Newsletter

wersja polska
Wydanie 4 / 2011
15.12.2011
Newsletter
Wspólnego Sekretariatu Technicznego
Programu Operacyjnego Celu 3 „Europejska Współpraca Terytorialna” „Współpraca Transgraniczna” Krajów Meklemburgia-Pomorze Przednie/
Brandenburgia i Rzeczpospolitej Polskiej (Województwo
Zachodniopomorskie) 2007-2013
Drodzy Czytelnicy,
do zakończenia okresu wsparcia naszego programu INTERREG IV A pozostały jeszcze
wprawdzie dwa lata, ale już teraz wiele osób zaprząta sobie głowę pytaniem, co dalej po roku
2013? Ukazała to również naocznie nasza konferencja w Greifswaldzie, na której
dokonaliśmy pomyślnego podsumowania naszego Programu. Z tej okazji dyskutowano
również o możliwych przyszłych modelach ukształtowania wsparcia w ramach INTERREG.
Także podczas IV Konferencji „Nasze pogranicze – między wizją a praktyką” zajmowano się
tym problemem.
W naszym ostatnim biuletynie informowaliśmy Państwa o aktualnym stanie negocjacji
w sprawie wieloletnich ram finansowych Unii Europejskiej. W tej chwili Komisja Europejska
przedłożyła już nowe ramy strategiczne dla wykorzystania funduszy strukturalnych UE na lata
2014–2020. Ich ogólny zarys i dalszą procedurę przedstawiamy w niniejszym biuletynie.
Będzie to oczywiście dotyczyło nas jako region w kilku aspektach, gdyż zgodnie z planami
Komisji wydatkowanie środków z funduszy strukturalnych ma w przyszłości odbywać się
w sposób bardziej zintegrowany i skoncentrowany na wynikach. Jako region będziemy
zajmować się również w dalszym ciągu strategią dla regionu Morza Bałtyckiego. Podczas
polskiej prezydencji w Radzie UE odbyła się w Gdańsku konferencja na ten temat. Nasza
koleżanka z WST, Agnieszka Lipińska, wzięła w niej udział i opisuje swoje wrażenia
w biuletynie.
Jeśli chodzi o projekty, tym razem wybraliśmy projekt specjalny. Na przykładzie współpracy
naukowej w dziedzinie hematologii szczególnie wyraźnie widać korzyści naszego programu
dla ludzi w naszym regionie.
Oczywiście nie zapominamy też w naszym biuletynie o stronie kulturalnej: tym razem
przekazujemy Państwu ponownie garść informacji o różnych tradycjach bożonarodzeniowych
po polskiej i niemieckiej stronie naszego regionu i zachęcamy do wypróbowania niektórych
sugestii.
Życzymy przyjemnej lektury!
fot.: Komisja Europejska
W NUMERZE
Polityka regionalna UE –
wnioski legislacyjne Komisji Europejskiej
na lata 2014–2020 ............................ ..2
Roczna konferencja programowa
w dniach 8 i 9 listopada 2011 r.
w Greifswaldzie ................................. ..3
Nowy rząd kraju związkowego
Meklemburgia-Pomorze Przednie ...... ..3
Prezentacja projektu „Metody
hematologii eksperymentalnej”........... ..4
IV Konferencja Transgraniczna
„Nasze pogranicze – między wizją a
praktyką“ ........................................... ..4
Konkurs na Młodzieżową Nagrodę
Karola Wielkiego 2012 ...................... ..4
Nowe wyzwania dla regionu Morza
Bałtyckiego ....................................... ..5
Stopka redakcyina ............................ ..5
Tradycje i recepty bożonarodzeniowe
po obu stronach granicy .................... ..6
Polityka regionalna UE –
wnioski legislacyjne Komisji Europejskiej
na lata 2014–2020
W dniu 6 października 2011 r. Komisja Europejska przedłożyła wnioski legislacyjne w sprawie
rozporządzeń dotyczących interwencji z funduszy strukturalnych na nadchodzący okres
wsparcia. Są one obecnie omawiane na forum Parlamentu Europejskiego. Decyzja w Radzie
zapadnie prawdopodobnie dopiero pod koniec 2013 r. Po pierwszych dyskusjach widać już
jednak tendencje, w jakim kierunku będzie szła strategia wsparcia w przyszłości:
27 państw członkowskich Unii Europejskiej
musi znaleźć konsensus między sobą
i porozumieć się z Komisją Europejską,
Parlamentem Europejskim i Komitetem
Regionów.
