Program z matematyki - Koło matematyczne Sigma
Transkrypt
Program z matematyki - Koło matematyczne Sigma
PROGRAMY E-LEARNINGOWYCH KÓŁ NAUKOWYCH NAUKOWE KOŁO MATEMATYCZNE SIGMA PROGRAM E-LEARNINGOWEGO KOŁA NAUKOWEGO Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH Autor: ROBERT SZAROTA NOWY S¥CZ 2013 „Starać się będziemy jak najbardziej udostępnić wam poznanie tej wspaniałej nauki przez was i przez nas umiłowanej” / prof. Kazimierz Kuratowski / 1. Wprowadzenie. Olimpiada Matematyczna (OM) jest najstarszą polską olimpiadą przedmiotową. I Olimpiada Matematyczna została zorganizowana w roku szkolnym 1949/50 z inicjatywy ówczesnego Ministra Oświaty dr Stanisława Skrzeszewskiego przy istotnym wkładzie intelektualnym i organizacyjnym ze strony Polskiego Towarzystwa Matematycznego pod przewodnictwem prof. Stefana Straszewicza, późniejszego autora wielu tomów opracowań i książek poświęconych OM. Sam fakt, iż przez tak długi okres czasu nieustanie odbywa się ona po dzień dzisiejszy, w bardzo podobnej szacie regulaminowej, świadczy o tym jak wiele ona znaczy dla wielu środowisk naukowych i akademickich. Zainteresowanie ze strony młodzieży, mierzone liczbą uczestników też wyraźnie wzrasta. Wszyscy zaangażowani w tworzenie OM poświęcając wiele czasu i trudu powodują, że ich działanie służy podniesieniu poziomu nauczania w szkole, umożliwia odnalezienie uczniów uzdolnionych matematycznie i wspólną pracę dla wzbogacenia matematyki. W zmieniającej się bardzo szybko otaczającej nas rzeczywistości zmianie ulegają również programy nauczania. Matematyka wraz ze swoimi wynikami jest ponadczasowa, twierdzenia udowodnione lat temu sto lub dwieście są nadal prawdziwe, dzisiaj będąc przedmiotem i obiektem zainteresowań naukowców uzyskują one czasami tylko inną bogatszą treść. Dzisiaj uczeń jest skutecznie separowany od piękna tej nauki i świata, któremu wiele ludzi potrafiło poświęcić wszystkie swoje siły i zdolności, doświadczając i przeżywając wielu satysfakcji oraz odczuć tak bliskich i podobnych do tych, które płyną ze świata sztuki czy muzyki. Olimpiada matematyczna to walka ze swym intelektem, nie rywalizacja z kolegami, dzisiaj jest ona wielką szansą i przepustką dla tych, którzy pukają do bram wymarzonych uniwersytetów na całym świecie i pragną uczestniczyć i współtworzyć nowe technologie i lepsze jutro. Matematyka wciąż jest wiecznie młoda, żywa i swym poddanym ukazuje swe piękno i nowe wyniki. Niech więc zapisane we wstępie słowa prof. K .Kuratowskiego, światowej klasy matematyka wypowiedziane na zakończenie pierwszej OM, 20 czerwca 1950 roku, będą zawsze w nas żywe i dostarczają nam wielu pięknych chwil wspólnie spędzonych w ramach realizacji programu naszego e-koła SIGMA. 2 2. Założenia programu. Praca nauczyciela z uczniem, który wykazuje zainteresowanie i uzdolnienia przedmiotowe jest bardzo ważna, jeżeli myślimy o jakości nauczania i przygotowaniu ucznia do kontynuowania dalszej swej edukacji i rozwoju intelektualnego. Opieka nad grupą utalentowanych uczniów jest w tradycyjnym rozumieniu zajęć szkolnych czymś, czego nie zawsze można dokonać. Przeszkodą mogą być i są bardzo liczne klasy, które uniemożliwiają indywidualne podejście do ucznia i pracę na innym poziomie wymagań. Należy szukać więc nowych innowacyjnych rozwiązań, które będą ukierunkowane w stronę najlepszych. Powinniśmy również zadbać i dostarczyć pewnych narzędzi i pomysłów nauczycielom, opiekunom uzdolnionej młodzieży. Propozycja koła e-learningowego SIGMA, działającego na platformie edukacyjnej w założeniu programowym jest stworzona z myślą o uczniach uzdolnionych matematycznie i chcących rozwijać swoje