ponadto na terenie Mielca działają następujące obiekty związane z szeroko rozumianą
kulturą: 1 muzeum, 1 kino, 2 domy kultury, 7 bibliotek, 2 stadiony sportowe, 2 baseny odkryte, 1 basen
kryty, 5 hal sportowych, 2 hotele, 2 motele. Na terenie Mielca zlokalizowane są zabytki, między
innymi:
-
kościółek św. Mateusza,
-
kościółek św. Marka,
-
dworek Oborskich przy ul. Legionów,
-
dwór szlachecki Wiesiołowskich na oś. Wojsław - z parkiem, w których znajdują się okazy
starodrzewu (o powierzchni 6 ha).
1.7. Tereny zabudowane
Na ogólną powierzchnię terenów mieszkaniowych w mieście, wynoszącą 561 ha, składają się
tereny pod:
-
mieszkalnictwo wielorodzinne wysokiej intensywności (zajmuje 15,7 % powierzchni
terenu),
-
mieszkalnictwo niskiej intensywności (zajmuje 2,0 % powierzchni terenu),
-
mieszkalnictwo jednorodzinne (zajmuje 30 % powierzchni terenu),
-
mieszkalnictwo zagrodowe i jednorodzinne (zajmuje 52,2 % powierzchni terenu),
-
zabudowa rekreacyjna (zajmuje 0,1% powierzchni terenu).
symbol pracy:
426 2012 4-321
8
Według Rocznika statystycznego woj. podkarpackiego, GUS 2003 r. liczba mieszkań w Mielcu
wynosiła 18 670, o powierzchni użytkowej 1 118,2 tys. m2, liczba osób przypadająca na 1 mieszkanie
wynosiła 3,37. Zasoby mieszkalnictwa skoncentrowane w zabudowie wielorodzinnej obejmowały
około 14 300 mieszkań (10 340 mieszkań należało do spółdzielczości mieszkaniowej i 3 901 do
MZBM Sp. z o.o.), co stanowiło około 70 % ogółu zasobów mieszkaniowych w Mielcu. W budynkach
jednorodzinnych znajdowało się 4 250 mieszkań. Standard wyposażenia mieszkań jest korzystny,
ponad 93 % mieszkań wyposażonych jest w: sieć wodociągową, kanalizacyjną, instalację c.w.u.,
elektryczną i gazową. Nieco niższy procent mieszkań (około 88 %) jest wyposażonych w instalacje
centralnego ogrzewania.
Prognoza zmian:
-
wprowadzanie nowej zabudowy mieszkaniowej i usługowej z maksymalnym wykorzystaniem
istniejących walorów przyrodniczych,
-
niedopuszczanie do dzikiego przekształcania ogródków działkowych i gruntów porolnych
w tereny budownictwa indywidualnego,
-
utrzymywanie
wysokiego
areału
powierzchni
biologicznie
czynnych
na
terenach
zainwestowanych.
1.8. System transportowy
Miasto posiada połączenia autobusowe i kolejowe. Na terenie Mielca istnieje 21 ciągów
drogowych. Przez tereny miasta przebiegają drogi wojewódzkie, powiatowe, gminne i osiedlowe oraz
jednotorowa, nie zelektryfikowana linia kolejowa Dębica-Rozwadów, od której prowadzi bocznica
kolejowa do SSE "EURO-PARK MIELEC". Mielec posiada stację osobowo – towarową.
W granicach miasta, na terenie SSE "EURO-PARK MIELEC" znajduje się lotnisko z odpowiednim
zapleczem technicznym i pasem startowym o długości 2,3 km.
Sieć drogowo – uliczna.
W obrębie Mielca nie ma dróg krajowych, a jedynie drogi: wojewódzkie, powiatowe, gminne
i osiedlowe.
Układ komunikacji ponad lokalnej zapewnia połączenie miasta z ośrodkami zewnętrznymi:
•
droga wojewódzka (nr 875) relacji Mielec – Kolbuszowa – Rzeszów;
•
droga wojewódzka (nr 985) relacji Dębica – Mielec – Tarnobrzeg;
•
droga wojewódzka ( nr 984) relacji Mielec – Radomyśl – Tarnów
o łącznej długości 20,404 km.
Ponadto z układem miasta łączą się drogi powiatowe (o długości 26,016 km) relacji:
•
Gawłuszowice - Mielec, nr 311;
•
Grochowe – Trześń – Mielec, nr 321;
•
Mielec – Toporów – Ostrowy Tuszowskie, nr 322;
•
Rzochów – Przyłęk, nr 330;
•
Mielec – Wylów – Kiełków, nr 335;
symbol pracy:
426 2012 4-321
9
Miasto posiada niezbyt dobrze rozwinięty układ ulic, często intensywnie obudowanych,
o nie odpowiednich parametrach technicznych i złym stanie nawierzchni.
Podstawowy układ uliczny miasta tworzą ulice zbiorcze, a uzupełniający układ tworzą ulice lokalne
i dojazdowe (o długości 2,46 km). Ciągami istniejących, intensywnie obudowanych ulic zbiorczych,
przez miasto przebiegające drogi wojewódzkie i powiatowe, w większości nie posiadają odpowiednich
parametrów technicznych. Ogólna długość ulic miejskich wynosi 101,5 km, w tym: ulic o nawierzchni
bitumicznej 74,6 km, ulic o nawierzchni twardej nieulepszonej 4,4 km, ulic o nawierzchni gruntowej
22,5 km.
Za szybkim wzrostem motoryzacji nie nadąża w sposób wystarczający rozbudowa sieci ulic, co
doprowadziło do przeciążenia układu ulicznego zwłaszcza w rejonie śródmieścia, gdzie odczuwa się
również brak odpowiedniej ilości miejsc parkingowych.
Ocenia się, że aktualnie na terenie miasta brak odpowiedniej sieci ścieżek rowerowych
w stosunku do liczby mieszkańców.
Linia kolejowa
Przez Mielec przebiega jednotorowa nie zelektryfikowana linia kolejowa, relacji Łódź –
Tarnobrzeg – Dębica wraz z systemem bocznic do znaczących zakładów przemysłowych; w tym do
Specjalnej Strefy Ekonomicznej „EURO-PARK MIELEC”. Mielec posiada stację osobowo – towarową.
Ilość odprawianych osób w ostatnich latach maleje. Linia kolejowa jest przewidziana do elektryfikacji
i modernizacji, dostosowującej ją do standardów europejskich; stacja towarowa winna być
przeniesiona na teren Górki Wojsławskiej. Istnieje możliwość wykorzystania tzw. linii hutniczo–
siarkowej ze stacją w Woli Baranowskiej do wywozu towarów do Rosji o innych krajów dawnego
Związku Radzieckiego.
Transport lotniczy
Mielec wyposażony jest w lotnisko o powierzchni 350 ha, spełniające (po przystosowaniu)
warunki do pełnienia funkcji lotniska towarowo–pasażerskiego. Posiada ono potencjalne możliwości
do obsługi starto-lądowań statków powietrznych - samolotów, śmigłowców i szybowców. Włączenie
lotniska do sieci lotnisk krajowych umożliwiłoby stałe połączenia Mielca i usprawniłoby komunikacje
osobowo-towarową.
Podsumowanie
Zasadniczym kierunkiem działań jest konsekwentne wdrażanie dotychczasowej polityki
transportowej miasta:
−
poprawa systemu komunikacji ponad lokalnej - budowa obwodnicy drogowej po wschodniej
stronie miasta w ciągu drogi wojewódzkiej Dębica – Tarnobrzeg,
−
eliminowanie ruchu tranzytowego (wydzielenie – budowa układu ulic dla ruchu samochodów
ciężarowych),
−
zmniejszenie ruchu drogowego w śródmieściu,
symbol pracy:
426 2012 4-321
10
−
poprawa standardów technicznych sieci drogowej, umożliwiająca minimalizowanie zagrożenia
emisjami zanieczyszczeń do powietrza, wód, gleb oraz uciążliwości akustycznych,
−
rozwój powiązań komunikacyjnych wschodniej i zachodniej części miasta, oddzielonych linią
kolejową i drogą wojewódzką,
−
rozwój systemu parkingowego w mieście,
−
rozwój infrastruktury dla ruchu rowerowego,
−
przystosowanie istniejącego lotniska do ruchu towarowo–pasażerskiego,
−
elektryfikacja linii kolejowej.
Prowadzona modernizacja sieci drogowej jest niewspółmierna do potrzeb wynikających ze
wzrostu liczby samochodów (na terenie miasta zarejestrowanych jest około 22 tys. samochodów)
i zwiększającego się ruchu drogowego. Do głównych wad sieci drogowej pozostającej w zarządzie
miasta należy: niedostosowanie parametrów geometrycznych do wymagań współczesnego ruchu,
brak dostatecznej nośności nawierzchni drogowej, zatłoczenia niektórych dróg prowadzący między
innymi do wzrostu liczby wypadków, niezadowalający stan nawierzchni dróg w postaci kolein
i wybojów obniżających komfort jazdy oraz bezpieczeństwo ruchu. Drogi nie zawsze też posiadają
właściwe odwodnienie. Powstające w wyniku tej sytuacji zastoiska wodne ograniczają lub
uniemożliwiają korzystanie z dróg oraz wpływają destrukcyjnie na ich podłoże i nawierzchnię. Brak
dostatecznych środków przeznaczanych na utrzymanie dróg wpływa znacząco na ich stan co
szczególnie widoczne jest po okresie zimowym. Nieuniknioną konsekwencją rozwoju infrastruktury
drogowej jest postępująca fragmentacja obszarów czynnych biologicznie oraz przerwanie ciągłości
korytarzy ekologicznych związanych z dolinami cieków. Zanieczyszczenia zawarte w wodach
opadowych spływających z głównych dróg stanowią istotne zagrożenie dla wód powierzchniowych
(znaczenie tego czynnika będzie coraz bardziej dostrzegalne w miarę eliminacji nieczyszczonych
ścieków bytowych).
Prognoza zmian
Przewiduje się zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko systemu transportowego,
(emisji zanieczyszczeń do powietrza, wód i gleb oraz emisji i rozprzestrzeniania się hałasu) dzięki:
-
rozbudowie
i
modernizacji
układu
drogowego
Mielca
w
powiązaniu
z
systemem
komunikacyjnym regionu,
-
dążeniu do poprawy standardów technicznych sieci drogowej dla minimalizacji uciążliwości
środowiskowych.
Główne zadanie to wyeliminowanie ruchu tranzytowego z centrum miasta przez budową obwodnicy
wschodniej (uchwała nr IX/78/03 Rady Miejskiej z dnia 23.10.2003 r.- dokumentacja drogi od
ul. Dębickiej do Szydłowca).
1.9. Infrastruktura techniczna
Ścieki bytowo-komunalne kierowane są do oczyszczalni ścieków komunalnych zlokalizowanej
w Mielcu przy ul. Kilińskiego 94, a przemysłowe głównie do oczyszczalni ścieków przemysłowych przy
Wojska Polskiego 3. W mieście istnieją następujące składowiska odpadów:
symbol pracy:
426 2012 4-321
11
-
komunalnych, zlokalizowane przy ul. Wolności 171,
-
przemysłowych, zlokalizowane przy ul. Wojska Polskiego 3.
Wyposażenie miasta w infrastrukturę techniczną przedstawiono w tablicy 1.3.
Tablica 1.3.
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Wyposażenie Mielca w infrastrukturę techniczną (2002 r.)
Wyszczególnienie
Długość sieci wodociągowej
Długość sieci kanalizacyjnej
Długość sieci gazowej
Długość sieci cieplnej
Ludność ogółem
Ludność korzystająca z sieci wodociągowej
Ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej
Ludność korzystająca z sieci gazowej
Ilość odbiorców gazu
Zużycie wody w gospodarstwach domowych
Zużycie gazu w gospodarstwach domowych
Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwach domowych
Zasoby mieszkaniowe
Powierzchnia użytkowa mieszkań
Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania
Powierzchnia przypadająca na 1 mieszkańca
Miano
km
km
km
km
%
%
%
szt.
dam3
dam3
MWh
szt.
tys. m2
m2
m2
Wielkość
142,1
106,9
178,1
69
63 309
92,3
87,1
90,2
17 481
2 368,0
11 362,6
29 000
18 575
1 118,2
61,4
18,2
Źródło: Rocznik statystyczny dla woj. podkarpackiego, Rzeszów 2003 r.
Prognoza zmian
-
budowa oczyszczalni ścieków w Mielcu oraz budowa i modernizacja sieci kanalizacyjnej,
-
rozbudowa składowiska odpadów komunalnych (uruchomienie II kwatery).
1.10. Gospodarka
Mielec jest są typową aglomeracją miejsko-przemysłową. Po wojnie rozbudowano Państwowe
Zakłady Lotnicze, które w 1952 roku przemianowano na Wytwórnie Sprzętu Komunikacyjnego, to
przedsięwzięcie ukierunkowało rozwój Mielca jako ośrodka przemysłu lotniczego i zbrojeniowego.
Początek lat dziewięćdziesiątych był dla Mielca, jak dla innych miast polskich, okresem
gwałtownych
przemian
własnościowych,
uległy
likwidacji,
bądź
poddano
prywatyzacji
lub
przekształceniom liczne przedsiębiorstwa, organizacje gospodarcze i kulturalne. Powstało wiele firm,
z których najsilniejsze po kolejnych przekształceniach, pozostały na rynku gospodarczym
i kulturalnym. Wśród nich rozliczne sklepy, hurtownie, agencje, drukarnie, salony itp.
W 1995 roku powstała pierwsza w Polsce Specjalna Strefa Ekonomiczna "EURO-PARKMIELEC". Na terenie strefy - 585 ha terenów przemysłowych - w północno-zachodniej części miasta
działa stale około 60 firm
Działalność podmiotów gospodarczych na terenie Mielca można sklasyfikować w trzech
następujących grupach:
-
firmy działające w Specjalnej Strefie Ekonomicznej "EURO-PARK MIELEC" na prawach
ulg określonych dla stref ekonomicznych (branże: materiały dla budownictwa, wyroby
symbol pracy:
426 2012 4-321
12
metalowe, środki transportu - lotnictwo, motoryzacja, wyroby drewnopochodne, meble,
wyroby farmaceutyczne , chemiczne , z tworzyw sztucznych i inne),
-
firmy powstałe po restrukturyzacji rozwiązanej Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego "PZLMielec", działające głównie na obszarze SSE. Podstawowe branże to: produkcja środków
transportu (lotnictwo, motoryzacja), wyroby metalowe i narzędzia, transport, usługi
agrolotnicze,
-
firmy jako podmioty gospodarcze zarejestrowane w ewidencji Urzędu Miejskiego.
W ostatnim okresie łączna ilość podmiotów gospodarczych wynosiła w Mielcu ponad 5 376,
w tym (według Rocznika statystycznego woj. podkarpackiego, GUS 2003 r):
-
w przemyśle 801, (w tym w przetwórstwie przemysłowym 792),
-
w budownictwie 468,
-
w handlu i usługach 2 098,
-
w transporcie, gospodarce magazynowej i łączności 350,
-
w obsłudze nieruchomości i firm oraz w nauce 867,
-
w edukacji 127,
-
w ochronie zdrowia i opiece społecznej 290.
Inwestowanie w SSE stworzyło bardzo dużo nowych miejsc pracy. SSE "EURP-PARK
MIELEC"
zarządzana
jest
przez
Agencję
Rozwoju
Przemysłu
S.A.
Strefa
jest
jednym
z najważniejszych miejsc inwestycyjnych w województwie podkarpackim i w Polsce.
Prognoza zmian
Do obszaru SSE „EURO-PARK MIELEC” zostanie włączony, położony w południowej części
miasta (oś. Wojsław przy ul. W. Witosa), dodatkowy teren o powierzchni 4,2441 ha (uchwała nr
IX/77/03 Rady Miejskiej z dnia 23.10.2003 r.).
symbol pracy:
426 2012 4-321
13
2.
DIAGNOZA STANU ŚRODOWISKA MIASTA MIELCA
2.1. Wody
2.1.1. Wody podziemne
Na obszarze Mielca znajduje się Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP) nr 425. Zbiornik
ten objęty jest monitoringiem państwowym - punkt nr 84 wg Państwowego Instytutu Geologicznego
(PIG). W ostatnich latach (dane monitoringowe WIOŚ w Rzeszowie 2002, 2003) utrzymywały one II
klasę jakości. Oznacza to, że są to wody dobrej jakości II klasy i do picia wymagają jedynie prostego
uzdatniania metodami fizycznymi (III klasie jakości odpowiadała jedynie zawartość żelaza).
O zaliczeniu wód monitorowanych w punkcie nr 84 do II klasy decyduje podwyższona zawartość
manganu, fosforanów, podwyższona twardość oraz obniżone pH. Można przyjąć ze znacznym
prawdopodobieństwem, że podwyższona zawartość fosforanów ma przyczyny antropogeniczne
w związku z niewystarczającą izolacją poziomów wodonośnych od powierzchni terenu.
2.1.2. Wody powierzchniowe
Przeważająca część obszaru miasta należy do zlewni rzeki Wisłoki, jedynie północnawschodnia część obszaru miasta należy do zlewni rzeki Babulówki – prawobrzeżnego dopływu Wisły.
Głównym ciekiem jest rzeka Wisłoka, zasilana z zachodniej części
obszaru miasta przez Rów
Złotnicko-Berdechowski, Rów Złotnicko-Mielecki oraz wiele innych, drobniejszych cieków. Przez
północno-wschodnią część miasta przepływają niewielkie cieki – dopływy Potoku Rów, zasilającego
Babulówkę.
W północno-wschodniej części miasta, na osiedlu Cyranka znajduje się kompleks stawów
rybnych – „Stawy Cyranowskie”. Ponadto, w różnych częściach miasta znajdują się liczne drobne
oczka wodne.
MONITORING
Rzeka Wisłoka
Najbliższe punkty pomiarowe, w których monitorowana jest jakość wód Wisłoki znajdują się:
powyżej Mielca w Wojsławiu oraz poniżej Mielca w Rzędzianowicach.
Jakość wód określono zgodnie ze stosowanymi do niedawna normatywami (obowiązywały do
11
lutego
2004
r.)
zanieczyszczeń
śródlądowych
wód
powierzchniowych,
zawartymi
w rozporządzeniu MOŚZNiL z dnia 5 listopada 1991 roku w sprawie klasyfikacji wód oraz warunków,
jakim powinny odpowiadać ścieki wprowadzane do wód lub do ziemi (Dz. U. Nr 116, poz. 503). Wody,
których parametry były wyższe od dopuszczalnych dla klasy III, określone zostały jako pozaklasowe,
nie odpowiadające normatywom - non (tablice: 2.1.1 i 2.1.2).
symbol pracy:
426 2012 4-321
14
Tablica 2.1.1.
Jakość wód rzeki Wisłoki powyżej Mielca (21,5 km, Wojsław)
Rok
Klasyfikacja wg wskaźników
fizykochemicznych
bakteriologicznych
hydrobiologicznych
2001
II (azot azotynowy,
fosfor og, fosforany,
ChZT-Mn)
III (azot azotynowy,
fosfor og.)
