docpobierz - E-Autonaprawa
download 
Reklamacja Transkrypt
pobierz - E-Autonaprawa
Autonaprawa ISSN 1897-3280 KW I E C I E Ń 2 0 1 1 www.e-autonaprawa.pl MIESIĘCZNIK BRANŻOWY Gościnnie na naszych łamach: Bartosz Adamski, Adrian Błoński Warsztatowe systemy komputerowe Grzegorz Fedorowicz Dwumasowe koła zamachowe Marios Georgianies Zapłon gazu LPG Andrzej Hajdasz Filtry oleju napędowego Marcin Konieczny Ergonomia narzędzi ręcznych Marek Lemiszewski Tomasz Trawiński Paweł Wąs Andrzej Ziółkowski Systemy lakiernicze Magdalena Wójcik-Klich Ceramiczne klocki hamulcowe Fot. Sachs Rekonstrukcje nadwozi potrzebne są zwykle podczas renowacji pojazdów zabytkowych, gdy nie ma możliwości wymiany ich przerdzewiałych blaszanych wytłoczek na nowe, a stare nie nadają się już do naprawy. Zgodnie z polskimi regulacjami prawnymi za pojazd zabytkowy można uznać samochód wyprodukowany co najmniej 25 lat temu i posiadający co najmniej 75 procent oryginalnych części, a zwłaszcza oryginalny silnik, zawieszenie i nadwozie. Rygorystyczne potraktowanie tych wymogów w odniesieniu do elementów blaszanych oznaczałoby jednak w praktyce konieczność utrzymywania takich zabytków w stanie „trwałej ruiny”. str. 32 OD REDAKCJI | 3 Uwiąd W trakcie kampanii wyborczych odbywających się w Polsce po 1989 roku zawsze oskarżano poprzednie rządy o brak aktywności w walce z bezrobociem. Zawsze też były to oskarżenia podwójnie niesłuszne. Po pierwsze, wszystkie dotychczasowe rządy z bezrobociem walczyły, a po drugie, właśnie o to należy mieć do nich pretensje, gdyż więcej sprawiały w ten sposób szkody niż pożytku. Fakt, że nie miały przy tym do dyspozycji odpowiednich narzędzi, jest okolicznością obciążającą, a nie łagodzącą. W każdej przecież działalności obowiązuje zasada: nie masz czym robić, nie rób w ogóle, bo tylko zepsujesz! Czym bowiem może posłużyć się państwo (nie tylko polskie) w swych próbach rozwiązania problemu? Dotacjami dla nierentownych przedsiębiorstw, sztucznie podtrzymującymi ich nieracjonalnie wysoki poziom zatrudnienia? Skracaniem ustawowego czasu pracy i posyłaniem produktywnych ludzi na wcześniejsze emerytury? Państwowymi służbami pośrednictwa pracy, które faktycznie stwarzają możliwość zarobkowania jedynie własnym pracownikom, a na zewnątrz zajmują się niemal wyłącznie dystrybucją zasiłków? Sam zasiłek dla bezrobotnych w polskim wydaniu to zjawisko raczej z pogranicza rozrywki i drobnego hazardu niż z poważnie traktowanej ekonomii. Wynosi on obecnie 742,10 zł, lecz tylko przez pierwsze trzy miesiące (potem 582,70 zł), i przysługuje osobom niemającym innych dochodów oprócz (tu ciekawostka!)... przychodów uzyskanych z tytułu odsetek od rachunków bankowych. To już wystarcza, by z pobierania i wypłacania zasiłków stworzyć masową zabawę w „kłamców i blagierów”, w której rolę tych pierwszych grają bezrobotni udający, iż żyją za niecałe sześć stówek miesięcznie, a drugich – państwowi funkcjonariusze przycinający wypłacane kwoty dla rzekomego przyspieszenia poszukiwań pracy i uzależniający okres ich wypłacania od stopy bezrobocia w danym powiecie dla jakiejś absurdalnej sprawiedliwości. W sumie nie ma to wszystko większego znaczenia. Zasiłek trzeba wykorzystać, skoro jest okazja, i dorobić „na czarno”, jeśli odsetki z lokaty bankowej okażą się niewystarczające, a potem rzeczywiście szukać pracy, choć szanse są ostatnio niewielkie. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy w końcu stycznia 2011 r. wyniosła 2,105 mln. osób i była wyższa niż w grudniu 2010 o 150,3 tys. Co gorsza, rośnie w tej grupie udział ludzi młodych, czyli absolwentów różnych szkół. Aktualna stopa bezrobocia oceniana jest przez GUS na 13%, ale statystyki nie obejmują bezrobotnych z różnych powodów niezarejestrowanych, ani tym bardziej osób zmuszonych krajowym bezrobociem do doraźnej emigracji zarobkowej. Z tymi problemami, mimo ich pozornie państwowej skali, uporać się mogą wyłącznie prywatni przedsiębiorcy, każdy w obrębie swej własnej firmy, podobnie jak to było w przypadku ostatniego kryzysu (rządy, majstrując przy tej sprawie, zmarnowały tylko pieniądze podatników). Nie chodzi tu bynajmniej o jakieś charytatywne ak- Fot. Archiwum cje, lecz o chłodną kalkulację w dłuższej czasowej perspektywie. Po prostu trzeba tworzyć nowe miejsca pracy, zatrudniać na nich młodych ludzi, by dochować się w pełni sprawnych zastępców i następców dla obecnego personelu. Bez tego nasze, dziś dobrze prosperujące przedsiębiorstwa, przeminą wraz z nami, w najlepszym wypadku przez uwiąd starczy. Autonaprawa www.e-autonaprawa.pl Sekretarz redakcji: Bogusława Krzczanowicz tel. 71 712 57 95 [email protected] Marian Kozłowski Marketing i reklama: Marta Napiórkowska-Trzeciak tel. 71 712 57 97 [email protected] Aneta Sadłowska tel. 71 733 67 56 [email protected] Wydawca: Wydawnictwo Technotransfer Prenumerata: tel. 71 712 57 95 [email protected] Druk i oprawa: Delta Wrocław Adres redakcji: pl. Nowy Targ 28/16, 50-141 Wrocław faks 71 343 35 41 [email protected] www.technotransfer.pl Redakcja: tel. 71 722 02 26 Stanisław Bortkiewicz [email protected] Szymon Ciach [email protected] Redaktor naczelny: Marian Kozłowski [email protected] Stali współpracownicy: Opracowanie graficzne i skład: Andrzej Kowalewski, Zenon Majkut, Taurus CD Leszek A. Stricker, Toni Seidel, KrzaQ tel. 71 712 57 98 Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk materiałów wyłącznie za zgodą redakcji. Materiałów niezamówio nych redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo do skrótów i redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku. Redakcja nie bierze odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń. Zdjęcia na okładce: motorwriter.wordpress.com, autorestoration101 Autonaprawa | Kwiecień 2011 4 | AKTUALNOŚCI | WYDARZENIA Wydarzenia............................................... 4 Nowości rynkowe..................................... 46 EKONOMIA, BIZNES, MARKETING Wydarzenia lojalnościowy firmy TRW Auto- Orlen Oil w silnikach Yamaha motive Aftermarket, dostępny W ofercie Orlen Oil znajdu- Czy polecać klientom ceramiczne klocki?...... 8 MOTORYZACJA WCZORAJ, DZIŚ, JUTRO Targi GasShow 2011: W stronę CNG?........................................ 10 PRAKTYKA WARSZTATOWA Lakiernictwo renowacyjne (cz. III): Najnowsze systemy lakiernicze.................. 12 Podręcznik mechaniki pojazdowej (cz. XXIV): Diagnostyka części rozrządu...................... 26 Kontrola geometrii kół i osi (cz. III)............. 28 Rekonstrukcje elementów nadwozi............. 32 FORUM PROFESJONALISTÓW Warsztatowe programy komputerowe.......... 22 KONSTRUKCJE Filtracja oleju napędowego........................ 24 Ulepszony system EMD start/stop.............. 36 Dlaczego DKZ?........................................ 44 Yamaha Motor Middle Europe Platinum jako produkty do po- Uczestnictwo w nim jest proste. tach uczestnik wysyła etykie- num Moto 4T Semisynthetic Po rejestracji na stronie: to oleje silnikowe. Pierwszy www.TRWdiamonds.com otrzy- TRW, za które dopisywane są z nich to produkt syntetyczny muje się pakiet powitalny, za- na jego koncie odpowiednie identyfikację uczestnika. ty zakupionych produktów mieszan- liczby „diamentów”, a te kowego lub dozownikowego można następnie wymie- smarowania dwusuwów. Drugi nić na osobiste prezenty nadaje się do motocyklowych lub nagrody biznesowe, silników czterosuwowych. w tym szkolenia. Aktu- Specjalnie dla do miłośników alny stan konta potwier- sportów wyczynowych opra- dzany jest każdorazowo pocztą e-mail. Setny punkt Premio www.TRWdiamonds.com sów w Polsce, najnowszy otwo- nu. Pierwszym polskim punk- rzono w Kościerzynie. Wszyst- tem był serwis Ring w Gdań- kie od początku swojego istnie- sku, działający od 2006 roku. ZENNOWACJE nia związane są z Goodyearem. Obecnie Premio jest największą Dlatego w sieciowych serwi- spośród około 20 sieci typu. sach fast-fit funkcjonujących w na- wszystkim opony należące do Brytanii Więcej informacji na: Zapłon w silnikach LPG............................ 30 Silniki mogą starzeć się wolniej.................. 38 KYB.......................................................... 2 Actia Polska............................................... 5 Launch Polska........................................... 5 Tenneco.................................................... 7 Asmet....................................................... 9 TMD Friction (Textar)................................ 11 Dayco..................................................... 13 BASF Coatings Services............................ 15 Gates...................................................... 17 Inter Cars................................................ 19 Orlen Oil..................................... 21, 23, 31 MTP....................................................... 25 Robert Bosch..................................... 27, 41 Texa....................................................... 29 MotoNostalgia......................................... 35 GG Profits............................................... 37 Schaefller Polska...................................... 39 Magneti Marelli........................................ 43 Delphi.................................................... 45 ZF Trading............................................... 45 CTS........................................................ 46 Continental Aftermarket............................ 47 Kärcher................................................... 49 Castrol.................................................... 51 TRW....................................................... 52 Platinum Moto 2T oraz Plati- cowano syntetyczny Platinum TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU SPIS REKLAM W tak oznaczonych koper- Moto 4T 10W-50. tego amerykańskiego koncer- Od redakcji.............................................. 50 i Włoszech. jazdów produkowanych przez przede Niem- kiej tę japońską firmę. są na koperty, które umożliwiają Holandii, motocykli, skuterów i quadów. B.V. oddział w Polsce oficjalnie oferowane wierający unikatowe nalepki Hiszpanii, czech, Polsce, Portugalii, Wiel- zarekomendowała oleje Orlen Sieć Premio ma już 100 serwi- 42 aktualne kryteria................................. 42 już w Austrii, Belgii, Francji, ją się oleje przeznaczone do przeznaczony WYPOSAŻENIE WARSZTATU Ergonomia narzędzi ręcznych.................... 20 „TRW-Diamonds” to program szym kraju. AkzoNobel w Formule 1 Alfred Franke w zarządzie FIGIEFA Prezes polskiego Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych (SDCM), Alfred Franke, wszedł do Zarządu Międzynarodowej Federacji Niezależnych Dystrybutorów Motoryzacyjnych (FIGIEFA). AkzoNobel i zespół F1 Vodafo- nologicznych tego teamu. Za Organizacja ta skupia dys- ne McLaren Mercedes rozsze- kierownicami nowych bolidów trybutorów działających na rzyły współpracę w nowym MP4-26, super rynku części, serwisowania sezonie. Zgodnie z postano- nowoczesnym lakierem Sik- i napraw pojazdów w 23 kra- wieniami zawartego w lutym, kens o wyjątkowo wysokim jach. Działa na rzecz ochrony w Berlinie, czteroletniego kon- połysku, zasiądą byli mistrzo- wolnej konkurencji na po traktu firma AkzoNobel stała wie świata – Jenson Button ziomie europejskim i global- się jednym z partnerów tech- i Lewis Hamilton. nym. Autonaprawa | Kwiecień 2011 pokrytych Fot. TRW AKTUALNOŚCI: 5 Diamenty TRW Więcej na stronie: www.e-autonaprawa.pl Fot. AkzoNobel, Goodyear, Orlen Oil Spis treści WYDARZENIA | AKTUALNOŚCI | Autonaprawa | Kwiecień 2011 6 | AKTUALNOŚCI | WYDARZENIA Kampania firmy Hella Zaprosili nas Firma Oponiarska Dębica SA oraz Grupa Goodyear Polska – na prezentację nowej opony letniej marki Dębica (Warszawa, 14 marca) NEO Petroeltech Rally Team – na konferencję prasową, podczas której zaprezentowano skład osobowy oraz nowy samochód zespołu Citroën DS3 (Warszawa, 18 marca) Trwa obecnie kampania promo- wyboru jednego z trzech atrak- cyjna dla serwisów samocho- cyjnych pakietów. Np. nabyw- dowych przygotowana przez ca licencji Call 30 może otrzy- Dział Wyposażenia Warsztato- mać dostęp do infolinii Hella pę inspekcyjną z wysięgnikiem wego firmy Hella. W związku Gutmann z rabatem 50%, za 1 zł netto, bądź darmowe z tym przy zakupie nowego do- albo 90 dni darmowego korzy- szkolenie dla dwóch kolejnych wolnego urządzenia Hella Gut- stania z technicznej bazy da- osób w przeciągu 3 miesięcy mann warsztat uzyskuje prawo nych HGS Data i diodową lam- od daty zakupu. Konkurs dla młodych rzemieślników Związek Rzemiosła Polskiego czych wiedzy na temat prawnej Inspektoratami Pracy i Kura- odbędzie się 17 maja w siedzi- oraz Główny Inspektor Pracy ochrony pracy oraz zasad bhp. toriami Oświaty zorganizują, bie ZRP w Warszawie. organizują konkurs znajomości Rywalizacja w dwóch przebiegać do 11 kwietnia, regionalne Szczegółowe informacje na etapach. eliminacje konkursowe. Zwy- temat konkursu odnaleźć można na stronach internetowych zasad bezpiecznej pracy. Jego będzie celem jest propagowanie wśród W pierwszym, Izby Rzemieśl- cięzcy uczniów z zakładów rzemieślni- nicze wspólnie z Okręgowymi ogólnokrajowego etapu, który przejdą do drugiego, ZRP i PIP: www.zrp.pl Eliminacje do organizowanego już po raz dziewiąty przez firmę Fota SA konkursu na najlepszego Mechanika Roku rozpoczęły Tegoroczna nagroda główna Partnerami konkursu Mechanik Zgodnie z tradycją tej imprezy nienia formularza zgłoszenio Rozgrywki półfinałowe i fi- Roku 2011 oraz sponsorami zdobywca pierwszego miejsca wego na stronie www.fota.pl. nałowe odbędą się w czerwcu tegorocznych nagród o łącznej odjedzie samochodem. W tym Następnie uczestnik podczas trzydniowego pobytu wartości ponad 300 tys. zł są roku będzie to mitsubishi ASX. otrzyma login i hasło do kon- w jednym z ekskluzywnych nad- znani samocho- Pozostali uczestnicy walczyć ta, na którym gromadził będzie bałtyckich hoteli, któremu towa- zamiennych będą o sprzęt warsztatowy, punkty zgodnie z regulaminem rzyszyć będzie atrakcyjny pro- i materiałów eksploatacyjnych, bilet na Euro 2012 oraz wy- dostępnym na tej samej stro- gram rekreacyjno-rozrywkowy. czyli firmy: Castrol, Bosch, ATE, cieczkę na Kubę. dowych producenci części Febi, Mann-Filter, Kager, Philips oraz Ruville. Półfinałowe testy pisemne Autonaprawa | Kwiecień 2011 każdy nie internetowej. W ten sposób Więcej informacji na ten Udział w konkursie wyma- wyłonionych zostanie 100 pół- temat w następnym numerze ga zarejestrowania się i wypeł- finalistów. „Autonaprawy”. W finale zadania praktyczne Fot. Fota, Hella się 1 marca i trwać będą do końca maja bieżącego roku. 8 | EKONOMIA, BIZNES, MARKETING EKONOMIA, BIZNES, MARKETING | 9 Czy polecać klientom ceramiczne klocki? Magdalena Wójcik-Klich Opiekun Rynku Polska dla Continental Aftermarket GmbH Dla przeciętnego użytkownika samochodu te innowacyjne produkty różnią się od standardowych tylko firmowym symbolem, np. ATE 510 FG, i nieco wyższą ceną. Inne różnice ujawniają się dopiero w eksploatacji Gdy nie wiadomo, o co chodzi... ... chodzi o pieniądze. Dostępne są już na Ten argument najłatwiej przekonuje klientów dbających o estetykę swego samochodu – mówi Wilhelm Beer, head of engineering ATE rynku (również polskim) klocki ceramiczne ATE do prawie wszystkich modeli samo Zewnętrznie klocki ceramiczne różnią się od tradycyjnych tylko oznaczeniem Pomiar temperatury hamulców podczas prób terenowych na torze firmy Continental chodów użytkowanych obecnie w Europie z wyjątkiem tych bezwzględnie najtań zwłaszcza ich pracy w wysokich tempe okładzinie, jak i na współpracującej z nią szych. Ich potencjalni nabywcy z zasady raturach, a tych w żadnych hamulcach tarczy. To jest ta wspomniana wcześniej więc przy wyborze części zamiennych nie nie da się uniknąć. Układ hamulcowy ochrona antykorozyjna. Skoro zaś nie ma kierują się wyłącznie ceną. Klient tej grupy pojazdu przekształca bowiem energię ki ognisk korozji ani tym bardziej korozyj do większego wydatku da się przekonać netyczną w ciepło za pomocą tarcia. Przy nych wżerów – cała powierzchnia tarczy już pierwszym, najbardziej spektakular intensywnym hamowaniu szybko wzrasta równomiernie odprowadza ciepło, bez nym argumentem. Otóż hamulce z ce temperatura wszystkich ciernie współ deformujących ją lokalnie przegrzewa Ceramiczne klocki hamulcowe ATE zostały ników miał możliwość zweryfikować podczas ramicznymi okładzinami nie powodują pracujących części hamulca, a to z kolei nych stref. Gładkość powierzchni tarczy zaprezentowane przez koncern Continental prób na firmowym torze doświadczalnym. osiadania trudnych do usunięcia osadów zmniejsza ich odporność na zużycie. O ile to równocześnie mniejsze zużycie klocka po raz pierwszy na zeszłorocznych targach Końcowe wnioski były jednoznaczne: nowe na dekoracyjnych aluminiowych felgach. w