Wydanie papierowe
Transkrypt
Wydanie papierowe
nasz region ROZWIJA SIĘ Z EUROPĄ Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 nr 2/2016 ISSN 1733-6473 egzemplarz bezpłatny Kolej podnosi standardy Fun(dusze) z Unią Europejską Wielkopolskie kuźnie zawodowców FUNDUSZE EUROPEJSKIE – LEPSZA JAKOŚĆ ŻYCIA W WIELKOPOLSCE AKTUALNOŚCI Ruszają nabory ZIT W obecnej perspektywie finansowej bardzo ważną rolę odgrywają nowe instrumenty polityki terytorialnej – Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT). W województwie wielkopolskim wyodrębniono dwa ZIT-y: Miejski Obszar Funkcjonalny Poznania (MOF Poznania) i Aglomerację Kalisko-Ostrowską (AKO). 30 czerwca rozpoczynają się nabory wniosków o dofinansowanie w konkursach dedykowanych ZIT. Projektodawcy walczą o łączną sumę 106 mln zł dofinansowania. Wnioski można składać do końca sierpnia. Termin rozstrzygnięcia konkursów planowany jest na styczeń i luty 2017 r. Wnioski o dofinansowanie projektów należy składać w formie elektronicznej poprzez Lokalny System Informatyczny do obsługi WRPO 2014+ (LSI 2014+) na stronie internetowej https://lsi.wielkopolskie.pl oraz (w ciągu 5 dni roboczych od daty wysłania wersji elektronicznej) w formie papierowej w Biurze Stowarzyszenia Metropolia Poznań (projektodawcy z terenu MOF Poznania) lub w Biurze Stowarzyszenia Aglomeracja Kalisko-Ostrowska (projektodawcy z terenu AKO) albo wysłać pocztą. Szczegółowe informacje o konkursach organizowanych przez ZIT są dostępne na stronie www.wrpo.wielkopolskie.pl. Fot. Stock Chroma Aktywizacja zawodowa 1 czerwca 2016 r. Zarząd Województwa Wielkopolskiego przyjął uchwałę zatwierdzającą wnioski o dofinansowanie projektów pozakonkursowych w ramach działania 6.1 „Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych i poszukujących pracy”. Projekty pozakonkursowe będą realizowane do końca roku przez Powiatowe Urzędy Pracy w całej Wielkopolsce. Głównym celem projektów będzie wsparcie dla osób bezrobotnych w wieku powyżej 29 roku życia, pozostających bez pracy, znajdujących się w trudnej sytuacji na rynku pracy i zarejestrowanych w PUP. E-biuletyn „Nasz Region” Zapraszamy Państwa do zapoznania się z wersją mobilną e-biuletynu „Nasz Region”. W tym roku w dziesięciu numerach e-biuletynu postaramy się na bieżąco informować o naborach wniosków o dofinansowanie w trybie konkursowym w ramach WRPO 2014+ i ewentualnych zmianach w harmonogramie. Wydaniu w wersji mobilnej towarzyszyć będzie ukazujący się kwartalnie biuletyn w wersji papierowej. E-biuletyn wyróżnia nowoczesny, przejrzysty design, technologia responsywna pozwalająca na płynne dostosowanie do rozdzielczości ekranu każdej wielkości i intuicyjna nawigacja. Wydania cyfrowe wzbogacone są o filmy, zdjęcia i aktywne linki. Zachęcamy do przeglądania e-biuletynu na telefonie lub tablecie połączonym z Internetem. WSTĘP Szanowni Państwo, wielu Wielkopolan wzięło udział w tegorocznych Dniach Otwartych Funduszy Europejskich. Przez cztery majowe dni, w kilkudziesięciu miejscach w regionie mogliśmy „dotknąć” inwestycji zrealizowanych za unijne pieniądze. Organizatorzy nie tylko otworzyli drzwi i wpuścili za kulisy swoich projektów, lecz także przygotowali mnóstwo atrakcji dla dzieci i dorosłych. Podczas Dni Otwartych swoje podwoje otwierają miejsca, które na co dzień nie są dostępne dla szerokiej publiczności, jak parki technologiczne, zajezdnie tramwajowe czy miejsca ukryte przed widzem za kurtyną teatralną. Z wielu unijnych inwestycji możemy korzystać każdego dnia. Dobrym przykładem jest komunikacja. Nowoczesny transport kolejowy jest chyba najlepszym symbolem przemian, jakie zachodzą w Wielkopolsce dzięki Funduszom Europejskim. Dziesiątki kilometrów wyremontowanych szlaków kolejowych i niskoemisyjny tabor zakupiony w latach 2007-2013 na potrzeby regionalnych przewozów pasażerskich znacznie usprawniły transport publiczny w województwie. Dzięki 22 nowoczesnym elfom jeżdżącym m.in. do Zbąszynka, Gniezna i Konina wielu Wielkopolan może wygodnie i szybko podróżować do pracy, szkoły czy w celach rekreacyjnych. W najbliższych latach zamierzamy kontynuować realizację inwestycji kolejowych. Planujemy wydać aż 370 mln zł na dwa projekty. Z tych pieniędzy zakupimy od 10 do 12 pięcioczłonowych elektrycznych pociągów, a kolejnych 5 przejdzie gruntowną modernizację. Nowe oraz zmodernizowane składy zostaną skierowane na linie w kierunku Krzyża, Leszna, Rawicza, Krotoszyna i Ostrowa Wielkopolskiego. W ramach drugiego projektu Koleje Wielkopolskie wykupią cztery obecnie dzierżawione autobusy szynowe. Atutem Wielkopolski są także pozadotacyjne formy wsparcia przedsięwzięć, realizowane w ramach Inicjatyw JEREMIE i JESSICA. W poprzedniej perspektywie nasze województwo przeznaczyło na nie aż 500 mln zł. Obecnie pieniądze pracują już po raz trzeci, a dźwignia finansowa, jaką dzięki nim udało się wygenerować, sięga 2,2 mld zł. Z satysfakcją obserwuję, jak coraz więcej wielkopolskich przedsiębiorców korzysta z poręczeń i preferencyjnych pożyczek i jakie korzyści przynosi to dla gospodarki regionu. To jeszcze bardziej upewnia nas, że warto było podjąć ryzyko i zostać pionierem wśród polskich województw, które zdecydowały się na wdrażanie tej nowatorskiej formy wsparcia. Marek Woźniak Marszałek Województwa Wielkopolskiego W NUMERZE Biuletyn Informacyjny Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 wydawany na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu Departament Polityki Regionalnej al. Niepodległości 34, 61-714 Poznań tel.: 61 62 66 300 • faks: 61 62 66 301 e-mail: [email protected] www.wrpo.wielkopolskie.pl Opracowanie: Smartlink Sp. z o.o. ul. Zjazd 2/4 60-653 Poznań tel. 61 849 90 40 e-mail: [email protected] www.smartlink.pl Redakcja: Joanna Gontarz Koordynacja: Piotr Talaga (UMWW) Projekt i skład: Maciej Pachowicz Druk: Argonex Zdjęcie na okładce: praktyki w laboratorium na Politechnice Poznańskiej / fot. Maciej Zakrzewski Biuletyn Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego finansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego i Samorząd Województwa Wielkopolskiego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 4 ROZMOWA Nowe inwestycje napędzają kolej Rozmowa z JERZYM KRIGEREM, dyrektorem Departamentu Transportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego 6 PROJEKTY DLA WIELKOPOLSKI Kolej podnosi standardy Rozwój transportu publicznego, a zwłaszcza kolei, od wielu lat jest jednym z priorytetów Województwa Wielkopolskiego 7 PROMOCJA FUNDUSZY Fun(dusze) z Unią Europejską W czasie Dni Otwartych Funduszy Europejskich w Wielkopolsce odbyło się kilkadziesiąt wydarzeń związanych z projektami unijnymi 9 SUKCES WIELKOPOLSKICH PROJEKTÓW Wielkopolskie kuźnie zawodowców Rozpoczęto realizację projektu pod nazwą „Czas zawodowców BIS – zawodowa Wielkopolska” 11 PROMOCJA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Biznes po wielkopolsku Zainteresowanie majowymi spotkaniami dla przedsiębiorców pokazuje, że wśród Wielkopolan nie brakuje osób przedsiębiorczych i z ambicjami założenia własnej firmy 13 WSPARCIE NA B+R Ku innowacjom Prace badawczo-rozwojowe drogą do wprowadzania innowacji na rynek 15 MILIONY DLA SUBREGIONÓW Pilski i Gnieźnieński Obszar Strategicznej Interwencji Piła i Gniezno wraz z otaczającymi je samorządami otrzymają wsparcie w ramach narzędzia służącego rozwojowi i integracji ośrodków subregionalnych ROZMOWA Nowe inwestycje napędzają kolej Liczba pasażerów rośnie tak dynamicznie, że nie nadążamy z zakupem nowego taboru. Ale gdyby 12 lat temu nie uznano, że rozwój pasażerskiego transportu kolejowego w Wielkopolsce jest ważny, nie byłoby tego sukcesu – mówi JERZY KRIGER, dyrektor Departamentu Transportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Wielkopolska kolej w ostatnich latach bardzo się zmieniła. Czemu to zawdzięczamy? 