zainteresowania, uczestnicząc w licznych konkursach i olimpiadach nie tylko krajowych. Prezentowany w dalszej części program e-koła SIGMA, sposób jego prowadzenia, jest wynikiem wielu przemyśleń i doświadczeń autora jak i również wielu cennych i owocnych dyskusji akademickich byłych olimpijczyków, odbytych w jego otoczeniu. W istotny sposób chcemy wpływać i kształtować oraz kierować rozwojem ucznia poprzez unikalną propozycję programową silnie skorelowaną z potrzebami przyszłego olimpijczyka, jak i również wymaganiami jakie stawia olimpiada matematyczna i inne konkursy. Organizacja koła powinna stworzyć atmosferę, której sprzyja swoboda myślenia, samodzielność, oryginalność i pomysłowość oraz inspiracja tak ważna w osiągnięciu końcowego sukcesu. Ważnym elementem takiego procesu jest ocena i monitorowanie pracy ucznia. Umiejętne wykorzystanie zasobów i możliwości platformy gwarantuje takie funkcjonowanie koła, a stosowane metody aktywizujące i dydaktyczne oraz nowatorskie podejście do zagadnienia z pewnością go uatrakcyjnią. 3. Cele edukacyjne. Ogólne: rozwijanie zainteresowań i zamiłowania do matematyki; rozwijanie, doskonalenie i poszerzenie wiadomości o nowe treści nauczania; kształtowanie języka matematycznego; rozwijanie logicznego i abstrakcyjnego myślenia; 3 kształtowanie wyobraźni i intuicji matematycznej; przygotowanie uczniów do zawodów matematycznych. Operacyjne: Uczeń: poszukuje różnych niestandardowych rozwiązań problemów i zadań konkursowych; dąży do ciekawych i nietypowych uogólnień zauważonych problemów; doskonali metod dowodzenia twierdzeń i tematów; nabywa umiejętności matematycznego wnioskowania i uzasadniania; szuka wielu sposobów rozwiązania tego samego problemu. 4. Treści programowe. Poniżej w tabeli znajdują się treści programowe i rozkład realizowanego materiału dla koła SIGMA, który może być realizowany na IV etapie edukacyjnym. Zaproponowane tematy są otwartą listą, można je poszerzać, uzupełniać, w zależności od zainteresowań i potrzeb grupy. Dział matematyki Temat zajęć Zasada pudełkowa Dirichleta Indukcja matematyczna Arytmetyka i algebra, teoria liczb Analiza kombinatoryczna Rachunek prawdopodobieństwa Probabilistyka Ciągi liczbowe Analiza matematyczna Ciągi i formuły rekurencyjne Osiągnięcia uczniów i zdobyte umiejętności Uczeń: Jest w stanie rozwiązać problemy dotyczące wielu zadań z różnych działów matematyki w oparciu o tę zasadę. Stosuje tę zasadę do rozstrzygania problemów liczbowych, geometrycznych i kombinatorycznych i innych. Słuchacz potrafi wykorzystać metodę indukcji matematycznej w zadaniach dotyczących nierówności, rekurencji podzielności, kombinatoryki, sprawdzania pewnych tożsamości i wielu innych. Poznane pojęcia z zakresu kombinatoryki potrafi zastosować do rozwiązywania zagadnień szeroko rozumianej Teorii zbiorów. Potrafi dowieść pewnych równości, lematów i twierdzeń, w których uwikłane są symbole Newtona. Słuchacz poznaje pojęcie zmiennej losowej i jej parametrów oraz potrafi wykorzystać klasyczną definicję prawdopodobieństwa zdarzenia do rozwiązywania zadań dotyczących schematów i zagadnień losowych. Poznaje Prawo wielkich liczb Bernoulliego. Potrafi dowieść pewnych własności i faktów dotyczących formuł rekurencyjnych. Umie dowieść i znaleźć granicę ciągu zadanego taką formułą. Zna własności ciągu Fibonacciego. Potrafi dowieść pewnych własności i faktów dotyczących formuł rekurencyjnych. Umie dowieść i znaleźć granicę ciągu zadanego taką formułą. Zna własności ciągu Fibonacciego. 