III
2002
2003
Tablica 2.1.2.
non
II (saprobowość,
chlorofil)
non
Wskaźniki
decydujące
o
klasyfikacji
ogólnej
miano coli
non
III (saprobowość,
chlorofil)
non (chlorofil a)
non
miano coli
non
miano coli,
chlorofil a
non
Jakość wód rzeki Wisłoki poniżej Mielca (15,5 km, Rędzianowice)
Rok
fizykochemicznych
bakteriologicznych
hydrobiologicznych
2001
II (azot azotynowy,
fosfor og, fosforany,
ChZT-Mn, BZT 5)
III (azot azotynowy,
fosfor og.)
III
2002
2003
Klasyfikacja
ogólna
Klasyfikacja
ogólna
non
II (saprobowość,
chlorofil)
non
non
non (chlorofil a)
non
non
non (chlorofil a)
non
Wskaźniki
decydujące
o
klasyfikacji
ogólnej
miano coli
miano coli,
chlorofil a
miano coli,
chlorofil a
Jak wynika z danych w tablicach 2.1 i 2.2, jakość wód w rzece Wisłoce jest niezadowalająca,
a charakter zanieczyszczeń wskazuje na nadmierny dopływ substancji biogennych, w tym zawartych
w ściekach komunalnych, powodujący eutrofizację wód i ich skażenie sanitarne. W ostatnich latach
nie obserwuje się tendencji do poprawy stanu rzeczy. Źródła zanieczyszczeń decydujące o klasyfikacji
wód znajdują się powyżej miasta Mielca. Jednakże poniżej miasta bezwzględne wartości
poszczególnych zanieczyszczeń – w tym bakteriologicznego oraz hydrobiologicznego są wyższe, niż
powyżej miasta; przykładowo, zgodnie z danymi WIOŚ, w 2003 roku maksymalne zanieczyszczenie
mikrobiologiczne (czyli minimalne miano coli) wynosiło powyżej Mielca 0,2; natomiast poniżej Mielca –
0,009; z kolei w dolnym biegu Wisłoki wartości zanieczyszczeń ulegały obniżeniu. Należy stąd
wnioskować, że dla radykalnej poprawy jakości wód Wisłoki niezbędne jest m.in. rozwiązanie
problemów gospodarki ściekowej miasta Mielca.
Głównym źródłem zanieczyszczeń wód Wisłoki z terenu miasta Mielca jest Miejskie
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej (MPGK) Sp. z o.o. w Mielcu (Zakład Wodociągów
i Kanalizacji - ZWiK), które odprowadza ścieki komunalne czterema kolektorami. Zgodnie z danymi za
symbol pracy:
426 2012 4-321
15
rok 2002, tylko około 31 % tych cieków podlegało procesom oczyszczania biologicznego; pozostałe
kierowane były do rzeki bez oczyszczenia.
Trudnym do oszacowania, lecz z pewnością istotnym źródłem zanieczyszczeń wód rzeki Wisłoki
jest kanalizacja deszczowa eksploatowana przez Urząd Miejski w Mielcu. Ścieki z tej kanalizacji nie
są oczyszczane, a ich ilość i jakość nie jest monitorowana.
Potok Rów
W tablicy 2.1.3 przedstawiono jakość wód w Potoku Rów.
Tablica 2.1.3.
Jakość wód Potoku Rów poniżej SSE „EURO-PARK MIELEC”
(8,3 km Tuszów-Grochowe)
Rok
2001
Klasyfikacja
ogólna
fizyko
bakterio
hydrobiologicznych
chemicznych
logicznych
non
non
III (saprobowość)
non
2002
non
non
III (saprobowość)
non
2003
non
non
non
non
Wskaźniki decydujące o
klasyfikacji ogólnej
tlen rozpuszczony, BZT5,
fosfor ogólny, Mn,
formaldehyd, miano coli
azot azotynowy, fosfor
ogólny, formaldehyd, miano
coli,
ChHZT-Mn, ChZT-Cr, azot
azotynowy, fosfor ogólny,
formaldehyd, miano coli,
saprobowość
Jak wynika z danych przedstawionych w tablicy 2.1.3, jakość wód Potoku Rów jest
niezadowalająca, a niekorzystne tendencje zmian jakości wód uległy w ostatnich latach pogłębieniu.
Ciek ten stanowi zarazem główne źródło zanieczyszczeń Babulówki.
Głównym źródłem zanieczyszczenia wód Potoku Rów jest Specjalna Strefa Ekonomiczna
„EURO-PARK MIELEC”; do tego cieku odprowadzane są również ścieki deszczowe z terenu miasta
Mielca.
2.2. Zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków
2.2.1. Zaopatrzenie w wodę
Głównym źródłem zaopatrzenia miasta w wodę są dwa ujęcia powierzchniowe na rzece Wisłoce,
a mianowicie:
-
ujęcie podstawowe „brzegowe”, zlokalizowane na prawym brzegu rzeki w km 21+525,
z progiem piętrzącym o wydajności Q = 26 000,00 m3/d;
-
ujęcie awaryjne „lewarowe”, zlokalizowane na prawym brzegu rzeki Wisłoki, składające
się z dwóch czerpni: czerpnia „S1” w km 21+550 oraz czerpnia „S2” w km 21+575,
o sumarycznej wydajności 32 000,00 m3/d.
symbol pracy:
426 2012 4-321
16
Ujęcie powierzchniowe „podstawowe” posiada zatwierdzone Decyzją Urzędu Wojewódzkiego
(L. dz. OŚ–III–3–6210/8/98) z dnia 31.12.1998 r. strefy ochrony sanitarnej: bezpośrednią, wewnętrzną
ochrony pośredniej i zewnętrzną ochrony pośredniej. Woda z ujęcia powierzchniowego uzdatniona
jest na Stacji Uzdatniania Wody o wydajności Q = 32 000,00 m3/d zlokalizowanej przy ulicy Wolności.
Ujęcie „podstawowe”, jak i stacja uzdatniania pokrywają potrzeby zaopatrzenia w wodę do celów
bytowo-gospodarczych i odbiorców przemysłowych podłączonych do sieci miejskiej. Pozostała część
miasta tj. tereny SSE „EURO-PARK MIELEC” i rejon ul. Pogodnej i ul. Spokojnej zasilane są w wodę
z ujęcia głębinowego zlokalizowanego poza miastem w miejscowości Szydłowiec. Jest to ujęcie
zakładowe składające się z 12 studni głębinowych (zasoby zatwierdzone przez Głównego Geologa
Kraju o wydajności Q = 680,0 m3/h), stacji uzdatniania wody i rurociągu tłocznego dosyłowego. Woda
z tego ujęcia może zasilać w wodę sieć miejską ponieważ istnieje połączenie obu tych sieci.
Z miejskiej sieci wodociągowej zasilane jest miasto oraz wieś Złotniki. Tereny mieszkaniowe
w całości posiadają sieć wodociągową za wyjątkiem części osiedla Cyranka. Długość sieci
wodociągowej, według danych statystyki publicznej za 2002 rok, wynosi 142.1 km, a z sieci
wodociągowej korzysta 92,3 % mieszkańców miasta. Sieci magistralne w obrębie niektórych terenów
zainwestowania miejskiego wymagają remontów i modernizacji. Na terenie miasta znajdują się studnie
wiercone, które mają służyć między innymi do awaryjnego zasilania Mielca w wodę.
Zgodnie z sugestiami zawartymi w obowiązującym „Studium uwarunkowań (...)”, ewentualne
problemy zaopatrzenia w wodę mogą zostać rozwiązane poprzez wykorzystanie wody z ujęcia
wgłębnego w Szydłowcu do celów bytowo-gospodarczych. Na dzień dzisiejszy zadanie jest jednakże
nieopłacalne. Realizowane natomiast jest wykorzystanie ujęcia na rzece Wisłoce dla potrzeb
przemysłowych.
Zużycie wody w gospodarstwach domowych w ostatnich latach systematycznie spadało. W roku
2002 wyniosło 2368,0 dam3 (tj. 38,4 m3/mieszkańca miasta).
2.2.2. Odprowadzenie ścieków sanitarnych
Na terenie Mielca istnieje około 106,8 km sieci kanalizacyjnej, łącznie z kanalizacji korzysta
około 87,1 % mieszkańców miasta
(dane GUS na koniec 2002 roku), jednakże z powodu
przeciążenia oczyszczalni ścieków komunalnych przy ul. Kilińskiego na ogólną objętość 3 952 dam3
odprowadzanych ścieków komunalnych i przemysłowych wymagających oczyszczenia, oczyszczaniu
poddanych zostaje zaledwie 1 998 dam3 (50,6 %), z czego biologicznie oczyszczanych jest 1 822
dam3, chemicznie – 40 dam3, natomiast 136 dam3 mechanicznemu.
Równocześnie,
siecią
poddawanych jest jedynie oczyszczaniu
kanalizacyjną
odprowadzanych
jest
do
wód
3
powierzchniowych 1 954 dam ścieków nieoczyszczonych (tj. 49,4 % ogólnej objętości ścieków
wymagających oczyszczenia).
Na terenie miasta działają 3 oczyszczalnie ścieków:
1. Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna przy ul. Kilińskiego.
Zarządcą oczyszczalni jest MPGK Sp. z o.o. w Mielcu. Jest to
oczyszczalnia mechaniczno-
biologiczna o przepustowości 2 400,00 m3/d. Do oczyszczalni tej dopływają ścieki komunalne
symbol pracy:
426 2012 4-321
17
z północno–zachodniej części miasta oraz z gminy Złotniki, w ilości około 5 000,0 m3/d, z tego
pełnemu oczyszczaniu mechaniczno–biologicznemu poddawane jest 2 400,00 m3/d, a pozostała
część nie oczyszczona kierowana jest do rzeki Wisłoki. Sytuacja ulegnie zasadniczej poprawie
dopiero po planowanej modernizacji i rozbudowie istniejącej oczyszczalni.
2. Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna przy ul. Wojska Polskiego
Zarządcą oczyszczalni jest EURO-EKO Sp. z o.o. Oczyszczalnia obsługuje wschodnią część
miasta (zlewnia Babulówki), skąd przyjmuje ścieki sanitarne oraz ze Specjalnej Strefy Ekonomicznej
„EURO-PARK MIELEC”, z której przejmuje ścieki sanitarne oraz przemysłowe. Ścieki odprowadzane
są do Potoku Rów. Zdolność przerobowa wynosi:
-
oczyszczania ścieków sanitarnych: 30 000 Mg/rok;
-
oczyszczania ścieków przemysłowych: 12 950 Mg/rok
-
regeneracji zużytych emulsji olejowych: 300 Mg/rok.
3. Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna przy ul. Racławickiej.
Zarządcą oczyszczalni jest Rolnicza Spółdzielnia Mleczarska „ROLMLECZ”. Oczyszczalnia
odbiera ścieki z terenu mleczarni: technologiczne (90 %) i sanitarne (10 %). Bezpośrednim
odbiornikiem ścieków jest kanalizacja miejska. Maksymalna przepustowość oczyszczalni wynosi 300
m3/d, natomiast jej rzeczywiste obciążenie wynosi – 240 m3/d.
Prognoza zmian
Podstawowym, całościowym projektem, którego realizacja przyczyni się do radykalnej
poprawy stanu środowiska (głównie wód) w obszarze miasta Mielca, będzie „Budowa oczyszczalni
ścieków i uporządkowanie gospodarki ściekowej w mieście Mielcu”.
2.3. Klimat akustyczny
2.3.1. Identyfikacja problemu
Zgodnie z funkcjonującymi w środowisku akustycznym definicjami, hałasem są wszelkie
niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub wręcz szkodliwe drgania mechaniczne ośrodka
sprężystego, oddziałujące za pośrednictwem powietrza na organ słuchu i inne zmysły oraz elementy
organizmu człowieka. Hałas jest zjawiskiem fizycznym oddziaływującym niekorzystnie na sprawność
działania człowieka i całą jego sferę psychiczną. Z tego też względu, wśród wszystkich
zanieczyszczeń środowiska, oddziaływanie hałasu kwalifikowane jest do wpływów najbardziej
istotnych.
Hałas ze względu na środowisko, w którym występuje oraz źródła go generujące dzielimy na:
♦
hałas komunikacyjny - pochodzący od środków transportu: drogowego, szynowego, lotniczego;
♦
hałas przemysłowy - wytwarzany przez zakłady przemysłowe lub poszczególne maszyny
i urządzenia zlokalizowane na ich terenie;
symbol pracy:
426 2012 4-321
18
♦
hałas komunalny, którego źródła zlokalizowane są wewnątrz budynków mieszkalnych (np.: węzły
cieplne, kotłownie, stacje transformatorowe, instalacje wodno-kanalizacyjne, dźwigi, zsypy śmieci)
oraz takie, kiedy znajdują się one w środowisku zewnętrznym (np.: restauracje, w których
prowadzona jest działalność rozrywkowa, sklepy, sygnały dźwiękowe włączane w czasie
przejazdów pojazdów uprzywilejowanych - karetki, wozy straży pożarnej, policję - oraz sygnały
instalacji alarmowych i handlowych punktów obwoźnych itp.).
2.3.2. Podstawa prawna oceny stanu klimatu akustycznego
Podstawę prawną oceny stanu klimatu akustycznego stanowiły:
♦
ustawa z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz.627),
♦
ustawa z dnia 27.07.2001 r. o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy
o odpadach i zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 100, poz. 1085),
♦
rozporządzenie MŚ z dnia 29.07. 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu
w środowisku (Dz. U. Nr 178, poz. 1841),
♦
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9.01.2002 r. w sprawie w sprawie wartości progowych
poziomów hałasu (Dz. U. Nr 8, poz. 81).
W przypadku dokonywania ocen uciążliwości w środowisku zewnętrznym oraz prowadzenia
kategoryzacji obszarów poddawanych ocenie akustycznej aktualne jest rozporządzenie MŚ
z dnia 29.07.2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. 178, poz.
1841). Podano w nim dopuszczalne poziomy dźwięku A dla poszczególnych kategorii terenów (tablica
2.3.1 i 2.3.2).
W rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9.01.2002 r. w sprawie wartości
progowych poziomów hałasu (Dz. U. Nr 8, poz. 81) podano wartości progowe poziomu hałasu
w środowisku (tablica 2.3.3). Obszar, na którym występuje przekroczenie wartości progowych należy
zaliczyć do kategorii terenu zagrożonego hałasem, wymagającego podjęcia natychmiastowych działań
naprawczych.
Tablica 2.3.1.
Lp.
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego
przez drogi lub linie kolejowe
Przeznaczenie terenu
1
1
2
2
Obszary A ochrony uzdrowiskowej
Tereny szpitali poza miastem
Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
Tereny zabudowy związane ze stałym, wielogodzinnym
przebywaniem dzieci i młodzieży
Tereny domów opieki
Tereny szpitali w miastach
symbol pracy:
426 2012 4-321
Dopuszczalny poziom hałasu
wyrażony równoważnym
poziomem dźwięku A, [dB]
pora dnia –
pora nocy –
przedział czasu
przedział
odniesienia
czasu
równy 16
odniesienia
godzinom
równy
3
4
50
45
55
50
19
1
2
3
Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej
i zamieszkania zbiorowego
Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami
rzemieślniczymi
Tereny rekreacyjno-wypocznkowe poza miastem
Tereny zabudowy zagrodowej
Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys.
mieszkańców ze zwartą zabudową mieszkaniową
i koncentracją obiektów
4
Tablica 2.3.2.
1
Obszary A ochrony uzdrowiskowej
Tereny szpitali, domów opieki, zabudowy związanej ze
stałym lub wielogodzinnym przebywaniem dzieci i młodzieży
Tereny zabudowy mieszkaniowej jedno- i wielorodzinnej
oraz zabudowy zagrodowej
Tereny rekreacyjno-wypocznkowe poza miastem
Tablica 2.3.3.
Lp.
2
2
Obszary A ochrony
uzdrowiskowej
Tereny wypoczynkoworekreacyjne poza miastem
symbol pracy:
60
50
65
55
Dopuszczalny poziom hałasu
wyrażony równoważnym
poziomem dźwięku A, [dB]
pora dnia –
pora nocy
przedział czasu
odniesienia
równy 16
godzinom
55
83
60
83
Wartości progowe poziomów hałasu w środowisku
powodowanego ruchem drogowym lub kolejowym oraz
działalnością innych grup źródeł hałasu
1
1
4
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego
przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie
elektroenergetyczne
Lp.
3
3
426 2012 4-321
Progowy poziom hałasu wyrażony równoważnym poziomem
dźwięku A, [dB]
Drogi lub linie kolejowe
Pozostałe obiekty i grupy
źródeł hałasu
pora dnia –
pora nocy –
Pora dnia –
pora nocy –
przedział
przedział
przedział
przedział
czasu
czasu
czasu
czasu
odniesienia
odniesienia
odniesienia
odniesienia
równy 16
równy 8
równy 8
równy 1
godzinom
godzinom
najmniej
najmniej
korzystnym
korzystnej
kolejnym
godzinie nocy
godzinom
dnia
3
4
5
6
60
50
50
45
60
50
-
-
20
1
2
3
4
5
6
3
1) Tereny zabudowy związanej
ze stałym lub wielogodzinnym
pobytem dzieci i młodzieży
2) Tereny zabudowy szpitalnej i
domów opieki społecznej
Tereny zabudowy
mieszkaniowej
65
60
60
50
75
67
67
57
4
Najdokładniejsze odwzorowanie stanu istniejącego zapewnia metoda pomiarowa polegająca
na bezpośrednim lub pośrednim pomiarze poziomu dźwięku A, LA w wyznaczonych punktach
pomiarowych oraz ściśle określonych warunkach czasowych i meteorologicznych.
Nowe regulacje prawne wprowadzające długookresowe wartości kryterialne (w przypadku
hałasów komunikacyjnych cała doba - 24 godz.) dla oceny stanu klimatu akustycznego wymagać
jednak będą upowszechnienia metod monitoringu hałasu w punktach referencyjnych. W przypadku
prowadzenia badań monitoringowych hałasu drogowego, mierzone poziomy dźwięku kształtowane są
przez wiele czynników jak np.: zmienne natężenie ruchu, różną strukturę badanego potoku pojazdów,
parametry drogi czy występujący w jej otoczeniu układ urbanistyczny. Duża zmienność tych czynników
powoduje, iż istotnym staje się wydłużenie czasu obserwacji badanego hałasu celem prawidłowej
i jednoznacznej klasyfikacji badanych obszarów.
Istotne dla zarządzania środowiskiem pod kątem akustyki, są ostatnio wprowadzone
następujące rozporządzenia:
♦
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.10. 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań,
jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz.U. Nr 179, poz.
1498),
♦
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17.01. 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów
prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz
portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów
i sposobów ich prezentacji (Dz.U. Nr 18, poz. 164),
♦
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23.01.2003 r. w sprawie wymagań prowadzenia
pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linii
kolejowych, linią kolejową i tramwajową, lotniskiem oraz portem (Dz.U. Nr 35, poz. 308),
♦
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27.02. 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów
prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia, przekazywanych właściwym
organom ochrony środowiska oraz terminu i sposobów ich prezentacji (Dz.U. Nr 59, poz. 529),
♦
rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 13.06.2003 r. w sprawie wymagań w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. Nr 110, poz. 1057).