12 lat temu marszałek i zarząd województwa wielkopolskiego podjęli decyzję o modernizacji rynku regionalnych przewozów kolejowych. Ówczesny przewoźnik, spółka Przewozy Regionalne, nie spełniał standardów, jakie powinny obowiązywać w Wielkopolsce. Proces modernizacji rozpoczął się od zakupu i modernizacji taboru. Szybko doszliśmy do wniosku, że Przewozy Regionalne, które otrzymywały nowo nabyty tabor, nie są technologicznie przygotowane do jego przejęcia. 50 proc. nowych składów, w szczególności spalinowych, stało z powodu niewłaściwej eksploatacji. Czy to wtedy zapadła decyzja o utworzeniu spółki Koleje Wielkopolskie? 4 Fot. Sławomir Obst Dokładnie tak. Nowa firma przejęła zakupiony tabor, zwłaszcza szynobusy spalinowe, oraz obsługę niezelektryfikowanych linii, na których one kursowały. Wkrótce okazało się, że spółka zbudowana od podstaw potrafi sprostać wyzwaniom technologicznym. Wykorzystanie nowego taboru szybko wzrosło, a częstotliwość kursowania i punktualność na tych liniach znacznie się poprawiły. Te wnioski skłoniły nas do decyzji o wymianie całego taboru. Wyznaczyliśmy sobie rok 2018 jako horyzont czasowy, w którym na terenie Wielkopolski przestaną kursować pociągi starego typu. Następnie bardzo intensywnie rozpoczęliśmy programy zakupu i modernizacji taboru na kilkaset milionów złotych. Koleje Wielkopolskie teraz działają również na liniach elektrycznych. Standardy realizowane przez nową spółkę spowodowały wzrost zadowolenia pasażerów i zwiększenie ich liczby w pociągach. Przewozy Regionalne zaczęły tracić rynek, co wymogło zmiany również u tego przewoźnika. Naciski jej pracowników i nasza przyjazna postawa spowodowały, że porozumieliśmy się z Przewozami Regionalnymi co do zasad współfinansowania w ramach rekompensaty kosztów modernizacji taboru 9 sztuk elektrycznych zespołów trakcyjnych, dziś rozpoznawanych ze względu na charakterystyczną malaturę jako tzw. tygrysy. Idziemy za ciosem – wyznaczyliśmy czas do 2018 r., do którego również Przewozy Regionalne muszą zmodernizować lub wymienić cały tabor. Nie dopuszczamy bowiem sytuacji, żeby na terenie Wielkopolski po 2018 r. kursowały pociągi w starym, niższym standardzie. Zarząd województwa podjął taką decyzję, kierując się potrzebami społecznymi. Projekt zakupu 22 elfów za prawie 500 mln zł był w swoim czasie największym samorządowym projektem taborowym w kraju nasz region 2/2016 ROZMOWA Czy uda się osiągnąć zamierzone cele? Powinno się udać, chociaż harmonogram jest lekko zakłócony, co wynika z dwóch czynników. Po pierwsze, wniosek o dofinansowanie zakupu nowego taboru i modernizacji 5 sztuk składów elektrycznych jest jeszcze w trakcie oceny merytorycznej. Po drugie, ciągle czekamy na nowelizację Ustawy o zamówieniach publicznych. Jej projekt jest procedowany w Sejmie. Przetargi unijne są bardzo skrupulatnie kontrolowane i nie chcemy ryzykować, ogłaszając je przed zmianą ustawy. Zgodnie z naszą praktyką nie uruchamiamy projektu przed potwierdzeniem dofinansowania. Nie mając takiej decyzji, nie możemy np. udzielać zaliczek wykonawcom. Czy w przeszłości były problemy z rozliczeniem projektów? Nigdy – co jest zasługą całego mojego zespołu. Nie korzystamy na etapie realizacji projektu z usług firm zewnętrznych. Swoją pracę wykonujemy na tyle skutecznie, że dotychczas uniknęliśmy jakichkolwiek korekt finansowych, które w innych przypadkach mogą stanowić nawet 25 proc. wartości dofinansowania. Projekt zakupu 22 elfów za prawie 500 mln zł był w swoim czasie największym samorządowym projektem taborowym w kraju i wymagał akceptacji Komisji Europejskiej, a procedury z tym związane trwały ponad dwa lata. Złożenie projektu, wybór wykonawcy, odbiór techniczny – wszystko to robiliśmy sami. Czy w najbliższej perspektywie finansowej można liczyć na coś jeszcze, oprócz dostosowania całego taboru kursującego na terenie Wielkopolski do nowego, wyższego standardu? Prawdopodobnie od 1 stycznia 2017 r. organizacja wojewódzkiego transportu publicznego obejmie nie tylko transport kolejowy, ale również informację pasażerską, system biletowy czy współpracę z transportem autobusowym. Będą to kolejne wyzwania. Przygotowujemy się do nich, jednak najbardziej pożądanym elementem była i jest wymiana taboru. Ona została najszybciej doceniona przez podróżnych, spełniła oczekiwania odnośnie standardu podróży, dzięki niej bardzo istotnie skróciły się czasy przejazdów. Jak się to przejawia? Tylko w 2015 r. liczba pasażerów wzrosła o 1,5 mln w stosunku do roku poprzedniego. Kolej wielkopolska w roku 2015 osiągnęła pewną stabilizację. Czar nowości już przeminął. Kiedy nowy pociąg Kolei Wielkopolskich wjechał kilka lat temu na stację w Koninie, odjechał pusty. Podróżni, widząc, jak nowocześnie wygląda, myśleli, że to pociąg międzynarodowy i nie wsiedli do niego… Jego standard pod pewnymi względami przewyższał nawet InterCity. Jednak nowy tabor nic nie da, jeśli nie będzie jeździł szybko. Dobrze się stało, że samorząd województwa skierował pieniądze z funduszy unijnych nie na aquaparki, lecz rewitalizację linii kolejowych. Nie było to łatwe, bo stało w sprzeczności z obowiązującymi przepisami. Na szczęście prezes Polskich Linii Kolejowych, do których należą tory, wyraził zgodę na finansowanie ich rewitalizacji w oparciu o fundusze unijne, którymi dysponuje marszałek województwa. Po modernizacji linii z Poznania do Wągrowca pociągi zaczęły jeździć nawet trzy razy szybciej, a łączny czas po- dróży skrócił się ponaddwukrotnie. Efekt przerósł oczekiwania. Nowe pociągi na zmodernizowanych liniach jeżdżą już tak szybko, że wymusiło to zmianę pewnych zachowań podróżnych. Nowe pociągi wpuszczamy tylko na nowe tory, po których lokomotywy spalinowe mogą jeździć 120 km/godz., a elektryczne – 150. To daje efekt piorunujący! Czego więc możemy się spodziewać w najbliższym czasie? Czy założone plany nie są zbyt skromne – obliczone na stan dzisiejszy, a nie na to, co będzie za parę lat? Być może. Jednak o ile pierwotnie założyliśmy do 2018 r. wymianę całego taboru w stosunku jeden do jednego, o tyle teraz będziemy już kupować tabor bardziej pojemny – nie cztero-, lecz pięcioczłonowy. Przed nami jest też m.in. zwiększenie liczby przejazdów i pasażerów na linii do Leszna, która jeszcze jest w remoncie. To najbardziej perspektywiczny kierunek, na którym będzie trzeba uruchomić co najmniej o 50 proc. połączeń więcej. Nowe pociągi wpuszczamy tylko na nowe tory, po których lokomotywy spalinowe mogą jeździć 120 km/godz., a elektryczne – 150. To daje efekt piorunujący! Sukces wielkopolskiej kolei jest niewątpliwy, ale czy nie można było osiągnąć jeszcze więcej? Zawsze można! Chciałoby się już teraz mieć więcej taboru. Szkoda, że wycofaliśmy się z Zachodniej Grupy Zakupowej, obejmującej również województwa lubuskie i zachodniopomorskie. Jednak nikt nie mógł przewidzieć, że nie zostaną wykorzystane do końca wszystkie środki