Zarządzanie projektem - Program Leonardo da Vinci

Transkrypt

Zarządzanie projektem - Program Leonardo da Vinci
Zarządzanie Projektem
z elementami ewaluowania i współpracy partnerskiej
Szkolenie
dla Beneficjentów projektów transferu innowacji
Programu Leonardo da Vinci z konkursu 2012
Warszawa, 18 września 2012 r.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
1
Plan prezentacji
• Zarządzania projektami – podejście praktyczne,
ryzyko projektowe, narzędzia wspomagające
zarządzanie
• Jakość w projektach TOI LdV
• Znaczenie ewaluacji w projektach TOI LdV
• Przykłady praktyk obniżających jakość projektu i
jego rezultatów
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
2
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
3
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
4
Niezbędne elementy zarządzania
każdym projektem (także małym)
INTEGRACJA
Definicja, integracja, unifikacja
wszystkich procesów i działań
ZAKRES
Ustalenie zakresu działań i czynności
niezbędnych dla realizacji projektu
CZAS
Zgodność z harmonogramem,
zakończenie w planowanym czasie
KOSZT
Zgodność z zaplanowanym budżetem
i regułami finansowymi
RYZYKO
Zdefiniowanie zagrożeń, działania
redukujące ryzyko, monitorowanie
JAKOŚĆ
Plan zabezp. jakości, wdrożenie i
kontrola (monitorowanie, ewaluacja)
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
5
Racjonalne podejście do zarządzania projektem
(zwłaszcza małym)
Motto: Nie wydawaj więcej pieniędzy i nie poświęcaj więcej
czasu i wysiłku niż wymaga tego realizacja projektu
Powinieneś / musisz
Nie przejmuj się
Zrobić listę zadań (WP’s,
działania)
Symulacją Monte Carlo
Zidentyfikować zależności
Analizą ścieżki krytycznej
Właściwie przydzielić ludzi
Macierzą zasobów
Wyznaczyć obowiązujące daty
Szczegółowym prowadzeniem
projektu wg specjalistycznego
oprogramowania
Starannie prowadzić
dokumentację
Systemem zarządzania wersjami
dokumentów
Monitorować czas i wydatki
(budżet)
Analizą EVA (Econ. Value Added)
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
6
Narzędzia wspomagające zarządzanie
projektem i komunikację w zespole
• https://podio.com - prosty, tani (osiągalny jako freeware), bardziej
jako narzędzie do pracy grupowej
• http://www.coreorganizer.pl/ - prosty, tani (osiągalny jako
freeware)
• http://www.projectmanager.com/ - średnio-skomplikowany,
dość tani, w ofercie „Free Project Management Resources” oraz
bezpłatna literatura z zakresu zarządzania projektem
• MS Project - dość skomplikowany, rozbudowane funkcje i
raportowanie, bardzo drogi
Narzędzia do komunikacji w zespole projektowym – grupa w SKYPE,
grupa w Google+ i wiele innych
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
7
Ryzyko w (małym) projekcie - 1
• Źródła potencjalnego ryzyka (organizacyjne, finansowe,
techniczne, prawne, jakościowe, siły wyższej, …..).
• Ryzyko w projekcie ma nie tylko konotację negatywną ale i
pozytywną – przykłady „pozytywnego” ryzyka.
• Ryzykiem trzeba w rozsądny i racjonalny sposób zarządzać, co
powinno być uwzględnione w kosztach realizacji projektu.
