Wzmacniacz na układach TDA 2030 PDF na strone
Transkrypt
Wzmacniacz na układach TDA 2030 PDF na strone
1 Wzmacniacz na układach TDA2030 Przed wielu laty, w czechosłowackim Amatorskim Radio, natknąłem sie na opis wzmacniacza mostkowego 200W/4Ω na popularnych układach TDA2030, które sterowały dodatkowe pary komplementarne tranzystorów mocy. Na tamte czasy układ wydawał się być bardzo interesujący. W Internecie układ jest już dość powszechnie znany, ale pytań jego dotyczących jest ciągle sporo. Zbudowałem kilka takich wzmacniaczy. Początki były trudne, ale zdobywane doświadczenie pozwoliło mi osiągnąć całkiem dobre efekty. Nadal posiadam taki wzmacniacz. W ostatnim czasie wprowadziłem w nim drobne zmiany i postanowiłem podzielić się uwagami dotyczącymi jego konstrukcji. Ostatecznie powstała ona po wielu próbach i zniszczeniu wielu tranzystorów i układów TDA 2030 (także 2040). W egzemplarzu wzmacniacza, który mi pozostał zastosowałem kiedyś toroidalny transformator zasilający o mocy 500VA, bo przecież miało być 2 razy 200W. 200W nie osiągnąłem, chociaż teoretycznie jest to możliwe. Nie będę się rozpisywał o precyzyjnym, wręcz aptekarskim, doborze napięcia zasilania i zdolnościach wzmacniacza do wzbudzania. By uchronić ewentualnych Konstruktorów przed niepotrzebnymi kosztami dodam, że na podstawie wielu prób potwierdzam bezpieczne, niesymetryczne napięcie zasilania dla TDA2030 na 36V. Opis wzmacniacza We wzmacniaczu zastosowałem tranzystory TIP 35C i TIP 36C. Próbowałem i innych (BD245 i BD246). Zastosowałem także kondensatory w bazach tranzystorów zapobiegające wzbudzaniu wzmacniacza. Transformator zasilacza ma dwa oddzielne uzwojenia po 24V, które z 10A mostkami prostowniczymi i dwoma kondensatorami elektrolitycznymi „SAMWHA” po 22000µF każdy, stanowią odrębne, niesymetryczne zasilacze dla wzmacniaczy lewego i prawego kanału. Wzmacniacz wyposażyłem w układ miękkiego startu i układ opóźnionego załączania kolumn głośnikowych. Kolumny głośnikowe zabezpieczyłem układami przekaźnikowymi przed pojawieniem się na nich napięcia stałego, które może wystąpić po ewentualnej awarii wzmacniaczy. Do regulacji wzmocnienia wykonałem podwójny, dyskretny potencjometr logarytmiczny o 11 pozycjach. 2 68Ω 68Ω 2x2200 µF 6x4,7V 12V 15A 1µF 68Ω 68Ω TIP36C TIP36C 8A +34V 220 n 2,2Ω 2,2Ω 1,8k 0, 1µF 220n INR 1µF 1 47k 5 0k + 22n 5 1n TDA2030 2 _ 3 22n 1Ω 4 2 20n 4 220n + TDA2030 220n 1Ω 3 _ 2 10A 100k 1,8 k 22 n 22n 100k 2,2Ω 5 OUTR 1 2x 22000µ F 2,2Ω 3,9k TIP35C 3,3 k 10 µF TIP35C 1,5n 68Ω 68Ω 2x2200µF 6x4,7V 12V 15A 1µF 230VAC 68Ω TST500VA 2X24V 68Ω TIP36C TIP3 6C 8A +34V 220n 2,2Ω 2,2Ω 1,8k INL 1µF 1 47k 50k 0,1µF 22 0n + 5 1n TDA2040 2 _ 3 22n 22n 1Ω 4 5 OUTL 220n 4 220n 1Ω + _ 2 3 220n 2,2Ω 1 TDA2040 1,8k 22n 100k 22n 2,2Ω 100k 3,9k 10µ TIP35C 2x 22000 µF TIP35C 3,3k 1,5n 300Ω 15 k Czerw. Zie l. POWER 50Ω 5W 1,2k 4,7µ 560Ω 600Ω 220µ 10k 1,5k Schemat ideowy wzmacniacza READY Nieb. 4700µ 27Ω 10n 2,5A 3 Konstrukcja Elementy elektroniczne wzmacniaczy obu kanałów, wraz z