Program profilaktyki - Gimnazjum w Kunowie

PROGRAM
PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY
GIMNAZJUM W KUNOWIE
Opracowany przez:
Zespół do Spraw Profilaktyki,
Zespół do Spraw Wychowawczych
SPIS TREŚCI
1. Podstawa prawna.
2. Charakterystyka programu.
3. Cele i założenia programu.
4. Procedury osiągania celów.
5. Harmonogram programu profilaktycznego.
6. Uwagi o realizacji programu.
7. Aktualizacja i weryfikacja programu.
8. Ewaluacja programu.
9. Zatwierdzenie programu.
1. PODSTAWA PRAWNA
Program profilaktyczny Gimnazjum opracowano zgodnie z:
− Rozporządzeniem MEN z dnia 31 stycznia 2002r. (Dz.U. Nr 10/2002)
− Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. 2012 nr 0 poz. 977 )
− Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. (tekst jedn.: Dz.U. 2002 nr
147, poz. 1231 ze zm.);
− Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. 2005 nr 179, poz. 1485 ze zm.);
− Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. (tekst jedn.: Dz.U. 2002 nr 11, poz. 109 ze zm.);
− Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 9 listopada 1995 r. (tekst jedn.:
Dz.U. 1996 nr 10, poz. 55 ze zm.);
− Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015r. (Dz.U. 2015 poz. 1249).
2. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Niniejszy Program Profilaktyczny Gimnazjum w Kunowie został opracowany przez Zespół w składzie:
• przewodniczący : mgr Jolanta Salwa – pedagog szkolny
• członkowie:
− mgr Jolanta Gutwin
– nauczyciel wychowania fizycznego
− mgr Alicja Kwapisz
– nauczyciel matematyki
− mgr Alina Nalewaj
– nauczyciel biologii
− mgr Edyta Wesołowska – nauczyciel fizyki
− mgr Andrzej Kwapisz – nauczyciel chemii
W programie wykorzystano uwagi i zalecenia zawarte w materiałach szkoleniowych „Profilaktyka społeczna” oraz w literaturze:
„Remedium”, „Inspiracje”, „Wychowawca”, „Programy profilaktyczne”, „Profilaktyka w szkole”. Program jest zgodny z rządowym programem „Bezpieczna i przyjazna szkoła”.
Program przeznaczony jest do realizacji w czasie godzin do dyspozycji wychowawcy klasy, jak również na innych lekcjach, takich
jak: j. polski, biologia, chemia, wychowanie fizyczne, WOS i religia.
Działania profilaktyczne realizowane są na dodatkowych spotkaniach prowadzonych przez specjalistów: psychologa, pielęgniarkę
szkolną, lekarza, specjalistę do spraw nieletnich lub na zajęciach świetlicy szkolnej. Podczas prowadzenia zajęć wykorzystuje się różnorodne metody aktywizujące dostosowane do możliwości rozwojowych młodzieży: „burza mózgów”, krzyżówki, układanki, dramę, prace
w grupach, kasety wideo.
Niniejszym założeniem programu jest postawienie na aktywność młodych ludzi i kształtowanie pozytywnych postaw młodzieży.
Mają one na celu tworzenie przyjaznego klimatu szkoły opartego na wzajemnej życzliwości, zaufaniu i tolerancji.
3. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW.
1.
2.
3.
4.
Zebranie potrzeb od uczniów:
• zachowania agresywne,
• posługiwanie się wulgaryzmami,
• przemoc rówieśnicza,
• używanie nikotyny, alkoholu i środków odurzających.
Przygotowanie metodyczne do realizacji potrzeb uczniów:
• przeprowadzenie ankiet wśród młodzieży gimnazjalnej,
• analiza ankiet,
• przygotowanie zadań profilaktycznych.
Harmonogram realizacji programu profilaktycznego:
• problem,
• cele szczegółowe,
• zadania,
• metody i środki,
• nauczyciele odpowiedzialni,
• uwagi ( termin realizacji ).
Ewaluacja programu profilaktycznego:
• skuteczność działań profilaktycznych,
• wnioski na dalsze lata.
4.HARMONOGRAM PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO
PROBLEM
1.
1. Zebranie potrzeb
od uczniów.
CELE SZCZEGÓŁOWE
2.
Eliminacja czynników ryzyka.
2. Przygotowanie
metodyczne do realizacji potrzeb
uczniów.
3. Agresja i przemoc
w szkole:
- wulgaryzmy,
- kradzież,
- szantaż,
- wymuszanie.
Analiza ankiet.
Podstawy komunikowania się między
ludźmi.
Wskazanie pozytywnych celów życia:
- przyjaźni,
- wolności,
- przywiązania,
-oddania, zrozumienia,
-szacunku,
- miłości
Kształtowanie umiejętności poszukiwania dobrych rozwiązań.
Umiejętność radzenia
ZADANIA
3.
Wypełnienie ankiety
przez uczniów
Tworzenie narzędzi do
diagnozowania problemów wychowawczych.
Sformułowanie problemów do rozwiązania.
METODY I ŚRODKI
4.
Opracowanie ankiety
i jej przeprowadzenie
wśród uczniów gimnazjum.
ODPOWIEDZIALNI
5.
Zespól do Spraw Profilaktyki
Zespół do Spraw Profilaktyki
Planowanie zadań
w klasach.
Komunikacja werbalna
Metoda warsztatowa
i niewerbalna.
