Lekcja 1. Romaji - wymowa. - Język Japoński w Publicznym

Lekcja 1. Romaji - wymowa. - Język Japoński w Publicznym

に
ほ
ん
ご
日本語
JĘZYK JAPOŃSKI
część I
私たち は
日本語 を 勉強
します。
Opracowała: Basak Katarzyna
Ilustracje: Kawenka Paulina
SPIS TREŚCI
Wstęp..........................................................................................................................................3
Zwroty grzecznościowe ............................................................................................................6
Lekcja 1
Romaji - wymowa ...........................................................................................8
Lekcja 2
Hiragana ..........................................................................................................10
Lekcja 3
Konstrukcja zdania japońskiego ..................................................................32
Lekcja 4
Partykuła „no” i „to” .....................................................................................36
Lekcja 5
Hiragana – przypomnienie wiadomości ......................................................39
Lekcja 6
Katakana .........................................................................................................42
Lekcja 7
Kore, Sore, Are – zaimki wskazujące............................................................61
Lekcja 8
Liczebniki, kanji cz. 1.....................................................................................67
Lekcja 9
Miesiące, dni tygodnia / Kanji cz. 2...............................................................70
2
WSTĘP
Podstawowe informacje o Japonii
Japonia (日本 Nihon lub Nippon) oficjalnie Państwo Japonia (日本国 Nihon-koku lub
Nippon-koku);
- kraj wyspiarski położony na Oceanie Spokojnym
- składa się z ponad 6 800 wysp, których całkowita powierzchnia wynosi 362 222 km²
(powierzchnia Polski - 322 575 km²).
- cztery główne wyspy - Honshū (Honsiu), Kyūshū (Kiusiu) , Shikoku (Sikoku) oraz
Hokkaidō (Hokkaido).
- stolica Tōkyō 東京都 (liczba ludności -13 161 751, Warszawa - liczba ludności
1 726 581)
- liczba ludności wynosi około 126,5 mln osób
- najwyższym szczytem jest czynny wulkan Fudżi (3776 m).
- jest położona na styku płyt tektonicznych na Pacyfiku (trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów
i fale tsunami).
3
Polityka
Monarchia parlamentarna - forma ustroju politycznego, w którym głową państwa jest
monarcha, który współdzieli władzę z parlamentem.
Głowa państwa – cesarz Akihito , premier Shinzō Abe.
Język
Ponad 99% mieszkańców Japonii posługuje się językiem japońskim. Pochodzenie języka
japońskiego jest nieznane. Znaki kanji wywodzą się z języka chińskiego a gramatyka jest
zbliżona do języka koreańskiego.
Religia
Shintō - tradycyjna religia Japonii oparta na mitologii japońskiej, charakteryzująca się
politeizmem oraz różnorodnością przejawów i kultów. Wierzenia shintō nie mają wspólnego
kanonu, organizacji, ani świętych ksiąg.
Buddyzm - narodził się w Indiach i przybył do Japonii przez Chiny i Koreę około połowy VI
wieku. Wiara ta szybko znalazła uznanie wśród wyższych warstw społecznych. Obecnie
buddyzm współgra z shintoizmem i Japończycy utożsamiają się z obydwoma tymi religiami.
4
Chrześcijaństwo wyznaje 1% mieszkańców Japonii. Zostało sprowadzone do Japonii
w XVI w. przez portugalskich zakonników ( pierwszym misjonarzem był jezuita Franciszek
Ksawery ).
Sport
W Japonii wielką popularnością cieszą się tradycyjne sztuki walki. Są to między innymi
karate, judo, aikido. Sportem narodowym są za to zapasy sumo. Do najpopularniejszych gier
zespołowych należy baseball.
Symbole Japonii
Flaga przedstawia czerwony krąg na białym tle, co symbolizuje wschodzące słońce.
Herb cesarza Japonii – złocista chryzantema o 16 płatkach – symbol długowieczności i
szczęścia. Japonia nie posiada własnego godła a cesarskie wykorzystuje tylko tam gdzie jest
to niezbędne ( np. paszporty).
Dewiza: Pokój i Postęp
5
Zwroty grzecznościowe
Dzień dobry, do widzenia
おはよう[ございます] Ohayō [gozaimasu] – dzień dobry do godz. 11.00
こんにちは Konnichiwa - dzień dobry do godz 18.00
こんばんは Konbanwa – dobry wieczór – po 18.00
さようなら Sayōnara – Do widzenia
じゃあね Jāne – Cześć (na pożegnanie)
またね Matane – Do zobaczenia
おやすみ Oyasumi – Dobranoc
Dziękuję, przepraszam i proszę
[どうも]ありがとう[ございます] [Dōmo]arigatō[gozaimasu] - Dziękuję
どうぞ Dōzo - Proszę
どうも Dōmo - Dziękuję
すみません Sumimasen - Przepraszam (gdy np. chcę zapytać o godzinę)
ごめんなさい Gomennasai - Przepraszam (jest mi przykro z jakiegoś powodu)
しつれいします Shitsureishimasu - Przepraszam ( gdy zachowuję się nieodpowiednio do
sytuacji, np. muszę wyjść z klasy, odebrać telefon podczas rozmowy z kimś innym itp. )
Pierwsze spotkanie
はじめまして Hajimemashite – Miło mi poznać
6
[どうぞ]よろしく[おねがいします] [Dōzo]yoroshiku[onegaishimasu] – Polecam się na
przyszłość, miło mi poznać.