Należy podkreślić, iż aktualnie trwają także prace nad nowelizacją rozporządzenia dotyczącego
wartości dopuszczalnych hałasu w środowisku zewnętrznym.
symbol pracy:
426 2012 4-321
21
2.3.3. Ocena stanu aktualnego klimatu akustycznego
HAŁAS KOMUNIKACYJNY - DROGOWY
Na podstawie danych literaturowych należy przyjąć, że do najbardziej uciążliwych źródeł hałasu
w środowisku należy komunikacja drogowa, która emituje około 80 % wszystkich hałasów
rozprzestrzeniających się w aglomeracjach miejskich. Na poziom hałasu drogowego mają przede
wszystkim wpływ: natężenia ruchu komunikacyjnego, udział transportu ciężkiego w strumieniu ruchu,
prędkość ruchu pojazdów, stan techniczny pojazdów, odległość zabudowy mieszkaniowej, stan
i rodzaj nawierzchni, płynność ruchu i sposób eksploatacji pojazdów.
Wzrost liczby pojazdów samochodowych powoduje ciągły wzrost poziomu hałasu w środowisku.
Staje się to coraz bardziej uciążliwe dla mieszkańców miast, szczególnie w otoczeniu dróg o wysokim
natężeniu ruchu pojazdów.
W latach 1997 – 2002
Wojewódzki Inspekt Ochrony Środowiska (WIOŚ) w Rzeszowie
prowadził badania monitoringowe hałasu komunikacyjnego na terenie województwa podkarpackiego.
Jednakże badania miały charakter pilotażowy i wyrywkowy, obejmowały jedynie kilkadziesiąt punktów
pomiarowych na terenie całego województwa. Badania hałasu komunikacyjnego przeprowadzono
również na terenie Mielca w 1997 i 2001 roku.
Badania w roku 1997
Badane trasy zostały podzielone następujące kategorie:
-
pod względem wartości natężenia emisji dźwięku na przedziały: poniżej 60 dB, 60-65 dB,
65-79 dB, 70-75 dB, powyżej 75 dB,
-
pod względem natężenia ruchu: poniżej 500 poj./godz., 500-1000 poj./godz, powyżej
1000 poj./godz.
Uzyskane wyniki wykorzystane zostały przy sporządzaniu map określających rozkład hałasu
drogowego i natężenia ruchu w Mielcu przy poszczególnych ulicach. Ogółem pomiarami objęto 20 km
dróg (ul. Wolności, ul. Legionów, al. Kwiatkowskiego, ul. Wojska Polskiego, ul. Cyranowska, ul. Orla,
ul. Sienkiewicza, ul. Wojsławska, ul. Niepodległości, ul. Parkowa, ul. Kilinskiego, ul. Partyzantów,
ul. Nowa). W tablicy 2.3.4. przedstawiono wyniki rozkładu poziomów hałasu komunikacyjnego.
Tablica 2.3.4.
Zbiorczy rozkład poziomów hałasu komunikacyjnego w Mielcu
w 1997 roku
Zakres poziomów hałasu komunikacyjnego,
Leq [dB]
Gęstość klas w % w ciągu dnia
< 60
60-65
65-70
70-75
11
28
15
46
Źródło: Analiza stopnia uciążliwości hałasu drogowego przy głównych trasach komunikacyjnych miasta Mielca, WIOŚ Rzeszów,
1997 r.,
Z powyższych pomiarów, wynika ze w ciągu dnia 89 % mieszkańców budynków położonych
wzdłuż ulic miejskich narażonych było na hałas o poziomie wyższym od 60 dB, a około 46 %
mieszkańców na hałas o poziomie wyższym od 70 dB. Przyjmując, że w liczba mieszkańców wynosiła
symbol pracy:
426 2012 4-321
22
64 302 i w sąsiedztwie tras komunikacyjnych mieszka 30 % wszystkich mieszkańców, to liczba
mieszkańców narażonych na nadmierną emisję hałasu ludzi wynosiła około 17 000. Najwyższy
poziom równoważny emisji dźwięku zanotowano na ul. Legionów (74 dB), natomiast najwyższe
natężenie pojazdów wystąpiło na Al. Niepodległości - 1562 poj./godz. (w tym 144 samochody
ciężarowe).
Badania w roku 2001
Natężenie hałasu określono wartością dźwięku A mierzonego w decybelach w charakterystyce
korekcyjnej podano w tablicy 2.3.5.
Tablica 2.3.5.
Wyniki pomiaru natężenia hałasu komunikacyjnego w Mielcu
w roku 2001
Numer
punktu
pomiarow
ego
Lokalizacja
punktu pomiarowego
1
2
3
ul. Rudnik
ul. Partyzantów
skrzyżowanie Partyzantów
i Wolności
Ul. Wolności
Ul. Szafera
Rynek
ul. Legionów
ul. Sienkiewicza
ul. Sienkiewicza
4
5
6
7
8
9
Dopuszcz
Średni
alny
poziom
równoważ dźwięku A
ny
Leq
[dB ]
poziom
dźwięku
A, [dB ]
60
65,3
60
70,5
60
73,0
60
60
60
60
60
60
70,5
64,6
72,6
75,9
73,9
73,4
Natężenie ruchu,
[poj./h]
Ogółem
Sam. cięż.
132
300
690
6
63
117
435
228
744
831
879
552
66
69
81
51
75
Źródło: Stan środowiska w województwie podkarpackim w 2002 r., WIOŚ Rzeszów, 2002., (Biblioteka Monitoringu Środowiska)
Na znacznych obszarach miasta występujący hałas przekraczał obowiązujące standardy
akustyczne o kilka do kilkunastu decybeli. W istniejącym układzie komunikacyjnym i zabudowy
ograniczenie poziomu hałasu do wartości dopuszczalnych było trudne do osiągnięcia.
Rejestrowane wielkości poziomów szczególnej uciążliwości hałasu drogowego uzależnione są
zasadniczo od :
-
usytuowania zabudowy mieszkaniowej w stosunku do badanego układu komunikacyjnego,
-
struktury i natężenia ruchu pojazdów na drodze,
-
prędkości przemieszczania się pojazdów po drodze,
-
płynności ruchu,
-
stanu powierzchni jezdni.
Przeprowadzone badania miały charakter wybiórczy, jednakże ich wyniki wskazują, że klimat
akustyczny w ww. punktach pomiarowych na terenie miasta był niekorzystny dla ludzi
zamieszkujących na terenach położonych w bezpośrednim sąsiedztwie tras komunikacyjnych.
Przedstawione przez mieszkańców skargi skłoniły mielecką administrację samorządową do
opracowania zadań. W planach tych ujęto między innymi:
symbol pracy:
426 2012 4-321
23
-
budowę obwodnicy miasta,
-
budowę przebicia drogowego do mostu nad Wisłoką,
-
oraz połączenia drogowego ze strefy ekonomicznej w stronę ulicy Wolności i Sienkiewicza.
HAŁAS PRZEMYSŁOWY
Ocena globalnego zagrożenia miasta od źródeł związanych z hałasem przemysłowym wymaga
wiedzy dotyczącej lokalizacji, poziomu mocy akustycznej oraz czasu oddziaływania poszczególnych
istotnych obiektów i źródeł hałasu zlokalizowanych na terenie każdego zakładu. Dane te można
uzyskać między innymi prowadząc bezpośrednie pomiary hałasu na terenie i w otoczeniu zakładu.
Dla Mielca decydujące znaczenie dla klimatu akustycznego ma hałas przemysłowy i komunikacyjny
związany działalnością obiektów zlokalizowanych na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE)
"EURO-PARK MIELEC".
Ocenę uciążliwości akustycznej zakładu, zgodnie z ogólnie przyjętymi metodami (np. Instrukcją
ITB 338/96) przeprowadza się najczęściej w przypadku skarg wnoszonych przez mieszkańców na
nadmierną emisję hałasu powodującą zakłócenia ich komfortu bytowego. WIOŚ w Rzeszowie
przeprowadził kontrolę hałasu przemysłowego przenikającego do środowiska, a pochodzącego
z działalności różnych firm zlokalizowanych na terenie Mielca. W roku 1999 WIOŚ przeprowadził
pomiary poziomu hałasu wokół SSE "EURO-PARK MIELEC". Kształtował się on na poziomie od 37,8
dB do 67,3 dB. Najwyższy poziom hałasu, od 61,1 do 67,3 dB, stwierdzono w punkcie naprzeciw
zakładu KRONOWOOD (Monitoring zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego I etap SSE „EUROPARK” Mielec, WIOŚ Rzeszów, listopad, 1999 r.).
W 1998 roku wykonano pomiary hałasu dla potrzeb zmiany ustaleń planu zagospodarowania
przestrzennego na ówczesnej granicy SSE i obszaru objętego zmianą planu. Lokalizację punktów
pomiarowych i wyniki pomiarów przedstawiono w tablicy 2.3.6.
Tablica 2.3.6.
Lokalizacja punktów pomiarowych i wyniki pomiaru hałasu
w rejonie SSE „EURO-PARK MIELEC"
Nr
Lokalizacja punktu
punktu
pomiarowego
pomiar
owego
1
1
2
3
4
5
6
symbol pracy:
2
Granica obszaru
objętego zmianą od
strony wschodniej
ul. Wojska
Polskiego naprzeciw bramy
głównej do strefy
ul. Wojska
Polskiego - od
strony zachodniej
426 2012 4-321
Równoważny poziom
dźwięku, [dB]
Pora
Pora
dzienna
nocna
3
4
48
47
54
69
72
38
39
42
50
56
56
48
Sąsiedztwo trenu
5
Tereny leśne
Teren przemysłowy
(wzdłuż granicy terenu strefy
od strony południowej- ul
Wojska Polskiego -droga
wojewódzka)
24
1
2
3
4
7
Na granicy strefy od
strony zachodniej
65
44
8
9
Na granicy lotniska
od strony zachodniej
59
56
52
46
10
Na granicy lotniska
od strony północnej
Na granicy lotniska
od strony
wschodniej
46
38
52
40
50
40
11
12
5
Tereny rolne bez możliwości
zabudowy mieszkaniowej z
uwagi na strefy hałasowe
lotniska
Tereny z zabudową
zagrodową w miejscowości
Chorzelów - w pobliżu drogi
wojewódzkiej MielecTarnobrzeg i drogi
wojewódzkiej Mielec
Szydłowiec
Tereny leśne
Tereny z zabudową
zagrodową w miejscowości
Chorzelów - w pobliżu drogi
wojewódzkiej Mielec Tarnobrzeg i drogi
wojewódzkiej Mielec
Szydłowiec
Tereny leśne
Źródło: Wytyczne w zakresie ochrony środowiska do wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla
obiektów zlokalizowanych na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej „EURO-PARK MIELEC” z związku ze zmianą
ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego, Zespól Usług Ekologicznych „Eko-Projekt’, 1998 r.
Pomiary nie objęły hałasu lotniczego z uwagi na brak dostatecznego ruchu samolotów
w okresie wykonywanych badań.
Uzyskane wyniki pomiarów na granicy terenu SSE "EURO-PARK MIELEC" ze względu na
sąsiedztwo terenów nie objętych ochroną akustyczną (tereny leśne, rolne, przemysłowe) nie dawały
podstaw do stwierdzenia przekroczeń wartości dopuszczalnych. Z uwagi na znaczne oddalenie
terenów chronionych od źródeł hałasu (przy ówczesnym zainwestowaniu w strefie) obiekty SSE nie
stanowiły zagrożenia dla środowiska w zakresie emisji hałasu.
Rezultaty
przeprowadzonych
badań
pozwalają
stwierdzić,
iż
zagrożenie
hałasem
przemysłowym jest dużo mniejsze niż hałasem drogowym.
2.3.4. Podsumowanie
Nadrzędnym
celem
jest
stworzenie
wspólnej
koncepcji
zapobiegania,
ograniczania
i zmniejszania uciążliwego hałasu zgodnie z Dyrektywą UE 2002/49/EC (of the European Parliament
and of the Council relating of 25 June 2002 to the Assessment and Management Environmental
Noise). Jej celem jest zwalczanie hałasu w środowisku zewnętrznym oraz zapobieganie zwiększeniu
obciążenia hałasem na terenach dotychczas cichych. Podstawą do podejmowania wspólnych
przedsięwzięć mają być tworzone według jednakowych metodyk strategiczne mapy rozkładu hałasu,
czyli mapy pozwalające na całkowitą ocenę obciążenia hałasem pochodzącym z różnych źródeł bądź
na całkowitą prognozę dla tego terenu. Ustawa - Prawo ochrony Środowiska przewiduje:
♦
sporządzanie przez samorządy wojewódzkie, powiatowe i gminne programów dotyczących
ochrony środowiska przed hałasem, tam gdzie sporządzanie map akustycznych nie jest
symbol pracy:
426 2012 4-321
25
obowiązkowe (za wyjątkiem dużych miast o liczbie ludności od 100 do 250 tys. i powyżej 250 tys.,
gdzie sporządzanie map jest obowiązkiem),
♦
obowiązek wykonania pomiarów i map terenów, na których występuje przekroczenie
dopuszczalnych poziomów hałasu (drogi, koleje, lotniska) przez podmioty zarządzające obiektami
komunikacyjnymi,
♦
identyfikację
terenów
zagrożonych
hałasem
wymagających
podjęcia
natychmiastowych
programów naprawczych.
Aktualnie brakuje szczegółowych danych dla oceny klimatu akustycznego miasta, poza
wyrywkowymi badaniami prowadzonymi w latach 1997-2001. Teren Mielca jako całość nie został
objęty dotychczas pomiarami hałasu, stąd nie jest możliwe pełne przeprowadzenie pełnej oceny stanu
zagrożenia hałasem na jego terenie. Ostatnie lata, obfitowały w wiele faktów zmieniających klimat
akustyczny. Podstawowe z nich, oprócz globalnych zmian w natężeniu i strukturze ruchu, to nowe
rozwiązania komunikacyjne oraz istotne zmiany w sferze przemysłu (powstanie kilku zakładów
przemysłowych w SSE). W związku z powyższym przedstawione dane nie odzwierciedlają aktualnego
stanu klimatu akustycznego na terenie miasta i niemożliwym jest dokonanie pełnej jego oceny
akustycznej. Całkowicie nierozpoznany jest problem oddziaływania hałasu szynowego (kolejowego)
i lotniczego.
Na
podstawie
analizy
skarg
mieszkańców
Mielca
oraz
doświadczeń
innych
miast,
w skali kraju, ocenia się, że hałas drogowy jest i przez dłuższy czas będzie jednym
z najważniejszych problemów środowiskowych Mielca. Przewiduje się, że poprawa klimatu
akustycznego miasta, w wyniku działań zalecanych w polityce ekologicznej kraju oraz
programach ochrony środowiska wszystkich szczebli, nastąpi w dalszym horyzoncie
czasowym.
Prognoza zmian
Zgodnie z zasadami nowej polityki ekologicznej kraju, poprawa jakości środowiska musi
obejmować zmniejszenie skali narażenia mieszkańców na ponadnormatywny hałas. Obowiązujące
w Polsce procedury lokalizacyjne nowych obiektów przemysłowych umożliwiają skuteczne
egzekwowanie wymogów ochrony środowiska przed hałasem.
Kształtowanie środowiska akustycznego powinno odbywać się już na etapie planowania
przestrzennego:
-
z wykorzystaniem metody strefowania, czyli rozdzielenia źródeł hałasu - stref głośnych i obszarów chronionych - stref cichych - czyli oddzielenia funkcji: chronionej, uciążliwej
i izolacyjnej terenu,
-
dążenie do minimalizowania obszarów występowania nadmiernego hałasu. W tym celu
konieczne jest przestrzeganie zasady nie lokalizowania w budynkach lub w ich
bezpośrednim sąsiedztwie zakładów usługowych, restauracji i lokali rozrywkowych
uciążliwych pod względem akustycznym i alternatywnie zwrócenia szczególnej uwagi na
symbol pracy:
426 2012 4-321
26
oddziaływanie akustyczne obiektów (zakładów rzemieślniczych i usługowych, restauracji
przy ustalaniu ich lokalizacji w rejonach, na których dominuje funkcja mieszkaniowa),
-
przy
projektowaniu
układów
komunikacyjnych
należy
dążyć
do
maksymalnego
wykorzystania dostępnej przestrzeni dla oddalenia źródeł hałasu od obszarów chronionych.
Należy wykorzystać istniejące ukształtowanie i pokrycie terenu.
W rejonach zagospodarowanych przestrzennie, gdzie występuje nadmierny hałas, jego
ograniczenie można osiągnąć stosując odpowiednie środki techniczne, np.:
-
obudowy dźwiękochłonno-izolacyjne,
-
ekrany akustyczne,
-
zieleń izolacyjna.
Przewiduje się, że wraz z prognozowanym wzrostem natężenia ruchu komunikacyjnego
wzrośnie również zasięg oddziaływania hałasu komunikacyjnego. W związku z powyższym
należy dążyć do ograniczenia oddziaływania hałasu na mieszkańców miasta poprzez:
-
przebudowę infrastruktury drogowej na terenie miasta,
-
realizację systemu zarządzania transportem indywidualnym i zbiorowym,
-
utrzymywanie nawierzchni dróg w dobrym stanie technicznym,
-
wydzielenie stref ograniczonego ruchu w rejonie szkół, przedszkoli i szpitali,
-
lokalizację ochronnych pasów zieleni przy ciągach komunikacyjnych,
-
ograniczenie prędkości ruchu w terenach zabudowanych,
-
modernizację taboru komunikacji zbiorowej (autobusy).
2.4. Powietrze
2.4.1. Emisja zanieczyszczeń do powietrza
Zasadniczy wpływ na stan zanieczyszczeń powietrza na danym obszarze maja następujące
czynniki:
A. rodzaj i ilość zanieczyszczeń pyłowo-gazowych emitowanych do powietrza:
•
emisje wewnętrzne,
•
emisje zewnętrzne (emisje z terenów sąsiednich, a także emisje transgraniczne),
B. sposób wprowadzania emitowanych zanieczyszczeń do powietrza,
C. warunki rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu, a więc warunki klimatycznometeorologiczne i topograficzne obszaru, w którym zlokalizowane są źródła zanieczyszczeń.
Źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza są:
•
energetyczne spalanie paliw,
•
przemysłowe procesy technologiczne,
•
komunikacja – głównie transport drogowy,
•
źródła komunalne – gospodarstwa domowe oraz gromadzenie i utylizacja odpadów
i ścieków (np. wysypiska, oczyszczalnie ścieków).
symbol pracy:
426 2012 4-321
27
EMISJA ZE ŹRÓDEŁ ENERGETYCZNEGO SPALANIA PALIW
Do podmiotów branży energetycznej na terenie Mielca należą: Elektrociepłownia Mielec (EC)
Sp. z o. o., kotłownie należące do Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej (kotłownie: przy
Moniuszki 12, Rzochowskiej, ul. Mickiewicza 51 - Przedszkole nr 1, ul. Lwowskiej 3 - Przedszkole nr 2,
ul. P. Skargi 19 - ZOL), kotłownie lokalne oraz paleniska domowe w gospodarstwach indywidualnych.
