GSI 7 0101_convenant_PL.indd

Zestaw informacji 10
© stock.xchng
Porozumienie
między
burmistrzami
Wiodąca rola miast w walce ze zmianami klimatu
Miasta europejskie zamieszkuje około dwóch trzecich ludności UE. Odpowiedzialne są one za połowę unijnej emisji gazów cieplarnianych.
Dlatego miejska polityka planistyczna, budownictwa socjalnego oraz mobilności i transportu ma ogromne znaczenie dla całkowitego
zużycia energii.
Władze miejskie są odpowiedzialne za zamówienia publiczne, oświetlenie miejskie i transport, nierzadko są też właścicielami dużych
obiektów o funkcji publicznej. Oznacza to, że jeśli podejmą zdecydowane działania, mogą w bardzo dużym stopniu przyczynić się do
zwiększenia wydajności energetycznej.
Unijni i lokalni twórcy polityki od wielu lat pracują nad uzgodnieniami mającymi na celu zachęcanie miast do podjęcia działań na rzecz
większego zrównoważenia energetycznego.
Wysiłki te zaowocowały w 2008 zawiązaniem „Porozumienia między burmistrzami”, na mocy którego duże i małe miasta w całej UE
zobowiązały się zredukować emisję CO2 o ponad 20% do roku 2020.
Silne zaangażowanie
popierane przez UE
Zmiany klimatu są problemem globalnym. Rozwiązaniami tego
problemu najlepiej jest jednak zarządzać na poziomie lokalnym.
Takie oddolne podejście umożliwia podjęcie całościowych,
zintegrowanych i długofalowych działań opartych na zaangażowaniu
zainteresowanych stron i obywateli. Oznacza to, że miasta potrzebują
niezależności, która pozwoli im prowadzić działania najlepiej
odpowiadające ich potrzebom.
Porozumienie między burmistrzami nie jest celem samym w sobie,
należy je raczej postrzegać jako katalizator efektywnych działań.
Aby utorować drogę takim działaniom, władze lokalne powinny w
ciągu roku od podpisania porozumienia przygotować podstawową
inwentaryzację emisji oraz plan działań przedstawiający sposób
osiągnięcia wyznaczonych celów. Sygnatariusze Porozumienia
zobowiązali się, że w przypadku niedotrzymania zobowiązań dany
obszar miejski utraci swoje członkowstwo w organizacji.
Komisja Europejska będzie ze swojej strony pełniła rolę koordynatora.
Będzie świadczyć miastom i innym objętym porozumieniem
podmiotom pomoc techniczną oraz ułatwiać komunikację między
poszczególnymi zainteresowanymi stronami. Komisja zapewni także
Porozumieniu odpowiednią rangę polityczną i rozpoznawalność
oraz pomoże w finansowaniu.
Dobre praktyki
Plany zrównoważonego systemu
transportowego dla mniejszych miast
W ramach projektu MOBASTO dwa francuskie miasteczka
– Romans i Bourg-de-Péage – wzięły udział w pilotażowym
programie mającym na celu wsparcie mniejszych miast
w zakresie planowania bardziej zrównoważonego
wykorzystania transportu.
Rozpoczęta w 2001 roku inicjatywa promowała lepsze
planowanie urbanistyczne oraz zwiększone korzystanie
z komunikacji miejskiej i rowerowej. Pozwoliła ona na
opracowanie metody pozwalającej na ocenę emisji
gazów cieplarnianych przez różne środki transportu oraz
umożliwiającej kontrolę niepożądanego rozrostu miast.
Plan został przyjęty przez wiele miast w całej Europie,
opracowane zostały też odpowiednie narzędzia
informacyjne.
http://www.managenergy.net/download/gp0410.pdf
Co zmienia Porozumienie?
Porozumienie ma charakter otwarty – niezwykle potrzebny i cenny
jest wkład wszystkich zainteresowanych stron. Dlatego wszystkie
strony powinny dysponować informacjami na temat aktualnego
lub planowanego uczestnictwa ich miasta w tej inicjatywie.
Potrzebna jest także bliższa współpraca między zainteresowanymi
stronami na poziomie lokalnym – lokalnymi władzami, lokalnymi
i regionalnymi agencjami energetycznymi, społeczeństwem
obywatelskim oraz firmami i ich organizacjami wspierającymi.
Osiągnięcie unijnych celów w zakresie zmian klimatu wymaga
w rzeczywistości wysiłków na każdym poziomie społeczeństwa,
w tym poszczególnych obywateli.
Oznacza to, że zrównoważony rozwój i problem zmian klimatu
powinny mieć trwałe miejsce w polityce lokalnej. Opracowując we
© stock.xchng
Ponieważ wszyscy obywatele mają prawo oczekiwać od wybranych
przez siebie przedstawicieli podjęcia działań przeciwko globalnemu
ociepleniu, Porozumienie między burmistrzami otwarte jest na
mniejsze wspólnoty miejskie. Udział mniejszych samorządów
miejskich jest niezwykle ważny, gdyż stanowi przykład zachęcający
podobne samorządy do przyłączenia się do akcji. Uczestnictwo
w Porozumieniu jest jednak dla małych miast sporym wyzwaniem
z uwagi na ich ograniczone zasoby w zakresie planowania działań
na rzecz zrównoważonego zużycia energii. Potrzebują one
szczególnej pomocy, aby móc działać efektywnie. Niemniej jednak
podpisanie Porozumienia oznacza dla nich dostęp do wsparcia,
wiedzy i dobrych praktyk.
współpracy z zainteresowanymi stronami zintegrowane działania
na rzecz walki ze zamianami klimatu, należy uwzględnić wszystkie
instrumenty polityki publicznej mające wpływ na energię.
