Pełne teksty artykułów PT nr 1/2010

PRZETWÓRSTWO TWORZYW
Rocznik 2010, skróty artykułów, (cz. 1)
Nr 1/2010
Janusz W. SIKORA
Politechnika Lubelska, Katedra Procesów Polimerowych
20-618 Lublin; ul. Nadbystrzycka 38d
e-mail: [email protected]
Budowa głowic wytłaczarskich do wytłaczania z rozdmuchiwaniem pojemników
Przedstawiono dwa podstawowe rodzaje głowic stosowanych w procesie wytłaczania z rozdmuchiwaniem.
Pokazano konstrukcje tych głowic, a w szczególności zespołu
kształtującego, stosowanych podczas
otrzymywania pojemników. Omówiono sposoby regulacji szerokości szczeliny dyszy pierścieniowej. Podano
przykłady rozwiązań konstrukcyjnych głowic wytłaczarskich ze zbiornikiem akumulacyjnym.
Design of extrusion heads for blow molding
Two basic head types used for the blow moulding extrusion process were presented. Head design were shown,
especially the shaping unit used during the receiving of small-size and large-size containers. It was pointed out
that there is a possibility to mount an element separating the polymer flux in front of the head or in the head
which enables multi-extrusion. Ways of adjusting the width of the ring die gap were discussed.
Andrzej STASIEK, Dariusz ŁUBKOWSKI
Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu
Ul. M. Skłodowskiej - Curie
[email protected]
Badania wpływu konstrukcji segmentów ślimaków wytłaczarek dwuślimakowych
współbieżnych oraz parametrów technologicznych na proces wytłaczania polipropylenu
modyfikowanego talkiem
Napełniacze służą do modyfikowania niektórych właściwości polimeru i dodawane są do tworzywa najczęściej
podczas procesów przetwórstwa. Do najczęściej napełnianych polimerów należą: poli(chlorek winylu),
poliamidy. Poliolefiny. Do wytwarzania tworzyw o wysokim stopniu napełnienia stosuje się przede wszystkim
wytłaczarki dwuślimakowe współbieżne o segmentowej budowie ślimaków, która umożliwia konfigurowanie
zespołu wytłaczającego w zależności od wymagań technologicznych.
Investigations of the influence of construction of segments of the screw of co-rotating twin screw extruders
and technological parameters on the extrusion process of polypropylene modified with talc.
Fillers used for modification of some properties of polymer are usually added to plastic material during
processing. The most often fillers are used for polyvinyl chloride, polyamides, polyolefineds. The co-rotating
twin-screw extruders having screw of segment structure are mainly used for manufacturing of high-filled
plastics.
Joachim STASIEK, Stanisław ASKOTARCZAK, Jerzy PRZYTUŁA
Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu
Ul. M. Skłodowskiej - Curie
[email protected]
Wybrane problemy projektowania nawijarek do folii polimerowych
Folie z tworzyw polimerowych wytwarza się najczęściej metodą wytłaczania z rozdmuchiwaniem. Grubości folii
wynoszą najczęściej od 0,008 do 2 mm, maksymalne prędkości odbioru – do 550 m/min osiągane sa podczas tzw.
Procesu „wylewania folii” tj. otrzymywania tzw. folii płaskiej. W artykule starano się nakreślić i podać główne
wytyczne umożliwiające spełnienie wymagań funkcjonalności i bezpieczeństwa. Rozróżnia się trzy podstawowe
rodzaje nawijarek: obwodowe zwane również kontaktowymi, centralne i kombinowane tj. nawijarki szczelinowe.
Selected problems of design of rolling machines r polymer films.
Polymer films are produced usually by below moulding extrusion and something by using flat slot die. Generally
the ticknes of films is from 0,008 to 2 mm and the maximal rotational speed 550 m/min is achieved during
manufacturing of flat film. In the article the, general ideas and guiding rules for required functionality and
safety. There are three basic types of rolling machines: circumferential, central, and the combination of both
systems, i.e. slot rolling macines.
