Etyczne i estetyczne problemy globalizacji

Nazwa zajęć: Etyczne i estetyczne problemy globalizacji, Ethical and
aesthetical aspects of globalization
Kod: należy utworzyć nowy
Prowadzący: dr Katarzyna de Lazari-Radek, dr Wioletta Kazimierska-Jerzyk
Koordynator przedmiotu: dr Katarzyna de Lazari-Radek
Rodzaj zajęć: systemowe II
Typ zajęć: seminarium licencjackie
Semestr, rok i stopień studiów: sem. I i II, r. II, III lic. (stary program), r. II mag (stary
program)
Liczba godzin w semestrze: 30
Punkty ECTS: 3+3
Proponowany termin i sala: czwartek 8.30-10.00, (sem. I - dr Katarzyna de Lazari-Radek) i,
(sem. II, dr Wioletta Kazimierska-Jerzyk) audiowizualna w semestrze II, najlepiej 38)
Treści kształcenia:
Semestr I. Globalizacja i etyka.
1. Rozważania wstępne – czym jest globalizacja? Jakich zagadnień związanych z
globalizacją dotyczy namysł etyczny?
2. Problemy etyczne globalizacji kulturowej:
2.1. wielość kultur i języków
2.2. "McKultura" i "anglojęzyczny imperializm";
3. Problemy etyczne globalizacji ekonomiczno-handlowej:
3.1. kryzys ekonomiczny i moralna odpowiedzialność banków,
3.2. delokalizacja (outsourcing) wielkich firm i problem zatrudnienia w tzw. krajach
rozwijających się,
3.3. Chiny i Indie w globalnej ekonomii;
3.4. Kryzys w UE i wzajemna odpowiedzialność;
4. Problemy etyczne globalizacji demograficzno-społecznej:
4.1. przeludnienie,
4.2. choroby jako efekt przeludnienia i mobilności,
4.3. biedni i bogaci,
4.4. oblicza globalnej biedy;
5. Problemy etyczne globalizacji ekologicznej:
5.1. stan globalnego ekosystemu,
5.2. problem globalnego ocieplenia,
5.3. zasoby Ziemi,
5.4. równowaga ekologiczna.
Semestr II. Globalizacja i estetyka.
1. Globalizacja jako „konsekwencja nowoczesności” .
1.1. Jej podstawowe determinanty w kulturze (Anthony Giddens, Odo Marquard):
(rozdzielenie czasu i przestrzeni, rozwój mechanizmów wykorzeniających,
refleksyjne zawłaszczenie wiedzy, cywilizacyjne przyspieszenie i oderwanie od
świata, infantylizacja i zaufanie do systemów eksperckich).
1.2. Moda jako klasyczny przykład mechanizmów globalizujących. Główne antynomie:
przystosowanie i odrębność, naśladownictwo i odmienność, jedność i segregacja i
inne (Georg Simmel)
2. Media sztuki w kulturze globalizacji.
2.1. Pojęcie medium. Terminy Marshalla McLuhana: „wiek informacji”, „globalna
wioska”, „medium jest przekazem”.
2.2. Pojęcie intermedialności (Dick Higgins).
2.3. Pojęcie transmedialności. „Sztuka w ogóle” (Thierry de Duve) – aprioryczna
otwartość pola praktyk artystycznych, brak granic zewnętrznych dla sztuki (wszystko
może stać się sztuką), brak granic wewnętrznych (nie można oddzielić gatunków).
2.4. Sztuka to rozczłonkowana struktura partes extra partes (Jean L. Nancy) –
jednostkowa wielość sztuki – jako „prawo i problem sztuki”, każda sztuka dla drugiej
jest modelem, rodzajem przekładu.
3. Transkulturowość a podstawowe pojęcia estetyki (Wolfgang Welsch, Richard
Shusterman).