1.
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), z którego współfinansowany jest
program INTERREG, ma być w przyszłości ściślej powiązany z innymi funduszami UE
i pozostałymi instrumentami finansowymi polityki regionalnej UE w jednolitych wspólnych
ramach strategicznych. Dla naszego regionu będzie to oznaczało możliwość
skorzystania z tak zwanych programów multifunkcjonalnych i osiągnięcia dzięki temu
lepszych efektów synergii przy wydatkowaniu środków.
2.
Zmianie ulegnie struktura kategorii wsparcia (dotychczas cel 1, cel 2 itd.). Oprócz
kategorii regionów bardziej rozwiniętych i regionów mniej rozwiniętych wprowadzona
zostanie nowa kategoria tzw. regionów w fazie przejściowej. Będzie ona obejmować
wszystkie regiony wykazujące produkt krajowy brutto między 75 a 90 % średniej UE.
Według aktualnego stanu kraje związkowe Meklemburgia-Pomorze Przednie
i Brandenburgia byłyby objęte właśnie tym statusem. Po stronie polskiej natomiast
wsparcie prawdopodobnie w dalszym ciągu będzie się odbywało według najwyższych
progów intensywności.
3.
Europejska Współpraca Terytorialna nabierze dalej na znaczeniu dzięki osobnemu
rozporządzeniu w tej sprawie. Kontynuowane będą trzy cele: „współpraca
transgraniczna, współpraca transnarodowa i współpraca międzyregionalna”.
Należy w dostatecznym stopniu uwzględnić różnice między regionami ...
Kto ile otrzyma z budżetu wspólnotowego?
(fot.: Komisja Europejska)
4.
Wydatkowanie środków będzie w przyszłości silniej ukierunkowane na osiągnięcie celów
strategii „Europa 2020”. Wynika to z przyjętych już wytycznych w zakresie polityki
gospodarczej i polityki zatrudnienia Unii Europejskiej oraz jedenastu wspólnych celów
sformułowanych w projektach rozporządzeń. Co najmniej cztery z nich mają mieć
odzwierciedlenie w programach. Również program INTERREG byłby wówczas silniej
włączony w realizację nadrzędnych celów UE.
5.
Komisja proponuje wzmocnienie i umocowanie w traktatach zasady partnerstwa,
włączania podmiotów społeczeństwa obywatelskiego i wielopoziomowego sprawowania
rządów. Poszczególne regiony wsparcia mają jednocześnie otrzymać więcej marginesu
do działania i więcej odpowiedzialności własnej.
Realizacja wniosków legislacyjnych Komisji dotyczących przyszłości wsparcia regionalnego
będzie się odbywać w czterech etapach: pod koniec 2011 r. Komisja przedłoży projekt
rozporządzenia dotyczący wspólnej strategii ramowej Parlamentowi Europejskiemu, który będzie
go omawiał w swoich komisjach. W takcie 2012 r. zostaną przeprowadzone i zakończone
konsultacje społeczne na temat przyszłych strategii interwencji. W trzecim etapie na przełomie
2012 i 2013 r. rozpoczną się zgodnie z planem negocjacje między Radą, Parlamentem
Europejskim i Komisją. W 2013 r. zatwierdzone zostaną wieloletnie ramy finansowe na lata 2014
–2020 (zob. Biuletyn nr 10) oraz pakiet legislacyjny dotyczący ukształtowania polityki spójności.
Dopiero od czwartego etapu w roku 2014 rozpocznie się opracowywanie nowych programów
polityki regionalnej przez właściwe w danym przypadku gremia i programy te będą mogły
następnie zostać przedłożone Komisji Europejskiej w celu uruchomienia przewidzianej
przepisami procedury uzgadniania i zatwierdzania programów.
Z całym pakietem można szczegółowo zapoznać się na następujących stronach:
2
http://ec.europa.eu/regional_policy/what/future/proposals_2014_2020_en.cfm
Roczna konferencja programowa w dniach
8 i 9 listopada 2011 r. w Greifswaldzie
W dniach 8-9 listopada 2011 r. odbyła się w Greifswaldzie doroczna konferencja w ramach
naszego programu INTERREG IV A.