(źródła niskiej emisji). Problemem jest spalanie w paleniskach domowych materiałów powodujących
emisje specyficznych substancji do powietrza. Wielkość emisji zanieczyszczeń do powietrza na
terenie miasta Mielca z energetycznych źródeł przedstawiono w tablicy 2.4.1.
Tablica 2.4.1.
Rodzaj
zanie
czyszc
zenia
Pył
SO2
CO
NO2
CO2
Bap
Sadza
Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza z energetycznego
spalania paliw na terenie miasta Mielca, [Mg/rok]
Elektrociepłownia
2001
2002
2003
353
838
85
207
185 849
0,034
3
325
798
72
185
168 517
0,031
3
338
883
85
209
188 129
0,034
3
2001
MPEC
2002
2003
2001
Razem
2002
2003
5,12
6,68
6,99
358,12
331,68
344,99
6,88
9,17
9,23
844,88
807,17
892,23
12,08
16,05
15,95
97,08
88,05
100,95
2,48
3,28
3,26
209,48
188,28
212,26
1 376,69 1 801,79 1 778,08 187 225,69 170 318,79 189 907,08
0,0019
0,0019
0,0025
0,0359
0,0329
0,0365
0,1922
0,1922
0,2616
3,1922
3,1922
3,2616
Źródło: dane od EC i MPEC
Wielkość emisji poszczególnych zanieczyszczeń z EC i MPEC w stosunku do wartości
sumarycznych z całego miasta wynosiła:
-
pyłu
- 59 % ,
-
SO2
- 96 % ,
-
CO
- 10 %,
-
NO2
- 52 %.
EMISJA ZE ŹRÓDEŁ PRZEMYSŁOWYCH
Duże znaczenie ma również emisja z zakładów produkcyjno-usługowych. W Mielcu
zarejestrowanych jest 5376 podmiotów gospodarczych. Dużo zakładów funkcjonuje w Specjalnej
Strefie Ekonomicznej „EURO-PARK MIELEC". Jednymi z bardziej znaczących, zlokalizowanych tam
zakładów, których działalność ma wpływ na stan powietrza atmosferycznego są: Zakład Produkcji
i Uszlachetniania Płyt Drewnopochodnych "KRONOWOOD" Sp. z o.o., BRW Sp. z o.o., Onduline
Productions Sp. z o.o., Termoorganika S.A., Polskie Zakładu Lotnicze Sp. z o.o., Zakład Produkcji
Tworzyw Sztucznych Sp. z o.o.
EMISJA ZE ŚRODKÓW TRANSPORTU
Za wysokie stężenia zanieczyszczeń powietrza w miastach i w pobliżu dróg odpowiedzialny jest
ruch samochodowy. W miejscach takich jak: ruchliwe drogi, parkingi samochodowe, tunele i okolice
stacji benzynowych poziom zanieczyszczenia powietrza jest od 4-40 krotnie wyższy niż średnia dla
symbol pracy:
426 2012 4-321
28
całego obszaru miejskiego. Środki transportu odpowiedzialne są za emisje z poza źródeł emisji
zorganizowanej, tj. tzw. emisję rozproszoną w następującym udziale: 63 % tlenków azotu, blisko
50 % substancji pochodzenia organicznego, około 80 % tlenku węgla. 10-25 % pyłów zawieszonych
w powietrzu i 6,5 % dwutlenku siarki.
WIELKOŚĆ EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ
Wielkość emisji zanieczyszczeń do powietrza na terenie miasta Mielca w odniesieniu do woj.
podkarpackiego przedstawiono w tablicy 2.4.2. Wielkość emisji dla wszystkich zanieczyszczeń na
terenie miasta Mielca zamieszono w załączniku 1.1.
Tablica 2.4.2.
Wielkość emisji zanieczyszczeń powietrza na terenie
miasta Mielca w odniesieniu do woj. podkarpackiego,
[tys. Mg]
Rodzaj zanieczyszczenia
Pyłowe, a w tym:
Pyły ze spalania paliw
Pyły węglowo-grafitowe
Pyły krzemowe
Pyły polimerów
Pyły pozostałe
Gazowe, w tym:
SO2
CO
NO2
CO2
Węglowodory alifatyczne i pochodne
Węglowodory aromatyczne
i pochodne
Amoniak
Aldehydy alifatyczne i pochodne
Aldehydy aromatyczne i pochodne
Alkohole alifatyczne i pochodne
Alkohole aromatyczne i pochodne
Ketony i pochodne
Kwasy nieorganiczne, ich sole
i bezwodniki
2001
0,605
0,515
0,0036
0,005
0,080
356,02
0,874
0,688
0,591
353,68
0,124
Mielec
2002
0,532
0,469
0,0035
0,006
0,053
339,42
0,837
1,070
0,536
336,83
0,082
2003
0,576
0,501
0,0034
0,0057
0,0031
0,063
383,87
0,921
1,020
0,407
381,38
0,071
woj. podkarpackie
2001
2002
2003
6,093
5,264
6,907
5,308
4,504
4,342
0,081
0,066
0,063
0,041
0,025
0,031
0,001
0,001
0,005
0,625
0,643
2,409
4 368
4 007
4 381
16,18
15,5
16,61
8,225
7,913
7,594
8,079
7,052
7,520
4 336
3 972
4 319
0,762
0,712
2,078
0,031
0,030
0,031
0,519
0,424
1,486
0,002
0,014
0,012
0,008
0,002
0,020
0,008
0,002
0,007
0,001
0,033
0,001
0,008
0,007
0,019
0,023
0,0018
0,313
0,006
0,055
0,025
0,026
0,0018
0,249
0,012
0,066
0,022
0,043
0,005
0,375
0,012
0,064
0,001
-
0,002
0,154
0,155
0,120
Źródło: dane z Wojewódzkiego Banku Zanieczyszczeń Środowiska - Urząd Marszałkowski w Rzeszowie
Wielkość emisji pyłów z terenu miasta Mielca w latach 2001-2003 stanowiła około 10 %
emitowanych pyłów, natomiast wielkość emitowanych gazów stanowiła około 8 %. emisji gazów
z całego woj. podkarpackiego. W tablicy 2.4.3. podano ilość zredukowanej emisji zanieczyszczeń do
powietrza w woj. podkarpackim.
symbol pracy:
426 2012 4-321
29
Tablica 2.4.3.
Redukcja zanieczyszczeń do powietrza na terenie miasta
Mielca w odniesieniu do woj. podkarpackiego,
[tys. Mg/rok]
Redukcja
zanieczyszczeń
Pyłowe
Gazowe, w tym:
SO2
CO
NOx
Węglowodory
Inne
Miasto
Mielec
2002 r.
6,5
0,5
-
woj.
podkarpackie
2001 r. 2002 r.
188,7
252,9
8,72
3,27
6,3
0,26
0,21
0,2
0,2
0,15
1,02
1,06
1,6
Źródło: dane GUS Odział Rzeszów
Decydującą rolę w ograniczeniu emisji zanieczyszczeń do powietrza w Mielcu ogrywają
instalacje odpylające stosowane w procesach energetycznego spalania węgla, które ograniczają
emisje pyłowe, głównie z emitorów EC i kotłowni MPEC. Skuteczność odpylania odpylaczy w EC
współpracujących z kotłami OR-64
wynosi 92 %, odpylaczy współpracujących z kotłami WR 25
wynosi 87 %. Odpylacze zainstalowane w MPEC i kotłowniach lokalnych osiągają średnią
skuteczność odpylania na poziomie 80±5 %. EC posiada również instalacje ograniczającą emisje
gazowe (SO2) o skuteczności około 40 %.
2.4.2. Ocena stanu powietrza
Podstawowym dokumentem określającym wymagania dotyczące oceny i zarządzania jakością
powietrza w krajach Unii Europejskiej jest Dyrektywa 96/62/EC z dnia 27.09.1996 r. w sprawie oceny
i zarządzania jakością otaczającego powietrza, zwana dyrektywą ramową.
W Polsce zagadnienia ochrony powietrza uregulowane są poprzez zapisy w :
-
ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz.
627),
-
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji
w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych
substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796),
-
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomów
substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798).
Zgodnie z ustawą, oceny jakości powietrza dokonuje się w strefach, które stanowią
w warunkach Polski aglomeracje o liczbie mieszkańców powyżej 250 tys. mieszkańców lub obszar
powiatu nie wchodzący w skład aglomeracji. Coroczna ocena powietrza ma służyć do podejmowania
działań mających na celu:
-
planowanie poprawy jakości powietrza na obszarach, gdzie nie spełnia ono założonych
kryteriów,
symbol pracy:
426 2012 4-321
30
-
utrzymaniu jakości powietrza na obszarach, gdzie jest ona wystarczająca.
Dokonuje się również klasyfikacji stref na potrzeby ustalenia odpowiedniego sposobu oceny jakości
powietrza (potrzeb pomiarowych) z uwzględnieniem dwóch grup kryteriów:
-
w celu ochrony zdrowia ludności zamieszkującej strefę (dla terenu kraju i uzdrowisk – ochrona
zdrowia - OZ). Obowiązek prowadzenia oceny dotyczy następujących zanieczyszczeń:
dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, pyłu zawieszonego PM 10, ołowiu, benzenu, tlenku
węgla, ozonu (25 stref w woj. podkarpackim),
-
w celu ochrony roślin i ekosystemów (dla terenu kraju i parków narodowych – ochrona roślin OR). Obowiązek prowadzenia oceny dotyczy następujących zanieczyszczeń: dwutlenku
siarki, tlenków azotu, ozonu (21 stref w woj. podkarpackim).
Oszacowanie poziomu imisji zanieczyszczeń powietrza na terenie Mielca przedstawiono
w oparciu o wyniki badań Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Rzeszowie, która jest
administratorem, istniejącej od 1992 r., stacji pomiarowej zanieczyszczeń powietrza w Mielcu
usytuowanej przy ul. M.C. Skłodowskiej oraz Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska
w Rzeszowie (wykonuje badania pasywne prowadzone od 2002 roku w obrębie Leśniczówki Cyranka
- benzen).
Stan zanieczyszczeń powietrza na terenie Mielca przedstawiano w tablicy 2.4.4.
Tablica 2.4.4.
Stan zanieczyszczeń powietrza na terenie miasta Mielca
Rodzaj substancji
zanieczyszczającej
Lp.
[g/m3]
1
2
3
4
5
Dwutlenek siarki
Dwutlenek azotu
Pył zawieszony PM10
Benzen
Ołów
5,2
19,6
29,9
2,8
0,09
Stężenie w odniesieniu do roku
2002
2003
[g/m3]
% wartości
% wartości
dopuszczalnej*
dopuszczalnej*
13,0
4,9
12,2
49,0
19,1
47,7
74,7
29,7
74,2
56,0
2,6
52,0
18,0
0,09
18,0
Dwutlenek siarki – stężenie średnioroczne normowane jedynie w kryterium ochrony roślin
* - wartości dopuszczalne wg rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 roku w sprawie
dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów substancji w powietrzu oraz
marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz.796).
Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie
W przypadku benzenu, dla którego nie dysponowano wynikami pomiarów, wykorzystano
informacje o wielkości emisji z emitorów punktowych i liniowych oraz zastosowano metodę
obiektywnego szacowania. Ponadto w 2002 roku w strefach, dla których uznano, że
podwyższone stężenia mogą wystąpić ze względu na emisję z emitorów punktowych,
przeprowadzono dodatkowo pomiary benzenu. Badaniami objęto strefę mielecką. W przypadku
tlenku węgla również nie dysponowano wynikami pomiarów, zastosowano więc metodę
obiektywnego szacowania.
Pod
względem
poziomu
dopuszczalnego
substancji
w
powietrzu
w
2003
roku
w kryterium ochrony zdrowia i ochrony roślin, strefę mielecką zaliczono do klasy A (tak są
symbol pracy:
426 2012 4-321
31
zakwalifikowano wszystkie strefy należące do województwa podkarpackiego). Klasa A oznacza, że
poziomy stężeń zanieczyszczeń nie przekraczały wartości dopuszczalnych.
IMISJA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA W REJONIE SPECJALNEJ STREFY „EURO-PARK"
W MIELCU
System monitoringu powietrza w rejonie SSE w Mielcu, oparty na pomiarach stężeń
zanieczyszczeń w powietrzu, prowadzony jest za pomocą Mobilnego Laboratorium Zanieczyszczeń
Powietrza Atmosferycznego (MOBIL) w okolicy i na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej „EUROPARK – MIELEC” przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Teren Strefy
charakteryzuje się w mieście największą koncentracją zakładów przemysłowych i wynikającymi stąd
największymi zagrożeniami dla środowiska. Na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej „EURO-PARK
MIELEC” podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza są znajdujące się tam zakłady
przemysłowe oraz ruch samochodowy, odbywający się na tym terenie. Do zakładów znacząco
wpływających na stan powietrza zalicza się:
1. Elektrociepłownia Mielec Sp. z o.o.,
2. Zakład Produkcji i Uszlachetniania Płyt Drewnopochodnych „KRNOWOOD” Sp. z o.o.,
3. Onduline Production Sp. z o.o.,
4. Termoorganika S.A..
Lokalizację punktów pomiarowych na terenie Mielca przedstawiono w tablicy 2.4.5.
Tablica 2.4.5.
Nr pktu
pomiar
owego
Lokalizacja punktów pomiarowych imisji powietrza w Mielcu
wokół SSE
Nazwa punktu
pomiarowego
1
Lokalizacja punktu pomiarowego
2
1
Parking Zarządu
SSE EUROPARK Mielec
5
Teren przy wschodnim
ogrodzeniu zakładów
gumowych Geyer & Hosaya
Sp. z o.o.
6
Teren Leśniczówki
w Mościskach
9
Teren remizy (parking)
Ochotniczej Straży Pożarnej
w Cyrance
1
2
10
Teren przy zakładach Melnox
symbol pracy:
426 2012 4-321
3
Punkt zlokalizowany na południowywschód od SSE EUROPARK Mielec,
sąsiaduje od południa z grupą zakładów
przemysłowych
Punkt zlokalizowany na terenie SSE
EUROPARK Mielec, w północnozachodniej jego części. Sąsiaduje od
północnego wschodu z zakładami
gumowymi Geyer & Hoaya. Na południe
od punktu znajdują się zakłady BRW i
firma Onduline Production Sp. z o.o.
Punkt zlokalizowany na północny –zachód
od SSE EUROPARK Mielec, jest to teren
osiedla mieszkaniowego Mościska
Punkt zlokalizowany na południowy –
zachód od SSE EUROPARK Mielec. Punkt
otacza zabudowa mieszkaniowa złożona z
domów jednorodzinnych.
3
Punkt zlokalizowany przy drodze
Współrzędne
geograficzne
4
N 50°18'28,5"
E 21°28'22,5"
'
"
N 50°19 13,6
E 21°27'36,0"
N 50°19'23,4"
E 21°29'20,9"
N 50°18'20,1"
E 21°27'10,2"
4
N 50°18'40,1"
32
Sp. z o.o.
i Krono-Wood Sp. z o.o.
E 21°27'07,0"
dojazdowej do osiedla Mościska,
w połowie drogi pomiędzy SSE
EUROPARK Mielec, a osiedlem Mościska,
oddalony o około 400 m od zakładów
Melnox Sp. z o.o.
Monitorowane były następujące zanieczyszczenia: pył zawieszony, SO2, tlenki azotu: NO, NO2
i NOx, CO, ozon (O3), lotne związki organiczne i formaldehyd. Równolegle z pomiarami
zanieczyszczeń powietrza wykonywane są pomiary parametrów meteorologicznych, a mianowicie:
kierunki i prędkości wiatru, temperatury i wilgotności powietrza, opadów, nasłonecznienia
i ciśnienia barometrycznego. Monitoring jakości powietrza prowadzono w IX-X 1999 r., IV-V 2000 r .,
VII i XI 2002 r. oraz w 2003 r.
Wyniki pomiarów zanieczyszczeń powietrza przedstawiono w tablicy 2.4.6.
Tablica 2.4.6.
L.p.
Rodzaj
zanieczyszczenia
1
2
Dwutlenek siarki
1
Wyniki pomiarów zanieczyszczeń powietrza w Mielcu
w roku 2002 wokół SSE
Rodzaj
stężenia
3
Stężenie mierzone w danym punkcie
pomiarowym (tab. 2.7.3.), [μg/m3]
1
9
6
5
4
5
6
7
20
15
3
4
38
16
18
1
3
13
12
2
4
30 max
102
114
99
24 godz
13
37
63
90
32
15
97
128
37
35
22
46
13
20
35
24
17
13
4
25
2
4
13
9
3
2
3 500
3 100
579
405
1 900
2 600
314
334
111
120
107
110
121
121
110
115
110
6
7
8
30 max
24 godz
5
śr. roczne
Pył zawieszony
2
5,2
22
śr. roczne
Dwutlenek azotu
3
30 max
24 godz
86
23
4
30 max
24 godz
4
2
śr. roczne
Tlenek węgla
5
30 max
24 godz
1 700
116
115
102
98
111
304
śr. roczne
Ozon
30 max
6
8 godz
1
symbol pracy:
2
426 2012 4-321
3
4
5
250
125
500
150
-
109
150
40
1 600
3 300
262
339
500
75
19,6
9
7
3
2
8
40
29,9
39
61
26
22
śr. roczne
Tlenek azotu
Stężenie
dop.
[μg/m3]*
20 000
5 000
2 000
33
Metan
30 max
7
24 godz
Węglowodory
30 max
8
24 godz
9 Formaldehyd
24 godz
1 280
1 260
968
1 043
1 280
1 200
431
360
6,8
13,0
1 900
1 121
1 580
446
8,6
1 180
1 180
1 029
932
1 390
580
294
245
15,3
11,4
1 860
1 630
1 192
1 102
760
580
327
288
9,7
16,1
20
* stężenia dopuszczalne zgodne z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia MOŚZNiL z dnia 28 kwietnia 1998 r. w sprawie
dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu (Dz. U. Nr 5, poz.355)
Źródło: Opracowane wyników pomiarów imisji powietrza atmosferycznego rejonie SSE „EURO -PARK MIELEC”, WIOŚ,
Rzeszów 2002 r.
Oznaczono również średnioroczne stężenia lotnych związków organicznych. Wyniki pomiarów
przedstawiono w tablicy 2.4.7.
Tablica 2.4.7.
Wyniki pomiarów lotnych związków organicznych powietrza
w Mielcu w roku 2002 wokół SSE
benzen
toluen
1,39
1,65
1,68
2,11
1,46
1,41
1,62
171
Punkt nr
1
Punkt nr
5
Punkt nr
6
Punkt nr
9
Stężenie badanego związku, [μg/m3]
izooktan
∑ ksyle- styren izopro- n-heksan
pylonów
benzen
1,12
poniżej poniżej
0,35
0,50
0,2
0,2
1,15
poniżej poniżej
0,59
0,67
0,2
0,2
0,87
poniżej poniżej
0,26
0,29
0,2
0,2
0,83
poniżej poniżej
0,30
0,37
0,2
0,2
n-heptan
n-decan
1,51
1,37
2,32
2,00
0,40
3,60
0,53
1,28
Źródło: Opracowane wyników pomiarów imisji powietrza atmosferycznego rejonie SSE „EURO -PARK MIELEC”, WIOŚ,
Rzeszów 2002 r.
