Skróty artykułów PT5/2011
Transkrypt
Skróty artykułów PT5/2011
Nr 5/ 2011 Jolanta BIEGAŃSKA Jolanta BIEGAÑSKA Politechnika Śląska, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Katedra Technologii i Urządzeń Zagospodarowania Odpadów Ul. Konarskiego 18, 44-100 Gliwice Tel. (+48 32) 237-12-13, fax (+48 32) 237-11-67 Termiczne metody odzysku energii z odpadów Streszczenie: Tworzywa są szeroko rozpowszechnione w świecie i stosowane w wielu dziadzinach gospodarki. Z roku na rok wzrasta również ilość odpadów z nimi związanych. Powoduje to, że poszukiwane są różne metody zagospodarowania lub unieszkodliwiania tej grupy odpadów. Główne kierunki wykorzystania to recykling różnego rodzaju. W krajach Europy Zachodniej odzysk energii z odpadów poprzez ich termiczne przekształcenie stosowany jest w szerokim zakresie, jako jeden z ważnych elementów systemu gospodarki odpadami. Z uwagi na wysoką wartość opałową niektórych tworzyw sztucznych są one równie¿ wykorzystywane jako paliwo w produkcji różnych wyrobów. Abstract: Thermal methods of recycling energy from wastes. Plastics are spread worldwide and applied in many fields of economics. Year by year the amount of the wastes related to the plastics increases. As a result, various methods are search for to manage or render harmless this group of wastes. The main directions of the waste use tend towards all types of recycling. In western countries thermal treatment of waste for energy recovery is a common approach being one of the key elements of the waste management system. Due to high calorific value of some plastics, they are also used as fuel for manufacturing various products. Sławomir BORYSIAK, Dominik PAUKSZTA S³awomir BORYSIAK, Dominik PAUKSZTA Politechnika Poznańska, Instytut Technologii i Inżynierii Chemicznej Pl. M. Skłodowskiej-Curie 1, 60-965 Poznań Recykling materiałowy opakowań typu tetra pak Streszczenie: Celem niniejszej pracy było otrzymywanie kompozytów z odpadowych opakowań typu tetra pak z zastosowaniem innowacyjnego rozwiązania. Metoda polega na prasowaniu w podwyższonej temperaturze z zastosowaniem rozdrobnionych odpadowych opakowań oraz folii polietylenowej. Zaproponowana innowacyjna metoda potwierdza możliwość powtórnego przetwarzania opakowań typu tetra pak i prowadzi do otrzymania kompozytów charakteryzujących się korzystnymi właściwościami mechanicznymi. Abstract: Recycling of tetra pack containers. The aim of this work was to obtain composites from packaging tetra pack waste by using innovative methods. The technique involves press moulding in high temperature of cut pieces of packaging and polyethylene foil. The proposed method confirms the possibility of obtaining composites with good mechanical properties. Dorota CZARNECKA-KOMOROWSKA*, MarekDJANICKIA**RNECKA-KOMOROWSKA, Marek JANICKI * Politechnika Poznańska, Instytut Technologii Materiałów ** EKOBAT „Orzeł Biały” Sp. z o.o. Bytom Ocena właściwości polipropylenu (PP) pochodzącego z obudów akumulatorów ołowiowych Streszczenie: W artykule przedstawiono wyniki badań oceny właściwości mechanicznych i przetwórczych polipropylenu (PP) otrzymanego w wyniku recyklingu materiałowego obudów akumulatorowych. Analizie poddano cechy mechaniczne (statyczne rozciąganie, udarność, twardość) oraz cieplne (DSC, Vicat) i reologiczne dla polimeru pierwotnego i wtórnego (przemiału i regranulatu). Uzyskane wyniki wskazują, że materiały oparte na regranulatach (rPP) mogą być wykorzystywane do produkcji dobrej jakości wyrobów z tworzyw sztucznych w wielu zastosowaniach technicznych. Abstract: Evaluation of properties polypropylene (PP) from lead battery case. This research work is concerned with the evaluation of the mechanical properties and thermal changes of polypropylene (PP) from used car battery case. The experiments included tensile tests, impact tests, thermal (DSC, Vicat), hardness and rheology testing. The results obtained show that resins based on regranulates (rPP) can be used to produce good quality plastics in many engineering applications. Izabela GAJLEWICZ Izabela GAJLEWICZ Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników 87-100 Toruń, ul. M. Skłodowskiej-Curie 55 Oddział Zamiejscowy Farb i Tworzyw 44-100 Gliwice, ul. Chorzowska 50A Właściwości fizyko-mechaniczne mieszanin recyklatów polistyrenu i polietylenu W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości fizyko-mechanicznych polimerowych odpadowych mieszanin polistyrenu i polietylenu. Aby otrzymać materiały użytkowe o dobrych właściwościach fizyko– mechanicznych do mieszaniny poużytkowych odpadów polimerowych PS/PE dodano optymalnie dobrane kompatybilizatory. Następnie wykonano badania właściwości fizycznych i mechanicznych otrzymanych polimerowych odpadowych mieszanin. Physical and mechanical properties of waste polyethylene/polystyrene blends. The paper presents results research of mechanical and physical properties of waste polyethylene/polystyrene blends. Comaptybilizers were added to post-consumer polymer waste PS/PE blend to obtain useful material with good physical and mechanical properties. Elżbieta GETNER, Ryszard STELLER El¿bieta GETNER, Ryszard STELLER Zakład Inżynierii i Technologii Polimerów, Politechnika Wrocławska, Wydział Chemiczny Wybrzeże St. Wyspiańskiego 27, 50-370Wroc³aw Wybrane właściwości kompozycji polikaprolaktonu z glutenem polihydroksymaoelanu i Streszczenie: W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu dodatku glutenu, jako polimeru naturalnego oraz gliceryny jako plastyfikatora, na wybrane właściwości kompozycji polihydroksymaoelanu i polikaprolaktonu. Układy homogenizowano w dwuwalcarce laboratoryjnej. Zbadano właściwości mechaniczne i reologiczne otrzymanych materiałów, a także przeprowadzono analizę widm IR. Abstract: Selected properties of polyhydroxybutyrate and polycaprolactone compositions with gluten. In this work the results of the effect of gluten addition as natural polymer and of glycerol as plasticizer on the selected properties of compositions with polyhydroxybutyrate and polycaprolactone are presented. The systems were homogenized using a laboratory two-roll-mill. Mechanical and rheological properties of the prepared blends were examined and the IR spectra analysis was also carried out. Jolanta JANIK 1), Stanisław LENART 2) Jolanta JANIK, Stanis³aw LENART 1 Instytut Polimerów, ZUT w Szczecinie, ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin 2 Instytut Inżynierii Materiałowej, ZUT w Szczecinie, al. Piastów 