Program „Zdrowe Tychy”

Program „Zdrowe Tychy”
Program „Zdrowe Tychy” został stworzony z myślą o wszystkich mieszkańcach
naszego miasta, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży szkolnej.
Inicjatorem i pomysłodawcą programu jest stowarzyszenie „Tyska Inicjatywa”,
a patronat nad realizacją programu objęła mgr Daria Szczepańska Zastępca Prezydenta Miasta
Tychy ds. Społecznych.
Motywacją do napisania i realizacji programu „Zdrowe Tychy” są gwałtownie
rozprzestrzeniający się problem nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży (nie tylko
tyskiej) wynikający z nieprawidłowych nawyków żywieniowych, braku wystarczającej
aktywności fizycznej oraz eskalacja chorób cywilizacyjnych.
Na zdrowie człowieka największy wpływ ma prowadzony przez niego styl życia, na
który składa się: sposób odżywiania, aktywność fizyczna, higiena osobista, spożywanie
substancji uzależniających, kontakty międzyludzkie, umiejętność radzenia sobie ze stresem
oraz profilaktyka badań zdrowotnych.
Styl życia oraz składające się na niego zachowania zdrowotne kształtują się przez całe życie,
poczynając już od wczesnego dzieciństwa. Dlatego celem programu „Zdrowe Tychy” jest
promocja zdrowego stylu życia poprzez edukację prozdrowotną oraz wyrabianie zdrowych
nawyków w zakresie właściwego żywienia i aktywności fizycznej od maluchów do seniorów
naszego miasta.
W Tychach edukacja prozdrowotna jest już realizowana poprzez miejską kampanię społeczną
„Małe
Ogródki”,
dzięki
której
od
2013
r.
z
powodzeniem
realizowane
są działania na rzecz zdrowego żywienia najmłodszych mieszkańców miasta (tyskie przedszkolaki)
oraz udział tyskich szkół w programie „Śląska Sieć Szkół Promujących Zdrowie”.
Program „Zdrowe Tychy” jest zatem uzupełnieniem oraz poszerzeniem edukacji zdrowotnej,
tak aby dotrzeć do wszystkich mieszkańców miasta.
Edukacja prozdrowotna prowadzona przez nauczycieli wielu przedmiotów oraz
specjalistów z zakresu różnych dziedzin wiedzy może przyczynić się do kształtowania wśród
mieszkańców nawyków dbałości o zdrowie nie tylko własne, ale i innych, i jednocześnie ma
wpływ na wzrost efektywności tworzenia zdrowego środowiska życia i zdrowego
społeczeństwa.
Stworzenie przede wszystkim młodym ludziom warunków do nabywania kompetencji
prozdrowotnych (umiejętności, wiedzę, postawy) wpłynie pozytywnie na ich odpowiedzialne
1
uczestnictwo w życiu społecznym i pozwoli budować świat, w którym każdy będzie miał
szansę na zdrowie.
Główne założenia programu „Zdrowe Tychy”.
Grupa docelowa:
1) dzieci i młodzież szkolna, w tym:
a) uczniowie szkół podstawowych,
b) uczniowie szkół gimnazjalnych,
c) uczniowie szkół ponadgimnazjalnych;
2) rodzice, rodzeństwo
i opiekunowie uczniów tyskich szkół
podstawowych,
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych;
3) nauczyciele
i
inni
pracownicy
szkół
podstawowych,
gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych;
4) słuchacze i wykładowcy „Uniwersytetu III wieku” w Tychach (Wydział Zamiejscowy
Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie),
5) pozostali mieszkańcy miasta Tychy ze szczególnym uwzględnieniem seniorów
niezrzeszonych w żadnej formie zinstytucjonalizowanej.
Czas trwania: 3 lata, czyli jeden cykl edukacyjny na każdym poziomie (I – III, IV – VI SP,
I – III GIM oraz I – III PONADGIM.), to czas, w którym z powodzeniem mogą zastać
zrealizowane wszystkie treści programowe i utrwalone pozytywne wzorce zachowań
prozdrowotnych.
Główne cele:
1. Pogłębianie i propagowanie zdrowego stylu życia wśród mieszkańców miasta.
2. Podnoszenie poziomu świadomości mieszkańców miasta w zakresie podejmowania
aktywności fizycznej.
3. Zapobieganie problemom wynikającym z zaburzeń odżywiania u dzieci i młodzieży,
w tym zapobieganie eskalacji problemu nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży.
Cele szczegółowe:
1. Kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat.
2. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na poszerzaniu wiedzy i umiejętności
mieszkańców miasta w zakresie dbania o własne zdrowie.
3. Praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy w zakresie zdrowego stylu życia.
4. Trening umiejętności
stosowania
zdobytej
wiedzy prozdrowotnej
codziennym.
5. Kształtowanie potrzeby zmiany nawyków żywieniowych tyskich rodzin.
2
w
życiu
6. Pedagogizacja
rodziców/opiekunów
uczniów
tyskich
szkół
podstawowych,
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
7. Angażowanie rodziców/opiekunów oraz innych mieszkańców miasta w działania
utrwalające pozytywne nawyki żywieniowe.
8. Kształtowanie potrzeby podejmowania aktywności fizycznej w każdym wieku.
9. Kształtowanie
umiejętności
dokonywania
prawidłowych
wyborów/decyzji
prozdrowotnych (w tym żywieniowych, dotyczących stylu życia itp.).
