Wewnętrzne dziecko

Powstanie koncepcji „wewn trznego dziecka”
i rozwój metod terapeutycznych
Paweø Karpowicz
Przeøomowe znaczenie dla ksztaøtowania si nowego podej cia do zagadnienia urazów i traum wczesnego dzieci stwa
miaøy odkrycia Alice Miller. Na podstawie wieloletniej pracy terapeutycznej z licznym gronem osób wykazaøa ona ponad
wszelk w tpliwo , i u ródeø psychicznych problemów, trudno ci i zaburze , obserwowanych u osób dorosøych, le
urazowe prze ycia z dzieci stwa. Te traumy w przewa aj cej mierze s powodowane przez nieracjonalne, agresywne,
nasycone przemoc zachowania dorosøych opiekunów i wychowawców.
Je eli dziecko zostaøo poddane negatywnemu treningowi, wychowaniu opartemu o „toksyczn pedagogik ”, w której
brakuje rzeczywistej miøo ci, a pod ró nymi pretekstami przesycana jest nienawi , nietolerancja, strach i przemoc,
wówczas w yciu dorosøym b dzie siebie taka osoba traktowa w niekorzystny i odrzucaj cy sposób.
Taki czøowiek wobec samego siebie b dzie przyjmowaø niekorzystne, destrukcyjne postawy, podobne do tych, z którymi
spotkaø si ze strony rodziców. Opisywana osoba mo e przejawia chroniczn tendencj do odrzucania samej siebie, do
samokarania, do nadmiernej samokrytyki i os dzania samej siebie, co oparte jest na zaszczepionej przez wychowawców
nienawi ci do wøasnej osoby.
Miller uznaøa, i nale y stan w obronie krzywdzonego dziecka. Powiedzie gøo no „NIE !” dziaøaniom tych osób, które
nadu ywaj dzieci i odbieraj im przyrodzone prawo do ycia w miøo ci i do poszanowania ich godno ci. Prace Alice Miller
z zakresu psychoterapii przenikni te s nut demaskatorsk i humanistyczn .
Kolejny, wa ny krok na tej drodze wykonaø ameryka ski psycholog i terapeuta John Bradshaw. Ugruntowaø on koncepcj
wewn trznego dziecka jako tej instancji w psychice czøowieka dorosøego, która jest ze swej natury dobra, delikatna,
potrzebuj ca czuøej, troskliwej opieki i miøo ci. Bradshaw, opieraj c si na do wiadczeniach wøasnej psychoterapii oraz na
pracy terapeutycznej z licznymi osobami, przedstawiø w swoich ksi kach praktyczne metody „uzdrawiania wewn trznego
dziecka”. Uzdrawianie to wi e si z odzyskiwaniem przyrodzonego ka dej ludzkiej jednostce potencjaøu mocy, wiary,
witalno ci, miøo ci oraz m dro ci.
W Polsce koncepcja pracy nad uzdrawianiem wewn trznego dziecka zacz øa systematycznie rozwija si od pocz tku lat
90-tych. Wyst powaøa ona na gruncie psychoterapii humanistycznej i alternatywnej. Posøugiwaø si ni nurt zwi zany z
uzdrawianiem poprzez techniki oddechowe - rebirthing(RB, Ewa Foley).
Terapia wewn trznego dziecka zostaøa oparta o szereg metod i technik terapeutycznych z tradycji psychologii
humanistycznej. Najwa niejsze jednak byøo przekonanie, i dziecko jest ze swej natury dobre, czyste , niewinne i witalne.
To przekonanie w decyduj cy sposób przyczyniaøo si do odzyskiwania przez ludzi zaanga owanych w t terapi
pierwotnego potencjaøu.
Staro ytne nauki duchowe jako inspiracja i podstawa dla terapii
wewn trznego dziecka
Bardzo istotna jest wiadomo faktu, i wspóøczesna psychologia i psychoterapia stanowi jedynie cz
tego, co mo emy
nazwa duchowym dziedzictwem ludzko ci. Podobnie jak technika wspóøczesna, która mo e budzi zdumienie i zachwyt z
powodu swych osi gni , jest zaledwie cz stk fenomenu ludzkiego umysøu, podobnie nauka XX wieku stanowi
nieznaczny element duchowych zasobów czøowieka.
Je li idzie o metody psychoterapii i duchowego uzdrawiania, to znajdujemy ich obfito w staro ytnych systemach jogi
oraz buddyzmu. Joga oraz buddyzm s caøo ciowymi i komplementarnymi systemami, których cel nie zawiera si jedynie
w chwilowym poprawieniu kondycji psychicznej czøowieka. Wskazuj one na caøkowit cie k duchowego uzdrawiania i
rozwoju, wiod c do przebudzenia, o wiecenia i wyzwolenia umysøu.
W uj ciu nauk jogi oraz buddyzmu przyczyny ludzkiego cierpienia psychicznego i duchowego maj swe ródøo w
zaciemnieniach umysøu. Czøowiek nie znaj c prawdziwej, czystej, wietlistej i peønej bøogo ci natury umysøu, identyfikuje
si ze zmiennymi i przelotnymi stanami: z my lami i emocjami, tworzy faøszyw koncepcj „JA”. Umysø czøowieka od
wczesnego dzieci stwa jest systematycznie nasycany pi cioma truciznami: niewiedz , nienawi ci (gniewem),
po daniem, chciwo ci oraz zazdro ci . Ludzie zaczynaj identyfikowa si z tymi znieksztaøconymi mentalnymi stanami
i pod ich wpøywem wykonuj szereg niekorzystnych dziaøa . Owocuje to pojawieniem si cierpienia, które cz sto
prowadzi do nasilania si niekorzystnych stanów mentalnych.
