Kultura rosyjska XIX-pierwszej poł. XX w. cz. 1, dr M. Abassy

Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych, Instytut Rosji i Europy Wschodniej
Kierunek: kulturoznawstwo, specjalność: rosjoznawstwo
Rok akademicki: 2010/2011
L.p.
Elementy składowe sylabusa
Z * pola, które nie dotyczą
Studiów podyplomowych
1.
Nazwa przedmiotu
Kultura rosyjska XIX – pierwszej połowy XX wieku.
2.
Nazwa jednostki prowadzącej
przedmiot
Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych/Instytut Rosji i
Europy Wschodniej/Katedra Rosyjskiej Kultury Nowożytnej
3.
Kod przedmiotu*
WSMP-IR-15
4.
Język przedmiotu
Polski
5.
Grupa treści kształcenia, w ramach
Grupa treści podstawowych
której przedmiot jest realizowany*
6.
Typ przedmiotu*
Obowiązkowy do zaliczenia I semestru/drugiego roku studiów
7.
Rok studiów, semestr
Studia stacjonarne I stopnia/II rok/semestr pierwszy (zimowy)
8.
Imię i nazwisko osoby (osób)
prowadzącej przedmiot
Dr Małgorzata Abassy
9.
Imię i nazwisko osoby (osób)
egzaminującej bądź udzielającej
zaliczenia w przypadku, gdy nie jest Dr Małgorzata Abassy
nim osoba prowadząca dany
przedmiot
10.
Formuła przedmiotu
11.
Wymagania wstępne*
12
Liczba godzin zajęć dydaktycznych
30
13
Liczba punktów ECTS przypisana
przedmiotowi*
3 punkty ECTS
14
Czy podstawa obliczenia średniej
ważonej?*
Nie
15
Założenia i cele przedmiotu
16
Metody dydaktyczne
Ćwiczenia obejmują analizę i interpretację tekstu literackiego. Opis i
analiza utworu na podstawie wybranych opracowań naukowych
zakłada sporządzenie konspektu tekstu źródłowego, zapisu
bibliograficznego
Dyskusja, polemika, referat
Ćwiczenia
Brak
1
17
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu, w tym zasady
dopuszczenia do egzaminu,
zaliczenia z przedmiotu, a także
formę i warunki zaliczenia
poszczególnych form zajęć
wchodzących w zakres danego
przedmiotu
18
Treści merytoryczne przedmiotu oraz Rosyjska kultura w XIX wieku. Specyfika. Fazy rozwoju. Dekabryzm
sposób ich realizacji1
– podłoże ideowe, odzwierciedlenie idei w literaturze i w życiu
codziennym. Dylematu: Rosja – Zachód. „Zbędny człowiek” a
procesy kulturowe. Geneza zjawiska. Charakterystyka. Spór o
„zbędnych ludzi” w latach 60. XIX wieku. Portrety literackie.
Słowianofilstwo – podstawowe pierwiastki rodzimej kultury: lud,
prawosławie. Okcydentalizm – nurt rewolucyjny i nurt liberalny.
Wizja człowieka jako dynamicznej siły w kulturze. Walka o
indywidualizację. Słowianofilstwo i okcydentalizm jako nurty
komplementarne względem siebie – „kultura burząca” i „kultura
utrwalająca”. Rosyjski anarchizm – Michał Bakunin. Kultura
szlachecka w pierwszej połowie XIX wieku. Cechy
charakterystyczne. Tabela rang. Rosyjskie kółka. Filozoficzne
podstawy światopoglądu. „Nihilizm” w kulturze rosyjskiej. Istota
sporu „ojców” i „dzieci”.
19
Wykaz literatury podstawowej i
uzupełniającej, obowiązującej do
zaliczenia danego przedmiotu
Obecność na zajęciach, pisemna analiza tekstu w formie testu
zaliczeniowego.
