Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku

Gdańsk, 28.06.2016
Profilaktyka eksmisji
i zadłużeń w Gdańsku
- dobre praktyki
gdansk.pl
PROGRAM
OSŁONOWY
- badanie lokatorów
w mieszkaniach
komunalnych
PROGRAM OSŁONOWY
- badanie lokatorów w mieszkaniach komunalnych
1. Cel: zwiększenie poczucia bezpieczeństwa osób i rodzin, utrzymania w miejscu
zamieszkania, wypracowanie nawyku regulowania należności mieszkaniowych,
wzrost zainteresowania zamianą mieszkań, a także zwiększenie płynności
finansowej administratorów zasobu komunalnego.
2. Realizatorzy: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku, Wydział Gospodarki
Komunalnej UM, Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych, Powiatowy
Urząd Pracy i organizacje pozarządowe uczestniczące w realizacji zatrudnienia
wspieranego
3. Okres trwania grudzień 2011 r. - nadal
4. Adresaci: osoby i rodziny, które są lub mogą być zagrożone utratą mieszkania
w związku z powstaniem zaległości czynszowych
5. Wdrożenie Programu poprzedziło badanie socjologicznie, którym objętych
zostało ok. 1500 najemców zasobu mieszkaniowego Miasta. Badanie miało na
celu diagnozę potrzeb najemców, określenie przyczyn trudności w bieżącym
regulowaniu należności, a w konsekwencji właściwe ukierunkowanie form
pomocy.
PROGRAM OSŁONOWY
- zasady i formy pomocy
PROGRAM OSŁONOWY
- zasady i formy pomocy
 podstawowym warunkiem uczestniczenia jest zawarcie kontraktu, określającego
sposób współdziałania między osobą/rodziną, a instytucjami realizującymi
program
 bezpłatny dostęp do poradnictwa prawnego i psychologicznego
 wsparcie asystenta rodziny
 zatrudnienie wspomagane, które pozwoli umożliwić spłatę zaległego czynszu,
realizowane w formie:
• prac społecznie – użytecznych,
• świadczenia prac na rzecz Miasta, z którego dochód będzie przekazywany
na pokrycie zaległości czynszowych (np. odśnieżanie, prace porządkowe,
remontowe itp.),
• robót publicznych oraz prac interwencyjnych,
• prac w ramach spółdzielni socjalnej, w tym osiedlowych spółdzielni socjalnych,
dla których inkubatorem będzie Gdańska Spółdzielnia Socjalna. Zaplanowano
również pomoc finansową i oddłużeniowa (np. umorzenie części zaległości,
rozłożenie spłaty zaległości na raty, umorzenie odsetek).
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ
W RAMACH PROGRAMU
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ W RAMACH PROGRAMU (1)
Odpracowywanie długów
 Zadłużeni mieszkańcy mają możliwość odpracowania długu. Do umowy najmu
sporządza się aneks, który mówi, że zapłata czynszu może mieć także
formę świadczenia rzeczowego (zgodnie z art. 453 i 659 § 2 kodeksu cywilnego).
Rodzaj, rozmiar i wartość czynności świadczonych przez dłużnika są określane
w załączniku do tego aneksu. Później miasto podpisuje z dłużnikiem
porozumienie. W związku z odpracowywaniem zaległości czynszowych nie
powstaje przychód podlegający opodatkowaniu, a co za tym idzie, płatnik nie ma
obowiązku poboru zaliczek na PIT. Można odpracowywać nie tylko własne długi,
ale także długi członków rodziny.
 Urzędnicy zatrudniają do prac porządkowych, remontowych, a także prostych prac
biurowych. Stawka spłaty zadłużenia wynosiła początkowo 10 zł, potem 11 zł za
godzinę, a w 2015 r. została podniesiona do 12 zł za godzinę.
 Dłużnicy w przeciągu siedmiu lat odpracowali do 2015 r. w sumie 6,2 mln zł
zadłużenia.
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ W RAMACH PROGRAMU (2)
Zamiana Mieszkań
 Wielopłaszczyznowym systemem zamiany mieszkań zajmuje się Biuro Zamiany
Mieszkań w ramach struktury GZNK. Celem prowadzenia Biura jest likwidacja
dysproporcji pomiędzy powierzchnią lokali mieszkalnych zajmowanych przez
lokatorów zasobów komunalnych, ilością osób w nich zamieszkujących
a dochodami ich gospodarstw domowych i możliwościami bieżącego regulowania
opłat, związanych z najmem lokalu (czynsz, świadczenia). A także - poprawa
warunków mieszkaniowych najemców zasobów komunalnych, zmniejszenie liczby
dłużników i liczby osób oczekujących na lokale socjalne.
