Botek - artykuł, narzędzia składane

820
MECHANIK NR 10/2007
Artykuł promocyjny
System narzędzi składanych
do głębokiego wiercenia
Firma BOTEK Präzisions-Bohrtechnik GmbH (Riedlich-Niemcy) jest niepodważalnym liderem w zakresie produkcji narzędzi do głębokich otworów. Pozycja ta zobowiązuje do nieustających dążeń konstruktorów, zmierzających do
poszerzania asortymentu narzędzi. Zmieniające się potrzeby rynku – m.in. duża różnorodność produkcji, krótkie serie,
dążenie do wydajniejszych metod obróbki – były przyczyną stworzenia nowych typów narzędzi. Ich wspólną cechą
konstrukcyjną jest sposób ustalenia pozycji zewnętrznej płytki skrawającej za pomocą szlifowanej płytki ustalającej,
usytuowanej między korpusem narzędzia (kasety) a boczną powierzchnią płytki.
Głowice te, choć nie mają możliwości płynnej regulacji średnicy, w większości przypadków można w łatwy sposób
dostosować do innego wymiaru, poprzez wymianę płytki ustalającej oraz podkładki pod prowadniki. Należy podkreślić,
że podstawowe typy głowic wiercących, powiercających oraz trepanacyjnych produkowanych dotąd przez firmę
BOTEK nadal stanowią „pierwszy wybór” przy realizacji wielu zadań technicznych, w których jest wymagana płynna
regulacja ustawienia średnicy. Dotyczy to w szczególności przypadków, kiedy następuje częsta zmiana średnicy,
pokrywająca się z zakresem regulacji danej typowielkości (najczęściej 0,5 mm).
PODSTAWOWE TYPY GŁOWIC WIERCA˛CYCH ORAZ POWIERCAJA˛CYCH
Z MOŻLIWOŚCIA˛ PŁYNNEJ REGLACJI WYMIARU
Podstawowe typy narzędzi z płynną regulacją średnicy:
GŁOWICE WIERCA˛CE
SYSTEMU BTA
głowice wiercące z wymiennymi płytkami skrawającymi – system BTA:
typ 21 ∅ 18,0 ÷ 36,99 mm,
typ 22 ∅ 30 ÷ 149,99 mm,
typ 41 ∅ 18,0 ÷ 36,20 mm,
typ 42 ∅ 65 ÷ 149,99 mm,
typ 44 ∅ 28,71 ÷ 65,0 mm;
Typ-21
Typ-22
GŁOWICE POWIERCAJA˛CE
SYSTEMU BTA
Typ-32
GŁOWICE WIERCA˛CE
SYSTEMU EJECTOR
Typ-40
Typ-34/54
Typ-42
Typ-41
Typ-36
Typ-42
Typ-38
GŁOWICA POWIERCAJA˛CA
SYSTEMU EJECTOR
Typ-52
Typ-44
Typ-58
głowice wiercące oraz powiercające – system EJECTOR:
typ 40 ∅ 18,4 ÷ 36,2 mm,
typ 42 ∅ 28,71 ÷ 149,49 mm;
typ 52 ∅ 28,71 ÷ 197,99 mm;
głowice powiercające regulowane z wymiennymi płytkami skrawającymi – system BTA:
typ 32 ∅ 30 ÷ 74, 99 mm,
typ 54 ∅ 47 ÷ 401,99 mm,
typ 34 ∅ 44,0 ÷ 401,99 mm,
typ 36 ∅ 34,0 ÷ 273,99 mm,
typ 38 ∅ 20,0 ÷ 222,99 mm,
typ 58 ∅ 20,0 ÷ 222,99 mm;
głowice trepanacyjne oraz głowice profilowe ∅ = 20,0 ÷ 412,99 mm.
Wiertła lufowe z wymiennymi płytkami skrawającymi
System narzędzi składanych ELB (skrót od nazwy Einlippenbohrer, tj. wierteł lufowych z jednym rowkiem
wiórowym) został ostatnio rozszerzony o kolejne odmiany oraz typowielkości.
Narzędzia te są wykonywane na zadany wymiar. Płytki są usytuowane bezpośrednio w korpusie narzędzia.
Zmiana wymiaru może nastąpić poprzez zastosowanie odpowiedniej podkładki ustalającej oraz prowadników.