Udział w debatach
Zasady dobrego słu Praca w kręgu
chania.
„Lustro”
Podobieństwa i różnice
między ludźmi.
Układ par
Kształtowanie systemu
wartości.
Dlaczego ludzie posłu Praca w grupach
gują się wulgaryzmem? Środki: flamastry, małe kar- posługiwanie się jęteczki, arkusze szarego papiezykiem kultury,
ru.
- język „ja”,
- zasady współżycia
Tydzień Kultury Języw grupie,
ka
Plakaty, afisze, scenki
Sprawy, dla których
rodzajowe
warto żyć: przyjaźń,
Czarodziejskie słowa
wolność, radość, mi(magiczne klucze):
Wychowawcy klas,
Samorząd Uczniowski
Nauczyciele języka
polskiego
Wychowawcy klas
UWAGI
6.
sobie z własnymi
problemami na drodze wolności, przyjaźni, radości, miłości.
łość:
- szacunek i zrozumienie,
- pragnienie wolności
- dajemy innym to, czego
sami od nich oczekujemy,
- otwieramy się na potrzeby drugiego człowieka,
- dekalog,
- tworzenie więzi z grupą
rówieśniczą.
Skutki przemocy: kradzież, szantaż, wymuszenie
(konsekwencje prawne)
Uświadomienie negatywnych skutków
agresywnego zachowania się.
Zapobieganie kradzieżom w szkole.
Odwoływanie się do
zagadnień profilaktyki
na różnych przedmiotach.
Przestrzeganie uczniów
przed przynoszeniem
cennych przedmiotów
do szkoły.
4. Cyberprzemoc –
zagrożenia wynikające z korzystania
z Internetu oraz telefonów komórko-
Uświadomienie bezpiecznego poruszania
si ę
w sieci.
Zwiększenie umiejętności krytycznego
Zajęcia z młodzieżą
na temat zagrożeń
wynikających
z korzystania
z Internetu.
Odpowiedzialność
nieletnich za
proszę, dziękuje, przepraszam, dzień dobry
Plansze tematyczne,
Małe karteczki, flamastry,
Praca w grupach,
Przedstawienie wyników jako gazetka klasowa,
Ulotki, prelekcje
Ustawy prawne
Pogadanki na temat
prawnych konsekwencji kradzieży.
Pogadanki, wykład
Projekcja filmów
Prelekcje, ulotki
Ustawy prawne
Wychowawcy klas
Katecheci
Nauczyciele WOS
Psycholog poradni,
Funkcjonariusz policji
Dzielnicowy
Pedagog szkolny,
Psycholog poradni,
wych.
podchodzenia do odbioru informacji
z Internetu.
Zwiększenie czujności rodziców na
wszelkie niebezpieczeństwa wynikające
z korzystania
z Internetu.
Uświadomienie rodzicom zagrożeń
wynikających
z niekontrolowanego
korzystania
5. Nikotynizm
z mediów przez ich
dzieci.
Doskonalenie umiejętnej selekcji programów i gier komputerowych.
Wpływ nikotyny na
rozwój człowieka
w różnych okresach
życia.
umieszczanie materiałów w sieci, w
tym także wykonanych telefonem
komórkowym.
Postępowanie
zgodnie
z opracowanymi
procedurami
w przypadku pojawienia się zjawiska
cyberprzemocy.
„Uzależnienie od
komputera
i telewizji”, „Co to
jest cyberprzemoc?”.
Negatywny wpływ
gier komputerowych na młodzież
ukazujący przemoc
i agresję.
Gazetka na korytarzu szkolnym
„Bezpieczeństwo
w sieci”.
Spotkania
z policjantami na
temat cyberprzemocy.
Dlaczego ludzie palą?
Kilka słów
o papierosach
- prawdy i mity
Funkcjonariusz policji
Pogadanki
Wychowawcy,
Nauczyciele informatyki
Pedagog szkolny,
Nauczyciele informatyki
Praca w grupach
Ankieta
Dyskusja
„Burza mózgów”
Pielęgniarka szkolna
Wychowawcy
Pedagog szkolny
6. Alkohol wśród
młodzieży
Nikotyna a układ
krążenia.
Zasady higieny
i sposoby zapobiegania chorobom wynikającym
z lekkomyślności.
Miejsce osoby palącej w rodzinie.
Wskazania możliwości zerwania z nałogiem.
Pomoc innych osób.
Korzyści, jakie płyną
z niepalenia.
Wyrabianie wiary
w siebie „silnej woli”.
Satysfakcja wynikająca z wytrwania
w postanowieniu.
Uświadamianie
szkodliwości elektronicznych papierosów.
Podstawowe wiadomości o alkoholu
(skład chemiczny).
Wpływ alkoholu na
uczucia i sposób my-
o nikotynie,
- skład dymu tytoniowego,
Dlaczego palenie zagraża zdrowiu?
- szkodliwy wpływ nikotyny na dojrzewający organizm.
Środki: plakaty, afisze, wycinki z gazet, broszury.
Środki: kartka papieru, długopis (list do przyjaciela, w
którym użyje wielu argumentów, aby przekonać go iż palenie tytoniu jest bezsensowne
i zgubne w skutkach.
Rzucić palenie, ale
jak?
- nieodparta chęć rzucenia
palenia,
- sposoby rzucania palenia,
- skutki ekonomiczne palenia,
- pomoc i zrozumienie
najbliższych.