Wychodząc i wracając do domu
いってきます Ittekimasu – (wychodząc ze swojego domu) – Wychodzę!
いってらしゃい Itterashai – (do wychodzącego z domu) – Uważaj na siebie!
ただいま Tadaima – (wracając do własnego domu) – Już wróciłem!
おかえりなさい Okaerinasai – (powitanie do osoby wracającej do domu) – Dobrze, że już
wróciłeś
Smacznego
いただきます
Itadakimasu
- Smacznego (przed posiłkiem)
ごちそうさまでした Gochisōsamadeshita - Dziękuję za posiłek (po posiłku)
Tak Nie
はい
Hai - Tak
いいえ Iie - Nie
いません Imasen - nieobecny
Przyrostki do imion
-ちゃん
-chan
-せんせい
-sensei
-くん
-kun
-せんぱい
-senpai
- さん
-san
- さま
-sama
7
Lekcja 1. Romaji - wymowa.
Pismo – podstawy
Język japoński składa się łącznie z 4 alfabetów.
Rōmaji (alfabet łaciński np. a, ka, ta), hiragana (pismo sylabiczne, dawniej używane tylko
przez kobiety, każdemu znakowi hiragana przypada znak katakana np. あ, か, た),
katakana (pismo sylabiczne, dawniej używane przez mężczyzn, obecnie stosuje się je do
zapisywania nazw własnych obcego pochodzenia np. ポーランド - Polska)oraz kanji
(znaki logograficzne chińskiego pochodzenia 車 学
人 ).
車
(kanji)
くるま
kuruma - samochód
(hiragana)
(romaji)
Język japoński oparty jest na sylabach, gdzie po każdej spółgłosce musi wystąpić samogłoska
(jeden wyjątek – sylaba „n”).
Samogłoski mogą występować samodzielnie. Jest ich dokładnie pięć: a, i, u, e, o.
Istnieje kilka sposobów zapisu japońskich tekstów fonetycznie alfabetem łacińskim – rōmaji.
- a i u e o
k ka ki ku ke ko
s sa shi su se so
t ta chi tsu te to
n na ni nu ne no
h ha hi fu he ho
m ma mi mu me mo
y ya - yu - yo
r ra ri ru re ro
w wa - - - wo
n
g ga gi
z za ji
d da ji
b ba bi
p pa pi
gu ge go
zu ze zo
zu de do
bu be bo
pu pe po
8
ZASADY:
- u wymawiamy delikatnie, nie zginamy ust w rurkę.
- shi wymawiamy niczym połączenie „szi” oraz „si”
Japończycy
nie
odróżniają
„r” od„l”
- chi wymawiamy podobnie jak polskie „ć”
- tsu wymawiamy podobnie do polskiego „cu” z cichy „t” z przodu
- f wymawiamy przez wargi, bez udziału zębów
- y wymawiamy jak polskie „j”
- wa wymawiamy podobnie do polskiego „ła”
- wo wymawiane jak polskie„ło”, zazwyczaj traci dźwięczność i wymawiamy je jako „o”
- ji czytamy niczym połączenie „dzi” i „dżi”
- zu wymawiamy jak polskie „dzu”
- n jest jedyną samodzielną spółgłoską, która w języku japońskim także jest sylabą
考えましょう！ Zastanówmy się!
Wiele japońskich słów przenikło do języka polskiego. Spróbujmy przypomnieć sobie
część z nich. (przykład: tsunami)
Długie samogłoski - Ō , ō , Ū , ū , Ā ,ā , Ē , ē , – czytamy jako samogłoski podwojone:
Sadō – sadoo (ceremonia parzenia herbaty) , kōen – kooen (park).
9
Lekcja 2. Hiragana
a
i
u
e
o
- あa いi うu えe おo
k か ka き ki く ku け ke こ ko
s さ sa し shi す su せ se そ so
t た ta ち chi つ tsu て te と to
n な na に ni ぬ nu ね ne の no
h は ha ひ hi ふ fu へ he ほ ho
m ま ma み mi む mu め me も mo
y や ya
ゆ yu
よ yo
r ら ra り ri る ru れ re ろ ro
w わ wa
を wo
n んn
Nigoryzacja – zmiana dźwięku (udźwięcznienie bądź ubezdźwięcznienie)
poprzez dodanie małych kreseczek i kółeczek do znaków hiragany i katakany.
K = G, S = Z, T = D, H = B i P.
nigori - dwie krótkie ukośne kreski
10
a
i
u
e
o
g が ga ぎ gi ぐ gu げ ge ご go
z ざ za じ ji ず zu ぜ ze ぞ zo
d だ da ぢ ji づ zu で de ど do
b ば ba び bi ぶ bu べ be ぼ bo
p ぱ pa ぴ pi ぷ pu ぺ pe ぽ po
じ ji ず zu jest
częściej używane
niż ぢ ji づ zu.
ぢ ji づ zu – są
stosowane bardzo rzadko, np.
w tradycyjnych, archaicznych
słowach, nazwach własnych.