Na początek w dniu 8 listopada program dwudniowej konferencji obejmował konferencję
prasową z p. Rüdigerem Möllerem, ówczesnym sekretarzem stanu w Ministerstwie
Gospodarki, Budownictwa i Turystyki Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie,
i p. Henningiem Heidemannsem, sekretarzem stanu w Ministerstwie Gospodarki i Spraw
Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia. „Partnerskie uczestnictwo Niemców
i Polaków w realizacji projektów jest centralnym punktem wsparcia. Poza wspieraniem spotkań
dnia powszedniego służących wzajemnemu poznaniu się i zrozumieniu szczególnie ważny jest
aspekt wzajemnej współpracy”, stwierdził Rüdiger Möller.
Praktycznymi przykładami na to są np. projekt z dziedziny telemedycyny czy też projekt
pilotażowy uprawy winorośli i nowych roślin uprawnych w regionie objętym wsparciem.
Poprzez pierwsze rezultaty uzyskane w ramach projektów zaangażowani w te projekty
partnerzy ukazali ich wartość dodaną dla całego regionu na polsko-niemieckim pograniczu.
Stowarzyszenie Europaregion POMERANIA e. V. poinformowało o tym, że aktualnie
opracowywana jest nowa koncepcja rozwoju i działania Euroregionu na przyszły okres
wsparcia UE na lata 2014–2020. Stowarzyszenie Europaregion POMERANIA e.V., będące
partnerem wiodącym, otrzymało podczas konferencji decyzję zatwierdzającą przyznanie
wsparcia na realizację tego projektu dofinansowywanego ze środków INTERREG.
Na konferencji prasowej sekretarz stanu
Möller i sekretarz stanu Heidemanns
przedstawili w obecności
przewodniczącego stowarzyszenia
Kommunalgemeinschaft POMERANIA e.V,
p. dr. Böhninga, oraz dyrektora biura, p.
Heise, wyniki bilansu dotychczasowej
realizacji programu.
Szczególnym punktem programu konferencji rocznej było przeprowadzone drugiego dnia
konferencji spotkanie podsumowujące projekt INTERREG „Transgraniczna sieć na rzecz
prewencji uzależnień w Euroregionie Pomerania“. W ramach tego projektu badano zachowania
dotyczące zażywania środków odurzających wśród dzieci i młodzieży w regionach Greifswald,
Szczecin i Kołobrzeg. Wyniki projektu przedstawiono zainteresowanej publiczności
w zajmujący sposób. Przy okazji projekt zademonstrował prawie podręcznikowo, jak
skutecznie i pomyślnie powiązać różne profesjonalności sąsiadujących krajów.
Dalsze informacje na temat projektu można uzyskać na stronie internetowej.
Rüdiger Möller sformułował następującą perspektywę dla programu: „W nadchodzącym czasie
będzie chodziło o to, by dobrze przygotować się na przyszłość, dawać nowe impulsy
i ukazywać dalsze możliwości współpracy w regionie granicznym w ramach programu. Jedno
jest pewne, INTERREG będzie kontynuowany.“
Zainteresowanym uczestnikom
przedstawiono na konferencji kilka projektów
wspieranych w ramach INTERREG IV A.
(fot.: WST)
Nowy rząd kraju związkowego
Meklemburgia-Pomorze Przednie
Wraz z pierwszym posiedzeniem wybranego w dniach 4 i 18 września 2011 r. nowego
Parlamentu Krajowego Meklemburgii-Pomorze Przednie (Landtag) rozpoczęła się jego szósta
kadencja. Wybrani w bezpośrednich wyborach posłowie (zob. biuletyn nr 10) skupili się
w klubach partyjnych zgodnie z przynależnością do danej partii politycznej. Kluby
Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) i Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU)
podpisały porozumienie o utworzeniu koalicyjnego rządu krajowego. Dotychczasowy premier,
pan Erwin Sellering (SPD), został w dniu 25 października 2011 r. ponownie wybrany przez
Landtag na to stanowisko. Premier powołał ośmiu ministrów swojego gabinetu (w tym
3 kobiety), wicepremiera (będącego jednocześnie ministrem spraw wewnętrznych i sportu),
pełnomocnika kraju związkowego do spraw federalnych, kierownika Kancelarii Stanu,
a następnie sekretarzy stanu poszczególnych resortów (ministerstw). Jednocześnie niektóre
resorty zostały zorganizowane na nowo, tzn. dokonano nowego podziału kompetencji
w rządzie krajowym. Dla programu INTERREG IV A oznacza to przykładowo, że zmieniła się
oficjalna nazwa Wspólnej Instytucji Zarządzającej. Brzmi ona teraz Ministerstwo Gospodarki,
Budownictwa i Turystyki Kraju Związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie. Nowy minister,
pan Harry Glawe (CDU), jest wielu osobom dobrze znany ze swego zaangażowania w sprawy
dotyczące regionu objętego naszym programem.