• Tolerancja dla wystąpienia ryzyka / zagrożenia o mało
istotnym znaczeniu dla realizacji projektu jest rzeczą normalną
– nie przesadzajmy.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
8
Ryzyko w (małym) projekcie - 2
Przykład prostego rejestru ryzyka projektowego:
Zdarzenie
Skutek
Zmiany
kursowe w złym
kierunku
Niższy budżet
na realizację
projektu
Napięty
harmonogram
w WP3
Niewykonanie w
założonym
terminie
Prawdopodobieństwo
Wpływ
Reakcja
Działanie
średnie
średni
akceptacja
Stworzenie
rezerwy
budżetowej
duże
b. duży
redukcja
zagrożenia
Przeprojektowanie WP3
Wystąpienie do
Kierownictwa i
zaplanowanie w
budżecie
jednostki
Brak środków
na wkład własny
Niemożność
realizacji części
zadań
małe
b. duży
redukcja
zagrożenia
Możliwe zmiany
w składzie
zespołu
(odejścia)
Brak
potrzebnych
kompetencji w
zespole
duże
duży
redukcja
zagrożenia
Uzgodnienie
ewentualnych
zastępstw
Brak dostępu
do platformy elearningowej
Niemożność
realizacji WP4 i
WP5
b. duży
redukcja
zagrożenia
Ew. dostęp do
platformy
Partnera nr 3
małe
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
9
Jakość w projekcie
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
10
Rozumienie jakości – wielowymiarowość pojęcia
Jakość jest intuicyjnie pojmowana jako zbiór wielu cech,
przykładowo :
– Użyteczność w zastosowaniu (przydatność w działaniu)
– Niezawodność (zero defektów) i perfekcja
– Zgodność z ….. (np. z założeniami, celem, potrzebami itp.)
– Trwałość w czasie
– Łatwość naprawy; łatwość korekty / modyfikacji
– Estetyka
– Pozytywne odczucie użytkownika / beneficjenta; przyjazność w
użyciu
– Zgodność ze standardami / normami
Jakość nie jest pojęciem całkowicie obiektywnym !
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
11
„Przestrzeń” projektowej jakości
„Narzędzia” systemu
zapewnienia jakości
Efekty
Ład organizacyjny
Sukces / osiągnięte cele
Zarządzanie ryzykiem
Jakość produktowa
Analiza SWOT
Jakość organizacyjna
Monitoring
Ewaluacja
Certyfikacja
Standaryzacja
Kontrola procesów
System
zapewnienia
jakości
Audyt
Jakość biznesowa /
procesowa
Produktywność /
Wydajność
Efektywność /
oszczędność
Opłacalność
Benchmarking i dobre
praktyki
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
Zmniejszone ryzyko
12
Zarządzanie jakością w projekcie – wg PMI
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
13
Model Zapewnienia Jakości (Quality Assurance)
Plan działań
jakościowych
(wszystkie procesy
i produkty)
Działania korygujące
i naprawcze
KORZYŚCI
(finansowe, obniżenie ryzyka projektowego,
dla beneficjenta, inne)
Wdrożenie
(metody, narzędzia,
organizacja,
harmonogram)
Ewaluacja i
monitoring;
mierzalne wskaźniki
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
14
JAKOŚĆ w Formularzu Aplikacyjnym
D.2.1
Ogólne cele programowe, LEO-SpObj-b – wsparcie dla poprawy
jakości w VET
D.2.2
Priorytety Operacyjne, LEO-OpObj- 1 i 2 – poprawa jakości
Priorytety Europejskie, LEO-TraInno-12 – usprawnienie systemów
zapewnienia jakości w VET
--------------------------------------------------------------------------------------------------D.2.3
D.3.6
Jakość konsorcjum projektowego
D.4.4
Plan zapewnienia jakości w zarządzaniu projektem
D.4.5
Oczekiwane oddziaływanie – proszę opisać jakościowe i ilościowe
wskaźniki oddziaływania
Rezultaty i produkty końcowe oraz treści Raportów: Śródokresowego i
Końcowego powinny odpowiadać na powyższe pytania w sposób
konkretny.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
15
Cechy dobrze dobranych wskaźników jakości
• Znaczenie dla projektu – wskaźniki powinny dotyczyć najbardziej
istotnych obszarów działania / procesów / produktów / rezultatów
projektu
• Universalność – należy unikać rozdrabniania się na dziesiątki bardzo
specyficznych wskaźników
• Prostota – proponowane wskaźniki jakościowe powinny być dobrze
rozumiane przez wszystkich (zespół projektowy, beneficjenci,
ewaluatorzy, …)
• Aktualność danych wyjściowych potrzebnych do oszacowania
wskaźników
• Precyzja i jednoznaczność wskaźnika jakości
• Dostępność / osiągalność danych wyjściowych w odpowiednim
czasie
• Wydajność v. koszt – nakład pracy i czasu potrzebnego na zebranie
oraz przetworzenie danych potrzebnych do oszacowania wskaźników
muszą pozostawać w logicznej proporcji do korzyści
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
16
Przykłady wskaźników jakości w VET
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Realizowany zakres (szkolenia, usługi, …) jest ukierunkowany na założonego w
projekcie odbiorcę / grupę docelową / sektor docelowy
Uczestnicy realizowanego szkolenia / usługi dobierani są z przestrzeganiem
zasady równości
Metodologia szkolenia jest dostosowana do poziomu kompetencji uczestników
Platforma e-learningowa odpowiada współczesnym standardom
Zakres planowanego szkolenia będzie miał istotny wpływ na rozwój zawodowy
uczestnika (wzrost umiejętności i kompetencji, orientacja na wyniki)
Budowana baza danych będzie aktualizowana okresowo co X tygodni
Beneficjent / konsorcjum bierze pod uwagę oczekiwania udziałowców
zewnętrznych
Zespół dedykowany do realizacji projektu posiada odpowiedni zbiór kompetencji
Infrastruktura dedykowana do realizacji projektu i możliwości organizacyjne oraz
finansowe konsorcjum odpowiadają oczekiwaniom jakościowym.