Sylaby zmiękczone
Przedłużenie ya, yu, yo dodajemy tylko do grupy sylab zakończonych na i (ki,
shi, chi, ni, hi, mi, ri, gi, bi, pi, ji)
ya
yu
yo
k きゃ kya きゅ kyu きょ kyo
s しゃ sha しゅ shu しょ sho
t ちゃ cha ちゅ chu ちょ cho
n にゃ nya にゅ nyu にょ nyo
h ひゃ hya ひゅ hyu ひょ hyo
m みゃ mya みゅ myu みょ myo
r りゃ rya りゅ ryu りょ ryo
g ぎゃ gya ぎゅ gyu ぎょ gyo
p ぴゃ pya ぴゅ pyu ぴょ pyo
b びゃ bya びゅ byu びょ byo
j じゃ ja じゅ ju じょ jo
11
12
Ćwiczenie 1.
Zapisz hiraganą:
e (obraz) _______________________
au (spotykać) ___________________
ue (na górze) ____________________
ai (miłość) ______________________
aoi (niebieski/zielony) _____________
ie (dom) ________________________
13
14
Ćwiczenie 2.
Zapisz hiraganą:
ka (komar) _____________________
ki (drzewo) _____________________
kaku (pisać) ____________________
kiku (słuchać, słychać) ____________
kagi (klucz) ____________________
kage (cień) _____________________
kai (muszelka) __________________
iku (iść) _______________________
15
Ćwiczenie 3.
Zapisz hiraganą:
uso (kłamstwo) __________________________
sushi __________________________________
ushi (krowa) _____________________________
sekai (świat) _____________________________
16
kaze (wiatr) _____________________________
sora (niebo) _____________________________
17
Ćwiczenie 4.
Zapisz hiraganą:
chi (krew) _________________________
te (ręka) ___________________________
uta (piosenka) ______________________
kutsu (buty) _______________________
oto (dźwięk) _______________________
tsukue (biurko) _____________________
18
19
Ćwiczenie 5.
Zapisz hiraganą:
naka (środek) ___________________
kuni (kraj) _____________________
inu (pies) ______________________
neko (kot) ______________________
inochi (życie) ___________________
niku (mięso) ____________________
ば
ぱ
び
ぴ
20
ぶ
ぷ
べ
ぺ
ぼ
ぽ
Ćwiczenie 6.
Zapisz hiraganą:
hana (kwiat, nos) ___________________
21
hito (osoba, człowiek) _________________
fune (statek) _________________________
hoshi (gwiazda) ______________________
hebi (wąż) __________________________
hone (kość) _________________________
22
Ćwiczenie 7.
Zapisz hiraganą:
me (oko) _______________________
uma (koń) ______________________
kami (papier) ___________________
mushi (owad) ___________________
momo (brzoskwinia) _____________
namae (imię) ___________________
23
Ćwiczenie 8.
Zapisz hiraganą:
fuyu (zima) _________________
yami (ciemność) _____________
yuki (śnieg) _________________
yomu (czytać) _______________
yama (góra) _________________
24
25
Ćwiczenie 9.
Zapisz hiraganą:
yoru (noc) ________________________
atarashi (nowy) ____________________
mori (las) ________________________
rekishi (historia) ___________________
sakura (kwiat wiśni) ________________
roku (sześć) _______________________
26
Ćwiczenie 10.
Zapisz hiraganą:
watashi (ja) ___________________
kawaii (uroczy) ________________
tenki (pogoda) _________________
onna (kobieta) _________________
kanji (uczucie) _________________
wareware (my) _________________
Podwojenia spółgłoski w sylabie.
Wiele słów japońskich zawiera sylaby z podwojonymi spółgłoskami, np. kitte (znaczek
pocztowy). W takich wyrazach podwajamy występującą spółgłoskę (np. k, s, t oraz p)
wpisując przed nią mały znak „tsu” っ.
きって kitte | いっぷん ippun
|
けっこん kekkon
Wyjątek!! Podwójnie występująca głoska „n” nie może zostać podwojona w powyższy
sposób. Jest to jedyna spółgłoska która może występować samodzielnie.
27
こんにち konnichi | こんな konna |
Wyjątek!! Podwojone „ch” przyjmuje postać „tch” np.:
どっち dotchi (którędy) あっち atchi (tamtędy)
Ćwiczenie 11.
Zapisz hiraganą:
kippu (bilet) ________________________
kissaten (kawiarnia) __________________
zasshi (czasopismo) __________________
gakki (semestr szkolny) _______________
matte (czekaj) _______________________
kotchi (tutaj) _______________________
ippun (jedna minuta) _________________
ippai (pełny) ___________________________
Przedłużenie
Wszystkie sylaby mogą być przedłużone – wymawia się je wtedy dwa razy dłużej. Nie
przedłużamy tylko samodzielnego „n” ん.
W romaji pozioma kreska nad samogłoską oznacza podwójną długość tej samogłoski.
Wyjątek stanowi „ii”
Przykłady:
kā かあ
kii きい
kū くう
kē けえ
kō こう
Zapis długich sylab w hiraganie polega na dopisaniu drugiej tak samo brzmiącej samogłoski,
która kończy poprzednią sylabę. Wyjątek stanowią również długie sylaby zakończone na –o,
prawie zawsze przedłuża się je poprzez dodanie „u” う.