Harry Glawe, poseł do Landtagu
nowy Minister Gospodarki,
Budownictwa i Turystyki
(fot.: 123people.de)
Na portalu internetowym można uzyskać więcej informacji na temat zadań, prac i struktury
organizacyjnej tego ministerstwa.
Na temat prac legislacyjnych oraz działalności zarówno klubów tworzących koalicję, jak
i klubów opozycji w Landtagu można dowiedzieć się więcej na stronie internetowej
http://www.landtag-mv.de/.
3
Prezentacja projektu
Rozszerzenie transgranicznej współpracy poprzez wymianę wiedzy i
doświadczeń w dziedzinie nowoczesnych metod hematologii
eksperymentalnej
Szczecin i Greifswald są w naszym regionie wsparcia największymi ośrodkami
uniwersyteckimi liczącymi po kilkadziesiąt tysięcy studentów. Oba centra łączy wiele
kooperacji i projektów, w szczególności w dziedzinie medycyny. Współpraca pomiędzy
Pomorskim Uniwersytetem Medycznym w Szczecinie a Uniwersytetem w Greifswaldzie ma
już wieloletnią tradycję. Ze środków UE wspieranych było wiele wspólnych inicjatyw wyżej
wymienionych uczelni. Również z programu INTERREG IVA wspiera się polskich i
niemieckich medyków. Można podać na to liczne przykłady, m.in. w dziedzinie telemedycyny,
badań przesiewowych noworodków i hematologii.
Hematologia jest dziedziną medycyny, która zajmuje się badaniem krwi i układu
krwiotwórczego. Charakteryzuje się ona wysokim stopniem innowacyjności. Przedmiotowy
projekt służy pogłębieniu wiedzy wśród polskich i niemieckich studentów i docentów poprzez
działania szkoleniowe oraz wymianę doświadczeń. Oba ośrodki pracują według różnych
metod laboratoryjnych i kierują się w swojej pracy różnymi priorytetami docelowymi. Wymiana
doświadczeń i możliwość porównania wyników pracy prowadzą do uzyskania szybszych i
bardziej kompleksowych rezultatów. Celem współpracy jest przyspieszenie diagnostyki wśród
osób ze schorzeniami krwi i następnie jak najszybsze rozpoczęcie odpowiedniej terapii.
Poprawia się dzięki temu prognoza na wyzdrowienie pacjenta.
Polscy i niemieccy studenci przygotowują
badania, a następnie wspólnie je analizują.
(fot.: PUM)
Projekt ten stanowi ważny wkład w rozwój nowoczesnej hematologii i znacznie poprawia
szanse przeżycia wśród osób chorych w polsko-niemieckim regionie granicznym.
Partnerzy projektu: Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie (PUM)/
Uniwersytet Ernsta Moritza Arndta w Greifswaldzie
Wsparcie (EFRR): 85.000,00 EUR
Konkurs na Młodzieżową
Nagrodę Karola Wielkiego 2012
rozpoczęty
Rozpoczął się konkurs na Europejską
Młodzieżową Nagrodę Karola Wielkiego
2012. Nagroda ta przyznawana jest młodym
ludziom w wieku od 16 do 30 lat, którzy
poprzez różne projekty przyczyniają się do
rozwoju wspólnej świadomości i tożsamości
europejskiej oraz dostarczają praktycznych
przykładów współistnienia Europejczyków
we wspólnej Europie.
Termin nadsyłania propozycji projektów
upływa w dniu 23 stycznia 2012 r.