Nr 2/2010
Janusz W. SIKORA
Politechnika Lubelska, Katedra Procesów Polimerowych
20-618 Lublin; ul. Nadbystrzycka 38d
e-mail: [email protected]
Budowa głowic wytłaczarskich do wytworów wielotworzywowych
W procesie współwytłaczania, do otrzymywania wytworów wielotworzywowych wykorzystuje
się narzędzie przetwórcze, jakim jest głowica współwytłaczarska. W artykule przedstawiono budowę
dwóch rodzajów głowic, stosowanych w tym procesie. Omówiono przepływ tworzywa
w głowicy do wytworów wielotworzywowych o małym i prostym polu przekroju poprzecznego
oraz w głowicach do wytworów o bardziej z³o¿onym kszta³cie pola przekroju. Zwrócono uwagę,
że te ostatnie swoją funkcjonalnością i budową przypominają głowice do wytworów jednotworzywowych.
Wyszczególniono różnice między głowicami, ich wady i zalety.
Design of extrusion heads for multi-layers. In the process of co-extrusion, in order to receive
multi-polymer products, a processing tool, namely a co-extruder head is used. In the paper, designs
of two types of heads used in this process are presented. The polymer flow in the heads for
multi-polymer products of a small and simple cross-section was discussed as well as in the heads
for products of a more complex section shape. It was underlined that the latter ones resemble the
heads for single-polymer products in their function and design. Differences between the heads,
their advantages and disadvantages were listed out.
Grażyna RYMARZ, Elżbieta PIEKARSKA
Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu
Oddział Zamiejscowy Farb i Tworzyw w Gliwicach
ul. Chorzowska 50 A, 44-101 Gliwice
Tel.: 32/231-90-41, fax: 32/231-26-74, e-mail:
Standardowe mieszaniny PVC modyfikowane elastomerami termoplastycznymi TPE
C
Celem prezentowanej pracy był określenie wpływu elastomerów termoplastycznych na wybrane właściwości
mieszanin poli(chlorku winylu). Właściwości otrzymanych mieszanin określano na podstawie badań fizykomechanicznych przy zastosowaniu tradycyjnych metod badawczych (urządzenie wytrzymałościowe Instron) i
porównano z badaniami wykonanymi wybranymi technikami instrumentalnymi (DMTA Dynamic Thermal
Analysis).
Standard PVC compounds modified by elastomers TPE. The aim of work was determination
of the influence of thermoplastic rubbers on chosen properties of polyvinyl chloride compositions.The properties
of obtained compositions were determined by physicomechanical tests using traditional test methods (machine
for testing of mechanical properties – Instron) and were compared with tests performed by chosen instrumental
techniques (DMTA – Dynamic Thermal Analysis).
A.K. PANOV, T.G. BELOBORODOVA, T.A. ANASOVA, G.E. ZAIKOV (1)
R. KOZLOWSKI (3), S. KUBICA ( 2)
Academy of Science of Republic of Bashkortostan, Sterlitamak Branch; 68, Odesskaya Street,
Sterlitamak, 453103, Russia
1. N. M. Emanuel Institute of Biochemical Physics, 4 Kosygin st., Moscow 117334 Russia
2. Instytut Inzynierii Materialov Polimerowych i Barwnikow, 55 M. Sklodowskiej-Curie str.,87-100
Torun, Poland
3. Instytut Inzynierii Materialov Polimerowych i Barwnikow, 30 Harcerska str., 05-820 Piastow, Poland
Extrusion heads used in manufacturing polymeric casings for preventing pipes from
corrosion p
On the basis of executed theoretical and experimental investigations highly productive constructions of extrusion
heads used in manufacturing polymeric casings for preventing pipes from corrosion were worked out.
Constructions of extrusion heads used in manufacturing of outer and inner casing for pipes are represented in
the following paragraphs. The order of calculations of forming channels of extrusion heads are represented here
too.
Key-words: Extrusion Heads, polymer materials, manufacturing, polymeric casings.
Głowice wytłczarskie stosowane w wytwarzaniu polimerowych osłon w celu ochrony
rur przed korozją. Na podstawie badań teoretycznych i eksperymentalnych opracowano
głowice wytłaczarskie o wysokiej wydajności stosowane do wytwarzania osłon polimerowych dla ochrony rur
przed korozją W artykule przedstawiono konstrukcję głowic wytłaczarskich stosowanych do wytwarzania
zewnętrznych i wewnętrznych osłon dla rur. Przedstawiono równie¿ tok obliczeń kanałów głowic wytłaczarskich.