19, 70-310 Szczecin Właściwości mieszanin PA 6/PELD i nanokompozytów PA 6/PELD z udziałem krzemianów warstwowych Streszczenie: Przedstawiony artykuł obejmuje: wytworzenie mieszanin PA6/PELD z 30 % wag. udziałem PA 6, zbadanie wpływu wybranych kompatybilizatorów (przy udziale od 5 do 10%wag.) na ich właściwości i wytworzenie nanokompozytów na bazie tych mieszanin, wprowadzając do układów nanonapełniacze w postaci krzemianów warstwowych (w ilości 5% wag.). Otrzymane układy przebadano min. pod kątem właściwości mechanicznych oraz oceny struktury. Wykazano, że wprowadzony do mieszanin wosk polietylenowy zarówno jako kompatybilizator jak i koncentrat AC/Nanofil 5 znacznie poprawia w³łaściwości mechaniczne (od ok. 40 do ok.130%) i mieszalności układu PA6/PELD, co potwierdza jego kompatybilizujące dział anie, a w przypadku nanokompozytów możliwość ich otrzymania. Mechanical properties and structure of PA 6/LDPE blends and PA 6/LDPE/clay nanocomposites Abstract: In our Institute we have studied the relationship between structure and mechanical properties of PA6/LDPE blends and nanocomposites (contenting PA6 30 wt %) without and with different kinds (from 5 to 10 wt %) of a new compatibilizer – polyethylene wax (AC) and with clay Nanofil 5 (5 wt %). Addition of compatibilizing agents and clay in a concentrate to PA6/LDPE blends improved all tested mechanical properties (tensile strength and flexural strength, elasticity modulus and flexural modulus, elongation at break) and miscibility of those blends. Polyethylene wax is effective compatybilizer for PA6/LDPE. Mariola JASTRZĘBSKA Mariola JASTRZÊBSKA Katedra Chemii i Towaroznawstwa Przemysłowego Akademia Morska w Gdyni 81-225 Gdynia, Morska 83 e-mail: [email protected] Właściwości wytrzymałościowe poliestrowo-szklanym kompozytów z recyklatem Streszczenie: Wcześniejsze badania wykazały, że można zastosować 10-12% wag. recyklatu poliestrowoszklanego do kompozytów z 20% wag. zawartością żywicy poliestrowej do produkcji materiałów budowlanych np. parapetów. Z powodu wzrastającej ceny żywicy, w pracy otrzymano kompozyty z recyklatem poliestrowoszklanym oraz ze zmniejszoną ilością żywicy poliestrowej do 18% wag. i 15% wag. oraz zbadano właściwości mechaniczne otrzymanych materiałów. Abstract: STRENGTH PROPERTIES OF COMPOSITES WITH GLASS REINFORCED POLYESTER RECYCLATE. The earliest studies showed that is possible using 10-12 wt% glass reinforced polyester recyclate to composites with 20 wt.% polyester resin to obtain building materials like window sills. Because of the rising price of resin in this work the preparation of composites with recyclate based on smaller amount of polyester resin (18 wt% and 15 wt%) have been obtained and their mechanical properties have been investigated. Krystyna KELAR, Kinga MENCEL Krystyna KELAR, Kinga MENCEL Politechnika Poznańska Instytut Technologii Materiałów Zakład Tworzyw Sztucznych Struktura i właściwości recyklatów mieszanin poliamid 6/SEBSgraft-MA Abstract: The article presents the results of influence reprocessing on the structure and properties of polyamide 6/SEBS-gMA blends. In this work following investigation were made: melt flow index, mo. Dominik KOTOWSKI 1), Ryszard UKIELSKI 2) Dominik KOTOWSKI, Ryszard UKIELSKI) Instytut Polimerów ZUT w Szczecinie ul. Pułaskiego 10, 70-322 Szczecin 1 [email protected], 2 [email protected] Multiblokowe elastomery poliestrowe – synteza, struktura, degradacja Streszczenie: Otrzymano nową grupę kopolimerów multiblokowych o następującej budowie chemicznej: poli[(tereftalan trimetylenu)-blok-(dimer alkoholu linoleinowego)], w których zmiennym czynnikiem był udział wagowy bloków. Metodami 1H NMR oraz FTIR potwierdzono zakładaną strukturę chemiczną tych kopolimerów. Materiały poddano procesom degradacji hydrolitycznej w roztworach o pH=4,9; 7; 8,5 oraz degradacji w glebie. Degradację oceniono mierząc zmianę lepkości istotnej polimeru po okresie 8 tygodni. Abstract: Multiblocks polyester elastomers – synthesis, structure, degradation. Received a new group of multiblock copolymers with following chemical structure: poly [(trimethylene terephthalate)-block-(linoleic alcohol dimer)], in which the variable factor was the weight of blocks. Methods: 1H NMR and FTIR confirmed the assumed chemical structure of this copolymers. Materials were subjected to hydrolytic degradation in solutions of pH: 4,9; 7; 8,5; and degradation in soil. The degradation was measured by the change of intrinsic viscosity of the polymer after a period of 8 weeks. Agnieszka KOZŁOWSKA Agnieszka KOZ£OWSKA Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Instytut Polimerów, Zakład Biomateriałów i Technologii Mikrobiologicznych ul. Pułaskiego 10, 70-320 Szczecin, e-mail: [email protected] Mikrokapsułkowanie nawozów płynnych alifatycznymi poliestrami otrzymywanymi z dimeryzowanego kwasu tłuszczowego Celem pracy była synteza i określenie podstawowych właściwości biodegradowalnych poliestrów alifatycznych otrzymywanych z estrów butylenowych kwasu sebacynowego i dimeryzowanego kwasu tłuszczowego. Zbadano możliwości zastosowania otrzymanych polimerów do procesu mikrokapsułkowania nawozów płynnych. Microcapsulation of liquid fertilizers by aliphatic polyesters based on dimmerized fatty acid. The aim of the paper were synthesis and determination of some properties of biodegradable polyesters delivered from butylenes esters of sebacid acid and dimmerized fatty acid. Possibility of microencapsulation of liquid fertilizers were examined. Agnieszka KOZŁOWSKA Agnieszka KOZ£OWSKA Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Instytut Polimerów, Zakład Biomateriałów i Technologii Mikrobiologicznych ul. Pułaskiego 10, 70-320 Szczecin, e-mail: [email protected] Właściwości hydrofilowe biodegradowalnych alifatycznych kopolimerów estrowo-eterowych Badaną grupą polimerów są biodegradowalne poliestry alifatyczne zawierające poli(bursztynian butylenowy) oraz reszty dimeryzowango kwasu tłuszczowego (nasyconego kwasu linolowego DLA) modyfikowane poli(glikolem etylenowym). W pracy zostały przestawione wyniki badań zwilżalności powierzchni multiblokowych kopolimerów estrowo-eterowych o zmiennym udziale czynnika hydrofilowego – poli(glikolu etylenowego) PEG o masie molowej 1000 g/mol oraz wyniki badań degradacji hydrolitycznej w symulowanym płynie fizjologicznym SBF. Hydrophilic properties of biodegradable aliphatic ester-ether copolymers. The investigated group of biodegradable