„Europejska Młodzieżowa Nagroda Karola
Wielkiego” przyznawana jest corocznie
wspólnie przez Parlament Europejski
i Fundację Międzynarodowej Nagrody
Karola Wielkiego w Aachen. Trzy
zwycięskie projekty otrzymują nagrodę w
wysokości odpowiednio 5.000, 3.000 i 2.000
euro. Zwycięzcy otrzymują poza tym
zaproszenie do Parlamentu Europejskiego
(w Brukseli lub Strasburgu).
Wszelkie informacje dotyczące
Młodzieżowej Nagrody Karola Wielkiego
2012, warunki uczestnictwa w konkursie
oraz formularze zgłoszeniowe znajdują się
na stronie internetowej
www.charlemagneyouthprize.eu.
4
IV Konferencja Transgraniczna
„Nasze pogranicze – między wizją a praktyką“
29 listopada 2011 w Szczecinie odbyła się IV Konferencja Transgraniczna "Nasze Pogranicze
– między wizją a praktyką". Jej głównym celem było spojrzenie na współpracę transgraniczną
w naszym regionie z perspektywy dwudziestu minionych lat i wyciągnięcie wniosków na
przyszłość. Uczestnicy, a wśród nich Jacek Robak - były prezes Polsko-Niemieckiego
Towarzystwa Wspierania Gospodarki, obecnie szef Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji
w Ambasadzie RP w Berlinie, podkreślali istnienie przed dwoma dekadami wielu przeszkód:
mentalnych, infrastrukturalnych, telekomunikacyjnych czy gospodarczych, z których
większość udało się do dziś przezwyciężyć. Pierwszą i największą przeszkodą we współpracy
transgranicznej była sama granica – najszczelniejsza granica zewnętrzna Unii Europejskiej –
powiedział Marek Tałasiewicz, pełniący w latach 1990–1998 urząd Wojewody
Szczecińskiego, wspominając wielogodzinne kolejki na przejściach granicznych. Dziś tego
problemu już nie ma, potrzebujemy jednak nowego planu dla pogranicza – dodał.
Podczas spotkania Jens Gabbe, prezes Kolegium Doradczego Europejskiego
Stowarzyszenia Regionów Przygranicznych, przedstawił również główne elementy nowelizacji
rozporządzenia o Europejskim Ugrupowaniu Współpracy Terytorialnej (EUWT), będącym
instrumentem prawnym, umożliwiającym wprowadzenie nowych rozwiązań w zarządzaniu
Europejską Współpracą Terytorialną. Duża część konferencji poświęcona została także roli
transgranicznych regionów metropolitalnych w kontekście Strategii Europa 2020 oraz
wyzwaniom, jakie należy postawić Transgranicznemu Szczecińskiemu Obszarowi
Metropolitalnemu.
Organizatorem konferencji było Miasto Szczecin wraz z dwoma niemieckimi powiatami:
Uckermark i Vorpommern-Greifswald, a jej realizacja była możliwa dzięki wsparciu
udzielonemu ze środków EFRR w ramach Funduszu Małych Projektów INTERREG IV A
Euroregionu Pomerania.
Nowe wyzwania dla regionu Morza Bałtyckiego
Od momentu przedstawienia celów zawartych
w Strategii minęły ponad 2 lata. W chwili obecnej
nadszedł czas na podsumowanie dotychczasowych
sukcesów osiągniętych na polu współpracy podjętej
w ramach makroregionalnego podejścia partnerów
Regionu Morza Bałtyckiego oraz na podjęcie dyskusji
na temat nowych wyzwań i celów jakie powinny zostać
postawione w ramach realizacji założeń zawartych
w tym dokumencie. W dniach 24-26 października 2011
roku, podczas 13-stego Szczytu Forum Rozwoju
Bałtyku oraz 2-go Rocznego Forum Komisji
Europejskiej na temat Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego zorganizowana
została w Gdańsku konferencja na temat „Nowe wyzwania dla Regionu Morza Bałtyckiego”. Do
udziału w niej zaproszonych zostało wielu przedstawicieli instytucji aktywnie działających na
rzecz rozwoju i dalszego wzmacniania partnerskiej pracy w basenie Morza Bałtyckiego.