W każdym przypadku konieczne jest podanie sposobu „pomiaru”
(monitoringu)
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
17
Cena jakości i koszty złej jakości
• Brak odpowiedniego systemu zarządzania jakością (kontroli jakości) w
kolejnych fazach projektu może oznaczać poważne konsekwencje
finansowe dla zespołu partnerskiego (kosztowne korekty, opóźnienia
czasowe, negatywne oceny aż do utraty części finansowania włącznie).
• Koszt usunięcia błędu w fazie analizy i projektowania to jedna jednostka,
w fazie testowania produktu to dziesięć jednostek, a w trakcie
implementacji / eksploatacji produktu to nawet sto jednostek.
• Zarządzanie jakością w projekcie powinno być odpowiednio wyważone w
zakresie prac projektowych, racjonalnie skalkulowane w budżecie i
jednakowo rozumiane przez wszystkich partnerów projektu. Obowiązuje
tu zasada tzw. Żelaznego Trójkąta czyli równowagi jakościowej pomiędzy
czasem realizacji, zakresem i kosztem.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
18
Kilka uwag praktycznych
•
Najważniejsi są ludzie. Jeżeli zatrudnieni są ludzie o niskich kwalifikacjach, to trudno będzie poprzez
techniki zarządzania jakością uzyskać poprawne efekty pracy.
•
Kontrola jakości „od góry” (formalne procedury, zalecenia, systemy) czy „od dołu” (beneficjent
końcowy i jego punkt widzenia)? Zawsze powinien to być zdrowy kompromis tych dwóch podejść.
•
Kontrola jakości w projekcie musi być jednakowo rozumiana przez wszystkich partnerów projektu,
a stosowane metody akceptowane przez nich.
•
Zadaniem kontroli jakościowej jest poprawienie jakości, a nie walka z resztą zespołu. Osoby
zajmujące się na potrzeby zespołu projektowego kontrolą jakości muszą wiedzieć, jaka jest ich właściwa
rola. Wynik kontroli jakościowej musi zawierać sugestie poprawy / korekty.
•
Czasami konieczna jest świadoma, dla dobra projektu, akceptacja mniejszych lub większych
usterek. Są takie błędy, których istnienie nie może blokować postępu całego projektu. Tyle będzie jakości,
ile budżetu i czasu przeznaczono na jakość. Tolerancja, to akceptowalny przedział, w którym mieści
się jakość produktu.
•
Procedura zarządzania zmianami musi być jedynym środkiem wprowadzania modyfikacji. To jest
obrona przed niekontrolowanym rozpełzaniem się projektu. Powinien być zawsze wskazany partner
upoważniony do podejmowania odpowiednich decyzji w temacie danego produktu.
•
Prawdziwa jakość wymyka się spod kontroli formalnej. Jakość formalna produktu (zgodność ze
standardami, spójność z innymi produktami i półproduktami, wewnętrzna spójność) to tylko część cech
dobrego produktu. Ale poza tym produkt musi być sprawny, użyteczny, przyjazny dla użytkownika
końcowego / odbiorcy i nie próbujmy na siłę definiować tych pojęć, bo w dużej mierze są one intuicyjne.