Dyskusja kierowana
Środki: farby, mazaki, kredki,
arkusze kolorowego papieru,
plansze dydaktyczne.
Realizacja programów
antytytoniowych np.
„Znajdź właściwe
rozwiązanie”.
Pogadanki
z przedstawicielami
różnych instytucji.
Włączenie uczniów
do akcji „31 maja –
Dzień bez papierosa”.
Kilka słów o alkoholu:
- co to jest alkohol?
- rodzaje napojów alkoholowych.
Używanie
Nauczyciel biologii
Katecheci
Biolog
Wychowawcy
Rodzice
Pielęgniarka szkolna
Poloniści
Powiatowa Stacja
SanitarnoEpidemiologiczna,
pedagog szkolny
Pogadanka
Rozmowa kierowana
Praca w grupach
Opracowanie wniosków
Nauczyciele chemii
i biologii
Wychowawcy klas
ślenia.
Wyrabianie odpowiedzialności za własne zdrowie.
Pojęcia: używanie,
nadużywanie.
Wpływ alkoholu na
organizm człowieka.
Alkohol a wartości
życia (przyjaźń, rodzina, miłość).
i nadużywanie alkoho- Środki: flamastry, duży kololu:
rowy arkusz papieru.
-niszczycielski wpływ alkoholu na psychikę,
- wpływ alkoholu na młody
organizm.
Metoda metaplanu
Alkohol a nasze uczu Praca w grupach
cia:
Dyskusja kierowana
- uczucia przyjemne
Środki: arkusze papieru, fari przykre,
by.
- zachowania ludzi nadużywających alkoholu.
Pedagog szkolny
7. Środki odurzające, psychotropowe.
Narkotyki, dopalacze, leki, kleje, enarkotyki, itp.
Import alkoholu
i tytoniu- ekonomika
państwa.
Potrzeby finansowe- łatwa droga do kradzieży
i innych wykroczeń.
Bilans ekonomiczny
i społeczny palenia
i picia
- odpowiedzialność za własne czyny,
- podejmowanie decyzji.
Poznanie stanu wie-
Przeprowadzenie an-
Dlaczego młodzi ludzie
sięgają po narkotyk?
(z jakich powodów
młodzież bierze narkotyki? Czego młodzież
szuka w narkotykach,
dzy, doświadczeń
uczniów
z narkotykami/dopala
czami,
z podejmowania prób
z narkotykami/dopala
czami
Argumentacja własnych sądów.
Ujemne skutki zażywania narkotyków,
kiety wśród uczniów –
co wiedzą na temat
narkotyków.
Praca w grupach
Pogadanka
Środki: arkusze papieru,
przybory do pisania, tablica,
kreda.
„Burza mózgów”
Praca w grupach
Środki: 6 arkuszy papieru,
przybory do pisania, broszurki.
Pogadanka
Film
Dzielnicowy
Przedstawiciel Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
dopalaczy.
Niebezpieczeństwo
zarażenia się
HIV/AIDS.
Edukacja rówieśnicza.
Szkoła otwarta na
środowisko.
Umiejętność odnalezienia siebie
w grupie.
Kształtowanie umiejętności obrony przed
naciskiem otoczenia:
- wiara w siebie,
- kształtowanie
charakteru
i osobowości.
Wskazanie rodzicom
profesjonalnych
miejsc, gdzie mogą
szukać pomocy dla
dzieci.
dopalaczach?).
Dyskusja kierowana
Zgubne skutki „brania”.
Uczenie się od
Film
uczniów. Informowanie
Dyskusja kierowana
o zagrożeniach związa Konkurs na najlepszy
nych z używaniem
plakat
środków psychotropowych.
Praca w grupach
Spektakle profilaktycz Mapa przyjaźni
ne dla innych uczniów. Środki: arkusze papieru,
przybory do pisania.
Pedagog szkolny
Pedagog szkolny
Wychowawcy klas
Psycholog poradni
Film pt. „Twój wybór”.
Czy odmowa przyjęcia
narkotyku wiąże się
z utratą przyjaciela?.
- cechy prawdziwej przyjaźni,
- odmawiam i decyduję
Warsztaty na temat mechanizmów uzależnienia od leków.
Spotkania ze specjalistami. Przekazanie informacji na temat leczenia zespołów abstynencyjnych.
Udostępnienie informacji o ofercie pomocy
specjalistycznej dla
Terapeuta ds.
uzależnień,
psycholog,
funkcjonariusz policji
uczniów i rodziców
w sytuacji używania
narkotyków.
Diagnozowanie skali
zjawiska zagrożenia
uzależnieniami wśród
młodzieży, w tym
diagnoza dotycząca
narkomanii.
Doskonalenie kompetencji rodziców i
nauczycieli
w zakresie rozpoznawania wczesnych
objawów używania
środków odurzających, suplementów
diet i leków, enarkotyków.
Informowanie
uczniów i rodziców
na temat konsekwencji prawnych związanych
z naruszeniem przepisów ustawy
o przeciwdziałaniu
narkomanii.
Obserwowanie zachowania uczniów
oraz korzystania
Obserwacje, rozmowy
z uczniami i rodzicami,
badania ankietowe.
Spotkania szkoleniowe
ze specjalistami dla rodziców i nauczycieli
Wykład, spotkania z
funkcjonariuszem policji.