Literatura podstawowa:
1. A. Grybojedow, Mądremu biada, (dowolne wydanie)
1. P. Czaadajew, Pierwszy list filozoficzny, (w:) P. Czaadajew, Listy,
wybór, wstęp i i opracowanie L. Suchanek, przeł. M. Leśniewska i L.
Suchanek, Kraków 1992
1. P. Czaadajew, Apologia obłąkanego (fragmenty), (w:) Filozofia i
myśl społeczna rosyjska 1825-1861, wyboru dokonał, wstępem i
przypisami opatrzył A. Walicki, Warszawa 1961
1. A. Puszkin, Eugeniusz Oniegin (dowolne wydanie)
1. K. Aksakow, O stanie wewnętrznym Rosji, (w:) Wokół
słowianofilstwa, pod red. J. Dobieszewskiego, Warszawa 1998
1. K. Kawielin, Zasada osobowości w historii Rosji, (w:) Filozofia i
myśl społeczna rosyjska 1825-1861, wyboru dokonał, wstępem i
przypisami opatrzył A. Walicki, Warszawa 1961
1. Михаил Бакунин, (в книге:) Русские мыслители о России и
человечестве. Антология русской общественной мысли, YMCA
PRESS, Париж 1954 (fragmenty)
1. I. Turgieniew, Ojcowie i dzieci, (dowolne wydanie)
Literatura uzupełniająca:
1. M. Abassy, Inteligencja a kultura. O problemach samoidentyfikacji
dziewiętnastowiecznej inteligencji rosyjskiej, WUJ, Kraków 2008
2. L. Bazylow., Historia nowożytnej kultury rosyjskiej, Warszawa
1986
3. B. Jegorow., Oblicza Rosji. Szkice z historii kultury rosyjskiej XIX
wieku, przekład B. I D. Żyłkowie, Gdańsk 2002
4. J. Łotman, Dekabrysta w życiu codziennym, (w:) J. Łotman, Rosja i
znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, przeł. B.
1
Bardzo prosimy o precyzyjne wypełnienie zawartości 18. składowego elementu sylabusu: Treści
merytoryczne przedmiotu oraz sposób ich realizacji. Będzie ono podstawą do wyszukiwania informacji
o prowadzonych przedmiotach oraz o zagadnieniach, które poruszane są w trakcie zajęć. Prosimy też o podanie do
jakiego zakresu dziedzinowego można zaliczyć konkretny przedmiot.
Planujemy część danych przedstawić zainteresowanym użytkownikom (zwłaszcza studentom). Wskazane
przez Państwa elementy mogą być dostępne wyłącznie dla osób uprawnionych – np. przygotowujących
sprawozdania dotyczące jakości kształcenia.
2
Żyłko, Gdańsk 1999
5. Literatura dekabrystowska, (w:) Historia literatury rosyjskiej, pod
red. M. Jakóbca, t. 1,
6. K. Chojnicka, Rodowód literacki inteligencji rosyjskiej, Wrocław,
Ossolineum 1992
7. L. Suchanek, Hercen i „homo occidentalis”, (w:) Zeszyty
Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Z. 69, rok 1990
8. B. Jegorow, Słowianofilstwo, okcydentalizm, kulturologia, (w:)
Semiotyka dziejów Rosji, wybór i przekład B. Żyłko, Wydawnictwo
Łódzkie 1993
9. И. Кондаков., Культура России, Москва 1999
10. L. Liburska, Kultura rosyjska 1800-1861 (w:) Rosjoznawstwo.
Wprowadzenie do studiów nad Rosją, pod redakcją L. Suchanka,
Kraków, s. 173-188
11. J. Łotman., Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na
początku
XIX, przekład B. Żyłko, Gdańsk 1999
12. R. Pipes., Rosja carów, Gdańsk 1990
13. A. Walicki., Zarys myśli rosyjskiej. Od Oświecenia do renesansu
religijno-filozoficznego,
Wydawnictwo
Uniwersytetu
Jagiellońskiego, Kraków 2005
3