Słowa kluczowe: głowice wytłaczarskie, tworzywa, przetwórstwo, osłony polimerowe
K. S. MINSKER (1), G. E. ZAIKOV (2), R. KOZ£OWSKI (3), S. KUBICA (4)
1 Bashkirian State University, 32 Frunze st., Ufa, Bashkiriya 450074 Russia
2 N. M. Emanuel Institute of Biochemical Physics, 4 Kosygin st., Moscow 117334 Russia
3 Instytut Inzynierii Materia³ov Polimerowych i Barwnikow, 30 Harcerska str., 05-820 Piastow, Poland
4 Instytut Inzynierii Materialov Polimerowych i Barwnikow, 55 M. Sklodowskiej-Curie str.,
87-100 Torun, Poland
Achievements and research tasks for poly(vinyl) chloride ageing and stabilization
, not containing of labile groups in a backbone are considered. It will provide drastic increase of an intrinsic
stability of polymeric products, possibility of PVC processing with the minimal contents or in total absence of
stabilizers and other chemicals – additives and opportunity of creation of materials and products on a PVC basis
with the essentially increased service life-time. Presented data allow to create rigid, semi-rigid and
flexible(plasticized) materials and products with the minimal contents of chemicals – additives and increased
life-time of their service at exploitation in natural and special conditions.
Key-words: Labile groups; chemical-, structural-physical, solvational, and “echo” stabilization; non-toxic
chemical-additives; ceolites, modified clays.
Osiągnięcia i prace badawcze w zakresie starzenia i stabilizacji poli(chlorku winylu).
Rozważano perspektywy wytwarzania PVC niezawierającego nietrwałych grup w swojej strukturze. Omówiono
znaczne zwiększenie stabilności produktów polimerowych, możliwości przetwórstwa PVC o minimalnej
zawartości lub całkowitym braku stabilizatorów oraz innych środków pomocniczych, jak również możliwości
stworzenia materiałów i wyrobów opartych na PVC o zasadniczo zwiększonym czasie eksploatacji.
Przedstawione badania pozwalają na opracowanie sztywnych, półsztywnych i elastycznych (plastyfikowanych)
materiałów i wyrobów o minimalnej zawartości środków pomocniczych oraz zwiększonym czasie eksploatacji w
warunkach naturalnych
oraz szczególnych.
Nr 3/2010
IWONA MICHALSKA-POŻOGA, TOMASZ RYDZKOWSKI
Politechnika Koszalińska, Wydział Mechaniczny
Katedra Procesów i Urządzeń Przemysłu Spożywczego
ul. Racłwicka 15-17, 75-620 Koszalin
[email protected], [email protected]
Właściwości przetwórcze i fizykomechaniczne PP pierwotnego przetwarzanego na
wytłaczarce ślimakowo-tarczowej
W artykule przedstawiono ocenę właściwości przetwórczych i fizykochemicznych polipropylenu (PP)
uplastycznionego podczas wytłaczania ślimakowo-tarczowego. Zbadano stopień oddziaływania mechanizmu
tarczowego i ruchu cząstki w szczelinie tarczowej wytłaczarki ślimakowo-tarczowej na właściwości materiału.
Uzyskane wyniki porównano z wynikami pomiarów tworzywa otrzymanymi z wytłaczania klasycznego.
Estimation of mechanical properties of PP obtained by screw and screw-disc extrusion.
In the paper we present the processing and physical-chemicals of polypropylene (PP) plasticization during
screw-disc extrusion. We will show the investigation of degree of influence of screw-disc processing and the
movement of particle in the crevice of screw-disc extruder on the properties of the PP. Obtained results will be
compared with results from classical extrusion.
BOGUSŁAW KRÓLIKOWSKI
Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
87-100 Toruń. ul. M. Skłodowskiej-Curie 55
[email protected]
Wp³yw konfiguracjiyt³aczarki typu W2W na niektóre
w³aoeciwooeci polimerów w symulowanym procesie recyklingu
Część 1. Wpływ przetwarzania na właściwości mechaniczne i reologiczne tworzyw
pierwotnych
W pracy przedstawiono wpływ konfiguracji układu uplastyczniającego wytłaczarki dwu-ślimakowej współbieżnej
(W2W) na niektóre właściwości fizykochemiczne regranulowanych pierwotnych tworzyw polimerowych w
symulowanym procesie recyklingu. Pod uwagę wzięto takie parametry jak wytrzymałość na rozciąganie,
wydłużenie względne, moduł sprężystości wzdłużnej, udarność z karbem a ponadto zmianę wartości
współczynnika MFR, lepkości dynamicznej, zarówno dla tworzyw pierwotnych jak i regranulowanych.