Przekazanie informacji
uczniom i rodzicom
o obowiązujących
w szkole procedurach,
metodach współpracy
szkoły z policją.
przez nich
z urządzeń elektronicznych oraz słuchawek.
8. Ciąża u nieletnich
Uświadomienie konsekwencji przedwczesnej inicjacji
seksualnej.
9. Dążenie do zdrowego i higienicznego
stylu życia
Promowanie zdrowego i higienicznego
stylu życia.
Budowanie wśród
uczniów postawy
prozdrowotnej.
Udział uczniów
w projektach
i programach.
Pogadanki wśród
uczniów z udziałem
położnej.
Projekcja filmów
tematycznych.
Realizacja tematyki
na lekcjach wychowania do życia
w rodzinie.
Właściwe odżywianie
z życiu młodego człowieka. Kształtowanie
hierarchii wartości,
w którym zdrowie należy do jednych
z najważniejszych wartości w życiu człowieka.
Włączenie rodziców do
edukacji prozdrowotnej.
Pogadanki, spotkania
Filmy edukacyjne
Rozmowy kierowane
Praca w grupach
„Burza mózgów”
Spotkania z lekarzem,
pielęgniarką
Pogadanka z młodzieżą na temat wieku
dojrzewania.
Środki: plakaty, transparenty, przykładowe scenki przygotowane przez nauczyciela,
kasety video i DVD
Pielęgniarka,
Położna,
Nauczyciele
Nauczyciele w-f
Katecheci
Pedagog szkolny
Pracownicy szkoły
10. Problemy młodzieży w wieku dojrzewania – dbałość o
zdrowie psychiczne.
Kształtowanie właściwego podejścia do
stereotypów atrakcyjności fizycznej.
Znaczenie utrzymywania higieny osobistej ze szczególnym
uwzględnieniem
okresu dojrzewania.
Kształtowanie pozytywnego myślenia o
sobie.
Umiejętność rozwiązywania problemów
i pokonywania trud-
Współpraca
z rodzicami w celu budowania postawy
zdrowego stylu życia –
„Zdrowie najważniejszą wartością w życiu”.
Filmy edukacyjne.
Pogadanki.
Pedagog szkolny
Konkurs – Gimnazjalisto wybierz zdrowe życie bez nałogów.
Szkolny konkurs wiedzy o zdrowiu.
Anoreksja i bulimia –
projekcja filmów.
Stereotypy atrakcyjności fizycznej w społeczeństwie.
Zasady przestrzegania
higieny osobistej.
Wzmacnianie poczucia
własnej wartości, radzenia sobie
z problemami oraz roz-
Lekarz, położna,
pielęgniarka
Pogadanki
z higienistką szkolną
oraz na lekcjach wychowawczych, biologii
oraz wychowania fizycznego.
Pogadanki, warsztaty,
spotkania
Wychowawcy
klas
Nauczyciel biologii,
Psycholog poradni, Pedagog
szkolny, Wychowawcy, Nauczyciele
ności.
Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym.
Upowszechnianie
wiedzy wśród
uczniów na temat
zdrowia psychicznego.
11. Czy potrafię powiedzieć „nie”.
Promowanie czynnego wypoczynku.
Poszerzenie wiedzy
rodziców
i nauczycieli na temat
prawidłowego rozwoju dziecka w wieku
dojrzewania oraz
symptomów zaburzeń
zdrowia psychicznego.
Zapobieganie problemom psychicznym młodzieży, w
tym samobójstwom.
Opanowanie umiejętności odmawiania.
Radzenie sobie
w trudnych sytuacjach życiowych.
Poczucie własnej
ładowania negatywnych emocji.
Realizacja treści na
lekcjach wychowania
do życia w rodzinie.
Radzenie sobie ze stresem oraz w trudnych
sytuacjach życiowych.
Zapoznanie uczniów
z technikami relaksacyjnymi.
Promocja zdrowia psychicznego.
Spotkania ze specjalistami, pogadanki, konsultacje.
Wskazanie pomocy
specjalistycznej
w stanie kryzysu psychicznego.
Asertywne odmawianie.
Włączenie uczniów do
pomocy koleżeńskiej.
Warsztaty, pogadanki.
Indywidualne rozmowy.
Pedagog szkolny,
Psycholog poradni.
Wychowawcy klas.
Zespół do Spraw Pro-
12.Zagospodarowanie
czasu wolnego mło-
dzieży.
wartości.
Zapewnienie
w szkole środowiska
wolnego od nałogów.
Alternatywne formy
spędzania czasu wolnego.
filaktyki.
13. Motywowanie
uczniów do nauki.
Podniesienie wyników nauczania
z poszczególnych
przedmiotów.
Zwiększenie motywacji do nauki.
Działalność świetlicy
szkolnej.
Zajęcia pozalekcyjne
rozwijające zainteresowania młodzieży.
Oddziaływania profilaktyczne w czasie zajęć pozalekcyjnych.
Aktywny wypoczynek,
skutki zbyt długiego
przebywania przed telewizorem
i komputerem.
Spotkania, wyjścia, festyny profilaktyczne
jako alternatywa walki
z nudą.
Zajęcia w świetlicy.
Gry i zabawy, zajęcia
sportowe.
Aktywizowanie
uczniów do nauki poprzez stosowanie aktywnych metod pracy.
Rozwijanie zainteresowań uczniów poprzez
poszerzenie oferty kół
zainteresowań.