4 Ciąg arytmetyczny i geometryczny Potrafi rozwiązać zagadnienia z wiązane z tymi dwoma typami ciągów oraz poznaje pojęcie zbieżności i sumy szeregu geometrycznego. Przegląd funkcji jednej zmiennej i ich własności Rozumie podstawowe pojęcia takie jak kres dolny, kres górny, funkcja wypukła i wklęsła, okresowa, własność Darboux. Zna własności funkcji moduł i cecha oraz mantysa. Zna własności trójmianu kwadratowego oraz potrafi rozwiązać zadania prowadzące do funkcji kwadratowej oraz sześciennej. Potrafi dowieść twierdzeń dla wielomianu z wykorzystaniem tw.Bezout’a oraz wzorów Vieta’a w przypadku wielomianu stopnia n-go. Umie dokonywać rozkładu wielomianu. Wykorzystuje zdobyte wcześniej umiejętności do znajdywania rozwiązań równań i układów równań o współczynnikach rzeczywistych. Zna pojęcie wielomianu symetrycznego i potrafi dokonać jego dekompozycji. Słuchacz poznaje nierówności między znanymi średnimi : arytmetyczną, geometryczną, kwadratową i harmoniczną w zastosowaniu do udowadniania pewnych nierówności. Słuchacz poznaje wiele ważnych nierówności w wersji uogólnionej , bardzo przydatnych w dowodzeniu innych np. nierówność CauchyBuniakowskiego, Schwarza. Minkowskiego Bernoulliego, Holdera. Zna i potrafi stosować nierówność dla funkcji wypukłych w dowodzeniu wielu nietypowych nierówności. Dowodzi wielu nierówności dotyczących boków trójkąta lub jego kątów w połączeniu z np. funkcjami trygonometrycznymi. Dowodzi wielu nierówności nie tylko jednej zmiennej w oparciu o rachunek pochodnych. Poznaje również inne techniki do wyznaczania extremów w pewnych sytuacjach. Słuchacz wykorzystuje zależności i formuły między funkcjami trygonometrycznymi w dowodzeniu wielu tożsamości, równań i nierówności nie tylko dla trójkąta. Zna postać kartezjańską i trygonometryczną liczby zespolonej oraz jej interpretację geometryczną. Zna nierówności dla modułu liczb zespolonych oraz pierwiastki zespolone stopnia n-tego z liczby jeden. Potrafi wykorzystać te fakty w dowodzeniu wielu tożsamości trygonometrycznych jak i w zadaniach dla wielomianów. Poznaje podstawowe równania funkcyjne Cauchy’ego oraz Jensena potrafi wyznaczać rozwiązanie równania funkcyjnego przy różnych założeniach co do występujących tam funkcji jednej lub wielu zmiennych. Słuchacz w oparciu o podane równanie funkcyjne potrafi dowieść pewnych własności uwikłanych tam funkcji. Słuchacz potrafi stosując rachunek wektorów bez układu współrzędnych dowieść wielu twierdzeń z planimetrii. Zna pojęcie iloczynu skalarnego i wektorowego oraz potrafi wyrazić Zadania prowadzące do wielomianu stopnia drugiego i trzeciego. Wielomian jednej zmiennej Równania i układy równań wielomianowych dowolnego stopnia Wielomiany wielu zmiennych Klasyczne nierówności między średnimi. Inne znane nierówności Analiza matematyczna Nierówność Jensena. Nierówności wielomianowe w trójkącie. Wyznaczanie wartości extremalnych. Funkcje trygonometryczne. Liczby zespolone. Analiza matematyczna Równania funkcyjne. Geometria płaszczyzny Zastosowanie rachunku wektorów. 5 Zastosowanie metod geometrii analitycznej w dowodzeniu pewnych twierdzeń. Obliczanie wielkości geometrycznych figur płaskich. Zastosowanie podstawowych twierdzeń geometrycznych. Figury w przestrzeni. Geometria w przestrzeni Zajęcia w sali komputerowej Symulacje komputerowe i ich wizualizacje z pakietem Mathematica. współliniowość, długość, czy prostopadłość w oparciu o prawa rachunku wektorów. Stosuje tw.Steinera Słuchacz zna podstawowe terminy związane z układem współrzędnych i występującym w nim figurach takich jak, prosta, okrąg, elipsa, hiperbola. Potrafi wykazać wiele zależności oraz udowodnić wiele faktów dotyczących tych figur jak i relacji między nimi. W oparciu o znane twierdzenia i pojęcia z planimetrii słuchacz potrafi dowieść pewnych zależności