Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE

Transkrypt

Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
Dlaczego Region Karpat
potrzebuje strategii
makroregionalnej UE
Konferencja organizowana
przez posła do Parlamentu Europejskiego
Tomasza Porębę pod patronatem
fundacji New Direction
Dlaczego Region Karpat potrzebuje
strategii makroregionalnej UE
Dotychczasowe doświadczenia strategii bałtyckiej i dunajskiej pokazują, że
strategie makroregionalne są platformami współpracy przynoszącymi regionom
wymierne korzyści. Dlatego projekty makroregionalne powinny obejmować
obszary, które można uznać za szczególnie istotne dla UE, a do takich właśnie
zaliczyć należy drugi najważniejszy łańcuch górski w Europe - Karpaty.
Odgórne zaangażowanie w sprawy Karpat przedstawicieli władz lokalnych,
samorządów, mieszkańców oraz intensywne, oddolne podejmowanie inicjatyw przez organizacje pozarządowe, ekspertów oraz świat nauki potwierdzają
tylko zapotrzebowanie na mobilizację i koncentrację działań Unii w Regionie.
Liczne projekty instytucjonalne i obywatelskie realizowane w obszarze współpracy akademickiej, młodzieżowej, gospodarczej a także medialnej świadczą
o konieczności podniesienia wyżej Regionu Karpat w hierarchii europejskiej
współpracy i rozwoju.
Region Karpat to niezwykle ważny geopolitycznie obszar, w którym krzyżują się strategiczne interesy polityczne. Po ostatnim rozszerzeniu- stając się wschodnią granicą UE- nabrał znaczenia dla stabilności całej
Wspólnoty. To obszar bogaty kulturowo, różnorodny społecznie i posiadający unikalne dziedzictwo i najważniejsze europejskie zasoby środowiska naturalnego.
Ale jest to również region najsłabszy konkurencyjnie, obejmujący najbiedniejsze tereny UE, borykający się
z takimi problemami jak porzucanie ziemi, duże migracje ludności w związku z brakiem perspektyw zawodowych, deforestacja, zanieczyszczenie środowiska, nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych, niedobory infrastrukturalne - szczególnie, jeżeli chodzi o infrastrukturę transportową tak jak w naszym regionie,
Podkarpaciu.
Dlatego musimy apelować do rządów państw członkowskich i Komisji Europejskiej o opracowanie strategii
makroregionalnej dla regionu Karpat, która pozwoli na efektywny rozwój terytorialny ściany wschodniej
Unii i będzie szansą na wyrównanie - ciągle kolosalnych - różnic w rozwoju regionów.
Konferencja organizowana przez posła do Parlamentu Europejskiego
Tomasza Porębę pod patronatem fundacji New Direction
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
Istniejące już dobre praktyki i inicjatywy w regionie Karpat, dowodzą, że możemy w krótkim czasie osiągnąć
konkretne efekty, czy to w zakresie współpracy akademickiej tutaj świetnym przykładem jest „Uniwersytet Karpacki”, środowiskowej, infrastrukturalnej czy międzyregionalnej, o czym świadczy projekt „Horyzont Karpacki”. Inicjatywa makroregionalna dla Karpat wspierana jest również przez parlamentarzystów krajowych jak
np. w Polsce przeze Parlamentarny Zespół Karpacki pod przewodnictwem Wicemarszałka Sejmu czy współpracę międzyparlamentarną w ramach inicjatywy Europa Karpat. Bardzo ważne są również działania Stowarzyszenia Euroregion Karpacki, która koordynuje i aktywizuje działania na rzecz rozwoju tego obszaru.
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
Mimo że Karpaty, które jako obszar spełniają kryteria strategii makroregionalnych opisanych przez Komisję
Europejską, nie są uwzględnione w żadnej z wielostronnych form współpracy Unii i pozostają w cieniu jej
zainteresowania. A przecież większość państw Regionu Karpat jest państwami członkowskimi UE a większość problemów Karpat podlega politykom UE. To prawie 20 mln populacja dysponująca unikatowym, ale
niewykorzystywanym potencjałem.