tradycyjnych okładzinach przekroczenie i brak hałaśliwych wibracji. Automechanika we Frankfurcie nad Me okładziny cierne są pod każdym względem Poza tym działają ciszej, chronią środo temperatury 150°C wyraźnie przyspiesza nem. W tym roku w marcu stały się głów lepsze od dotychczas stosowanych. Od wisko naturalne przed nietoksycznym procesy erozyjne, o tyle klocki ceramiczne Polecać więc czy nie? nym tematem międzynarodowej konferen powiedź na postawione w tytule pytanie nie wprawdzie, lecz uciążliwym zapyleniem nawet powyżej 200°C nie powodują emi To prawda, że większość technicznych nikiem jest tu zadowolenie klienta. Klient cji zorganizowanej dla specjalistycznych jest już jednak tak prosta, gdyż klient szyb i wbrew pozorom obniżają ogólne koszty sji widocznych zanieczyszczeń. cech klocków ceramicznych przynosi fi zadowolony z ceramicznych klocków ATE mediów przez ich producenta. Przedsta ko doceni ich zalety, lecz z punktu widzenia eksploatacji pojazdu. Jest to zasługą nie tylko samej masy nansowe korzyści i mniej wymierne sa będzie rzadziej zlecał ich wymianę, ale wione w jej trakcie zalety tego nowego roz samochodowego warsztatu lub serwisu ra Klient za wymienione klocki zapła ceramicznej, lecz także zbrojącej ją we tysfakcje raczej klientowi niż obsługujące chętniej też korzystał z innych oferowa wiązania technologicznego każdy z uczest chunek korzyści trochę się komplikuje. ci drożej, a warsztat tym samym uzyska wnątrz specjalnej włókniny, która w trak mu go warsztatowi. Ten prosty rachunek nych mu usług. Klienta niezadowolonego wyższą handlową marżę, ale nie ma istot cie wytwarza zakłóca jednak fakt istnienia konkurencji z jakości sprzedawanych mu produktów nego powodu, by więcej policzyć sobie za cienką powłokę ochronną zarówno na na usługowym rynku. Decydującym czyn traci się na długo. nieznacznego ścierania Dwudniowa konferencja firmy Conti nental poświęcona była w znacznej części klockom ceramicznym ATE n samą usługę. Ceramiczne klocki ATE nie wymagają żadnych przeróbek samochodu przed ich montażem. Po prostu wstawia się je zamiast dotychczas używanych. Rzecz w tym jednak, iż od tego momentu ponowne wymiany okładzin potrzebne już będą znacznie rzadziej. To samo dotyczy tarcz hamulcowych, które we współpracy z ceramicznymi klockami stają się o wiele mniej podatne na ścierne zużycie, korozję (także tę powodowaną przez chemiczne środki zimowego utrzymania dróg) i ter miczne deformacje powodujące ich po przeczne bicie. Techniczne sekrety i lśniące, ponieważ ceramiczne klocki hamulcowe ATE w porównaniu z trady nemu zużyciu, czyli trudniej zamieniają się w drobne cząsteczki pyłu. Dotyczy to Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fot. ATE cyjnymi znacznie wolniej ulegają ścier Fot. ATE, archiwum Felgi samochodu długo pozostają czyste Autonaprawa | Kwiecień 2011 10 | MOTORYZACJA DZIŚ MOTORYZACJA DZIŚ | 11 Targi GasShow 2011 W stronę CNG? tym zagranicznym konkurentom atrakcyjnością swych propozycji, interesujących szczególnie dla potencjalnych partnerów ze wschodniej Europy. Wystawiane systemy i ich komponen- Gaz w pojazdach użytkowych? Nie ma sprawy! Gorzej z silnikami wy korzystującymi ten rodzaj paliwa… Sprężony gaz ziemny ma szanse stać się w przyszłości podstawowym paliwem dla motoryzacji sowy przegląd współczesnych i przyszłych walna z benzyną i olejem napędowym dwie 33 placówki publicznej dystrybucji do samochodów osobowych i ewentual- rozwiązań w dziedzinie gazowego zasila- oraz wysoka z natury liczba oktanowa. gazu ziemnego plus 14 wewnętrznych, nie do nielicznych dostawczych wyposa- nia pojazdów drogowych. Sterowane kom- W układach zasilania CNG łatwo też wy- należących do miejskich przedsiębiorstw żonych w silniki z zapłonem iskrowym. puterowo sekwencyjne układy wtrysku korzystać dotychczasowe doświadczenia komunikacyjnych, i stan ten pozostaje od Nie ma natomiast, co targowa ekspozycja LPG to już obecnie standard w tej dzie- związane z rozwojem systemów LPG, ale lat niezmienny, a nawet trzy takie stacje wyraźnie dzinie. Coraz poważniej konkurują z nimi droga do upowszechnienia gazu ziemnego zostały ostatnio zlikwidowane. Brak in- technicznie koncepcji gazowego napędu najnowocześniejsze instalacje wtryskujące w motoryzacji wydaje się ciągle daleka i to frastruktury, a więc podaży, skutkuje bra- ciężkich pojazdów użytkowych. Można ten gaz w postaci płynnej. Tak wyposa- z różnych powodów. kiem popytu. Tuż obok obiektów Expo XXI więc kupić profesjonalnie wykonane ga- ty trzeba uznać za interesujące nie tylko z handlowego punktu widzenia, ponieważ Jedna z nielicznych w Polsce stacji tankowania gazu ziemnego obsługująca głównie warszawskie firmowe floty GasShow 2011 to równocześnie komplek- W Warszawie odbyły się dwudniowe Międzynarodowe Targi GasShow 2011 poświęcone gazowym napędom pojazdów. Impreza specjalistyczna, więc niezbyt wielka, ale pod każdym względem rozwojowa potwierdziła, dopracowanych żone samochody nie różnią się już pod Nie ma, zwłaszcza w Polsce, odpo- mieści się nowoczesna stacja gazu ziem- zowe zbiorniki o dużych pojemnościach, względem osiągów i komfortu użytkowa- wiedniej sieci dystrybucji. Nie przypad- nego, lecz obsługuje niemal wyłącz- wyrafinowane systemy filtracji i redukcji nia od zasilanych benzyną. kiem więc na GasShow 2011 można nie „zgazyfikowane” floty warszawskich ciśnienia czerpanego z nich gazu, lecz Przyszłość jednak należy niewątpliwie było obejrzeć różne technicznie dojrzałe firm, co sprawia, iż w dni powszednie same urządzenia do zasilania ciężkich do sprężonego gazu ziemnego, czyli CNG. silniki przystosowane do spalania gazu tankuje tu średnio po sto samochodów, gazowych silników nie wyszły jeszcze ze Generalnie przemawia za tym znacznie ziemnego oraz podzespoły tych systemów a w weekendy pod dystrybutorami jest stadium większa, w porównaniu z ropą naftową, i równocześnie żadnych propozycji dla za- całkiem pusto. rozwiązań zastępczych (różne propozycje dostępność światowych zasobów tego su- opatrujących je stacji paliwowych. Mamy Systemy zasilania LPG i CNG mają rowca (LPG uzyskiwany jest głównie w ra- w kraju „sieć” dystrybucyjną liczącą zale- obecnie zakres zastosowań ograniczony nieśmiałych eksperymentów, typu diesel z częściowym spalaniem gazu) lub półamatorskich. n fineriach naftowych), bardzo proste technologie przetwarzania na motoryzacyjne paliwo, wartość energetyczna porówny- Rozwinięcie prędkości od 0 do 100 km może zająć tylko kilka sekund. Bez części marki Textar wyhamowanie ze 100 do 0 km może zabrać całe życie. Choć wszystkie stoiska pomieściły się bez trudu w jednej tylko hali warszawskie- Nowoczesne pojazdy osiągają prędkość 100 km/h w kilka sekund, ale wykorzystując taką moc i zatrzymując pojazd przy tak dużej szybkości, potrzeba ogromnej siły hamowania. Dlatego Textar koncentruje się na rozwoju hamulców tarczowych od prawie wieku i czas ten uważamy za dobrze wykorzystany. Ponadto, każda nowa okładzina hamulcowa jest efektem ponad 36-miesięcznych badań i tysięcy godzin rygorystycznych testów, aby zapewnić wykonanie według najwyższych standardów. Dlatego hamując przy najwyższych prędkościach nie trać ani sekundy. Montuj Textar! go centrum wystawienniczego Expo XXI, było ich jednak zdecydowanie więcej niż przed rokiem, a poza tym zaprezentowano na nich oferty bardziej renomowanych światowych i krajowych firm. Nie zabrakło wśród nich takich liderów globalnego rynku napędów gazowych, jak: Landi Renzo, Lovato, MED, Vialle i Tartarini. Turcję, czyli kraj o rekordowej obecnie w Europie liczbie samochodów gazowych, reprezento- się nawet producenci z Australii i Korei Południowej. Polskie przedsiębiorstwa dominowały liczebnie, nie ustępując przy Obecność światowego lidera gazowych systemów zasilających nobi lituje coraz popularniejszą warszawską imprezę Fot. archiwum – ERC, Litwę – Euro Gas Service. Pojawili Fot. archiwum wały firmy: Tugra Makina i Atiker, Niemcy Textar is a registered trademark of TMD Friction. RZ_TexAZ_Tacho_185x86_POL_050710.indd 1 Autonaprawa | Kwiecień 2011 www.textar.com 05.07.2010 10:55:30 Uhr Autonaprawa | Kwiecień 2011 12 | PRAKTYKA WARSZTATOWA | LAKIERNICTWO LAKIERNICTWO | PRAKTYKA WARSZTATOWA | 13 Lakiernictwo renowacyjne (cz. III) Najnowsze systemy lakiernicze Marek Lemiszewski Technik lakiernik – szkoleniowiec Multichem Aktualna oferta systemów lakierniczych: http://www.e-autonaprawa.pl/oferty/26/mieszalnikowe-systemy-lakiernicze.html Optymalne wykorzystanie systemu Sukces usługowej lakierni tworzą: technologia, wyposażenie i kwalifikacje personelu, więc Multichem dostarcza nieniem jest „koło kolorów”, które wspo- należy tam dbać o czystość i higienę klientom kompletne systemy wraz z cer- maga proces korygowania kolorystyki. pracy. Dobrze, gdy system mieszalniczy tyfikowanymi szkoleniami teoretycznymi i praktycznymi. Najnowszym oferowanym przez nas systemem lakierniczym jest W pomieszczeniu, w którym instalo- instalowany jest w lakierni wyposażonej wana jest mieszalnia, temperatura po- w nowoczesną kabinę z wymianą powie- winna wynosić od 5 do 30°C. Oczywiście trza powyżej 24 000 m3/h oraz instalację Aqualine marki Profix, przeznaczony do renowacji giaguaro_AD News_A4.pdf 8-02-2011 9:51:15 i całkowitej wymiany powłok lakierniczych w pojazdach użytkowych. Jego zasadniczą część stanowi wodorozcieńczalny lakier bazowy. Tego rodzaju materiały powoli zastępują nawierzchniowe systemy konwencjonalne. Pozostałe produkty używane do napraw, czyli zmywacze, szpachlówki, grunty, podkłady wypełniające, lakiery bezbarwne HS/ UHS, w zdecydowanej większości, i już od dawna, spełniają wymagania dotyczące emisji lotnych związków organicznych (LZO/VOC). Zasady stosowania Wspomniany system charakteryzuje się wysoką siłą krycia oraz dużą wydajnością. Daje możliwość uzyskania powłoki wymiana powłoki. barwnej lub powłoki z efektami optycz- Zastąpienie gotowych lakierów systemami pozwalającymi bazowe (solidy, srebra, perły i pigmenty ich kolory i odcienie stosownie do kon- xyrallic). Nie ma potrzeby stosowania kretnych potrzeb stanowiło rewolucyjny maszyny mieszalniczej, gdyż komponen- zwrot w rozwoju lakierniczych technolo- ty gotowe są do użycia już po kilkukrot- gii naprawczych. Jednak po rozwiązaniu nym wstrząśnięciu. Perfekcyjny dobór kolorów wynika nie techniczne, ekonomiczne i ekologiczne. tylko z wysokiej jakości produktów, lecz W efekcie ich sukcesywnego przezwycię- także z szerokiego wachlarza receptur żania powstawały kolejne generacje sys- kolorów zawartych w programie receptu- temów lakierniczych, najpierw konwen- rowym Profix. Użytkownik może zainstalować ten program w swoim komputerze ich wystąpienia) większe uszkodzenia, do cjonalnych, potem wodorozcieńczalnych. ła się po dłuższym okresie użytkowania których pokrycia fabryczny zapas okazy- Każdej towarzyszyły określone wymagania odcienie nadwozia i materiału napraw- wał się za mały. technologiczne, wpływające bezpośrednio czego różniły się już wyraźnie na sku- W obu tych wypadkach podejmowano tek nieuchronnego płowienia wszelkich w lakierniach mniej lub bardziej udane O prezentację najnowszych osiągnięć lakierów poddawanych długotrwałemu próby doboru odcienia poprzez mieszanie w zakresie systemów lakierniczych po- działaniu światła słonecznego. Podobny lakierów o różnych kolorach, jednak jedy- prosiliśmy, jak zwykle w tym cyklu, fir- problem stanowiły (niezależnie od czasu nym skutecznym, choć bardzo kosztow- mowych ekspertów. na wyposażenie lakierniczych warsztatów. Fot. Multichem, Arpol Toruń starych problemów pojawiły się nowe: Jeśli jednak potrzeba ich użycia pojawia- Autonaprawa | Kwiecień 2011 nymi. Służą do tego 64 komponenty komponować Fot. 3M Jeszcze kilkadziesiąt lat temu lakiery samochodowe dostarczane były do renowacyjnych lakierni w puszkach jako produkty o ustalonym już kolorze i odcieniu, gotowe do aplikacji po odpowiednim rozcieńczeniu. Obowiązkowym wyposażeniem nowych pojazdów były niewielkie pojemniki z oryginalnym lakierem przeznaczone do napraw drobnych uszkodzeń lakierniczej powłoki, czyli tzw. zaprawek nym, rozwiązaniem była tylko całkowita lub też korzystać z wersji internetowej dostępnej online. Wyposażenie systemu stanowią wzorniki kolorów (regularnie aktualizowane) oraz waga, która w połączeniu z programem recepturowym jest niezbędna do przygotowania gotowej mieszanki lakieru. Uzupeł- Autonaprawa | Kwiecień 2011 14 | PRAKTYKA WARSZTATOWA | LAKIERNICTWO LAKIERNICTWO | PRAKTYKA WARSZTATOWA | bazo- Należy zaznaczyć, że podstawowym sób aplikowania materiału, bez możliwo- wych Mipa WBC także pozostałe pro- warunkiem zgodności odcienia jest prze- równomiernego ści stosowania własnych technik, tricków dukty Mipa, jak lakiery bezbarwne HS, strzeganie odpowiedniej techniki apli- aluminium należy przy zredukowanym Zabezpieczony pojazd lub jego elemen- Dodatkowe korzyści zapewnia jeden spo- ty trafiają do kabiny, gdzie odbywa się proces lakierowania i suszenia. Oprócz wodnych lakierów nie pełnej siły krycia. W celu uzyskania rozłożenia pigmentów Uwaga! W tym pomieszczeniu nie na- i sztuczek. Jednakowy sposób aplikacji to np. Mipa CC4 lub CS85, a także podkła- kacji. W przypadku wodnych lakierów ciśnieniu (1 bar) na całkowicie odpa- leży wykonywać innych prac. Filtry po- jednocześnie klucz do sukcesu w postaci dy, np. Mipa 4+1 Acrylfiller HS lub na bazowych Mipa pierwszy natrysk nanosi rowaną drugą warstwę nanosić trzecią wietrza trzeba wymieniać według zaleceń zgodności odcienia z wzornikiem kolo- bazie wodnej Mipa WBS EP Grundierfil- się niezbyt grubo i niezbyt mokro. Tym cieniutką z zastosowaniem tzw. techniki producenta kabiny, a jej ściany powinny rów Mipa Color-System II. Oszczędność ler, gwarantują zgodność z przepisami, samym, szybciej przebiega odparowanie kropelek. Przy zredukowanym ciśnieniu być zabezpieczone „pyłochłonem”, czyli materiałowa w porównaniu z konwen- a tym samym – dbałość o efektywną wody z lakieru i zagwarantowane jest natrysku lakier bazowy nanosi się, zacho- środkiem zapobiegającym przywieraniu cjonalnymi lakierami bazowymi wynosi ochronę środowiska. równomierne rozłożenie cząsteczek pig- wując większy odstęp od lakierowanego cząstek rozpylonego lakieru. minimum 25%. Perfekcyjnie przygotowane podłoże pod mentów aluminium. Drugi natrysk na- obiektu. Tym samym zniwelowane zosta- Po zakończeniu prac w kabinie dalsze Pojemniki 0,5- i 1-litrowe zostały do- lakiery bazowe wodne to standard dotyczą kłada się równomiernie mokro. Należy ją ewentualne nierówności w rozlewaniu pneumatyczną, która zapewniłaby odpo- czynności lakiernicze, takie jak polerowa- stosowane do stopnia zużycia danego cy wszystkich tego rodzaju systemów do- uważać na ciśnienie natrysku (2 bary) oraz niewielkie chmurki przy zachowaniu wiednią dla posiadanego sprzętu wydaj- nie i mycie całej naprawionej powłoki, wy- miksu bazowego, co spowodowało zmini- stępnych na rynku. Z uwagi na cienką oraz ilość natryskiwanego materiału, aby odcienia. Należy pamiętać, że zbyt silne ność i czystość dostarczanego sprężonego konywane są na innym, przeznaczonym malizowanie zapasu magazynowego. warstwę aplikowanego lakieru wodnego zapobiec tworzeniu się tzw. „chmurek”. i suche cieniowanie może znacznie roz powietrza. Ponadto warto zadbać o wygo- do tego stanowisku. (ok. 20 mikronów) ważne jest, aby podłoże Z reguły drugi natrysk powoduje uzyska- jaśnić odcień. spodarowanie strefy przygotowawczej. Po pomyślnie zakończonym procesie Proces technologiczny przygotowane było szczególnie starannie. naprawy auto trafia na kolejne stanowisko Wyszukiwanie receptur i odnajdywanie Idealnym podkładem o szerokim spektrum bazy wodnej można stosować dysze Ven- w celu ponownego montażu zdemonto- odcieni odbywa się poprzez znane na- zastosowań jest Mipa 4+1 Acrylfiller HS. turiego oraz promienniki IR (podczerwieni). wanych wcześniej elementów i do osta- rzędzia i komputerowy bank receptur Mi- Posiada on bardzo dużą siłę wypełnienia Pistolety lakiernicze HVLP mogą być tecznego czyszczenia. Na koniec, osoba pamix4Win. Aplikacja lakieru Mipa WBC i gładkość powierzchni lakieru bazowego. stosowane nie tylko do materiałów pod- upoważniona ocenia wykonaną naprawę może odbywać się w dotychczas używa- Wysoka zawartość ciał stałych redukuje kładowych, lecz również do lakierów przed wydaniem samochodu klientowi. nych kabinach lakierniczych z zastosowa- liczbę natrysków, a szlifowanie powierzchni wierzchnich. Podczas mycia sprzętu do niem znanych pistoletów lakierniczych, wymaga nieznacznego nakładu pracy. aplikacji lakierów wodorozcieńczalnych np. Sata 3000 HVLP z dyszą WBS. Po- Dla przyspieszenia odparowywania mimo wyższych wymagań dotyczących Technika cieniowania ki. Należy także dbać o środowisko, utyli- Paweł Wąs czasu schnięcia, możliwe jest zredukowa- Obecnie zując