•
Ewaluacja produktów poza zespołem projektowym. Dajemy produkt osobie nie będącej jego autorem
ani członkiem zespołu autorskiego. Ewaluacja może być dla autorów bolesna, ale w jej ramach zwykle
znajduje się wiele rozwiązań dla zidentyfikowanych problemów.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
19
Gdzie szukać wzorców i pomocy
w zakresie zapewnienia jakości?
• Standardy ISO 9001:2000 (np. 10015 Quality Management, Guidelines for
Training), EFQM Excellence Model, Standard PMI i inne
• EQAVET – European Quality Assurance in VET Portal http://www.eqavet.eu
• Operational model of CQAF "Common Quality Assurance Framework" at
VET - http://www.cqafvet.eu/
• “European Quality Procedure Manual for Improving Competence Based
Vocational Education and Training” – produkt projektu LdV – podejście
procesowe w nauczaniu i szkoleniu http://project.kahosl.be/qpm/index.html
• RECALL – Recognition of Quality in Lifelong Learning – produkt projektu LdV
(Pilot project 2006)
• European Foundation for Quality in e-Learning http://efquel.org/contact/
• QualiVET – projekt LDV(Pilot project 2005) - http://www.qualivet.info
• QALLL – “Quality Assurance in LifeLong Learning with a Focus on
Vocational Education and Training and Adult Education” http://www.qalll.eu
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
20
Ewaluacja jako element
zarządzania jakością w
projekcie
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
21
Ewaluacja jako bardzo ważny element
Zarządzania Jakością w Projekcie
• Kiedy ewaluować? Co ewaluować (projekt, etap projektu,
rezultat, produkt, proces, ….)?
• Ewaluacja nie tylko „twardych” ale i „miękkich” elementów
projektu.
• Czy ewaluować tylko siłami wewnętrznymi konsorcjum
partnerskiego, czy skorzystać z usługi podmiotu z zewnątrz?
• Jak uwzględnić wyniki ewaluacji? Jak nie wprowadzić chaosu do
harmonogramu realizacji projektu?
• Jak dokumentować wyniki ewaluacji?
Patrz „Ewaluacja Projektów – Poradnik dla Wnioskodawców”,
opracowany przez Zespół Narodowej Agencji Programu LdV
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
22
Podstawowe kryteria ewaluacji –
co robić by projekt TOI zakończył się sukcesem - 1
• Zgodność (relevance)
– Na ile będą / są spełnione oczekiwania / potrzeby beneficjentów?
– Dostępność dla grup docelowych, uniwersalność w sensie regionalnym, krajowym
i europejskim?
– Czy projekt rozwiąże / rozwiązał problem, na który ma / miał odpowiedzieć?
– Co rezultaty projektu wniosą / wniosły do systemu kształcenia zawodowego?
• Sprawność w działaniu (efficiency)
– Czy i na ile możliwe jest / było osiągnięcie zakładanych celów niższym kosztem?
– Czy można było osiągnąć lepszy lub ten sam efekt przy użyciu mniejszych
zasobów?
– Czy prawidłowo będzie działał / działał układ partnerski?
• Skuteczność (effectiveness)
–
–
–
–
Na ile zakładane cele będą / są osiągnięte?
Czy można było osiągnąć lepsze efekty innymi metodami?
Czy różnice pomiędzy planem a wykonaniem znajdują usprawiedliwienie?
Czy partnerzy byli aktywni i skuteczni w realizacji celów projektu?
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
23
Podstawowe kryteria ewaluacji –
co robić by projekt TOI zakończył się sukcesem - 2
• Innowacyjność (innovation)
–
–
–
–
Czy produkty projektu będą / są innowacją na rynku? Pod jakimi względami?
Jeśli tak, to jaki to ma wpływ na upowszechnienie rezultatów i ich użyteczność?
Czy zastosowana metodologia i narzędzia mają charakter innowacyjny?
Czy powstanie / powstała innowacyjna wartość dodana w stosunku do projektu
„wyjściowego”?
• Wpływ (impact)
–
–
–
–
–
Jak określone grupy docelowe skorzystają / skorzystały z rezultatów projektu?
Jakie będzie / jest znaczenie projektu dla rynku pracy?