Region Karpat potrzebuje natychmiastowych inwestycji transportowych, infrastrukturalnych, ekologicznych
i wsparcia dla lokalnej przedsiębiorczości. Karpaty wymagają odrębnego programu europejskiego. Strategia
makroregionalna byłaby odpowiedzią na główne potrzeby Karpat takie jak: ścisła współpraca w zakresie gospodarki wodnej i leśnej, poprawa jakości życia, walka z bezrobociem i wykluczeniem społecznym,
wzmocnienie lokalnych gospodarek i społeczności, konserwacja dziedzictwa środowiskowego i kulturalnego
ale także rozwój tradycyjnych gałęzi gospodarki, rolnictwa, turystyki oraz rozbudowę infrastruktury łączącej
kraje Łuku Karpackiego. Byłaby również silnym impulsem do zrównoważonego i dynamicznego rozwoju tej
części Europy oraz istotnym elementem poszukiwania nowego potencjał.
Karpaty to spójny obszar, który wymaga szczególnej uwagi ze strony UE oraz skoordynowanego wsparcia
w ramach polityki europejskiej. Harmonijny rozwój społeczno-gospodarczy na terenie całej Unii to przecież
jeden z najważniejszych celów wspólnotowych.
Po wieloletnich staraniach z mojej inicjatywy Parlament Europejski w Strasburgu po raz pierwszy w swojej
historii debatował na temat rozwoju regionu Karpat.
Mam nadzieję, że buł to początek naszej wspólnej drogi do opracowania strategii makroregionalnej dla
Regionu Karpat.
Przyjęcie przez Radę Europejską w październiku 2009 r. strategii europejskiej dla makroregionu Morza
Bałtyckiego zapoczątkowało proces, dzięki któremu niektóre regiony europejskie zastosowały lub stosują
instrument strategii makroregionalnych w odpowiedzi na problemy związane z harmonijnym i zrównoważonym rozwoje.
Aktualnie w UE funkcjonują dwie inicjatywy makroregionalne: Strategia Bałtycka (8 państw UE, 85
mln mieszkańców) i Strategia Dunajska (8 państw UE i 6 z jej sąsiedztwa, 100 mln mieszkańców).
Rozpoczęto również prace nad przygotowaniem strategii dla regionu adriatycko-jońskiego.
Z koordynacji Unii Europejskiej oraz funduszy unijnych korzystają również członkowie programu
operacyjnego Przestrzeń Alpejska (5 państw UE + Monako, Lichtenstein i Szwajcaria, 14 mln mieszkańców ) również aspirujący do opracowania strategii makroregionalnej.
W UE trwają również starania o przygotowanie strategii na rzecz Morza Północnego i Kanału La Manche, oraz strategii na rzecz Morza Czarnego.
Stanowisko Komisji Europejskiej, zgodnie z którym strategie makroregionalne powinny obecnie
uwzględniać zasadę „trzech nie”: żadnych nowych uregulowań, żadnych nowych instytucji i żadnych
nowych środków a z drugiej strony potrzeba zasady „trzech tak”:
dla wspólnie uzgodnionego stosowania i kontroli istniejących uregulowań w makroregionie;
dla tworzenia – pod egidą organów Unii – platformy, sieci lub klastru terytorialnego samorządów
regionalnych i lokalnych oraz państw członkowskich, z udziałem zainteresowanych stron,
dla uzgodnionego wykorzystywania istniejących zasobów finansowych Unii w celu opracowywania
i wdrażania strategii makroregionalnych.
Finansowanie strategii makroregionalnych dzisiaj i w przyszłości
W obecnej perspektywie finansowej nie ma linii budżetowej bezpośrednio finansującej działania prowadzone w ramach strategii makroregionalnych. Finansowanie strategii sprowadza się do koordynacji
istniejących programów.
4
Z punktu widzenia finansowych regulacji europejskich należy dążyć do zmiękczenia zasady "3 NIE", czyli
nie dla instytucji, przepisów prawnych i finansowania i doprowadzić do komplementarności finansowania w ramach celu współpraca terytorialna.
"Nie" dla finansowania oznacza "Nie" dla bezpośredniego finansowania. Komisja Europejska generuje
jednak środki w ramach istniejących funduszy zarówno europejskich, narodowych jaki i regionalnych na
rzecz zatwierdzonych już strategii makroregionalnych.