zasilaczami, zamontowałem na płytkach drukowanych. Układy TDA2030 i tranzystory mocy przykręcone są poprzez podkładki mikowe i tulejki izolujące do miedzianych płytek (grubość 4mm), a te przykręcone są do płyt bocznych wzmacniacza i radiatorów. Transformator, płytki wzmacniaczy, płytka układu miękkiego startu i układy zabezpieczające kolumny głośnikowe zamontowałem w odwróconym chassis wykonanym z blachy aluminiowej o grubości 1mm. Od góry zamknięte jest ono aluminiową pokrywą wykonaną również z blachy aluminiowej o grubości 1mm. Pokrywę górną okleiłem czarną dermą. Chassis po wygięciu ma szerokość 400mm., głębokość 200mm. i wysokość 60mm. Na bocznych krawędziach chassis przykręciłem aluminiowe kątowniki 10mm. x 10mm. Kątowniki do chassis przykręciłem śrubkami M2,5 z chowanymi łebkami. Transformator zasilający, płytki wzmacniaczy i układ miękkiego startu przykręcone są do aluminiowej płyty o grubości 4mm, a ta z kolei przykręcona jest dwoma śrubami M5 do spodu chassis. Płyty boczne wzmacniacza o wymiarach 220mm. x 85mm. i grubości 3mm wykonałem z blachy aluminiowej i przykręciłem do kątowników na bokach chassis. Do płyt bocznych przykręciłem radiatory. Do spodu chassis przykręciłem nóżki aluminiowo gumowe. 4 Podsumowanie Zbudowałem wiele wzmacniaczy krzemowych, m.in. mostkowych i na pojedynczych układach TDA7294, a także lampowych i nie zamierzam wypowiadać się bezwzględnie o brzmieniu przedstawionego wzmacniacza. Mogę tylko podać, że mnie się podoba. W brzmieniu wzmacniacza słychać niski, zwarty bas, a to jest jeden z warunków dobrego brzmienia. Góra nie męczy. Dobre brzmienie wzmacniacza wynika z dobrych parametrów TDA2030, które ciągle cieszą się dobrą opinią. Wzmacniacz jest bardzo liniowy. Ma przyzwoite pasmo przenoszenia, które wynosi 10Hz do 80kHz (spadek 3dB). Przy niesymetrycznym napięciu zasilania, wynoszącym około 34V, moc wzmacniacza, dla obciążenia 8Ω, wynosi 45W na kanał. Na wzmacniacz audio zupełnie to wystarcza. Może się wydawać, że zasilacz jest przerośnięty, ale w fazie projektowania wcale tak nie było, a że potem wyszło jak wyszło to już inna sprawa. Nie można zapomnieć, że jest to wzmacniacz audio i zasilacz w bardzo istotny sposób decyduje o walorach wzmacniacza. Ponadto wzmacniacz może pracować także z kolumnami 4 omowymi. Myślę jednak, że moc transformatora zasilającego (dla obciążenia 8Ω) mogłaby być mniejsza, powiedzmy około 300VA. Czułość wzmacniacza wynosi około 1V. Na wyjściu wzmacniacza, bez sygnału (wejście rozwarte) i potencjometr ustawiony na maksimum, wartość napięcia szumów wynosi około 3mV. Masa wzmacniacza wynosi 8kg. Przedstawiam rozwiązanie umożliwiające osiągnięcie całkiem przyzwoitych efektów przy umiarkowanych kosztach. Wydaje mi się jednak, że w obecnych czasach istnieją możliwości budowy bardziej nowoczesnych i tańszych wzmacniaczy o podobnych parametrach. Swoją konstrukcję przedstawiam m.in. dlatego by odpowiedzieć na pytanie czy i jak to „gra”? Otóż „gra” i „gra” całkiem dobrze. 01.2013 [email protected]