Czy rezultaty będą / są transferowalne do innych grup docelowych / sektorów / ..?
Czy projekt wpłynie / wpłynął na podtrzymanie współpracy z partnerami?
Czy projekt wpisuje się w cele / priorytety programu LdV?
• Trwałość (sustainability)
– Jak skutki projektu będą / są odczuwalne po jego zakończeniu?
– Czy zakończenie projektu i jego finansowania ze środków Programu LdV nie
zniweczy pozytywnych skutków projektu?
– Czy proponowane rozwiązania mają charakter perspektywiczny?
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
24
Podstawowe kryteria ewaluacji –
co robić by projekt TOI zakończył się sukcesem - 3
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
25
Jakość ProjektuTOI
w opracowaniach Zespołu Narodowej Agencji Programu LdV
• Poradnik dla wnioskodawców projektów wielostronnych
„Jak powstaje projekt – od pomysłu do realizacji”
• Poradnik dla wnioskodawców
„Ewaluacja Projektów”
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
26
Przykłady praktyk obniżających
jakość projektu
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
27
Nierealny zakres projektu
Starania o akceptację projektu powodują często przeładowanie
propozycji projektu obietnicami bez pokrycia i na wyrost.
W efekcie, chcąc dotrzymać tych obietnic, tworzymy niskojakościowe, encyklopedyczne i mało przydatne produkty.
Przykłady:
nikomu niepotrzebne broszury, „odhaczone” produkty, zbyt duża
liczba języków projektu i niestaranne tłumaczenia, irracjonalne ilości
kopii materiałów papierowych lub nośników elektronicznych.
Sugestie:
•
lepiej jest wynegocjować racjonalne zmiany w umownym
zakresie prac niż brnąć w obietnice bez pokrycia i bez
merytorycznego uzasadnienia
•
pamiętajmy o zasadzie SMART (specific, measurable,
achievable, realistic, time & cost based) przy definiowaniu
projektu i celów.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
28
Brak kontroli harmonogramu
i pułapki czasowe
- Harmonogram projektu, sporządzany na etapie aplikacji, a więc
daleko przed rozpoczęciem projektu, nie może być: hurraoptymistyczny, nastawiony „pod konkurs”, niekonsultowany z
partnerami, oderwany od realnych zasobów i możliwości
konsorcjum.
- Harmonogram musi brać pod uwagę: fazę „rozbiegową”,
korekty wynikające z kontroli jakościowej (wyniki ewaluacji,
zalecenia pokontrolne, rekomendacje eksperta zewnętrznego),
urlopy / wakacje, zidentyfikowane ryzyko.
- Dość powszechny symptom to opóźnienia po połowie
realizacji (po raporcie śródokresowym). Dlaczego?
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
29
Niedobrane / nieprzemyślane partnerstwo
• Brak koncepcji partnerstwa - przypadkowość w doborze partnerów; „pseudo-
partnerzy” tylko dla firmowania projektu swoimi nazwiskami. Dobierani nie pod kątem
rzeczywistych potrzeb ale np. ze względu na dobrą i przyjemną współpracę w uprzednio
realizowanych projektach.
– Efekty: „martwe” lub mało aktywne partnerstwo, opóźnienia w realizacji przydzielonych zadań,
nieefektywne wykorzystanie środków, zwiększone koszty zarządzania projektem.
– Zalecenia: „wczesne ostrzeganie”, dyscyplinowanie finansowe, aż do wykluczenia z projektu
włącznie, reorganizacja podziału zadań w uzgodnieniu z NA.
• Brak niezbędnych kompetencji w konsorcjum (synergia?
komplementarność?)
• „Każdy sobie rzepkę skrobie” – nieefektywne partnerstwo, wdrożenia produktów
ograniczone tylko do rejonów działań poszczególnych partnerów, odmienne podejściem do
jakości produktów.
– Efekty: brak wspólnego mianownika jakościowego, brak spójności, brak transparentności
produktów i rezultatów, brak rzeczywistego wymiaru europejskiego, brak trwałości rezultatów.
– Zalecenia: staranne przygotowanie spotkań partnerskich (zwłaszcza pierwszego), egzekwowanie
ustaleń podejmowanych na spotkaniach, sprawna i konkretna komunikacja bieżąca pomiędzy
partnerami oraz działania j.w..