28
Ćwiczenie 12.
kyō (dzisiaj) _______________________________
gyūnyū (mleko) ____________________________
tōfu (serek tōfu) _________________________
chiisai ( mały) ___________________________
kūki (powietrze) _________________________
dorobō (złodziej) ___________________________
daijōbu (OK.) ______________________________
byōin (szpital) ______________________________
chūgakkō (gimnazjum) _______________________
shōgakkō (szkołą podstawowa) _________________
Czytanie partykuł
Samodzielne znaki は ha, へ he, を wo występują w japońskim zdaniu jako partykuły. Wtedy
czytamy je jako は – wa (ła) , へ – e, を – o.
Ćwiczenie 13.
Zapisz zdania używając hiragany:
1. Watashi no namae wa Yuki desu. (Mam na imię Yuki.)
__________________________________________________________________________
2. Watashi wa sushi o tabemasu. (Ja jem sushi.)
___________________________________________________________________________
3. Haha wa ha o migaku. (Mama myje zęby.) 
___________________________________________________________________________
4. Chūgakkō e ikimasu. (Idę do gimnazjum.)
___________________________________________________________________________
29
Henohenomoheji へのへのもへじ
Jest to twarz rysowana za pomocą znaków hiragana.
Znak ten jest rysowany przez dzieci w przedszkolu i w podstawówce. Występuje również w
popkulturze i filmie japońskim, aby przedstawić twarz kogoś, kogo się nie zna lub twarz
osoby, której się dawno nie widziało.
Ćwiczenie 14.
Zapisz z ilu i z jakich znaków składa się henohenomoheji?
Zadanie:
Spróbuj stworzyć własny rysunek ze znaków hiragana. Zapisz jakich
znaków użyłeś.
30
Użyte znaki:
31
Lekcja 3 – Konstrukcja zdania japońskiego
☆ W języku japońskim czasownik zawsze znajduje się na końcu zdania. Na początku zdania
wprowadza się temat, a w dalszej części się go rozwija i wprowadza ważne informacje.
☆ Części mowy występują zazwyczaj z partykułami, które modyfikują słowa stojące za lub
przed nimi.
Kore
[to]
wa
[partykuła
tematu]
Kore
wa
[partykuła
[to]
sushi
[sushi]
desu 。
To jest sushi
[jest]
hon
desu
[książka]
[jest ]
ka 。Czy to jest książka?
[partykuła
tematu]
pytajna]
Partykuła は WA wprowadza temat zdania, czyli pokazuje nam o czym jest dane zdanie.
Określa podmiot.
Partykuła
か KA jest niczym innym jak znakiem zapytania – tworzy zdanie pytające.
Regułka:
A は B です。 - A to B / A jest B.
[A]
Watashi wa [B] gakusei desu.
[ja - A]
[uczeń - B]
わたし は がくせい です。
Ja jestem uczniem
Dosłownie: Ja Uczeń być.
32
Regułka:
A は B です か。 - Czy A to B? / Czy A jest B?
[A]
わたし は がくせい です か。
Watashi wa [B] gakusei desu ka.
[ja - A]
[uczeń - B]
Czy ja jestem uczniem?
Dosłownie: Ja uczeń być czy?
Przykład:
Kore wa kagi desu.
これ は かぎ です。 To jest klucz.
Kore wa sensei desu. これ は せんせい です。 To jest nauczyciel.
Ćwiczenie 1
Utwórz zdania pytające z podanych powyżej zdań.
Ćwiczenie 2
Ułóż zdania wykorzystując wyrazy w nawiasach. Zapisz je w romaji oraz hiraganie.
1. (Watashi, isha /lekarz/ ) _____________________________________________________
___________________________________________________________________________
2. (Kore, enpitsu /ołówek/)
__________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
3. (Kore, sushi) ______________________________________________________________
___________________________________________________________________________
Zamień powyższe zdania na zdania pytające.
33
Odpowiadanie na pytanie
Kore
wa
Hai,
kore
Iie, kore
hon desu
wa
wa
hon
ka 。
Czy to jest książka?
desu。
Tak, to jest książka.
hon de wa arimasen 。Nie, to nie jest książka.
Regułka:
A は B です か。 - Czy A to B? / Czy A jest B?
はい, A は
いいえ, A は
B です。- Tak, A to B. / Tak, A jest B.
B で は ありません。- Nie, A nie jest B.
Przykład:
Kore wa sensei desu ka.
これ は せんせい です か。
Czy to jest nauczyciel?
+ Hai, kore wa sensei desu.
はい, これ は せんせい です。
Tak, to jest nauczyciel.
- Iie, kore wa sensei de wa arimasen.
いいえ, これ は せんせい
で は ありません。
Nie, to nie jest nauczyciel.
Ćwiczenie 3.
Odpowiedz na pytania używając romaji i hiragany:
34
1. Watashi wa gakusei desu ka.
わたし は がくせいです か。
+_________________________________________________________________
- ________________________________________________________________
2. Kore wa neko desu ka.
これ は
ねこ です か。
+_________________________________________________________________
- _________________________________________________________________
3. Anata wa nihonjin desu ka.
あなた は
にほんじん です か。
+_________________________________________________________________
- _________________________________________________________________
Zaimki osobowe
JA
TY
Bardzo formalny
watakushi
omae
Grzeczny
watashi
anata
Nieformalny
boku (男)
kimi
anta
Niegrzeczny
ore (男)
ON
ONA
kanojo
kare
Liczba mnoga zaimków osobowych
- dodajemy tachi do osoby np. watashitachi わたしたち (my), kanojotachi か
のじょたち(one)
35
Lekcja 4 - Partykuła „no” – przynależność oraz partykuła „to” – i, oraz.