W najbliższej perspektywie finansowej 2014-2020 Komisja Europejska, poprzez zapisy w nowych regulacjach dla polityki spójności, zamierza zagwarantować efektywną koncentrację, koordynację oraz
zbliżenie funduszy na rzecz państw członków-uczestników strategii makroregionalnych.
Synergia Karpacka - wytyczne polityczne
Region Karpat jest dla Unii Europejskiej obszarem ważnym strategicznie i wymaga odrębnego ujęcia
w programach UE.
Dlaczego?
łączy kraje o trojakim statusie: członkowskie - Austria, Czechy, Polska, Słowacja, Węgry, Rumunia,
potencjalnych krajów kandydackich - Serbia, Mołdawia, objęte Partnerstwem Wschodnim (ENP) Ukraina,
obejmuje najbiedniejsze tereny obecnej UE (w większości regiony konwergencji)
problemy górskie Karpat nie są objęte żadną z wielostronnych form współpracy na środkowo-wschodniej flance Unii (takich jak Strategia Dunajska czy Synergia Czarnomorska) a przez to pozostaje w cieniu zainteresowania Unii.
ponieważ Traktat Lizboński po raz pierwszy wskazuje na obszary górskie UE a Karpaty są jednym
z dwóch najważniejszych europejskich regionów górskich
ponieważ większość państw Regionu Karpat jest państwami członkowskimi UE
ponieważ większość problemów Karpat podlega politykom UE
ponieważ UE może ułatwić współpracę w regionie i lepiej skoordynować współpracę w ramach
istniejących programów
po ostatnim rozszerzeniu UE, Karpaty stały się jej wschodnią granicą, co podnosi znaczenie tego
regionu i jego stabilności dla całej Wspólnoty
stanowi ważną część europejskiego dziedzictwa regionalnego z dużym potencjałem ludzkim, kulturowym i surowcowym
obejmując najbiedniejsze i najbardziej zaniedbane regiony UE z prawie 20 mln populacją
jest to spójny obszar, który wymaga szczególnej uwagi ze strony UE oraz skoordynowanego wsparcia
w ramach polityki europejskiej
Region Karpat posiada również, unikalny w skali europejskiej, potencjał wynikający z jego demograficznej, kulturowej, ekonomicznej i społecznej homogeniczności, która stanowi doskonałe pole do wprowadzania i testowania najnowszych rozwiązań z zakresu zarządzania rozwojem, zarówno w administracji,
biznesie, jak i pozostałych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego. Bogactwo regionu Karpackiego
opiera się o niepowtarzalne zasoby przyrodnicze, które stwarzają możliwości dla rozwoju różnych form
turystyk i surowcowe.
Karpaty to: 8 państw w tym 5 państw członkowskich UE, prawie 20 mln mieszkańców, niemniej jednak
rozbudowa i wzmocnienie potencjału Regionu Karpat wymaga natychmiastowych inwestycji transporto5
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
region Karpat formalnie wypełnia wszelkie kryteria makroregionalnych strategii opisanych przez
Komisję Europejską
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
wych (budowa Via Carpathia), infrastrukturalnych, ekologicznych i wsparcia dla lokalnej przedsiębiorczości. Dlatego Karpaty potrzebują odrębnego programu europejskiego.
Strategia makroregionalna pozwoliłaby na
opracowanie europejskiego programu operacyjnego UE dla Regionu Karpat (jak w przypadku Dunaju
czy Przestrzeni Alpejskiej)
na koncentrację unijnych środków finansowych na danym obszarze
realizację projektów flagowych np. z zakresu transportu, energetyki, ochrony środowiska
wzmocnienie spójności terytorialnej, stymulowanie wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju regionu
poprawę zrównoważonego rozwoju Karpat w oparciu o jego bogate dziedzictwo przyrodnicze
i kulturowe
bardziej efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów
wzmocnienie i udoskonalenie współpracy między krajami UE i krajami sąsiadującymi spoza UE
Strategia makroregionalna byłaby odpowiedzią na główne potrzeby regionu Karpat takie jak: poprawa jakości życia, wzmocnienie lokalnych gospodarek i społeczności, konserwacja dziedzictwa środowiskowego i kulturalnego.