odpady lakierów. Doradca techniczny nie czasu obróbki dzięki stosowaniu dysz (zwłaszcza samochodów osobowych) sto- Pro-West Venturiego (7 minut) i / lub przyspiesza- suje się najczęściej metodę cieniowania, Przebieg naprawy cza schnięcia Mipa WBC. Pokrycie lakieru mającą na celu wyeliminowanie różnicy Załączone zdjęcia przedstawiają właściwy Mipa WBC lakierem bezbarwnym w jako- odcienia między sąsiadującymi elemen- należy zaopatrzyć się w odpowiednie myj- podczas napraw Systemy wodorozcieńczalne drugiej generacji ści HS np. Mipa CC4 lub CS85 zapewnia tami. Każda z obecnych na rynku marek powłokę odporną na zmienne warunki lakierniczych ma określone środki ułatwia- blacharskie i punkt demontażu. Środkiem System Mipa WBC (water basis coating pogodowe. jące przeprowadzenie cieniowania. Są to prowadzi droga komunikacyjna do stref – wodorozcieńczalny lakier bazowy) służy najczęściej specjalne rozcieńczalniki lub lakierniczych zlokalizowanych po obu jej do całościowego i częściowego lakierowa- żywice, stosowane według zaleceń po- stronach. nia samochodów osobowych, motocykli szczególnych producentów. Proces naprawczy powinien odbywać i pojazdów użytkowych. Rozcieńczalnik do zaprawek (np. Mipa się według ustalonych wcześniej reguł. Wskaźnik VOC (zawartość lotnych 2K Löser) ma na celu płynne połączenie Po wstępnym umyciu naprawiany pojazd związków organicznych) wynosi dla mate- nowej powłoki naprawczej z otaczającą jest wprowadzany najpierw na stanowi- riałów wchodzących w skład tego systemu ją starą. Dodatek ten stosuje się w trak- sko blacharskie, gdzie wykonywana jest znacznie poniżej 420 g/litr, co dowodzi, iż cie nakładania ostatniej warstwy lakieru naprawa według przyjętego zlecenia. Pra- są one całkowicie przyjazne dla środowi- bezbarwnego lub akrylowego, poprzez ce blacharskie nie powinny powodować ska naturalnego. Wszystkie pigmenty nie dodanie go do reszty materiału w kubku rozszerzenia pierwotnie wyznaczonego zawierają ołowiu i chromianów. i wykonanie natrysku. Możliwa jest także obszaru naprawy poprzez wtórne uszko- Miksy Mipa WBC nie wymagają stoso- dzenia powłoki utrzymanej dotychczas wania mieszalnika, ponieważ bazują na System lakierów wodnych Mipa WBC w dobrym stanie. technologii żelowej. Krótkie wstrząśnięcie składa się z: 39 miksów bazowych, 15 W przypadku cieniowania trudnych, pojemnika wystarcza, by przygotować miksów efektowych, 6 miksów kryształo- wodorozcieńczalnych bazowych odcieni miks do dozowania. wych, 2 miksów transparentnych. Uzu- metalicznych stosowane są specjalne do- z technologią producenta materiałów la- Druga generacja lakierów wodnych dotychczasowe pełniają go następujące dodatki: Mipa Baseblend (dodatek do cieniowania), Mipa kierniczych. Wykwalifikowany lakiernik Mipa określa obszar naprawy i jej metody, czyli problemy i niedociągnięcia pierwszej. WBS np. cieniowanie, liczbę warstw powłoki Powierzchnie lakierowane w technologii Mipa WBS Beschleuniger (przyspieszacz i, co bardzo ważne, dobiera właściwy odcień wodnej Mipa WBC spełniają wszystkie schnięcia), Mipa WBS Pistolenreiniger (do lakieru, wykonując próbkę natryskową. wymagania profesjonalnych lakierników. mycia pistoletów). Autonaprawa | Kwiecień 2011 wyeliminowała aplikacja czystego rozcieńczalnika na sty- Retarder (opóźniacz schnięcia), ku starej i nowej powłoki. Fot. Arpol Toruń, Pro-West Następnie pojazd jest przygotowywany do lakierowania w ścisłej zgodności pojazdów gicznego ciągu znajdują się stanowiska układ warsztatu. Na początku technolo- 15 datki (np. Mipa WBC Baseblend), gotowe do natrysku, aplikowane przed właściwym odcieniem bazowym. Działanie to umożliwia łatwe rozprowadzanie lakieru i zapobiega powstawaniu cieni na łączeniach materiałów. Autonaprawa | Kwiecień 2011 16 | PRAKTYKA WARSZTATOWA | LAKIERNICTWO Ostatni etap pracy to aplikacja lakieru Nowy wodorozcieńczalny lakier bazo- bezbarwnego HS, np. Mipa CC6 lub CS85, wy Permahyd Hi-TEC 480 może w peł- nanoszonego po 20 minutach. Istotne jest ni sprostać trendom panującym obecnie w tym wypadku nanoszenie cienkiej, kon- w przemyśle motoryzacyjnym i w lakierni- trolnej pierwszej warstwy i drugiej pełnej, czych usługach naprawczych. Wprowadza zamykającej powłokę. Zachowanie takiej bowiem nowoczesne metody wyszukiwa- techniki daje gwarancję uniknięcia wspo- nia odcieni oparte na zasadzie cyfrowego mnianych problemów. zarządzania kolorami. Elektroniczny spek- Profesjonalne wsparcie, szeroka oferta trofotometr ColorDialog spectro, program komputerowy do wyszukiwania receptur CRplus, inteligentny system ważenia ColorTint i wyszukiwanie receptur w InterneAndrzej Ziółkowski cie są optymalnie dostosowane do nowych Product manager pigmentów. Spies Hecker ka podczerwieni. Działa on tylko na wy- Nowy system Spies Hecker brany, stosunkowo niewielki obszar i rady- Spies Hecker opracowuje optymalne roz- kalnie przyspiesza proces jego suszenia. wiązania, praktycznie ułatwiające pracę Tomasz Trawiński warsztatów lakierniczych. Ich celem jest Kierownik Produktu stują promieniowanie podczerwone, o tyle większa wydajność lakierowania renowa- STS-Berg tylko niektóre z nich wykorzystują pro- cyjnego i zgodność z wymogami ochrony O ile wszystkie promienniki wykorzy- mieniowanie podczerwone z jego zakresu Warsztatowe promienniki podczerwieni krótkofalowego. Podstawowa różnica mię- duktów towarzyszy kompetentne doradz- Przy malowaniu całego samochodu lub fal (długie, średnie i krótkie) polega na two i starannie dobierane programy szko- większej jego części najlepiej jest wysu- różnej głębokości ich przenikania przez leń, co w sumie sprawia, iż z technologii szyć jego świeżą powłokę w kabinie la- warstwy lakiernicze nałożone podczas na- Spies Hecker korzystają obecnie warsztaty kierniczej. Jednak naprawy o tak dużym prawy. lakiernicze w ponad 60 krajach świata. zakresie należą już dziś do rzadkości. środowiska. Wysokowartościowym systemom pro- W tym roku firma ta oferuje warsztatom lakierniczym nowy lakier wodorozcieńczal- dzy działaniem poszczególnych długości Lampy stosowane w promiennikach Obecnie większość napraw blacharsko- hiszpańskiej firmy Infra Quick wysyłają lakierniczych ogranicza się do pojedyn- właśnie podczerwień o falach krótkich. czych części samochodu (drzwi, błotnik, Dociera ono do metalowego podłoża, maska). Badania statystyczne wykazują, przenikając warstwy szpachli, podkładu że w około 80% przypadków naprawia się czy lakieru bezbarwnego. Dzięki temu jeden, najwyżej dwa elementy. Przy tego proces suszenia zaczyna się od najgłębiej rodzaju naprawach suszenie świeżo poło- położonych partii suszonej powłoki i prze- żonej powłoki w kabinie lakierniczej jest biega znacznie równomierniej w całej ob- bardzo nieekonomiczne i powoduje duże jętości warstwy. Zapewnia to równomierne zużycie energii w stosunku do wielkości odparowanie rozpuszczalnika, znakomi- suszonej powierzchni. Ze względu na cie zmniejszając ryzyko jego zamknięcia swoje właściwości promieniowanie pod- w powłoce. Taki sposób ogrzewania prak- czerwone znakomicie nadaje się do ogrze- tycznie eliminuje więc wady lakiernicze wania różnych przedmiotów, a co za tym wywoływane tym efektem i jednocześnie idzie – do ich suszenia. przyspiesza utwardzenie poszczególnych ny o nazwie Permahyd Hi-TEC 480. Jest Najrozsądniejszym więc rozwiązaniem to rozwinięcie skutecznej i wypróbowanej jest w takim przypadku użycie promienni- produktów użytych w całym naprawczym cyklu lakierniczym. n Chcesz utrzymać jakość OE, a nawet ją przewyższyć? Instaluj paski Micro-V® XF i napinacze DriveAlign® firmy Gates koncepcji wodorozcieńczalnego lakieru w nowym produkcie nowoczesna, przyja- Przybliżone czasy schnięcia przykładowych materiałów lakierniczych zna w użyciu technologia hybrydowa łączy korzystne właściwości różnych żywic. Za- Szpachla pewnia to ich łatwą aplikację i wysoką niezawodność procesu lakierowania. Nowy system pigmentów jest wprowadzany na rynek w ścisłej współpracy z klientami. Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fale krótkie podczerwieni Kabina lakiernicza Suszenie niewymuszone 6-7 minut 10-20 minut około 30-60 minut Podkład 10-15 minut 30-45 minut około 240 minut Lakier akrylowy 15-20 minut 30-45 minut około 240 minut Lakier bezbarwny 15-20 minut 30-45 minut około 240 minut Fot. Spies Hecker, STS-Berg bazowego Permahyd 280. Zastosowana Każdy układ napędu paska pomocniczego wymaga stosowania produktów najwyższej jakości. Paski Micro-V® XF i napinacze DriveAlign® firmy Gates zaprojektowano, aby spełniały lub przewyższały wymogi stawiane częściom dostarczanym na pierwszy montaż. Elementy układu napędu paska pomocniczego firmy Gates zapewniają kompleksowe pokrycie zastosowań parku samochodowego oraz gwarantują doskonałe dopasowanie podczas wymiany. Nie zadowalaj się produktami gorszej jakości niż jakość części OE. Montuj produkty Gates. www.gates.com/europe - www.gatesautocat.com - [email protected] Gala Mistrzów Warsztatu 2011 UROCZYSTY FINISZ I POWAŻNE ROZMOWY W sobotę na prawie 30 stoiskach konsultacyjno-informacyjnych wymienionych firm oraz wielu własnych projektów Inter Cars SA (m.in. Moto integrator.pl, IC Premia, off-road, tuning, usługi blacharsko-lakiernicze) można będzie prowadzić indywidualne, profesjonalne rozmowy. Te właśnie kameralne spotkania cieszyły się, jak widać na załączonych archiwalnych fotografiach, wielkim powodzeniem w trakcie poprzednich edycji promocyjnych konkursów Inter Cars. 24 kwietnia br. kończy się wielka promocja zorganizowana przez Inter Cars SA. Tylko do tego czasu można, kupując produkty z oferty IC, zdobywać specjalne punkty, by znaleźć się wśród 500 najlepszych uczestników tej akcji zaproszonych na galowe spotkanie w Mikołajkach w dniach 13-15 maja. NGK, CONTITECH, FEDERAL MOGUL, DELPHI, ATE, LUK, SACHS, KYB, KNECHT, VALEO. To właśnie ich produkty należy kupować, aby uzyskać najwyższą premię punktową. Dla każdego z tych dostawców stworzone zostały dwa oddzielne rankingi: wartości zakupów i jej wzrostu, a zarówno w jednym, jak i w drugim można zdobyć nawet 500 punktów! Niedzielne śniadanie zakończy wspólny program trzydniowego spotkania. Jego uczestnicy zapewne skorzystają z okazji, by przed powrotem do domu nacieszyć się jeszcze piękną, miejmy nadzieję, mazurską wiosną… Partnerzy „Gali Mistrzów Warsztatu” Już za dwa miesiące możesz mieć samochód! Więcej informacji na stronie: www.intercars.com.pl oraz w sieci sprzedaży Inter Cars SA Tylko w Inter Cars SA zdarzają się takie promocje! Kupując produkty z oferty Inter Cars SA masz szansę wygrać jeden z pięciu samochodów marki Skoda oraz zaproszenie na Galę Mistrzów Warsztatu. Fot. A. Mędzrecki – Inter Cars SA Pierwszy, piątkowy wieczór imprezy wypełni otwarta debata z udziałem wszystkich zaproszonych gości, w trakcie której na ich spontaniczne pytania, uwagi i wnioski odpowiadać będą przedstawiciele zarządu i dostawców Inter Cars SA. Partnerami tegorocznej akcji promocyjnej są renomowani dostawcy części zamiennych: BOSCH, CASTROL, TRW, EVR, FILTRON, SKF, Wieczorem w sobotę atrakcją galowej kolacji będą występy Cezarego Pazury i zespołu De Mono. Wtedy też nastąpi ogłoszenie wyników promocyjnego konkursu i wręczenie nagród! Pierwszy spośród zwycięzców zdobędzie samochód Škoda RS, a czterej kolejni Škody Roomster! Autonaprawa | Kwiecień 2011 Ogólne zasady promocji: W okresie od 14.02 do 23.04.br. kupując produkty z oferty IC* klienci zbierają specjalne punkty. Dodatkowe punkty klienci mogą zdobyć wybierając produkty pochodzące od następujących dostawców: BOSCH, CASTROL, TRW, EVR, FILTRON, SKF, NGK, CONTITECH, FEDERAL MOGUL, DELPHI, ATE, LUK, SACHS, KYB, KNECHT, VALEO Największa ilość zebranych punktów gwarantuje super nagrodę: Skodę Octavię RS! Zdobywcy następnych czterech miejsc odjadą Skodami Roomster! Kolejni w punktacji otrzymają zaproszenie na prestiżową Galę Mistrzów Warsztatu. Szczegóły promocji na www.intercars.com.pl w zakładce: „Wydarzenia”. *Promocja nie dotyczy produktów z zakresu opon i narzędzi oraz urządzeń warsztatowych. 20 | WYPOSAŻENIE WARSTATU | NARZĘDZIA Ergonomia narzędzi ręcznych miczne narzędzia są łatwe w użyciu, po- Marcin Konieczny zwalają na precyzyjne, skuteczne i przede Dyrektor sprzedaży/zakupu SEBA – wyłączny dystrybutor Kamasa Tools w Polsce wszystkim bezpieczne wykonanie pracy, Obecnie wytwarzane narzędzia ręczne różnią się od swoich dawnych odpowiedników wykorzystaniem zasad ergonomii w procesie ich projektowania, czyli też wyższym komfortem wykonywanej pracy zmniejszają nacisk rękojeści na wewnętrzną powierzchnię dłoni, a jednocześnie redukują napięcie mięśni i sprzyjają zachowywaniu właściwej pozycji całego ciała w czasie wykonywania pracy. Ergonomiczne narzędzia ręczne powinny być tworzone w oparciu o dogłębną analizę warunków ich wykorzystywania, oczekiwań dotyczących wszystkich parametrów roboczych, bezpieczeństwa, Zastosowanie zasad ergonomii pozwala nego rodzaju napraw pojazdów. W posłu- komfortu, trwałości i tym podobnych na maksymalne dostosowanie narzędzi do giwaniu się prostym na pozór, ręcznym czynników. Zanim trafią do użytkowników, potrzeb osób z nich korzystających. Wpro- przyrządem mechanicznym uczestniczą muszą być poddawane wszechstronnym wadzenie tych nowoczesnych rozwiązań aż 42 różne ludzkie mięśnie. Niewłaści- i bardzo szczegółowym testom, przepro- zostało wymuszone z jednej strony przez we zaprojektowanie sposobu działania wadzanym w rzeczywistych warunkach rozwój norm prawnych dotyczących bez- lub kształtu rękojeści takiego sprzętu roboczych. pieczeństwa i higieny pracy, a z drugiej – powoduje niepotrzebny wzrost napięcia Ludzkie ręce są stworzone do wyko- przez rosnące wymagania użytkowników niektórych mięśni przy niedostatecznym nywania różnego typu czynności, takich w zakresie wygody pracy, wpływającej wykorzystaniu pozostałych. W takich sy- jak trzymanie, ściskanie czy chwytanie. bezpośrednio na jej wydajność. W prak- tuacjach pracownik odczuwa nadmierne W trakcie pracy można je łatwo uszko- tyce wytwórców narzędzi uwzględnienie i przyspieszone zmęczenie pracą albo na- dzić. Dzięki uwzględnieniu zasad ergo- zasad ergonomii oznacza udoskonalenie wet dotkliwy ból. nomii w procesie tworzenia narzędzi, ich konstrukcji zarówno pod względem Narzędzia ręczne wykonane zgodnie w coraz większym stopniu można zmniej- efektywności działania, jak i bezpieczeń- z zasadami ergonomii pozwalają na ideal- szyć wysiłek fizyczny użytkowników, przy stwa i komfortu pracy. ne wręcz dopasowanie rękojeści do dłoni jednoczesnym zapewnieniu szybszego, W motoryzacyjnych warsztatach usłu- operatora oraz funkcjonalne wykorzystanie łatwiejszego i bardziej precyzyjnego wy- gowych narzędzia ręczne są powszechnie w trakcie pracy wszystkich uczestniczą- konywania pracy. Szczegółowe przykłady wykorzystywane przy wykonywaniu róż- cych w niej mięśni. Dzięki temu ergono- na: http://kamasatools.com/pl n Bardzo długi klucz z grzechotką i teleskopowym uchwytem zmieniającym płynnie długość ramienia siły w zakresie od 490 do 770 mm Takie ukształtowanie uchwytu wkrętaka pozwala na precyzyjne prowadzenie narzędzia i uzyskanie maksymalnego momentu obrotowego Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fot. Kamasa Tools Za pomocą tych trzech kluczy (pośrodku) można obsługiwać dwanaście rozmiarów nakrętek od 8–19 mm. Każde oczko jest równocześnie ergonomiczną rękojeścią 22 | FORUM PROFESJONALISTÓW FORUM PROFESJONALISTÓW | Warsztatowe programy komputerowe dualnych wynagrodzeń za przepracowaną przeglądy, wymiany). Rezerwacja stano roboczogodzinę. Dzięki temu każde zada wisk warsztatowych wprowadza bezkolizyj nie jest automatycznie ewidencjonowane ną organizację pracy warsztatu z podziałem w dokumentacji naprawy i uwzględniane na poszczególne stanowiska robocze i okre przy naliczaniu płac. System na podsta śleniem z dużą dokładnością daty i godziny wie zgromadzonych danych tworzy zesta planowanych na nich czynności. wienia dotyczące prac wykonanych przy Instalacja i aktualizacje systemu Moto danym pojeździe, prac poszczególnych warsztat realizowane są na stacjach robo pracowników w dowolnych okresach lub czych klienta pracujących w środowisku zdjęcia danej części w formatach: jpg lub Zlecenia stanowią podstawę przyjęcia listy pojazdów, przy których wykonywane MS Windows. Wymagania sprzętowe są Bartosz Adamski gif, zostają one wyświetlone na zakładce pojazdu do naprawy i po wprowadzeniu były poszczególne czynności opisane we takie same, jak dla systemu operacyjne assistant) przeznaczonego specjalnie do Specjalista „zdjęcie”. do komputerowego rejestru stają się jej wspomnianym uprzednio „słowniku ope go Windows XP. Program jest nieustannie diagnostyki i naprawy nowoczesnych pełną dokumentacją. W systemie „Moto racji warsztatowych”. modyfikowany pod kątem wymagań sta systemów