 Biuro prowadzi również stworzony bank danych o lokalach mieszkalnych, który
umożliwia przy dobrowolnej współpracy z innymi podmiotami zajmującymi się
mieszkalnictwem (TBS, Banki, Spółdzielnie Mieszkaniowe, deweloperzy, wspólnoty
mieszkaniowe) na gromadzenie i analizę informacji m.in. o możliwości zamiany
mieszkania w ramach systemu ze wszystkimi podmiotami biorącymi w nim udział
na terenie Miasta Gdańska.
 Począwszy od stycznia 2005 r. otrzymano około 5000 ofert.
PROGRAM
BEZPIECZEŃSTWA
EKONOMICZNEGO
PROGRAM BEZPIECZEŃSTWA EKONOMICZNEGO
1. Program jest w fazie tworzenia. Jego celem będzie zwrócenie uwagi mieszkańców
na rosnący problem oszustw i nadużyć finansowych oraz promowanie zachowania
bezpieczeństwa i zwiększonej czujności podczas korzystania z różnorodnych usług
finansowych, zawierania wszelkich umów, czerpania z dostępnej pomocy czy
informacji prawnej.
2. Oszustwa dotykają najczęściej seniorów. Oprócz stosowania tzw. metody na
wnuczka coraz częściej zdarza się także, że osoby starsze dają się namówić na
wzięcie szybkiej pożyczki pod zastaw mieszkania, o wyjątkowo wysokim
oprocentowaniu, której nie są później w stanie spłacić, czego skutkiem jest utrata
mieszkań. Z kolei problem zadłużenia dotyka najczęściej osoby zagrożone
wykluczeniem społecznym i ubóstwem. Ważnym aspektem nowego programu ma
być więc prewencja, w tym edukacja ekonomiczna.
3. Program ma połączyć siły i wiedzę przedstawicieli różnych instytucji, by
wypracować skuteczny system wsparcia, w tym m.in. Narodowego Banku
Polskiego, Powiatowego Urzędu Pracy, Miejskiego Rzecznika Konsumentów, Biura
Rzecznika Praw Obywatelskich, Izby Komorniczej, Windykatorów, Izby Adwokackiej,
spółdzielni mieszkaniowych, UOKiK, Urzędu Komunikacji Elektronicznej, MOPR,
GZNK i organizacji pozarządowych. Wszystkich uczestników podzielono na trzy
grupy tematyczne: do spraw edukacji ekonomicznej, do spraw przestępstw
i nadużyć oraz do spraw zadłużeń.
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ
W RAMACH
PROGRAMU
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ W RAMACH PROGRAMU (1)
Gdański Dzień bez Długów
 W dniu 17 listopada 2015 r. GZNK w Gdańsku uruchomił przed wejściem do Urzędu
Miejskiego w Gdańsku Mobilne Centrum „Zyjebezdługów”, gdzie mieszkańcy
miasta mogli się dowiedzieć, jak się nadmiernie nie zadłużać, jakie są metody
wychodzenia z długów i jak racjonalnie prowadzić domowy budżet. Porady
prawne, psychologiczne i informacyjne były udzielane przez Fundację Zaradni,
Kredyt Inkaso i Kancelarię Prawniczą Forum.
 Dodatkowo uruchomiono w GZNK cztery stanowiska informacyjne dla
mieszkańców lokali komunalnych, a w Powiatowym Urzędzie Pracy czynny był
punkt konsultacyjny dotyczący radzenia sobie z zobowiązaniami finansowymi.
Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie włączył się w akcję w obszarze, w którym ma
największe doświadczenie – wspieranie osób z zadłużeniem czynszowym
zapraszając do współpracy Spółdzielnie Mieszkaniowe.
 Odbyła się konferencja prasowa na temat zadłużenia i bezpieczeństwa
ekonomicznego.