Cele te byłyby osiągane poprzez realizacje i wdrażanie projektów z zakresu np. konserwacji i zrównoważonego użytkowania zasobów biologicznych, pielęgnowania różnorodności krajobrazowej, rozwoju
planowania przestrzennego (transgraniczna infrastruktura transportowa, przemysłowa energetyczna,
itd.) i środowiskowego (plany monitorowania i wczesnego ostrzegania przed katastrofami środowiskowymi takimi jak np. powodzie), zarządzania basenami wodnymi, terenami rolniczymi i leśnymi, wspierania
rozwoju turystyki.
Strategia makroregionalna ułatwiłaby inicjowanie transgranicznych działań w zakresie współpracy gospodarczej, naukowej, kulturalnej, oświatowej, turystycznej i ekologicznej.
W celu ułatwienia realizacji przyszłych projektów w regionie Karpat, które odpowiadałyby
szczególnym potrzebom tego regionu, należy opracować całościowy program obejmujący ten
właśnie region w połączeniu ze skutecznym mechanizmem koordynacji istniejących instrumentów finansowych. Należy zwrócić także uwagę na fakt, że po ostatnim rozszerzeniu UE, Karpaty
stały się jej wschodnią granicą, co podnosi znaczenie tego regionu i jego stabilności dla całej
Wspólnoty.
W swoim komunikacie odnośnie przyszłości polityki spójności, Komisja Europejska ogłosiła, że przeanalizuje możliwość projektowania i zarządzania programami nie tylko na poziomie państw i regionów,
ale także na poziomie makroregionów.
Region Karpat wypełnia wszelkie kryteria makroregionalnych strategii opisanych przez Komisję
Europejską.
Komisja Europejska w swoim dokumencie pod tytułem „Strategie makroregionalne w Unii Europejskiej”
definiuje makroregion jako „…obszar łączący terytoria różnych państw i regionów powiązany wspólnymi
cechami i problemami”. Pojęcie regionu jest zdefiniowane funkcjonalnie, to znaczy może on przekraczać
granice i łączyć terytoria o różnym statusie.
Unia Europejska w nowej perspektywie finansowej powinna dążyć do integracji strumieni finansowych
kierowanych do poszczególnych obszarów, dotyczy to także Karpat, gdzie obecnie realizuje się już wiele
projektów za pieniądze wspólnotowe, ale często w sposób nieskoordynowany.
Na miejscu istnieje już potencjał współpracy, który uwidacznia się w inicjatywach politycznych i praktycznych działaniach na różnych poziomach.
6
Konwencja Karpacka
Kraje karpackie podejmują własne inicjatywy współpracy. W dniu 22 maja 2003 r. w Kijowie, Ministrowie Środowiska Republiki Czeskiej, Węgry, Polska, Rumunia, Serbia i Czarnogóra, Słowacja i Ukraina
(brak w niej Mołdawii) podpisały Konwencję ramową o ochronie i zrównoważonym rozwoju Karpat
(Konwencja Karpacka).
Konwencja Karpacka zapewnia ramy dla współpracy, a także platformę dla kreowania wspólnej strategii
na rzecz zrównoważonego rozwoju i dialogu między wszystkimi zainteresowanymi stronami.
Celami konwencji są m.in. poprawa jakości życia, wzmocnienie lokalnych gospodarek i społeczności,
konserwacja dziedzictwa środowiskowego i kulturalnego (art. 2). Cele te mają zostać zrealizowane
poprzez m.in. konserwacje i zrównoważony użytkowanie zasobów biologicznych, pielęgnowanie różnorodności krajobrazowej, rozwój planowania przestrzennego (transgraniczna infrastruktura transportowa,
przemysłowa energetyczna, itd.) i środowiskowego (plany monitorowania i wczesnego ostrzegania przed
katastrofami środowiskowymi takimi jak np. powodzie), zarządzanie basenami wodnymi, terenami rolniczymi i leśnymi, wspieranie rozwoju turystyki, szerzenie wiedzy o regionie Karpat, jego historii, gospodarce, turystyce, itd.