finansowe, przeznaczone na transport w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko, w związku z czym finansowanie grupy zamknie się na poziomie ponad 80 proc. Przygotowaliśmy studium wykonalności, ale nie mieliśmy 50 proc. wkładu własnego. A tych, którzy zostali do końca, nagrodzono premią – podwyższając dofinansowanie. Czasami się tak zdarza… Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 Rozmawiał Marek Rokita 5 PROJEKTY DLA WIELKOPOLSKI Kolej podnosi standardy Rozwój transportu publicznego, a zwłaszcza kolei, od wielu lat jest jednym z priorytetów Województwa Wielkopolskiego. Dzięki temu aż dwa projekty zakupu taboru kolejowego na potrzeby regionalnych przewozów pasażerskich trafiły na listę projektów zidentyfikowanych w ramach naborów pozakonkursowych. Priorytetowe traktowanie pasażerskiego transportu kolejowego umożliwia jego ciągły rozwój, co pociąga za sobą wzrost mobilności społecznej i zwiększenie atrakcyjności gospodarczej regionu. Wartość dwóch projektów taborowych, których beneficjentami będą Samorząd Województwa Wielkopolskiego oraz spółka Koleje Wielkopolskie, opiewa na prawie 370 mln zł. W ramach pierwszego z nich za prawie 305 mln zł zakupionych zostanie od 10 do 12 pięcioczłonowych elektrycznych zespołów trakcyjnych, a kolejnych 5 przejdzie gruntowną modernizację. Nowe oraz zmodernizowane składy zostaną skierowane na linie w kierunku Krzyża, Leszna, Rawicza, Krotoszyna i Ostrowa Wielkopolskiego. Drugi projekt polega na wykupieniu przez Koleje Wielkopolskie 4 szt. dzierżawionych aktualnie spalinowych zespołów trakcyjnych (autobusów szynowych Link). Dziś marszałek województwa ma w dyspozycji 56 jednostek taborowych nowych lub zmodernizowanych. Po zakończeniu obu projektów w 2018 r. ich liczba wzrośnie o ok. 15, a pasażerskie przewozy na terenie Wielkopolski będą się odbywały wyłącznie w nowych lub gruntownie zmodernizowanych pociągach. – Dla projektów taborowych zastosowano tryb pozakonkursowy, bo samorząd województwa jest aktualnie jednym z dwóch podmiotów, które zgodnie ze szczegółowymi regułami WRPO 2014+ mogą występować o dofinansowanie zakupu taboru kolejowego dla regionalnych przewozów pasażerskich – tłumaczy Jerzy Kriger, dyrektor Departamentu Transportu UMWW. – Ale główny powód jest inny. Program operacyjny jest narzędziem wdrażania polityki regionalnej w województwie, a jeśli Wielkopolska stawia na transport publiczny, stwarza jednocześnie warunki dla jego rozwoju, a zatem również finansowania, także ze środków unijnych. Pieniądze na wkład własny mamy zabezpieczone. Kiedy tylko projekt zostanie oceniony, a Sejm znowelizuje Ustawę o zamówieniach publicznych, od razu przystępujemy do ogłoszenia przetargów. Mam nadzieję, że stanie się to w sierpniu tego roku – wyjaśnia Kriger. Nowe elektryczne zespoły trakcyjne będą spełniały wszystkie odpowiednie wymagania Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności, obowiązujące na terenie UE. Niskopodłogowe pojazdy, mogące rozwijać prędkość do 160 km/godz., będą wyposażone m.in. w mikroprocesorowy układ sterowania ruchem, wysuwane stopnie ułatwiające wsiadanie do pociągu z peronów o różnej wysokości i toalety z przewijakami dla niemowląt. Wszystkie będą wyposażone w monitoring i rozbudowany system informacji pasażerskiej. Będą też przystosowane dla osób niepełnosprawnych. Natomiast zmodernizowane składy typu EN57AKW rozwiną prędkość do 120 6 km/godz. Zastosowane w nich rozwiązania techniczne będą podobne, choć nie tak zaawansowane jak w nowych pociągach. – Sporządziliśmy wniosek wraz ze szczegółowymi opisami technicznymi przedmiotu zamówienia – mówi Jerzy Kriger. – Dokumentacja jest przygotowana, ale czekamy na nowelizację ustawy, po której być może będzie trzeba ją zmodyfikować. Nie chcemy, by ogłoszenie przetargu odbyło się w jednym, a rozstrzygnięcie w innym stanie prawnym – dodaje. Do nowych standardów przewozów pasażerskich w Wielkopolsce, zgodnie z umową zawartą z Samorządem Województwa Wielkopolskiego, dostosuje się również spółka Przewozy Regionalne. – Chcemy, żeby było dwóch przewoźników, którzy ze sobą konkurują, a budżet województwa ponosi dzięki temu mniejsze obciążenia – mówi dyrektor Departamentu Transportu UMWW. – Zawarliśmy długoletnie umowy, podzieliliśmy i ustabilizowaliśmy rynek. Dziś Koleje Wielkopolskie – z wykorzystaniem 22 elfów, 26 szynobusów oraz 5 zmodernizowanych zespołów trakcyjnych EN57 – obsługują 38 proc. rynku regionalnego, zaś Przewozy Regionalne resztę. Do roku 2018 ta proporcja się odwróci, bo faktycznie ok. 40 procent rynku przypada na przewozy międzywojewódzkie, obsługiwane przez Przewozy Regionalne – dodaje. Zgodnie z założeniami w roku 2018 po raz ostatni zobaczymy na wielkopolskich torach pociągi starego typu, kojarzące się z czasami, gdy transport kolejowy nie był traktowany priorytetowo. Marek Rokita Zgodnie z Ustawą o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020, mogą na nią trafić wyłącznie projekty o strategicznym znaczeniu dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, regionu lub obszaru objętego realizacją ZIT. W Wielkopolsce od 2004 r. realizowany jest program zakupu nowoczesnego taboru, wspierany finansowo przez Fundusze Europejskie. W jego ramach m.in. zakupiono z dofinansowaniem Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 8 autobusów szynowych na niezelektryfikowane linie do Wągrowca i Wolsztyna, a następnie – w ramach poprzedniej perspektywy WRPO – 22 nowoczesne składy elektryczne (elfy), jeżdżące m.in. do Zbąszynka, Gniezna i Konina. Wartość pierwszego projektu wyniosła ponad 60 mln zł, a drugiego prawie 470 mln zł. nasz region 2/2016 PROMOCJA FUNDUSZY Fun(dusze) z Unią Europejską To był temat dnia! A właściwie czterech dni – tyle trwały Dni Otwarte Funduszy Europejskich. W tym czasie w Wielkopolsce odbyło się kilkadziesiąt wydarzeń związanych z projektami unijnymi. Muzea, kina, pikniki i świetlice rozbrzmiewały głosami tych, którzy chcieli się przekonać na własne oczy, co dzieje się w regionie za unijne pieniądze. Naprzeciwko Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzałkowie (CKZiU) mieści się duży plac zabaw. Do tej pory dzieci z pobliskiego osiedla mogły tylko popatrzeć na kolegów, jak z plecakami idą do Centrum na lekcje. Aż do 13 i 14 maja – kiedy to przedszkolaki mogły same zobaczyć, co kryje się za drzwiami budynku CKZiU. A kryje się między innymi Pracowania Edukacji Zawodowej, w której uczniowie Technikum Mechanizacji Rolnictwa i Agrotroniki mają lekcje, przypominające zabawę zdalnie sterowanymi samochodzikami. – Młodzież w ten sposób poznaje nowoczesny sprzęt, technologie i ćwiczy koordynację wzrokowo-ruchową – mówi Stefan Klotschke, nauczyciel Technikum i opiekun pracowni. Te „zabawki” to drogi sprzęt: zdalnie sterowany, wyposażony w systemy elektroniczne i nawigację satelitarną. Uczniowie strzałkowskiego Technikum uczą się na nim zawodu agrotronika. CKZiU ma na swoim koncie kilka projektów unijnych – w tym remont i wyposażenie pracowni. Tak nowoczesnego sprzętu – jak mówi Stefan Klotschke – zazdrościli mu nawet koledzy z podobnego ośrodka edukacyjnego w Niemczech. Pod wrażeniem pracowni i Dni Otwartych była też Monika Czerniak, która przyprowadziła tu swoich podopiecznych z Niepublicznego Przedszkola w Strzałkowie. – Dzieciom bardzo się podoba, wszystko tu jeździ i fruwa. Pojazdy i samoloty fascynują