elektronicznych w pojazdach. ds. handlu Internetowa łączność z systemem i marketingu komputerowym dostawcy warsztat” wypełniony formularz otwarcia Na podobnej zasadzie prowadzona wianych przez branżę. Wszelkie sugestie Umożliwia przejście do kodów EOBD lub Marcos Bis pozwala ustalić (dane wyświetlające się zlecenia może być wydrukowany jako jest komputerowa ewidencja części i ma klientów są uwzględniane podczas przy bezpośrednio do danego komponentu w kolejnych kolumnach tabeli) takie cechy dokument przyjęcia pojazdu od klienta. teriałów nabywanych od dostawców, wy gotowywania kolejnych aktualizacji opro elektronicznego. Łatwe do zrozumienia Motowarsztat wybranego artykułu, jak: „cena detaliczna Opisany jest w nim zakres zleconych korzystywanych przy poszczególnych na gramowania. Dla klientów objętych opieką instrukcje poprowadzą dalej do dokładnej Dawno już kończył się okres, w którym po rabacie” – podana netto lub brutto, za prac oraz stan techniczny przyjmowane prawach, przez określonych pracowników serwisową aktualizacje są dostępne bez do diagnostyki z pomocą tysięcy standardo o wyborze warsztatu decydowały wyłącznie leżnie od opcji wybranej klawiaturą; marża go samochodu wraz z zauważonymi jego warsztatu i w dowolnych okresach jego datkowych opłat. Pozostali klienci również wych kodów P oraz szczegółowych sche koszty napraw. Dziś liczy się ogólny poziom w wymiarze procentowym i stan zapasów usterkami, brakami wyposażenia, stanem działalności. Przyjęcie towaru do warszta mają dostęp do nowszych wersji oprogra matów okablowania. usług zależny w znacznym stopniu od sto w magazynie (całkowity lub dostępny, czy licznika, paliwa itp. Dodatkowy wpis towego magazynu wiąże się z wprowadze mowania na atrakcyjnych warunkach. sowanych narzędzi informatycznych. li pomniejszony o rezerwacje). Nabywane potwierdza odbiór powierzonych części niem do systemu dokumentu „PZ”. Pozycje Wieloletnia współpraca z branżą mo artykuły mogą pochodzić od różnych do i materiałów. Jest to podstawa do szcze te można wprowadzać za pomocą klawia Adrian Błoński cyjne, smary i płyny, przypadki, rysunki, toryzacyjną pozwoliła nam na stworzenie stawców. Istnieje też możliwość nadania gółowego rozplanowania zadań personelu tury lub metodą importu danych z syste Dział techniczny regeneracja silnika, bezpieczniki, sterowa dla niej prostego w obsłudze oprogramo któremuś z nich statusu „dostawcy wiodą z uwzględnieniem rodzajów prac, czasu mu dostawcy. Nierozpoznane referencje są wsparcia warsztatów nie silnikiem, diagnostyka, lokalizacja złą wania. System ten uwzględnia najważ cego”, (np. jeśli u niego realizowana jest potrzebnego do ich wykonania i wykonu wtedy pokazywane i umieszczane w osob samochodowych cza EOBD, elementy elektroniczne ABS, niejsze potrzeby przedsiębiorstw tej branży większość zakupów warsztatu), co ozna jących je osób. nym pliku o nazwie „niezaimportowane”. Moto-Profil schematy okablowania klimatyzacji, po motoryzacyjnej, dzięki czemu umożliwia cza preferencję w prezentacji ofert. W ze Dotyczy to np. artykułów, które nie mają interaktywne prowadzenie: bazy danych stawieniach podawane są także numery swoich kartotek na magazynowej liście. produktów wykorzystywanych przy na części oryginalnej „OE”. Ich podświetlenie Pobranie towaru z magazynu odbywa Jest to narzędzie informatyczne przydat Do instalacji programu niezbędny jest: prawach, kartoteki klientów i ich pojaz kolorem żółtym oznacza dostępność za się na podstawie wprowadzonego do sys ne w codziennych diagnostycznych i na komputer klasy PC, procesor Intel Celeron dów, gospodarki magazynowej, obsługi mienników, których listę można przywołać temu dokumentu „Wz”. Jego wystawie prawczych pracach warsztatów samocho 1 GHz; 512 MB RAM, 5GB wolnego miej zleceń i rozliczania zadań poszczególnych odpowiednią kombinacją klawiszy. nie nie ma wpływu na stan magazynowy dowych. Firma Moto-Profil udostępnia je sca na dysku twardym dla wersji offline, i jego wartość, lecz zmniejsza ilość arty swym klientom na płycie DVD i w wersji system operacyjny Windows XP/Vista/ kułów wyświetlanych przez system jako online. Windows7 i napęd DVD. konkretnego Program zawiera następujące standar dowe moduły: konserwacja, dane regula mocnicze układy elektroniczne. Moduły Moto-Serwis opcjonalne to: czasy napraw i organiser. pracowników. Wszystkie te funkcje są Bazy klientów i pojazdów mogą oprócz wzajemnie skorelowane, więc operacje standardowych danych adresowych za przeprowadzane w obrębie jednej z nich wierać informacje specjalne, istotne dla Zamknięcie zlecenia następuje tuż dostępne. Dopiero po automatycznym Moto-Serwis zawiera m.in.: schematy W Polsce program ten jest udostęp powodują odpowiednie zmiany w pozo dalszej współpracy, na przykład służące przed oddaniem pojazdu klientowi i po skojarzeniu tego wewnętrznego dokumen instalacji sterowania silnika, układu ABS, niany odpłatnie na 1 miesiąc lub na stałych, a także w samoczynnie genero klasyfikacji klientów według wysokości dokonaniu należnych rozliczeń. Na pod tu z wystawianą klientowi fakturą lub pa schematy nadwozia, komfortu. Zawie 3 miesiące. Licencja na 1 mieciąc kosztu je 100 zł netto, a na 3 miesiące – 270 zł możliwych obrotów. Rubryka „faktor” jest stawie zlecenia źródłowego oraz wpisów ragonem jego treść jest uwzględniana przy ra moduł aktywnej lokalizacji podzespo Baza produktów umożliwia ich wy polem tekstowym do wprowadzania nume związanych z jego realizacją program au obliczaniu kosztów działalności firmy. łów i czujników, dane dotyczące obsługi netto. Do licencji offline standardowej szukiwanie i sortowanie. Opcją standar rów rachunków bankowych, drukowanych tomatycznie generuje i drukuje dokument Terminarz i rezerwacja stanowisk warsz- układów rozrządu, szczegółowe rysunki można dokupić moduł czasy napraw dową jest w tym wypadku wybór według następnie automatycznie, wraz z innymi potwierdzenia wykonania, będący też tatowych. Terminarz jest funkcją umożli techniczne, dane regulacyjne i montażo oraz otrzymać bezpłatnie moduł organi indeksu, czyli z reguły numeru w katalogu indywidualnymi danymi na wystawianych protokołem przekazania pojazdu zlece wiającą koordynowanie wszelkiego rodzaju we, a także funkcję resetowania inspekcji ser. Do licencji offline można jednocześnie producenta. Zdarza się jednak, że fakturach. Program pozwala także na zapi niodawcy, a także fakturą. identyczne indeksy dotyczą różnych sywanie wysokości rabatów przyznanych artykułów (np. 11 153 to amortyzator Monroe i równocześnie tuleja metalo serwisowej. Dane techniczne dotyczą sa otrzymać bezpłatnie licencję online na czasowym. Może być też narzędziem przy mochodów osobowych. Najnowsza wersja jeden miesiąc. Wersja offline (na płycie) konkretnemu klientowi i sygnalizowanie tzw. słownik operacji, zawierający opi pominającym o niezbędnych badaniach oprogramowania Moto-Serwis 2011/Edy aktualizowana jest około 4 razy w roku za ustalonych z nim terminów płatności. sy wszystkich czynności wykonywanych i kontrolach w firmie. Pozwala koordyno cja 1 posiada moduł inteligentnego asy pomocą nowych płyt. Wersja online jest wać akcje usługowe dla klientów (okresowe stenta ds. elektroniki (electronics smart aktualizowana na bieżąco na serwerze. n częścią programu wo-gumowa Febi Bilstein). Dlatego Lista pojazdów prowadzona jest we w czasie realizacji zleceń wraz z odpo każda pozycja w bazie zawiera prefiks dług ich numerów rejestracyjnych. Za wiadającą im ilością roboczogodzin oraz będący skrótem (do 3 znaków) na wiera informacje pozwalające zidentyfiko obowiązującymi w firmie stawkami jed zwy producenta towaru. Pary prefiks wać markę, model, wersję itp., a przede nostkowymi. + indeks są niepowtarzalne. Kolejną wszystkim właściciela. Dane te dają się Rozliczenia wewnętrzne, kartoteka rubryką tej tabeli jest „nazwa”, co korelować z historią zleceń realizowanych pracowników to części programu obej pozwala już wyjaśnić wszelkie wątpli w warsztacie, co bardzo ułatwia współpra mujące dane personalne całego persone wości. Jeśli katalog dostawcy zawiera cę z klientem. lu warsztatu oraz aktualne stawki indywi Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fot. Moto-Profil zdarzeń, podlegających w firmie rygorom jest Integralną Fot. Motowarsztat wanym terminarzu. 23 Wymień olej na PLATINUM Autonaprawa | Kwiecień 2011 24 | KONSTRUKCJE | NAPĘD POZNAŃSKIE SPOTKANIE BRANŻY MOTORYZACYJNEJ Filtracja oleju napędowego Już za niespełna miesiąc Poznań stanie się polską stolicą branży motoryzacyjnej. Tyle czasu dzieli nas od najbliższej edycji Targów Techniki Motoryzacyjnej TTM 2011, które odbędą się w dniach 12-15 maja 2011 r. 29 nowych filtrów wykonanych według Andrzej Hajdasz specyfikacji dla wyposażenia fabrycznego Service Operations Manager Delphi Product & Service Solutions najnowszych silników Diesla w popular nych modelach: Fiata, Opla, Renaulta, VW, Seata, Audi i Hondy. Łącznie oferta Delphi Przy rocznym przebiegu wynoszącym 240 tys. km i zalecanej wymianie filtra co 80 tys. km przeciętny samochód cięża rowy wymaga wykonania tego rodzaju obsługi co najmniej 3 razy w roku obejmuje 161 rodzajów filtrów i może być stosowana do serwisowania 96% europej skiego parku samochodowego. Filtry Delphi do silników Diesla z sys temem common rail są wyposażone w wysokowydajny wkład warstwowy oraz Dynamiczne zmiany na rynku motoryzacyjnym powodują ciągłą potrzebę pogłębiania wiedzy na temat nowych rozwiązań z tej dziedziny. Targi pomyślane jako platforma biznesowa są doskonałą okazją do zapoznania się z najnowszymi technologiami, aktualną ofertą obecnych na polskim rynku firm oraz stwarzają możliwość do bezpośredniego kontaktu z potencjalnymi kontrahentami. Niejednokrotnie stają się też miejscem promocji nowych rozwiązań i produktów. w opatentowany system sterowania prze pływem paliwa, zapewniający niezakłóco Niezależnie od tego, jak ostrożnie będziemy sów popularnych marek, takich jak: Mer ną pracę silnika, a także w opatentowany nalewać paliwo – brud, woda i rdza zawsze cedes, Iveco, Renault i Volvo. Zapewniają zawór zapewniający cyrkulację ciepłego znajdą drogę do silnika. Precyzyjne elemen one niemal 100% skuteczności filtracji, od paliwa, co ułatwia rozruch silnika. Produk ty silników Diesla są szczególnie wrażliwe dzielając wodę i cząsteczki stałe o średnicy ty te spełniają standardy ISO (ISO19438) na ciekłe lub stałe zanieczyszczenia paliwa. ponad 10 mikronów. Filtr jest wykonany ze w kwestii trwałości, oddzielania wody W nowoczesnych konstrukcjach, w których specjalnej mieszanki celulozy o wysokiej i skuteczności ciśnienie wtrysku sięga 2 000 barów, a to jakości z żywicami, poddanej następnie stałych. Mogą być wymieniane nawet lerancje wtryskiwaczy są mierzone w mi specjalnej obróbce chemicznej. Jest w sta co 120 000 km. kronach, nawet niewielka ilość wody może nie usuwać zarówno wodę zawieszoną Woda w tych filtrach jest oddzielana powodować poważne problemy. Zaczynają w paliwie, jak i emulsję wody i paliwa, od paliwa zanim wniknie w strukturę me się one zwykle od mikroskopijnych uszko co eliminuje zwilżanie metalowych po dium filtracyjnego dzięki jego odpychają dzeń powierzchni, powiększających się wierzchni. Element filtrujący jest karbowa cym (antyadhezyjnym) właściwościom. później na skutek przepływu cieczy pod ny, dzięki czemu większa jest jego robocza Ta technologia pozwala odfiltrowywać wysokim ciśnieniem, aż w końcu dochodzi powierzchnia, a zatem i wydajność. do 80% wody zawartej w paliwie przy usuwania cząsteczek do znacznego zużycia pomp i wtryskiwa W ofercie filtrów Delphi znajdują się zastosowaniu medium przepuszczającego czy. Zapobiec może temu tylko skuteczna również produkty przeznaczone do naj cząstki o średnicy 5 μm i do 95% – przy filtracja paliwa. popularniejszych samochodów osobowych medium przepuszczającym cząstki o śred Firma Delphi opracowała według opa i lekkich dostawczych, między innymi nicy 2 μm. Obudowy filtrów są pokryte tentowanej technologii szereg wysoko do marek: Ford, Renault, Jaguar, Peu materiałem o nazwie Galman, którego od wydajnych filtrów paliwa przeznaczonych geot, Citroën, Mercedes, Kia, Ssangyong porność na korozję w rozpylonej solance dla pojazdów z segmentu „heavy duty”, i Hyundai. Ostatnio firma Delphi po wynosi od 72 do 400 godzin według testu czyli samochodów ciężarowych i autobu szerzyła swoją ofertę, dołączając do niej zgodnego z normą ISO9227. Wszystko dla profesjonalistów W ciągu czterech targowych dni swoje produkty przedstawią firmy oferujące kompleksowe wyposażenie warsztatów samochodowych oraz stacji diagnostycznych. Ponadto wszyscy n zainteresowani będą mogli zapoznać się z kompleksową ofertą producentów i dystrybutorów pojazdów mechanicznych, części i podzespołów oraz elektroniki motoryzacyjnej. Nie zabraknie też propozycji dla miłośników tuningu. Targi odwiedzą właściciele stacji kontroli pojazdów, sklepów i hurtowni motoryzacyjnych, warsztatów samochodowych, lakierniczych oraz blacharskich. Obecni będą także przedstawiciele myjni, stacji benzynowych oraz firm zarządzających flotami pojazdów. Strefy prezentacji Międzynarodowe Targi Poznańskie wspólnie z partnerami przygotowują interesujący program wydarzeń, w ramach którego odbędą się seminaria, konferencje i spotkania biznesowe. Szczególnie atrakcyjnie zapowiadają się przestrzenie pokazowe. Zobaczymy „żywy warsztat”, gdzie zwiedzający będą mieli możliwość zapoznania się z praktycznym wykorzystaniem narzędzi warsztatowych, obejrzenia pokazów lakierowania artystycznego i podpatrzenia sposobów szybkich napraw blacharskich. W planach jest też „myjnia przyszłości”, gdzie, krok po kroku, fachowcy zdradzą nam, jak rozpocząć lub rozwinąć taką właśnie działalność zgodnie z najnowszymi trendami technologicznymi. Ponadto wszyscy zainteresowani będą mogli zobaczyć, jak dokonuje się renowacji szyb samochodowych oraz wykonuje tuning – zarówno ten wizualny, jak i modyfikujący osiągi pojazdów. Ideą tych wydarzeń jest zaprezentowanie najnowszych technik wykorzystywanych przez profesjonalistów. • wyposażenie warsztatów samochodowych • zespoły i części samochodowe • akcesoria oraz tuning W programie: ¯ywy Warsztat NAJNOWSZA WIEDZA W TEORII I PRAKTYCE! Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fot. Delphi Targi TTM – ważne informacje Filtry Delphi Common Rail Diesel do samochodów osobowych i lekkich dostawczych (z lewej) oraz filtry Delphi Heavy Duty Diesel do ciężkich pojazdów użytkowych termin targów: 12-15. 05. 