polyesters are materials containing poly(butylene succinate) segments and sequences of a dimmerized fatty acid (saturated dilinoleic acid – DLA). When appropriately modified with poly(ethylene glycol) (PEG), they can form terpolymers of the increased hydrophilicity and the controlled degradation time. In presented work, reported on the comparison of the wettability of multiblock poly(ester-ether)s containing PEG of 1000 g/mol and results of hydrolytic degradation in simulated body fluid (SBF). Ewa LANGER, Marta LENARTOWICZ Ewa LANGER, Marta LENARTOWICZ Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników ul. M. Skłodowskiej-Curie 55, 87-100 Toruń e-mail: [email protected], [email protected] Synteza nowych plastyfikatorów polimerycznych – chemiczny recykling PET Streszczenie: W ostatnich latach coraz większą rolę odgrywają plastyfikatory polimeryczne. Nowa metoda syntezy pozwala otrzymać klarowne, homogeniczne produkty przy zastosowaniu PET pochodzącego z recyklingu. Wstępne badania nowych plastyfikatorów potwierdzają, że produkty te mają zdolność plastyfikowania PVC. Właściwości plastyfikowanego PVC są porównywalne z właściwościami tworzywa plastyfikowanego wybranymi polimerycznymi i monomerycznymi plastyfikatorami handlowymi. S³owa kluczowe: plastyfikator, recycling chemiczny, poli(tereftalan etylenu), poli(chlorek winylu), w³aoeciwooeci fizyczno-mechaniczne tworzyw. Synthesis of new polymeric plasticizers – chemical recycling of PET Abstract: In recent years macromolecular plasticizers begin to play more important role in the processing of PVC. A new method of synthesis of polymeric plasticizers was developed. Application of the new process allows to obtain homogeneous, clear products using cheap raw material – recycled poly(ethylene terephthalate). Preliminary studies of new plasticizers confirm that these products have ability to plasticize poly(vinyl chloride). Properties of plasticized poly(vinyl chloride) were compared with properties of plastic with selected commercial polymeric and monomeric plasticizers. Keywords: plasticizers, polymeric plasticizers, chemical recycling, poly(ethylene terephthalate), poly(vinyl chloride), physico-mechanical properties of plastics Magdalena LIPIŃSKA, Marian ZABORSKI Magdalena LIPINSKA, Marian ZABORSKI Politechnika Łódzka, Instytut Technologii Polimerów i Barwników Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź [email protected] Właściwości kompozytów poliestru alifatyczno-aromatycznego Streszczenie: Zbadano wpływ wprowadzonych napełniaczy i plastyfikatorów (hydroksyestrów) na właściwości poliestru alifatyczno-aromatycznego Estar Bio firmy Eastman. Jako napełniacze zastosowano montmorylonit niemodyfikowany oraz krzemionkę. Plastyfikatorami były hydroksyestry różniące się ilością merów tlenku etylenu. Badane próbki różniły się między sobą zawartościami plastyfikatorów oraz rodzajem napełniacza. Zbadano właściwości mechaniczne otrzymanych mieszanin. Okazało się, że optymalna zawartość plastyfikatora to 10 oraz 20%. Ze wzrostem zawartości plastyfikatora następowało pogorszenie parametrów wytrzymałościowych. Wykonano badania kontrolowanego starzenia termicznego, klimatycznego, pod wpływem UV poliestru. PROPERTIES OF ALIPHATIC-AROMATIC POLYESTER COMPOSITES Abstract: The effects of fillers and introduced plasticizers (hydroxyesters) on the properties of aliphaticaromatic polyester Estar Eastman Bio were studied. As the fillers unmodified montmorillonite and silica were used. Plasticizers were hydroxyesters with different amounts of ethylene oxide units. The samples differed in contents of plasticizers and filler type. Mechanical properties of obtained.mixtures were investigated. It turned out that the optimal plasticizer content is 10, and 20%.With the increase of plasticizer content followed a deterioration of strength parameters. The controlled study of thermal, climate and UV ageing of polyester was conducted. Magdalena MACIEJEWSKA, Marian ZABORSKI Magdalena MACIEJEWSKA, Marian ZABORSKI Politechnika Łódzka, Instytut Technologii Polimerów i Barwników ul. Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź Proekologiczne kompozyty elastomerowe Streszczenie: Glukonian cynku oraz kompleksy cynku z diketonami alifatyczno-aromatycznymi zastosowano jako aktywatory wulkanizacji siarkowej elastomeru butadienowo-akrylonitrylowego alternatywnie do tradycyjnego tlenku cynku. Zastosowanie kompleksów cynku pozwoliło uzyskać wulkanizaty o porównywalnych właściwościach mechanicznych i gęstości usieciowania w stosunku do zawierających tlenek cynku. Ponadto wulkanizaty te zawierały 10-krotnie mniejszą ilość jonów cynku szkodliwych dla organizmów wodnych, co ma istotne znaczenie ekologiczne i jest zgodne z wymogami ustawodawstwa Unii Europejskiej. Abstract: Proecological elastomer composites. Zinc gluconate and zinc complexes with diketones containing alifatic and aromatic groups were applied as activators for sulphur vulcanization of acrylonitrile butadiene elastomer, alternatively to zinc oxide. Vulcanizates with similar mechanical properties and crosslink density in comparison with vulcanizates containing zinc oxide were obtained as a result. Moreover, zinc complexes allowed the amount of zinc ions in rubber compounds to be reduced tenfold compared to vulcanizates with zinc oxide. It is a very important ecological goal since zinc oxide is classified as toxic to aquatic species and its amount in rubber products must be reduced according to European Union legislation Anna MASEK, Marian ZABORSKI Anna MASEK, Marian ZABORSKI Politechnika Łódzka, Instytut Technologii Polimerów i Barwników Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź Przeciwutleniacze w technologii elastomerów Streszczenie: W celu ochrony wyrobów gumowych dodaje się na etapie przetwórstwa substancje przeciwstarzeniowe. Obecnie na skalę przemysłową stosuje się aminy aromatyczne, syntetyczne polifenole. Jednak współczesne trendy narzucają pewne normy zgodne z etyką ekologiczną . Zatem wydaje się , że należy poszukiwać nowych naturalnych przeciwutleniaczy, w pełni przyjaznych dla środowiska naturalnego. Niewątpliwie w taką grupę wpisują się naturalne polifenole syntezowane przez rośliny. Zaproponowane przez nas antyoksydanty mogą być ciekawą alternatyw ą dla przemysłu. Abstract: Antioxidants in the technology of elastomer. In the objective of protection of rubber products at the stage of the processing substances are being added antioxidants. At