Pedagogizacja rodziców na temat systematycznej kontroli przygotowania dziecka do
zajęć lekcyjnych.
Promowanie osiągnięć
Współpraca ze środowiskiem lokalnym
(wypoczynek letni
i zimowy).
Pogadanka
z młodzieżą.
Zajęci dodatkowe, koła zainteresowań
Wychowawcy, Nauczyciele,
Pedagog szkolny.
Wychowawcy,
Psycholog poradni
Nauczyciele
Rozmowy, spotkania
Wychowawcy
uczniów na forum klasy i szkoły.
14. Wagary.
15.Zachowanie się
młodzieży w sytuacjach ekstremalnych.
• Rozumienie zasadności
• Ustalenie z rodzicami
obecności w szkole.
wspólnych działań na rzecz
wysokiej frekwencji.
• Dostrzeganie potencjalnych zagrożeń w czasie
• Usprawnienie przepływu
wagarów.
informacji pomiędzy rodzicami a szkołą w celu popra• Umiejętność dokonywania
wy frekwencji.
właściwych wyborów.
• Uczymy się mówić „NIE”.
• Wnikliwa kontrola frekwencji.
• Diagnozowanie przyczyn
nieobecności ucznia w szkole.
• Współpraca z instytucjami
wspierającymi szkołę
w zapewnieniu realizacji
obowiązku szkolnego.
• Pogadanka na temat zagro- Wychowawcy klas
Osoby wspierające:
żeń wśród młodzieży i
pedagog
przestępczości młodocia
pracownik ponych.
licji
• Dyskusja kierowana.
psycholog
• Organizowanie „dni otwartych szkoły”.
• Indywidualne rozmowy
nauczycieli z rodzicami
według przyjętego harmonogramu spotkań.
Wychowawcy klas,
Pedagog szkolny.
• Zapoznanie z zasadami
postępowania podczas:
• Skutki kontaktu
− zagrożenia pożarowego
z niebezpiecznymi substan− kontaktu
cjami. .
z substancjami (przed- • Negatywny wpływ paniki na
miotami ) niebezpieczbezpieczeństwo człowieka.
nymi lub nieznanego
pochodzenia.
−
−
−
• Zapoznanie z drogami
ewakuacyjnymi na terenie
szkoły.
• Rozmowy, obserwacja.
Dyrektor,
Pedagog szkolny
Pogadanka
Wykład
Zajęcia praktyczne
Dyrektor
Nauczyciel chemii
Wychowawcy klas
Przedstawiciele straży
pożarnej jako osoby
wspomagające
Październik
Marzec
Cały rok
Na bieżąco
Wrzesień
Październik
16. Bezpieczeństwo
uczniów na terenie
szkoły i poza nią.
• Przypomnienie zasad bezpiecznego poruszania się
po drogach.
• Ograniczenie wejść do
szkoły osób trzecich.
• Minimalizowanie występujących zagrożeń na terenie szkoły.
• Wytypowanie miejsc
szczególnie niebezpiecznych w placówce.
• Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na terenie szkoły i jej otoczeniu.
• Opracowanie procedur postępowania nauczycieli
w sytuacjach zagrożenia
demoralizacją i w trudnych
sytuacjach wychowawczych.
• Skutki nieprzestrzegania
zasad bezpieczeństwa na
drodze.
• Zasady udzielania pierwszej
pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach drogowych.
• Kontrola osób wchodzących
do szkoły.
17. Pedagogizacja
• Pogłębianie wiedzy rodzi- • Rozpoznawanie oczekiwań
rodziców w kierunku
ców na temat znaczenia
rodziców.
działań profilaktyczdziałań profilaktycznych • Opracowanie tematyki sponych.
wśród młodzieży
tkań z rodzicami pod kątem
zagadnień profilaktycznych
• Znaczenie współpracy
rodziców i szkoły
• pedagogizacja rodziców
w zwalczaniu negatyww zakresie współodpowienych zachowań wśród
dzialności za wychowanie
młodzieży.
dzieci i utrzymanie bezpieczeństwa w szkole.
• Włączanie rodziców do
działań profilaktycznych
realizowanych w szkole
oraz do prac nad Programem Profilaktyki.
• Wykład
• Pogadanka
• Monitoring wizyjny
w szkole
• Dyżury na korytarzach
nauczycieli i pracowników
szkoły.
• Postępowanie zgodnie
z opracowanymi procedurami.
• Policjant
z wydziału ruchu
drogowego
• Wychowawcy klas
• Pielęgniarka szkolna
• Lekarz
• Pedagog szkolny
• Pracownicy szkoły
Cały rok
Wrzesień
Październik
• Ankiety, rozmowy
z uczniami.
• Filmy edukacyjne, spotkania.
•
•
•
•
•
Ankieta
Wykład
Zajęcia warsztatowe
Dyskusja
Pogadanka
• Spotkania rodziców
z terapeutką do spraw uzależnień.
• Spotkania
z funkcjonariuszem policji
na temat karno-prawnych
aspektów demoralizacji
nieletnich.
• Wychowawcy klas
• Pedagog
cały rok
• Terapeutka uzależ- Według potrzeb
nień
• Policjant ds. nieletnich
• Kurator sądowy
18. Funkcjonowanie • Doskonalenie pomocy
na terenie szkoły
psychologiczno – pedagoPunktu konsultacyjgicznej w szkole.
no – diagnostycznego. • Przeciwdziałanie przemocy w szkole.