2011 godziny zwiedzania targów: 9.00-17.00 więcej informacji: www.ttm.mtp.pl rejestracja online: www.mtp24.pl mtp_ttm2010_90x267_3.indd 1 Process CyanProcess MagentaProcess YellowProcess Black Autonaprawa | Kwiecień 2011 AM 3/8/11 11:22:49 26 | PRAKTYKA WARSZTATOWA | MECHANIKA Trzy marki wchodzące w skład Schaeffler Group od wielu już lat wytyczają trendy rozwoju samochodowych układów napędowych, tworząc nie tylko nowe konstrukcje podzespołów, lecz także wzorcowe technologie montażowe Podręcznik mechaniki pojazdowej (cz.XXIV) Diagnostyka części rozrządu Prace montażowe przy mechanizmach do zdemontowanych elementów, używa- dzenie tłoków na skutek ich zderzenia zaworowych trzeba wykonywać bardzo nych narzędzi, stanowiska pracy i jego z zaworami. Niektórych podzespołów starannie, gdyż wszelkie błędy lub niewła- bezpośredniego otoczenia. Najdrobniejsze nie wolno z tych względów demontować ściwe procedury prowadzą nieuchronnie bowiem zanieczyszczenia mogą stać się w ogóle. Dotyczy to na przykład układu do poważnej awarii całego silnika. przyczyną zatarcia, czyli zablokowania hydraulicznej regulacji luzów zaworo- precyzyjnie dopasowanych części. wych, ponieważ jego demontaż i powtórny Pierwszym warunkiem prawidłowego wykonywania prac przy tych częściach Bezpośrednią konsekwencją takiej montaż narusza zwykle wielką dokładność silników jest rygorystyczne przestrzeganie awarii jest zwykle zerwanie pasowego lub pasowania ruchomych elementów składo- sterylnej wręcz czystości w odniesieniu łańcuchowego napędu rozrządu i uszko- wych. Najczęściej spotykane usterki mechanizmu zaworowego Ich wspólną pierwotną przyczyną jest nieprawidłowa regulacja luzów zaworowych. Laska popychacza Znaczne zużycie ścierne końcówki kulistej Zniekształcona geometria końcówki kulistej Zalecenie: konieczna wymiana laski popychacza i współpracującej z nią dźwigienki zaworowej Dźwigienka zaworowa Znaczne zużycie ścierne wgłębienia dźwigienki Zniekształcona geometria wgłębienia Zalecenie: konieczna wymiana dźwigienki zaworowej i współpracującej z nią laski popychacza Popychacz Znaczne zużycie zagłębienia popychacza w miejscu kontaktu z laską Na lewym zdjęciu widoczne uszkodzenie dna, a na prawym – krawędzi zagłębienia, która w ogóle nie powinna się z laską stykać Zalecenie: konieczna wymiana popychacza i laski Popychacz rolkowy Prawdopodobnie uszkodzony też sworzeń dźwigni lub rolki, czego konsekwencją jest nieregularny kontakt krzywki wału rozrządu z rolką Zalecenie: wymienić popychacz i wał rozrządu Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fot. Schaeffler Rolka popychacza rolkowego nadmiernie zużyta 28 | PRAKTYKA WARSZTATOWA | DIAGNOSTYKA DIAGNOSTYKA | PRAKTYKA WARSZTATOWA | 29 Kontrola geometrii kół i osi (cz.III) Przyrządy mechaniczno-optyczne Andrzej Kowalewski Najwcześniejsze przyrządy kontrolno-pomiarowe do geometrii kół działały na Prezes Zarządu Launch Polska sp. z o.o. zasadzie mechanicznych liniałów i kąto Znacznemu zaawansowaniu technicznemu współczesnego sprzętu do diagnozowania samochodowych podwozi towarzyszy obecnie dynamiczny wzrost liczby jego światowych producentów mierzy. Potem pojawiła się ich wersja optyczno-mechaniczna, produkowana do Laserowy pomiar zbieżności kół przednich z zastosowaniem precyzyjnej obrotnicy (zdjęcie środkowe) i uniwersalnego uchwytu głowicy (z prawej) umożliwiającego kompensowanie bicia obręczy dnia dzisiejszego. Zamiast ruchomych B liniowych elementów mechanicznych wykorzystywane są w niej promienie świetlne. Początkowo były one emitowane wysięgnik i tuleję zaciskową do mocowa- przez żarówki wyposażone w odpowiednie nia głowicy na kole. Dzięki odpowiedniej zwierciadła, przysłony i soczewki, a obec- konstrukcji możliwe jest mocowanie gło- C( 1 : 4 już przez lasery. Sztywne nie wyłącznie ) wicy na obręczach o wymiarach od 12 W przeszłości ze względu na zdecydowa- Poszczególne współczesne rozwiązania połączenie takiego optycznego projektora do 20”. Na wysięgniku zamocowana jest nie prostsze konstrukcje zawieszeń oraz różnią się między sobą przede wszystkim z obręczą koła, w pozycji równoległej do poziomica zapewniająca poprawne usta- mniejsze wymagania techniczno-prawne sposobem realizacji pomiaru, wynika- płaszczyzny jego obrotu sprawia, iż punkt wienie głowicy pomiarowej w trakcie wy- dotyczące mierzonych parametrów geo- jącym z szeroko rozumianej konstrukcji świetlny widoczny na ekranie o skali konywania pomiaru. metrii kół stosowane były przyrządy dwu- przyrządu. liniowej lub kątowej określa kąty leżące Przy pomiarach kątów poziomych głowicowe, dokonujące pomiarów tylko Wśród produkowanego obecnie sprzę- w płaszczyźnie poziomej (zbieżność kół, wiązka laserowego promieniowania two- względem osi symetrii podwozia. Obecnie tu o tym przeznaczeniu dają się wyod- nierównoległość osi i odchylenie geo- rzy plamkę świetlną na tylnej głowicy po- przy okresowych badaniach technicznych rębnić pod tym względem trzy rodzaje metrycznej osi toru jazdy od osi symetrii miarowej (w systemie czterogłowicowym) pojazdów konieczne jest stosowanie przy- urządzeń: pojazdu) oraz w płaszczyźnie pionowej lub na odpowiednioB-Bustawionym ekranie. rządów czterogłowicowych, mierzących optyczno-mechaniczne, (pochylenie kół oraz wyprzedzenie i po- 4) Kąty pionowe mierzy się poprzez obrót ca- ustawienie kół i osi względem geometrycz- komputerowe a kamerami CCD, chylenie osi sworzni zwrotnic). łego mechanizmu głowicy o kąt 90°. nej linii kierunku jazdy. pracujące w systemie 3D. B (1 : Zasada kompensacji bicia obręczy (fragment instrukcji zawartej w oprogramowaniu nowoczesnego stanowiska diagnostycznego) W układach optycznych takich przyrzą- Korzystanie z czterech głowic pomia- dów wykorzystuje się lasery półprzewodni- rowych wymagane jest przy prowadzeniu kowe, zapewniające wystarczający komfort pomiarów względem geometrycznej osi z tym – wspomagania odpowiednim pro- li pojazdów. Musi być ona prowadzona, pracy (dobra widoczność plamki świetlnej) toru jazdy. Wykorzystywane są wówczas gramem pomiarowym pracy diagnosty, udostępniana i aktualizowana w formie również przy znacznym nasłonecznieniu dwie dodatkowe głowice pomiarowe na który musi dysponować większym zakre- drukowanej lub elektronicznej, obsługiwa- stanowiska pomiarowego. Do zasilania tylne koła oraz dwa dodatkowe zaciski. sem wiedzy, aby właściwie wykonywać nej za pomocą dowolnego, niezależnego laserów stosuje się baterie akumulatorów Zaletą przyrządów optyczno-mecha- poszczególne etapy procedury. Dodat- komputera. To samo dotyczy archiwizo- niklowo-kadmowych, dzięki czemu nie ma nicznych jest ich stosunkowo niska cena. kową niedogodność stanowi utrudnione wania wyników przeprowadzanych po- konieczności wyposażania głowic pomia- Wadą: brak możliwości bezpośredniej korzystanie z bazy danych kontrolno- miarów oraz drukowania ich protokołów rowych w stałe przewody zasilające, lecz współpracy z komputerem, a w związku -regulacyjnych dla poszczególnych mode- końcowych. Cdn. można je jednak podłączać w trakcie pracy w przypadku rozładowania akumulatorów. Przyrządy laserowe oferowane są Nowoczesny design i zaawansowana technologia. w wersjach dwu- i czterogłowicowych. Pierwsza z tych wersji zawiera w zestawie dwie głowice pomiarowe, dwa zaciski mocujące głowice do kół, ekrany pomia- Stacje KONFORT 720R, 760R i 760R BUS mogą być dostosowane na życzenie klienta do obsługi zarówno nowego czynnika R1234yf (obowiązkowy do pojazdów homologowanych od stycznia 2011) jak i do obsługi tradycyjnego czynnika chłodzącego R134a (dzięki dodatkowemu zestawowi, w dowolnym momencie możliwa będzie konwersja urządzenia). Wersja 780R BI-GAS daje możliwość pracy jednocześnie z dwoma czynnikami, przechodząc zaledwie w minutę z obsługi jednego czynnika na inny. Nowa linia KONFORT posiada aż osiem międzynarodowych patentów. rowe, rozpórkę pedału hamulca, blokadę kierownicy, dwie obrotnice mechaniczne, przechowywania elementów w danym momencie nieużywanych. Zasada działania optycznych stanowisk pomiarowych, z lewej: system wykorzystujący skupione światło tradycyjnch żarówek, z prawej: urządzenie wyposażone w głowice laserowe Autonaprawa | Kwiecień 2011 Głowica pomiarowa składa się z korpusu laserowego ze zintegrowanymi akumulatorami oraz płyty zawierającej uchwyt, Fot. Launch, archiwum wiedni wieszak lub szafkę na kółkach do Fot. Launch, archiwum ładowarkę akumulatorów oraz odpo- • Hermetyczne i wymienne pojemniki na olej (760R i 780R) • Automatyczne czyszczenie przewodów serwisowych • Automatyczne rozpoznanie pojemników na olej (760R i 780R) • "Tilt Sensor" System do precyzyjnego ważenia czynnika • Automatyczna kontrola nieszczelności • System wentylatorów bezpieczeństwa TEXA Poland Sp. z o.o. ul. Babińskiego, 4 30-393 Kraków - POLAND Phone: 0048-12-263 10 12 Fax 0048-12-263 29 85 www.texapoland.pl [email protected] Autonaprawa | Kwiecień 2011 30 | TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU | ELEKTROTECHNIKA ELEKTROTECHNIKA | TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU | Zapłon w silnikach LPG 31 Próby adaptacji świec standardowych do współpracy z instalacją gazową mogą polegać wyłącznie na zmniejszaniu przerwy między elektrodami, zwykle o 0,1-0,2 mm, ale powoduje to niepożądane utrudnienie LPG jest od benzyny zdecydowanie tań- zapłonu na skutek efektu silniejszego chło- szy, a jego spalaniu towarzyszy mniejsza dzenia elektrod przy wzrastającym spa- emisja związków węgla, czyli tzw. gazów laniu. Świece wieloelektrodowe są na to cieplarnianych i tlenków azotu do atmos- zjawisko szczególnie podatne. fery, a w uzyskiwanych spalinach nie ma w ogóle cząsteczek stałych. Fakty te z na- Zastosowanie metali szlachetnych wiązką równoważą nieco większe zużycie Optymalnym rozwiązaniem wspomnia- paliwa. Atrakcyjność napędu gazowego nych problemów są specjalne świece wzrosła dodatkowo, ponieważ w więk- zapłonowe wykonane z użyciem takich szości przypadków współczesne silniki materiałów, jak platyna i iryd. Umożliwia- dwupaliwowe odznaczają się niemal iden- ją one zmniejszenie czynnej powierzchni tycznymi osiągami przy obu systemach elektrod przy zachowaniu, a nawet wydłu- zasilania uruchamianych przemiennie pro- żeniu, ich eksploatacyjnej trwałości. Z lewej: świeca zapłonowa VW20T Denso Iridium LPG do pracujących w trudnych warunkach silników pojazdów z instalacjami gazowymi. Pośrodku: świeca zapłonowa Denso Iridium Tough z irydową elektrodą środkową i platynową zewnętrzną. Powyżej: Komplety świec zapłonowych Denso Iridium Tough przeznaczonych na rynek wtórny Przykładem takiej konstrukcji jest opa- stym przełącznikiem. Równie łatwe stało tentowana przez japońską firmę Denso się też tankowanie benzyny i gazu LPG. świeca Iridium Tough z elektrodą środko- Marios Georganies Denso Europe B.V. Standardowe świece zapłonowe powodują w silniku spalającym gaz płynny LPG wiele problemów, których rozwiązaniem może być tylko zamiana tych elementów na ich odpowiedniki o specjalnej konstrukcji Zapłon mieszanki paliwowo-powietrznej wą w postaci cienkiego drutu irydowego Choć spalanie benzyny i gazu inicjowane platynową. Użycie irydu i platyny zapo- jest przez elektryczne systemy zapłono- biega korozji i erozji materiału elektrod we, wymogi dotyczące właściwości ich w wysokich elementów, w tym świec zapłonowych, szących spalaniu gazu LPG. Poza tym są w przypadku obu tych paliw wyraźnie w świecach tych napięcie ogniskuje się 595,40 odmienne. Wynika to z faktu, iż inaczej na minimalnej powierzchni końcówki 539,33 przebiega spalanie mieszanki gazowo- elektrody o średnicy 0,4 mm, dzięki cze- powietrznej niż benzynowo-powietrznej. mu do zajarzenia iskry wystarcza o wiele W tej pierwszej wygenerowanie iskry za- niższe napięcie. Niewielka masa cienkiej płonowej jest zdecydowanie trudniejsze, elektrody ogranicza też efekt jej nadmier- a więc potrzebne staje się odpowiednio nego chłodzenia przy intensywnym prze- wyższe napięcie pomiędzy elektrodami pływie świecy. Przy benzynie zazwyczaj wystar- przez komorę spalania. i elektrodą boczną wyposażoną w płytkę temperaturach mieszanki Temperatura [oC] 707,55 towarzy- 651,48 483,26 427,19 371,12 315,05 258,98 Rozkład temperatur świecy z cienką elektrodą środkową z irydu podczas pracy w silniku VAZ-2108 przy prędkości obrotowej 30001/min gazowo-powietrznej cza, gdy osiąga ono wartość 10-15 kV, Przy zasilaniu wyłącznie benzynowym a dla gazu LPG 25-30 kV. Gaz wymaga trwałość świec Iridium Tough (w przy- też bardziej precyzyjnego sterowania mo- padku bardzo powolnego zwiększaniu się mentem zapłonu i powoduje większe ob- przerwy między elektrodami) odpowiada ciążenie cieplne świecy i szybszą korozję ok. 100 000 km przebiegu pojazdu. jej elementów metalowych. Podczas zasilania głównie gazem LPG Warunki pracy świecy zapłonowej w komorze spalania nowoczesnego silnika Świece standardowe mogą na skutek żywotność tych świec jest w porównaniu dium Tough dotyczy w Europie aż 99% Plus z izolatorem ceramicznym o dodatko- niedostatecznego napięcia, czyli energii z ich standardowymi odpowiednikami samochodów napędzanych gazem. wo zwiększonej wytrzymałości. Jest on prze- iskry, powodować przerwy w zapłonie niklowymi trzykrotnie dłuższa, czyli po- W oparciu o doświadczenia konstruktor- znaczony do zastosowań specjalnych, czyli oraz będące ich skutkiem wtórne awarie zwala na osiąganie przebiegów między skie i technologiczne uzyskane podczas do silników na gaz LPG eksploatowanych cewek zapłonowych, a nawet sterowników kolejnymi wymianami rzędu 60 000 km produkcji świecy Iridium Tough firma Den- w trybie pracy ciągłej (24 godziny na dobę) brycznie lub w trakcie eksploatacji do 2 200 000. Są to zarówno odpowiednio zasilania gazem LPG. Wartość wymagane- (36 000 mil). Możliwość stosowania Iri- so opracowała jej kolejny model Iridium i w trudnych warunkach użytkowania. zasilania gazem skroplonym LPG wciąż zmodyfikowane starsze pojazdy benzyno- go napięcia można obniżyć konstrukcyjnie w Europie wzrasta. Jest to bowiem pali- we, jak i samochody z zamontowanymi poprzez zmniejszenie zarówno odległości wo o niewątpliwych zaletach ekonomicz- fabrycznie podwójnymi systemami pali- pomiędzy elektrodami, jak i powierzchni nych i ekologicznych. Stało się też ono wowymi, np. modele Opla (Astra, Corsa, elektrod uczestniczącej w jarzeniu elek- powszechnie dostępne dzięki rozwijającej Omega, Vectra i Zafira) bądź Citroëna, trycznego łuku, co wiąże się z koniecz- się sieci stacji dystrybucyjnych. W 2010 r. Forda (Focus), Mitshubishi (Colt), Nissa- nością zastosowania cieńszej elektrody w Polsce liczba samochodów wyposażo na (Primera), Škody i Peugeota. środkowej. Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fot. Denso nych w instalacje LPG przekroczyła Fot. Denso Liczba pojazdów przystosowanych fa- n Wymień olej na PLATINUM Autonaprawa | Kwiecień 2011 32 | PRAKTYKA WARSZTATOWA | NAPRAWA NADWOZI NAPRAWA NADWOZI | PRAKTYKA WARSZTATOWA | Rekonstrukcje elementów nadwozi rozwiązaniu sprzyja na szczęście fakt, iż Kolejność uderzeń młotka zwykle wszystkie zaangażowane w to przedsięwzięcie osoby kierują się głównie nie jego ekonomiczną rentownością, wykonawczą prostotą i biurokratycznym asekuranctwem, lecz szczerą chęcią jak najlepszego przekazywania współczesnym niewłaściwa pamiątek dawnej techniki. Toni Seidel Prezes CTS sp. z o.o. Takie prace potrzebne są zwykle podczas renowacji pojazdów zabytkowych, gdy nie ma możliwości wymiany ich przerdzewiałych blaszanych wytłoczek na nowe, a stare nie nadają się już do naprawy Nieuniknione kompromisy Wymiana czy naprawa? Wspomniany wymóg oryginalnej w co Samochodami zabytkowymi mogą być najmniej 75 procentach całej struktu- dziś pojazdy różniące się wiekiem niemal ry pojazdu w zastosowaniu do części o stulecie, gdyż taki właśnie okres dzieli nadwoziowych oraz ich uzupełnianych pionierski etap motoryzacji od czasu pro- ubytków może rodzić rozmaite dylematy dukcji najmłodszych zabytków z połowy konserwatorskie i techniczne. Jak liczyć lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku. te procenty i w stosunku do czego? Czy W historii konstrukcji i technologii wyko- decyduje liczba nieoryginalnych elemen- nywania nadwozi to wręcz kilka całkowicie tów, ich powierzchnia czy masa? Według odrębnych epok, lecz tak się dla ich współ- czego ewentualnie wyodrębniać poszcze- czesnych restauratorów szczęśliwie składa, gólne elementy nadwozi? Można bowiem że we wszystkich, od Forda T po Audi 80 i na podstawie jakichś kryteriów konstruk- B2, ubytki w częściach stalowego szkiele- cyjnych, i technologicznych lub nawet tu i poszycia dają się uzupełniać obecnie handlowych, czyli zgodnie z pierwotnym wytwarzaną blachą głębokotłoczną o od- firmowym katalogiem (jeśli istniał taki) powiedniej grubości. Następne pokolenia oferowanych części zamiennych. miłośników weteranów szos nie będą miały Podobnych wątpliwości pojawi się jesz- już tak łatwo z dzisiejszymi nadwoziami, cze więcej, gdy uwzględnimy dodatkowe złożonymi z galwanizowanych wytłoczek ze i bardzo ważne dla większości ekspertów stali o zróżnicowanej wytrzymałości i zinte- zalecenie, by przy naprawach w maksy- growanych elementów typu tailored blanks. dobra Ręczne formowanie elementów wypukłych i wygładzanie śladów uderzeń młotka na walcarce (z prawej) malnym stopniu korzystać z materiałów Reguła konserwatorska i kolekcjoner- i technologii charakterystycznych dla epo- ska nakazuje, by w ramach wykonywanej ki, z której dany zabytek pochodzi. Skąd naprawy blacharskiej pozostawiać moż- jednak dzisiaj wziąć blachy wykonane liwie najwięcej materiału oryginalnego, z nieprodukowanych już dzisiaj gatunków czyli z naprawianych elementów usuwać stali? Od lat międzywojennych wiele seryj- jedynie fragmenty nadmiernie skorodowa- nie produkowanych części nadwozi wyko- ne i zastępować je nowymi wstawkami. Pozostałe blaszane elementy nadwozi, nywano już metodą tłoczenia na prasach, Są jednak od tej reguły uzasadnione wy- zwłaszcza formowane metodą tłoczenia, ale dziś, ze względu na bardzo wysoki jątki. Paradoksalnie dotyczą one nadwozi trzeba traktować z większym szacunkiem koszt tłoczników, trudno byłoby tym sa- najstarszych (międzywojennych i wcze- dla ich dobrze zachowanych fragmentów, mym sposobem przygotowywać wytłoczki śniejszych), w których drzwi pokrywano i to nie tylko dla wspomnianej konserwa- do jednostkowej naprawy. przeważnie odpowiednio przyciętym pła- torskiej zasady, lecz i ze względów cał- Profilowanie blaszanych kształtowników na prasie hydraulicznej Zgodnie z polskimi regulacjami prawnymi, łoby to po prostu mało atrakcyjne, a poza Zarówno państwowy konserwator wy- tem płaskiej blachy mocowanym do drew- kiem praktycznych. Łatwiej jest bowiem za pojazd zabytkowy można uznać samo- tym wykluczałoby możliwość dopuszcze- dający decyzję o uznaniu konkretnego nianej ramy wkrętami, a do metalowej w ten sposób odtworzyć wiernie pierwotny chód wyprodukowany co najmniej 25 lat nia takiego pojazdu na specjalnych pra- pojazdu za zabytkowy, jak i jego właści- – poprzez odpowiednie wywinięcie rąbka kształt wytłoczki i jej cechy