Odpowiedzi na stany negatywne, zdaniem nauk, jest rozwijanie stanów pozytywnych. Skoro ludzki umysø choruje, nale y
zastosowa odpowiednie lekarstwo, antidotum. Oznacza to kultywowanie i rozwijanie odpowiednich wøa ciwo ci, cnót
(paramita). Antidotum na nienawi i gniew jest piel gnowanie miøo ci, na chciwo
- kultywowanie szczodro ci,
dobrowolnego darowania, na niewiedz - rozwijanie m dro ci, na zazdro - zmierzanie ku otwarto ci, na egocentryczn
dum – nastawienie pokojowe. W samym centrum nauk duchowych znajduje si poj cie wspóøczucia jako tej wøa ciwo ci
ludzkiego umysøu, która jest niezwykle istotn postaw na drodze duchowego przebudzenia.
W wietle nauk jogi oraz buddyzmu terapia wewn trznego dziecka mo e by pojmowana jako systematyczna droga
praktyk mentalnych, wiod ca ku duchowemu przebudzeniu i realizacji pierwotnego potencjaøu czøowieka, zwi zanego z
dobrem, pi knem, wietlisto ci , bøogo ci , rado ci i miøo ci .
Uzdrawianie wewn trznego dziecka - elementy duchowego treningu i
warsztatu terapeutycznego
Osobi cie rozpocz øem regularn prac warsztatow , nastawion na uzdrawianie wewn trznego dziecka, okoøo roku
1995. Opieraøem si pocz tkowo na systemie stworzonym przez Johna Bradshawa.
W toku nast puj cych po sobie warsztatów terapeutycznych, które prowadziøem z du ilo ci osób, stopniowo
opracowywaøem wøasn metod .
Skøadaj si na ni nast puj ce elementy:
Podstawowa filozofia i przesøania moralne
Podkre lam, co czyniøem we wcze niejszych partiach tekstu, i praca uzdrawiaj ca opiera si fundamencie pozytywnych
przekona co do prawdziwej natury czøowieka. W wietle nauk duchowych nasza prawdziwa natura jest peøna øagodno ci,
wspóøczucia, yczliwo ci i miøo ci.
Psychoterapeutyczna i duchowa praca, nakierowana na realizacj naszego pozytywnego, pierwotnego potencjaøu, musi
opiera si na odpowiednim systemie moralnym. Uniwersalny kodeks etyczny, w przypadku jogi zawarty w poj ciach
jamy i nijamy, powinien by starannie wzi ty pod uwag przez ka d osob pracuj c nad osobistym rozwojem.
Atmosfera bezpiecznego, otwartego mi dzyludzkiego spotkania.
W prowadzonych przeze mnie grupach du y nacisk pada na stworzenie øagodnej, peønej ciepøa i bezpiecze stwa
atmosfery. Tylko w takich okoliczno ciach uczestnicy mog otwarcie dzieli si swoimi cierpieniami, trudno ciami i
problemami. W przeciwie stwie do grup treningu interpersonalnego czy niektórych grup terapeutycznych, na moich
spotkaniach nie maj miejsca bolesne konfrontacje pomi dzy uczestnikami. Zmierzam do tego, by uczestnicy spotkania
byli motywowani do udzielania sobie wzajemnie ciepøego, troskliwego psychicznego oraz duchowego wsparcia.
U ywanie otwartej uwagi i wiadomo ci uczestników w celu uchwycenia przeszkód, stoj cych na drodze
rozwoju duchowego
Odwoøuj si do yciowego do wiadczenia, wiedzy i m dro ci osób uczestnicz cych. Poszukuj oni podstawowych
trudno ci, ogranicze , przeszkód natury emocjonalnej i mentalnej, które s barierami blokuj cymi rozwój.
Stosowanie wybranych metod zachodniej psychologii i psychoterapii w kontek cie nauk duchowych
Chodzi tu przede wszystkim o zastosowanie narz dzi analitycznych, poprzez które odkrywamy ró norodne, wytworzone w
dzieci stwie, w kontek cie rodzinnym dysfunkcjonalne przekonania, postawy i emocje.
U ycie charakterystycznych dla jogi i buddyzmu form, metod i technik badania ciaøa i wiadomo ci
Praca na poziomie mentalnym cz sto zwi zana jest z technikami wizualizacyjnymi. Wø czam do tego prac na poziomie
energii subtelnych poprzez techniki oddechowe(pranajama), mudry i asany oraz mantry. Zastosowanie ma tak e
rozlu niaj cy masa i relaksacja.
Aktywizowanie pozytywnego potencjaøu: pobudzanie konstruktywnego my lenia, korzystnych przekona ,
twórczych uczu , postaw i warto ci
Uczestnicy zaj maj okazj do budowania funkcjonalnych, pozytywnych przekona , dotycz cych wøasnej osoby, innych
ludzi i rzeczywisto ci. Wi e si z tym tak e wzmacnianie potencjaøu pozytywnych uczu i postaw.
Praca uzdrawiaj ca na poziomie energii subtelnych
Uczestnicy zostaj zapoznani z prac uzdrawiaj c przy pomocy czterech elementów. Tworzone s warunki do rozwoju
intuicyjnego wgl du.