10. Tworzenie i propagowanie prawidłowych wzorców zachowań prozdrowotnych.
Metody pracy:
1. Wykłady interaktywne.
2. Wykłady (dla dorosłych).
3. Mini wykłady (dla dzieci).
4. Konkursy np. kulinarne.
5. Zajęcia sportowe i rekreacyjne z wykorzystaniem infrastruktury sportowej i
rekreacyjnej Miasta Tychy.
6. Warsztaty i porady kulinarne.
7. Materiały promocyjno – informacyjne.
8. Spotkania rekreacyjne na OSW Paprocany.
9. Cykliczne targi śniadaniowe .
Promocja:
Wydanie gazetek, ulotek i folderów promujących program „Zdrowe Tychy”, cykl artykułów
w prasie lokalnej, portal Stowarzyszenia Inicjatywy Tyskiej itp..
Efekty:
1. Wzrost świadomości mieszkańców Tychów w zakresie zdrowego styli życia.
2. Wzrost liczby mieszkańców Tychów prowadzących zdrowy tryb życia (aktywność
fizyczna, zdrowe odżywianie).
3. Wydanie gry planszowej „Zdrowe Tychy”.
4. Wydanie książki kucharskiej pt „Pyszna kuchnia zdrowych tyszan”, zawierającej
najlepsze przepisy na zdrowe potrawy, wyłonione w konkursie.
3
Załącznik nr 1 do Programu
Cele główne
Działania
Pogłębianie i
Cele
szczegółowe
Edukacja
Wykłady prowadzone
Nauczyciele,
Tyskie szkoły
propagowanie
zdrowotna
prze specjalistów
uczniowie, rodzice,
oraz
zdrowego
ukierunkowana
w zakresie żywienia.
mieszkańcy.
słuchacze
stylu życia
na podnoszenie
Pogadanki i prelekcje
i wykładowcy
wśród
wiedzy i
dotyczące zasad
„Uniwersytetu
mieszkańców
umiejętności
zdrowego żywienia.
III wieku”
miasta.
mieszkańców
Konferencje
w Tychach
miasta w
dotyczące zdrowego
(Wydział
zakresie dbania o
żywienia.
Zamiejscowy
własne zdrowie.
Mini wykłady –
Krakowskiej
„piramida żywienia”,
Akademii im.
„ Bitwa na
Andrzeja
argumenty”.
Frycza
Trening
Opracowanie 10 zasad
Modrzewskiego
umiejętności
zdrowego żywienia –
w Krakowie),
stosowania
konkurs.
zdobytej wiedzy
Poznanie/opracowanie
prozdrowotnej w
przepisów kulinarnych
życiu
na zdrowe potrawy
codziennym.
(śniadania, obiady,
kolacje, przekąski,
desery, napoje itp.).
Tworzenie gry
planszowej „Zdrowe
Tychy”.
Wskazywanie
Kształtowanie
negatywnych skutków
potrzeby zmiany
złego odżywiania
nawyków
i braku aktywności
żywieniowych.
w sferze społecznej,
zdrowotnej
i ekonomicznej.
Spotkania z lekarzami
Utrwalanie
i dietetykami.
4
Adresaci
Realizatorzy
pozytywnych
Pogadanki, prelekcje,
wzorców.
prezentacje
multimedialne.
Zawody, konkursy,
warsztaty kulinarne
itp.
Podnoszenie
Kształtowanie
Wskazywanie
Uczniowie, rodzice,
Tyskie szkoły
poziomu
potrzeby
korzyści płynących
mieszkańcy.
oraz
świadomości
podejmowania
z aktywności fizycznej
słuchacze i
mieszkańców
aktywności
– pogadanki,
wykładowcy
miasta
fizycznej
prelekcje, wykłady.
w zakresie
w każdym
Cykl zajęć dla
podejmowania
wieku.
mieszkańców miasta
Uczniowie szkół
w Tychach
aktywności
Tworzenie
np „Sobota w
podstawowych.
(Wydział
fizycznej.
i propagowanie
Paprocanach” (przy
Gim., LO.
Zamiejscowy
prawidłowych
sprzyjającej aurze),
wzorców
„Spartakiada dla
Mieszkańcy.
Akademii im.
zachowań
najmłodszych”.
Seniorzy 60+.
Andrzeja
Mieszkańcy.
Frycza
Mieszkańcy.
„Uniwersytetu
III wieku”
prozdrowotnych.
Krakowskiej
„Zawody sportowe dla
nieco starszych”.
„Rodzinna rywalizacja
sportowa”
„Gimnastyka dla
seniorów”.
„Gimnastyka dla
zdrowia”.
Warsztaty kulinarne
dla rodzin.
„Śniadanie na trawie”.
5
Modrzewskiego
Mieszkańcy.
w Krakowie),
Zapobieganie
Kształtowanie
Udział
Uczniowie tyskich
UM Tychy,
problemom
umiejętności
w ogólnopolskich i
szkół
uczniowie
wynikającym
dokonywania
miejskich programach
Rodzice/opiekunowie, tyskich szkół
z zaburzeń
prawidłowych
edukacyjnych oraz
nauczyciele,
odżywiania
wyborów/decyzji
kampaniach
uczniowie.
u dzieci
prozdrowotnych.
dotyczących
i młodzieży,
Propagowanie
zdrowego odżywiania,
w tym
prawidłowych
stylu życia i
zapobieganie
wzorców
aktywności fizycznej.
eskalacji
żywieniowych.
problemu
nadwagi
i otyłości
u dzieci
i młodzieży.
6
Specjaliści.