W Gdańsku, między innymi, można było spotkać przedstawicieli Komisji Europejskiej, w tym
komisarza ds. polityki regionalnej –Johannesa Hahna, przedstawicieli rządów państw bałtyckich,
w tym polską minister ds. rozwoju regionalnego – Elżbietę Bieńkowską, przedstawicieli regionów
zainteresowanych współpracą bałtycką, w tym Marszałka Województwa Pomorskiego –
Mieczysława Struka oraz Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego – Olgierda
Geblewicza a także wiele innych osób aktywnie biorących udział w działaniach na rzecz rozwoju
Regionu Morza Bałtyckiego.
Podczas trzech dni rozmów prowadzonych w Gdańsku pojawiło się wiele postulatów, deklaracji
oraz planów co do przyszłego rozwoju regionu. Najważniejszym z tematów, do którego
nawiązywała większość moderatorów uczestniczących w sesjach plenarnych, była konieczność
wyznaczenia dla Strategii jasnych, precyzyjnych celów, którym muszą towarzyszyć wskaźniki
ilościowe prezentujące poziom realizacji tych celów we wskazanych czasookresach. Całą
filozofią reformy polityki regionalnej, zapoczątkowanej dzięki stworzeniu Strategii UE dla Regionu
Morza Bałtyckiego, było zorientowanie tej polityki na osiąganie konkretnych rezultatów. Dlatego
też, w chwili obecnej należy zdefiniować dokąd zmierza Region Morza Bałtyckiego oraz
zastanowić się w jaki sposób można zmierzyć osiągnięty postęp. Komisarz ds. Polityki
Regionalnej – Johannes Hahn – w swoim wystąpieniu podkreślał konieczność wytyczenia
ograniczonej liczby precyzyjnych celów jakie mogą zostać postawione zarówno przed Strategią
jak i przed wszystkimi mieszkańcami Regionu z jasno określonym terminem ich wykonalności.
Celom tym powinny towarzyszyć wskaźniki, które muszą być realistyczne i policzalne.
W trakcie prowadzonych w Gdańsku dyskusji wielokrotnie podkreślano także, iż Strategia dla
Regionu Morza Bałtyckiego potrzebuje solidnych mechanizmów realizacji postawionych przed nią
celów, powinna mieć bardziej operacyjny charakter przez co możliwym byłoby osiąganie
konkretnych wyników co z kolei mogłoby uczynić ją bardziej wymierną. Zgodzono się co do tego,
iż w chwili obecnej dobre intencje już nie wystarczą, muszą one zostać przełożone na twarde
fakty co implikuje niewątpliwie konieczność intensywniejszego włączania celów zawartych
w EUSBSR do polityk wewnętrznych poszczególnych państw basenu Morza Bałtyckiego.
Usłyszeć można było także gotowe już propozycje na wzmocnienie współpracy w Regionie.
Minister Gospodarki Litwy – Rimantas Zylius - podkreślał, iż kraje bałtyckie powinny ze sobą
współpracować a nie konkurować. Najważniejszymi obszarami, na których obecnie powinna
koncentrować się Strategia, są energia, co do której Unia Europejska nie ma jednolitej, spójnej
polityki, ekologia oraz edukacja. Do tych trzech głównych celów należy wypracować wskaźniki
ilościowe, dzięki którym można będzie zmierzyć postępy w realizacji tych celów na całym terenie
objętym strategią makroregionalną. Podczas trzech dni trwania konferencji podkreślano, iż
niewątpliwym sukcesem osiągniętym w ramach realizacji Strategii jest tworzenie nowych
projektów tzw. „flagships projects”, które wprowadzają nową jakość do istniejących już sieci
partnerstw i które pokazują wartość dodatnią EUSBSR.
Spotkanie w Gdańsku możne zostać trafnie podsumowane poprzez przytoczenie słów
wypowiedzianych w trakcie jednej z debat przez Komisarza ds. Polityki Regionalnej: „Strategia
narodziła się jako spontaniczna wola Regionu do wzmocnienia współpracy. Będzie się ona
rozwijała i wzrastała jeżeli ta wola pozostanie, wola do robienia rzeczy w sposób odmienny od
tego, który znamy z przeszłości. Wierzę, że aspiracje do robienia tego są tutaj. Ale musimy
dopilnować, aby te dobre intencje zostały przełożone na twarde fakty, w przeciwnym razie
wysokie oczekiwania, które zostały rozbudzone przez Strategię, przerodzą się w rozczarowanie.