Efekty kształcenia:
02F-1A_W01 Zna i rozumie na poziomie podstawowym relację łączącą filozofię z kulturą:
rozpoznaje etyczne i estetyczne problemy globalizacji
02F-1A_U01 Wyszukuje, analizuje, ocenia, selekcjonuje i wykorzystuje informacje z
różnorodnych źródeł: posługuje się pojęciem globalizacji i jego komponentami w zakresie
etyki i estetyki
02F-1A_U02 Samodzielnie zdobywa wiedzę, odnajduje i charakteryzuje etyczne i estetyczne
aspekty globalizacji
02F-1A_U07 Analizuje argumenty filozoficzne, identyfikuje ich kluczowe tezy i założenia
02F-1A_U13 Stawia tezy oraz artykułuje własne poglądy dotyczące globalizacji
02F-1A_U18 Prowadzi na poziomie podstawowym pracę badawczą pod kierunkiem opiekuna
naukowego lub kierownika zespołu badawczego
02F-1A_K01 Zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności: rozumie
potrzebę redefinicji pojęć i krytycznej analizy struktur społecznych i ich wytworów
02F-1A_K05 Organizuje własną pracę i obiektywnie ocenia jej stopień zaawansowania:
przygotowuje się do wypowiedzi ustnej i obrony pracy pisemnej
Lektura:
Semestr I.
1. Zygmunt Bauman, Globalizacja, PIW, Warszawa 2000.
2. Naomi Klein, Doktryna szoku, Muza Warszawa 2008.
3. Peter Singer, Jeden świat, KiW, Warszawa 2006.
4. Joseph E. Stiglitz, Globalizacja, PWN Warszawa 2007.
5. Wilhelmina Wosińska, Oblicza globalizacji, Smak Słowa, Sopot 2008.
Semestr II.
1. Anthony Giddens, Konsekwencje nowoczesności, tłum. Ewa Klekot, WUJ, Kraków
2008 (fragmenty).
2. Odo Marquard, Apologia przypadkowości. Studia
filozoficzne,
tłum. K.
Krzemieniowa, wyd. Oficyna Naukowa, Warszawa 1994.
3. Georg Simmel, Filozofia mody, tłum. Sławomir Magala [w:] Magala Sławomir,
Simmel, Wiedza Powszechna, Warszawa 1980.
4. McLuhan Marshall, Wybór tekstów, Ewa Rożalska, Jacek M. Stoklosa, Wydawnictwo
Zysk i S-ka, Poznań 2001 (fragmenty).
5. Higgins Dick, Nowoczesność od czasu postmodernizmu oraz inne eseje, tłum.
Krzysztof Brzeziński i inni wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2000
(fragmenty)..
6. Thierry de Duve, Post-duchampowski ład. Uwagi o kilku znaczeniach słowa „sztuka”
(The post-Duchamp deal. Remarks on a few specifications of the word ‘art’, hitherto
unpublished), „Obieg” 1-2 (77-78) 2008, s. 50-64.
7. Nancy Jean-Luc, Nota o sztuce i powtórzeniu, „Nowa Krytyka” nr 22/23, 2009,
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, s. 79-813; Nancy Jean-Luc,
Rozdzielna wspólnota, przeł. M. Gusin, T. Załuski, Wydawnictwo Naukowe
Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2010 (fragmenty).
8. Welsch Wolfgang, Tożsamość w epoce globalizacji – perspektywa transkulturowa,
[w:] Estetyka transkulturowa, red. K. Wilkoszewska, wyd. Universitas, Kraków 2004.
9. Shusterman Richard, Estetyka pragmatyczna oraz myśl azjatycka, [w:] Estetyka
transkulturowa, red. K. Wilkoszewska, wyd. Universitas, Kraków 2004.
Dodatkowa:
Paul Virilio i Catherine David: Ślepe pole sztuki, “Magazyn sztuki”, online:
http://magazynsztuki.eu/old/globalizacja/globalizacja_tekst_10.htm .
Mark Dery Jamming w imperium znaków: hacking, slashing i sniping [fragment] “Magazyn
sztuki”, online: http://magazynsztuki.eu/old/globalizacja/globalizacja_tekst_12.htm .