Partykuła の wskazuje na przynależność - jest partykułą dzierżawczą;
Moja książka.
Watashi no hon.
わたし の
ほん。
Twój pies.
Anata no inu.
あなた の
いぬ。
Samochód mojego przyjaciela.
Watashi no tomodachi no kuruma.
わたし の
ともだち の くるま。
Moje imię.
Watashi no namae.
わたし の なまえ。
Watashi wa gakusei desu.
Ja jestem uczniem.
わたし は がくせい です。
Watashi wa nihongo no gakusei desu.
Ja jestem uczniem języka japońskiego.
わたし は にほんご の がくせい です。
Kore wa nihon no neko desu.
To jest japoński kot.
これ は にほん の ねこ です。
Regułka
A の B. B przynależy do A.
[A] わたし の
Ja
[B] ほん。
Moja książka
książka
36
Ćwiczenie 1.
Ułóż zdania z podanych wyrazów. Zapisz je w hiraganie.
1. eigo えいご (język angielski) | sensei せんせい
___________________________________________________________________________
2. watashi, imōto /młodsza siostra/, tomodachi
___________________________________________________________________________
3. kare, tomodachi, namae, Taro (imię)
___________________________________________________________________________
4. Watashi, Pōrando ポーランド (Polska), Chūgakusei ちゅうがくせい
___________________________________________________________________________
Partykuła と- spójnik „i”, łączy rzeczowniki.
Watashi
to tomodachi.
わたし と
Haha
Ja i przyjaciel.
ともだち。
to nēsan.
Mama i starsza siostra.
はは と ねえさん。
Inu to neko to uma to tori to sakana to nezumi. Pies i kot i koń i ptak i ryba i mysz.
いぬ と ねこ と うま と とり と さかな と ねずみ。
Regułka
A と B.
A i B. / A razem z B.
[A] やま と [B] かわ。 Góry i rzeki.
góra
rzeka
37
だいち くん と はな ちゃん は
[A] Daichi-kun
[A]
i
Daichi razem z
ちゅうがっこう
[B]
に います。
gimnazjum
[B] Hana-chan
są/być
Haną są w gimnazjum.
Ćwiczenie 2
Uzupełnij luki i przetłumacz zdania na język polski.
1. ほん (
) えんぴつ。
2. あなた (
) ねこ (
) ぎゅうにゅう/mleko/。
3. わたし (
) ちち / tato/ (
) ともだち
(
) くるま /samochód/。
-
4. わたし (
) しょうがくせい /uczeń szkoły podstawowej/ (
)
ありません。
5. これ (
) あなた (
) ほん
(
) かぎ です
(
)。
-
Ćwiczenie 3
Stwórz zdania ze znanymi Ci partykułami. Zapisz je w hiraganie.
1. ringo (jabłko), nishi (gruszka), momo (brzoskwinia)
___________________________________________________________________________
2. watashi, okāsan, otōsan
___________________________________________________________________________
3. Watashi, anata, nihongo, gakusei.
___________________________________________________________________________
38
Lekcja 5 - Hiragana – powtórzenie wiadomości
Zadanie 1.
Uzupełnij hiraganą brakujące miejsca
あa いi うu えe おo
か ka き ki く ku け ke こ ko
さ sa し shi す su せ se そ so
た ta ち chi つ tsu て te と to
な na に ni ぬ nu ね ne の no
は ha ひ hi ふ fu へ he ほ ho
ま ma み mi む mu め me も mo
や ya
ゆ yu
よ yo
ら ra り ri る ru れ re ろ ro
わ wa
を wo
んn
Zadanie 2.
Zapisz w Rōmaji
1. おはようございます。_____________________________
2. いただきます。____________________________________________
3. すみません。______________________________________________
4. にほんご の がくせい ______________________________________
5. これ は ねこです。________________________________________
6. おんあ の こ _____________________________________________
39
7. おとこ の こ _______________________________________________
8. はな ______________________________________________________
9. おかあさん _______________________________________________
10. おとうさん ______________________________________________
Zadanie 3.
Zapisz zdania hiraganą
1. Watashi no haha wa isha desu. ________________________________________________
2. Anata wa nihongo o benkyō shimasu. __________________________________________
3. Otōsan wa ie e kaerimasu. ____________________________________________________
4. Oniisan wa sushi o tabemasu. _________________________________________________
5. Ocha o nomitai. ____________________________________________________________
6. Watashitachi no chūgakkō wa kakkō desu ne. ____________________________________
Zadanie 4.
Jakich znaków użyto w rysunku poniżej?
40
Zadanie 5.
Zapisz w hiraganie „łamacz języka” hayakuchi.
Ano kyaku wa yoku kaki kuu kyaku da.
___________________________________________________________________________
Zapisz w rōmaji „łamacz języka” hayakuchi
あたたかくなかったから、あたたかい ふく を つかった
________________________________________________________________
Zadanie 5.
Zapisz w hiraganie ważne słówka, które poznaliśmy na poprzednich lekcjach
1. watashi (ja)
2. anata (ty)
3. kare (on)
4. kanojo (ona)
5. Nihon (Japonia)
6. nihongo (język jap.)