Podstawę prawną zawierającą kryteria oceny stanu zanieczyszczenia powietrza stanowią:
-
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6.06.2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów
niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz
marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz.
796),
Nazwa substancji
Benzen
-
Wartość stężenia dopuszczalnego, [μg/m3]
Dopuszczalne stężenie 24 –
Dopuszczalne stężenie
godzinne
średnioroczne
10
2,5
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 1 z 2003 r. poz. 12).
symbol pracy:
426 2012 4-321
34
Wartość odniesienia, [μg/m3]
Dopuszczalne stężenie 24 Dopuszczalne stężenie
godzinne
średnioroczne
100
10
100
10
100
13
20
2
Nazwa substancji
Toulen
Ksylen
Propylobenzen
Styren
Wnioski:
-
dwutlenek siarki - stężenia dobowe nie przekroczyły 5 % wartości dopuszczalnej,
a najwyższe 30-minutowe stanowiło mniej niż 10 % wartości dopuszczalnej,
-
tlenki azotu - stężenia dobowe nie przekroczyły 15 % wartości dopuszczalnej,
a najwyższe 30-minutowe stanowiło 17 % wartości dopuszczalnej,
-
tlenek węgla - stężenia dobowe nie przekroczyły 12 % wartości dopuszczalnej,
-
pył zawieszony PM 10 - stężenia dobowe nie przekroczyły 30 % wartości dopuszczalnej,
-
ozon - stężenia
w większości przypadków znajdowały się na poziomie lub niewiele
powyżej stężenia dopuszczalnego ( około 105 %),
-
formaldehyd
-
stężenia
dobowe
nie
przekroczyły
wartości
dopuszczalnej
w punktach pomiarowych: 1, 5, 6, 9; jedynie w punkcie 10 przekroczyły 2,5 krotnie
wartość dopuszczalną,
-
lotne związki organiczne - stężenia nie przekroczyły wartości dopuszczalnych bądź
wartości
odniesienia,
najwyższe
stężenie
benzenu
stanowiło
34
%
wartości
dopuszczalnej.
Wielkości stężeń zmierzonych zanieczyszczeń powietrza w Mielcu, w latach 1999-2003, nie
przekraczały wartości dopuszczalnych, za wyjątkiem formaldehydu i ozonu.
W czasie wykonywania pomiarów na terenie i w okolicy SSE „EURO-PARK MIELEC” dała się odczuć
uciążliwość zapachowa. Źródłem uciążliwości zapachowej był zakład Onduline Production Sp. z o. o.,
co wynika z profilu produkcji zakładu. Występuje emisja zanieczyszczeń do powietrza, których
stężenia nie przekraczają wartości dopuszczalnych, a jedynie wyczuwalne są węchowo.
W roku 2002 mierzono średniomiesięczny opad pyłu, po obliczeniach średnioroczny opad pyłu
wynosił 103 g/(m2*rok), co stanowiło 56,5 % jego wartości dopuszczalnej.
Prognoza zmian
Prognozuje się utrzymanie poziomu zanieczyszczeń powietrza na dotychczasowym poziomie
lub zmniejszenie tego poziomu w wyniku realizacji planowanych przedsięwzięć mających na celu
ograniczenie emisji zorganizowanej poprzez: likwidację kotłowni węglowych i budowę nowych kotłowni
gazowych oraz modernizację urządzeń odpylających w EC. Nastąpi także ograniczenie emisji
komunikacyjnych w centrum w poprzez modernizację układu drogowego w mieście.
symbol pracy:
426 2012 4-321
35
2.5. Promieniowanie elektromagnetyczne
2.5.1. Identyfikacja problemu
Promieniowanie elektromagnetyczne występuje w środowisku powszechnie. Wynika ono
z faktu stosowania urządzeń wytwarzających energię elektryczną lub nią zasilanych.
Każde pole elektromagnetyczne wzbudza we wszystkich ciałach materialnych, a więc i organizmach
ludzkich przepływ prądów elektrycznych. Takie dodatkowe, w stosunku do prądów występujących
w sposób naturalny, w ciele człowieka, a związanych z funkcjonowaniem np. serca lub mózgu
(wykorzystywanych dla diagnozowania ich stanu - EKG, EEG), prądy elektryczne powodują stosownie
do mocy pola szkodliwe oddziaływanie. Mogą to być zakłócenia w funkcjonowaniu organizmu, między
innymi zakłócenia w pracy układu nerwowego oraz układu krążenia. Zakłócenia takie w dłuższym
czasie prowadzą do bezpośrednich dolegliwości związanych z pracą ww. układów lub zmniejszają
odporność organizmu przyczyniając się do większej jego podatności na różnego rodzaju choroby.
Z
powyższych
względów
konieczna
jest
ochrona
człowieka
przed
polami
elektromagnetycznymi całkowicie eliminująca możliwość występowania ww. szkodliwych oddziaływań.
Jest ona możliwa do osiągnięcia na drodze odpowiedniej separacji przestrzennej miejsc przebywania
człowieka lub obszarów o zbyt intensywnym poziomie promieniowania.
Energię elektromagnetyczną wytwarzają i wypromieniowują urządzenia nadawcze, systemy
antenowe, urządzenia przemysłowe oraz linie i stacje elektroenergetyczne. W przypadku stacji
nadawczych, w tym stacji bazowych telefonii komórkowej, separacja sprowadza się głównie do
takiego usytuowania anten nadawczych stacji, aby dla danych parametrów nadawania, pola
docierające do miejsc przebywania człowieka, były w pełni bezpieczne dla stanu jego zdrowia.
Należy zaznaczyć, że absorpcja wypromieniowywanej energii pól elektromagnetycznych
dotyczy również fauny, flory, wody i powietrza. Współczesna wiedza nie daje jednak wystarczających
informacji świadczących o możliwości szkodliwych zmian zachodzących w odniesieniu do ww.
elementów środowiska.
2.5.2. Źródła promieniowania elektromagnetycznego
Źródłami promieniowania elektromagnetycznego, niejonizującego, które mogą być uciążliwe
w środowisku naturalnym, są pola elektromagnetyczne generowane przez:
9
linie i stacje elektroenergetyczne o napięciu znamionowym 110 kV lub wyższym,
9
instalacje radiokomunikacyjne (w tym stacje bazowe telefonii komórkowej, stacje nadawcze
radiowe
i
telewizyjne),
radionawigacyjne
i
radiolokacyjne,
których
równoważna
moc
promieniowania izotropowa jest równa 15 W lub wyższa, emitujące pola elektromagnetyczne
o częstotliwościach od 0,03 MHz do 300 000 MHz,
9
urządzenia przemysłowe zlokalizowane na terenie zakładów,
9
urządzenia gospodarstwa domowego.
Przykłady źródeł pól elektromagnetycznych przedstawiono w tablicy 2.5.1.
symbol pracy:
426 2012 4-321
36
Tablica 2.5.1.
Przykłady źródeł pól elektromagnetycznych
Dziedzina zastosowań
Przemysł
Energetyka
Radiokomunikacja
Medycyna
Nauka
Radiolokacja
Radionawigacja
Typ urządzenia
Zgrzewarka
Nagrzewnica indukcyjna
Piec hartowniczy
Elektrownia
Napowietrzne linie elektroenergetyczne
Nadajnik długofalowy
Nadajnik średniofalowy
Nadajnik krótkofalowy
Nadajnik UKF
Nadajnik telewizyjny
Aparat do elektrochirurgii
Tetrapuls
Diatermia
Lampy rentgenowski
Akcelerator liniowy
Spektrofotometr EPR
Urządzenia radarowe
Radiolatarnia bezkierunkowa
Częstotliwość:
300 Hz
300 Hz
440 Hz
50 Hz
50 Hz
30 kHz – 300 kHz
300 kHz – 3 MHz
3 MHz – 30 MHz
30 MHz – 300 MHz
50 MHz – 880 MHz
330kHz - 440 kHz
27 MHz
27 i 2450 MHz
150 Hz
2 990 MHz
9,4 GHz – 24 GHz
1300 MHz – 24 GHz
280 kHz – 330 kHz
2.5.3. Wymagania prawne
Zasady ochrony ludzi i środowiska przed promieniowaniem szkodliwym zostały określone
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych
poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Rozporządzenie określa:
a) dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych promieniowania
elektromagnetycznego w środowisku, zróżnicowane dla:
9 terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową (tablica 2.5.2),
9 miejsc dostępnych dla ludności (tablica 2.5.3),
b) metody sprawdzania dotrzymania dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku.
Tablica 2.5.2.
Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych dla terenów
pod zabudowę mieszkaniową
Zakres częstotliwości
pola
elektromagnetycznego,
[Hz]
50
symbol pracy:
426 2012 4-321
Składowa
fizyczna,
[kV/m]
Składowa
magnetyczna,
[A/m]
Gęstość mocy
1
60
-
37
Tablica 2.5.3.
Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych dla miejsc
dostępnych dla ludności
Zakres częstotliwości
pola
elektromagnetycznego
0 Hz
0 – 0,5 Hz
0,5 – 50 Hz
0,05 – 1 kHz
0,001 – 3 MHz
3 – 300 MHz
300 MHz – 300 GHz
Składowa
fizyczna
Składowa
magnetyczna
Gęstość mocy
10 kV/m
10 kV/m
20 V/m
7 V/m
7 V/m
2 500 A/m
2 500 A/m
60 A/m
3/fA/m
3 A/m
-
0,1 W/m2
Zgodnie z ww. rozporządzeniem w otoczeniu źródeł pól elektromagnetycznych określa się
dopuszczalne poziomy promieniowania niejonizującego, w postaci wartości granicznych wielkości
fizycznych, które nie powinny być przekroczone w miejscach dostępnych dla ludzi. W przypadku pól
elektromagnetycznych
w
zakresie
częstotliwości
powyżej
300
MHz
dopuszczalny
poziom
promieniowania niejonizującego charakteryzowany jest przez wartość średniej gęstości pola
elektromagnetycznego równą 0,1 W/m2. Innymi słowy, urządzenia i systemy antenowe stacji powinny
być tak skonstruowane i eksploatowane, aby całkowicie uniemożliwić ludności dostęp do pól
o poziomach przekraczających 0,1 W/m2.
2.5.4. Określanie wpływu na środowisko obiektów i urządzeń emitujących pola
elektromagnetyczne
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 września 2002 r w sprawie określenia
rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na
środowisko (Dz. U. Nr 179, poz. 1490) dla stacji i linii elektroenergetycznych o napięciu znamionowym
wyższym od 110 kV oraz instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych,
których równoważna moc promieniowana izotropowo jest równa 10 W lub wyższa, emitujących pola
elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0,03 MHz do 300 000 MHz należy wykonać raport
oddziaływania na środowisko.
W przypadku stwierdzenia w raporcie braku negatywnych oddziaływań na środowisko i zdrowie
ludności (ochrona praw osób trzecich) raport stanowi między innymi podstawę do wydania przez
właściwy urząd decyzji o warunkach zabudowy, czy też decyzji - pozwolenie na budowę.
Obowiązek wykonywania pomiarów kontrolnych w środowisku promieniowania elektromagnetycznego
wynika z wyżej cytowanego rozporządzenia, a pomiary należy wykonać:
•
bezpośrednio, po pierwszym uruchomieniu obiektu, urządzenia,
•
każdorazowo w razie zmiany liczby stosowanych urządzeń i warunków ich eksploatacji, które
mogą wpłynąć na wielkość emitowanych pól elektromagnetycznych.
symbol pracy:
426 2012 4-321
38
Pomiary przeprowadza się w punktach i pionach pomiarowych wokół urządzeń, obiektów na
głównych i pomocniczych punktach pomiarowych, przy czym dodatkowo należy je przeprowadzać
w budynkach mieszkalnych oraz na balkonach i tarasach, na których mogą przebywać ludzie.
Pomiary dla celów bhp na obszarze otaczającym urządzenia wytwarzające pola elektromagnetyczne
przeprowadza się w oparciu o zarządzenie MZiOS w sprawie określenia pól elektromagnetycznych
w zakresie mikrofalowym oraz dopuszczalnego czasu pracy w strefie zagrożenia (Dz.U. MZiOS Nr 17
z 1972 r), rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu
urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne w zakresie mikrofalowym (Dz.U. Nr 21
z 1972 r.) oraz PN-72/T–04900 - Metody pomiary gęstości mocy mikrofalowej. Granice stref
ochronnych promieniowania z zakresu 300 – 300 000 MHz w warunkach opromienia polami
stacjonarnymi wynoszą:
powyżej 100 W/m2 – gęstość strumienia energii odpowiadająca strefie niebezpiecznej (obszar, na
którym przebywanie ludzi bez środków ochrony osobistej jest wzbronione),
2 – 100 W/m2 - gęstość strumienia energii odpowiadająca strefie zagrożenia (obszar, na którym mogą
przebywać pracownicy przez czas ograniczony),
0,1 – 2 W/m2 - gęstość strumienia energii odpowiadająca strefie pośredniej (obszar, na którym mogą
przebywać pracownicy zatrudnieni przy produkcji, naprawach, przeglądach w czasie całego dnia
pracy),
< 0,1 W/m2 – gęstość strumienia energii odpowiadająca strefie bezpiecznej (obszar, na którym
przebywanie pracowników jest dozwolone bez ograniczeń).
Na stanowiskach pracy i w innych miejscach przebywania ludzi należy przeprowadzać
pomiary kontrolne raz na trzy lata i każdorazowo w razie zmiany liczby stosowanych urządzeń
i
warunków
ich
eksploatacji,
które
mogą
wpłynąć
na
wielkość
emitowanych
pól
emitowanie
pól
elektromagnetycznych.
Pozwolenia na emisję pól elektromagnetycznych
Od
1
października
2001
r.
eksploatacja
instalacji
powodująca
elektromagnetycznych jest dozwolona po uzyskaniu pozwolenia, jeżeli jest ono wymagane - zgodnie
z art. 180 ustawy z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627). Precyzuje
ten wymóg art. 234 cytowanej ustawy, na podstawie którego pozwolenie na emisje pól
elektromagnetycznych jest wymagane dla:
•
linii i stacji elektroenergetycznych o napięciu znamionowym 110 kV lub wyższym,
•
instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych, których równoważna
moc promieniowana izotropowo jest równa 15 W lub wyższa, emitujących pola
elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0,03 MHz do 300 000 MHz.
W związku z powyższym dla obiektów projektowanych eksploatacja ww. instalacji jest dozwolona
po uzyskaniu pozwolenia na emisje pól elektromagnetycznych. Natomiast prowadzący istniejącą
instalację, z której emisja wymaga pozwolenia na emitowanie pól elektromagnetycznych, powinien ją
uzyskać do dnia 31 grudnia 2005 r. Przez istniejącą instalację rozumie się instalację, której
użytkowanie rozpoczęto przed dniem wejścia w życie ustawy (art. 20 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r.
symbol pracy:
426 2012 4-321
39
o wprowadzeniu ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych
ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085).
2.5.5. Ocena stanu aktualnego w mieście
LINIE I STACJE ELEKTROENERGETYCZNE
W otoczeniu linii elektroenergetycznych występują, rozpatrywane oddzielnie, pola elektryczne
i magnetyczne. Rozkłady pól elektrycznych i magnetycznych występujących w otoczeniu linii
elektromagnetycznych są zależne od ich napięcia znamionowego, prądu jaki przez linie płynie oraz od
ich konstrukcji.
Decydującymi o wielkości pól elektromagnetycznych związanych z systemem zaopatrzenia
w energię elektryczną w Mielcu są linie przesyłowe wysokiego napięcia oraz główne punkty zasilania
(GPZ), stacje transformatorowe transformujące napięcie ze średniego (6, 15 i 20 kV) na niskie (0,4
kV). W mieście:
•
przebiegają linie WN (110 kV) zasilane liniami 110 kV z dwóch stacji systemowych:
400/220/110 kV elektrowni Połaniec i ze stacji 220/110 kV Chmielów,
•
zlokalizowane są 4 GPZ:
-
stacja "Mielec Borek"
-
stacja "Mielec Smoczka" z transformatorami 110/15 kV,
-
2 stacje na terenie byłej WSK,
• zlokalizowanych jest około 120 stacji transformatorowych.
Linie i stacje elektroenergetyczne są źródłem pól elektromagnetycznych o częstotliwości 50 Hz.
Aparatura wysokonapięciowa w stacjach elektroenergetycznych znajduje się w znacznym oddaleniu
od ogrodzenia stacji, tak że wartości natężenia pola elektrycznego i magnetycznego poza terenem są
niewielkie. Zasięg oddziaływania pól elekromagnetycznych wytwarzanych przez linie wysokiego
napięcia jest ograniczony do stref bezpośrednio pod liniami i w odległości około 10 m od przewodów
skrajnych. Pole elektryczne jest największe pośrodku przęsła – w połowie odległości pomiędzy
słupami, gdzie odległość przewodów od ziemi jest najmniejsza i szybko maleje przy oddalaniu się od
osi linii.
Maksymalne natężenie pola elektrycznego w otoczeniu krajowych linii przesyłowych 110, 220
i 400 kV wynosi:
Linia
110 kV
220 kV
400 kV
Maksymalne
natężenie pola,
[kV/m]
3,2
5,1
9,8
Maksymalna indukcja,
[μT]
Uwagi
19,0 ( ok. 15 A/m)
41,0 (ok. 32 A/m)
47,0 ( ok. 37 A/m)
Wartości przy największym
obniżeniu linii, zmierzone na
wysokości 1,8 m nad ziemią
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, natężenie pola elektrycznego na wysokości 1,8 m nad
ziemią nie przekracza wartości dopuszczalnej 10 kV/m. Podobnie jak dla pola elektrycznego,
dopuszczalna wartość pola magnetycznego pod liniami wysokiego napięcia (80 A/m) nie jest
przekraczana i maleje bardzo szybko z odległością od linii przesyłowej.
symbol pracy:
426 2012 4-321
40
INSTALACJE RADIOKOMUNIKACYJNE
W radiokomunikacji wykorzystywane są urządzenia wytwarzające pola elektromagnetyczne
o częstościach od około 0,1 MHz do około 100 GHz.
Stacje radiokomunikacyjne, ruchome, lądowe
Użytkownicy stacji
powinni posiadać pozwolenia na emitowanie pól elektromagnetycznych
wydane przez Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty. Moce wyjściowe nadajników stacji, nie
stanowią mocy całkowitej promieniowania, gdyż po dołączeniu do stacji anteny kierunkowej przez
użytkownika, moc może się zwiększyć nawet do 100 razy w porównaniu do mocy wyjściowej
nadajnika. Decyduje o tym rodzaj przyłączonej anteny.
Stacje bazowe telefonii komórkowej
Stacje bazowe telefonii komórkowej są obecnie najbardziej rozpowszechnionym rodzajem
obiektów radiokomunikacyjnych. W Polsce istnieją sieci telefonii komórkowych wykorzystujących
częstotliwości od 450 do 1 800 MHz.
Anteny stacji bazowych lokalizowane są na wybudowanych wieżach, istniejących wysokich
kominach
elektrociepłowni
i
kotłowni oraz
na
wysokich
budynkach
(wieżowce,
kościoły).