25-27 maja 2011 r. w Bratysławie odbyło się trzecie spotkanie - konferencja międzynarodowa - państw
sygnatariuszy Konwencji Karpackiej, na której dyskutowano o możliwości nawiązania współpracy z UE
oraz państwami sygnatariuszami Konwencji Alpejskiej.
Kraje karpackie opracowują ogólną strategię dla całej przestrzeni Karpat w ramach Konwencji Karpackiej. Praca ta oparta jest na raporcie pod tytułem „Wizje i strategie w regionie Karpat” (VASICA),
który stanowi pierwszy międzynarodowy dokument odnośnie planowania przestrzennego dla całego
regionu Karpat. Jest on rezultatem projektu zrealizowanego z funduszy UE ramach programu INTERREG IIIB CADSES „Projekt Karpacki”.
Strategia karpacka jest obecnie rozwijana przez Grupę Roboczą ds. Planowania przestrzennego Konwencji Karpackiej, w konsultacji z władzami regionalnymi w regionie.
Problemy Karpat wymienione w raporcie VASICA: porzucanie ziemi i duże migracje ludności
w związku z brakiem perspektyw zawodowych w regionie, deforestacja, nadmierne zanieczyszczenie
środowiska, nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych, niedobory infrastrukturalne.
Euroregion Karpacki
Euroregion Karpacki został powołany do życia 14 lutego 1993 r. w Debreczynie na Węgrzech, gdzie
przedstawiciele władz lokalnych Polski, Słowacji, Węgier i Ukrainy podpisali porozumienie o utworzeniu
Związku Międzyregionalnego Euroregion „Karpacki” oraz ministrowie spraw zagranicznych Polski,
Ukrainy i Węgier udzielili poparcia tej inicjatywie podpisując Deklarację o współpracy Społeczności
Zamieszkujących Obszar Euroregionu „Karpackiego”. W 1997 r. członkiem Euroregionu została także
Rumunia.
Główną przesłanką utworzenia Euroregionu „Karpackiego” było inicjowanie i koordynowanie działań
w zakresie promocji współpracy gospodarczej, naukowej, kulturalnej, oświatowej, turystycznej i ekologicznej.
Większość wpływów do budżetu Euroregionu pochodzi ze składek członków Euroregionu. Euroregion
„Karpacki” obejmuje po stronie polskiej 180 gmin z dwóch województw: małopolskiego i podkarpackiego o łącznej powierzchni 18 686 km² zamieszkanej przez 2 376 tys. osób.
7
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
Zapewnienie stabilności społecznej i gospodarczej w tym regionie oraz w regionach z nim sąsiadujących
jest kwestią kluczową z punktu widzenie Konwencji Karpackiej.
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
Karpaty w dotychczasowych programach finansowych UE
- Projekt Karpacki
Projekt Karpacki był współfinansowany przez UE w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej Współpracy Transnarodowej: CADSES INTERREG w okresie programowania 2000-2006. Celem Projektu
Karpackiego było poprawa zrównoważonego rozwoju Karpat w oparciu o jego bogate dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe.
18 partnerów z 10 krajów do pracowało nad zharmonizowaniem danych i map odnośnie Karpat
oraz opracowaniem analiz, zaleceń i wspólnej koncepcji, które obejmowałyby swoim zakresem
kwestie Konwencji Karpackiej (bioróżnorodność i dziedzictwo przyrodnicze dziedzictwo kulturowe, zrównoważony rozwoju obszarów wiejskich, rolnictwa i leśnictwa; zrównoważony rozwoju
transportu, infrastruktury, przemysłu i energii, zrównoważona turystyka i planowanie przestrzenne), jak również posłużyłyby do realizacji działań pilotażowych na wybrane tematy (np. zrównoważonej turystyki).
Projekt Karpacki doprowadziły do sformułowania opracowania pod tytułem: „Wizje i strategie w regionie Karpat” (VASICA). Jego głównym celem zagwarantowanie dalszego wsparcia dla Karpat, jako
regionu skoncentrowanym na zrównoważonym wzroście gospodarczym, rozwoju społecznym oraz
środowiskowym, w kolejnym okresie programowania UE 2014-2020. Cel ten należy osiągnąć poprzez opracowanie pełnoprawnego programu „Wizji rozwoju Karpat”, który bazowałby na przykładzie
udanego programu realizowanego właśnie w regionie Alp („Wizja rozwoju Alp”). Jednym z podstawowych wniosków VASICA było wezwanie do ustanowienia mechanizmu finansowego „Obszar Karpaty”
w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej, w oparciu o sukces tego przedsięwzięcia w regionie Alp.
