Załącznik nr 1 do Części II SIWZ - instrukcja
Transkrypt
Załącznik nr 1 do Części II SIWZ - instrukcja
1 TREŚĆ: 1. Właściciel i uŜytkownik 2. Kierownik i obsługa składowiska 3. Godziny otwarcia składowiska 4. Typ składowiska 5. Gospodarka odpadami 5.1. Unieszkodliwianie odpadów 5.2. Odzysk odpadów 5.3. Zbieranie odpadów 5.4. Rodzaje składowanych odpadów 6. Podstawowe obiekty i urządzenia składowiska 6.1. Zagospodarowanie i uŜytkowanie terenu 6.2. Wysypisko zrekultywowane 6.3. Zaplecze socjalno – techniczne 6.4. Obiekty eksploatacji składowiska 6.5. Podstawowy sprzęt techniczny 7. Technologia składowania odpadów 8. Sposób zabezpieczenia składowiska 9. Aparatura kontrolno pomiarowa i częstotliwość prowadzenia badań monitoringowych 10. Prowadzenie dokumentacji eksploatacji składowiska 11. Warunki BHP 12. Bezpieczeństwo poŜarowe 2 1. WŁAŚCICIEL I UśYTKOWNIK Właścicielem składowiska odpadów w Owińskach jest Gmina Czerwonak. Jednostką organizacyjną sprawującą zarząd nad składowiskiem jest Referat d/s Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Urzędu Gminy w Czerwonaku. Składowisko odpadów w Owińskach zlokalizowane jest poza zabudową mieszkaniową, w granicach administracyjnych Gminy Czerwonak na działkach nr 105, 106/2 i 106/4 obręb Owińska. Grunt pod składowisko stanowi mienie komunalne Gminy Czerwonak. 2. KIEROWNIK I OBSŁUGA SKŁADOWISKA • kierownik wysypiska Z ramienia Urzędu Gminy – Z–ca Wójta Henryk Sobański Zgodnie z ustawą o odpadach (art. 49) kierownikiem składowiska moŜe być wyłącznie osoba, która posiada świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami. Według art. 34 ustawy wprowadzającej (Dz. U. Nr 100/2001, poz. 1085) powyŜsze świadectwo zobowiązany jest uzyskać kierownik istniejącego składowiska w terminie do 30 czerwca 2004 r. • operator sprzętu 2 osoby • rejestrator 2 osoby • dozorca -portier 3 osoby • ogółem zatrudnionych: 7 osób (bez kierownika). 3. GODZINY OTWARCIA SKŁADOWISKA Składowisko przyjmuje odpady codziennie z wyjątkiem niedziel: • od poniedziałku do piątku w godz. 7 00 – 18 00 • w sobotę w godz. 7 00 – 16 00 . 3 4. TYP SKŁADOWISKA Składowisko w Owińskach jako byłe składowisko odpadów komunalnych zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z 2001 r.) zalicza się do składowisk odpadów innych niŜ niebezpieczne i obojętne. Składowisko przeznaczone jest do gromadzenia odpadów innych niŜ niebezpieczne według obowiązującego katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz 1206 z 2001 r.) z terenu gminy Czerwonak i gmin ościennych. 5. GOSPODARKA ODPADAMI 5.1. Unieszkodliwianie odpadów Na składowisko odpadów w Owińskach są do unieszkodliwienia w formie składowania następujące odpady: – odpadowa masa roślinna – kod 020103 – odpady z gospodarki leśnej – kod 020107 – odpady kory i korka – kod 030101 – trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i formy inne niŜ wymienione w 030104 – kod 030105 – usunięte tynki, tapety, okleiny itp. – kod 170180 – odpady z remontów i przebudowy dróg – kod 170181 – inne niewymienione odpady – kod 170182 – drewno – kod 170201 – szkło – kod 170202 – tworzywa sztuczne – kod 170203 – odpadowa papa – kod 170380 – materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niŜ wymienione w 170801 – kod 170802 – zmieszane odpady z budowy, remontów i demontaŜu inne niŜ wymienione w 170901, 170902, 170903 – kod 170904 – inne odpady nieulegające biodegradacji – kod 200203 – niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne – kod 200301 – odpady z targowisk – kod 200302 – odpady z czyszczenia ulic i placów – kod 200303 4 – odpady wielkogabarytowe – kod 200307 – odpady komunalne niewymienione w innych podgrupach – kod 200399. Łączna ilość przeznaczonych do unieszkodliwiania odpadów wynosi około 8000 Mg/rok. W/w odpady są rozgarniane, zagęszczane i składowane warstwami na przeznaczonej do eksploatacji kwaterze. KaŜda warstwa odpadów po uzyskaniu odpowiedniej miąŜszości jest przesypywana warstwą ziemi i gruzu. 5.2. Odzysk odpadów Do odzysku przyjmowane są następujące odpady: – odpady betonowe oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów– kod 170101 – gruz ceglany – kod 170102 – odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposaŜenia – kod 170103 – zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposaŜenia inne niŜ wymienione w 170106 – kod 170107 – gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niŜ wymienione w 170503 – kod 170504 – gleba i ziemia, w tym kamienie – kod 200202 – odpadowa masa roślinna – kod 020103, 200201 – odpady z gospodarki leśnej – kod 020107 – odpady kory i korka – kod 030101 w łącznej ilości 1000 Mg/rok. Odzysk gruzu i ziemi polegać będzie na wykorzystaniu do przesypywania kolejnych warstw składowanych odpadów oraz do budowy dróg technologicznych na składowisku. Natomiast pozostałe odpady będą pryzmowane, a następnie wykorzystywane jako nawóz naturalny do uŜyźniania terenów zielonych. Wszystkie odpady przeznaczone do odzysku gromadzone będą w wydzielonej części składowiska. 5.3. Zbieranie odpadów Na składowisku prowadzona jest segregacja ręczna odpadów , czyli zbieranie. W jej wyniku odsegregowuje się następujące odpady: – szkło – kod 170202, 191205, 200102 – papier i tektura – kod 191201, 200101 – drewno – kod 170201, 200138 – opakowania z drewna – kod 150103 5 – tworzywa sztuczne – kod 170203, 200139 – mieszaniny metali i metale – kod 170407, 191202, 191203, 200140 w łącznej ilości 250 Mg/rok. Wymienione odpady po wysegregowaniu umieszczane są w sposób selektywny w specjalnych pojemnikach, ustawionych na utwardzonym, wydzielonym placu. Po zebraniu odpowiedniej ilości przekazywane są do odzysku: Planowana jest równieŜ zbiórka: – baterii i akumulatorów – kod 160601, 160602, 160603 (jako niebezpieczne), 160604, 160605, 200133, 200134 – zuŜytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych – kod 200135, 200136. Odpady te w sposób selektywny umieszczane będą w specjalnych do tego celu pojemnikach, a po zgromadzeniu odpowiedniej ilości przekazywane do odzysku bądź unieszkodliwienia firmie posiadającej stosowne zezwolenie. 5.4. Rodzaje składowanych odpadów Składowisko w Owińskach przyjmuje do składowania następujące rodzaje – grupy kodowe odpadów z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych (w poszczególnych grupach): 02 – Odpady z rolnictwa, sadownictwa, rybołówstwa, leśnictwa oraz przetwórstwa Ŝywności z podgrupy 0201 03 – odpady z przetwórstwa drewna oraz z przetwórstwa płyt i mebli, papieru i tektury z podgrupy 0301 15 – odpady opakowaniowe z podgrupy 1501 17 – Odpady z budowy, remontów i demontaŜu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej z podgrup: 1701, 1702, 1703 i 1705 19 – Odpady z instalacji i urządzeń słuŜących zagospodarowaniu odpadów z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych, wyłącznie