docAdministracja systemem Linux - Instytut Informatyki Teoretycznej i
download 
Reklamacja Transkrypt
Administracja systemem Linux - Instytut Informatyki Teoretycznej i
Administracja systemem Linux mgr inż. Łukasz Kuczyński [email protected] Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Administracja systemem Linux – p. 1 Start systemu Linux Administracja systemem Linux – p. 2 Start Systemu Linux wykonanie procedur testowych zawartych w pamieci ˛ ROM, np. POST wczytanie sektora MBR pierwszego dysku twardego i uruchomienie loadera systemu wczytanie i rozkompresowanie jadra ˛ systemu Linux uruchomienie procesu init przetworzenie skryptów inicjalizujacych ˛ Administracja systemem Linux – p. 3 Skrypty Inicjalizacyjne (1) sprawdzenie spójności systemów plików montowanie lokalnych dysków aktywowanie partycji wymiany swap aktywowanie systemu quota oraz usuniecie ˛ plików tymczasowych z katalogu /tmp/ Administracja systemem Linux – p. 4 Skrypty Inicjalizacyjne (2) uruchomienie UNIX-owych programów usługowych (tzw. demons), obsługujacych ˛ takie podsystemy jak drukowanie, poczta elektroniczna, rozliczanie, rejestrowanie komunikatów systemowych uruchomienie demonów sieciowych i montowanie zdalnych systemów plików umożliwienie użytkownikom logowania sie˛ do systemu poprzez uruchomienie procesów getty, oraz usuniecie ˛ pliku /etc/nologin Administracja systemem Linux – p. 5 W systemiach UNIX-owych istnieje szereg z góry zdefiniowanych stanów systemu, określanych jako poziomy pracy (run levels) identyfikowanych jednoznakowa˛ nazwa˛ (zwykle cyfra). ˛ Administracja systemem Linux – p. 6 Poziomy Pracy Systemu UNIX (1) 0 – system wyłaczony, ˛ warunki, w których można bezpiecznie wyłaczyć ˛ zasilanie (halt) 1 – tryb jednoużytkownikowy s – tryb jednoużytkownikowy, stan nie wymagajacy ˛ pliku (inittab) 2 – tryb wieloużytkownikowy bez niektórych usług sieciowych Administracja systemem Linux – p. 7 Poziomy Pracy Systemu UNIX (2) 3 – tryb wieloużytkownikowy (normalny stan działania) 4 – obecnie nie używany poziom pracy, przeznaczony do lokalnego konfigurowania systemu zgodnie z potrzebami użytkowników 5 – tryb wieloużytkownikowy z logowaniem w środowisku graficznym 6 – stan wyłaczenia ˛ i ponownego ładowania systemu (reboot) Administracja systemem Linux – p. 8 Proces init jest procesem macierzystym dla wszystkich procesów UNIX-owych. Jego głownym zadaniem jest utworzenie procesów według wskazówek zawartych w pliku /etc/inittab. Administracja systemem Linux – p. 9 Plik /etc/inittab (1) Plik inittab opisuje, które procesy powinny zostać uruchomione przez proces init podczas startu systemu. Każda linia w pliku inittab jest zapisana w nastepuj ˛ acym ˛ formacie: id : runlevels : action : process id – identyfikator sekwencji, powinien zawierać 1-4 znaków runlevel – lista poziomów pracy action – opisuje akcje, ˛ która powinna zostać podjeta ˛ process – opisuje proces, który zostanie uruchomiony Administracja systemem Linux – p. 10 Plik /etc/inittab (2) Pole action powinno zawierać jedna˛ z poniżej wymienionych akcji: initdefault – określa domyślny poziom pracy systemu UNIX boot – proces jest uruchamiany tylko podczas startu systemu bootwait – proces jest uruchamiany tylko podczas startu systemu, proces init czeka na jego zakończenie sysinit – proces jest uruchamiany podczas startu systemu przed procesami typu boot oraz bootwait Administracja systemem Linux – p. 11 Plik /etc/inittab (3) Pole action powinno zawierać jedna˛ z poniżej wymienionych akcji: wait – proces zostanie uruchomiony w chwili przejścia na określony polem runlevel poziom pracy, proces init czeka na jego zakończenie once – proces zostanie uruchomiony w chwili przejścia na określony polem runlevel poziom pracy respawn – proces zastaje automatycznie wznowiony po zakończeniu działania (np. getty) ctrlaltdel – proces zostaje uruchomiony po naciśnieciu ˛ przez użytkownika kombinacji klawiszy Alt+Ctrl+Delete Administracja systemem Linux – p. 12 Przykładowy plik /etc/inittab (1) id:2:initdefault: si::sysinit:/etc/init.d/rcS ~~:S:wait:/sbin/sulogin ca:12345:ctrlaltdel:/sbin/shutdown -t1 -a -r now kb::kbrequest:/bin/echo ’Keyboard Request.’ pf::powerwait:/etc/init.d/powerfail start pn::powerfailnow:/etc/init.d/powerfail now po::powerokwait:/etc/init.d/powerfail stop Administracja systemem Linux – p. 13 Przykładowy plik /etc/inittab (2) l0:0:wait:/etc/init.d/rc l1:1:wait:/etc/init.d/rc l2:2:wait:/etc/init.d/rc l3:3:wait:/etc/init.d/rc l4:4:wait:/etc/init.d/rc l5:5:wait:/etc/init.d/rc l6:6:wait:/etc/init.d/rc 0 1 2 3 4 5 6 1:2345:respawn:/sbin/getty 38400 tty1 2:23:respawn:/sbin/getty 38400 tty2 3:23:respawn:/sbin/getty 38400 tty3 4:23:respawn:/sbin/getty 38400 tty4 5:23:respawn:/sbin/getty 38400 tty5 6:23:respawn:/sbin/getty 38400 tty6 Administracja systemem Linux – p. 14 Zatrzymanie Systemu W trakcie wyłaczania ˛ systemu UNIX powinny zostać wykonane nastepuj ˛ ace ˛ czynności: wysłanie do wszystkich procesów sygnałów informujacych ˛ o tym, że maja˛ zakończyć prace˛ zapisanie buforów dyskowych znajdujacych ˛ sie˛ w pamieci ˛ odmontowanie systemów plików wyłaczenie ˛ i odmontowanie partycji wymiany wykonanie restartu lub zatrzymania systemu Administracja systemem Linux – p. 15 Systemy plików i dyski Administracja systemem Linux – p. 16 Zarzadzanie ˛ Systemami Plików Zarzadzanie ˛ systemami plików w UNIX-ie stanowi jedno z najważniejszych zadań administratora systemu. Administrowanie systemami plików obejmuje: udostepnianie ˛ użytkownikom plików lokalnych i zdalnych planowanie tworzenia kopii zapasowych, które stanowi ochrone˛ przed zniszczeniem, uszkodzeniem sprz˛etowym i błedami ˛ spowodowanymi przez użytkownika zapewnienie poufności danych przez ograniczenie dostepu ˛ do plików i systemu sprawdzanie i naprawianie uszkodzonych systemów plików dołaczanie ˛ i konfiguracja nowych urzadze ˛ ń Administracja systemem Linux – p. 17 Rodzaje Systemów Plików (1) Linux obsługuje szeroka˛ game˛ systemów plików. standardowe systemy plików: ext2 ext minix dziennikowe systemy plików: ext3 reiser Administracja systemem Linux – p. 18 Rodzaje Systemów Plików (2) Linux obsługuje szeroka˛ game˛ systemów plików. sieciowe systemy plików: NFS SMB Coda InterMezzo systemy plików innych systemów operacyjnych: NTFS QNX *BSD FAT Administracja systemem Linux – p. 19 Typy Plików (1) W systemie UNIX wyróżniamy nastepuj ˛ ace ˛ typy plików: pliki zwykłe – pliki zawierajace ˛ dane katalogi – plik binarny zawierajacy ˛ liste˛ plików oraz katalogów, które sie˛ w nim znajduja. ˛ Każda pozycja stanowi pare˛ informacji złożona˛ z nazwy pliku oraz numeru i-wezła ˛ urzadzenia ˛ znakowe – plik realizujacy ˛ niebuforowany dostep ˛ do urzadze ˛ ń np. karta muzyczna Administracja systemem Linux – p. 20 Typy Plików (2) W systemie UNIX wyróżniamy nastepuj ˛ ace ˛ typy plików: urzadzenia ˛ blokowe – pliki realizujace ˛ buforowany dostep ˛ do urzadze ˛ ń np. dysk twardy linki – mechanizm pozwalajacy ˛ na stworzenie wielu nazw do pojedynczego pliku dyskowego potoki – mechanizm komunikacji miedzy ˛ procesowej Administracja systemem Linux – p. 21 Każdy plik w systemie UNIX-owym jest zwiazany ˛ ze struktura, ˛ która przechowuje jego atrybuty. Strukture˛ taka˛ nazywamy i-wezełem. ˛ Administracja systemem Linux – p. 22 i-wezeł ˛ W i-weźle ˛ przechowywane sa˛ nastepuj ˛ ace ˛ informacje o pliku: identyfikator właściciela i grupy pliku typ pliku (plik zwykły, katalog, urzadzenie ˛ lub 0, jeżeli i-wezeł ˛ jest nie używany) prawa dostepu ˛ do pliku czas utworzenia, ostatniego dostepu ˛ oraz modyfikacji pliku liczba linków do pliku rozmiar pliku adresy bloków dyskowych przechowujacych ˛ zawartość pliku lub informacja o położeniu innych bloków danych Administracja systemem Linux – p. 23 Montowanie i Odmontowywanie Systemów Plików Montowanie jest procesem, który dołacza ˛ urzadzenie ˛ blokowe (np. dysk twardy) do systemowego drzewa katalogów. Systemy plików moga˛ być montowane i odmontowywane w trakcie pracy systemu operacyjnego. Jedynym wyjatkiem ˛ jest główny system plików (tzw. root file system) montowany do punktu /, który jest montowany podczas uruchamiania systemu i nigdy nie może zostać odmontowany. Administracja systemem Linux – p. 24 Podczas uruchamiania systemu skrypty inicjalizujace ˛ wykorzystuja˛ plik /etc/fstab do automatycznego zamontowania systemów plików. Administracja systemem Linux – p. 25 Plik /etc/fstab Plik fstab zawiera informacje na temat systemów plików, ich punktów montowania oraz opcji z nimi zwiazanych. ˛ Każda linia w pliku fstab jest zapisana w nastepuj ˛ acym ˛ formacie: <urzadzenie ˛ blokowe> <punkt montowania> <typ> <opcje> <kopia> <przejście> urzadzenie ˛ blokowe – nazwa urzadzenia ˛ na którym znajduje sie˛ system plików punkt montowania – miejsce w strukturze katalogów do którego zostanie zamontowany system plików typ – typ systemu plików np. ext2, reiser, nfs opcje – opcje montowania np. noexec, users, user Administracja systemem Linux – p. 26 Opcje Montowania rw – system plików do odczytu i zapisu ro – system plików tylko do odczytu suid – dopuszcza sie˛ prawa SIUD nosuid – nie dopuszcza sie˛ prawa SIUD noauto – blokuje automatyczne montowanie users – pozwala na zamontowanie systemu plików przez użytkownika Administracja systemem Linux – p. 27