Podstawowym parametrem charakteryzującym stację bazową systemu komórkowego jest moc
wypromieniowana przez jej antenę.
Każda stacja bazowa musi mieć sporządzony raport określający jej przyszłe oddziaływanie na
środowisko, w tym szczególnie stwierdzenie że pola elektromagnetyczne stwarzające potencjalne
zagrożenia dla ludzi nie wystąpią w miejscach ich przebywania i zamieszkania. Jak wynika
z brzmienia art. 76 ustawy Prawo ochrony środowiska stacje bazowe telefonii komórkowej nie mogą
być oddane do użytku, jeżeli nie spełniają wymagań ochrony środowiska, takich jak między innymi
decyzji określających zakres i warunki korzystania ze środowiska. Przed uzyskaniem pozwolenia na
użytkowanie obiektu przez stacje bazowe musza uzyskać pozwolenie na emitowanie pól
elektromagnetycznych.
Stacje nadawczo-odbiorcze cyfrowej telefonii komórkowej w Mielcu zlokalizowane są
w następujących punktach miasta:
Nazwa
Stacja Bazowa nr 5722 telefonii komórkowej GSM
900/1 800
Stacja Bazowa nr 5729 telefonii komórkowej GSM
900/1 800 (DCS 1800)
Stacja Bazowa nr 58126 telefonii komórkowej
ERA GSM 900/1 800
Stacja Bazowa nr BTS-58194 telefonii
komórkowej ERA-GSM 900/1800
Stacja Bazowa nr F1-5897-KWRZ4 Mielec
Lotników telefonii komórkowej PTK Centertel
Stacja Bazowa nr 5722 Mielec II telefonii
komórkowej PTK Centertel
Stacja Bazowa telefonii komórkowej Polkomtel
ETS/GSM
symbol pracy:
426 2012 4-321
Lokalizacja
Mielec, ul. A. Mickiewicza 24
Mielec, ul. Wojska Polskiego 3
(komin Elektrociepłowni Mielec)
Mielec, ul. Wojska Polskiego 3
(komin WSK PZL)
Mielec, ul. Solskiego 1
(wieża oświetleniowa stadionu)
Mielec, ul. Warszawska 1
(budynek szkoły)
41
Stacje te należą do następujących operatorów:
♦
ERA GSM - PTC Sp. z o.o., 02 222 Warszawa, Al. Jerozolimskie 181,
♦
PLUS GSM - Polkomtel S.A., 02 001 Warszawa, Al. Jerozolimskie 81,
♦
GSM, IDEA – Polska Telefonia Komórkowa "CENTERTEL" Sp. z o.o., 01 230 Warszawa,
ul. Skierniewicka 10 a.
Stacje radiowo - telewizyjne
Stacje ultrakrótkofalowe i telewizyjne są źródłami pól o częstotliwościach od około 90 MHz do
około 900 MHz. Pola elektromagnetyczne o wartościach wyższych od dopuszczalnych mogą
występować w odległościach do około 300 m od anten takich stacji lecz na znacznych wysokościach
nad poziomem otaczającego terenu. Zazwyczaj stacje takie mają wysokie maszty kratownicowe,
będące konstrukcjami wsporczymi dla anten. Stacje nadawcze lokalizowane w centrach miast mają
z reguły dużo mniejsze moce, a tym samym – zasięgi występowania pól o wartościach wyższych od
dopuszczalnych są mniejsze. Przekaźniki radiowe i telewizyjne zlokalizowano w następujących
punktach miasta:
Nazwa
Przekaźniki radiowe (radio Rzeszów, radio
Maryja) f. INFO s.c. Zamość
Przekaźniki radiowe (radio Puls F.M. Mielec)
Przekaźniki radiowe Bankowe Przedsiębiorstwo
Telekomunikacyjne TELBANK S.A.
Przekaźniki Poczty Polskiej i TP S.A.
TELNET
Lokalizacja
Mielec, ul. Jadernych 2
(wieża)
Mielec, ul. A. Mickiewicza 34
2.5.6. Ochrona środowiska przed szkodliwym promieniowaniem
elektromagnetycznym
Ochrona
mieszkańców,
jak
i
środowiska
przed
szkodliwym
promieniowaniem
elektromagnetycznym winna polegać na:
♦
eliminowaniu obszarów intensywnego promieniowania elektromagnetycznego o wartościach
przekraczających dopuszczalne poziomy charakteryzowane przez wartości graniczne składowych
elektrycznych w zależności od częstotliwości tych pól (tablica 2.5.3),
♦
odpowiedniej separacji przestrzennej miejsc pobytu ludzi od obszarów o zbyt intensywnym
poziomie pola elektromagnetycznego – szczególnie ww. strefa niebezpieczna (gęstość mocy S
powyżej 100 W/m2) i strefa zagrożenia (gęstość mocy w zakresie: 2 – 100 W/m2),
♦
tworzeniu obszarów ograniczonego użytkowania w przypadku braku możliwości ograniczenia
ponadnormatywnego oddziaływania instalacji radiokomunikacyjnej w miejscach dostępnych dla
ludzi, dla których są ustalone standardy jakości środowiska,
♦
oceny poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku prowadzone są w ramach państwowego
monitoringu środowiska, a wykonywanie badań w tym zakresie jest zadaniem wojewody, do
symbol pracy:
426 2012 4-321
42
którego należy realizacja zadań związanych z okresowymi badaniami kontrolnymi poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku dla dwóch rodzajów terenu:
-
przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową,
-
miejsc dostępnych dla ludności.
Prognoza zmian
Ze względu na rozwój miasta i społeczeństwa przewiduje się wzrost emisji i znaczenia problemu
„promieniowania niejonizującego”, pochodzącego zwłaszcza ze stacji bazowych telefonii komórkowej,
stacji radiowych i telewizyjnych, przemysłu.
Rozbudowa istniejących napowietrznych linii wysokiego napięcia 110 kV i 220 kV nie stwarza
zagrożenia
dla
środowiska.
Brak
jest
jednak
rozeznania
odnośnie
oceny
poziomu
pól
elektromagnetycznych na terenach zurbanizowanych.
Po przeprowadzaniu badań kontrolnych poziomów pól elektromagnetycznych, w ramach
państwowego
monitoringu
środowiska,
będzie
można
określić
poziom
oddziaływania
pól
elektromagnetycznych na środowisko na terenie miasta, szczególnie dla dwóch rodzajów terenu:
-
miejsc dostępnych dla ludności,
-
przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową.
Przed
oddaniem
do
eksploatacji
urządzeń
emitujących
pola
elektromagnetyczne
przeprowadzane będą obligatoryjnie pomiary sprawdzające rodzaj i wielkość promieniowania.
Eksploatacja linii i stacji elektroenergetycznych o napięciu znamionowym 110 kV lub wyższym,
instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych, których równoważna moc
promieniowana izotropowo jest równa 15 W lub wyższa, emitujących pola elektromagnetyczne
o częstotliwościach od 0,03 MHz do 300 000 MHz, będzie możliwa po uzyskaniu pozwolenia na
emisję pól elektromagnetycznych.
2.6. Obiekty najbardziej uciążliwe dla środowiska zlokalizowane na
terenie miasta
Do
zakładów
o
znaczącym
oddziaływaniu
na
środowisko,
prowadzących
instalacje
wyszczególnione w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r.
w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych
elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości na terenie miasta Mielca należą (według
WIOŚ w Rzeszowie):
♦
zakłady zlokalizowane na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej "EURO-PARK MIELEC", przy
ul. Wojska Polskiego 3:
-
„Elektrociepłownia – Mielec” Sp. z o.o., (rodzaj uciążliwości: przemysłowe spalanie węgla
– kotły węglowe typ OR-64, 3 szt. o mocy cieplnej 39,5 MW każdy, kotły węglowe typ WR25, 4 szt. o mocy cieplnej 29 MW, każdy),
symbol pracy:
426 2012 4-321
43
-
Polskie Zakłady Lotnicze – „Mielec" Sp. z o.o., (rodzaj uciążliwości: instalacja do
powierzchniowej obróbki metali elektrolitycznie – o pojemności zbiorników elektrolitu
powyżej 30 m3),
♦
oraz zakłady zlokalizowane na terenie miasta Mielca poza SSE:
-
PPUH Zakład Produkcji Akumulatorów "AUTUPART", ul. Kwiatkowskiego 2 (rodzaj
uciążliwości: Instalacja do stapiania metali nieżelaznych – pow. 4 Mg/d Pb),
-
Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Sp. z o.o., ul. Wolności 171 – Składowisko
Odpadów Komunalnych – składowanie około 62 Mg odpadów na dobę),
Według ewidencji WIOŚ w Rzeszowie na terenie Mielca zlokalizowanych jest 141 podmiotów (na
dzień 30.05.2004 r.), które w istotny sposób oddziałują na środowisko (zakłady, dla których wymagana
jest reglamentacja korzystania ze środowiska), należą do nich między innymi:
-
"EURO-EKO" Sp. z o.o.,
-
TERMOORGANIKA S.A.,
-
Zakład Produkcji i Uszlachetniania Płyt Drewnopochodnych "KRONO-WOOD" Sp. z o.o.,
-
Zakłady Gumowe Geyer&Hosaja Sp. z o.o.,
-
Onduline Production Sp. z o.o.,
-
BRW Sp. z o.o.,
-
Rolnicza Spółdzielnia Mleczarska, ul. Racławicka 6,
-
Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o., ul. Wolności 44,
W skład Spółki wchodzą: Zakład Wodociągów i Kanalizacji, Zakład Usług Komunalnych
oraz Zakład Dróg Miejskich.
-
LINDE GAZ Sp. z o.o. Kraków, oddział Mielec, ul. Przemysłowa 24.
Do zakładów o zwiększonym i dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej
(według WIOŚ w Rzeszowie) zaliczono:
-
Polskie Zakłady Lotnicze - Mielec" Sp. z o.o., ze względu na stosowanie propanu-butanu,
-
Zakład Produkcji i Uszlachetniania Płyt Drewnopochodnych "KRONO-WOOD" Sp. z o.o.,
ze względu na stosowanie substancji chemicznych.
Jednym z transponowanych ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.
U. Nr 62, poz. 627) wymagań prawnych UE jest dyrektywa Rady 96/61/WE z 24 września 1996 r.
dotycząca zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń, zwana potocznie Dyrektywą
IPPC, wprowadzająca system pozwoleń zintegrowanych. Celem systemu pozwoleń zintegrowanych
jest doprowadzenie do znaczącej i systematycznej poprawy stanu środowiska, a jednocześnie - dzięki
unifikacji wymagań w skali całej Unii - zapobieganie migracjom tzw. brudnych technologii do krajów,
regionów czy nawet gmin, gdzie wymogi ochrony środowiska byłyby łagodniejsze niż w innych
regionach Unii. Działanie zgodnie z powyższą Dyrektywą oznacza pełne rozpoznanie szeroko
pojętych oddziaływań na środowisko oraz panowanie nad procesami produkcyjnymi w celu
systematycznej
redukcji
emisji
zanieczyszczeń
przy
zastosowaniu
najnowszych
osiągnięć
technologicznych zgodnie z wytycznymi dla tzw. Najlepszych Dostępnych Technik (BAT - Best
Available Techniques). Zintegrowane zapobieganie ograniczeniom zanieczyszczeń oznacza istotną
symbol pracy:
426 2012 4-321
44
zmianę podejścia do wydawania pozwoleń środowiskowych, które do tej pory traktowały rozłącznie
emisje do powietrza, hałas, odprowadzanie ścieków oraz emisje promieniowania.
Instalacje zlokalizowane na terenie miasta Mielca, które zobowiązane są do uzyskania
pozwoleń zintegrowanych to:
-
Elektrociepłownia - Mielec Sp. z o.o., do dnia 30.06.2006 r.,
-
Polskie Zakłady Lotnicze - Mielec" Sp. z o.o., do dnia 30.04.2007 r.,
-
Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Sp. z o.o., do dnia 30.04.2007 r.,
-
PPUH "AUTUPART" do dnia 30.04.2007 r
2.7. Przyroda
2.7.1. Szata roślinna i świat zwierzęcy
Obszary leśne miasta Mielca zajmują 731 ha (około 15,4 % powierzchni miasta). Są one
zarządzane przez Nadleśnictwo Mielec i Nadleśnictwo Tuszyma. Obszary leśne zajmuje głównie
suboceaniczny bór świeży, natomiast przy ciekach wodnych zachowały się fragmenty łęgu jesionowoolszowego. W kompleksach leśnych dominują drzewostany sosnowe z domieszką dębów. Istotny
udział mają także młode monokultury sosnowe. W administracyjnych granicach miasta na obszarach
leśnych odnotowano niewiele stanowisk roślin chronionych lub rzadkich; występują m.in.: barwinek
pospolity (w Lesie Cyranowskim), długosz królewski, mącznica lekarska, berberys zwyczajny,
miodunka miękkowłosa (w Wojsławiu), kalina koralowa (w Rzochowie), kruszyna pospolita (w różnych
częściach miasta). Niewielkie jest także zróżnicowanie leśnych zbiorowisk roślinnych.
Nie zaliczane w danych statystycznych, enklawy leśne tworzące Komunalny Park Miejski utworzono
ze sztucznie wprowadzonych drzewostanów sosnowych ze znaczącym udziałem dębu czerwonego;
spontaniczne procesy sukcesyjne doprowadziły w ostatnich dziesięcioleciach do wzbogacenia składu
gatunkowego drzewostanów i zwiększenia różnorodności siedliskowej.
W dolinie Wisłoki zachowały się znaczne obszary wilgotnych łąk, a wśród nich cenne
przyrodniczo łąki ostrożeniowe, kaczyńcowe, trzęślicowe oraz zespół sitowia leśnego. Na niewielkich
powierzchniach pól zachowały się naturalne zespoły pastwiskowe. W miejscach szczególnie
wilgotnych, np. przy niedrożnych rowach melioracyjnych występują płaty roślinności z wiązówką błotną
i bodziszkiem błotnym. Wśród półnaturalnych zbiorowisk nieleśnych ukształtowanych na ugorach
i suchych pastwiskach, zwracają uwagę murawy piaszczyskowe z macierzanką piaskową, goździkiem
kropkowanym i kostrzewą owczą. Na najuboższych siedliskach (wyrobiska, odlesione wydmy)
rozwinęły się murawy bliźniczkowe.
Niewielki udział w szacie roślinnej Mielca mają zbiorowiska bagienne i szuwarowe; zachowały
się one w dolinie Wisłoki oraz w kilku miejscach nad potokami i na obrzeżach zbiorników wód
stojących; są to szuwary trzcinowe, mozgowe, kosaćcowe, pałkowe, tatarakowe, jeżogłówkowe oraz
turzycowe.
Największy udział w skali miasta mają różnorodne zbiorowiska synantropijne: segetalne towarzyszące uprawom zbożowym (np. zespół chłodka drobnego i czerwca rocznego, oraz zespół
wyki czteronasiennej) i okopowym (np. zespół chwastnicy jednostronnej i włośnicy sinej) a także
symbol pracy:
426 2012 4-321
45
ruderalne - towarzyszące obszarom zabudowanym (wśród tych ostatnich zidentyfikowano na terenie
miasta kilkanaście zespołów roślinnych).
Na terenach nieleśnych stwierdzono występowanie kilku gatunków roślin chronionych lub
rzadkich, np. centurii pospolitej (na ugorach w Rzochowie), miłka letniego (w uprawach zbożowych
w Rzochowie) oraz driakwi żółtawej.
Na terenie miasta zachowały się liczne ostoje dzikich zwierząt. Spośród lądowych
najważniejsze są lasy, szczególnie w otoczeniu kompleksu stawów rybnych w Cyranowie.
Na
obszarach leśnych stwierdzono występowanie m.in.: spośród ptaków - bociana czarnego, jastrzębia,
myszołowa zwyczajnego, dzięcioła czarnego, kruka, puszczyka, natomiast spośród ssaków – jeża
wschodniego, gronostaja, łasicy, ryjówki aksamitnej. Najcenniejsze ostoje związane ze środowiskiem
wodnym to doliny rzecze: Wisłoki i jej dopływów; spośród ptaków stwierdzono występowanie m.in.
zimorodka, strumieniówki, perkoza zausznika, łozówki.
Wśród gatunków ptaków związanych z terenami nieleśnymi najcenniejsze są: skowronek
polny, dzierlatka, sokół pustułka, srokosz, dzieżba czarnoczelna, świergotek łąkowy, dzięcioł zielony
i inne. Na terenie miasta Mielca odnotowywane było także występowanie gadów - jaszczurki zwinki,
jaszczurki żyworodnej, zaskrońca. Spośród płazów występują m.in. ropucha szara, ropucha zielona
i kumak nizinny.
2.7.2. Zieleń urządzona
Obszary zieleni urządzonej to przede wszystkim:
•
Komunalny Park Miejski składający się z kilku enklaw o łącznej powierzchni około 35 ha:
-
Oddział 1- przy ul. Baczyńskiego,
-
Oddział 2 - dwie enklawy: między ulicami Niepodległości i Żeromskiego, oraz między
ulicami Żeromskiego i Wolności,
-
Oddział 3 - przy ul. Kazimierza Jagiellończyka i przy ul. Wolności,
-
Oddział 4 – kompleks działek w pobliżu ul. Smoczka,
•
Park Oborskich wraz z pałacem położony na terenie Starego Miasta przy ul. Legionów,
•
parki i zieleńce w rejonie ulic: Staszica (Park Inwalidów Wojennych), Warszawskiej,
Jadernych, Wolności, Grunwaldzkiej, Baczyńskiego i Staffa,
•
kompleks sportowy w Osiedlu Centrum między ul. Solskiego i Kusocińskiego,
•
tereny
ogrodów
działkowych
„Metalowiec
–
przy
ul.
Przemysłowej,
„Relaks”
i „Solidarność” - przy ul. Kilińskiego, „Podlesie” – przy ul. Partyzantów, „Jubilat” - w osiedlu
Cyranka, „Lotnik” - przy ul. Kosmonautów oraz w rejonie Wisłoki i „Poręba” - przy ul. Witosa.
2.7.3. Przestrzeń przyrodnicza
Krajobrazy Mielca są stosunkowo mało urozmaicone. Obszary o bogatej szacie roślinnej,
zarówno o cechach naturalnych jak i związanych z dziedzictwem kulturowym (parki, cmentarze, aleje
śródpolne użytki zielone) nie tworzą ciągłej sieci. Najcenniejsza krajobrazowo część miasta to
wschodnie tereny zajęte przez lasy, oraz dolina Wisłoki – szczególnie wysoka skarpa na wysokości
starego miasta, z zadrzewieniami nadrzecznymi. Walory kulturowe i przyrodnicze przeplatają się
symbol pracy:
426 2012 4-321
46
zarówno w granicach starówki (w tym pozostałości parku przy oficynie dworskiej, oraz trawniki, skwery
i parki). Stosunkowo urozmaicony krajobraz mają także obrzeża miasta – o luźnej zabudowie, ze
smugami łąk przeplatanych pastwiskami i ciekami wodnymi. Najsilniej zniekształcony i najmniej
atrakcyjny (także przyrodniczo) jest krajobraz północnej części miasta z terenami przemysłowymi
i lotniskiem.