maluchy – twierdzi. Dla odwiedzających Centrum przygotowało masę atrakcji: zabawy i zawody zdalnie sterowanymi maszynami i traktorami, pokazy latających maszyn i zajęcia plastyczne. Stefan Klotschke był pod wrażeniem. – Nie sądziłem, że impreza spotka się z tak pozytywnym odbiorem. Gdy jeździłem do przedszkoli, żeby zaprosić na dni otwarte, spotkałem się z tak dużym odzewem, że musiałem ograniczyć się do przedszkoli gminnych i jednego spoza. Moglibyśmy codziennie organizować pokazy i wciąż byliby chętni, żeby zobaczyć pracownię i maszyny – opowiada. Dla Moniki Czerniak, mieszkanki Strzałkowa, ta impreza to kolejny dowód na to, że unijne pieniądze zmieniają to, co widzi za oknem. – Strzałkowo na pewno jest w Europie, wszędzie są tabliczki unijne i za fundusze wiele powstaje. „Zielona” impreza w Nobel Tower Na nudę nie mogli narzekać mieszkańcy stolicy regionu. Jedną z najciekawszych imprez było Eko Nakręcanie – „zielona”, choć tak naprawdę bardzo kolorowa impreza. Dzieci, które w czwartek 12 maja odwiedziły Nobel Tower, wzięły udział zajęciach związanych z ekologią. W warsztatach „Kilowaty zabawy” młodzi ekolodzy eksperymentowali z energią; doświadczenia jak z chemicznego laboratorium przeprowadzali podczas zajęć „Chemia z przyrodą”. Uczestnicy mogli też zobaczyć świat niewidzialny gołym okiem – uzbrojeni w mikroskopy z bliska przyjrzeli się skórce cebuli. Fot. Monika Wierżyńska Fot. Gurumedia Fot. Gurumedia Pokaz pierwszej pomocy przedmedycznej przeprowadzony przez… dziesięciolatka Mali szefowie kuchni uczestniczyli w zajęciach „Eko kulinaria” Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 Przedszkolaki bawiły się w Pracowni Edukacji Zawodowej w Strzałkowie 7 Fot. Monika Wierżyńska PROMOCJA FUNDUSZY Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzałkowie przygotowało zajęcia plastyczne dla dzieci Z kolei przyszli ornitolodzy budowali budki dla ptaków. Gotowe mieszkanka, które powstały podczas warsztatów „Ptasia rodzina na swoim”, wiszą teraz na poznańskich drzewach. Mali szefowie kuchni uczestniczyli w zajęciach „Eko kulinaria” i przygotowali zdrowe przekąski. Ciekawie było też przed budynkiem: na zielonym skwerku dzieci zbudowały miasteczko ekologiczne. Wyrosły w nim niezwykłe budynki z kartonów łącznie z repliką Nobel Tower. Twórcze zapędy najmłodszych wykorzystano także podczas warsztatów „RE:kreacje”, na których z makulatury, korków po winie, plastikowych butelek, a także elementów klawiatury powstawała unikatowa biżuteria. Odbył się też trening piłki nożnej pod okiem profesjonalnych trenerów oraz pokaz pierwszej pomocy przedmedycznej przeprowadzony przez… dziesięciolatka. – Tego dnia w Nobel Tower bawiono się do „ostatniego klienta” – mówi Ewa Michalska, organizatorka imprezy i Key Account Manager Nobel Tower. – Atrakcji było tak wiele, że bawiliśmy się do samego wieczora. Wydarzenie cieszyło się wielkim zainteresowaniem. Tę piękną „zieloną” przygodę przeżyło z nami ponad 250 dzieci – dodaje. Swingujące Franowo Ale nie tylko dzieci korzystały z Dni Otwartych. Do zajezdni Franowo – w sobotę 14 maja – na europejski piknik przybywały całe rodziny. Po Poznaniu tego dnia jeździł tramwaj Carl Wayer z 1905 r., z pokładu którego na Dni Otwarte zapraszała orkiestra dixielandowa. Poznaniacy mogli wejść na teren zajezdni i zobaczyć jej pracę od kulis. Tego nie mogli przeoczyć bracia Adaś i Antek, których tramwaje bardzo fascynują. Konin bez barier Niepełnosprawni byli także tematem imprezy zorganizowanej w Koninie. W czwartek 12 maja w Kinie Oskard można było obejrzeć hiszpański film „Ja też” i podyskutować o tym, co zrobić, żeby osoby z niepełnosprawnością intelektualną mogły żyć normalnie. Do kina zaprosił młodzież Wielkopolski Ośrodek Ekonomii Społecznej (WOES) prowadzony przez Stowarzyszenie na rzecz Spółdzielni Socjalnych. Po projekcji odbyła się dyskusja o definicjach normalności, potrzebach osób z niepełnosprawnością intelektualną i barierach, z którymi muszą zmagać się na co dzień. – W Dniach Otwartych Funduszy Europejskich uczestniczyliśmy już po raz trzeci – mówi Anna Dranikowska ze Stowarzyszenia na rzecz Spółdzielni Socjalnych. – Po raz pierwszy przenieśliśmy wydarzenie z Poznania do Konina. Wiedzieliśmy, że młodzież trzeba zaciekawić, stąd też decyzja o zorganizowaniu pokazu filmowego. Publiczność dopisała – ostatecznie w Kinie Oskard zjawiło się ponad 60 osób, zarówno z lokalnych szkół gimnazjalnych, jak i warsztatów terapii zajęciowych. Jedni i drudzy podkreślali, że była to jedna z nielicznych okazji, kiedy mogą spędzić czas razem. Spotkanie okazało się na tyle ciekawe, że już myślimy o kontynuacji – dodaje. Fot. Monika Wierźyńska Przez cztery dni w całej Wielkopolsce z okazji Dni Otwartych Funduszy Europejskich tysiące osób mogło zobaczyć, na co przeznaczane są unijne fundusze. Każdy mógł znaleźć coś dla siebie – były szkolenia i konsultacje zawodowe dla bezrobotnych, wystawy dla miłośników historii i sztuki, zajęcia sportowe na plenerowych siłowniach pod okiem trenerów, ćwiczenie zmysłów w Parku Orientacji Przestrzennej w Owińskach. Gwarem w te dni tętniły muzea, parki technologiczno-naukowe, świetlice wiejskie, biblioteki i kina. Ale przed Wielkopolanami otworzyły swe podwoje także miejsca na co dzień niedostępne, jak oczyszczalnie ścieków czy zajezdnie tramwajowe. Monika Wierżyńska Na Franowie Dni Otwarte umilały występy mażoretek 8 nasz region 2/2016 SUKCES WIELKOPOLSKICH PROJEKTÓW Wielkopolskie kuźnie zawodowców Szkoła zawodowa powinna być pozytywnym wyborem, gwarantującym dobrą pracę, a jej absolwent ma być w pełni przygotowany do podjęcia zatrudnienia. Oto podstawowa idea projektów wspierających zatrudnienie młodych ludzi kończących szkoły zawodowe w Wielkopolsce. Rozpoczęto realizację projektu pod nazwą „Czas zawodowców BIS – zawodowa Wielkopolska”. Ma on być kontynuacją przedsięwzięcia realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w latach 2007-2013. Swój akces zgłosiło już wiele szkół uczestniczących w pierwszej edycji. „Czas zawodowców BIS…” będzie nieco różnić się od swego pierwowzoru. Przede wszystkim postawiono na organizację płatnych staży zawodowych. Podstawowym celem jest podniesienie jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego tak, by do szkół zawodowych trafiali uczniowie z tzw. pozytywnego wyboru. Projekt „Czas zawodowców – wielkopolskie kształcenie zawodowe”, realizowany w latach 2012-15, był pokłosiem kilkuletniej współpracy UMWW z Politechniką Poznańską, która już w 2007 r. zaproponowała realizację przedsięwzięć w ramach idei Akceleratora Wiedzy Technicznej. Celem było przyspieszenie rozwoju konkretnych kwalifikacji zawodowych, które pozwolą młodym ludziom na podjęcie pracy bezpośrednio po zakończeniu edukacji, tak aby pracodawca nie musiał uczyć praktycznych umiejętności tych, którzy kilka lat spędzili w murach szkoły zawodowej. Współpraca z największą uczelnią techniczną w regionie zaowocowała dwoma projektami. Pierwszym był Partnerski Związek Nauki i Postępu, polegający na promowaniu wielkopolskich osiągnięć młodych naukowców i studentów, natomiast drugim – Wielkopolski System Monitorowania i Prognozowania, czyli innowacyjny Fot. Archiwum UMWW Wniosek o dofinansowanie nowego projektu został złożony w ubiegłym roku. Do tej pory zgłosiło się 75 szkół zawodowych z całej Wielkopolski. Za 6-7 lat rzeczywistość na