7. hon (książka)
8. enpitsu (ołówek)
9. neko (kot)
10. inu (pies)
11. hana (kwiat)
12. chūgakkō (gimnazjum)
13. gakusei (uczeń)
41
Lekcja 6 – Katakana
Używamy katakany:
w wyrazach obcego pochodzenia np. コンピュータ Konpyūta - Kmputer
★ w wyrazach dźwiękonaśladowczych np. ワンワン Wanwan – Hauhau
★ w gazetach, książkach jako podkreślenie. W językach europejskich używamy
pochylenia, kursywy.
★
a
i
u
e
o
- アa イi ウu エe オo
k カ ka キ ki ク ku ケ ke コ ko
s サ sa シ shi ス su セ se ソ so
t タ ta チ chi ツ tsu テ te ト to
n ナ na ニ ni ヌ nu ネ ne ノ no
h ハ ha ヒ hi フ fu ヘ he ホ ho
m マ ma ミ mi ム mu メ me モ mo
ユ yu ヨ yo
y ヤ ya r ラ ra リ ri ル ru レ re ロ ro
ヲ wo
w ワ wa n ンn Nigoryzacja:
a
i
u
e
o
g ガ ga ギ gi グ gu ゲ ge ゴ go
z ザ za ジ ji ズ zu ゼ ze ゾ zo
d ダ da ヂ ji ヅ du デ de ド do
b バ ba ビ bi ブ bu ベ be ボ bo
p パ pa ピ pi プ pu ペ pe ポ po
42
Sylaby zmiękczone
ya
yu
yo
k キャ kya キュ kyu キョ kyo
s シャ sha シュ shu ショ sho
t チャ cha チュ chu チョ cho
n ニャ nya ニュ nyu ニョ nyo
h ヒャ hya ヒュ hyu ヒョ hyo
m ミャ mya ミュ myu ミョ myo
r リャ rya リュ ryu リョ ryo
Sylaby zmiękczone z nigoryzacją
g ギャ gya ギュ gyu ギョ gyo
z ジャ ja ジュ ju ジョ jo
d ヂャ ja ヂュ ju ヂョ jo
b ビャ bya ビュ byu ビョ byo
p ピャ pya ピュ pyu ピョ pyo
Przedłużania:
Samogłoski przedłużamy dodając poziomą kreskę:
ā aa
アー
ii
イー
uu
ウー
ē ee
エー
ō
オー
ū
oo
Podwojenie spółgłosek w sylabie
Zasada jest taka sama jak w przypadku hiragany, tylko zamiast małego „っ” używamy ッ w
katakanie.
43
44
45
Ćwiczenie 1
Zapisz katakaną:
1. Kukkī (ciasteczko) ____________________________
2. Kēki (ciasto) ________________________________
3. Kāki (khaki) ________________________________
4. Kā (samochód) _____________________________
46
Ćwiczenie 2
Zapisz katakaną:
1. Sukī (narciarstwo) ____________________
2. Gasu (gaz) __________________________
3. Sōsu (sos) __________________________
47
4. Kōsu (kurs) ___________________________
5. Kēji (klatka) _________________________
48
Ćwiczenie 3
Zapisz katakaną:
1. Chīzu (ser) ___________________________________
2. Takushi (taksówka) ____________________________
3. Doa (drzwi) __________________________________
4. Dezāto (deser) ________________________________
5. Tekisuto ( podręcznik, ćwiczenia) _________________
6. Dēto (data, randka) _____________________________
49
Ćwiczenie 4
Zapisz katakaną:
1. Nōto (zeszyt)_______________________________
2. Tenisu (tenis) ______________________________
50
3. Nyūsu (wiadomości, aktualności) _______________________
4. Nēchā (natura) ______________________________________
5. Nugā (nugat) _______________________________________
6. Nīto (NEET) _______________________________________
51
Ćwiczenie 5
Zapisz katakaną:
1. Basu (autobus) _______________________
2. Bāgā (burger) ________________________
3. Bīsuto (bestia) _______________________
4. Bōi ( chłopiec) _______________________
5. Pasuta (pasta) ________________________
6. Bēbi (dziecko) _______________________
52
53
Ćwiczenie 6
Zapisz katakaną:
1. Hamu (szynka) _____________________________
2. Memo (notatka) ____________________________
3. Messēji (wiadomość) ________________________
4. Gamu (gumka) _____________________________
5. Māmeido (syrena) __________________________
6. Mūn (księżyc) _____________________________
54
Ćwiczenie 7
Zapisz katakaną:
1. Yūzā (użytkownik) _________________________
2. Yōyō (yoyo) ______________________________
3. Yahhō (Yahoo)____________________________
4. Nacho (nachos) ___________________________
55
Ćwiczenie 8
Zapisz katakaną:
1. Rōpu (lina) ______________________
2. Ringo (jabłko) ___________________
3. Risu (wiewiórka) _________________
4. Igurū (igloo) _____________________
5. Raitā (pisarz) ____________________
6. Karendā (kalendarz) _______________
7. Nuterra (nutella) __________________
56
Ćwiczenie 9
Zapisz katakaną:
1. Wain (wino) ___________________
2. Wāku (praca) __________________
3. Pawā (moc, siła) __________________
4. Wanmankā (samochód jednoosobowy) ____________________________
5. Kingu (król) _______________________
57
Ćwiczenie 10
Zapisz słowa w romaji i spróbuj odgadnąć ich znaczenie
1. レストラン
2. スマイル
3. テレビ
4. アニメ
5. バイバイ
6. イメージ
7. インターネット
Zapamiętaj!