• Partnerstwo traktowane jako podwykonawstwo – niechęć do dzielenia się
ryzykiem, postawa roszczeniowa w sytuacjach kryzysowych.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
30
Transfer Innowacji / Metodologia transferu
•
Przypomnienie: przedmiotem transferu mogą być rezultaty projektów
pilotażowych lub tematycznych realizowanych w poprzedniej fazie Programu oraz
innowacyjne rozwiązania nie związane z Programem, np.:
–
–
–
–
•
programy nauczania i moduły szkoleniowe;
narzędzia do oceny umiejętności i kwalifikacji zawodowych;
narzędzia do badania potrzeb szkoleniowych;
materiały do nauki języków obcych ukierunkowane zawodowo (podręczniki, sylabusy).
Metodologia transferu innowacji:
1.
Analiza potrzeb
grup docelowych.
2.
Analiza projektu
(-ów)
„wyjściowego”
3.
Identyfikacja
możliwych
innowacji
4.
Wybór innowacji
pod potrzeby grup
docelowych
5.
Analiza
wykonalności
wybranych
innowacji
6.
Integracja /
połączenie
wybranych
innowacji
7.
Adaptacja do
środowiska
projektu i systemu
kształcenia /
szkolenia
8.
Przeniesienie
innowacji do tego
środowiska /
systemu
9.
Przetestowanie ich
w środowisku
projektu i w
ramach systemu
kształcenia /
szkolenia
10.
Końcowa
integracja z
systemem,
certyfikacja, ew.
akredytacja
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
31
Innowacyjność versus rozpoznanie „rynku”
Często występującą wadą, stwierdzaną w trakcie kontroli
cząstkowej lub raportu końcowego, jest świadome lub
nieświadome ignorowanie już istniejących dokonań w
zakresie celów, produktów i rezultatów projektu w krajach
partnerskich.
Efekty: powielanie działań, brak wartości dodanej
Zalecenia: dobre rozpoznanie „rynku” w temacie projektu, obowiązkowe
odniesienie się do już istniejących rozwiązań, obowiązkowe odniesienie się
do różnic w podejściu i zdefiniowanie rzeczywistej wartości dodanej dla
beneficjenta końcowego
Krytyczny przegląd dokonań innych ośrodków / zespołów
projektowych jest rzeczą wymaganą i świadczącą
pozytywnie o świadomości i kompetencjach zespołu
partnerskiego.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
32
Brak innowacyjności i wartości dodanej
w kontynuacjach i projektach powiązanych
• Częstym przypadkiem jest świadome wykorzystywanie
wcześniej zrealizowanych projektów bez budowy
rzeczywistej wartości dodanej i bez wyraźnych elementów
innowacyjnych.
• Zdarza się, że partnerzy projektu starają się wtedy ukryć tę
wadę za ścianą wyrafinowanych sloganów i mądrze
brzmiących terminów specjalistycznych.
• Zdarza się także, że układ partnerski jest w dużej części
powielany z poprzednich realizacji ale nie jest to wcale
uzasadnione analizą rzeczywistych potrzeb projektu.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
33
Ewaluacja potraktowana „pro forma”
• Ewaluacja „interim” /„on-going” traktowana jako zło konieczne, a
nie jako istotny instrument i element strategii jakościowej
• Partnerzy (lub ich część) nie angażują się w pełni w proces ewaluacji
• Ewaluacja „na zamówienie”. Partnerzy (lub ich część) manipulują
wynikami ewaluacji dla swojej wygody; poziom udokumentowania
ewaluacji umożliwia manipulację
• Zmiany konieczne do uwzględnienia są wprowadzane przypadkowo
i wybiórczo – w projekcie nie działają reguły „change management”
• Wynik ewaluacji nie jest oparty o konkretne, mierzalne wskaźniki
jakościowe i ilościowe
• W procesie ewaluacji „interim”/”on-going” nie są zaangażowani
beneficjenci projektu / reprezentanci grup docelowych określonych
w projekcie – wynik ewaluacji nie jest w pełni miarodajny
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
34
Brak rzeczywistej trwałości rezultatów
• Trwałość rezultatów projektu po jego zakończeniu i
komercjalizacja rezultatów pozostają często papierową fikcją.