dotyczących, trójkąta, czworokątów lub ogólnie wielokątów dotyczących takich miar jak obwód, pole, promień okręgu wpisanego, opisanego. Słuchacz poznaje treść twierdzeń: Cevy, Ptolemeusza, Menelaosa, Ponceleta i innych oraz ich przydatność w dowodach wielu faktów, lematów i twierdzeń geometrii płaskiej. Słuchacz udowadnia twierdzenia dotyczące stereometrii , bazując na twierdzeniach z geometrii płaskiej. Potrafi wyznaczyć konstrukcyjnie zbiór punktów będących miejscem geometrycznym o pewnych własnościach jak i również rozwiązywać problemy typu Min. lub Max. Słuchacz zapoznaje się z możliwościami oprogramowania Mathematica i potrafi dokonywać podstawowych analiz w tym środowisku, bardzo przydatnych w prezentowanej tematyce. 5. Szczegółowe omówienie wybranych zagadnień . Przedstawione w punkcie czwartym treści programowe dla koła SIGMA, mimo iż precyzyjne i obszerne, nie pokazują pewnych istotnych szczegółów ważnych dla prowadzących zajęcia i słuchaczy. Poniżej postaramy się tę lukę uzupełnić, przybliżając na przykładzie wybranych tematów stopień trudności omawianych zagadnień. Do każdego z wybranych tematów przedstawimy po jednym zadaniu które pochodzą z zawodów olimpiady matematycznej z lat poprzednich i mają pomóc słuchaczom w zorientowaniu się, w jakim stopniu opanowali dany wątek. Kongruencje. Słuchacz zapoznaje się z definicją kongruencji i poznaje własności relacji przystawania dwóch liczb całkowitych ”modulo k ” Kongruencje pozwalają w sposób bardzo elegancki zapisywać wiele faktów dotyczących podzielności liczb oraz dowodzić wielu twierdzeń i faktów z teorii liczb. 10 Zadanie olimpijskie: Wyznacz wszystkie liczby pierwsze p dla których zachodzi podzielność : 11| 2p+3p Nierówność Cauchy’ego. 6 Przedstawiamy w tym temacie bardzo często występującą na zawodach i konkursach matematycznych nierówność między średnią: arytmetyczną oraz geometryczną. Przedstawimy jeszcze relacje między tymi średnimi a średnią harmoniczną. W oparciu o te nierówności jesteśmy w stanie udowodnić szereg zadań występujących na olimpiadach matematycznych z całego świata. Zadanie olimpijskie: Udowodnić, że jeżeli a , b , c są liczbami dodatnimi to : a4+b4 +c4 ≥ abc a+b+c Twierdzenie Cevy . Twierdzenie Cevy i doń odwrotne pozwala bardzo szybko i krótko udowodnić wiele znanych faktów z geometrii płaskiej mówiących o tym, że trzy wysokości, trzy środkowe, trzy dwusieczne lub trzy symetralne przecinają się w jednym punkcie odpowiednio nazywanym : ortocentrum trójkąta ,środkiem ciężkości, czy środkiem okręgu wpisanego lub opisanego na trójkącie. Twierdzenie to ma wiele uogólnień znanych w literaturze jako twierdzenie Menelaosa, twierdzenie Ponceleta. W planimetrii stanowią one podstawowe narzędzie w dowodzeniu wielu pięknych zależności występujących w geometrii. Zadanie olimpijskie: W trójkącie ABC na boku BC leży punkt M , na boku AC leży punkt N, a odcinki AM i BN przecinają się w punkcie P. Mając dane stosunki : BM : MC = m i AN : NC = n, obliczyć stosunek AP : PM Zasada pudełkowa Dirichleta. Zasada szufladkowa Dirichleta bo pod taką nazwą występuje również w literaturze, stwierdza, że jeżeli n przedmiotów umieścimy w m pudełkach, gdzie n > m, to w co najmniej jednym z pudełek znajdują się co najmniej dwa przedmioty. Ta banalna obserwacja w algebrze zbiorów i innych działach matematyki dowodzi wielu fajnych twierdzeń czy faktów. Wprost z niej wynika, że w klasie liczącej 21 osób co najmniej dwie urodziły się w tym samym miesiącu. Zadanie olimpijskie: W kwadracie o boku 4 danych jest 17 punktów. Pokazać, że istnieją wśród nich dwa takie , których odległość nie przekracza √2 7 Indukcja matematyczna. W matematyce