✿ znak „o” ヲ nie jest używany,
✿ „shi” シ i „tsu” ツ oraz „so” ソ i „n” ン są do siebie bardzo podobne,
✿ znak „he” ヘ jest taki sam w hiraganie i katakanie,
✿ wyrazy obce posiadają dźwięki i sylaby, które nie występowały w języku japońskim
dlatego dodano do katakany nowe znaki (stworzono je z już istniejących).
イェ ye
ウィ wi
ウェ we ウォ wo
ヷ va
ヺ vo
ヴァ va ヴィ vi
ヴ vu
ヴェ ve ヴォ vo
シェ she
ジェ je
チェ che
ティ ti トゥ tu
テュ tyu
ディ di ドゥ du
58
デュ dyu
ツァ tsa ツィ tsi
ツェ tse ツォ tso
ファ fa フィ fi
フェ fe フォ fo
フュ fyu
Ćwiczenie 11
Spróbuj zapisać w katakanie swoje imię i nazwisko.
Ćwiczenie 12
Uzupełnij tabelkę.
Kraj po jap. / katakana/
Romaji
Kraj po polsku
アメリカ
ポーランド
イギリス
スペイン
ロシア
メキシコ
イタリア
フランス
ドイツ
カナダ
エジプト
ウクライナ
オランダ
スイス
スウェーデン
チェコ
ノルウェー
フィンランド
リトアニア
59
Ćwiczenie 13
Zapisz zdania (słówka z ćwiczenia 10 i 12)
1. Włoska restauracja. ..................................................................................................................
2. Amerykański telewizor. ............................................................................................................
3. Polski obraz. .............................................................................................................................
4. Rosyjska animacja. ....................................................................................................................
5. Uśmiech czeskiej dziewczyny...................................................................................................
Narodowości.
Dodajemy do kraju znak kanji na człowieka
人 – ( じん )
にほん (Japonia) + 人(człowiek) = Japończyk にほんじん
ポーランド人 - Pōrandojin - Polak
フランス人 – Furansujin - Francuz
60
Lekcja 7 – Kore, Sore, Are – zaimki wskazujące.
☆ Powtórka z poprzednich lekcji: ☆
1. Zapisz co oznacza partykuła:
To と
No の
Wa は
Ka か
2. Co onzaczają zdania:
Watashi no tomodachi.
Watashi to tomodachi.
Tomodachi no ringo.
Watashi wa gakusei desu.
Watashi wa gakusei desu ka?
________________________________________________________________
Kore wa watashi no hana desu. これ は わたし の
To
ja
はな
です。
moje kwiat jest
Kore wa dare no hana desu ka.
これ は だれ の はな
です か。
kto
Czyj jest ten kwiat?
だれ
- kto
だれ の czyj
61
Kore wa dare no ringo desu ka? これ は だれ の りんご です か。
jabłko
Czyje jest to jabłko?
Kore wa tomodachi no ringo desu. これ は ともだち の りんご です。
To jest jabłko przyjaciela.
________________________________________________________________
Kore これ / Kono この - TO (rzecz lub osoba z otoczenia pierwszej osoby)
Sore それ / Sono その– TO (rzecz lub osoba z otoczenia drugiej osoby)
Are あれ /Ano あの
od rozmówców)
あれ – Tamto (rzecz lub osoba znajdująca się daleko
1. Kore これ
Kore wa hon desu.
これ は ほん です。
To jest książka.
62
3. Are あれ
Are wa hana desu.
あれ は はな です。
Tam jest kwiatek.
63
Ćwiczenie 1.
Uzupełnij chmurki używając odpowiedniego zaimka wskazującego.
1. かさ - parasolka
2. カメラ – aparat fotograficzny
64
3. まど - okno
Różnica pomiędzy kore これ i kono この
Po kore これ, sore それ i are あれ musi wystąpić partykuła (główniepartykuła
wa は). Po kono この, sono その i ano あの występuje rzeczownik.
Kore wa hon desu. これ は ほん です。 To jest książka.
Kono hon wa watashi no desu. この ほん は わたし の です。
Ta książka jest moja.
kono この – ten, ta, to (blisko mnie)
sono その – ten, ta, to (blisko naszego rozmówcy)
ano あの – tamten, tamta, tamto (daleko ode mnie i rozmówcy)
65
Ćwiczenie 2.
Ułóż zdania zmieniając kolejność podanych wyrazów oraz wstawiając partykuły.
1. これ / りんご / ポーランド
................................................................................................................................
2. あの / せんせい /くるま
..................................................................................................................................
3. わたし / その / かさ
.................................................................................................................................
4. かぎ(klucz) / あれ / フランス
.................................................................................................................................
5. この / えんぴつ /えんぴつ / わたし
.................................................................................................................................
6. カメラ / あれ / だれ
.................................................................................................................................
7. カメラ / あの / だれ
..................................................................................................................................
8. はな / その / わたし / ともだち
.................................................................................................................................
9. ちゅうがくせい / これ / ほん
.................................................................................................................................
10. それ / すし / だれ
..................................................................................................................................