present on an industrial scale an aromatic amine and synthetic polyphenols are applied. However contemporary trends are imposing certain norms in accordance with environmental ethics. And so it seems that one should discovery new natural and ecofriendly antiageing substances. Undoubtedly natural polyphenols are becoming part of such a group synthesize through plants. Antioxidants offered by us can be an interesting alternative to the industry. Elżbieta MŁODZIANOWSKA, Ryszard STELLER, Wanda MEISSNER STELLER, Wanda MEISSNER Zakład Inżynierii i Technologii Polimerów, Politechnika Wrocławska Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370Wrocław Wpływ pulweryzacji na właściwości mieszanin poliolefin Streszczenie: Przedstawiono wyniki badań procesu pulweryzacji mieszaniny polimerów termoplastycznych PE-LD/PE-LLD/PP o składzie wagowym 1/1/1, którą prowadzono przy użyciu zmodyfikowanej wytłaczarki jednoślimakowej. Wykonano zdjęcia mikroskopowe SEM i oceniono właściwości reologiczne pulweryzatów oraz układów przed pulweryzacją. W oparciu o pomiary reologiczne oceniono też zmiany charakterystyki molekularnej. Abstract: Pulverization effect on polymer blends properties. Investigation results on pulverization process of a polymer blend PE-LD/PE-LLD/PP with the weight ratio 1/1/1 in a modified single-screw extruder are presented. SEM micrographs of the samples and the rheological properties of pulverizates and systems before pulverization were analyzed. Based on rheological measurements changes of molecular characteristics were evaluated. Marek PIJANOWSKI Marek PIJANOWSKI Akademia Morska, Instytut Podstawowych Nauk Technicznych ul. Podgórna 51/53, 70-205 Szczecin [email protected] Wytrzymałość na zginanie epoksydowych kompozytów hybrydowych Streszczenie: W pracy porównano wytrzymałość na zginanie hybrydowych kompozytów epoksydowych w postaci laminatów różniących się rodzajem fazy zbrojącej oraz ilością użytego napełniacza. Zbrojenie stanowiło włókno szklane, w postaci: maty i tkaniny, osnową była żywica epoksydowa oraz mieszanina żywicy epoksydowej z napełniaczem w postaci mączki kwarcowej oraz recyklaty w postaci pyłu epoksydowo-szklanego. Próbki wykonano z godnie z PN-EN ISO 178, określono wielkości naprężeń zginających dla badanych kompozytów. Wyznaczone wartości bądź podstawą w dalszych badaniach do stworzenia algorytmu zmian właściwości kompozytów hybrydowych z udziałem różnych napełniaczy. Słowa kluczowe: kompozyty epoksydowe, hybrydowe, wytrzymałość na zginanie, włókno szklane, mączka kwarcowa, recyklat epoksydowo-szklany FLEXURAL STRENGTH OF THE EPOXY HYBRID COMPOSITES Summary: The study compared the flexural strength of hybrid epoxy composites in the form of laminates with different reinforcing phase type and the quantity of the filler used. A fiberglass was the reinforcement in the form of: rugs and fabrics, the warp was a mixture of epoxy resin and epoxy resin with filler in the form of powdered quartz and recycled in the form of epoxy-fiberglass dust. Samples taken from the dignity of PN-EN ISO 178, set the size of bending stress for the studied composites. The values will be the basis for further research to develop the algorithm of the changes of the properties of hybrid composites with different fillers. Keywords: composites epoxy, hybrid, flexural strength, glass fiber, quartz powder, epoxy-glass recycles Ryszard PILAWKA*, Micha3 KACPERSKI** Ryszard PILAWKA, Micha3 KACPERSKI * Instytut Polimerów, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie ** Orion Sp. z o.o. z siedzibą w Dzierżoniowie Kompozyty epoksydowe sieciowane z udziałem degradacji poli(tereftalanu etylenu) PET/TEA produktu Streszczenie. W artykule przedstawiono wyniki badań kompozycji i kompozytów epoksydowych sieciowanych mieszaniną2-etyloimidazolu lub 2-metyloimidazolu (w ilości 1 cz.wag. przypadających na 100 cz.wag. żywicy) z produktem degradacji poli(teraftalanu etylenu) – PET/TEA (w ilości 5, 10 i 15 cz.wag. przypadających na 100 cz.wag. żywicy). Do badań użyto żywicę epoksydową Epidian 6, kompozyty sieciowano w temperaturze 140°C w czasie 4 godzin. Wprowadzenie PET/TEA znacznie zwiększa udarność kompozytów powodując nieznaczne zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej i termicznej usieciowanych materiałów. Epoxy composites hardened with content of poly(ethylene terephthalate) degradation product PET/TEA Abstract. The epoxy compositions and composites hardened with mixture of 2-ethyl-imidazole (2EI) or 1methylimidazole (2EI) – 1 phr of epoxy resin with different content of PET degradation product – PET/TEA (5, 10 and 15 phr epoxy resin) have been investigated. Epoxy resin was used Epidian 6, epoxy composites were hardened with using of procedure 140°C for 4 hour. The introduction of PET/TE Aincreased impact strength and slightly decreased mechanical and thermal strength of epoxy composites. Ryszard PILAWKA, Honorata MĄKA Ryszard PILAWKA, Honorata M\KA Instytut Polimerów, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Wpływ procesu sieciowania na odporność termiczną materiałów izocyjanianowo-epoksydowych Streszczenie. W artykule zestawiono wyniki badań opisujących wpływ procesu sieciowania na odporność termiczną izocyjanianowo-epoksydowych materiałów o udziale molowym NCO do grupy epoksydowej 1:1 i 2:1 katalizowanych 1-etyloimidazolem (1EI, zawartość katalizatora 0,5; 1,0 i 2,0 cz.wag. na 100 cz.wag. ¿ywicy epoksydowej). Do otrzymania kompozycji wykorzystano żywicę epoksydową Epidian 6, jako składnik izocyjanianowy użyto di izocyjanian izoforonu. Kompozycje sieciowano według procedury 230°C przez 4 godziny. W celu zwiększenia odporności termicznej kompozyty do sieciowano w temperaturze 250°C w czasie 4 godzin w piecu aparatu DMTA. Proces dotwardzania zwiększa odporność termiczną kompozytów, szczególnie sieciowanych z największym udziałem katalizatora 1-etyloimidazolu. Influence of curing proces conditions for thermal stability of isocyanate-epoxy materials Abstract. The post-curing process and thermal stability of isocyanate-epoxy materials with molar ratio NCO and epoxy group 1:1 and 2:1 accelerated with 1-ethylimidazole (1EI, content of accelerator 0.5; 1.0 and 2.0 phr epoxy resin) have been investigated. Epidian 6 was used as epoxy resin, and as isocyanate component was introduced isophorone diisocyanate (IPDI). Isocyanate-epoxy composites were hardened with using of procedure 230°C for 4 hour. In order to achieve a higher heat