wiele twierdzeń w których jest mowa o liczbach naturalnych, można udowodnić w oparciu o tzw. Metodę indukcji matematycznej. Tym sposobem jesteśmy wstanie udowodnić wiele twierdzeń dotyczących podzielności, nierówności , czy tożsamości matematycznych .Bardzo często zasada ta sprawdza się w analizie kombinatorycznej, w formach rekurencyjnych np. dla ciągów liczbowych. Zadanie olimpijskie: Wykaż, że dla ciągu Fibonacciego Równania zachodzi równość : a2 +1= (a )2+ (a +1) 2 Diofantyczne . Równania, nie tylko z jedną niewiadomą których dziedziną jest zbiór liczb całkowitych lub naturalnych będziemy nazywać równaniami diofantycznymi. Takim równaniem jest dla przykładu poniższe zaczerpnięte z pierwszych Olimpiad matematycznych w naszym kraju: 3X=4 +5. Chcemy zatem określić, czy dane równanie ma rozwiązanie, ile ich ma i czy jesteśmy w stanie w przypadku skończonej ich liczby je wszystkie wyznaczyć. Teoria równań diofantycznych jest ściśle powiązana z Teorią liczb , a przez wieki kojarzona z Wielkim Twierdzeniem Fermata. Zadanie olimpijskie: Dowieść , że równanie + + =1 nie ma rozwiązań w liczbach naturalnych x , y , z Nierówność Jensena . W dowodzeniu wielu nierówności z pomocą przychodzi tzw. nierówność Jensena dla funkcji wypukłych. Można znaleźć również jej odpowiednik dla funkcji wklęsłych. Warto wspomnieć, że wiele klasycznych i znanych nierówności w matematyce łatwo udowadnia się bazując na tej nierówności w odpowiedni tylko sposób dobierając pewną funkcję wypukłą i jej wagi. Warto wspomnieć, że tzw. równanie Jensena odgrywa ważną rolę w teorii równań funkcyjnych. Zadanie olimpijskie: Udowodnić, że dla każdych liczb dodatnich p i q , spełniających warunek p + q = 1 zachodzi nierówność: log + log ≥−log2 Liczby zespolone. Zastosowanie liczb zespolonych, ich postaci trygonometrycznej, wzoru Moivre’a czy wreszcie interpretacji geometrycznej na płaszczyźnie zespolonej bardzo często prowadzi do zaskakująco szybkich rozwiązań i bardzo oszczędza nam rachunków przeto i czasu. Wiadomo, że równanie −1=0 ma n pierwiastków, które możemy wyznaczyć jawnym niełatwym wzorem, ale warto pamiętać, że na płaszczyźnie 8 zespolonej pierwiastki te są wierzchołkami n–kąta foremnego wpisanego w okrąg o środku w punkcie (0,0) i promieniu 1. Zadanie olimpijskie: Dowieść , że wielomian : 44 + 33 + 22 + 11 +1 jest podzielny przez 4 + 3+ 2+ +1 Wektory na płaszczyźnie i w przestrzeni. Stosując analizę wektorów w dowolnym wymiarze, łatwo możemy wyrazić takie pojęcia jak: długość odcinka, kąt między prostymi, proste prostopadłe i równoległe, pole wielokąta w układzie współrzędnych. Wiele haseł z fizyki i mechaniki daje się wyrazić tylko przy użyciu wektorów. Geometria analityczna, dla której wektor jest pojęciem podstawowym daje nie raz zgrabne rozwiązanie i sposób dowodzenia pewnych twierdzeń i lematów. Warto więc próbować popatrzeć na dany problem, przez umiejętnie dobrany układ współrzędnych i rozwiązać problem z daleka od klasycznych metod geometrii płaskiej. Wektory wraz z pojęciem iloczynu skalarnego, czy wektorowego oraz normy wektora często prowadzą do znanych tożsamości lub nierówności matematycznych. Zadanie olimpijskie: Dany jest czworokąt ABCD .Niech punkty K , L , M , N będą środkami odpowiednio boków AB , BC CD, DA . Wykaż, że środki odcinków KM i LN pokrywają się. Elementy kombinatoryki. W analizie kombinatorycznej będącej u podstaw Teorii zbiorów, w sieciach czy grafach spotkamy twierdzenie o mnożeniu zbiorów, pojęcie permutacji, kombinacji, wariacji. Terminy te dla potrzeb nie tylko rachunku prawdopodobieństwa można uogólnić, tym samym ich zastosowanie jest bardzo duże. W znanym wszystkim dwumianie Newtona, związanym z trójkątem Pascala pojawiają się symbole kombinacji nazywane tam symbolami Newtona. Dzięki tym terminom i hasłom jesteśmy wstanie policzyć jak wiele jest wariantów związanych z rozwiązaniem równania czy układu równań oraz ile jest sposobów czyniących zadość pewnym stawianym warunkom brzegowym w danym problemie. Zadanie olimpijskie: Ile liczb naturalnych mniejszych od 10 ma zapis dziesiętny, którego cyfry tworzą ciąg niemalejący? 