Karpaty a Strategia Dunajska
Konwencja Karpacka obejmuje istotną część Dunaju i jego dopływów, co najmniej 80% wód Karpat spływa do Dunaju.
Wielosektorowe podejście i kluczowe elementy Konwencji Karpackiej (współpraca w różnych dziedzinach takich jak turystyka, transport, dziedzictwo kulturowe), znalazły także odbicie w Strategii Dunajskiej.
Synergia ta jest odzwierciedlona w planie działań przygotowanym przez Komisję Europejską, mającym na celu realizację założeń Strategii Dunajskiej, gdzie wątek Karpat pojawia się wielokrotnie
m.in. w kontekście m.in. ochrony środowiska (kopalnie w Karpatach i ich wpływ na wody Dunaju),
zarządzania przestrzennego współzależnych od siebie obszarów rzecznych i górskich. Zapisy te mogą
zniechęcić do opracowania oddzielnej strategii dla Karpat, dlatego ważne jest, aby znaleźć cechy
szczególne, które uzasadnią konieczność przeprowadzenia akcji UE skupiającej się wyłącznie na tym
regionie.
Ważne jest, by impuls do podjęcia Inicjatywy Karpackiej wyszedł od rządów państw zainteresowanych - Inicjatywa ma mieć charakter „terytorialnie pogłębionej współpracy państw”, bo tylko wtedy
(w związku z tym, że łączy ona państwa członkowskie i pozostające obecnie poza Unią) realnie będzie
ona miała gwarancję powodzenia, nie chodzi tu o transgraniczną współpracę regionalną, ale o projekt
unijny wychodzący na przeciw potrzebom grupy państw członkowskich.
Strategia dla regionu adriatycko jońskiego zostaną przeforsowane przez prezydencje: włoską i grecką. Przymiarki do jej opracowania rozpoczęły się już w maju 2011 roku na poziomie Komitetu
Regionów.
8
Karpaty a przestrzeń Alpejska
Porównanie: Region Karpat i Region Alp
Karpaty
Alpy
liczba państw
5 państw UE + 2 sąsiadujące
8: 5 UE + Monako,
Lichtenstein i Szwajcaria
przestrzeń
190,000 km2
190,959 km2
liczba mieszkańców
20 mln
14 mln
Karpaty są drugim europejskim łańcuchem górskim, obszarem bardziej zaludnionym niż Alpy obejmującym w większości regiony konwergencji.
Stanowisko KE ws. strategii makroregionalnej dla Regionu Karpat
KE jest otwarta na nowe inicjatywy. Odnosząc się do nowych strategii komisarz Hahn powiedział: Istniejące strategie stanowią użyteczną lekcję dla potencjalnych nowych makroregionów. Przed podjęciem
jakiejkolwiek nowej strategii, należy starannie rozważyć, jakie są jej cele, jaką wartość dodaną może ona
wnieść, oraz w jaki sposób można byłoby zdobyć na nią środki.
niemniej jednak Uwagi po nieoficjalnej rozmowie z przedstawicielem KE
W przekonaniu KE (informacje nieoficjalne) na tym etapie nie ma realnych szans na uwzględnienie
Strategii dla Regionu Karpat w przyszłej perspektywie finansowej, ponieważ:
jest zbyt mała: mało państw członkowskich UE (5 państwa), mały obszar, mało problemów
państwa „sojuszu podkarpackiego” nie identyfikują konkretnych problemów, na których chciałyby
skoncentrować swoją współpracę
zdaniem KE państwa Konwencji Karpackiej nie realizują i nie współfinansują konkretnych projektów
geograficznie częściowo pokrywa się z regionem objętym strategią naddunajską, a w filarze środowiskowym uwzględniono działania objęte Konwencja Karpacka
Przedstawiciele KE, którzy brali udział w spotkaniach Konwencji Karpackiej oceniają projekt utworzenia
strategii makroregionalnej dla regionu Karpat jako bardzo luźny, a działania zainteresowanych państw
członkowskich na forum Rady za daleko niewystarczające.