66
Lekcja 8 Liczebniki / kanji cz. 1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
一
二
三
四
五
六
七
八
九
十
ichi
ni
san
shi / yon/ yo
go
roku
shichi / nana
hachi
kyū /ku
jū
一
二
三
四
五
六
七
67
八
九
十
!! Pechowe liczby w Japonii to 4 i 9.
Ćwiczenie 1
Uzupełnij brakujące liczby
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
30
40
50
60
70
80
90
100
十一
十二
jūichi
jūsan
十四
jūyon
jūroku
十九
二十
二十一
jūkyū
nijū
nijūichi
二十三
二十四
nijūsan
nijūyon
四十
yonjū
七十
shichijū
百
kyūjū
hyaku
68
Ćwiczenie 2
Zapisz liczby w rōmaji i znakach kanji:
27
91
79
55
32
46
68
87
Ćwiczenie 3
Jakie to liczby? Zapisz je również w hiraganie.
1. 十八
2. 七十二
3. 三十六
4. 五十三
5. 四十一
6. 八十九
7. 六十
8. 二十八
9. 九十四
10. 百五十一
69
Lekcja 9 Dni tygodnia, miesiące / Kanji cz. 2
人
- człowiek
Czytania:
On'yomi
ジン
ニン
Kun'yomi
ひと
Złożenia:
kanji
rōmaji
znaczenie
人
人々
ポーランド人
日本人
何人
hito
hitobito
pōrandojin
nihonjin
nannin
człowiek
ludzie
Polak
Japończyk
Ile osób?
!! 々 - znak powtórzenia – zamiast dwa razy zapisywać ten sam znak, np. 人人
々 - jest mniejszy od znaków kanji
々
Zapisz zdania:
Ano hito wa watashi no okāsan.
Watashi wa Pōrandojin sesu.
Nannin desu ka?
70
日 – dzień, słońca
Czytania:
On'yomi
Kun'yomi
ニチ
ジツ
ひ
び
か
Złożenia:
kanji
日
日
一日
日本
rōmaji
hi
nichi
ichinichi
nihon
znaczenie
Słońce , dzień
dzień
jeden dzień
Japonia
Zapisz zdania:
1. Hi wa ōkii desu.
2. Nihon ni takusan hitobito ga imasu.
3. Ichinichi dake yasumetai.
4. Nannichi desu ka?
71
月- miesiąc, księżyc
Czytania:
On'yomi
Kun'yomi
ガツ
ゲツ
つき
Złożenia:
kanji
月
月
正月
rōmaji
gatsu
tsuki
shōgatsu
znaczenie
miesiąc
księżyc
Nowy Rok
Zapisz zdania:
1. Tsuki wa utsukushii.
2. Anata no tanjōbi wa nangatsu desu ka?
3. Nihon no shōgatsu.
72
火 – ogień
Czytania:
On'yomi
カ
Kun'yomi
ひ
Złożenia:
rōmaji
hi
kazan
hanabi
kanji
火
火山
花火
znaczenie
ogień
wulkan
Sztuczne ognie
Zapisz zdania:
Kazan wa abunai desu.
Hanabi wa utsukushii desu.
水 – woda
Czytania:
On'yomi
スイ
Złożenia:
kanji
水
水泳
Kun'yomi
みず
rōmaji
mizu
suiei
znaczenie
woda
pływanie
73
Zapisz zdania:
1. Mizu to jūsu.
2. Pūru ni suiei shimasu.
木 – drzewo
Czytania:
On'yomi
モク
ボク
Kun'yomi
き
こ
Złożenia:
kanji
木
木の葉
rōmaji
ki
konoha
znaczenie
drzewo
Liście drzew
Zapisz zdania:
1. Mori ni takusan ki ga arimasu.
74
金 – złoto, pieniądze
Czytania:
On'yomi
キン
コン
Kun'yomi
かね
かな
Złożenia:
kanji
金
金
金持ち
rōmaji
kin
kane
kanemochi
znaczenie
złoto
pieniądze
bogacz
rōmaji
tsuchi
znaczenie
Ziemia
Zapisz zdania:
1. Kanemochi ni naritai.
2. Okane ga arimasen.
土 – ziemia
Czytania:
On'yomi
ド
ト
Złożenia:
kanji
土
Kun'yomi
つち
75
土地
tochi
grunt
Zapisz zdania:
1. Tsuchi ni ki ga arimasu.
2. Ima, tochi wa takai.
DNI TYGODNIA
nichiyōbi
getsuyōbi
kayōbi
suiyōbi
mokuyōbi
kin’yōbi
doyōbi
niedziela
poniedziałek
wtorek
środa
czwartek
piątek
sobota
Miesiąc
Styczeń
Luty
Marzec
Kwiecień
Maj
Czerwiec
Lipiec
Sierpień
Wrzesień
Październik
Listopad
Grudzień
Kanji
一月
二月
三月
四月
五月
六月
七月
八月
九月
十月
十一月
十二月
日曜日
月曜日
火曜日
水曜日
木曜日
金曜日
土曜日
Dzień słońca
księżyca
ognia
wody
drewna
metalu
ziemi
Czytanie
ichigatsu
nigatsu
sangatsu
shigatsu
gogatsu
rokugatsu
shichigatsu
hachigatsu
kugatsu
jūgatsu
jūichigatsu
jūnigatsu
76