Ważne pytania (bez odpowiedzi?)

forum
Ważne pytania
(bez odpowiedzi?)
Uchwalona 1 lipca 2011 r. ustawa o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych
innych ustaw nie wydaje się być dobrym rozwiązaniem legislacyjnym, gdyż powoduje zniszczenie obecnych więzi społecznych i gospodarczych, nie gwarantując powstania
nowych i silnych. Świadczą o tym liczne pytania przedsiębiorców, na które nie znajdujemy w ustawie wiążących odpowiedzi. Nie ma ich także w wyjaśnieniach autorów projektu ustawy.
Dziesiątki szkoleń, które odbywają się
w tym czasie, nie są miejscem, gdzie moglibyśmy znaleźć odpowiedzi na podstawowe
pytania, gdyż króluje tam tematyka poboczna. A jeśli już padają odpowiedzi, to często
zdają się być one wytworem fantazji szkolących.
Branżowe
wątpliwości
Na poniższe pytania trudno „wydębić”
odpowiedź, chyba że… „nie do protokołu”.
Czy wymienioną w ustawie definicję
regionalnej instalacji do przetwarzania
odpadów komunalnych (art. 4 ust. 1e pkt
15c) należy rozumieć w ten sposób, że jej
status przysługuje spalarni bądź trzem
rodzajom obiektów: instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania (MBP)
zmieszanych odpadów komunalnych, instalacji do przetwarzania selektywnie
zebranych odpadów zielonych i innych
bioodpadów lub składowisku (składowanie odpadów powstających w procesie
MBP zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych o pojemności pozwalającej na przyjmowanie przez okres
nie krótszy niż 15 lat odpadów w ilości
nie mniejszej niż powstająca w instalacji do MBP zmieszanych odpadów komunalnych). Czy może należy rozumieć
tę definicję tak, że alternatywą dla spalarni jest instalacja o statusie regionalnym, zawierająca wszystkie trzy elementy
łącznie? Czy w takim wypadku konieczna jest jedność miejsca (tj. występowanie zakładu MBP, kompostowni i składowiska) w ramach jednego terytorialnie zakładu?
Jeśli za instalację regionalną można uznać
instalację do MBP zmieszanych odpadów
komunalnych (bez konieczności występowania łącznie z pozostałymi instalacjami), to czy może ona należeć do jednego przedsiębiorcy, który posiada dwa
zakłady – do biologicznego i do mechanicznego przetwarzania odpadów w dwóch
104
Przegląd Komunalny nr 9/2011
odrębnych lokalizacjach (pozostających
jednak w ramach tego samego regionu)?
W jaki sposób będą tworzone regiony
i jak gminy ogłaszające przetargi na odbiór odpadów będą się rozliczały z operatorami instalacji regionalnych – na zasadzie przetargów, negocjacji czy uzgodnień? Jaka będzie egzekucja polityki
regionu i decyzji poszczególnych gmin
oraz jakie zasady przydziału strumieni?
Czy z podatku śmieciowego będą finansowane sortownie dosortowujące i konfekcjonujące materiał z selektywnej
zbiórki, czy tak definiowane sortowanie
jest fragmentem całokształtu działań
określanych jako zagospodarowanie odpadów?
Jeśli właściciel nieruchomości prowadzi
selektywną zbiórkę, to czy pozostałości
z sortowania „u źródła” mogą być odwożone bezpośrednio na składowisko, a status tych odpadów nie sprowadzi się
do kodu „zmieszane odpady komunalne”?
A zatem czy konieczne jest istnienie
w regionie instalacji do mechanicznego
przetwarzania odpadów, zaś jeśli selekcja
obejmuje także odpad biologiczny – instalacji do MBP?
nie powinny czekać do wejścia w życie
ustawy. Nie jest to zresztą jedyny i najważniejszy powód.
Ogromnie ważne są też rozporządzenia
wykonawcze. Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości… nałożyła na resort środowiska obowiązek wydania sześciu rozporządzeń wykonawczych, z których większość powinna wejść w życie w pierwszym
kwartale 2012 r. Mają one duże znaczenie
dla przyszłego kształtu systemu gospodarki odpadami komunalnymi, gdyż sama ustawa jest jedynie ogólną wizją, wstępnym
szkicem (cały czas pomijamy kwestię, czy
tak godzi się stanowić prawo). Tak więc
np. rozporządzenie dotyczące wymagań
technicznych, jakie powinien spełniać
podmiot ubiegający się o wpis do rejestru
działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w wersji projektu z 12 listopada 2010 r., oprócz bezsprzecznie trafnych rozwiązań, zawiera jedno, zdawałoby
się, zbyt absurdalne, by mogło być prawdziwe. Dotyczy ono wymagań posiadania
przez przedsiębiorcę, aspirującego do wykonywania usług na terenie danej gminy,
bazy transportowo-sprzętowej w jej granicach. Oznaczałoby to istnienie co najmniej 2,5 tys. baz transportowo-sprzętowych (co najmniej po jednej w gminie,
w metropoliach dodatkowo po kilka itp.),
a zbliżałoby to nas do idei rozwoju hutnictwa na wsi chińskiej. Tak brzemienne
w skutki mogą być szczegółowe rozporządzenia wymyślone za biurkiem, dlatego
tak ważne są uczciwe konsultacje z branżowymi organizacjami (od których nasz Związek nigdy się nie uchylał).
Skupianie się na drobiazgach nie ma istotnego sensu dla „życia” tej ustawy. To właśnie regiony, instalacje i podporządkowane
im ruchy strumieni nadawałyby pozytywny
sens tej reformie (niszczenie więzi gospodarczych, opartych na swobodzie kontraktowania, nie jest przecież – przynajmniej oficjalnie w wypowiedziach ministra
środowiska – tą istotą). Ale ani samorządy,
ani przedsiębiorcy nie wiedzą, jak ten nowy
Jak kwalifikowane będą instalacje zastęp- system ma być skonstruowany w sencze: czy najbliższe, spełniające wymaga- sie twardym (organizacyjno-finansowym):
nia definicji (w tym poza regionem), czy ist- jak gminy będą związane decyzjami reniejące w regionie, choć niespełniające gionów (czyli marszałka), jak będzie rewymagań (np. sortownie, instalacje do wy- dystrybuowany podatek śmieciowy, jak
dzielony strumień na instalacje itp. Ustarobu paliw alternatywnych)?
wodawca zdaje się mówić „róbta, co chceta”. Ale to zbyt poważna sprawa, ażeby
Róbta,
rzecz sprowadzać do żartów. Czekamy
co chceta
na poważną rozmowę. Właśnie teraz okazuje się, jakie były intencje ustawodawcy.
Apelujemy do ministra środowiska, aby
nie zniechęcał się do dzielenia się wiedzą
co do swoich intencji, gdyż przedsięWitold Zińczuk
biorcy budżetują na pół roku wcześniej
przewodniczący Rady Programowej
wydatki inwestycyjne na nadchodzący
Związku Pracodawców
rok i w dużych grupach kapitałowych
Gospodarki Odpadami
ze znacznym wyprzedzeniem ustalają plany wieloletnie. W związku z tym wiążąŚródtytuły od redakcji
ce wypowiedzi przedstawicieli resortu