rynku pracy i rynku edukacyjnym może się znacznie zmienić. Wielkopolska jest przygotowana na pewną elastyczność, np. w sprawie kierunków kształcenia. Projekt, który zakończy się w 2022 r., może się stać zupełnie innym przedsięwzięciem niż ten złożony w 2015 r. Jak to się zaczęło? W nowoczesnych laboratoriach uczniowie spędzali 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 9 Fot. Maciej Zakrzewski SUKCES WIELKOPOLSKICH PROJEKTÓW Podczas warsztatów młodzież przekonywała się, jak ważne są praktyki i doświadczenie w skali kraju program, powstały w oparciu o współpracę z partnerami z fińskiego regionu Oulu. Wybór Finlandii, kraju mogącego się pochwalić najefektywniejszym systemem edukacyjnym w Unii Europejskiej, nie był przypadkowy i szybko przyniósł spodziewane efekty. – W drodze wymiany doświadczeń udało się zbudować założenia, jak i w konsekwencji narzędzie informatyczne do obsługi Systemu Zawodowcy, który – po wypełnieniu danymi o uczniach i pracodawcach chcących zaangażować się w proces przygotowania młodzieży do zawodu – daje nam wiele informacji na temat kształcenia zawodowego, dzięki którym np. możemy prognozować, jakie zawody są potrzebne – tłumaczy Dorota Kinal, dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu. W Systemie Zawodowcy uczniowie tworzą wirtualne CV, w którym piszą o sobie: co potrafią, a czego nie, jakie są ich kompetencje i czego oczekują od pracodawcy. Profil ucznia/absolwenta jest automatycznie dopasowywany do ofert pracy zgłoszonych w systemie przez przedsiębiorców. Dzięki temu młodzi ludzie dostają najlepiej dopasowane oferty praktyk, stażów i pracy, a przedsiębiorcy wybierają najlepiej odpowiadających ich preferencjom pracowników. Obecnie w systemie zarejestrowanych jest ok. 1200 przedsiębiorstw z całej Wielkopolski oraz ok. 20 tys. uczniów i absolwentów. – Zdając sobie sprawę, że dysponujemy takim narzędziem, zaczęliśmy myśleć o innych formach wsparcia dla uczniów, nauczycieli, szkół i po części również pracodawców, które podniosłyby jakość kształcenia zawodowego i zmieniły jego oblicze – mówi Dorota Kinal. – Dlatego postawiliśmy na rozszerzenie możliwości praktycznej nauki zawodu o praktyki i staże, aby pomóc uczniom w doborze potencjalnego pracodawcy, który zadba o nich, a nie będzie traktował jak piąte koło u wozu. Chcemy też rozwijać ideę Wielkopolskiej Sieci Edukacyjno-Gospodarczej, która ma skupiać wszystkich zainteresowanych (rodziców, uczniów, instytucje szkoleniowe, samorządy, pracodawców, szkoły), aby zoptymalizować i poprawić proces wymiany informacji oraz współpracę – dodaje. Gotowi do pracy – Uczniowie muszą być przygotowani do tego, że po wejściu do zakładu będą musieli od razu wypełniać swoje obowiązki. Nie może być sytuacji, że pracodawca będzie się bał postawić nowego pracownika przy drogiej maszynie – wyjaśnia Dorota Kinal. W nowoczesnych laboratoriach, odpowiednio przygotowanych do każdego zawodu, uczniowie spędzali 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu, czyli dokładnie tyle, ile wynosi rzeczywisty wymiar czasu pracy. Podobno Finowie, widząc, jak działa System Zawodowcy, stwierdzili, że w wielu elementach jest on lepszy niż ich własny. Nic więc dziwnego, że jest on dobrze oceniany przez nauczycieli, uczniów i pracodawców. Jednak żeby był efektywny, musi być cały czas uzupełniany nowymi, aktualnymi informacjami, dzięki którym uczniowie mogą uzyskać pogląd na rynek pracy w regionie, a pracodawcy wybrać najlepszego pracownika. Projekt „Czas zawodowców – wielkopolskie kształcenie zawodowe” objął swoim zasięgiem ponad 10 tys. uczniów oraz 184 nauczycieli i doradców zawodowych z 70 wielkopolskich szkół zawodowych, przede wszystkim techników. Ważnym elementem było doposażenie szkół uczestniczących w projekcie w nowoczesny sprzęt dydaktyczny. Powstałe w ramach projektu laboratoria wyposażono w nowoczesny sprzęt, który swoją klasą nie odbiega od używanego w przedsiębiorstwach, do których później trafią absolwenci. w przedsiębiorstwach, do których Sukces projektu był efektem bardzo prostego, ale niezawodnego pomysłu – żeby dostosować rynek edukacyjny w danym miejscu do istniejącego tam rynku pracy. Tak, aby szkoły oferowały potrzebne na danym terenie kierunki kształcenia zawodowego, przedsiębiorcy nie mieli problemów ze znalezieniem odpowiednio wykwalifikowanego pracownika, a młodzi ludzie szybko i bezproblemowo mogli znaleźć satysfakcjonującą ich pracę. Idea stałej współpracy między szkołami i uczniami a pracodawcami została doceniona przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, które nagrodziło projekt tytułem „Najlepszej inwestycji w człowieka” w ramach ósmej edycji konkursu „Dobre praktyki EFS 2014”. później trafią absolwenci Marek Rokita Powstałe w ramach projektu laboratoria wyposażono w nowoczesny sprzęt, który swoją klasą nie odbiega od używanego 10 W laboratoriach uczniowie poznawali sprzęt wykorzystywany w firmach nasz region 2/2016 PROMOCJA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Biznes po wielkopolsku Instrument finansowy JEREMIE, oferujący poręczenia zamiast bezzwrotnych dotacji, doskonale wpisuje się w ducha wielkopolskiej przedsiębiorczości. O zaletach płynących z korzystania z poręczeń w ramach unijnej inicjatywy przekonali się uczestnicy seminarium „Dzień dobry biznes” oraz Giełdy Produktów Finansowych JEREMIE, które odbyły się 16-17 maja br. w Poznaniu. JEREMIE – osiągnięcia i wyzwania Wielkopolska jako pierwszy region w kraju dołączyła do inicjatyw JEREMIE i JESSICA, przeznaczając na oba instrumenty finansowe aż pół miliarda złotych. Obecnie pieniądze pracują już po raz trzeci, a dźwignia finansowa, jaką dzięki nim udało się wygenerować, sięga 2,2 mld zł. Trudno tym samym wyobrazić sobie bardziej odpowiednie miejsce w Polsce do dyskutowania o skuteczności takiej formy wsparcia. Eksperci zgadzali się co do jednego – zainteresowanie JEREMIE rośnie w bardzo szybkim tempie. Możliwość uzyskania poręczenia kredytu, pożyczki czy umowy leasingu jest dedykowana startupom oraz początkującym przedsiębiorcom z sektora MŚP. – Pięcioletni okres finansowania, maksymalna kwota poręczenia do miliona złotych, brak prowizji, warunki korzystniejsze niż rynkowe – wyliczała zalety JEREMIE Agata Adamczewska z Banku Gospodarstwa Krajowego. Obecność przedstawicieli instytucji finansowych zaangażowanych w inicjatywę JEREMIE umożliwiła przedsiębiorcom obu spotkań na uzyskanie informacji skrojonej pod ich potrzeby. Fot. Łukasz Szoszkiewicz A jakie są te potrzeby? Podczas Giełdy Produktów Finansowych przedsiębiorcy korzystający ze środków JEREMIE wskazywali, że największą barierą jest niechęć banków komercyjnych do udzielenia kredytów klientom bez historii kredytowej czy zabezpieczeń o wystarczającej wartości. Inną trudnością jest utrzymanie się na rynku przez pierwsze pięć lat działalności. Przedsiębiorcy byli zgodni co do sugerowanych zmian – proponowali, aby pośrednicy finansowi kładli większy nacisk na uniezależnienie się spółek-beneficjentów, czyli wyjście spod parasola JEREMIE na rynek ko- mercyjny. Z kolei pośrednicy zachęcali przedsiębiorców, którzy już skorzystali z JEREMIE, do ubiegania się o kolejne poręczenia – dla tych, których sytuacja finansowa poprawiła się od poprzedniego razu, przewidziane są prostsze procedury pozwalające zaoszczędzić i czas, i pieniądze. Idea, nie pieniądz – przesłanie