Produkowane od kilku lat wiertła typ-01 są obecnie dostępne od Dmin = 13,5 mm. Ich typowe zastosowania to
wykonywanie otworów olejowych w formach, w płytach wymienników ciepła oraz zróżnicowana produkcja małoseryjna.
MECHANIK NR 10/2007
821
Wiertła lufowe z wymienną płytką – typ 01
Zakres pracy: ∅ 13,5 ÷ 43,99 mm.
Dokładność obróbki: klasa IT8- IT9.
Charakterystyka techniczna, zalety: wyeliminowanie potrzeby stosowania osprzętu (tulejek wiertarskich oraz prowadzących), łatwa wymiana płytki oraz prowadnika. Praca z dużymi posuwami. Wiertła produkowane są w dwóch odmianach – typu 01-000 oraz typu 01-010
(z dodatkowymi listwami prowadzącymi).
Typowe zastosowania: wykonywanie otworów olejowych w formach, płytach wymienników ciepła, zróżnicowana produkcja małoseryjna.
Narzędzie wiercące – typ 02
Zakres pracy: ∅ 37,0 ÷ 100 mm.
Dokładność obróbki: wysoko wydajna obróbka zgrubna, klasa IT8-IT9.
Charakterystyka techniczna, zalety: łatwa obsługa (nie ma potrzeby regulacji po wymianie
płytki), sztywna konstrukcja, nowe geometrie łamaczy.
Zamienność części z wiertłami typu 01.
Dzięki dodatkowym płytkom skrawającym (centralnej oraz pośredniej) – wiertła te cechują się
bardzo stabilną pracą oraz małymi oporami skrawania. Długość wiercenia wynosi do 30 × D.
Narzędzie wiercące – typ 07
Zakres pracy: ∅ 25 ÷ 50,99 mm (rys. a), ∅ 51 ÷ 100 mm (rys. b).
Dokładność obróbki: klasa IT10-IT11, Ra = 1,25 ÷ 2 µm.
Charakterystyka techniczna, zalety: łatwa obsługa – nie ma potrzeby regulacji po
wymianie płytki, sztywna konstrukcja, nowe geometrie łamaczy pozwalające na
pracę z dużymi posuwami, zmniejszona liczba części zamiennych. Zamienność
części z głowicami wiercącymi typu-70. Znaczny (nawet 2–3-krotny) wzrost posuwu a) zakres
b) zakres
w stosunku do głowic typu-01 oraz -02. Mniejsza masa oraz niższy koszt narzędzi. D = 25 ÷ 50,99 mm
D = 51 ÷ 100
mm
Praca na obrabiarkach specjalizowanych oraz centrach obróbkowych z odpowiednim wydatkiem oraz ciśnieniem czynnika chłodzącego.
Typowe zastosowania: formy – otwory olejowe; przemysł samochodowy – otwory olejowe w korpusach silników;
budowa maszyn – zróżnicowana produkcja, małe serie.
Nowe narzędzia wiercące oraz powiercające – system BTA oraz EJECTOR
Wprowadzane sukcesywnie do produkcji nowe narzędzia do wiercenia w pełnym materiale produkowane są
w czterech podstawowych odmianach:
odmiana A – z gwintem 4-zwojowym, wg systemu BTA;
odmiana B – z gwintem 1-zwojowym, wg systemu BTA;
odmiana E – z gwintem 4-zwojowym, wg systemu EJECTOR;
odmiana F – z mocowaniem flanszowym.
Wprowadzone do produkcji w 2004 r. głowice – typu 11 oraz 61 spotkały się z dużym zainteresowaniem na rynku
i wskazały firmie BOTEK kierunek dalszego rozwoju. W ostatnich 3 latach powstały kolejne odmiany głowic wiercących
– typu 70, 12, 62, 64, 43.