Obszar Mielca leży poza zasięgiem sieci ekologicznej EECONET. Na obszarze miasta nie jest
projektowane tworzenie obszarów chronionych - ostoi NATURA 2000. Dolina Wisłoki położona
w obrębie miasta jest częścią korytarza ekologicznego o znaczeniu regionalnym, w projektowanej
sieci ekologicznej województwa podkarpackiego.
2.7.4. Ochrona przyrody
WIELKOPRZESTRZENNE FORMY OCHRONY PRZYRODY
Wschodnie krańce miasta (132 ha przy granicy z gminą Niwiska) należą do MieleckoKolbuszowsko-Głogowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W granicach miasta są to głównie
obszary leśne, ale także użytki rolne, ubogie łąki oraz zabudowania ze zbiorowiskami ruderalnymi.
INDYWIDUALNE FORMY OCHRONY PRZYRODY
Na terenie miasta ustanowiono 18 pomników przyrody – 14 pojedynczych drzew oraz 4 grupy.
(pomniki zostały utworzone decyzją Wojewody, pozostałe – decyzją Rady Miejskiej). Wszystkie
drzewa o statusie pomników rosną poza lasem – najwięcej jest na błoniach nad Wisłoką (pomnik
„Błonia Rzochowskie” – 20 drzew) oraz w parkach – w Parku Podworskim w Wojsławiu (grupa 19
drzew) i Parku Oborskich (2 grupy po 2 drzewa). Szczególnie cennym obiektem ochrony są
pomnikowe egzemplarze topoli białej – gatunku coraz rzadszego w Polsce (tablica 2.7.1.)
Tablica 2.7.1.
Lp. Nr
1
2
Pomniki przyrody w Mielcu
Położenie
Gatunek
chroniony
3
4
Obwód na wys. 1,3 m Stan
Utworzone
Wiek
[cm] / wysokość [m] zdrow.
przez
5
6
7
1 100 ul. Sękowskiego 11
dąb szypułkowy
377/10
2
110
2 104 ul. Jędrusiów
dąb szypułkowy
435/23
2
170
3
1. olsza czarna
320/25
1
120
2. wierzba biała
380/20
3
120
500/23
4
120
115 Park Oborskich
4
5 118 na wale Wisłoki
topola kanadyjska
6 158 ul. Cyranowska 80
dąb szypułkowy
280/20
1
100
7 159 ul. Zamoyskiego 1
lipa drobnolistna
284/19
1
70
8 160 ul. Cyranowska 2
dąb szypułkowy
347/20
1
150
9.
dąb szypułkowy
390/20
1
80
ul. Sienkiewicza 50
symbol pracy:
426 2012 4-321
8
wojewoda
12/77
wojewoda
10/77
wojewoda
3/79
wojewoda
3/79
wojewoda
7/79
wojewoda
2/81
wojewoda
1/81
wojewoda
3/81
Wojewoda
2/79
47
1
2
3
ul. Rudnik (przyst.
10 1
PKS)
teren Kościoła
11 4
starówka
12 5
Park Oborskich
13 7
ul. Sienkiewicza
14 8
(teren prywatny)
15
16
4
5
6
7
jesion wyniosły
275/18
1
90
lipa drobnolistna
408/17
3
150
1. klon srebrzysty
2. klon jawor
325/18
243/18
2
1
100
80
dąb szypułkowy
300/16
1
100
493/26
520/27
3
1
150
160
480/27
1
150
403/25
505/26
784/36
1
3
1
120
160
300
694/26
1
230
474/32
476/32
475/32
650/30
579/30
392/27
420/27
400/29
496/30
510/28
312/22
266/18
313/22
3
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
360/22
3
177/14
1
150
150
150
250
200
100
130
Uchwała
120
Rady
160
Miejskiej
160
w Mielcu
100
nr
80 XXXVII/237100
97
z dnia
100
6 sierpnia
1997 r.
100
120/14
1
100
409/21
2
130
360/23
1
100
413/26
2
160
430/23
2
140
325/26
2
100
190/22
199/21
2
2
80
80
213/21
2
90
217/21
2
90
231/22
2
100
352/24
2
100
295/24
3
120
1. topola biała
2. topola biała
3. topola
17
kanadyjska
18
4. topola biała
19
5. topola biała
20
6. topola biała
7. topola
21
kanadyjska
22
8. topola szara
23
"Błonia Rzochowskie 9. topola szara
9
24
10. topola biała
nad Wisłoką"
25
11. topola biała
26
12. topola biała
27
13. topola biała
28
14. topola biała
29
15. topola biała
30
16. topola biała
31
17. topola biała
32
18. olsza czarna
33
19. olsza czarna
34
20. olsza czarna
ul. Kolejowa 23
35 10
lipa szerokolistna
(pod lasem)
1. żywotnik
36
zachodni
2. żywotnik
37
zachodni
3. lipa
38
drobnolistna
4. kasztanowiec
39
zwyczajny
40
5. dąb szypułkowy
6. lipa
41
drobnolistna
7. lipa
Park Podworski
42
13
drobnolistna
w Wojsławiu
43
8. grab zwyczajny
44
9. grab zwyczajny
10. grab
45
zwyczajny
11. grab
46
zwyczajny
12. grab
47
zwyczajny
13. jesion
48
wyniosły
14. grab
49
zwyczajny
symbol pracy:
426 2012 4-321
8
48
1
2
3
4
55
56
ul. Jędrusiów
ul. Żwirki i Wigury
15. lipa
drobnolistna
16. lipa
drobnolistna
17. lipa
drobnolistna
18. klon polny
19. lipa
drobnolistna
1. dąb szypułkowy
2. jesion wyniosły
57
ul. Żeromskiego
(teren prywatny)
3. bluszcz
pospolity
50
51
52
53
54
5
6
7
419/24
3
130
386/20
3
110
435/22
3
140
260/20
3
80
466/22
2
150
310/20
250/15
1
2
100
70
10 śred/8
8
Uchwała
Rady
Miejskiej
w Mielcu
nr
XXII/206/
okaz kwitnący
2000
z dnia
9 listopada
2000 r.
POZOSTAŁE FORMY OCHRONY PRZYRODY
Tereny leśne znajdujące się w granicach miasta oraz przylegające do niego od strony
wschodniej, zostały zaliczone do ochronnych obszarów leśnych na podstawie Uchwały Nr
XIX/66/83WRN w Rzeszowie z dnia 20.10.1983 r.
symbol pracy:
426 2012 4-321
49
3. DOTYCHCZASOWA REALIZACJA ZADAŃ W ZAKRESIE
OCHRONY ŚRODOWISKA
W ostatnich latach miasto Mielec zrealizowało wiele inwestycji w mieście w zakresie ochrony
środowiska:
w ochronie powierzchni ziemi:
•
wybudowano Miejskie Składowisko Odpadów Komunalnych - pierwsze w historii miasta
legalne składowisko odpadów komunalnych (1995 -1997 r.),
•
utworzono Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Sp. z o.o. w Mielcu, jako firmę zajmującą
się kompleksową obsługą Miejskiego Składowiska Odpadów Komunalnych,
•
zakupiono kompaktor (1997 r.) i prasę belującą odpady VPO 80 z bocznym wsadem (2000 r.)
na składowisko odpadów komunalnych,
•
wprowadzono selektywną zbiórkę na terenie miasta Mielca (od 1997 r.) oraz wdrożono
„Program selektywnej zbiórki odpadów komunalnych – SZANUJ ŚRODOWISKO
SEGREGUJ ODPADY” (od 2000 r.),
•
wdrożono kompleksowy program selekcji odpadów - stworzono 42 „poletka ekologiczne”, na
których ustawiono pojemniki na surowce wtórne: złom, plastik, szkło, makulaturę oraz
zorganizowano odbiór akumulatorów i baterii poprzez sieć stacji benzynowych i sklepów AGD,
•
zrekultywowano zamknięte składowisko odpadów komunalnych na osiedlu Smoczka
z odgazowaniem, odwodnieniem i zagospodarowaniem terenu w kierunku terenów zielonych
(1996 -2001r.),
•
wykonano odgazowanie nowego składowiska (wybudowano studnie oraz sieci zbierające)
(2001 r.),
•
przygotowano projekt pozwolenia na budowę oraz wniosek o środki pomocowe dla
przedsięwzięcia pn. ”BUDOWA II KWATERY SKŁADOWISKA ODPADÓW KOMUNALNYCH
W MIELCU” (od 2001 r.),
•
wprowadzono system zbiórki surowców wtórnych u źródła w systemie workowym na osiedlu
K. Wielkiego (łącznie około 250 posesji) – (2001 r.),
•
rozszerzono system zbiórki surowców wtórnych u źródła w systemie workowym na osiedle
Cyranka Pł. i osiedle Wolności (łącznie około 1000 posesji),
•
od roku 2002 zapoczątkowano zbiórkę szkła z rozdziałem na szkło kolorowe i szkło
bezbarwne w systemie workowym, a następnie także na „poletkach ekologicznych”,
•
przygotowano wniosek o pozyskanie środków na zakup linii sortowniczej do sortowania
odpadów wyselekcjonowanych u źródła z selektywnej zbiórki (rok 2002/2003; koszt ~ 800 tys.
zł).
Powyższe działania były uzupełnione aktywną edukacją w zakresie gospodarki odpadami, m.in.
realizowanymi w formie:
symbol pracy:
426 2012 4-321
50
•
warsztatów dla pracowników urzędów i radnych (szkolenie pn. „Informowanie społeczności
lokalnych – gospodarka odpadami w Mielcu” - 12 kwietnia 2001 r.) oraz kursu dla nauczycieli:
(pn. „Metody nauczania z zakresu segregacji odpadów, recyklingu i ograniczania strumienia
odpadów” - 11 kwietnia 2001 r.),
•
wystawy i konkursu plastycznego z nagrodami dla dzieci i młodzieży pn. ”Jak zmniejszyć górę
śmieci”,
Opracowano szereg materiałów drukowanych dla różnych grup odbiorców, np.:
•
broszurę pn. „Co każdy mieszkaniec Mielca o odpadach wiedzieć powinien ?”,
•
komunikaty prasowe,
•
plakat dotyczący sposobów segregacji odpadów,
•
plakat pn. „Szanuj środowisko – segreguj odpady” (z postacią Ducha-Śmieciucha),
•
ulotkę dotycząca sposobu segregacji odpadów,
•
nadruki na kontenerach (workach) do selektywnej zbiórki odpadów,
•
broszurę pn. „Jak każdy mieszkaniec Mielca może unikać odpadów ?”,
•
podział godzin, zakładkę do książek,
•
podręcznik pn. „Wędrówki Ducha - Śmieciucha – czyli jak skutecznie zapobiegać zaśmiecaniu
środowiska” (od września roku 2002/2003 był włączony do programu nauczania uczniów szkół
podstawowych i gimnazjów),
•
poradnik metodyczny dla nauczycieli pn. ”Jak skutecznie zapobiegać zaśmiecaniu
środowiska” (od września roku 2002/2003 był pomocny przy realizacji programu nauczania).
Przy udziale grup młodzieżowych rozpoczęto realizację programu „doradców domowych” jako
formy rozpowszechniania i monitorowania zasad segregacji.
W dniach 1-5.05.2002 r. harcerze
rozpowszechniali wśród mieszkańców osiedli: K. Wielkiego, Cyranka Pł. i Wolności ulotki i kalendarze
oraz pierwsze pakiety worków na odpady (łącznie około 850 kompletów). Program edukacji był
monitorowany dzięki specjalnie skonstruowanej ankiecie, w której mieszkańcy Mielca sami oceniają
organizację zbiórki odpadów oraz sposób i czytelność docierających do nich informacji.
w zakresie ochrony wód:
nastąpiło porządkowanie gospodarki wodno-ściekowej, na które złożyły się:
•
1
przygotowanie projektu budowy oczyszczalni ścieków dla miasta Mielca i gmin sąsiednich
oraz kolektorów łączących istniejącą sieć kanalizacji 2,
1
2
Działanie I obejmuje budowę nowej mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków z usuwaniem związków biogennych, opartej na
wielofazowym procesie osadu czynnego z napowietrzaniem drobnopęcherzykowym w strefie tlenowej, i pełną przeróbkę osadów.
W zakresie gospodarki osadowej przewidziano odrębne zagęszczanie osadów wstępnych i nadmiernych, fermentację metanową osadów
zmieszanych, wykorzystanie powstałego biogazu poprzez produkcję z niego energii elektrycznej skojarzonej z odzyskiem ciepła,
odwadnianie i higienizację osadów przefermentowanych.
Działanie II obejmuje budowę kolektorów łączących istniejącą sieć kanalizacji w jedną całość umożliwiającą odprowadzenie całej ilości
ścieków od 80 000 mieszkańców do projektowanej oczyszczalni. Są to kolektory:
1. Kolektor „ZAKOLE” na odcinku O1 – B0, którego zadaniem będzie przejęcie ścieków z obszarów południowo-wschodnich miasta,
zrzucanych w chwili obecnej bezpośrednio do rzeki i odprowadzenie ich do projektowanej oczyszczalni ścieków.
2. Kolektor „B” na odcinku B2 – B5 – D1, którego zadaniem będzie przejęcie ścieków z przepompowni ścieków „Smoczka” oraz Os.
Cyranka i odprowadzenie ich do istniejącego kolektora B Ø 1000.
3. Kolektor „E” na odcinku E3-E3, którego zadaniem będzie przejęcie ścieków z Os. Poręby Wojsławskie i odprowadzenie ich do
istniejącego kolektora w ulicy Kard. Wyszyńskiego.
symbol pracy:
426 2012 4-321
51
W celu realizacji projektu oczyszczalni ścieków wykonano: projekt budowlany, wykupiono grunty
pod inwestycję, uzyskano kwalifikację do funduszu pomocowego ISPA oraz prowadzono starania
o pozyskiwanie funduszy na jej budowę (od 1996 r.; koszt ~ 100 mln zł). Będzie to oczyszczalnia typu
biologiczno-mechanicznego o przepustowości ok. 14 700 m3/d, która zlokalizowana będzie na terenie
Złotnik (powiększony teren obecnej oczyszczalni). Oczyszczalnia ta obsługiwać będzie miasto Mielec
i gminy sąsiednie (wiejskie: Mielec, Tuszów Narodowy, Przecław; prowadzone są negocjacje
z gminami Padew Narodowa, Czermin i Gawłuszowice).
•
wybudowano kanalizację sanitarną w osiedlu Dziubków, Borek Niski, Cyranka, ul. Wiosenna,
•
w trakcie realizacji jest kanalizacja w osiedlu Wojsław (w I etapie, w latach 1994 r. -2001r.
wybudowano około 20 km),
•
wybudowano Stację Uzdatniania Wody w Mielcu wyposażając ją w ozonatory i filtry węglowe
(1993 r.-1996 r.),
•
wybudowano sieć wodociągową w osiedlu Wojsław, Rzochów, Mościska. Woda dotarła do
najbardziej peryferyjnych ulic miasta: Witosa, Modelarska, Wiesiołowskiego, Żegoty, Kolejowa
w Rzochowie (łącznie około 30 km w latach 1993 r.-1997 r.)oraz na ul. Orla (2002 r.),
•
wybudowano kanalizację deszczową np. Borek Niski, na ul. Długiej,
•
przygotowano modernizację kolektorów na os. Niepodległości.
w zakresie ochrony przyrody:
•
ustanowiono Uchwałą Rady Gminy nowe pomników przyrody żywej (drzewa: dąb szypułkowy,
jesion wyniosły, pnącze: bluszcz pospolity – w 2001r.),
•
opracowano ocenę przyrodniczą: parków miejskich oraz drzewostanu w parku przy Dworku
Oborskich (2001 r.),
•
konserwowano zabytkowy drzewostan oraz zieleń w Parku Podworskim przy Dworku
Oborskich (2001/2002 r.),
•
konserwowano i pielęgnowano drzewa pomniki (8 szt. – 2002 r.),
•
wykonano zabiegi pielęgnacyjne - ukształtowano korony na starodrzewie (plac AK, park przy
kinie Bajka –2002 r.),
•
utworzono nowe zieleńce, m.in. zielone obiekty rekreacyjne koło MOSIR.
inne:
•
opracowywano koncepcje, uzyskiwano decyzje o warunkach zabudowy, wykupywano tereny,
pozyskiwano środki z funduszy europejskich (PHARE 2000, PHARE 2002) dla różnych
inwestycji (dla: obwodnicy Dębica - Tarnobrzeg; ”Przebicie na most”, ”Przebicie
Kwiatkowskiego-Witosa do SEE”, ”Przebicie Wojska Polskiego-Sienkiewicza do SEE”,
”Przebicie Wolności-Korczaka-Witosa”),
•
przeprojektowano i zmodernizowano oświetlenie uliczne w mieście wprowadzając oprawy
energooszczędne - 51% oszczędności (w latach 1996 r.-1999 r. na obszarze 2/3 powierzchni
miasta),
symbol pracy:
426 2012 4-321
52
•
współfinansowano modernizacje kotłowni w celu likwidacji niskiej emisji - przebudowa
kotłowni: I LO w Mielcu (1998 r. -1999 r.), S.P. Nr 12 w Mielcu na osiedlu Rzochów (2000 r.2001 r.),
•
współfinansowano karosowanie specjalistycznego samochodu ratownictwa chemicznoekologicznego,
•
modernizowano i przebudowywano rowy melioracyjne oraz inne urządzenia odprowadzające
wody opadowe z terenu miasta - łącznie około 20 km (1998 r.-2002 r.),
•
zakupiono kosze uliczne na odpady, likwidowano dzikie wysypiska, wprowadzono
uregulowania prawne oraz egzekwowano wywóz nieczystości stałych i płynnych z
gospodarstw indywidualnych i podmiotów gospodarczych.
w zakresie edukacji ekologicznej:
Władze samorządowe miasta Mielca prowadzą szeroką działalność edukacyjną w zakresie
ochrony środowiska. Obejmuje ona głównie problematykę zagrożeń środowiskowych miasta,
popularyzację dziedzictwa przyrodniczego i problemów jego ochrony, a także publikują przewodniki po
ścieżkach przyrodniczo-edukacyjnych w Mielcu. Z funduszy miejskich dofinansowywane są działania
w zakresie edukacji ekologicznej prowadzonej przez szkoły oraz podmioty zewnętrzne - konkursy,
zakup pomocy naukowych i sprzętu niezbędnego do realizacji programów edukacyjnych, wyposażanie
pracowni, a także wydawnictwa o tematyce ekologicznej.