metale z podgrupy 1912 20 – Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie z podgrup 2001, 2002 i 2003. Urząd Gminy w Czerwonaku dysponuje zapisami ilości przyjętych odpadów w ostatnich latach zdeponowanych w części zrekultywowanej składowiska: Rok Ilość odpadów [m3] 1998 21 158 1999 17 427 6 2000 12 686 Łącznie w 2000 r. po otwarciu kwatery II przyjęto w Owińskach 24 145 m3 odpadów stałych. W 2001 r. przy zainstalowanej wadze samochodowej w kwaterze I zgromadzono 11 480 Mg odpadów z czego przypada na: • odpady stałe – 8 458 Mg – 73,7 % • ziemię, gruz – 3 022 Mg – 26,3 %. W 2002 r. ilość przyjętych odpadów zmniejszyła się do 7754 Mg, w tym 4191 Mg w I półroczu: Kod Rodzaj odpadów Ilość [Mg] 170101 odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek 50,22 170107 zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego 85,20 170504 gleba i ziemia, w tym kamienie 422,88 200301 nie segregowane (zmieszane) odpady komunalne 7 098,54 200303 odpady z czyszczenia ulic i placów 28,36 200307 odpady wielkogabarytowe 6,56 200399 odpady komunalne nie wymienione w innych podgrupach 62,52 SUMA 7 754,28 6. PODSTAWOWE OBIEKTY I URZĄDZENIA SKŁADOWISKA 6.1. Zagospodarowanie i uŜytkowanie terenu Od szeregu lat tuŜ za Owińskami, na wschód za linią kolejową, w rozwidleniu dróg lokalnych do Annowa i Puszczy Zielonki funkcjonowało na nieuŜytkach niekontrolowane wysypisko śmieci. Odpady zarówno komunalne jak i przemysłowe gromadzono w wyrobisku poŜwirowym częściowo zawodnionym. Nadkład piaszczysto – gliniasty zwałowano zewnętrznie na 2 hałdach aktualnie porośniętych zielenią i drzewostanami liściastymi. Od 1993 r. podjęto prace z uporządkowaniem wysypiska i jego dalszą rozbudową wzdłuŜ drogi przyleśnej do Puszczy Zielonki. Wjazd na teren składowiska znajduje się od strony północnej bramą wjazdową i wyjazdową z drogi przyleśnej do Puszczy Zielonki. Całkowita powierzchnia składowiska na działkach nr 105 + 106/2 + 106/4 osiąga prawie 18,5 ha z czego przypada na część: a) starego wysypiska objętego rekultywacją – 2,26 ha b) nowego składowiska składającego się z 5 kwater (nr I – V) na działkach nr 106/2 + 106/4 – ok. 15,0 ha c) zaplecza techniczno – socjalnego – ok. 1,24 ha. 7 6.2. Wysypisko zrekultywowane Najstarsza część wysypiska (działka nr 105) została całkowicie wyłączona z eksploatacji w 2001 r. i poddana rekultywacji zgodnie z projektem rekultywacji. KaŜde składowisko odpadów po zakończeniu eksploatacji wymaga rekultywacji i ponownego zagospodarowania. Obecnie składowisko odpadów w Owińskach stanowi nieregularną pryzmę o stromych skarpach (w niektórych miejscach nachylenie skarp wynosi 1:1). W związku z powyŜszym zakłada się, Ŝe przed przystąpieniem do właściwych prac rekultywacyjnych składowisko musi zostać odpowiednio ukształtowane. Polega to na odpowiednim usypaniu lub wykopie odpadów z czaszy i skarp do odpowiednich spadków i rzędnych. W czasie formowania pryzmy zyskuje się dodatkową pojemność na odpady. Po ukształtowaniu odpadów do projektowanych rzędnych całość naleŜy przykryć warstwą izolującą w postaci np. drobnego gruzu lub piasku miejscowego. Dopiero tak przygotowane składowisko naleŜy poddać rekultywacji. Całość prac związanych z rekultywacją obejmie dwie zasadnicze fazy, tj.: • rekultywację podstawową – techniczną, w ramach której przeprowadzone zostaną prace związane z uszczelnieniem powierzchni