Słowa kluczowe: wytłaczanie dwu-ślimakowe współbieżne tworzyw, recykling polimerów, granulowanie
tworzyw, właściwości mechaniczne i reologiczne
The influence of screw configuration of the extruder type W2W on some properties of
polymers in simulated recycling process. Part 1. The influence of screw configuration of
co-rotating twin-screw extruder (W2W) on changes of some physical-mechanical properties of re-granulated
polymers in simulated recycling process has been presented in this paper. The following parameters have been
taken into consideration like tensile stress, elongation at yield, elasticity modulus, notched impact strength, MFR
value, dynamic viscosity for primary as well as re-granulated polymers.
Key words: co-rotating twin-screw extrusion of polymers, re-granulated polymers, physical-mechanical and
rheological properties.
T.G. BELOBORODOVA, A.K. PANOV, G.E. ZAIKOV (1), S. KUBICA (2), R. KOZLOWSKI (3)
Academy of Science of Republic of Bashkortostan, Sterlitamak Branch;
68, Odesskaya Street, Sterlitamak, 453103, Russia
1 N. M. Emanuel Institute of Biochemical Physics, 4 Kosygin st., Moscow 117334 Russia
2 Instytut Inzynierii Materialov Polimerowych i Barwnikow, 55 M. Sklodowskiej-Curie str.,
87-100 Torun, Poland
3 Instytut Inzynierii Materialov Polimerowych i Barwnikow, 30 Harcerska str., 05-820 Piastow, Poland
Granulating of reduced to fragments secondary polymers
Granulating of reduced to fragments secondary polymers by means of extrusion head
Waste materials of polymeric items is necessary to reduce to fragments beforehand, and then to granulate. The
description of the construction, the principle of action and calculation method of geometric parameters of
extrusion head for granulating to reduced to fragments polymeric waste materials are stated in this work.
Experimental data of the process of granulating are described here too.
Key-words: Extrusion head, extrudate, granules, draw plate, forming channel, screw.
by
Granulacja wstępnie rozdrobnionych tworzyw odpadowych przy pomocy głowicy wytłaczarskiej.
Polimerowe materiały odpadowe powinny być rozdrobnione przed granulacją. W pracy przedstawiono opis
konstrukcji, zasadę działania oraz metodę obliczenia geometrycznych
parametrów głowicy wytłaczarskiej do granulacji i rozdrobnienia odpadowych materiałów
polimerowych. Dane doświadczalne procesu granulacji są również opisane.
Słowa kluczowe: Głowica wytłaczarska, wytłoczyna, granulat, płyta perforowana, kanał formujący, ślimak
G. E. ZAIKOV (1), K.Z. GUMARGALIEVA (2), R. KOZLOWSKI (3) S. KUBICA (4)
1 N. M. Emanuel Institute of Biochemical Physics, 4 Kosygin st., Moscow 117334 Russia
2 N.N. Semenov Institute of Chemical Physics, 4 Kosygin str., Moscow 119991, Russia
3 Instytut Inzynierii Materialov Polimerowych i Barwnikow, 30 Harcerska str., 05-820 Piastow, Poland
4 Instytut Inzynierii Materialov Polimerowych i Barwnikow, 55 M. Sklodowskiej-Curie str., 87-100 Torun,
Biodegradation of polymeric materials. Generalized kinetic data
The information about generalized kinetic data which can describe biodegradation of polymeric
materials (kinetics of biomass growth and methods of investigation of its formal mechanism of
biodegradation, microorganism adhesion) presents in this paper.
Key-words: biodegradation, polymeric materials, kinetics, biomass growth, methods of
investigations, adhesion
Biodegradacja materia³ów polimerowych. Ogólne dane kinetyczne. W artykule zawarto
informację dotyczącą ogólnych danych kinetycznych, które mogą opisywać biodegradację materia łów
polimerowych (kinetyka wzrostu biomasy oraz badania mechanizmu biodegradacji, adhezja mikroorganizmów).
Słowa kluczowe: biodegradacja, materiały polimerowe, kinetyka, wzrost biomasy, metody badawcze, adhezja