Zdaniem KE Konwencja Karpacka jest zbyt mało konkretna (brak konkretnych projektów) a w zamian
bardzo polityczna. Konwencja Karpacka jako konwencja ramowa, określa ogólne cele polityczne,
które promują zintegrowane podejście do ochrony przyrodniczego i kulturowego dziedzictwa Karpat. Konwencja nie ustanawia konkretnych zobowiązań, lecz zaprasza strony do współpracy na rzecz
wdrażania uzgodnionych w niej zasad.
Zdaniem KE projekt utworzenia strategii makroregionalnej pozostaje w sferze politycznych życzeń a nie
konkretnych działań.
KE nie przygotuje ani nie zajmie oficjalnego stanowiska w sprawie strategii makroregionalnej dla regionu
Karpat bez wniosku Rady.
Zdaniem KE państwa członkowskie i tak nie do końca wykorzystują swoje fundusze strukturalne, które
mogą zostać wykorzystane na finansowanie działań i projektów w ramach strategii makroregionalnych.
9
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
brak jest rownież konsekwentnej kampanii na rzecz przedstawienia Karpat jako części Unii Europejskiej spełniającej warunki makroregionu; KE nie dostała żadnego bodźca od Rady, żadnego
wniosku o przygotowanie projektu czy oficjalnego stanowiska
Dlaczego Region Karpat potrzebuje strategii makroregionalnej UE
Zdaniem KE Konwencja Karpacka powinna przyjąć inny wymiar i koncentrować się na realizacji konkretnych projektów i rozwiązywaniu konkretnych problemów a nie deklaracjach politycznych.
Stanowisko Prezydencji litewskiej ws. strategii makroregionalnej
dla Regionu Karpat
Prezydencja litewska, której jednym z głównych priorytetów są strategie makroregionalne poinformowała nas, iż rząd polski - ani żaden inny rząd Regionu Karpackiego - nigdy nie podniósł kwestii strategii
makroregionalnej dla Regionu Karpat na żadnym z posiedzeń grup roboczych ds. makroregionów.
Takie postulaty pojawiają się natomiast ze strony rządów zainteresowanych utworzeniem strategii dla
Alp.
Co musimy robić?
zaangażować się politycznie i uczynić z tej strategii priorytet na wszystkich możliwych szczeblach i we
wszystkich możliwych obszarach polityki
zmobilizować rządy do podjęcia inicjatyw na posiedzeniach Rady Europejskiej
intensywne lobbować w tej sprawie na forum UE, poczynając od szczebla ministerialnego/krajowego
poprzez regionalny i lokalny
skupić się na ograniczonej liczbie priorytetów i problemach charakterystycznych dla regionu Karpat;
wg Komisji Europejskiej państwa „sojuszu podkarpackiego” nie identyfikują konkretnych problemów,
na których chciałyby skoncentrować swoją współpracę
zdaniem Komisji Europejskiej państwa Konwencji Karpackiej nie realizują i nie współfinansują konkretnych projektów
Impuls do ustanowienia Strategii makroregionalnej UE na rzecz Regionu Karpat musi wyjść od rządów
zainteresowanych państw. Inicjatywa musi mieć charakter „pogłębionej współpracy terytorialnej zaangażowanych państw”, tylko wtedy (w związku z tym, że łączy ona państwa członkowskie i sąsiadujące
UE -państwa poza Unią) inicjatywa będzie miała realnie szanse na powodzenie. Nie chodzi tutaj o transgraniczną współpracę regionalną, ale o realizację projektów wychodzących naprzeciw potrzebom państw
członkowskich Regionu Karpat.
Fundacja Nowy Kierunek otrzymuje srodki finansowe z Parlamentu Europejskiego, a także co jest wymagane, zabiega o dodatkowe źródła finansowania.
Poglądy i opinie prezentowane w tej publikacji nie koniecznie odzwierciedlają
stanowisko PE.
1 0

Podobne dokumenty