• Dostępność pomocy psychologicznej dla rodziców.
19. Propagowanie
• Uświadomienie młodziewśród młodzieży
ży, gdzie może szukać
wiedzy na temat inpomocy i wsparcia.
stytucji niosących
pomoc dziecku i rodzinie.
20. Planowanie kariery edukacyjnozawodowej uczniów.
Poszerzenie wiedzy
uczniów na temat rodzaju i ofert szkół
ponadgimanzjalnych.
21. Niepełnosprawność.
Uczenie młodzieży tolerancji.
Tworzenie właściwego klimatu w szkole i
budowania relacji.
• Konsultacje psychologa.
• Badania psychologiczno –
pedagogiczne uczniów.
• Porady dla rodziców.
• Zajęcia warsztatowe dla
młodzieży.
• Rozmowa.
• Zajęcia praktyczne
• Udostępnienie danych kontaktowych do instytucji
pomocowych.
• Gazetki ścienne,
• Pogadanki
• Pracownicy Poradni PP.
• Warsztaty.
Oferta szkół ponadgimnazjlanych.
Spotkania zawodoznawcze.
Zawody poszukiwane na
rynku pracy.
Predyspozycje zawodowe uczniów.
Warsztaty zawodoznawcze
Spotkania
z przedstawicielami
szkół ponadgimnazjalnych.
Kształtowanie wśród
uczniów akceptowanych
społecznie postaw i zachowań sprzyjających
integracji.
Organizowanie w szkole
Warsztaty tematyczne.
Obchody Międzynarodowego Dnia Osób
Niepełnosprawnych.
Spotkania ze specjalistami.
• Wychowawcy,
• Pedagog szkolny
Pedagog szkolny, wychowawcy klas
Wychowawcy
klas
Pedagog szkolny
Nauczyciele
przedmiotów.
Prace ciągłe.
odpowiedniego wsparcia
uwzględniającego
Uwrażliwienie na potrzeby dziecka niepełnosprawnego.
Wdrożenie
i przestrzeganie
Szkolnego Kodeksu
Równego Traktowania.
22. Prowadzenie
działań antydyskryminacyjnych wśród
młodzieży.
Kształtowanie
u uczniów postaw
związanych z akceptacją drugiego człowieka, opartych na
asertywności
i empatii.
Propagowanie postawy otwartości
i poszanowania dla
odmienności etnicznej, religijnej, społecznej, materialnej,
itp.
Zapobieganie dyskryminacji, uprzedzeniom poprzez podno-
indywidualne potrzeby
uczniów.
Realizacja specjalnych
potrzeb uczniów.
Ocenianie postępów
ucznia w kierunku motywacji i wspierania jego rozwoju.
Systematyczne i zgodne
z procedurami reagowanie wszystkich pracowników szkoły na
wszelkie formy przejawów dyskryminacji i
agresji w szkole, stereotypizacji, uprzedzeń.
Diagnozowanie zjawiska
tzw. „fali” wśród
uczniów klas pierwszych.
Objęcie uczniów klas
pierwszych szczególną
opieką.
Wspomaganie każdego
ucznia, stosowanie do
jego potrzeb
i możliwości.
Zwiększenie wrażliwości uczniów na biedę.
Gazetki ścienne
dotyczące tolerancji
osób niepełnosprawnych.
Pogadanki, warsztaty
na temat szacunku, tolerancji, akceptacji
odmienności.
Spotkania
Filmy edukacyjne
Apele szkolne
Wychowawcy
klas.
Pedagog szkolny.
Specjaliści.
szenie wiedzy i kompetencji kadry pedagogicznej.
Aktywizowanie uczniów
do działań wolontariatu,
pomagania ubogim.
Realizacja tematyki antydyskryminacyjnej na
lekcjach różnych
przedmiotów.
Uwzględnienie tematyki
przeciwdziałania dyskryminacji w planach
wychowawczych dla poszczególnych klas.
Apele na temat tolerancji wobec odmienności.
Diagnoza sytuacji materialno-bytowej uczniów
ze szczególnym zwróceniem uwagi na zjawisko
dyskryminacji uczniów.
Wprowadzenie
i przestrzeganie Szkolnego Kodeksu Równego
traktowania Gimnazjum
w Kunowie.
Zapewnienie uczniom
możliwości uczestnictwa w wydarzeniach
szkolnych.
Warsztaty dla uczniów
z zakresu podniesienia
świadomości dotyczącej
zjawiska przemocy.
Akcje plakatowe
Ankiety, obserwacja,
rozmowy
Pogadanki, warsztaty,
spotkania ze specjalistami, konkursy
Wychowawcy
klas
Wychowawcy
klas.
Pedagog szkolny.
Specjaliści
23. Przeciwdziałanie
przemocy w rodzinie.
Podniesienie świadomości uczniów i rodziców w zakresie
działania instytucji
pomocowych.
Propagowanie działalności „Niebieska Linia”.
propagujące informacje
dotyczące instytucji pomagającym ofiarom
przemocy.
Warsztaty dla rodziców
z zakresu metod wychowawczych.
Współpraca z Zespołem
Interdyscyplinarnym.
4.
UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU
Dobór treści programowych uzależniony jest od indywidualnych potrzeb poszczególnych zespołów klasowych. Pro-
gram profilaktyczny uwzględnia potrzeby rozwojowe uczniów oraz potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkolnego. Wychowawcy, w zależności od wyników przeprowadzonych ankiet, mogą podejmować decyzje, które zagadnienia mają
być realizowane, które wymagają poszerzenia, a które można wyeliminować.
Opracowany harmonogram pozwala nie tylko dokonać wyboru i ocenić dotychczasowe przedsięwzięcia, ale także daje możliwość przeformułowania celów i zadań, zaplanowania korekty działań i ich ewaluacje w trakcie całego 3 – letniego
cyklu kształcenia.
5.
AKTUALIZACJA I WERYFIKACJA PROGRAMU
W marcu 2008r. Zespół do Spraw Profilaktyki dokonał analizy programu profilaktycznego szkoły i uzupełnił go
o zagadnienia ujęte w rządowym programie „Bezpieczna i przyjazna szkoła”.
W roku szkolnym 2010/2011dokonano ewaluacji programu. Na podstawie diagnozy środowiska szkolnego Zespół do
Spraw Profilaktyki określił problemy pojawiające się wśród młodzieży, o tematykę których uzupełniono program
profilaktyczny. Należą do nich:
- cyberprzemoc,
- ciąża u nieletnich
- kradzieże
- problemy wieku dojrzewania i dbałość o zdrowie psychiczne
- niska motywacja do nauki. (Załącznik nr 1)
We wrześniu 2011r. Zespół do Spraw Profilaktyki przeanalizował program profilaktyczny oraz określił wnioski do
realizacji na rok szkolny 2011/2012.
- kontynuacja działań profilaktycznych z roku ubiegłego, ze szczególnym uwzględnieniem problemu niskiej frekwencji,
agresji oraz wulgaryzmów wśród młodzieży,
- propagowanie wśród uczniów wiedzy na temat instytucji niosących pomoc dziecku i rodzinie.
W roku szkolnym 2014/15 dokonano ewaluacji Programu Profilaktyki. Określone zostały wnioski i zalecenia do realizacji. (Załącznik nr 2).
W roku szkolnym 2015/16 przeanalizowano Program Profilaktyki zgodnie z Rozporządzeniem z dnia 18 sierpnia
2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej
i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Uzupełniono działania związane z:
−
prowadzeniem zadań antydyskryminacyjnych wśród uczniów. Opracowano i wdrożono do realizacji Szkolny Kodeks
Równego Traktowania Gimnazjum w Kunowie.
−
przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie,
−
edukacją rówieśniczą – uczenie się od uczniów,
−
promocją zdrowia, również psychicznego,
−
profilaktyką narkomanii.
Do Programu Profilaktyki opracowano i dołączono Program przeciwdziałania narkomanii w Gimnazjum w Kunowie. Opracowano również plan działań profilaktycznych na rok szkolny 2015/16 z uwzględnieniem potrzeb uczniów, polityki oświatowej oraz nowych przepisów prawnych.
W roku szkolnym 2016/17 Zespół ds. Profilaktyki dokonał analizy programu. Wprowadzono modyfikację dotyczącą:
−
zagadnień e- narkotyków,
−
papierosów elektronicznych,
−
upowszechniania wiedzy wśród uczniów na temat zdrowia psychicznego,
−
egzekwowania zakazu przynoszenia przez uczniów do szkoły odtwarzaczy oraz słuchawek.
W dalszym ciągu położony duży nacisk na diagnozowanie sytuacji związanej z kontaktem młodzieży z narkotykami, w tym
dopalaczami. Uwzględniono pedagogizację rodziców odnośnie cyberprzemocy, uświadamiania zagrożeń wynikających
z niekontrolowanego korzystania przez uczniów z komputerów i Internetu.
EWALUACJA PROGRAMU
6.
Załącznik nr 1
W roku szkolnym 2010/2011 przeprowadzono ewaluację programu profilaktycznego. Miała ona na celu wykazanie stopnia
poprawności realizowanego programu. Do tego celu posłużyły rozmowy z uczniami, rodzicami, nauczycielami oraz obserwacja. Celem głównym programu było stworzenie uczniom środowiska wolnego od zagrożeń.
Po przeprowadzonych rozmowach, obserwacjach oraz analizie programu profilaktycznego nasuwają się następujące wnioski:
−
szkoła posiada Program Profilaktyki, w którym założono kierunki działań uwzględniające specyfikę placówki,
−
rodzice nie zawsze interesują się problemami dzieci,
−
uczniowie niesystematycznie uczęszczają na zajęcia,
−
uczniowie mają niską motywację do nauki,
−
wśród uczniów pojawiają się problemy wieku dojrzewania,
−
istnieje zagrożenie niewłaściwego korzystania przez uczniów z Internetu i telefonów komórkowych (cyberprzemoc),
−
w szkole pojawił się problem ciąż wśród nieletnich.
Określono zalecenia do dalszej pracy w zakresie realizacji działań profilaktycznych:
−
zachęcać rodziców do większego zainteresowania się problemami dziecka,
−
monitorować frekwencję uczniów,
−
uświadamiać zagrożenia wynikające z korzystania z Internetu oraz telefonów komórkowych,
−
zapoznawać uczniów ze szkodliwością zażywania dopalaczy i innych środków odurzających,
−
podnosić świadomość konsekwencji przedwczesnej inicjacji seksualnej,
−
wzmacniać poczucie własnej wartości u uczniów i doskonalić umiejętność radzenia sobie z problemami wieku dojrzewania.