Wszystkie wymienione głowice charakteryzują się sztywną konstrukcją (uzyskaną poprzez bezpośrednie bazowanie
bocznej płaszczyzny płytki skrawającej do szlifowanej płytki ustalającej). W przypadku nowych odmian głowic
wiercących płytki są mocowane bezpośrednio do korpusu narzędzia (typ 11/60/61/12/62/64), natomiast w przypadku
głowic powiercających – w wymiennych kasetach (typ
33, 35). Nowe odmiany głowic cechuje duży stopień
unifikacji między poszczególnymi wielkościami danego
typu (w niektórych przypadkach także między poszczególnymi typami), a przede wszystkim mniejsza liczba
części zamiennych w stosunku do głowic starszego
typu (z płynną regulacją). Zmiana wymiaru odbywa się
Mocowanie płytki skra- Mocowanie płytek skrawających w kasepoprzez wymianę płytki ustalającej oraz podkładki pod
wającej bezpośrednio tach (typ 33/35)
prowadniki.
w korpusie (typ 11/61/
/12/62/64)
W trakcie opracowywania konstrukcji nowych typów głowic wprowadzono także kilka nowych typów pytek
skrawających z dodatnią geometrią. Płytki te są wykonane metodą prasowania, przy czym powierzchnie bazowe są
szlifowane.
822
MECHANIK NR 10/2007
Można wyróżnić:
a)
b)
c)
d)
a) płytki zewnętrzne stosowane w głowicach – typ 02/62/64;
b) płytki centralne stosowane w głowicach – typ 02/62/64 (na razie dostępne tylko z łamaczem SP1);
c) płytki centralne stosowane w głowicach – typ 33/35; od niedawna można je stosować także w głowicach starszej konstrukcji – typ 34;
d) płytki zewnętrzne, centralne oraz pośrednie stosowane w głowicach – typ 07/70.
Nowe głowice wiercące
Głowica wiercąca – typ 11/ 61 (A-B-E)
Zakres pracy: ∅ 18,0 ÷ 36,99 mm.
Dokładność obróbki: wysoko wydajna obróbka średniodokładna, klasa IT7.
Charakterystyka techniczna, zalety: sztywna konstrukcja, zamienność płytek oraz części z wiertłami lufowymi typu 01 oraz 02. Możliwość obróbki
z dużymi posuwami.
Głowica wiercąca – typ 70 (A-B-E)
Zakres pracy: ∅ 25,0 ÷ 65,00 mm.
Dokładność obróbki: wysoko wydajna obróbka zgrubna, klasa IT11.
Charakterystyka techniczna, zalety: większe kanały do odprowadzania wiórów pozwalają na stosowanie większych posuwów. Łatwa obsługa; nie ma potrzeby regulacji
po wymianie płytki. Nowe geometrie łamaczy, zmniejszona liczba części zamiennych.
Zamienność części z wiertłami typu 07. Stosowane do określonej średnicy otworu.
Typowe zastosowanie: przemysł energetyczny – płyty wymienników ciepła; przemysł
samochodowy – otwory olejowe; budowa maszyn – zróżnicowana produkcja.
Głowica wiercąca – typ 12 / 64 ( A-B-E)
Zakres pracy: ∅ 28,5 ÷ 75 mm.
Dokładność obróbki: klasa IT8.
Charakterystyka techniczna, zalety: nie ma potrzeby regulacji po wymianie płytki;
sztywna konstrukcja. Mniejsza liczba części zamiennych. Nowe geometrie płytek,
umożliwiające obróbkę z wysokimi parametrami skrawania. Alternatywa dla głowic
z płynną regulacją średnicy (typu 22, 42 oraz 44).
Głowica wiercąca – typ 43 (A-B-E-F)
Zakres pracy: ∅ 149,0 ÷ 350,00 mm.
Dokładność obróbki: klasa IT9.
Charakterystyka techniczna, zalety: sztywna konstrukcja – mniejsza liczba części w stosunku do
głowic typu 22/42. Łatwa i szybka obsługa; nie ma potrzeby regulacji po wymianie płytki.
Możliwość wymiany części na maszynie. Zakres regulacji – 10 mm (poprzez wymianę części).
Nowe głowice powiercające
Głowica do powiercania – typ 35 (A-B-F)
Zakres
∅ 44,0 ÷ 149 mm
Zakres pracy: ∅ 44,0 ÷ 500 mm.
Dokładność obróbki: obróbka precyzyjna, klasa IT7-IT8.