resistance composites were used post-cured during DMTA tests for 4 hours at 250°C. The post-curing process increases thermal stability of isocyanateepoxy composites especially with the highest content of accelerator: 1-ethylimidazole. Ryszard PILAWKA*, Magdalena URBALA** Ryszard PILAWKA, Magdalena URBALA *Instytut Polimerow, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie **Instytut Technologii Chemicznej Organicznej, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Wpływ dodatku alliloksyalkoholu na lepkość kompozycji epoksydowych oraz wytrzymałość termiczną kompozytów Streszczenie: W artykule zestawiono wyniki badań kompozycji epoksydowych opartych na Epidianie 6 (produkt zakładów „Organika Sarzyna” w Nowej Sarzynie) zawierających zsyntezowany alliloksyalkohol, tj. eter monoallilowy butan-1,4-diolu (MoBan) jako aktywny rozcieńczalnik. W celach porównawczych użyto produkt komercyjny eter dwuglicydylowy Epodil 749 (Air Products). Żywica epoksydowa utwardzana przy użyciu 1butyloimidazolu (1BI, Aldrich) w ilości 1 cz.wag. przypadającej na 100 cz.wag. żywicy. Składnik eterowy sieciowano wykorzystując nadtlenek benzoilu (DBPO, Aldrich) w ilości 1 cz.wag. przypadającej na 100 cz.wag. eteru. Zawartość eteru zmieniano od 1,0 do 10,0 % wag. Lepkość kompozycji oznaczono przy użyciu reometru naprężeniowego ARES, Rheometric Scientific. Kompozycje sieciowano w temperaturze 120°C w czasie 2 godzin. Temperaturę zeszklenia kompozytów oznaczono na aparacie DMTA, Mark II, Polymer Laboratories. W odróżnieniu od eteru komercyjnego Epodil 749, użycie eteru monoallilowego, szczególnie udział od 7,5 do 10,0% wag., znacznie obniża lepkość kompozycji, umożliwiając wykorzystanie modyfikowanych materiałów w formowaniu wyrobów metodą RTM. Usieciowanie kompozyty zawierające eter monoallilowy zachowują wystarczającą odporność termiczną. Efects of alllylether for composition viscosity and mechanical strength of composites Abstract: The epoxy compositions containing epoxy resin Epidian 6 (product of Chemical Works „Organika Sarzyna” in Nowa Sarzyna) and the synthesized allyloxyalcohol i.e. monoallyl ether of 1,4-butanediol (MoBan) as diluents and modifiers have been investigated. The epoxy resin and the epoxy compositions were hardened by commercial 1-butylimidazole (1BI, Aldrich) in amount 1 phr epoxy resin. In comparison were used commercial product diglicydylether Epodil 479 (Air Products). For the compositions with ether, commercial dibenzoyl peroxide (DBPO, Aldrich) in amount 1 phr ether was used. Content of ether in the epoxy compositions was changed in the wide range of 1 to 10 wt.%. Investigations of viscosities for the epoxy compositions were obtained with the using of ARES rheometer, Rheometric Scientific. The epoxy composites were hardened thermally at temperature of 120°C during 2 hour. The glass transition temperature were measured with the using of DMTA Mark II, Polymer Laboratories. In contrast to commercial ether Epodil 749, the use of monoallyl ether, especially the content from 7.5 to 10.0 wt%., significantly decreases the composition viscosity, allowing the use of modified materials in the formation of the RTM method. The hardened composites containing monoallyl ether have sufficient thermal stability. Mirosława PROCHON, Anita PRZEPIÓRKOWSKA,Anita PRZEPIÓRKOWSKA,a Yves - HerveKTshelaSNTUMBA-Herve Tshela NTUMBA Instytut Technologii Polimerow i Barwnikow, Politechnika Łódzka ul. Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź. Korespondencja: M. Prochon ([email protected]) Wykorzystanie odpadowej keratyny jako napełniacza kauczuku XNBR Streszczenie: W pracy przedstawiono wyniki badań nad uzyskaniem hydrolizatów białkowych i ich zastosowaniem jako napełniaczy hydrofobowego elastomeru XNBR. Wprowadzenie odpowiednio zmodyfikowanej, uzyskanej z odpadów keratyny do ośrodka elastomerowego (kauczuk XNBR) wp³ynê³o na poprawę właściwości reologicznych, mechanicznych, twardości, odporności na starzenie termooksydacyjne uzyskanych materiałów. Obecność zmodyfikowanego białka, cechującego się hydrofilowym charakterem, nie tylko sprzyja procesom sieciowania, ale także wpływa na zwiększenie podatności uzyskanych materiałów do biorozkł adu w środowisku naturalnym. Utilization Waste Keratin as a Filler of XNBR Rubber Abstract: The labour presented research to obtained hydrolysates of protein and used its as a filler of hydrophobic XNBR elastomer. The keratin was recovered from the waste and modification suitable introduction to elastomer medium (XNBR rubber) The suitable introduction modification keratin from the waste and its given obtained materials with a good rheological, mechanical hardness properties. These materials are protective thermo oxidation ageing. The presence modification of protein, characteristic hydrophilic character, improved not only cross-linkage pro Piotr PRZYBEK Piotr PRZYBEK Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie ul. H. Sienkiewicza 4, 30-033 Kraków [email protected] Materiał dla budownictwa z recyklingu butelek PET Streszczenie: W artykule przedstawiono prosty sposób na materiałowy recykling poużytkowych opakowań z poli(tereftalanu etylenu) – PET. Scharakteryzowano parametry fizyko-chemiczne otrzymywany wyrobów ze wskazaniem ich przewidywanych oraz wdrożonych aplikacji. Abstract: Material for building industry from PET bottles recycling. This paper presents a simple way to recycle post-consumer poly (ethylene terephthalate) – PET bottles. Characteristics and parameters of new products and its anticipated and implemented applications was described. Agnieszka RICHERT Agnieszka RICHERT Instytut Inżynierii Materia3ow Polimerowych i Barwników ul. M. Sk3odowskiej-Curie 55, 87-100 Toruń Wpływ nisaplinu na właściwości mechaniczne i reologiczne kompozytów polilaktydowych Streszczenie. W pracy przedstawiono wpływ nisaplinu, na niektóre właściwości fizykochemiczne kompozytów polilaktydowych o różnej (od 0,2 do 1,0% wag.) zawartości tego środka biobójczego. Badania właściwości mechanicznych wykonano metodą statycznego rozciągania i metodą udarności według Charpy’ego, a właściwości przetwórcze badano za pomocą masowego wskaźnika szybkości płynięcia (MFR). Zaobserwowano niewielki spadek wytrzymałości na rozciąganie i naprężenia przy zerwaniu kompozytu zawierającego od 0,2% do 1,0% wag. nisaplinu. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem zawartości nisaplinu w badanych kompozytach maleje współczynnik sprężystości wzdłużnej, wzrasta wydłużenie względne przy maksymalnym naprężeniu i przy zerwaniu, udarność oraz masowy wskaźnik szybkości płynięcia. Ogólnie można stwierdzić, że kompozyty polilaktydowe ze środkiem biobójczym w postaci nisaplinu, charakteryzują się większą niż polilaktyd podatnością na odkształcenia wzdłużne zachodzące pod wpływem rozciągania niżpolilaktyd stanowiący ich osnowę. THE EFFECT OF THE NISAPLIN ON MECHANICAL AND REOLOGICAL PROPERTIES OF POLYLACTIDE COMPOSITES Abstract: The influence of nisaplin on some physico-chemical properties of PLA composites of different contents of bioside agent (from 0.2 to 1.0 wt.%) has been presented. The mechanical properties have been determined by tensile strength standard procedure and impact strength by Charpy. The rheological properties have been determined by melt flow ratio value (MFR). The slight decrease of tensile strength and tensile stress at break for composites containing from 0.2 to 1 wt.% of nisaplin has been observed. It has also been stated that with increasing nisaplin content the Young’s modulus decreases, enhances also of relative elongation of maximal stress and at break as well as, impact strength by Charpy and melt flow ratio value. Generally, PLA composites filled with nisaplin bioside agent have better susceptibility to longituidinal deformation than PLA matrix itself. Józef RICHERT Józef RICHERT Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników ul. M. Skłodowskiej-Curie 55, 87-100 Toruń Wpływ skrobi na właściwości mechaniczne i reologiczne kompozytów polilaktydowych Streszczenie. W pracy przedstawiono wpływ skrobi, na niektóre właściwości fizykochemiczne kompozytów polilaktydowych o różnej (od 5 do 50% wag.) zawartości tego napełniacza. Badania w³aoeciwooeci mechanicznych wykonano metodą statycznego rozciągania i metodą udarności według Charpy’ego, a w³aoeciwooeci przetwórcze badano za pomocą masowego wskaźnika szybkości płynięcia (MFR). Zaobserwowano spadek wytrzymałości na rozciąganie i naprężenia przy zerwaniu kompozytu zawierającego od 5% do 50% wag. skrobi, wydłużenia względnego przy maksymalnym naprężeniu i przy zerwaniu, a także udarności. Stwierdzono, że wraz ze wzrostem zawartości skrobi w badanych kompozytach wzrasta współczynnik sprężystości wzdłużnej oraz masowy wskaźnik szybkości płynięcia. Ogólnie można stwierdzić, że kompozyty polilaktydowe z napełniaczem typu skrobia, charakteryzują się o ok. 25% niższą ceną niż polilaktyd stanowiący ich osnowę. THE EFFECT OF THE STARCH ON MECHANICAL AND REOLOGICAL PROPERTIES OF POLYLACTIDE COMPOSITES Abstract: The influence of starch on some physico-chemical properties of PLAcomposites of different contents of filler (from 5 to 50 wt.%) has been presented. The mechanical properties have been determined by tensile strength standard procedure and impact strength by Charpy. The rheological properties have been determined by melt flow ratio value (MFR). The decrease of tensile strength and tensile stress at break, relative elongation of maximal stress and at break as well as, impact strength by Charpy for composites containing from 5% to 50 wt.% of starch has been observed. It has also been stated that with increasing starch content the Young’s modulus enhance and melt flow ratio value. Generally, one can state that PLA composites filled with powdered starch have lower price by 25% than PLA matrix itself. Joanna RYDZ, Katarzyna WOLNA-SYPKA, Marta MUSIO£, Henryk JANECZEK, Marek KOWALCZUK Polska Akademia Nauk, Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych M. Curie-Skłodowskiej 34, 41-800 Zabrze, e-mail: [email protected] Ulegające recyklingowi organicznemu opakowania kosmetyków. Analiza termiczna w badaniach stabilnooeci systemu produkt– opakowanie biodegradowalne Streszczenie: Konwencjonalne tworzywa polimerowe są powszechnie stosowane jako opakowania żywności, kosmetyków i leków. Ze względu na powolny rozpad takich opakowań, stosowanie polimerów „tradycyjnych” może być uciążliwe dla środowiska naturalnego. Zaawansowanie badań dotyczących polimerów biodegradowalnych jako opakowań w przemyśle kosmetycznym jest ciągle w fazie wstępnej. Zmiany właściwości termicznych i stopnia krystaliczności podczas degradacji folii z PLA w mediach będących składnikami kosmetyków w temperaturze 70°C badano za pomocą skaningowej kalorymetrii różnicowej (DSC). Abstract: Cosmetics packaging susceptible to recycling. Analysis of thermal stability in the studies of productbiodegradable packaging. In recent years plastics were widely used as food, cosmetic and drug containers. However, due to slow degradation of such packaging, the use of conventional plastics brings significant environmental problems. Development of research concerning biodegradable polymers as packaging materials in cosmetic industry is still needed. The degree of PLA film degradation process in cosmetic simulants as the changes in thermal propertiesand crystallinity during degradation at 70°C has been characterized by differential scanning calorimetry experiment (DSC). Dariusz SYKUTERA Dariusz SYKUTERA Instytut Technik Wytwarzania Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Al. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz e-mail: [email protected] Recykling mechaniczny porowatego polietylenu małej gęstości Streszczenie: W pracy przedstawiono wstępne wyniki badań cięcia i rozdrabniania porowatego polietylenu małej gęstości. Celem badań była próba poznania zjawisk zachodzących podczas cięcia i rozdrabniania polietylenu, powstałego przez porowanie chemiczne w procesie wtryskiwania. Mechanical recycling of porous low density polyethylene Abstract: The article presents the study results of cutting and grinding process of porous low density polyethylene. The aim of the research was an attempt to learn about the phenomena occurring during the cutting and grinding of polyethylene, which was obtained through chemical foaming in an injection moulding process. Agnieszka STANISZEWSKA, Mariusz BŁASZKOWSKI Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników ul. M. Skłodowskiej-Curie 55, 87-100 Toruń Regulacje prawne i problem recyklingu odpadów folii poli(winylobutylen)u (PVB) z klejonych szyb samochodowych w Polsce Streszczenie: W artykule opisano wymagania aktów prawnych dotyczące recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji w odniesieniu do rynku oraz oszacowano ilość pojazdów wycofywanych z eksploatacji w ostatnich latach w Polsce. Podjęto