dla młodych przedsiębiorców W związku z tym, że spotkanie odbywające się pod szyldem „Dzień dobry biznes” było skierowane przede wszystkim do młodych przedsiębiorców oraz studentów planujących rozpocząć własną działalność gospodarczą, obok prezentacji JEREMIE równie dużo miejsca poświęcono podstawom prowadzenia biznesu. Profesor Józef Orczyk, rektor Wyższej Szkoły Bankowej, odwoływał się do XIX-wiecznej kultury przedsiębiorczości w Wielkopolsce, z ust innych ekspertów często padały cytaty z książek Briana Tracy’ego, popularnego amerykańskiego autora zajmującego się rozwojem osobistym, a nawet Jordana Belforta, kontrowersyjnego maklera giełdowego sportretowanego w Oscarowym filmie „Wilk z Wall Street”. Swoją biznesową drogę od sprzedawcy odzieży do piłkarskiego wizjonera, rozwijającego nad Wisłą sieć szkółek piłkarskich dla najmłodszych, przedstawił Przemysław Olewnik, współwłaściciel i prezes zarządu spółki Socatots Polska. – Przygotowuję kadrę piłkarską na 2030 rok – deklarował. Inicjatywa, choć pionierska w Polsce, jest już sprawdzonym produktem – jeden z wychowanków akademii opartej na brazylijskiej myśli szkoleniowej, Micah Richards, debiutując w 2006 r. w trykocie reprezentacji Anglii, został najmłodszym obrońcą w historii występów w narodowej kadrze Synów Albionu. Przykład Socatots Polska dobrze ilustruje, jak ważny jest odpowiedni czas startu własnego biznesu – rozpoczęcie działalności tuż przed Euro 2012 pozwoliło na zaistnienie na rynku, a zwiększone zainteresowanie piłką nożną w trakcie Mistrzostw Europy i po nich właściciele przekuli na intensywny rozwój przedsiębiorstwa. Dzisiaj spółka jest obecna już w prawie 70 miastach na terenie całego kraju, a dostęp do oferty ma około 75% polskich dzieci. Duże zainteresowanie majowymi spotkaniami dla przedsiębiorców pokazuje, że wśród Wielkopolan nie brakuje osób przedsiębiorczych i z ambicjami założenia własnej firmy. Instrument JEREMIE może im w tym wydatnie pomóc, o czym przekonali się sami zainteresowani. Łukasz Szoszkiewicz Wśród Wielkopolan nie brakuje osób przedsiębiorczych i z ambicjami założenia własnej firmy. JEREMIE może im w tym pomóc Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 11 PROMOCJA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Zdobywcy nowych rynków Zdobywanie nowych rynków przez firmy i promocja możliwości inwestycyjnych w dużym stopniu zadecydują o rozwoju naszego regionu. Projekt „Gospodarna Wielkopolska” oraz dotacje na wsparcie działalności na rynkach zagranicznych mają wypromować region i ułatwić firmom ekspansję zagraniczną. Jak wielkopolscy przedsiębiorcy mogą skorzystać ze wsparcia? Dotychczasowe sukcesy wielkopolskich firm pokazują, że dzięki innowacyjności i dużemu potencjałowi rozwojowemu przedsiębiorcy z regionu mogą skutecznie konkurować na światowych rynkach. W latach 2007-2013 Samorząd Województwa Wielkopolskiego realizował projekt kluczowy „Kompleksowa promocja gospodarki i inwestycji w Wielkopolsce” (WRPO 1.5). Prowadzone wtedy działania jednoznacznie potwierdziły duże zainteresowanie przedsiębiorstw rozwijaniem działalności na nowych rynkach, szczególnie perspektywicznych, jednocześnie wskazując na potrzebę wsparcia lokalnych przedsiębiorców przez władze regionalne. Gospodarna Wielkopolska W tej perspektywie finansowej Samorząd naszego regionu realizuje projekt „Gospodarna Wielkopolska”, którego celem jest rozwój kompleksowego systemu zarządzania promocją gospodarczą i inwestycyjną regionu. „Gospodarna Wielkopolska” składa się z trzech komponentów. Są nimi: Udział w imprezach targowych na całym świecie traktowany jest jako bardzo dobre źródło informacji oraz forma promocji, prowadzi do wzrostu świadomości wśród wielkopolskich przedsiębiorstw nt. korzyści płynących z ekspansji na nowe rynki. W porównaniu do projektu realizowanego w minionych latach, oferta targów będzie jeszcze bardziej zróżnicowana pod względem tematycznym i geograficznym, z naciskiem na rynki pozaeuropejskie. W ramach projektu „Gospodarna Wielkopolska” przedsiębiorcy mogą aplikować o udział w targach dla poszczególnych inteligentnych specjalizacji województwa wielkopolskiego: • biosurowce i żywność dla świadomych konsumentów • wnętrza przyszłości • przemysł jutra • wyspecjalizowane procesy logistyczne • rozwój oparty na ICT • nowoczesne technologie medyczne • Promocja gospodarcza » udział w międzynarodowych imprezach gospodarczych (targi, fora gospodarcze itp.) » opracowywanie pogłębionych analiz wybranych rynków zagranicznych pod kątem możliwości wejścia na nie wielkopolskich przedsiębiorców » budowa platformy internetowej Gospodarna Wielkopolska 2016 • Promocja inwestycyjna » promocja Wielkopolski jako regionu oferującego dobrze rozwiniętą infrastrukturę komunikacyjną, bogate zaplecze naukowo-badawcze, wykwalifikowaną kadrę oraz stabilne warunki rozwoju » promocja przygotowanych przez gminy terenów inwestycyjnych i nieruchomości » utworzenie elektronicznej bazy ofert inwestycyjnych » opracowanie broszury „Invest in Wielkopolska” Pieniądze na zagraniczną ekspansję • Marka Wielkopolski » stworzenie systemu identyfikacji wizualnej „Marka Wielkopolska” » wdrożenie systemu certyfikacji » kampania wizerunkowa » działania na rzecz rozpoznawalności Marki Wielkopolskiej. 12 Targi: ciągle skuteczna promocja W tym roku wielkopolscy przedsiębiorcy z branży spożywczej wezmą udział w następujących wydarzeniach promocyjnych: • SIAL Middle East 2016 w Abu Dhabi (11 przedsiębiorców) • HKTDC Food Expo w Hongkongu (8 przedsiębiorców) • SIAL 2016 w Paryżu (13 przedsiębiorców) Firmy z regionu korzystają już z dotacji w ramach WRPO 2014+, by wejść na zagraniczne rynki. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszył się ogłoszony w sierpniu 2015 r. konkurs na kompleksowe wsparcie rozwoju działalności przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych dla przedsiębiorstw posiadających plan rozwoju eksportu (poddziałanie 1.4.1). Firmy złożyły 253 wnioski, z czego aż 161 zostało ocenionych pozytywnie. Najpierw Zarząd Województwa wybrał do dofinansowania 21 projektów, ale w związku z dużym zainteresowaniem i wysoką jakością projektów podjął decyzję o zwiększeniu puli pieniędzy przeznaczonych na dotacje w tym konkursie. Dzięki temu zakwalifikowanych do dofinansowania zostało kolejnych 90 projektów. Do 23 maja podpisano 65 umów o dofinansowanie. Andrzej Szoszkiewicz nasz region 2/2016 WSPARCIE NA B+R Ku innowacjom W tym roku firmy z województwa wielkopolskiego mają do dyspozycji 120 mln zł na realizację projektów badawczo-rozwojowych. 