Charakterystyka techniczna, zalety: mniejsza liczba narzędzi niezbędna do
pokrycia całkowitego zakresu średnic. Łatwa obsługa dzięki uproszczeniu
czynności regulacji. Od ∅min = 149,0 regulacja średnicy odbywa się poprzez
zastosowanie pierścieni dystansowych. Maksymalny zakres regulacji –
50 mm/∅
Zakres
∅ 149,0 ÷ 500 mm
Typowe zastosowania:
przemysł lotniczy – układy hamulcowe, elementy podwozia; przemysł motoryzacyjny – wały, przekładnie;
przemysł paliwowy – płyty wymienników ciepła; przemysł zbrojeniowy – lufy; przemysł okrętowy – elementy
silnika, elementy peryskopów; przemysł ciężki – wały, korpusy, turbiny; przemysł maszynowy – cylindry
hydrauliczne, produkcja zróżnicowana, małe serie.
MECHANIK NR 10/2007
823
Głowica do powiercania – typ 13 (A-B-E)
Zakres pracy: ∅ 28,71 ÷ 74,99 mm.
Dokładność obróbki: klasa IT7.
Charakterystyka techniczna, zalety: łatwa obsługa dzięki uproszczeniu czynności regulacji. Możliwość stosowania wyższych
posuwów.
Głowica powiercająca – typ 33
Zakres pracy: ∅ 160,0 ÷ 500 mm.
Dokładność obróbki: klasa IT7- IT8.
Charakterystyka techniczna, zalety: szeroki zakres regulacji: 25 mm dla głowic ∅ 160,0 ÷ 300 mm
lub 50 mm – dla głowic ∅min = 300,0 mm. Regulacja średnicy odbywa się poprzez opatentowany
system łatwej zmiany średnicy narzędzia, polegający na zsynchronizowanej (jednoczesnej) regulacji pozycji ostrzy oraz prowadników, które regulują zmianę średnicy.
Typowe zastosowanie: obróbka wstępna cylindrów hydraulicznych (przed operacją honowania).
Narzędzia trepanacyjne
Firma BOTEK od wielu lat produkuje głowice trepanacyjne: typ 28 – z gwintem wewnętrznym 1-zwojowym oraz typ
48 – z gwintem zewnętrznym 4-zwojowym. Ponadto dla dużych średnic D = 198 ÷ 412,99 – produkowana jest głowica
z połączeniem flanszowym.
Wiertło trepanacyjne – typ 28 i 48
Zakres: ∅ 55,00 ÷
÷ 197,99 mm
Wiertło trepanacyjne – typ 08 Wiertło trepanacyjne z noZakres: ∅ 20,00 ÷ 60 mm
żem: do odcinania rdzenia
typ 09
Ostatnio grupę tę uzupełniono nowymi narzędziami do obróbki trepanacyjnej o mniejszych
średnicach. Są to wiertła typu 08 oraz typu 09.
Zakres: ∅ 25,00 ÷ 60 mm.
Narzędzia specjalne
Firma BOTEK wdraża każdego roku wiele
głowic specjalnych (stopniowych oraz profilowych). Odbiorcami są znane na całym świecie
firmy, m.in. z sektora energetycznego, chemicznego, motoryzacyjnego, lotniczego. Oto przykłady niektórych głowic
specjalnych:
a) głowica do obróbki dna otworu profiloa)
b)
c)
d)
wego, przedmiot obrabiany – przekładnia zębata;
b) głowica roztaczająca do obróbki dokładnej otworu stopniowego, przedmiot
obrabiany – element podwozia samolotu;
c) głowica do obróbki dna otworu, przedmiot obrabiany – element podwozia samolotu;
f)
g)
d) głowica do obróbki otworu profilowego
z częścią stożkową, przedmiot obrabiany – przekładnia zębata;
e) głowica z dodatkowym prowadzeniem,
przedmiot obrabiany – forma wtryskowa;
f) głowica do obróbki stopniowego otworu profilowego, przedmiot obrabiany – przekładnia zębata;
g) głowica do obróbki cięgna układu hamulcowego w podwoziu samolotu;
h) głowica z dodatkowym prowadzeniem, przedmiot obrabiany – cylinder hydrauliki siłowej.
e)
h)
Opracował mgr inż. Jan Wit
AWEXIM Sp. z o.o.
03-934 Warszawa, ul. Wąchocka 1G
tel./fax 022 750 78 07
www.awexim.pl. e-mail: [email protected]