Strategia należy do Regionu jako narzędzie do uczynienia go lepszym miejscem do życia i do
pracy. Zadaniem nas wszystkich jest zadecydowanie czego od niej oczekujemy, zadeklarowanie
jak bardzo jesteśmy się w stanie zaangażować i jak wiele możemy sfinansować. W jaki sposób
i co więcej czy w ogóle ten dokument stanie się nieodłącznym elementem życia Regionu zależy
od decyzji i działań, które zostaną podjęte przez każdego z Was.”
Stopka redakcyina
Wydawca:
Wspólny Sekretariat Techniczny Programu
Interreg IV A dla Meklemburgii-Pomorza
Przedniego, Brandenburgii i Polski
V.i.S.P.: Peggy Seidel, Leiterin GTS/LFI
[email protected]
Tel.: +49 385 63631471
Zespół redakcyjny:
Ralf-Peter Hässelbarth,
e-mail: [email protected],
Tel.:+49 39754 52927
Irena Stróżyńska,
e-mail: [email protected],
Tel:+49 39754 52920,
Olaf Wulf,
e-mail: [email protected],
Tel.:+49 39754 52915
Tłumaczenie na jęz. polski:
Renata Wegrzyn, Irena Stróżyńska
Projekt/Layout: Olaf Wulf
Strona internetowa: www.interreg4a.info
Niniejszy biuletyn jest dostępny jedynie
w formie elektronicznej. Jest on przygotowywany i wydawany przy wsparciu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Uwaga od Redakcji:
Mimo tego, że wydawca dokłada
wszelkich starań dla starannego
i rzetelnego opracowania Biuletynu, nie
przejmuje on odpowiedzialności
za prawidłowość, aktualność
i kompletność podawanych w nim
informacji. Dotyczy to również treści stron
internetowych, do których trafiają
Państwo za pośrednictwem
zamieszczonych w Biuletynie linków.
Jeżeli w przypadku Biuletynu przesłanego
Państwu drogą mailową miałyby nastąpić
trudności w przekierowywaniu
na zamieszczone linki, to można również
skorzystać z Biuletynu zamieszczonego
pod adresem internetowym:
http://www.interreg4a.info
Kontakt
Wspólny Sekretariat Techniczny
Filia Löcknitz
c/o Kommunalgemeinschaft
Pomerania e.V.
Ernst-Thälmann-Str. 4
D - 17321 Löcknitz
telefon: +49 39754 52920
faks: +49 39754 52929
e-mail: [email protected]
5
wersja polska
Tradycje i przepisy bożonarodzeniowe po obu
stronach granicy
Wigilia Bożego Narodzenia jest w Polsce znana również pod nazwą „Gwiazdka”. Wraz
z pojawieniem się pierwszej gwiazdy na wieczornym niebie rozbrzmiewa pierwsza kolęda,
a rodzina zbiera się przy stole. Najpierw odczytuje się fragmenty z Ewangelii wg św.
Łukasza. Następnie najstarszy męski członek rodu bierze do ręki leżący na talerzu opłatek
i rozdziela go między wszystkich obecnych.
Opłatek to bardzo cienki, biały poświęcony płatek chlebowy, udekorowany wytłoczonym
obrazkiem. Można go dostać za symboliczną opłatą w każdym kościele. Wszyscy
ze zgromadzonych przy stole łamią się wzajemnie opłatkiem, życząc sobie wesołych świąt,
zdrowia i szczęścia. Potem opłatek zostaje zjedzony, ale parę kawałków zostawia się na
następne święta, gdyż ma to przynosić szczęście. Tę tradycję dzielenia się opłatkiem
kultywuje każda polska rodzina – niezależnie od tego, czy jest ona wierząca czy nie.
Jest to piękny moment – być może najpiękniejszy moment tego wieczoru. Stół jest nakryty
białym obrusem. Pod obrus kładzie się trochę siana, które symbolizuje siano z szopki
bożonarodzeniowej. Jedno nakrycie pozostaje zawsze wolne – dla nieoczekiwanego
gościa. Nikt nie powinien bowiem pozostać tego wieczoru samotnym.