90 mln z tej kwoty zasilić ma projekty mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Reszta pieniędzy przeznaczona została dla dużych firm. Przedsiębiorcy doskonale zdają sobie sprawę, że muszą tworzyć nowe usługi i produkty, stosując nowatorskie technologie. Odtwarzanie stosowanych rozwiązań to za mało. Trzeba pracować nad nowymi i komercjalizować je, obejmując ochroną w zakresie własności intelektualnej. Tego etapu dotyczą konkursy w ramach działania 1.2 Wzmocnienie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw Wielkopolski. – W tych konkursach nie finansujemy żadnych działań odtwórczych ani dotyczących jedynie modernizacji linii produkcyjnych. Nawet jeśli projekt zakłada etap tzw. pierwszej produkcji (jeszcze nie przeznaczonej na rynek, a mającej raczej charakter testowy – przyp. red.), musi on też obejmować fazy poprzedzające. A należą do nich: prace rozwojowe czy faza demonstracji i walidacji. Koncentrujemy się na finansowaniu prac badawczych i rozwojowych oraz tworzeniu odpowiedniego zaplecza B+R w firmach – mówi Hubert Zobel, dyrektor Departamentu Wdrażania Programu Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Inteligentne specjalizacje Istotne są dziedziny, których będą dotyczyć projekty. Zgodnie z zasadą koncentracji środków unijnych, kraje i regiony musiały wyłonić tzw. inteligentne specjalizacje (IS), czyli obszary swoich gospodarek w które warto inwestować i które stanowić mają potencjalne bieguny wzrostu. Muszą się one charakteryzować m.in. wysokimi wskaźnikami obrotów oraz dużym potencjałem naukowym i kadrowym. Kryterium dopuszczającym projekt podczas oceny merytorycznej w ramach działania 1.2 Wzmocnienie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw Wielkopolski jest właśnie wpisywanie się w obszary inteligentnych specjalizacji regionu. Należą do nich: biosurowce i żywność dla świadomych konsumentów, wnętrza przyszłości, przemysł jutra, rozwój oparty na ICT, wyspecjalizowane procesy logistyczne i nowoczesne technologie medyczne. Nie jest to katalog zamknięty, gdyż regionalna strategia innowacji na rzecz inteligentnych specjalizacji może podlegać okresowym aktualizacjom. Niewykluczone, że katalog specjalizacji za jakiś czas się zmieni (np. wzbogaci się o nowy obszar). Są to dziedziny, które – przy zaangażowaniu zasobów naukowych – gwarantują najszybszy rozwój regionalnej gospodarki. Szersze omówienie obszarów inteligentnych specjalizacji Wielkopolski znajdziesz tu: http://iw.org.pl/obszary-inteligentnych-specjalizacji/ – Chodzi o zdolności do podejmowania współpracy sektora nauki z firmami, bo tylko taka współpraca gwarantuje duży skok w innowacyjność. Wiedza naukowców plus zdolność do jej komercjalizacji przez przedsiębiorstwa to dwa niezbędne czynniki warunkujące postęp – mówi Bogdan Marciniec, dyrektor Wielkopolskiego Centrum Zaawansowanych Technologii (WCZT). Centrum zapewnia dobre warunki do prowadzenia badań materiałowych, a także w zakresie technologii chemicznych, biomedycznych, biotechnologii roślinnych i przemysłowych. Są to dziedziny, które wpisują się w co najmniej dwie inteligentne specjalizacje naszego regionu. W Wielkopolsce są oczywiście inne ośrodki naukowe zapewniające silne wsparcie dla firm we wszystkich pozostałych obszarach IS. Strategia inteligentnych specjalizacji jest również odpowiedzią na warunki postawione przez Komisję Europejską podczas negocjacji programów operacyjnych. Gdyby region nie wskazał IS, Komisja mogłaby zablokować środki na wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji (cel tematyczny 1 polityki spójności na lata 2014-2020). Do roku 2020 kraje i regiony UE muszą stworzyć system, w którym sprawnie będą współpracować podmioty prywatne z nauką. A infrastruktura B+R tworzona przez jednostki naukowe powinna być w większym stopniu wykorzystywana do świadczenia usług na zasadach rynkowych. Zmiana proporcji nakładów na B+R W krajach wysoko rozwiniętych udział nakładów na B+R w PKB wynosi od 2% do 3%. Co charakterystyczne, w większości środki te pochodzą z sektora prywatnego. W Polsce od lat mieliśmy niekorzystne proporcje finansowania prac badawczo-rozwojowych – większość inwestycji pochodziła z sektora publicznego. Do tego ich wartość przez wiele lat nie przekraczała 0,5% PKB. Jednak sytuacja powoli się zmienia. Wartość nakładów wewnętrznych ogółem na działalność B+R w 2014 r. wyniosła ponad 16 mld zł i była o ponad 12% wyższa niż w roku poprzednim. Ich udział w PKB wyniósł 0,94% (wobec 0,87% w 2013 r. i 0,34% w 2004 r.). Sektor prywatny– wg ostatnich danych – finansuje je w ponad 46%. Wskaźnik ten co roku wzrasta od kilka punktów procentowych, zbliżamy się zatem do momentu, w którym bariera 50% zostanie przekroczona. Dzieje się to m.in. za sprawą Funduszy Europejskich. Ich koncentracja na tym obszarze w latach 2014-2020 jest bardzo wysoka. Unijny program Horyzont 2020, przeznaczający na wsparcie B+R najwięcej pieniędzy, ma budżet w wysokości 80 mld euro. Na re- Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 13 WSPARCIE NA B+R alizację krajowego Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (w całości dotyczy wzmacniania innowacyjności) z funduszy unijnych przeznaczono 8,6 mld euro. W WRPO 2014+ na wzmacnianie innowacyjności przedsiębiorstw (działanie 1.2) przeznaczono łącznie prawie 102 mln euro, a na rozwój infrastruktury B+R w sek- torze nauki (działanie 1.1) – 25 mln euro. Przedsiębiorcy, chcąc skorzystać z tych pieniędzy, muszą zapewnić wkład własny na realizację projektów. Jerzy Gontarz Fakty o działaniu 1.2 Dwa konkursy (oddzielnie dla MŚP i dla dużych przedsiębiorstw) ogłoszono 9 maja. Liczba zarejestrowanych roboczych wniosków przekracza 260 (stan na 20 czerwca), co świadczy o sporym zainteresowaniu ogłoszonymi naborami. 2. Prowadzenie badań w przedsiębiorstwach, w tym badań przemysłowych lub eksperymentalnych prac rozwojowych po stworzenie linii demonstracyjnej. 3. Wsparcie przygotowania do wdrożenia własnych lub zakupionych wyników badań naukowych czy technologii oraz praw do własności intelektualnej (w tym zakup wyników prac B+R) Typy projektów można łączyć. Termin naborów wniosków: 10-23 czerwca 2016 r. Typy projektów, które mogą otrzymać dofinansowanie: 1. Wsparcie infrastruktury B+R poprzez stworzenie lub rozwój istniejącego zaplecza badawczo-rozwojowego w postaci działów B+R w przedsiębiorstwach (w tym laboratoriów) oraz tworzenie centrów badawczo-rozwojowych. Maksymalny poziom dofinansowania uzależniony jest od typu przedsiębiorstwa i wynosi 65% dla dużych firm, 75% dla średnich oraz 80% dla mikro i małych przedsiębiorstw. Termin rzeczowej realizacji projektu: do końca 2018 r. Fot. Sławomir Obst Hubert Zobel, dyrektor Departamentu Wdrażania Programu Regionalnego, Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego: Po ogłoszeniu konkursu firma zyskuje możliwość zapoznania się z dokumentacją. Może już rozpocząć prace nad wersją roboczą wniosku, rejestrując się w Lokalnym Systemie Informatycznym. Poprzednie konkursy pokazały nam, że mniej więcej połowa wnioskodawców rejestruje się w systemie przed rozpoczęciem naboru. W tym konkursie prace nad wnioskiem należało rozpocząć wcześniej, dokładnie znając kryteria oceny wniosków. Projektodawca musi być świadomy, czy jego przedsięwzięcie wpisuje się w obszary inteligentnych specjalizacji naszego regionu, gdyż jest to warunek konieczny do spełnienia podczas etapu oceny formalnej. Dla ułatwienia podajemy listę PKD, które im odpowiadają. Ponadto jeśli inwestycja dotyczy rozwoju infrastruktury badawczo-rozwojowej, do wniosku należy dołączyć plan rozwoju prac B+R. Chodzi o udowodnienie, że zakupiona aparatura będzie wykorzystywana w przyszłości, zgodnie z celami przedsięwzięcia. Plan musi być spójny z całym projektem. Można się tu doszukać pewnej analogii z konkursem w ramach działania 1.4.1 dotyczącego internacjonalizacji. Otóż każdy przedsiębiorca ubiegający się o wsparcie musiał mieć przygotowany plan rozwoju eksportu, który realizował dzięki wsparciu dotacyjnemu z WRPO. 14 Dla małych i średnich firm przeznaczyliśmy w tym konkursie 90 mln zł, natomiast dla dużych – 30 mln zł. Duże firmy mają ograniczony