konstrukcyjne. temu i posiadający co najmniej 75 procent wach do ruchu drogowego. ciel oraz blacharz samochodowy dokonu- na ich obwodzie. Łatanie takich części po Nie trzeba też bardziej pracochłonnymi jący niezbędnej renowacji – zmuszeni są wycięciu perforowanych przez korozję ob- metodami zastępczymi formować wielkich ny silnik, zawieszenie i nadwozie. Rygo- starych nadwozi zniszczonych przez ko- przyjmować rozmaite rozwiązania o kom- szarów daje nikłe korzyści restauratorskie, przestrzennych struktur, a tylko ich braku- rystyczne potraktowanie tych wymogów rozję i uszkodzenia mechaniczne unik- promisowym lub wręcz zastępczym cha- a bardzo utrudnia odzyskanie gładkiej jące wycinki. w odniesieniu do elementów blaszanych nąć się nie da. To samo dotyczy tzw. rakterze. Dlatego ich współpraca powinna oryginalnej powierzchni. Dodatkowym ar- Blaszane formy trójwymiarowe są poza oznaczałoby jednak w praktyce koniecz- replik, czyli odtworzonych na podstawie rozpoczynać się już na etapie wstępnej gumentem przemawiającym za całkowitą tym mniej podatne niż płaskie blachy ność utrzymywania takich porzuconych na historycznej dokumentacji samochodów weryfikacji przeznaczonego do odbudowy wymianą takiego poszycia jest fakt, że nie na odkształcenia spawalnicze, których łączenia nie narusza nadmiernie auten- długie dziesięciolecia zabytków w stanie ważnych w dziejach motoryzacji, lecz wraku, obejmować też fazę szczegółowe- inaczej postępowano w przypadku jego w przypadku lutospawania można nawet tyczności odnawianego zabytku, wydają odpowiednio zakonserwowanej „trwałej niezachowanych do naszych czasów w re- go projektowania procesu naprawy oraz uszkodzenia w czasach fabrycznej nowo- całkowicie uniknąć. Ewentualne wątpli- się mniej istotne, gdy alternatywnym roz- ruiny”. Ze względów kolekcjonerskich by- alnych egzemplarzach. bieżące konsultacje w jej trakcie. Takiemu ści całego pojazdu. wości, czy ta stosunkowo nowa technika wiązaniem pozostaje szpachlówka. Fot. CTS, archiwum Dlatego blacharskich napraw części Fot. Giuliettas.com oryginalnych części, a zwłaszcza oryginal- Autonaprawa | Kwiecień 2011 33 Autonaprawa | Kwiecień 2011 34 | PRAKTYKA WARSZTATOWA | NAPRAWA NADWOZI przykłady wymiennych prowadnic blachy krążki formujące nastawna prowadnica przeciwbieżne sprzężenie wałów przykłady par krążków NAPRAWA NADWOZI | PRAKTYKA WARSZTATOWA | Następną operacją jest badanie za- kolejnego zaginania krótkich odcinków towych wstępne uzyskiwanie tego rodzaju uderzeń młotka. Obie te wady dają się awansowania korozji w strefach sąsiadu- stemplem o przekroju U lub V na prostej kształtów odbywa się przeważnie tradycyj- usunąć dzięki specjalnej walcarce z wą- jących z miejscami perforacji. Ich ostu- matrycy, stanowiącej dokładny negatyw ną metodą obróbki plastycznej za pomocą skimi, kiwanie młotkiem-dziobakiem pozwala kształtu stempla. młotka blacharskiego. Poprzez rozklepywa- blachy walcami. Ten rodzaj obróbki nie hydraulicznie dociskanymi do ustalić granicę pomiędzy zachowaną Przy każdej ze wspomnianych metod za- nie miękkiej blachy stalowej w określonych tylko wygładza wstępnie ukształtowaną metaliczną blachą a jej namiastką zło- ginania trzeba uwzględniać sprężystość bla- jej partiach zamienia się płaską powierzch- powierzchnię, lecz może również kory- żoną z rdzy i pokrywającej ją powłoki chy i przyjmować kąt jej gięcia odpowied- nię w wypukłą. Można tę operację ułatwiać gować jej formę w wyniku stopniowego lakierniczej. Pod niezbyt silnymi uderze- nio zaostrzony w stosunku do pożądanego poprzez stosowanie pomocniczych podkła- rozwalcowywania jej niedostatecznie wy- niami ostrza zdrowy metal wydaje czy- w końcowym efekcie. Wymagane różnice dek wypukłych lub wklęsłych (standardo- pukłych fragmentów. ste dźwięki i podlega najwyżej płytkim, kątowe dobiera się na podstawie powszech- wych kowalskich albo dorabianych doraź- punktowym odkształceniom, natomiast nie dostępnych tabel blacharskich lub wła- nie z twardego drewna). korozyjne naloty rozpadają się, tworząc snych ustaleń doświadczalnych. Umiejętnie użyta walcarka pozwala nawet całkowicie wyeliminować wstępną Tak wykonane elementy nie odwzo- obróbkę młotkiem, co jest szczególnie ko- przelotową dziurę. Jej brzegi należy obu- Prasa z wymiennymi stemplami i ma- rowują jednak dokładnie potrzebnych rzystne w przypadku formowania elemen- stronnie oczyścić z farb i korozyjnych trycami może być również używana do kształtów, a poza tym wyglądają brzydko tów o łagodnych i równocześnie zmien- nalotów, by sprawdzić, czy w blasze nie wycinania dowolnych otworów w blasze, z powodu widocznych na nich śladów nych krzywiznach zagięcia. powstały osłabiające ją wżery. Pozosta- a także do wykonywania w niej płyt- wić można tylko materiał całkiem zdro- kich przetłoczeń o standardowych geo- wy, a resztę należy wyciąć, wyrównując metrycznych obwodach, np. kołowych, brzegi zachowanych partii do regularnej owalnych lub prostokątnych z zaokrąglo- geometrycznej formy, co ułatwi dopaso- nymi narożnikami. wanie odpowiedniej wstawki. 35 n Jedno- lub dwupłaszczyznowe elemen- Jeśli w trakcie badania dziobakiem ty podłóg mają zwykle na swej powierzch- albo po usunięciu ochronnej powłoki stre- ni dość głębokie rowkowe przetłoczenia fa wymagająca wymiany rozszerza się na usztywniające znaczną część wytłoczki o krzywokreśl- i ukształtowaniu wzdłużnym. Ich wykony- nym kształcie przestrzennym lub skom- wanie na prasie nie jest na ogół wygodne plikowanej strukturze, korzystnie jest jej ani opłacalne, ponieważ wiąże się z ko- nowy odpowiednik dorabiać kolejno dopa- niecznością przygotowania dużej liczby sowywanymi fragmentami. kosztownych stempli i matryc. o różnych rozmiarach Znacznie lepiej nadają się do tego celu Żłobiarka do blach (u góry: ręczna, u dołu: elektryczna) Formowanie elementów naprawczych maszyny zwane żłobiarkami, w których do Stosunkowo najprostsze jest wykonywa- tłoczenia rowka służy para odpowiednio nie zastępczych części o kształcie prosto ukształtowanych krążków, napędzanych kreślnym, czyli utworzonym na planie mechanizmem ręcznym lub elektrycznym jednej lub kilku przecinających się płasz- i dociskanych obustronnie do obrabianej czyzn. Elementy takie występują w struk- blachy. Tak wykonywany rowek ma prze- turach starych nadwozi najczęściej jako krój poprzeczny wynikający z ukształto- progi, segmenty podłogi i boczne osłony wania roboczych krążków oraz długość silnika. i kształt wzdłużny regulowane czasem W pierwszym z wymienionych przy- pracy maszyny i sposobem ręcznego pro- padków mają one przeważnie formę gład- wadzenia materiału. Dzięki odpowiedniej kiego blaszanego ceownika o dość ostro formie krążków można też uzyskiwać załamanych krawędziach, więc dają się przetłoczenia o jedno- lub dwustronnie przeciętych krawędziach bocznych, co zwanych zaginarkami lub krawędziarka- bywa bardzo przydatne przy rekonstruk- Dorabianie blaszanych łat na miejsce skorodowane fragmenty zachowały, choć- mi o odpowiedniej szerokości roboczej. cjach popularnych niegdyś otworów wen- ubytków w tłoczonych elementach nad- by częściowo, swój pierwotny kształt, dla Jeśli cały próg nie mieści się w przelocie tylacyjnych w kabinach nadwozi i komo- wozi wymaga uprzedniego zbadania i do- jego utrwalenia na fotografiach i szkicach krawędziarki, możliwe jest jego wykona- rach silników. kładnego wyznaczenia obszaru dokonywa- z zaznaczonymi wymiarami. Jeśli stan nie w kilku łączonych potem odcinkach, Najtrudniejsze jest formowanie elemen- nej tą metodą naprawy. W odnawianym przerdzewiałej blachy utrudnia sporzą- tym bardziej wtedy, gdy część ta nie tów zastępczych przy odbudowie krzywo- pojeździe miejsca najsilniej zaatakowane dzenie w pełni wiarygodnej dokumentacji, uczestniczy w konstrukcji nośnej pojaz- kreślnych, przestrzennych form dawnych przez korozję są doskonale widoczne przy można ją uzupełnić i zweryfikować na du. Wygodniejsze jest jednak formowanie jedynie wzrokowych oględzinach, lecz rze- podstawie wyglądu podobnego elementu długich elementów za pomocą hydrau- czywisty zasięg tego zjawiska nie daje się znajdującego się po drugiej stronie syme- licznej prasy. Dowolnie długi ceownik lub jeszcze na tej podstawie określić. trycznego z reguły nadwozia. kątownik powstaje wówczas na skutek Autonaprawa | Kwiecień 2011 Fot. CTS, archiwum kształtować na maszynach blacharskich, Należy jednak wykorzystać fakt, że Ustalanie zakresu naprawy tłoczonych błotników zewnętrznych i narożników historycznie późniejszych nadwozi, a także ich progów, dachów, pokryw i poszyć bocznych. W warunkach warszta- Autonaprawa | Kwiecień 2011 36 | KONSTRUKCJE | NAPĘD PRZEWODY NIE MOGĄ BYĆ „RETRO” Ulepszony system EMD start/stop Małgorzata Kluch Marketing manager GG Profits nie paska, którego eksploatacyjna trwałość wynosi teraz co najmniej 600 000 Silniki wysokoprężne 1.4l i 1.6l e-HDI montowane od jesieni 2010 roku w pojazdach koncernu PSA są wy posażone w nowy układ start/stop, wykorzystujący najnowszy pasek Micro-V® MT5+ firmy Gates rozruchów. Wielu z nas nie pamięta już czasów, kiedy na polskich drogach królował pierwszy samochód produkowany seryjnie w fabryce FSO na Żeraniu. Firma Gates opracowała również dwa napinacze przeznaczone do tego układu. Ich specjalna konstrukcja ma na celu zapewnienie niskiego poziomu napręże- Była to „garbata” Warszawa M20. Wielki pojazd z obszerną tylną kanapą, która sprawiała wrażenie większej niż te stojące w ówczesnych mieszkaniach. Jeździło się tym wygodnie, a i wyspać się było można, jeśli z jakiś nieprzewidzianych powodów wypadło nocować w aucie. Popularne „warszawki” (tak je pieszczotliwie nazywano) służyły przez wiele lat wiernie jako samochody służbowe w rozmaitych urzędach, jako miejskie taksówki, milicyjne radiowozy, a nawet karetki pogotowia, do których wsuwało się chorych na leżankach po uniesieniu wysokiej klapy bagażnika! Była też wersja specjalna dla kolejowych dygnitarzy przystosowana do jazdy po szynach. Po prestiżowej Warszawie nastał czas bardziej popularnej Syreny i Fiata (zwłaszcza tego małego), też już obecnie samochodów zabytkowych i wspominanych z nostalgią przez nieco młodsze pokolenie polskich kierowców. Dziś po polskich drogach jeździ około 17 milionów aut osobowych. Większość z nich to pojazdy z zapłonem iskrowym. Mają one, podobnie jak tamte warszawy, syrenki i maluchy, fabrycznie zamontowane przewody zapłonowe, tyle że nowszych już generacji. Były próby wyeliminowania z konstrukcji samochodów tego kłopotliwego czasem elementu, ale okazały się w praktyce zbyt kosztowne. Wymiana uszkodzonej cewki zapłonowej współpracującej bezpośrednio ze świecą to koszt rzędu kilkuset złotych. Kompletną wiązkę nowoczesnych przewodów można natomiast kupić za kilkadziesiąt złotych. nia paska, aby uzyskać wysoką wydajność przenoszenia momentu obrotowego i minimalne straty powodowane tarciem występującym w tym układzie kinematycznym. W rezultacie kierowca odczuwa natychmiastowy, bezgłośny i pozbawiony drgań ponowy rozruch silnika, który jest dwa razy szybszy niż pierwszy rozruch silnika wykonany za pomocą kluczyka. Firma Gates już w 2004 r. dostarczała rozwiązania do pierwszego europejskiego układu start/stop stosowanego w silnikach benzynowych o pojemności 1,4 l. Citroën C3 był pierwszym modelem samochodu, który został wyposażony w technologię EMD start/stop firmy Gates, umożliwiającą uzyskanie oszczędności w zużyciu paliwa od 6% do 10%, a nawet do 20% w ruchu miejskim. Opracowane na podstawie materiałów firmy Gates Układ ten umożliwia cichy i bardzo szybki (w ciągu 400 milisekund) restart silnika za pomocą rozrusznika-alternatora opracowanego przez firmę Valeo, sprzęganego z wałem korbowym wieloklino- Nie jest to jednak powrót do sytuacji sprzed kilkudziesięciu lat. Wtedy na własny samochód trzeba było długo oszczędzać lub wiele pożyczać, a i tak zakup zależał od tzw. „przydziału”. Szczęśliwy nabywca nie zastanawiał się zbytnio nad tym, co tam się kryje pod maską, jakie samochód ma zużycie paliwa, a już zupełnie uwagi nie zwracał na jakieś tam zapłonowe przewody. Najważniejsze, że było się czym pochwalić przed sąsiadami i dalszą rodziną. Dziś świadomy klient bardzo interesuje się kosztami eksploatacji nabywanego pojazdu. Ważne są więc dla niego nie tylko podawane przez producenta wskaźniki zużycia paliwa na 100 km, lecz również dostępne możliwości ich obniżenia. Tu wiele zależy od stosowanych przewodów zapłonowych, które, jak wiemy, mogą być lepsze lub gorsze. Liczą się także ceny części zamiennych, zwłaszcza tych wymienianych w regularnych cyklach serwisowych. Należą do nich także przewody zapłonowe, które zależnie od rodzaju i jakości wykonania, mogą służyć krócej lub dłużej… A zabytkowe pojazdy z czasów garbatej Warszawy? Czyż nie dotrwały do naszych czasów z oryginalnymi przewodami? Niektóre tak, bo według kryteriów muzealnych jest to nawet dodatkowy walor. Jeśli jednak trzeba pojechać na jakiś rajd lub zlot, przewód retro popsuć może całą zabawę. Na szczęście, choć we współczesnych katalogach nie ma przewodów do Warszawy lub Syreny, to jednak każdy liczący się na rynku ich producent posiada w swoim archiwum rysunki pozwalające skompletować odpowiednią nową wiązkę. wym paskiem. Specjalna konstrukcja paska Micro-V® dostosowana jest do przenoszenia wysokich momentów obrotowych. Jego specjalna wersja MT+ została wykonana tak, aby spełnić dodatkowe wymagania związane z rozruchem silnika. Dzięki poprawie niu nowej formuły mieszanki gumy EPDM i układu aramidowych kordów wzmacniających zwiększono dopuszczalne obciąże- Autonaprawa | KWIECIEŃ 2011 Fot. Gates przyczepności materiału oraz wprowadze- Autonaprawa | KWIECIEŃ 2011 38 | TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU | MATERIAŁOZNAWSTWO MATERIAŁOZNAWSTWO | TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU | Silniki mogą starzeć się wolniej FAG Wheel Pro - zestaw łożysk kół dla profesjonalistów! Service. Power. Partnership. Schaeffler Group Automotive Aftermarket FAG Wheel Pro – właściwe rozwiązanie! bu stronach. FAG Wheel Pro to idealne roz związanie, Specjaliści zawsze wymieniają łożyska kół po obu rozwiązanie, napr praw awy w praktycznym podwójnym opakowaniu. Wheel Pro zawiera wszystkie potrzebne do naprawy części w korzystnej cenie. Oferta obejmuje zestawy, awy, zawsze w jakości pierwszego montażu montażu, ażu, dla najpopularniejszych samochodów. FAG Wheel Pro P to t gwarancja j bezpiecznej b i j jazdy j d po wszystkich tki h drogach świata. Zestawy FAG Wheel Pro gwarantują 100% satysfakcji Twojego klienta! Telefon: (022) Telefon: T (02 878 31 65 (022) 878 31 64 Fax: (02 [email protected] E-Mail: aam www.schaeff h ffller-aftermarket.pl www.luk-as.pl FAG WheelPro 2010_186x86_PL_red_gray.indd 1 Możesz wygrać jedną z trzech nagród ufundowanych przez firmę Seba – włącznego dystrybutora Kamasa Tools w Polsce, tów i serwisów? Przede wszystkim taki, że zmiana dowolnego innego oleju na synte jeśli zakreślisz właściwe propozycje odpowiedzi na pytania 1, 2, 3, 4 oraz wyczerpująco opiszesz kwestię poruszoną w pytaniu 5. Nie znasz niektórych odpowiedzi lub nie jesteś ich pewien? Przeczytaj w tym wydaniu artykuł „Ergonomia narzędzi ręcznych”, następnie wypełnij kupon zamieszczony poniżej i wyślij go na adres redakcji do 30 kwietnia 2011 r. (decyduje data stempla pocztowego) albo też skorzystaj z formularza na stronie: www.e-autonaprawa.pl. Pierwszeństwo mają zarejestrowani użytkownicy witryny. tyczny jest zawsze korzystna i bezpieczna, a odwrotnie już niekoniecznie. Rozsądny nabywca 10.2.2011 15:42:50 KONKURS! Silnik tego chevroleta z 1955 roku smarowany jest obecnie olejem Mobil 1 Czy warto stosować stosunkowo drogie oleje syntetyczne w starych samochodach o dużym przebiegu? Okazuje się, że tak, gdyż daje to korzyści pokrywające z nawiązką po noszone koszty używanego, np. siedmioletniego, samochodu o prze Lista laureatów poprzedniej edycji konkursu, zorganizowanej wspólnie z firmą Wimad spółka jawna, dostępna jest na stronie internetowej: www.e-autonaprawa.pl/konkurs biegu 250 000 kilometrów nie powinien ✁ zadowalać się jego atrakcyjną ceną i ufać ślepo opinii o niskiej awaryjności pojaz Pytania konkursowe dów tej marki, lecz udać się do zaufa 1. Ile pojedynczych mięśni uczestniczy w obsłudze prostego narzędzia ręcznego? ❏ a. 5 ❏ b. 14 ❏ c. 33 ❏ d. 42 nego warsztatu na gruntowny przegląd Przy wyborze oleju do konkretnego silni wane są fabrycznie olejami syntetycznymi poprzedzający ka należy kierować się przede wszystkim i nie ma żadnych racjonalnych powodów, eksploatacji. Okazuje się zwykle przy tej wskazaniami producentów samochodów, by w trakcie ich długotrwałej eksploatacji okazji, iż nie wiadomo, jaki olej znajdu a ci polecają z reguły nowoczesne produk nagle zmieniać rodzaj stosowanego środka je się w silniku. Jeśli potrzebna jest nie ty renomowanych marek. Jednak według smarnego. Żadnych negatywnych efektów zwłoczna dolewka, choćby na dojazd do badań przeprowadzonych przez firmę nie powoduje też smarowanie syntetyka warsztatu, ostrożność nakazuje użyć ole ExxonMobil, aż jedna piąta polskich kie mi silników o jeszcze starszej konstrukcji. ju syntetycznego, gdyż na pewno nie po rowców uznaje powyższe zasady za słusz Bill Maxwell, współtwórca pierwszego gorszy on właściwości dotychczasowego ne jedynie w odniesieniu do samochodów oleju syntetycznego Mobil 1, chętnie przy środka smarnego, a może nawet je nieco nowych. wołuje tu przykład swego amerykańskiego poprawić. właściwej Jest to oczywiście jeden z tzw. olejo znajomego, który do dzisiaj jeździ wciąż W takcie tego pierwszego przeglądu wych mitów. W rzeczywistości bowiem chevroletem z 1955 roku, lecz zamiast w warsztacie wskazana jest wymiana olej syntetyczny o wysokiej jakości nadaje historycznych już olejów stosuje w nim oleju, ponieważ zazwyczaj nie wiadomo, się, wbrew rozpowszechnionym opiniom, właśnie Mobil 1. kiedy dokonano poprzedniej. Na podsta również do starszych pojazdów. Od ponad Jakie stąd wynikają praktyczne wnioski trzydziestu lat silniki samochodów zale dla personelu motoryzacyjnych warszta wie wyglądu nie można tego ustalić, gdyż naturalne zmiany koloru oleju silnikowego Formularz elektroniczny znajduje się na stronie: http://e-autonaprawa.pl/konkurs 3. Czy możliwość obsługi kilku rozmiarów nakrętek jednym kluczem jest rozwiązaniem wygodnym? ❏ a. tak, bo przyspiesza prace montażowe ❏ b. nie, bo sprzyja pomyłkom w doborze ❏ c. tak, bo zwiększa moment obrotowy ❏ d. nie, bo zawsze osłabia konstrukcję 4. Od czego zależy maksymalny moment obrotowy przekazywany wkrętakiem? ❏ a. od powierzchni styku uchwytu z dłonią ❏ b. od całkowitej długości uchwytu ❏ c. od całkowitej długości wkrętaka ❏ d. od wytrzymałości metalowego trzpienia 5. Dlaczego dawne narzędzia ręczne nie są dziś uznawane za ergonomiczne? ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ Imię i nazwisko uczestnika konkursu ........................................................................................................................ Dokładny adres ..................................................................................................................................................... Autonaprawa | Kwiecień 2011 Prosimy przesłać pocztą lub faksem: 071 343 35 41 2. Jakie główne korzyści daje teleskopowy uchwyt pokrętła kluczowego? ❏ a. większe bezpieczeństwo pracy ❏ b. optymalizację wysiłku ręki ❏ c. komfortową współpracę z dłonią ❏ d. wygodę przechowywania narzędzia Fot. jjrods, picasaweb rozpoczęcie 39 Telefon ........................................ e-mail .............................................................................................................. Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezbędnych do przeprowadzenia niniejszego konkursu (ustawa z 29.08.1997 o ochronie danych osobowych) Autonaprawa pl. Nowy Targ 28/16 50-141 Wrocław 40 | TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU | MATERIAŁOZNAWSTWO Układy hamulcowe Bosch następują zawsze w początkowej fazie jego eksploatacji i mają niewielki zwią- na początku eksploatacji zek ze skutecznością smarowania. Dona syntetyczny, czyli najlepiej chroniący części silnika przed dalszym zużyciem. Dowodzą tego załączone ilustracje, pokazujące wnętrze silnika po przejechaniu ponad 220 000 km na oleju Mobil 1. i charakterystyce fizykochemicznej, jak przy braku takich instalacji. Przykładem syntetycznego są ewidentnym nieporozu- jest tu model Renault Twingo I, dla którego mieniem. Powodem wycieków jest bowiem dobrym wyborem jest zastosowanie w peł- często zły stan uszczelek i podkładek, a nie ni syntetycznego oleju Mobil 1 New Life rodzaj stosowanego środka smarnego. 0W-40 zarówno do silników wyłącznie KONKURS benzynowych, jak i wyposażonych w instalację LPG. trzebują specjalnych „gazowych” olejów Po pierwszej wymianie zleconej przez silnikowych lub osobnych dodatków mo- nowego użytkownika starszego pojazdu dyfikujących z tego powodu nowoczesne należy wymieniać olej w cyklach prze uniwersalne oleje syntetyczne. Nie przy- widzianych fabryczną instrukcją. To praw- padkiem przecież ExxonMobil, wiodący da, iż nowoczesne oleje charakteryzują na świecie producent środków smarnych, się doskonałą ochroną silnika nawet przy nie produkuje w ogóle olejów specjalnych wydłużonych okresach pomiędzy wymia- do smarowania silników zasilanych LPG nami, lecz wydłużanie cykli serwisowych, jako drugim paliwem. Pojazdy zasilane wbrew zaleceniom producenta pojazdu, dwupaliwowo z udziałem LPG wymagają jest zawsze ryzykowne. Chodzi tu bowiem po prostu bardzo dobrego oleju do sma- nie tylko o szybkość starzenia się oleju, rowania w okresie rozruchu, gdy zużycie lecz także o intensywność jego zanieczysz- silnika jest największe. Z tym zadaniem czania w konkretnym modelu silnika. doskonale radzą sobie przede wszystkim ✁ ne olejami o tych samych specyfikacjach Obawy o ewentualną utratę szczelno- konanie, iż samochody zasilane LPG po- Nie ma powodów, by olej zalecany przez pro ducenta silnika zamieniać z czasem na gorszy Krzywki rozrządu VW Jetta TDI chronione olejem Mobil ści starego silnika po zastosowaniu oleju Niezgodne z prawdą jest również prze- Dolewka wykonana syntetykiem na pewno nie pogorszy smarowania po 225 000 km przebiegu oleje syntetyczne. Dlatego samochody z instalacjami LPG powinny być smarowa- Opracowano na podstawie materiałów ExxonMobil; więcej informacji na: www.mobil-1.pl i www.mobil.pl Fot. ExxonMobil tychczasowy olej zawsze warto wymienić Nagrody: narzędzia ręczne firmy Kamasa Tools Bosch to największy na świecie producent systemów hamulcowych. Kompletne systemy hamulcowe firmy Bosch stosowane są na wyposażeniu fabrycznym wszystkich czołowych producentów samochodów. Wprowadzając jako pierwsza ABS, ESP czy wysokowęglowe tarcze hamulcowe (HC), firma Bosch wyznacza kierunki rozwoju w dziedzinie układów hamulcowych. www.bosch-esperience.pl 42 | ZENNOWACJE ZENNOWACJE | 42 aktualne kryteria Zenon Majkut 20.możliwość regulacji kątów przy zdjętym kole samochodu; 21.całkowity czas pomiaru geometrii kół Dwa lata temu porównywałem w tym cyklu kilkanaście urządzeń do pomiaru geometrii ustawienia kół. Od tego czasu nie było w tej dziedzinie istotnych zmian, choć pojawiało się wiele rynkowych „nowości” temu monitoringu ciśnienia w kołach naprawczych według modeli samochodów; TPMS; 29.program ustawiania zbieżności połów- 38.pomoc techniczna i treningowa w po- nut (założenie głowic, wprowadzenie kowych przy zachowanym ustawieniu staci filmów, animacji i zdjęć instruk- dźwignika oraz sterowanie tym samym lub odczyt danych regulacyjnych, ko- kół do jazdy na wprost i neutralnej po- programem płyt odprężnych i obrotnic; rekta ciśnienia w kołach, pomiar pier- zycji kierownicy; regulacja ciśnienia wotny łącznie z WOZ i POZ, wydruk w kołach; 3. automatyczny wybór danych pojazdu 22.technologia pomiaru 3D, CCD, CMOS. po skanowaniu numeru VIN; 30.program monitorujący położenie wa- rów i regulacji geometrii (nie tylko od spodu, lecz także z boku); 5. możliwość pracy na krótkim stanowi- Istotne cechy oprogramowania: lacji kątów PK i zbieżności dla tylnej 23.inspekcja graficzna w postaci zdjęć osi; 32.program doboru tulei regulacyjnych wieszenia, służących do weryfikacji dla przedniej osi samochodów tereno- 24.prowadzenie diagnosty przez program dla przyspieszenia pomiarów; jazdów (1,8-5 m); 25.dostęp do bezpłatnej aktualizacji bazy 7. możliwość pomiarów w pełnym zakre- danych regulacyjnych; sie unoszenia dźwignika; 26.dostępność 8. możliwość pracy na kanale diagno- danych najnowszych modeli przez Internet stycznym bez dodatkowych adaptacji; w czasie rzeczywistym; 9. poziomowanie stanowiska (dźwignik 27.kalibracja czujnika kąta skrętu (SAS); i system pomiarowy) z dokładnością nux. stoiskach najbliższych Targów Techniki Motoryzacyjnej w Poznaniu lub w Bolonii dem zawieszenia; 34.pomiary symetrii: równoległości, śla35.automatyczne wykrywanie uniesienia kół przy odpowiednich procedurach; 36.inspekcja stanu opon z wydrukiem protokołu; bezprzewodowa; Dysponując powyższą listą, można na wych; 33.kontrola wymiarów nadwozia wzglę- dowości, przestawienia kół i osi; regulacyjnych 41.kompatybilność z Asanetwork, sieć 42.system operacyjny Windows 7 lub Li- elementów układu kierowniczego i zauszkodzonych elementów; sku o długości poniżej 7, a nawet 6 m; ścią stanowiska; 40.zarządzanie przesyłaniem wyników pomiarów; PK i WOZ; 31.program doboru podkładek przy regu- 4. łatwy dostęp do kół podczas pomia- tażowych; 39.baza danych do zarządzania wydajno- hacza przedniego przy regulacji kątów protokołu); 6. zakres rozstawów osi mierzonych po- układ pomiarowy 37.katalog narzędzi i części regulacyjno- przeciętnego samochodu poniżej 2 mi- 2. automatyczna Wimad spółka jawna 28.baza danych kalibracji czujników sys- 43 kompetentnie porozmawiać z obecnymi tam przedstawicielami producentów firm sprzętu do badań geometrii podwozi. Na kolejnych tego rodzaju imprezach być może potrzebna będzie już pewna aktualizacja podanych tu kryteriów. n +/-1 mm na całej długości według standardów producentów samochodów MB, VAG, BMW; www.magnetimarelli-checkstar.pl 10.dopuszczenie do sieci autoryzowanych serwisów: VW, Audi, Škoda, Seat, Bentley, Mercedes, BMW, Mini i Porsche; 11.monitorowanie wszystkich czterech kół pojazdu przez cały czas pomiaru; 12.przelotowość stanowiska; 13.możliwość rozszerzenia zakresu pomiarów na pojazdy użytkowe o roz oprogramowanie stawie osi do 15,5 m. Pożądane cechy układu pomiarowego: stanowisko 14.możliwość automatycznego pomiaru prześwitów (wg specyfikacji produ- Obsługa klimatyzacji dla profesjonalistów ! Stacje do obsługi klimatyzacji Magneti Marelli to urządzenia na najwyższym poziomie, skonstruowane na bazie wieloletniego doświadczenia. Pozwalają na szybką i sprawną obsługę układów w pojazdach osobowych, ciężarowych oraz w autobusach. Baza danych, prostota obsługi, niskie koszty eksloatacji oraz wsparcie techniczne w postaci call center i szkoleń technicznych gwarantuje że poradzisz sobie z obsługą i naprawą każdego układu klimatyzacji. Do każdego urządzenia baner, pokrowiec oraz szkolenie pozakupowe gratis, zniżka na całodniowe szkolenie techniczne. centa pojazdu); 15.wyznaczanie wykresów kątów (PK, STACJE KLIMATYZACJI OZON MAKER PŁYNY EKSPLOATACYJNE URZĄDZNIA DO PŁUKANIA KLIMATYZACJI ZESTAWY MANOMETRÓW AKCESORIA zbieżności) w funkcji prześwitu w caUpowszechniły się, także w ofertach firm wanie wstępnej oceny poszczególnych mo- początkujących, technicz- deli według najważniejszych dziś kryteriów. 16.możliwość pracy na stanowisku nie- ne dostępne wtedy tylko u 3-4 liderów Ich liczba może wydawać się duża, lecz wypoziomowanym z zachowaniem branży, którzy obecnie nadal doskonalą nie warto jej ograniczać, gdyż ewentualne stałego wypoziomowania przy zmia- konstrukcyjne szczegóły i optymalizują skutki błędnego wyboru bywają znacznie koszty wytwarzania, ale dystans dzielący bardziej kłopotliwe i kosztowne. 17.kompensacja bicia obręczy bez ko- zmniejszył się, również pod względem cen. Wymagane cechy stanowiska: 18.możliwość przemiennej pracy układu Optymalny zakup urządzenia do diagnozo- 1. integralność, czyli komunikacja pomię wania samochodów o dopuszczalnej masie dzy urządzeniem pomiarowym a dźwi- 19.odporność głowic na przypadkowe całkowitej 3,5 t nie jest więc w tych wa- gnikiem diagnostycznym, np. synchro- upadki, brak elementów elektronicz- runkach łatwy. Dlatego proponuję dokony- nizacja wysokości kamer z pozycją nych w głowicach; ich od mniej renomowanych konkurentów Autonaprawa | Kwiecień 2011 łym zakresie pracy zawieszenia; nach wysokości dźwignika; nieczności unoszenia osi pojazdu; na kilku stanowiskach; Fot. Wimad rozwiązania Autonaprawa | Kwiecień 2011 44 | KONSTRUKCJE | NAPĘD Dlaczego DKZ? Działanie koła dwumasowego ma cha Grzegorz Fedorowicz rakterystykę wielostopniową. W pierw Area sales manager ZF Services Polska szym stopniu uczestniczą miękkie sprę Chociaż dwumasowe koła zamachowe są coraz częściej montowane we współ czesnych samochodach, wielu mecha ników, a w jeszcze większym stopniu kierowców, wciąż nie rozumie potrzeby ich stosowania Wały korbowe czterosuwowych silników wyższe ciśnienia sprężania oraz rozwią spalinowych nie obracają się równomier zania modyfikujące przebieg procesów nie już z samej tej przyczyny, iż pobierają spalania dla spełnienia coraz bardziej energię kinetyczną podczas tylko jednego rygorystycznych norm emisji spalin. z czterech suwów tłoka. W trakcie pozo żyny, zapewniające doskonałe tłumienie drgań skrętnych przy uruchamianiu i wy łączaniu silnika. Drugi stopień wykorzy stujący twardsze sprężyny umożliwia sku teczną izolację drgań skrętnych podczas pracy układu napędowego. Wszystkie te czynniki powodują stałych muszą ją oddawać na pokonanie przekazywanie do układu przeniesienia zróżnicowanych oporów zasysania świe napędu większych wibracji występują żego ładunku, jego sprężania i wydechu cych głównie w postaci drgań skrętnych. spalin. Nierównomierność tę w nowo Dla zapewnienia odpowiedniego komfor czesnych silnikach wzmagają dodatkowo: tu jazdy, płynności pracy silnika i właści wyższe rozwijane momenty obrotowe, wej ochrony skrzyni biegów drgania te muszą być skutecznie tłumione. Tłumiki 10,7 miliona samochodów rocznie SACHS – od pierwszego montażu Widok DKZ marki Sachs przez cały okres użytkowania pojazdu! stosowane w zwykłych tarczach sprzę Autonaprawa | Kwiecień 2011 W praktyce stosowanie dwumasowych zwiększonym wymogom, głównie z po kół zamachowych powoduje redukcję wodu niedostatecznej przestrzeni kon zużycia paliwa dzięki pracy silnika z niż strukcyjnej dla pomieszczenia odpowied szymi prędkościami biegu jałowego, jak nio wzmocnionych sprężyn obwodowych. również dzięki możliwości wykorzystania Problem ten został rozwiązany dzięki do jazdy mniejszych prędkości obroto innowacyjnej konstrukcji planetarnego wych na wysokich biegach. Zmniejsza też dwumasowego koła zamachowego Sachs „szarpanie” układu napędowego podczas Planeten ZMS. jazdy przy niskich obrotach wału korbowe Masa takiego koła zamachowego po go. Poza tym przyczynia się do sprawniej dzielona została na współosiowe części: szej zmiany biegów, ponieważ ogranicza pierwotną i wtórną. Pierwsza z nich przy wartość siły potrzebnej do jej wykonania twierdzona jest sztywno do wału korbo na skutek mniejszego momentu bezwład wego i ma na swym obwodzie wieniec zę ności jednej tylko części masy koła zama baty rozrusznika. Druga jest ułożyskowana chowego. Wzrasta przy tym komfort jazdy, w tej pierwszej za pomocą oddzielnych ponieważ drgania skrętne są tłumione łożysk: osiowego i promieniowego. Obie przy wszelkich nagłych zmianach obciąże mogą się więc wzajemnie przemieszczać nia. Optymalną izolację drgań w całym za kątowo. Swobodę tych przemieszczeń kresie obrotów redukuje również natężenie ogranicza jednak wysokowydajny, wy emitowanego hałasu. pełniony smarem układ sprężynująco- Dwumasowe koła zamachowe współ -tłumiący z różnymi rodzajami sprężyn pracują z tradycyjnymi sprzęgłami cierny spiralnych prowadzonych przez siodełka mi zarówno w ich ciągnionej, jak i pcha i płozy sprężynowe. nej wersji sterowania. n Ponad 10 milionów samochodów wyposażonych w amortyzatory SACHS opuszcza corocznie linie produkcyjne na całym świecie. Te same wymagania jakościowe SACHS dotyczą również amortyzatorów i sprzęgieł przeznaczonych na rynek części zamiennych. Wybór oryginalnej jakości SACHS to najlepsza gwarancja bezpieczeństwa na drodze. Fot. ZF Services Budowa (u góry) i działanie DKZ głowych nie są już w stanie sprostać tym www.zf.com Autonaprawa | Kwiecień 2011 46 | AKTUALNOŚCI | NOWOŚCI NA RYNKU AKTUALNOŚCI | Nowości na rynku Promocja dla serwisów ogumienia Katalog Behr Hella Service Ferro Aquila Raptor (umoż Hella Service „Klimatyzacje W ramach pomiaru usta liwiająca bezłyżkową ob do samochodów osobowych lane są: niewyważenie koła, sługę i dostawczych – 2011/12” bicie osiowe felgi, bicie osio niskoprofilo 25 kg w czasie 8 sekund. dostępny jest od marca br. Zawiera łącznie we opony, wartość około kątowa umiejsco hydrauliczny MF Titan 2900 produktów przeznaczo wienia odważnika, PI240F. nych do 38 marek i 1033 głębokość bieżni modeli samochodów. Dzięki wyważarkę Mondolfo Ferro 15 kwietnia. specjalnemu systemowi sym wadzaniem danych koła), pletną diagnozę koła o masie Behr Promocja trwa od 7 marca do oraz automatycznym wpro pomiarowy pozwala na kom opon firmy na m.in.: MT3600 (z monitorem LCD direct drive). Ten szybki system Nowy podnośnik 2-kolumnowy specjalną ofertę promocyjną pęd bezpośredni (VDD – virtual montażownicę