próbę określenia skali problemu odpadów z folii PVB zmieszanej ze szk³em pochodzących z pojazdów. LEGAL REGULATIONS AND THE PROBLEM OF THE RECYCLING OF WASTE OF POLI(VINYLOBUTHYLENE) (PVB) FROM CAR SAFETY WINDOWS IN POLAND Abstract: In the article requirements of legal documents concerning the recycling of EOL vehicles with reference to the market were described as well as a quantity of EOL vehicles withdrawn in last years in Poland was estimated. An attempt to determine the scale of the problem of waste coming from the PVB film mixed with broken glass from vehicles was made. K. SULAK*, J. JARZĘBOWSKI#, M. PUCHALSKI**,KI,.KRUCIŃSKA**K, M. PUCHALSKI, I. K *Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych, M. Skłodowskiej-Curie 19/27, 90-570 Łódź, e-mail: [email protected] #Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Włókienniczych „Polmatex-Cenaro” ul. Wólczańska 55/59 90-608 Łódź **Politechnika Łódzka, Polska Platforma Przemys³u Tekstylnego, Wydział Technologii Materiałowych i Wzornictwa Tekstyliów, Katedra Materiałoznawstwa, Towaroznawstwa i Metrologii Włókienniczej 90-924 Łódź, ul. Żeromskiego 116 Badania nad wytwarzaniem włóknin spun-bonded z poli(kwasu mlekowego) Materiały polimerowe są powszechnie stosowane zarówno w życiu codziennym jak i nowoczesnej gospodarce. Rosnąca produkcja polimerów powoduje szybkie zużycie paliw kopalnych oraz wzrost ilości oraz odpadów, z których tylko niewielką część podaje się recyklingowi lub utylizacji. Ponadto składowanie odpadów polimerowych nieodwracalnie degraduje środowisko naturalne. W prezentowanej pracy zostaną przedstawione wstępne wyniki badań dotyczące opracowania technologii wytwarzania włóknin „spun-bonded” z komercyjnie dostępnych polimerów PLA wyprodukowanych przez firmę Nature-Works LLC. Włókniny formowano na stanowisku laboratoryjnym zaprojektowanym i zbudowanym przez Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Włókienniczych „Polmatex-Cenaro”. Stanowisko zbudowane jest z zespołów realizujących określone procesy technologiczne. Surowiec w postaci granulatu podawany jest do wytłaczarki gdzie ulega stopieniu oraz wymieszaniu. Następnie, za pomocą pompy, podawany jest do belki przędącej i filiery, z której wypływa w postaci strużek. Strużki polimeru spływają do kanału chłodzącego gdzie formowane są włókna. Uformowane włókna trafiają do kanału prowadzącego, w którym w wyniku oddziaływania sprężonego powietrza ulegają rozciągnięciu i dalszemu schładzaniu. Określono wpływ podstawowych paramentów formowania tj. szybkość rozciągania włókna oraz temperatur formowania włókien i zespajania runa na właściwości fizykomechaniczne otrzymanych włókien. Aleksandra TADEUSIAK, Anita PRZEPIÓRKOWSKAksandra TADEUSIAK, Anita PRZEPIÓRKOWSKA Politechnika Łódzka, Instytut Technologii Polimerów i Barwników PŁ ul. Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź e-mail: [email protected] Próba wykorzystania odpadów skór garbowanych chromowo do uzyskania biorozkładalnych materiałów białkowoelastomerowych Odpady skór garbowanych chromowo w postaci pyłu skórzanego czy strużyn chromowych stanowią bardzo poważny problem ekologiczny. Ze względu na zawartość chromu(III) są one szczególnie niebezpieczne zarówno dla środowiska naturalnego, jak i dla człowieka. Pomimo to problem zagospodarowania tych odpadów jest nadal aktualny. Większość metod utylizacji odpadów skórzanych uniemożliwia ich zastosowanie w przemyśle, najczęściej ze względów ekonomicznych. Interesujący jest fakt, że w technologii polimerów podjęto dotychczas próby zastosowania kolagenu garbowanego chromowo jako napełniacza elastomeru jedynie w czystej postaci. Dlatego też próba modyfikacji kolagenu w celu uzyskania jego lepszej dyspersji w matrycy elastomerowej stanowi nie lada wyzwanie. Stąd podjęto próbę dobrania optymalnych warunków hydrolizy kolagenu zawartego w pyle skórzanym i zastosowaniu go jako napełniacza mieszanki kauczukowej. Dodatek hydrolizatu enzymatycznego pyłu skórzanego znacznie poprawia właściwości mechaniczne wulkanizatów kauczuku XNBR, podniósł ich odporność na przyspieszone starzenie termiczne oraz zwiększą ich gęstość usieciowania. Badania te udowodniły również, że uzyskane materiały białkowo-elastomerowe są w dużym stopniu biorozkładalne, a więc przyjazne dla środowiska naturalnego. Attempt to use chrome-tanned leather waste to obtain biodegradable protein-elastomeric materials Chrome tanned leather wastes in the form of leather dust or chromium shavings are a very serious environmental problem.Due to the presence of chromium (III) this type of waste this type of waste are particularly dangerous for both the environment and to humans. Despite this, management problem of these waste is still present. Most methods of leather waste disposal are unsuitable for industrial purposes, mostly for economic reasons. It is interesting that experiments have been made in polymer technology to use chrome-tanned collagen as the elastomer filler in pure form only. As a consequence it is a challenge to modify the collagen to obtain a better dispersion in the elastomeric matrix. Hence, in this study an attempt was made to choose the optimum conditions for hydrolysis of collagen contained in the leather dust and to use it as a filler of the rubber mixture. The addition of enzymatic hydrolysate of leather dust significantly improves the mechanical properties of carboxylated acrylonitrile-butadiene rubber vulcanizates. It also increases their resistance to thermal aging and their crosslinking density. These studies also demonstrate that the obtained protein-elastomeric materials are largely biodegradable and therefore environmentally friendly. Zenon TARTAKOWSKI Zenon TARTAKOWSKI Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Właściwości przetwórcze modyfikowanych recyklatów polietylenowych z izolacji kabli energetycznych Streszczenie: Przeprowadzono badania kompozytów wytworzonych z recyklatu polietylenowego będącego odpadem z izolacji kabli energetycznych oraz modyfikatorów w postaci pyłu drzewnego oraz krótkich włóknem sizalowych. Określono właściwości przetwórcze kompozytów przy użyciu form z gniazdem spiralnym okrągłym i kwadratowym oraz gniazdem wielostopniowym w zależności od parametrów przetwarzania (ciśnienia wtrysku, temperatury wtrysku, temperatury formy) oraz zawartości napełniacza w kompozycie. Wypełnienie gniazda spiralnego określono na podstawie długości wypraski spiralnej. Stwierdzono, że wzrost ciśnienia wtrysku