Informacja z wizyty studyjnej w regionie Côtes d`Armor we Francji w

Europejski Fundusz Rolny na rzecz
Rozwoju Obszarów Wiejskich
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.: Europa inwestująca w obszary wiejskie.”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Instytucja Zarządzająca PROW 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Informacja z wizyty studyjnej w regionie Côtes d’Armor we Francji
w ramach Programu Odnowy Wsi Województwa Warmińsko-Mazurskiego
„Wieś Warmii, Mazur i Powiśla miejscem, w którym warto żyć…”
Karol Syta
UMiG w Rucianem – Nidzie
W dniach 29.09 – 03.10.2014r. jako przedstawiciel Gminy Ruciane – Nida, w tym dwóch miejscowości
(Ukta i Wejsuny) zakwalifikowanych w 2014roku do Programu Odnowy Wsi Województwa Warmińsko
– Mazurskiego „Wieś Warmii, Mazur i Powiśla miejscem, w którym warto żyć …”, uczestniczyłem
w wizycie studyjnej w regionie Côtes d’Armor we Francji. Wyjazd został zorganizowany
i sfinansowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko – Mazurskiego w Olsztynie
(Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa). W wyjeździe udział wzięło 45 osób z terenu
naszego województwa, w tym Pani Mariola Małyska – Lider Grupy Odnowy Miejscowości
w Wejsunach.
Celem wizyty było:

poznanie modelu działania odnowy wsi we Francji, w szczególności w regionie
partnerskim Cotes d’Armor, w miejscach które mają duże doświadczenie w rozwoju
lokalnym kierowanym przez społeczność,

inspiracja do podejmowania nowych inicjatyw w ramach Programu Odnowy Wsi
Województwa Warmińsko – Mazurskiego.
Za najcenniejsze doświadczenie zdobyte podczas wyjazdu uważam:

możliwość poznania w praktyce zasad funkcjonowania samorządu terytorialnego
Francji (gminy są wielkości naszych sołectw, ich zakres zadań i większe pieniądze
pozwalają im na dużą elastyczność i finansowanie liczniejszych inicjatyw
społecznych),

powinniśmy bardziej angażować się w sprawy społeczne m.in. poprzez pracę
w stowarzyszeniach lub innych grupach sformalizowanych (moim zdaniem jest to
dobra metoda na zwiększenie roli obywateli, efektywniejsze osiągnięcie ambitnych
celów, zwiększenie oddolności działania) – Francuz należy średnio do 3
stowarzyszeń, które najczęściej tworzy się aby rozwiązać jeden konkretny problem.
Czynnikami sukcesu inicjatyw francuskich na obszarach wiejskich moim zdaniem są:

oddolność działania, kiedy pomysły i realizacja ma miejsce „na dole”, wysoki stopień
organizacji mieszkańców, ich zaangażowanie i wiara w odniesienie sukcesu,

elastyczność działania samorządów wynikająca z faktu, że gminy są mniejsze
i zamożniejsze, przez co są bliżej ludzi i łatwiej jest im rozwiązać lokalne problemy,

duży kapitał ludzki – ludzie chętnie i często udzielają się w stowarzyszeniach,
znajdują czas na pracę na rzecz ogółu, sami szukają rozwiązań nurtujących ich
problemów, są świadomi swoich praw i obowiązków,

wszyscy przykładają dużą wagę do roli rodziny oraz rozwoju intelektualnego
i fizycznego dzieci.
Możliwości podjęcia współpracy z Francuzami na obszarach wiejskich moim zdaniem to:

współpraca kulturowa – dogłębne poznanie kultury i zwyczajów francuskich,
zaprezentowanie kultury mazurskiej,

współpraca rolno – spożywcza: zdobycie wiedzy na temat produkcji serów, napojów
alkoholowych (cydr), tworzenia produktu regionalnego, budowania systemu
dystrybucji, zrzeszania się w ramach klastrów, stowarzyszeń, grup producenckich itp.,

budowanie partnerstw, których przedmiotem byłaby wymiana wiedzy i doświadczeń:
wspólne badanie posiadanych zasobów, możliwości i kierunków rozwoju, a następnie
szukanie podobieństw, jak również wspólnych problemów, rozwiązania których
moglibyśmy się wspólnie podjąć,