Każdy gość jest mile widziany.
Zespół WST życzy wszystkim Czytelnikom wesołych Świąt Bożego
Narodzenia i wszelkiej pomyślności w Nowym Roku 2012
Kolacja wigilijna
Recepta na ciasteczka świąteczne
Składniki
500 g mąki, ½ paczki proszku do
pieczenia, 250 g masła, 250 g cukru,
125 g mielonych migdałów, 3 jajka,
ewent. lukier z czekolady lub z cukru
Przygotowanie:
Ze składników ugnieść ciasto. Pozostawić
je przez noc w lodówce, zawinięte w folii
aluminiowej.
Następnie rozwałkować ciasto na cienkie
placki i wyciąć foremką ciasteczka
w żądanym kształcie.
Położyć ciasteczka na blachę wyłożoną
papierem do pieczenia i piec je przez
10 minut w temperaturze 175 stopni.
Opcjonalnie można sporządzić polewę
przy użyciu 100 g cukru pudru i 2 łyżek
stołowych wody lub soku cytrynowego
i posmarować nią wystygnięte ciasteczka;
można je także posypać kruszonką
z cukru lub udekorować lukrem
czekoladowym.
Zgodnie z tradycją na stole pojawia się 12 dań (było bowiem 12 apostołów). Poszczególne
potrawy różnią się nieco w zależności od regionu, ale generalnie w całej Polsce spożywa
się z tej okazji ryby. Karpia, który uchodzi za typowy przysmak świąteczny, podaje się
najczęściej w postaci smażonej w panierce ze świeżym chlebem. Kolacja rozpoczyna się od
zupy. Najczęściej jest to barszcz czerwony z uszkami. Następnie podawane są różne
potrawy z ryb, pierogi z kapustą i grzybami oraz kapusta z grochem. Jest też makaron
z makiem, migdałami, rodzynkami i orzechami oraz, bardzo ważne, kompot z suszonych
owoców. Kolację uzupełniają rolowany makowiec, sernik i pierniki. Cała wieczerza trwa
bardzo długo, gdyż każdy musi spróbować wszystkich potraw – to przynosi szczęście.
(Źródło: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej/ds/24.12.2007)
W Niemczech czas adwentu rozpoczyna się na cztery niedziele przed 24 grudnia.
W mieszkaniach umieszcza się wieńce adwentowe i zapala się pierwszą świecę. Każdej
niedzieli w okresie do Bożego Narodzenia zapala się kolejną świecę. W czwartą niedzielę
adwentową palą się zatem już cztery świece, a rodziny chętnie zbierają się wokół stołu, by
raczyć się wspólnie drożdżową struclą świąteczną (Stollen) i świątecznymi ciasteczkami
(Weihnachtsplätzchen). Pieczenie ciasteczek w czasie adwentu jest bardzo popularne.
Przede wszystkim dzieci nie mogą się już doczekać tych słodkich smakołyków. Prawie
każda rodzina ma swoją własną receptę. My proponujemy Państwu również jedną z recept
do wypróbowania (zob. margines). 6 grudnia to mikołajki (Nikolaustag). W tym dniu rozdaje
się prezenty, chowając je najczęściej w butach. Dla dorosłych i dzieci nadchodzi czas
oczekiwania na wigilię. Ubierana jest choinka i wszyscy czekają z niecierpliwością na
prezenty przynoszone przez świętego mikołaja...
Boże Narodzenie jest obok Wielkanocy i Zielonych Świątków jednym z trzech głównych
świąt kościelnych. Chrześcijanie i niechrześcijanie obchodzą dziś w Niemczech Boże
Narodzenie najczęściej jako święto rodzinne, obdarowując się wzajemnie prezentami.
Tradycja ta została wprowadzona w 1535 r. przez reformatora Marcina Lutra i miała
pierwotnie zwrócić uwagę dzieci na narodzenie Jezusa Chrystusa. W wielu niemieckich
rodzinach rytuałem jest uczestnictwo w wigilijnej mszy świętej. Także wiele osoby
niewierzące udają się wówczas do kościoła, aby obejrzeć szopkę świąteczną, posłuchać
muzyki organowej i śpiewu kościelnego chóru.