Dlaczego?
– Projekty jest utożsamiany tylko z fazą realizacji
– Nie starcza czasu w końcowej fazie projektu
– Partnerzy nie wykazują zainteresowania zapewnieniem trwałości
(odpowiednie zobowiązania umowne, zabezpieczenie środków, aktualizacja,
prawa własności, ….)
– Umowa między partnerami o komercjalizacji rezultatów pozostaje martwym,
formalnym zapisem, bez praktycznych działań po zakończeniu projektu
– Beneficjent nie zaplanował zasobów na zapewnienie trwałości.
• AN i eksperci zwracają baczną uwagę na aspekt trwałości
rezultatów – jest to bardzo ważnym elementem oceny
końcowej. Brak skutkuje wyraźnym obniżeniem punktacji.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
35
Inne problemy zarządzania projektem
• Brak „sponsora” projektu w organizacjach partnerów (zwłaszcza
Wnioskodawcy).
• Kierownictwo projektu nie jest wystarczająco dedykowane celom
i zadaniom projektu (obciążenie innymi funkcjami, niespodziewane
kłopoty kadrowe przy jednoczesnym braku „dublerów”, słaba
komunikacja z AN, ograniczony nadzór nad pracami projektowymi).
Czasem mamy do czynienia z brakiem stabilności zespołu
projektowego.
• Brak stosowania podstawowych i popularnych narzędzi do
wspomagania zarządzania projektem (monitoring harmonogramu,
kontrola budżetowa, platforma informacyjno-monitorująca, pakiety
usprawniające prowadzenie projektów)
• Zignorowanie elementu ryzyka i konieczności zarządzania
ryzykiem w projekcie. Orientacja na jakość i kontrola jakościowa
wydatnie wpływają na zmniejszenie ryzyka projektowego. Z
doświadczeń eksperckich wynika, że obszar zarządzania ryzykiem jest
na ogół obcy beneficjentom.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
36
Szkodliwe (i czasem kosztowne) zwyczaje
• Wizyty / spotkania partnerskie bez potrzeby i pokrycia
merytorycznego. Niestety, to dosyć popularna bolączka projektów
tematycznych. AN i ewaluatorzy są w tej mierze bardzo
jednoznaczni i żądają rozliczenia z efektów merytorycznych takich
wizyt.
• Nieuzasadnione szermowanie „modnymi” terminami lub
pseudo-rozwiązaniami technologicznymi (przykłady: Web 2.0,
3.0, eLearning, techniki ITC, slogany „technologiczne” w opisie
zakresu działań projektowych). Często, takie deklaracje nie znajdują
pokrycia w realnych możliwościach układu partnerskiego i skutkują
„byle-jakością” lub brakiem funkcjonalności.
• Zarządzanie zmianami w projekcie ma często charakter
konfliktu lub wynika z nieprzewidzianych problemów (vide
zarządzanie ryzykiem). Rzadko mamy do czynienia ze zmianami
wynikającymi z pozytywnych przesłanek.
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
37
Piękna forma – brak treści
Przykłady:
• Platforma e-Learningowa, praktycznie bez zawartości
szkoleniowej
• Bazy danych, praktycznie bez danych lub z minimalną liczbą
rekordów, tylko formalnie spełniających założenia projektowe
• Konferencja / Warsztaty, praktycznie we „własnym, partnerskim
sosie” (brak zainteresowania ze strony grupy docelowej, brak udziału
beneficjentów ostatecznych)
• Publikacja w eleganckiej formie i nadmiernym nakładzie, powielenie
i powtórzenie treści znanych z innych źródeł
• Portal, praktycznie bez historii odwiedzin, bez wizyt beneficjentów z
krajów partnerskich
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
38
Rozterki eksperta
Nie lubimy:
niestaranności, byle-jakości, nieprawdy, braku konkretów, omijania
zobowiązań umownych, lekceważenia odbiorcy końcowego
Staramy się bardzo: nie uprzedzać do Wnioskodawcy, być grzeczni w komentarzach,
powstrzymywać emocje, nie wychodzić przy ocenie poza złożoną
dokumentację
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
39
Dziękuję za uwagę
Marek Polak
dr inż. Marek Polak, ekspert LLP
40

Podobne dokumenty