6.Realizacja programu i funkcjonowanie e-koła SIGMA. Zajęcia e-koła SIGMA prowadzone będą na platformie edukacyjnej. Możliwości tego narzędzia pozwalają na wielokierunkową komunikację 9 i monitorowanie pracy słuchaczy pojedynczo lub grupowo poprzez tworzenie tzw. forów otwartych i zamkniętych. Dla każdego realizowanego tematu stworzone będzie jego forum, forum otwarte, na którym będzie można wymieniać opinie, uwagi, wskazówki, co do pomysłowości rozwiązania danego zadania. Każdy taki temat będzie posiadać przygotowaną przez opiekuna listę kilkunastu zadań do dyskusji w formie pliku pdf. wyselekcjonowane i międzynarodowych i Znajdować się pogrupowane olimpiad będą na tematycznie matematycznych. niej w umiejętny zadania Prowadzący z sposób konkursów będzie mógł podpowiadać słuchaczom, różnego rodzaju wskazówki, jak i również oceniać i edytować pracę słuchaczy. W obrębie danego tematu zamykać się będzie dyskusja poświęcona tylko jednemu wątkowi. Z myślą o ocenie indywidualnej stworzone będzie forum zamknięte, gdzie słuchacz widzi tylko swoje rozwiązanie, a prowadzący może je oceniać i widzi wszystkich. Każdy temat, który zostanie zamknięty musi posiadać rozwiązane wszystkie zadania. Harmonogramem prac i dostępnością danego forum w czasie steruje kalendarz i plan, dzięki temu wymusza to pewną dyscyplinę dla uczestników koła i systematyczną pracę obu stron. W danym temacie znajdować się będzie materiał video, od którego słuchacz powinien rozpocząć studiowanie danego wątku. Będzie to krótkie wystąpienie zwracające uwagę na najważniejsze treści w obszarze danego tematu. Z pewnością uatrakcyjni to formę, przekaz i będzie dobrze odebrane przez słuchaczy. Platforma umożliwia przeprowadzenie chatu w czasie rzeczywistym dla zainteresowanych, taka forma komunikacji wydaje się być konieczną i niezbędną w pracy e-learningowej. Termin oraz długość chatu ustala prowadzący o czym informuje uczestników poprzez komunikat z platformy. Nie może zabraknąć przy takiej formie współpracy konkursu, czy ligi zadaniowej. W stosownym zamkniętym miejscu do tego przeznaczonym na platformie, słuchacze będą rozwiązywać zadania konkursowe w ściśle ustalonym terminie, po którym dostęp będzie już niemożliwy. Tym sposobem w każdym miesiącu uczestnik konkursu zdobywa punkty, które w końcowej fazie decydują o miejscu i nagrodzie. Na platformie znajdować się będą adresy stron WWW najbardziej przydatne olimpijczykom, również z konkursów międzynarodowych oraz inne ważne fora anglojęzyczne poruszające tematykę olimpijską. Podana będzie również szeroka literatura, książki oraz materiały w formie plików pdf, utrwalające oraz rozszerzające prezentowane w programie koła treści. W zasobach platformy znajdować się będzie vademecum olimpijczyka, gdzie w przejrzysty sposób zostaną zebrane najważniejsze twierdzenia i tematy 10 przydatne do tego typu zawodów. W programie koła zapisano zajęcia, które będą się odbywać w laboratorium komputerowym z pakietem Mathematica. Słuchacze zostaną tym sposobem zapoznani z wyraźnym wsparciem informatycznym bardzo bogatym w pomocne narzędzia do optymalizacji, wizualizacji i symulacji. Szczegóły zostały zapisane w programie e-koła SIGMA. 11