W zakresie edukacji ekologicznej miasto Mielec wspierało lub organizowało w różnym stopniu
następujące przedsięwzięcia:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
akcję - Sprzątanie Świata, od 1997 r.,
Mielecki Tydzień Ekologiczny, 1999 r.,
Batalia o czysty Mielec, 1999 r.,
Czysta Wisła i Rzeki Przymorza, od 1999 r.,
Czyste wody - zdrowe ryby, 1999 r.,
Mielczanin - wydanie specjalne o treści ekologicznej, od 1999 r.,
II Doroczne Spotkanie Klubów „Czysty Biznes” (nagroda Prezydenta Miasta), 2000 r.,
Warunki ekorozwoju w województwie podkarpackim (konferencja), 2000 r.,
Bliżej natury, 2000 r.,
Moda Ekologiczna, 2001 r.,
Turniej Ekologiczny o Puchar Przechodni Mistrza Ekologii, 2001 r.,
Jak zmniejszyć górę śmieci ? 2001 r.,
Program edukacji ekologicznej mieszkańców Mielca w zakresie gospodarki odpadami, od
marca 2001 r.,
Powiatowy Konkurs Ekologiczny "Ziemia jest tylko jedna", 2001 r.,
Przemysł podkarpackiego a stan środowiska w regionie, 2001 r.,
Przemysł a przyroda w twoim mieście, 2001 r.,
Zielona przyszłość, 2001 r.,
Spotkanie Ekologiczne Szkół Podstawowych ”Moim domem Zielona Ziemia”, 2004 r.,.
Konkurs Ekologiczny ”Chrońmy Nasz Dom – Ziemię”, 2004 r.,
Konkurs Plastyczny pt. ”Strój Ekologiczny” , 2004 r.,
Turniej Ekologiczny o Puchar Przechodni Mistrza Ekologii, 2004 r.,
Konkurs Przyrodniczy ”Omnibus”, 2004 r.,
Powiatowy Konkurs Ekologiczny, 2004 r.,
Wydawnictwa ekologiczne opracowywane przez nauczycieli i uczniów pod kierunkiem
doradców metodycznych, 2004 r..
symbol pracy:
426 2012 4-321
53
W
ostatnich
latach
2002-2003
mielecka
gmina
wydała
około
8,3
%
środków
z budżetu na inwestycje związane z gospodarką komunalną i ochroną środowiska naturalnego. Do
najważniejszych i największych inwestycji ekologicznych w ostatnich latach należały
-
budowa dróg,
-
budowa kanalizacji,
-
likwidowanie tzw. niskiej emisji zanieczyszczeń powietrza.
W 2003 r. w celu przeciwdziałania zanieczyszczeniu wód i zwiększeniu zasobów wodnych:
-
przygotowano przetarg na budowę oczyszczalni ścieków,
-
wybudowano kanalizację na osiedlu Wojsław, (3 km),
-
wybudowano kanalizację na osiedlu Mościska, (2,6 km),
w celu likwidacji niskiej emisji:
-
zmodernizowano budynki rotacyjne (w tym: wymieniono okna na energooszczędne
oraz
ocieplono przegrody budowlane),
-
zmodernizowano budynek Urzędu Miejskiego (w tym: wymieniono okna na energooszczędne
oraz ocieplono przegrody budowlane),
w zakresie rozwiązywania problemów gospodarki odpadami,:
-
utrzymano czystość na terenie lasów, w tym odbierano odpady z likwidacji „dzikich wysypisk”,
w ramach renowacji i odbudowy zieleni:
-
nasadzono drzewa i krzewy w pasach drogowych,
-
sfinansowano opracowania z zakresu przyrody i ochrony środowiska w mieście Mielcu,
w ramach przeciwdziałania nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska:
-
zakupiono komputer, oprogramowanie, opłacono licencję za korzystanie z systemów
informatycznych oraz szkolenia,
w zakresie działań pośrednio służącym ochronie przed hałasem:
-
wybudowano ul. Kazimierza Jagiellończyka (0,6 km),
-
wybudowano ul. Zwycięstwa (0,37 km),
-
wybudowano ul. Usługową i Kasztanową (0,4 km),
-
wybudowano ul. Gardulskiego (0,34 km),
-
wybudowano ul. Zawale (0,25 km),
-
wybudowano ul. Miłą (0,3 km),
-
wybudowano ul. G. Piramowicza (0,2 km),
-
wybudowano ulicę i parking pomiędzy Domem Pomocy Społecznej, a kościołem Trójcy
Przenajświętszej.
symbol pracy:
426 2012 4-321
54
4.
PODSUMOWANIE
W świetle analizy danych monitoringowych, opracowań specjalistycznych, związanych ze
stanem środowiska Mielca, dokumentów strategicznych różnego szczebla oraz wyników konsultacji
społecznych, do najważniejszych problemów środowiskowych miasta zaliczyć należy:
-
zanieczyszczenie wód powierzchniowych,
-
zagrożenie hałasem komunikacyjnym,
a w dalszej kolejności
-
zagrożenia związane ze składowaniem odpadów (problematyka ta jest przedmiotem oddzielnego
dokumentu – Planu Gospodarki Odpadami dla miasta Mielca).
Lokalnie istotne znaczenie ma także zanieczyszczenie powietrza związane głównie z niską
emisją ze źródeł komunikacyjnych i stacjonarnych (indywidualnych i lokalnych kotłowni).
Większość problemów jest naturalną konsekwencją znacznego zagęszczenia sieci osadniczej
i transportowej, a także – choć w coraz mniejszym stopniu – wynikają one z działalności
przemysłowej.
Należy
przewidywać,
że
poprawa
klimatu
akustycznego
może
nastąpić
w perspektywie 5-8 lat, przy czym wymagać to będzie systemowych działań w zakresie polityki
transportowej – zarówno inwestycyjnych, jak organizacyjnych.
Zasadnicze zmniejszenie obciążenia wód powierzchniowych ściekami bytowymi może
nastąpić w perspektywie najbliższych kilku lat, długookresowych działań będzie natomiast wymagać
zmniejszenie oddziaływania zanieczyszczeń obszarowych (napływy zanieczyszczeń z terenów
sąsiednich oraz związanych z opadami).
Do spraw, których rozwiązanie wymaga dalszych, planowych działań należą także:
-
problemy bezpieczeństwa chemicznego i zagrożenia związane z ekstremalnymi zjawiskami
atmosferycznymi.
Do problemów obecnie postrzeganych jako mniej istotne, lecz wymagających stałej uwagi
należą zagrożenia ze strony promieniowania elektromagnetycznego.
symbol pracy:
426 2012 4-321
55
LITERATURA
1. Kondracki J., Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa 2000 r.
2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Mielca, 2000 r.
3. Rocznik statystyczny dla woj. podkarpackiego, Rzeszów 2003 r.
4. Ocena aktualności „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
miasta Mielca”, 2004 r.
5. Analiza stopnia uciążliwości hałasu drogowego przy głównych trasach komunikacyjnych
miasta Mielca, WIOŚ Rzeszów, 1997 r.
6. Stan środowiska w województwie podkarpackim w 2002 r., WIOŚ Rzeszów, 2002., (Biblioteka
Monitoringu Środowiska)
7. Monitoring zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego I etap SSE „EURO- PARK” Mielec,
WIOŚ Rzeszów, listopad, 1999 r.
8. Wytyczne w zakresie ochrony środowiska do wydawania decyzji o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu dla obiektów zlokalizowanych na terenie Specjalnej Strefy
Ekonomicznej „EURO-PARK MIELEC” w związku ze zmianą ustaleń planu zagospodarowania
przestrzennego, Zespól Usług Ekologicznych „Eko-Projekt”, 1998 r.
9. Monitoring zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego I etap SSE „EURO- PARK” Mielec,
WIOŚ Rzeszów, listopad, 1999 r.
10. Wstępne opracowanie wyników pomiarów imisji powietrza atmosferycznego w rejonie SSE
„EURO-PARK” Mielec, WIOŚ Rzeszów, lipiec 2002 r.
11. Wstępne opracowanie wyników pomiarów imisji powietrza atmosferycznego w rejonie SSE
„EURO-PARK” Mielec, WIOŚ Rzeszów, listopad 2002 r.
12. Opracowanie wyników pomiarów imisji powietrza atmosferycznego w rejonie SSE „EUROPARK” Mielec, WIOŚ Rzeszów, czerwiec 2003 r.
13. Informacja o wynikach kontroli przeprowadzonych przez WIOŚ w Rzeszowie. Delegatura
w Tarnobrzegu w 2000 r. w obiektach o podstawowym znaczeniu dla powiatu mieleckiego,
WIOŚ Rzeszów. Delegatura Tarnobrzeg, luty 2001 r.
14. Informacja o wynikach kontroli przeprowadzonych w 2002 r. przez WIOŚ w Rzeszowie
w obiektach o podstawowym znaczeniu dla powiatu mieleckiego i tworzących go gmin,
Podkarpacki WIOŚ Rzeszów, grudzień 2002 r.
15. Informacja o wynikach kontroli zakładów SSE „EURO-PARK” Mielec, WIOŚ Rzeszów.
Delegatura Tarnobrzeg 2003 r.
16. Informacja o wynikach kontroli przeprowadzonych w 2003 r. przez WIOŚ w Rzeszowie
w obiektach o podstawowym znaczeniu dla powiatu mieleckiego i tworzących go gmin,
Podkarpacki WIOŚ Rzeszów, styczeń 2004 r.
17. Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energie elektryczną i paliwa gazowe miasta
Mielca, ENERGOPROJEKT – Warszawa SA ., lipiec 2001 r.
symbol pracy:
426 2012 4-321
56
18. Ocena przyrodnicza obszaru miasta Mielca, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej. Oddział
w Przemyślu. Pracownia Sozologiczna, marzec 1995 r.
19. Leśny Park Miejski, PW KRAMEKO Sp. z o.o., 2001 r.
20. Kopie fragmentów raportów oddziaływania na środowisko dla stacji telefonii cyfrowej
(3 szt.)
21. Raport o stanie miasta Mielca i informacja na temat miejskich zadań inwestycyjnych
zrealizowanych w Mielcu roku 2003. Materiały informacyjne zamieszczone na stronie
internetowej UM w Mielcu
symbol pracy:
426 2012 4-321
57
WYKAZ ZASTOSOWANYCH TERMINÓW I SKRÓTÓW
Terminy
Termin
Definicja
1
2
acquis communautaire
allochtoniczny
antropopresja
Biochemiczne
Zapotrzebowanie Tlenu
(BZT)
biodegradacja
Chemiczne
Zapotrzebowanie Tlenu
(ChZT)
chlorofil a
dB (decybel)
degradacja środowiska
EMAS
emisja
niezorganizowana
emisja zorganizowana
eutrofizacja
imisja
implementacja
mezoregion
miano coli
nadzwyczajne
zagrożenie środowiska
symbol pracy:
dorobek prawny Unii Europejskiej
obcy, pochodzący z zewnątrz, z innego środowiska lub obszaru czynnik lub
składnik
nasilające się oddziaływanie człowieka na komponenty środowiska poprzez
nie w pełni kontrolowane, uboczne efekty działalności gospodarczej
wskaźnik zanieczyszczenia wód oznaczający ilość tlenu zużywanego do
mineralizacji (utleniania) związków organicznych zawartych w
zanieczyszczonej wodzie, stosowany najczęściej do oznaczenia ilości
ścieków organicznych
proces niszczenia (unieszkodliwiania) związków chemicznych szkodliwych
dla środowiska, w wyniku działania bakterii
umowny wskaźnik zanieczyszczenia wód związkami organicznymi i
niektórymi nieorganicznymi (sole żelazawe, azotyny, siarczki itp., związki
redukujące), oznaczający ilość tlenu (w mg/dm3) pobranego z utleniacza w
określonych warunkach, oznaczenie ChZT polega na utlenianiu (w
temperaturze wrzenia wody) zawartych w wodzie związków organicznych i
niektórych nieorganicznych za pomocą mieszaniny dwuchromianu
potasowego i kwasu siarkowego
wskaźnik określający zdolność rozwoju glonów w wodzie
jednostka logarytmiczna stosowana do określenia poziomu mocy
akustycznej lub poziom natężenia dźwięku
każde obniżenie wartości, jakości lub roli poszczególnych komponentów
(elementów) środowiska, będące efektem działalności człowieka
rozporządzenie Nr 1836/93 dotyczące zasad opracowania i wprowadzania
polityki ochrony środowiska i programu jej realizacji ustalone przez Unię
Europejską
w 1993 roku
emisja pochodząca ze źródeł przypadkowych np. wysypisk, nieszczelności
instalacji
emisja ze źródeł zorganizowanych (np. kominy fabryczne, wentylatory)
proces starzenia się akwenów w wyniku nadmiaru substancji troficznych
(zwłaszcza fosforu i azotu), wzrasta wtedy ilość glonów i zwiększa się
zużycie tlenu
wielkość stężeń zanieczyszczeń powietrza w określonym miejscu i czasie,
wyrażana w jednostkach wagowych na jednostkę objętości powietrza
wdrożenie, zrealizowanie w praktyce
jednostka klasyfikacji geomorfologicznej obszarów geograficznych np.
wyżyna, pasmo górskie, pojezierze itp.
najmniejsza objętość wody (wyrażona w cm3), w której wykrywa się jeszcze
pałeczki okrężnicy (Escherichia coli), bakterie te nie są bezpośrednio
niebezpieczne dla człowieka, lecz ich występowanie (np. w wodzie) jest
wskaźnikiem obecności bakterii chorobotwórczych
zagrożenie środowiska spowodowanego gwałtownym zdarzeniem, nie
będącym klęską żywiołową, lecz mogącym stwarzać znaczne
niebezpieczeństwo dla stanu środowiska i dla ludzi
426 2012 4-321
58
1
najlepsza dostępna
technika
niska emisja
non
Odnawialne Źródła
Energii (OZE)
organy administracji
poważna awaria
przemysłowa
saprobizacja
substancja
niebezpieczna
termomodernizacja
zrównoważony rozwój
symbol pracy:
2
najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i
metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa
ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie
emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczenie emisji i
wpływu na środowiska jako całość, z tym że pojęcie:
a) „technika” oznacza zarówno stosowaną technologię, jak i sposób, w jaki
dana instalacja jest projektowana, wykonywana, eksploatowana oraz
likwidowana,
b) „dostępne techniki” oznacza techniki o takim stopniu rozwoju, który
umożliwia ich praktyczne zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu,
z uwzględnieniem warunków ekonomicznych i technicznych oraz
rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla środowiska, a które to
techniki prowadzący daną działalność może uzyskać,
c) „najlepsza technika” oznacza najbardziej efektywną technikę w
osiąganiu wysokiego ogólnego poziomu ochrony środowiska jako
całości
emisja zanieczyszczeń do powietrza z emitorów o wysokości do 40 m
woda pozaklasowa
źródła naturalne, nie wyczerpujące się w trakcie wytwarzania energii, np.
wiatr, promieniowanie słoneczne, energia geotermalna, energia fal i pływów
morskich, energia cieplna mórz i oceanów, biomasa
tutaj terenowe organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu
terytorialnego
poważna awaria w zakładzie – zdarzenie, w szczególności emisja, pożar
lub eksplozja, powstała w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania
lub transportu, w którym występuje jedna lub więcej niebezpiecznych
substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia
lub zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego zagrożenia z
opóźnieniem
proces nadmiernego użyźniania zbiornika wodnego lub jego części,
wywołany dopływem nadmiernej ilości allochtonicznej substancji
organicznej (np. ścieków komunalnych), w wyniku czego zostaje obniżona
zdolność produkcji biologicznej
jedna lub więcej substancji albo mieszania substancji, które ze względu na
swoje właściwości chemiczne, biologiczne lub promieniotwórcze mogą, w
razie nieprawidłowego obchodzenia się z nimi, spowodować zagrożenie
życia lub zdrowia ludzi lub środowiska, substancją niebezpieczną może być
surowiec, produkt, półprodukt, odpad, a także substancja powstała w
wyniku awarii
przedsięwzięcie polegające na ograniczeniu potrzeb cieplnych w obiektach
kubaturowych, strat ciepła w sieciach przesyłowych oraz zwiększenie
efektywności energetycznej w źródłach ciepła
rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania
działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem
równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów
przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania
podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli
zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń
426 2012 4-321
59
Skróty
Skrót
Wyjaśnienie
1
2
BAT
b.d.
BOŚ
BZT
ChZT
c.o.
c.w.u.
EEA
EMAS
G
GFOŚiGW
GPZON
GZWP
ICLEI
IOŚ
IPPC
ISO 14 000
ISPA
M
MFOŚiGW
MENIS
M-K-G OChK
MOŚZNiL
MPGK
NFOŚiGW
OECD
OZE
PFOŚiGW
PGO
PHARE
PSP
RLM
RZGW
SAPARD
sc
SP
SSE
symbol pracy:
Best Available Techniques
(najlepsza dostępna technika)
brak danych
Bank Ochrony Środowiska
Biochemiczne Zapotrzebowanie Tlenu
Chemiczne Zapotrzebowanie Tlenu
centralne ogrzewanie
ciepła woda użytkowa
Europan Environmental Agency
(Europejska Agencja Ochrony Środowiska)
Eko-Managament and Audit Scheme
(System zarządzania i audytowania środowiskowego)
Gimnazjum
Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Gminne Punkty Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych
Główny Zbiornik Wód Podziemnych
International Council of Local Environmental Initiatives
(Międzynarodowa Agencja do Spraw Środowiska dla Samorządów
Lokalnych)
Inspekcja Ochrony Środowiska
Integrated Pollution Prevention and Control
(Zintegrowanie systemu zapobiegania, ograniczenia i kontroli
zanieczyszczeń)
seria norm dotyczących systemów zarządzania środowiskowego,
zatwierdzonych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną ISO
Instrument for Structural Policies for Pre-Accession
(Instrument Przedakcesyjnej Polityki Strukturalnej)
Mieszkaniec
Miejski Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Ministerstwo Edukacji Narodowej i Szkolnictwa
Mielecko-Kolbuszowsko-Głogowski Obszar Chronionego Krajobrazu
Minister Ochrony Środowiska, Zasobów naturalnych i Leśnictwa
Miejskie Przedsiębiorstwo gospodarki Komunalnej
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Organization for Economic Cooperation and Development
(Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju)
Odnawialne Źródła Energii
Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Program Gospodarki Odpadami
Poland and Hungary: Assistance in Restructuring Economies
(Program Wspomagający Przemiany Gospodarcze w Polsce i na
Węgrzech)
Państwowa Straż Pożarna
równoważna liczba mieszkańców
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej
Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development
(Przedakcesyjny Instrument Wsparcia Rolnictwa i Obszarów Wiejskich)
sieć cieplna
Szkoła Podstawowa
Specjalna Strefa Ekonomiczna „EURO-PARK Mielec”
426 2012 4-321
60
1
TINA
UE
WFOŚiGW
WHO
WIOŚ
WSSE
WZKiOL
ZUOK
ZWiK
symbol pracy:
2
Transport Infrastructure Needs Assessment
(Wsparcie Potrzeb Infrastruktury w Zakresie Transportu)
Unia Europejska
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
World Health Organization
(Światowa Organizacja Zdrowia)
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna
Wojewódzkie Zarządzanie Kryzysowe i Ochrona Ludności
Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych
Zakład Wodociągów i Kanalizacji
426 2012 4-321
61
ZAŁĄCZNIK nr 1.1.
Wielkość emisji zanieczyszczeń do powietrza na terenie
województwa podkarpackiego i miasta Mielca
w latach 2001-2003
symbol pracy:
426 2012 4-321
62

załącznik nr 1 - urząd miejski w mielcu

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zmiana adresu najemcy właściciela

pobierz - BIP PUP Mielec

Gotowy Plakat

Nie budzić upiorów.

Lodówki prosto z zakładu lotniczego W filmie pt. „Indiana Jones i