oraz temperatury wtrysku powoduje zwiększenie wypełnienia gniazda formującego oraz że przy określonych parametrach przetwórczych właściwości kompozytów z napełniaczem w postaci pyłu drzewnego i krótkich włóknem sizalowych są zbliżone. Processing properties of polyethylene modified recyclates the insulation of power cables. Abstract: The paper presents a study of composites based on recycled polyethylene obtained from the waste of electric cables insulation and modifiers in the form of wood dust and short sisal fiber. The processing properties of composites were defined according to results of studies of filling of moulds in the form of a round or square spiral and a multi-stage injection moulding cavities in dependence of processing parameters (injection pressure, injection temperature, mould temperature) and amount of filer in composite material. The filling stage of mould was studied on the basis of the moulding length in the spiral form (round, square). It was obtained, that increasing injection pressure and injection temperature results in increasing filling stage of injection moulding cavity. It was found that the specific parameters of the processing properties of composites filled with wood dust and short sisal fiber are similar. Ryszard WASIELEWSKI*, AleksanderzaSOBOLEWSKII*,SAndrzej KRZTOŃ**OWSKI, Andrzej KRZTOÑ *Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu **Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych w Gliwicach Degradacja termiczna zużytych jonitów w warunkach pirolizy Abstract: Thermal treatment of spent ion exchange resins by pyrolysis processing at temperatures 200-500°C has been investigated. Yields of pyrolysis products and elemental composition of chars have been determined. The FTIR studies showed a high degree of spent ion exchange resins destruction in the pyrolysis process. Yves-Hervé TSHELA NTUMBA,eAs-PRZEPIÓRKOWSKA, iMirosławatPROCHOŃSA, Miros³awa PROCHOÑ Instytut Technologii Polimerów i Barwników, Politechnika Łódzka Ul. Stefanowskiego 12/16, 90-924 Łódź Próby wykorzystania odpadowej sierści bydlęcej do uzyskania biorozkładalnych materiałów elastomerowych Streszczenie: Jednym z największych źródeł zanieczyszczeń ale nie jedyny, jest przemysł tworzyw sztucznych. Tworzywa sztuczne należą do najtrwalszych materiałów i przez długi czas zanieczyszczają środowisko. Rozwiązaniem tego problemu jest recykling oraz opracowanie technik otrzymywania biodegradowalnych materiałów polimerowych. Ze względu na ograniczone ilości tych ostatnich, inną metodą wydaje się być otrzymanie materiałów biorozkładalnych, mogących ulegać rozpadowi na mniejsze, podatniejsze na czynniki atmosferyczne części. Przyspieszyłoby to znacznie okres rozpadu tych zanieczyszczeń. Żeby to osiągnąć wprowadza się do tworzyw substancje mogące ulec biodegradacji jak np. biopolimery. Tę metodę w niniejszym artykule Autorzy spróbują przybliżyć na przykładzie odpadowej sierści bydlęcej. Abstract: Attempts of using bovine hair waste to obtain biodecomposable elastomeric materials. The problem o wastes is very important nowadays. One of the main sources of those impurities, but not the only one, is the industry of plastics. Plastics are among the most durable materials and the remain for a long time in the environ contaminating it. The solution to this problem is the process of recycling and the development of techniques for the preparation biodegradable plastics. Due to the limited quantities of the latter, another method seems to be obtaining biodecomposable materials, potentially able to disintegrate into smaller parts, more vulnerable to weather factors. It would significantly accelerate the disintegration time of those pollutants. To achieve this, substances which may be biodegradable are introduced into plastics like biopolymers. I will try to explain this method in this paper with the example of bovine hair waste. Dariusz SYKUTERA Dariusz SYKUTERA Instytut Technik Wytwarzania Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Al. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz, e-mail: [email protected] Badanie procesu cięcia polistyrenu porowatego Streszczenie: W pracy przedstawiono rezultaty badań cięcia polistyrenu porowatego. Analiza uzyskanych wyników stała się podstawą do określenia kierunków modyfikacji stanowiska badawczego, które dostosowano do rejestracji, istotnych z punktu widzenia cięcia i rozdrabniania, parametrów procesowych. Celem realizowanych badań była próba poznania zjawisk zachodzących podczas cięcia polistyrenu porowatego, uzyskanego przez porowanie chemiczne w procesie wtryskiwania. INVESTIGATION OF CUTTING OF POROUS POLYSTYRENE Abstract: The article presents the study results of cutting process of porous polystyrene. The analysis of the acquired results became the basis for defining the modification directions of the research site, which was adapted to record process parameters that are significant as far as cutting and grinding are concerned. The aim of the research was an attempt to learn about the phenomena occurring during the cutting of porous polystyrene, which was obtained through chemical foaming in an injection moulding process. KOZLOV G.V 1)., YANOVSKII Yu.G. 2), KUBICAZS. 3), VZAIKOV .EO4)SKII UBICA S., ZAIKOV G.E. 1) Kabardino-Balkarian State University, Chernyshevsky st., 173, Nal’chik-360004, Russian Federation; [email protected] 2) Institute of Applied Mechanics of Russian Academy of Sciences, Leninskii pr., 32 A, Moscow-119991, Russian Federation; [email protected] 3) Institut Inzynierii Materialow Polimerowych i Barwnikow, 55 M. Sklodowskiej-Curie str., 87-100 Torun, Poland;[email protected] 4) N.M. Emanuel Institute of Biochemical Physics of Russian Academy of Sciences, Kosygin st., 4, Moscow119334, Russian Federation; [email protected] A nanofiller particles aggregation in elastomeric nanocomposites: the irreversible aggregation model Abstract: A nanofiller disperse particles aggregation process in elastomeric matrix has been studied. The modified model of irreversible aggregation particle-cluster was used for this process theoretical analysis. The modification neessity is defined by simultaneous formation of a large number of nanoparticles aggregates. The offered approach allows to predict nanoparticles aggregates final parameters as a function of the initial particles size, their contents and number other factors. Key words: Nanocomposite, elastomer, nanoparticle, aggregation, diffusion.