Porozumienie wzywa także do ulepszenia współpracy między
lokalnymi i regionalnymi uczestnikami rynku energetycznego
w UE, co pozwoli im na wymianę doświadczeń i wykorzystanie
wiedzy partnerów.
Kluczowe znaczenie dla przygotowania planu działań na rzecz
zrównoważonego korzystania z energii ma mobilizacja społeczeństwa
obywatelskiego. W celu zwiększenia wiedzy obywateli na temat
działań poprawiających wydajność energetyczną i promowania
zmian w zachowaniach miasta władze miejskie powinny organizować
„Dni Energii” lub „Dni Porozumienia”.
Dzięki Porozumieniu władze miejskie mogą skutecznie wypromować
swoje zaangażowanie w walkę ze zmianami klimatu. Co więcej,
działania na rzecz zrównoważonego środowiska naturalnego
mogą pomóc w odbudowie zaniedbanych obszarów miejskich
dzięki przyciągnięciu mieszkańców i przedsiębiorców. Rozwój
gospodarki o niskiej emisji związków węgla jest korzystny
także dla biznesu, ponieważ tworzy nowe inwestycje i szanse
rynkowe. Porozumienie może także przyczynić się do zwiększenia
zaangażowania obywateli w sprawy miasta, oferując sprawę, o którą
warto walczyć, i mechanizm do wprowadzenia zmian.
Dobre praktyki:
© stock.xchng
Mobilne szkolenia z zakresu energii
w Polsce
Współfinansowany ze środków programu Komisji Europejskiej Save II projekt Polski Autobus Energetyczny gościł
w 200 miejscowościach w całym kraju między wrześniem
2003 a sierpniem 2005 roku. Przedstawione w autobusie
technologie energetyczne i informacje na temat wydajności
energetycznej zobaczyło ponad 50 000 zwiedzających.
http://www.managenergy.net/download/local_energy_
action_2007.pdf
ManagEnergy: wkład instrumentu porównawczego
w Porozumienie między burmistrzami
ManagEnergy to instrument rozwijania możliwości, mający na celu
umocnienie kompetencji lokalnych i regionalnych uczestników
rynku energetycznego i umożliwienie im walki z globalnym
ociepleniem.
ManagEnergy od 2002 roku przedstawia szereg skutecznych lokalnych
metod przeciwdziałania zmianom klimatu poprzez działania w zakresie
budownictwa, oświetlenia miejskiego, mobilności i transportu,
wykorzystania energii odnawialnej i inicjatyw edukacyjnych.
Włączenie problemów energetycznych w zakres edukacji znajduje
się na czele działań. Jest to konieczne, aby obywatele mieli
w przyszłości odpowiednie nawyki w odniesieniu do zużycia
i produkcji energii.
Zgromadzono szereg przydatnych informacji, dotyczących dobrych
praktyk w dziedzinie zrównoważonej energii, jak i możliwości
finansowania. Są one teraz dostępne dla lokalnych i regionalnych
uczestników rynku energetycznego – agencji energetycznych,
regionów i miast, izb handlowych oraz sieci wsparcia dla firm.
ManagEnergy promuje także komunikację między lokalnymi
i regionalnymi uczestnikami rynku energetycznego, umożliwiając
im wymianę doświadczeń i dobrych praktyk. Oprócz tego inicjatywa
ManagEnergy oferuje szkolenia dla lokalnych i regionalnych agencji
energetycznych, pomagające im w sprzedaży ich produktów.
Lokalne i regionalne agencje energetyczne potrzebują
większej promocji i dostrzegania ich działań przez lokalnych
decydentów i potencjalne źródła finansowania. Porozumienie
im to umożliwia.
© EC
Rola lokalnych agencji
energetycznych
w Porozumieniu między
burmistrzami
W celu poprawy usług świadczonych miastom, agencje z całej
Europy powinny zacieśnić współpracę, dzieląc się doświadczeniami
i dobrymi praktykami. Ważna jest także współpraca z innymi
zainteresowanymi stronami, takimi jak sieć Enterprise Europe
Network lub izby handlowe.
Czym jest ManagEnergy?
ManagEnergy to inicjatywa Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Energii i Transportu finansowana z programu
Inteligentna energia – Europa. Ma ona na celu wspieranie lokalnych i regionalnych działań, dotyczących wydajności
energetycznej i odnawialnych źródeł energii poprzez warsztaty szkoleniowe i wydarzenia on-line. Ponadto, informacji
dostarczają studia przypadku, dobre praktyki, ustawodawstwo europejskie i inne programy.
ManagEnergy jest również europejską siecią lokalnych i regionalnych agencji energetycznych (LEA). Agencje te promują
wprowadzanie dobrych praktyk w zakresie zarządzania energią, wspierają zachowanie równowagi ekologicznej,
zapewniają informacje i porady, a także oferują inne usługi w zależności od lokalnych potrzeb.
www.managenergy.net
Klauzula o wyłączeniu odpowiedzialności i nota o prawach autorskich dla zestawu informacji programu ManagEnergy
Niniejszy zestaw informacji został opracowany w imieniu Komisji Europejskiej. Komisja Europejska nie gwarantuje dokładności danych
i informacji w nim zawartych, ani nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek ich użycie.
© Wspólnoty Europejskie, 2008
Reprodukcja dozwolona pod warunkiem podania źródła.
© EC
Agencje mogą oferować swoje usługi i wiedzę miastomsygnatariuszom Porozumienia między burmistrzami, szczególnie
tym mniejszym, posiadającym mniejsze zasoby. Mogą one
doradzać w zakresie działań, które należy podjąć, i opracowywać
lub pomagać przy opracowywaniu planów działań za rzecz
zrównoważonej energii.