Mondolfo wych oraz typu run-flat), Firma Tip-Topol przygotowała Wyważarka z wirtualnym napędem Więcej na stronie: www.e-autonaprawa.pl katalog 47 ka (w 3 strefach), miejsce Firma Italcom wprowadziła do boli różnych cech produktów PUP Tip-Topol sp. z o.o. tel. 61 815 22 00 www.tiptopol.com.pl i obfitości rysunków publi hiszpańskim, włoskim, holen oferty nową wyważarkę – mo kacja jest bardzo przejrzysta derskim i niemieckim. del ER100. Urządzenie wy i czytelna. Hamulce marki Bosch Katalog dostępny jest w ję zyku angielskim, francuskim, raturach. Tego rodzaju tarcze posażone jest w wirtualny na Behr Hella Service tel. 22 514 17 65 www.hella.com.pl umieszczenia koła w samochodzie. Italcom sp z o.o. tel. 32 204 35 13 www.italcom.pl Przyrząd do McPhersonów Preparat do hamulców ków do sprężyn komfort i bezpieczeństwo jaz Środek do czyszczenia hamul cowego. Posiada właściwości do sprężyn stożkowych. Śruby dy m.in. poprzez zminimali ców firmy MoTip może być sto penetrujące, dzięki czemu lu napinające chwytaki są przy zowanie drgań. Równocześnie sowany do szczęk, tarcz oraz zuje „zapieczone” połączenia, stosowane do przenoszenia Bosch wprowadza na rynek innych części układu hamul rozpuszczając osiągają lepsze parametry pracy, zapewniają tez wyższy śrubowych oraz specjalna przejściówka smary. obciążeń sięgających 3,8 tony nowy asortyment klocków ha Następnie szybko odparowuje, stare i odporne na drgania wywo Ceramiczne klocki ATE – gwarancja czystych felg mulcowych. Obecnie oferta fir pozostawiając powierzchnię ływane przez elektryczne czy Firma ta rozszerza asortyment my obejmuje ponad 1 200 ty czystą i suchą, więc po zasto pneumatyczne klucze udaro oferowanych tarcz hamulco pów tarcz hamulcowych i 900 sowaniu nie wymaga wyciera we. Cały komplet mieści się wych, kolej typów klocków hamulcowych nia. Jest odporny na korozję Firma Kamasa Tools opra w solidnej walizce. low noise ne produkty wysokowęglowe do niemal wszystkich pojaz i nie przewodzi elektryczności. cowała Cena 1820 zł. longlife (high dów użytkowanych w Europie. Sugerowana cena 10 zł. zestaw narzędzi K 470 do Robert Bosch sp. z o.o. tel. 22 715 45 33 www.bosch.pl Motip Dupli Polska sp. z o.o. tel. 71 387 86 76 www.motipdupli.pl wytwarzane z żeliwa bardziej odpornego na zużycie mechaniczne, zwłasz cza w podwyższonych tempe CENTRUM SZKOLENIA BLACHARSTWA SAMOCHODOWEGO ● Jedyne w Polsce centrum szkoleniowe kadry blacharskiej. ● Funkcjonuje od stycznia 2001 roku, korzystając z doświadczeń zagranicznych partnerów. ● Dysponuje profesjonalnym zapleczem dydaktyczno-technicznym i bazą hotelową. C.T.S. sp. z o.o. Generalny Przedstawiciel w Polsce CAR-O-LINER ul. gen. Grota-Roweckiego 130a, 41-200 Sosnowiec tel. 032 291 77 35, tel. 032 290 78 51, faks 032 290 77 68 e-mail: [email protected]; www.car-o-liner.pl nowy, uniwersalny demontażu sprężyn z kolumn McPhersona. W jego skład wchodzą trzy pary chwyta Firma SEBA – wyłączny dystrybutor Kamasa Tools tel. 71 390 19 00-10 www.kamasatools.pl Prosty przyrząd dla lakierników mu w użyciu urządzeniu ofe rowanemu przez firmę Novol. Wystarczy wlać rozcieńczal nik do zasobnika przyrządu Fot. Italcom, Kamasa Tools, Novol carbon), Fot. Behr Hella, Bosch, Motip Dupli, Tip-Topol wprowadzając i wsunąć zabrudzoną meta lową szpachtułkę w jedną ze szczelin płytki a specjalnie czyszczącej, noże usuną wszelkie zanie do oczyszczenia szpachtułek czyszczenia. obecnie skuteczne rozwiązanie dzięki praktycznemu i łatwe Innowacyjne klocki o niezwykłych możliwościach: n low dust – brak zanieczyszczeń felg niezależnie od ilości hamowań. n low noise – ciche hamowanie przy jednoczesnym zwiększonym komforcie hamowania. n longlife – mniejsze zużycie klocków i tarcz. Klocki o przedłużonej trwałości. My znamy drogę i wyznaczamy standardy! Tym samym dla naszych Partnerów wskazujemy kierunki rozwoju biznesu dziś i na przyszłość. ukształtowane Problem brudnych i trudnych z resztek szpachlówki znalazł low dust Novol sp. z o.o. tel. 61 810 98 00 www.novol.pl www.ate-ceramic.de ATE – Eine Marke des Continental-Konzerns Autonaprawa | Kwiecień 2011 Autonaprawa | Kwiecień 2011 Continental Teves AG & Co. oHG Aftermarket Postfach 900120 · D-60441 Frankfurt a. M. · Telefon +49 69 76 03-1 · Fax +49 69 761061 48 | AKTUALNOŚCI | NOWOŚCI NA RYNKU Nowa Baza Cromax® Pro Aktualizacja systemu IDC4 on w stosunku do wciąż do- Jest to właściwie nowy sys- stępnej, wcześniejszej wersji tem Cromax® większą wydajnością, cydują o tym m.in. bardziej dokładniejszym doborem od- nowoczesna i intuicyjna szata cieni oraz lepszym kryciem. graficzna oraz obszar multi- Lakiernie stosujące Cromax® medialny na stronie startowej, automatycznie i bezpłatnie po- Pro będą mogły nadal korzy- w którym przekazywane są brać tę nową wersję w ciągu stać z posiadanych już urzą- najświeższe informacje o pro- zaledwie kilku godzin. Po za- dzeń mieszających bez ko- duktach i usługach firmy Texa. kończeniu instalacji wszystkie W kwietniu DuPont Refinish nieczności kupowania dodat- Na stronie: www.texa.com/idc4 możliwości nowego systemu wprowadza w Polsce lakier ba- kowego wyposażenia. dostępna jest prezentacja ilu- IDC4 są natychmiast dostępne. zowy Cromax Pro ze swej no® wej generacji technologii wodorozcieńczalnych. Odznacza się DuPont Refinish Polska tel. 22 329 15 35 www2.dupont.com KWA-300 w systemie 3D Firma Launch Polska, generalny dystrybutor firmy Launch Ltd. na polskim rynku, wprowadza do swojej oferty urzą- operacyjny IDC4. De- strująca wszystkie innowacje tego oprogramowania. Posiadacze abonamentu Texa mogą Texa Poland sp. z o.o. tel. 12 263 10 12 www.texa.com Sprężyny TRW dzenie do pomiaru geometrii Firma TRW Automotive After- cie potrzeb parku kół i osi pojazdów: model KWA- market wprowadziła do swej samochodowego 300 3D. Działa ono w systemie oferty sprężyny śrubowe za- w Europie. Części trójwymiarowego modelowania wieszeń o jakości wyposażenia te w katalogu TRW parametrów podwozia i wy- oryginalnego uzupeł- oznaczane są tymi posażone jest w bazę danych niające asortyment amortyza- samymi kolorami, parametrów wzorcowych wraz torów. Są one produkowane co w instrukcjach producenta ze schematami regulacji. Kom- z drutu o stałym lub zmien- pojazdu, by zminimalizować pensacja kół wykonywana jest nym przekroju (np. sprężyny ryzyko błędnego doboru. Mają poprzez przetoczenie pojazdu. progresywne z drutów stożko- także wyraźne oznaczenie ich Cena kompletnego przyrządu wych) zgodnie ze specyfika- pozycji montażowej. wynosi 39 000 zł netto. cjami OE dla poszczególnych Launch Polska sp. z o.o. tel. 52 585 55 10 www.launch.pl (OE), pojazdów. TRW oferuje ogółem 899 takich produktów, zapewniając optymalne pokry- TRW Automotive Aftermarket Parts & Service Office tel. 22 533 47 47 www.trwaftermarket.com Chcesz otrzymy wać wszystkie numery „Autonapraw y” – w ykup abonament! Zamawiam ❏ 11 kolejnych wydań w cenie 61,50 zł brutto (w tym VAT 23%) od numeru ........................ ❏ 6 kolejnych numerów w cenie 43,05 zł brutto (w tym VAT 23%) od numeru .................... ❏ 11 kolejnych wydań w cenie 36,90 zł brutto w prenumeracie dla szkół (w tym VAT 23%) od numeru ........................ Czasopismo jest bezpłatne. Cena obejmuje umieszczenie prenumeratora w bazie danych i obsługę wysyłek. DANE ZAMAWIAJĄCEGO: ❏ nowa prenumerata ❏ kontynuacja prenumeraty Nazwa firmy .................................................................................................................................................................................................................... ulica i numer domu ................................................................................ kod pocztowy ................. miejscowość ..................................................... Imię i nazwisko zamawiającego ................................................................................................. NIP (ewentualnie PESEL) ........................................ telefon do kontaktu ................................., e-mail ................................................................................................. ADRES DO WYSYŁKI (należy podać, jeśli jest inny niż podany wyżej adres płatnika): Odbiorca ......................................................................................................................................................................................................................... ulica i numer domu ................................................................................ kod pocztowy ................. miejscowość ..................................................... Faktura VAT zostanie dołączona do najbliższej wysyłki zamówionych czasopism. Upoważniam Wydawnictwo Technotransfer do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy oraz umieszczenia moich danych w bazie adresowej wydawnictwa. ....................................................... (data) Autonaprawa | Kwiecień 2011 .................................................................... (podpis) Fot. DuPont, Launch, Texa, TRW faks 71 343 35 41 F O R M U L A R Z P R E N U M E R A T Y M I E S I Ę C Z N I K A A U T O N A P R A W A 50 | OD REDAKCJI ADVERTORIAL W najbliższych wydaniach BMW STAWIA NA JAKOÂå... otrzymujemy ostatnio pomyślnych infor- O ocenę związanych z tym zjawisk i tren- macji o rynkowych nowościach, korzyst- dów poprosimy, jak zwykle, kompetent- nych ofertach i atrakcyjnych promocjach. nych ekspertów. Staramy się je wszystkie przekazywać Kolejnym zagadnieniem wartym poru- Państwu, lecz coraz trudniej je pomieścić szenia są, naszym zdaniem, samochodo w odpowiednich rubrykach. Trzeba więc we systemy nawigacyjne, równie dziś z konieczności dokonywać ich subiek- powszechne, jak niedoskonałe, zwłasz- tywnej zawsze selekcji albo (też subiek- cza w odniesieniu do polskich realiów. tywnie) skracać je do najistotniejszych, Ich producenci zdają się rywalizować naszym zdaniem, treści. Dlatego radzę głównie na polu coraz bardziej wymyśl- nie poprzestawać na tych naszych tele- nych funkcji dodatkowych, podczas gdy Kolejnym wydaniem „Autonaprawy” bę- graficznych doniesieniach, lecz częściej te główne, czyli typowo nawigacyjne, czę- dzie numer majowy, a w maju, wiadomo, zaglądać w Internecie na www.e-auto sto okazują się mało dokładne, nieaktual- świat jest najbardziej kolorowy, oddycha naprawa.pl, gdzie z wszystkim tym moż- ne i nie całkiem racjonalne w sugestiach się najpełniej, pracuje z najmniejszym wy- na zapoznać się dokładniej i przeważnie wyboru trasy. Spróbujemy w związku siłkiem i jeszcze po pracy wystarcza ener- wcześniej. z tym dokonać krytycznego przeglądu Bogusława Krzczanowicz gii na różne atrakcyjne formy rekreacji. Nie Głównym tematem majowego wydania oferowanych na naszym rynku cyfrowych przypadkiem więc nie tylko w maju, lecz będzie lakiernictwo renowacyjne. Proble- map pod względem zakresu i kosztów ich w całym wiosennym okresie odbywa się matyki tej dotyczy cykl publikacji reali- aktualizacji. najwięcej ważnych imprez warsztatowej zowany już od paru miesięcy i planowa- Planowana do tego samego wydania branży i trzeba będzie na naszych łamach ny na kilka następnych. W maju jednak publikacja na temat produktów nazy- znaleźć miejsce na obszerniejsze niż zwy- zamieścimy jego odcinek najbarwniejszy, wanych umownie „kosmetykami samo kle zapowiedzi i relacje. Mamy nadzieję, bo poświęcony zasadom i metodom do- chodowymi” powinna stać się okazją do że te wydarzenia będą również okazją do boru odcieni lakierów bazowych, a także uaktualnienia przez ich dostawców ofert bezpośrednich naszych z Państwem spo- renowacji powłok ze specjalnymi efektami umieszczonych w naszym internetowym tkań. Bardzo je sobie cenimy, gdyż wysłu- dekoracyjnymi. przeglądzie pod tytułem „Dystrybutorzy chiwane w ich trakcie uwagi, oceny i pro- Zgodnie z rocznym harmonogramem środków chemicznych”. Sprzyja temu do- pozycje zainspirowały już wiele nowych zajmiemy się również sprawą recyklingu datkowo nowa formuła wszystkich tych rozwiązań w naszej redakcyjnej pracy. pojazdów drogowych. Obecna praktyka tabelarycznych zestawień, umożliwiają- W Castrol wiemy, jak jà zapewniç! Paweł Mastalerek, Kierownik Działu Technicznego Castrol hoć w�ofercie BMW znajduje się wiele jednostek napędowych, posiadacze samochodów tej marki nie napotkają wielu problemów z�doborem odpowiedniego oleju silnikowego. Wynika to z�tego, że bawarski producent określa trzy podstawowe normy jakościowe dotyczące olejów zarówno do jednostek benzynowych, jak i�wysokoprężnych. Produkty Castrol spełniają wymagania tych norm. Dzięki temu gwarantują one silnikowi pełną ochronę i�zapewniają bezpieczną eksploatację przez długie lata. C RZADSZE WYMIANY Pierwsza ze wskazanych przez monachijskiego producenta norma to BMW Longlife-98, wskazująca na olej do silników benzynowych i�diesla, zwykle tych wyprodukowanych przed 2001 rokiem. W�przypadku tej normy zalecany okres wymiany oleju wynosi 15 000 km. Podobnie jak norma BMW-Longlife-98, tak i�BMW-Longlife-01 swoje zastosowanie ma w�odniesieniu do olejów do silników benzynowych i�wysokoprężnych. Norma ta obowiązuje w�silnikach wyprodukowanych po 2001 roku, jednak co ważne, niewyposażonych w�ltr cząstek stałych. Oleje te, w�tym Castrol EDGE 0W-30 czy Castrol Magnatec 5W-30 A3/B4, dopuszczone są do wymiany w�trybie LongLife. W�zależności od silnika maksymalny przebieg między wymianami oleju wynosi wówczas 25 000-30 000 km. NOWOCZESNE TECHNOLOGIE Najnowszą z�norm określających przystosowanie oleju do jednostek BMW jest LongLife-04. Tak, jak poprzednie dotyczy zarówno silników benzynowych, jak i�diesla. Olejem spełniającym tę normę jest np. Castrol EDGE 5W-30 lub Castrol EDGE Sport 0W-40. Produkty te dedykowane są do nowoczesnych, zaawansowanych technologicznie silników wyposażonych w�ltry cząstek stałych czy katalizatory trójfunkcyjne. BMW LL-04 jest wymagana w�przypadku jednostek, które wyprodukowano po 2004 r. Oleje te mogą być również bezpiecznie stosowane w�autach starszych – wyprodukowanych po 1998 roku, gdyż nie ma ograniczeń, jeśli chodzi o�stosowanie olejów niskopopiołowych w�autach bez ltra cząstek stałych. Najwyższa norma Longlife-04 pozwala także na wydłużenie okresu między wymianami oleju. w tej dziedzinie odbiega, niestety, znacz- ca poręczne ich uzupełnianie szerszymi, nie od ustawowych założeń, co znaczy, ilustrowanymi prezentacjami poszczegól- NIE TYLKO SILNIKOWE z odchodzącym kryzysem, coraz więcej iż jedno lub drugie powinno się zmienić. nych pozycji asortymentowych. Wśród produktów Castrol dedykowanych do samochodów BMW znajdują się nie tylko oleje silnikowe. Na rynek właśnie wprowadzany jest Castrol Syntrans B 75W. Jest to olej z�aprobatą ZF TE-ML 11 dedykowany do wszystkich skrzyń w�MINI oraz większości przekładni manualnych BMW (z�wyjątkiem skrzyń z�ograniczonym poślizgiem). W�ofercie Castrol znajdują się m.in. również dwa rodzaje w�pełni syntetycznych B2B Być może też za sprawą wiosennego sezonu, choć raczej ma to związek KONKURENCJA OPOWIADA, ŻE MNIE JUŻ NIE MA MYŚLĘ, WIĘC JESTEM! ALE CO JA WŁAŚCIWIE MYŚLĘ ?! TABELA DOBORU OLEJU Fot. Archiwum Marka/Model/Silnik Autonaprawa | Kwiecień 2011 olejów dedykowanych do tylnych mostów w�samochodach BMW. Jest to Castrol Syntrax Longlife 75W-90 – zalecany do większości stosowanych tylnych mostów bez mechanizmu z�podwyższonym tarciem oraz Castrol Syntrax Limited Slip 75W-140 – do mechanizmów różnicowych z�ograniczonym poślizgiem. Rok produkcji Olej silnikowy polecany Olej silnikowy odpowiedni BMW 318i 1998-2004 EDGE 0W-30 EDGE 5W-30 BMW 320d 1998-2004 EDGE 0W-30 EDGE 5W-30 BMW 330d 2004-2008 EDGE Sport 0W-40 EDGE 5W-30 BMW 525i 2000-2004 EDGE 0W-30 EDGE 5W-30 BMW 525d 2000-2004 EDGE 0W-30 EDGE 5W-30 2003- EDGE Sport 0W-40 EDGE 5W-30 1998-2001 EDGE 0W-30 EDGE 5W-30 BMW 525d (DPF) BMW 730d BMW 730d (DPF) 2002-2008 EDGE Sport 0W-40 EDGE 5W-30 BMW X5 3.0d (DPF) 2001-2007 EDGE Sport 0W-40 EDGE 5W-30 JAKOÂå OD LAT Jednostki napędowe w�samochodach BMW od dawna wymagają najwyższej jakości olejów silnikowych. Prawie od 20 lat mogą być w�nich stosowane wyłącznie oleje syntetyczne w�lepkościach SAE 0W-30, 0W-40, 5W-30 lub 5W-40. Wysoka jakość silników BMW została potwierdzona zwycięstwem w 24-godzinnym wyścigu na torze Nürburgring w 2010 roku. TRW-Diamonds Jeszcze więcej dzięki TRW Diamonds Dołącz teraz i odbierz premię w postaci 50 Diamentów! Zarejestruj się, aby dołączyć do programu. Wejdź na stronę www.TRWdiamonds.com i zdobywaj cenne Diamenty, by wymieniać je na atrakcyjne nagrody. Z okazji inauguracji programu dajemy Ci premię początkowa w postaci 50 Diamentów. Diamenty są wieczne Na czym polega program TRW Diamonds… Wejdź na stronę Zbierz etykiety Prześlij etykiety Zamów nagrodę Wejdź na stronę; www.TRWdiamonds.com www.TRWdiamonds.com