budżet – zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej nie możemy przeznaczyć dla nich więcej niż 10% całkowitej alokacji w kategorii interwencji, którą objęte jest działanie 1.2. Dziś trudno wyrokować, ile konkursów w ramach działania 1.2 będziemy mogli ogłosić, ponieważ zależy to zarówno od zainteresowania wnioskodawców, jak i wartości złożonych przez nich projektów. Na całe poddziałanie przeznaczono z funduszy unijnych 101,9 mln euro. Prawdopodobnie zatem małe i średnie firmy będą jeszcze miały okazję starania się o te środki w obecnej perspektywie finansowej. Jest możliwość łączenia wszystkich trzech typów projektów, dotyczących: budowy i wyposażenia infrastruktury B+R, prowadzenia prac badawczo-rozwojowych i przygotowania do wdrożenia ich wyników. Każdy z nich może być finansowany w oparciu o różne podstawy prawne. Wnioskodawca musi dokładnie wyliczyć poziom dofinansowania, ale generalnie – w zależności od wielkości firmy, zastosowanego programu pomocowego i premii procentowej – poziom dofinansowania będzie się mieścił w przedziale od 25% do 80% kosztów kwalifikowanych. Firma może realizować prace B+R samodzielnie lub we współpracy z jednostką naukową. Ponieważ są to złożone projekty i wiele czasu pochłania faza badań, a także przygotowanie do ich wdrożenia, wyznaczyliśmy długi termin na przeprowadzenie całej inwestycji – do końca 2018 r. Czyli przedsiębiorcy na realizację swoich przedsięwzięć będą mieli maksymalnie ok. 2,5 roku. nasz region 2/2016 MILIONY DLA SUBREGIONÓW Pilski i Gnieźnieński Obszar Strategicznej Interwencji Już pod koniec 2014 r. samorządowcy z Piły i sześciu ościennych gmin porozumieli się w sprawie współpracy w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji (OSI). Kilkanaście miesięcy trwały również rozmowy samorządowców miasta Gniezna, powiatu gnieźnieńskiego oraz 6 gmin, które doprowadziły do podpisania porozumienia o współpracy i podziale unijnych pieniędzy w ramach Gnieźnieńskiego Obszaru Strategicznej Interwencji. Wspólne inwestycje Na realizację Mandatu Terytorialnego dla Gnieźnieńskiego OSI zarezerwowano ponad 23,5 mln euro w ramach WRPO 2014+, w tym prawie 21 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i 2,66 mln euro z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Największym projektem jest budowa nowej drogi wojewódzkiej, tzw. Obwodnicy Południowej Miasta Gniezna, która łączy drogę wojewódzką nr 260 poprzez drogę krajową nr 15 z drogą ekspresową S5. To bardzo potrzebna inwestycja, gdyż w południowej części Gniezna funkcję drogi tranzytowej pełni droga gminna, nieprzystosowana do takiego obciążenia. Jej koszt szacowany jest na 21 250 000 zł. Gnieźnieńskie OSI wyróżnia ambitny projekt budowy ponad 68 km dróg dla rowerów na terenie sześciu gmin. Przedsięwzięcie zakłada dodatkowo wymianę i uzupełnienie oświetlenia wzdłuż dróg. Wartość całego projektu szacowana jest na prawie 15,6 mln zł. Duża inwestycja wspiera- jąca rozwój przedsiębiorczości planowana jest w gminie Łubowo. Na projekt zarezerwowano prawie 14,5 mln zł z EFRR (całkowity koszt: 17 mln zł). Projekt obejmuje uporządkowanie i przygotowanie terenu pod działalność gospodarczą, w tym m.in. oświetlenie dróg, wykonanie sieci kanalizacyjnej sanitarnej, deszczowej i sieci wodociągowej, a także budowę nowej stacji uzdatniania wody ze zbiornikami przeciwpożarowymi. Fot. Stock Chroma Na realizację Mandatu Terytorialnego dla Pilskiego OSI zarezerwowano ponad 27 mln euro w ramach WRPO 2014+, w tym prawie 24 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i ponad 3 mln euro z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Największym projektem jest „Poprawa infrastruktury komunikacyjnej łączącej jednostki osadnicze Pilskiego OSI, podnosząca ich spójność i bezpieczeństwo”, którego koszt szacowany jest na 31 662 495 zł. Obejmuje m.in. budowę ścieżek rowerowych i ich połączenie w jednolity system, budowę systemu parkingów buforowych „park & ride” i „bike & ride”, budowę systemów wypożyczalni rowerów publicznych/miejskich i budowę, modernizację, wymianę na energooszczędne i inteligentne oświetlenie uliczne i drogowe. Niewiele mniejsze jest przedsięwzięcie „Rewitalizacja obiektów i przestrzeni publicznych POSI”, które szacowane jest na 31 024 158 zł. Rewitalizacja dotyczyć ma obiektów i przestrzeni publicznych wskazanych w lokalnym programie rewitalizacji obszarów miejskich. Prawie 17 mln zł kosztować będzie kompleksowa modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej. Dotyczy to głównie obiektów oświatowych w Pile i gminach: Kaczory, Szydłowo, Trzcianka, Krajenka i Ujście. Projekt „Wspieranie gospodarki niskoemisyjnej poprzez zmiany mobilności miejskiej w centrach miast POSI” obejmie budowę, przebudowę i rozbudowę m.in. ścieżek rowerowych, ciągów pieszo-rowerowych, chodników, jezdni, zatok autobusowych, instalacji sygnalizacji świetlnej z preferencją dla autobusów i energooszczędnego oświetlenia drogowego. Koszt całkowity: 14 012 074 zł. Największym projektem w Pilskim OSI jest ten dotyczący budowy ścieżek rowerowych i systemu parkingów buforowych Podobnie jak w innych OSI, także w Gnieźnie i partnerskich samorządach dużą uwagę przywiązano do rozwoju ekologicznego transportu publicznego. Projekt „Budowa systemu integrującego transport publiczny miasta Gniezna z gminami ościennymi” obejmuje zakup 12 niskoemisyjnych autobusów i modernizację zajezdni. Jego wartość to prawie 15 mln zł. Na uwagę zasługuje też przedsięwzięcie z zakresu e-zdrowia „Usługi elektroniczne ZOZ Gniezno dla zwiększenia efektywności i dostępności realizowanych świadczeń medycznych”. Składa się z 3 głównych części: wdrożenie zintegrowanego systemu informatycznego dla części medycznej oraz części administracyjnej, wdrożenie systemu elektronicznego obiegu dokumentów i systemu identyfikacji pacjentów, tworzenie i rozwój platform cyfrowych związanych z e-zdrowiem, e-opieką, e-konsultacjami, w tym systemów umożliwiających jednostkom służby zdrowia bezpieczną wymianę danych o pacjentach. Andrzej Szoszkiewicz Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 15 Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego al. Niepodległości 34, 61-714 Poznań tel. 61 626 61 92 i 61 626 61 93 e-mail: [email protected] Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Sp. z o.o. ul. Grunwaldzka 2, 64-920 Piła tel. 61 650 62 33 i 61 650 62 35 e-mail: [email protected], [email protected] Piła Starostwo Powiatowe w Gnieźnie ul. Roosevelta 42, 62-200 Gniezno tel. 61 425 02 90 e-mail: [email protected] Konińska Izba Gospodarcza ul. Zakładowa 11, 62-510 Konin tel. 63 246 88 12 i 63 246 88 13 e-mail: [email protected] Gniezno Nowy Tomyśl Poznań Konin Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Sp. z o.o. ul. Poznańska 33, budynek C (pok. nr 15, 16), 64-300 Nowy Tomyśl tel. 61 650 63 71 i 61 650 63 72 e-mail: [email protected], [email protected] Jarocin Starostwo Powiatowe w Jarocinie Leszno Kalisz al. Niepodległości 10-12, 63-200 Jarocin tel. 62 740 79 56 i 62 747 81 83 e-mail: [email protected] Starostwo Powiatowe w Lesznie pl. Kościuszki 4b, 64-100 Leszno tel. 65 529 68 06 i 65 525 69 66 e-mail: [email protected] Eurocentrum Innowacji i Przedsiębiorczości ul. Rumińskiego 2 (parter, pokój nr 9), 62-800 Kalisz tel. 62 595 69 47 i 62 766 40 22 e-mail: [email protected] www.wrpo.wielkopolskie.pl