współpraca na rzecz dzieci i młodzieży – zagospodarowanie czasu wolnego, wyjazdy,
wspólny wypoczynek, wymiana kulturowa, wspólna animacja czasu wolnego,
przyjmowanie grup zorganizowanych, nauka języka,

budowanie relacji międzyludzkich – wymiana rodzin (przyjmowanie rodzin francuskich
u siebie, a następnie rewizyta).
Dodatkowo wśród uczestników wyjazdu narodził się pomysł założenia wspólnego stowarzyszenia
obejmującego sołectwa z terenu naszego województwa, które uczestniczą w Programie. Jego celem
byłaby wymiana wiedzy i doświadczeń, pomoc w organizacji inicjatyw, które z powodzeniem
zrealizowano w innych gminach, organizowanie wizyt studyjnych (poznawanie i pokazywanie dobrych
przykładów, stanowiących zachętę do podjęcia podobnych inicjatyw u siebie).
Najciekawsze francuskie inicjatywy i pomysły:

Saint-Thelo – miejscowość, której tematem przewodnim jest LEN: temat
przewodni wsi wynika z jej długoletniej historii i tradycji. Dzięki produkcji lnu ta
miejscowość mogła się rozwijać przez dziesięciolecia. Z czasem, gdy len nie był już
tak popularnym materiałem, wieś podupadła, by teraz na nowo odżyć. Len – myśl
przewodnia wioski tematycznej, jest naturalnym wyborem jej mieszkańców, którzy
doskonale wykorzystali swoją szansę. Z przyjemnością spaceruje się po
miejscowości, która jest estetyczna, ładna, a nowa zabudowa nawiązuje do lokalnych
tradycji architektonicznych. Nie byłoby to możliwe bez tak dużego zaangażowania
gminy, która zainwestowała spore
nieruchomości, urządzenie muzeum).
pieniądze
w
jej
zaaranżowanie
(zakup

Stowarzyszeniem Rodzin Wiejskich – stowarzyszenie, które podjęło się realizacji
66 różnorodnych działań społeczno-kulturalnych takich jak trico’café, ludothèque,
restauracja socjalna, Cap’Age (zatrzymanie osób starszych w domu), obrona
konsumentów, mikro-kredyt (aktywizacja zawodowa lub mieszkanie – narzędzia
pierwszej potrzeby), pomoc rodzinom w potrzebie, zaangażowanie młodzieży
na obszarach wiejskich. Działalność Ludothèque (chciałbym przybliżyć tą inicjatywę)
– to prawidłowy rozwój małych dzieci i pomoc rodzicom na początku ich rodzicielstwa.
Stowarzyszenie dysponuje dobrze przygotowanym i wyposażonym lokalem, gdzie
rodzice z małymi dziećmi mogą się spotkać i wzajemnie wymieniać spostrzeżeniami.
Jest to miejsce dla dzieci nieobjętych edukacją przedszkolną (poniżej 3 lat). Istnieje
również możliwość wypożyczenia książek i zabawek.

Sieć Witamy na farmie / Izba Rolnicza departamentu Côtes d’Armor – instytucja
zrzeszająca rolników, promująca własne produkty i usługi. Ludzie zrzeszeni w sieci są
przedsiębiorczy i pomysłowi. Pomimo dużych gospodarstw i sporych obowiązków
z powodzeniem podejmują się dodatkowych działalności, w tym agroturystycznej.

Miasteczko Palacret: kolektywny projekt ożywienia i rozwoju terytorium (Wspólnota
Gmin Regionu Bégard, zbiorowe stowarzyszenia z Palacret, Badania i Projekty
Bretagne - Pays de la Loire, Dom Młodzieży i Kultury) – miejsce stworzone przez
związek gmin, gdzie tworzące się organizacje pozarządowe (różne) uzyskują fachową
pomoc udostępniając im miejsce i specjalistów, doradców z wielu dziedzin.
Dodatkowo z uwagi na atrakcyjne walory przyrodnicze organizowane są obozy
młodzieżowe.
Karol Syta
– Koordynator Gminny Programu Odnowy Wsi
(UMiG w Rucianem-Nidzie)