PRZYKŁADY DZIAŁAŃ W RAMACH PROGRAMU (2)
STOP DŁUGOM
 Głównym celem projektu partnerskiego MOPR i Kancelarii Prawnej S.K. Zabłocki
było wsparcie osób i rodzin, które znalazły się w spirali zadłużeń z powodu
nieprzemyślanych decyzji finansowych, a także pracowników socjalnych
i asystentów rodziny, którzy na co dzień pomagają klientom mającym problemy
finansowe
 W ramach bezpłatnej pomocy z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i pracy
zainteresowani otrzymali wiedzę na temat praw i obowiązków dłużnika
i wierzyciela, poznali język i zagadnienia prawnicze występujące w postępowaniu
egzekucyjnym, zaznajomieni zostali z etapami postępowania egzekucyjnego,
sposobami wyjścia z trudnej sytuacji, uzyskania porozumienia z wierzycielem.
 Projekt realizowany był od września 2014 roku do czerwca 2015 r. i objął łącznie
około 370 osób.
 Obecnie wparcie prawne tej grupy docelowej realizowane jest głównie przez
konsultantów prawników MOPR oraz w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej
(18 punktów na terenie Gdańska).
CENTRUM TRENINGU UMIEJĘTNOŚCI
SPOŁECZNYCH
CENTRUM TRENINGU UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH
1. Cel: utworzenie systemu pomocy osobom i rodzinom zagrożonych utratą
mieszkania, wdrażanie standardów pracy socjalnej z rodzinami eksmitowanymi
i wdrażanie narzędzi niezbędnych do wsparcia rodzin eksmitowanych do
pomieszczeń tymczasowych w Gdańsku.
2. Adresat: osoby i rodziny zagrożone bezdomnością, wobec których zostanie
zrealizowana eksmisja z zasobów mieszkaniowych Miasta Gdańska oraz skierowanie
do pomieszczeń tymczasowych zgodnie z wyrokiem sądu.
3. Do realizacji projektu przeznaczonych zostało 80 miejsc w budynku adaptowanym
specjalnie do tego celu. Uczestnicy otrzymują możliwość zamieszkania w nich
w ramach tymczasowego pomieszczenia przez 6 lub 12 m-cy. Każdy beneficjent
objęty jest indywidualną asystenturą oraz działaniami społeczno-zawodowymi. Jest
też zobowiązany do stopniowej redukcji swojego zadłużenia. Każdy uczestnik ma
możliwość uzyskania lokalu socjalnego zasobów Miasta.
4. Realizacja: MOPR, Wydział Gospodarki Komunalnej UM, Gdański Zarząd
Nieruchomości Komunalnych, Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Koło
Gdański (organizacja pozarządowa wybrana drogą konkursu do prowadzenia CTUS)
oraz Wydział Rozwoju Społecznego UM i Powiatowy Urząd Pracy.
5. Projekt trwa od 2010 roku. Łącznie 34 beneficjentów przeniosło się z CTUS do lokali
socjalnych z zasobów mieszkaniowych Miasta Gdańska w latach 2011-2015.
GDAŃSKI
PROGRAM
MIESZKAŃ
SPOŁECZNYCH
GDAŃSKI PROGRAM MIESZKAŃ SPOŁECZNYCH
1.
Cel: poprawa sytuacji życiowej osób lub rodzin zagrożonych ubóstwem, marginalizacją i
wykluczeniem społecznym, wymagających czasowego lub stałego wsparcia, nie będących w
stanie zaspokoić swoich potrzeb mieszkaniowych przy pomocy własnych uprawnień, zasobów
i możliwości
2.
Adresaci: osoby/rodziny korzystające ze wsparcia pomocy społecznej, usamodzielniani
wychowankowie, osoby niepełnosprawne intelektualnie, osoby w podeszłym wieku, rodziny
wielodzietne, rodziny niepełne, osoby znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej z powodu
zdarzenia losowego lub w sytuacji kryzysowej
3.
4.
Realizatorzy: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku, Wydział Rozwoju Społecznego
UM, Wydział Gospodarki Komunalnej UM, Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych
i organizacje pozarządowe uczestniczące w realizacji zatrudnienia wspieranego
Program będzie usytuowany w części dotyczącej zasad najmu mieszkań w gospodarce
komunalnej gminy oraz części dotyczącej zapewnienia wsparcia w obszarze pomocy i
integracji społecznej i obejmuje:
 Mieszkania wspomagane krótko i długoterminowe – treningowe, chronione, Osiedle
Sitowie
 Mieszkania ze wsparciem – mieszkania już istniejące w zasobie mieszkaniowym Gdańska,
remontowane lub budowane dla potrzeb uczestników programu.
MIEJSKI OŚRODEK
POMOCY RODZINIE
W GDAŃSKU
Dziękuję za uwagę
gdansk.pl