Program profilaktyczny uzupełniono o nową tematykę.
Załącznik nr 2
Ewaluacja programu profilaktyki.
Przebieg pracy profilaktycznej i jej efekty poddawane były systematycznej obserwacji i ocenie. Program Profilaktyki
uwzględnia problemy uczniów i specyfikę placówki.
W roku szkolnym 2014/2015 Zespół Profilaktyki szkoły dokonał analizy programu profilaktyki oraz ewaluacji. Celem
ewaluacji było uzyskanie informacji na temat efektywności prowadzonych działań w szkole oraz sformułowanie wniosków
do udoskonalenia programu. Uzyskane dane wykorzystane zostaną do wprowadzenia zmian w programie, w celu zwiększenia skuteczności pracy profilaktycznej.
Na podstawie rozmów z uczniami, rodzicami, nauczycielami, obserwacji, wniosków z rad pedagogicznych oraz diagnozy środowiska uczniowskiego wynikają następujące wnioski:
a) zmniejszenie zachowań agresywnych i przemocy wśród młodzieży gimnazjalnej,
b) dobra współpraca szkoły z instytucjami lokalnymi w rozwiązywaniu problemów,
c) dobra współpraca rodziców ze szkołą (udział rodziców w różnorodnych działaniach np. uroczystościach, dyskotekach,
akcjach profilaktycznych),
d) zmniejszenie liczby zachowań związanych ze spożywaniem alkoholu przez uczniów,
e) zwiększenie zainteresowania młodzieży zajęciami sportowo – rekreacyjnymi,
f) uczniowie utrwalają wiedzę z zakresu profilaktyki podczas różnorodnych działań profilaktycznych.
Obszary zagrożeń:
W oparciu o diagnozę i ewaluację stwierdzono występowanie takich zjawisk problemowych, jak:
−
nieregularne uczęszczanie uczniów na zajęcia lekcyjne – odnotowane absencje, spóźnienia, niska frekwencja
uczniów,
−
niska motywacja uczniów do nauki,
−
palenie papierosów przez uczniów i eksperymentowanie z narkotykami,
−
niewłaściwe postawy i zachowania wśród uczniów (wulgaryzmy oraz korzystanie z telefonów komórkowych).
Zalecenia do pracy w zakresie profilaktyki w roku szkolnym 2014/2015:
−
podjąć działania mające na celu eliminowanie spóźnień uczniów na zajęcia lekcyjne oraz poprawę frekwencji. Należy
bezzwłocznie informować rodziców/opiekunów uczniów o nieusprawiedliwionych nieobecnościach w szkole i kontrolować na bieżąco frekwencję uczniów na zajęciach,
−
należy każdorazowo zwracać uwagę na naganne zachowania uczniów,
−
opracować procedury postępowania nauczycieli w sytuacji agresywnego zachowania uczniów z chorobą psychiczną,
−
zwiększyć kompetencje nauczycieli w zakresie pracy z uczniem z chorobą psychiczną poprzez zorganizowanie szkolenia,
−
prowadzić działania propagujące życie wolne od używek,
motywować uczniów do nauki poprzez prezentowanie ich osiągnięć na forum szkoły, nagradzanie za umiejętności i
pracę,
−
realizować programy profilaktyczne dotyczące szkodliwości palenia tytoniu i zażywania narkotyków,
−
przeciwdziałanie agresji poprzez rozwijanie u uczniów umiejętności radzenia sobie w sytuacji agresji i przemocy,
−
wszyscy pracownicy zobowiązani są do przestrzegania obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych,
−
zwiększyć nacisk na działania, które mimo realizacji różnych form nie przyniosły oczekiwanych efektów:
• wulgaryzmy,
• zaczepki słowne,
• kultura osobista uczniów.
Wnioski z ewaluacji przeprowadzonej wśród
uczniów, rodziców i nauczycieli w czerwcu 2004r.
1.Mocne strony programu
−
−
−
−
tworzenie przyjaznego klimatu
zbyt mała liczba godzin poświęcona
problemowi wagarów i spóźnień na
liwości, zaufaniu, tolerancji
zajęcia lekcyjne
rozwijanie umiejętności prowadze-
−
uwzględnienie problematyki zacho-
nia dyskusji, argumentowania i po-
wania się młodzieży w sytuacjach
dejmowania decyzji
ekstremalnych
Rozwijanie umiejętności rozwiązy-
−
pedagogizacja rodziców w kierunku
wania konfliktów
działań profilaktycznych podejmo-
wpajanie szacunku dla dobra
wanych przez szkołę
dbanie o prawidłowy rozwój psychofizyczny uczniów ( duża liczba
zajęć pozalekcyjnych)
−
−
szkoły opartego na wzajemnej życz-
wspólnego
−
2.Słabe strony programu
promowanie zdrowego styli życia
(walka z nałogami, prawidłowe odżywianie )
7.
ZATWIERDZENIE PROGRAMU
Autorzy programu:
Jolanta Salwa –
Jolanta Gutwin –
Alicja Kwapisz –
Alina Nalewaj –
Edyta Wesołowska –
Andrzej Kwapisz –
Po zaktualizowaniu programu w roku szkolnym……………….. został on zatwierdzony do realizacji………………….