gliną, uregulowanie warunków hydrogeologicznych (odprowadzenie wód opadowych) i wreszcie pokrycie czaszy i skarp warstwą humusową (organiczną), co stanowi juŜ wstępny element rekultywacji biologicznej • rekultywację biologiczną – szczegółową, która będzie obejmować wprowadzenie roślinności odtwarzającej warunki biologiczne i hamującej erozję oraz zabudowę biologiczną powierzchni górnej i skarp. Składowisko po zamknięciu będzie stanowić jedną nadpowierzchniową pryzmę, tworzącą pagórek wznoszący się prawie 10 m nad poziom terenu. Początkowym etapem rekultywacji jest usypanie na warstwę wyrównawczą warstwy odgazowującej o grubości 0,2 m. Następnie na skarpach i czaszy naleŜy ułoŜyć dwie warstwy gliny o grubości 0,25 m kaŜda. Warstwę ochronno – drenaŜową (tzw. podglebie) o grubości 0,3 m stanowić będzie piasek gruby lub średni. Całość pokryta będzie 10-cio centymetrową warstwą humusu. Zakłada się, Ŝe w pierwszym etapie rekultywacji biologicznej, powierzchnia składowiska przeznaczona będzie pod roślinność pastewną ze szczególnym uwzględnieniem traw. W następnym etapie projektuje się nasadzenia drzew i krzewów. Ze względu na fakt, Ŝe w planie zagospodarowania przestrzennego nie określono przyszłej funkcji zrekultywowanego składowiska załoŜono, Ŝe pełnić ono będzie funkcje rekreacyjne (zgodnie z sugestią Inwestora). 8 6.3. Zaplecze socjalno – techniczne Waga samochodowa – obiekt nr 1 Powierzchnia wagi 30 m2. Elektroniczna waga samochodowa firmy „PIVOTEX” wyposaŜona w komputer z drukarką i oprogramowaniem waŜąco – rejestrującym. Waga zbudowana jest w pasie drogowym na połączeniu placu utwardzonego z płyt drogowych i początkiem drogi dojazdowej do kwatery. Brodzik dezynfekcyjny – obiekt nr 2 Urządzenie technologiczne do dezynfekcji kół samochodowych przy wyjeździe z wysypiska środkiem dezynfekującym RAFASEPT. Stanowi on płytki zbiornik betonowy o wymiarach 3,5 x 14,4 m, dostosowany do pasa drogowego o szerokości 3,5 m oraz długości zapewniającej dwukrotny obrót kół samochodowych. Zbiornik składa się z pochylni zjazdowej, komory dezynfekującej i pochylni wyjazdowej. Powierzchnia zabudowy – 50,4 m2. Konstrukcja betonowa wylewana. Budynek socjalny – obiekt nr 3 Budynek przeznaczony jest dla pracowników obsługi wysypiska. W skład w/w wchodzą następujące pomieszczenia: pomieszczenie biurowe w tym stanowisko komputerowej obsługi wagi elektronicznej, korytarz, szatnia brudna, szatnia czysta z kabiną prysznicową i umywalką oraz WC. Przyjęto budynek kontenerowy firmy MONTO – BUD z Obornik Wlkp. Budynek wyposaŜono w instalacje: wodociągową, sanitarną, elektryczną. W budynku zainstalowano urządzenia do ogrzewania wody dla potrzeb kabiny prysznicowej i umywalki oraz urządzenia do ogrzewania pomieszczeń. Powierzchnia zabudowy wynosi 14,75 m2. Zbiornik bezodpływowy – obiekt nr 4 Ścieki pochodzące z urządzeń sanitarnych budynku socjalno – wagowego spływać będą do zbiornika bezodpływowego połoŜonego między budynkiem a starą kwaterą składowiska. Jest to zbiornik z tworzywa sztucznego firmy „Abrys”, o pojemności 8 m3. Plac utwardzony na terenie składowiska – obiekt nr 5 Plac na zapleczu technicznym wykonano z płyt Ŝelbetowych o wymiarach 15 x 150 x 300 cm na powierzchni 390 m2. Wokół brodzika i wagi elektronicznej wykonano wylewkę betonową o 9 łącznej powierzchni 110 m2. Obie nawierzchnie są bez krawęŜników. Szerokość placu utwardzonego jest zmienna i wynosi 6 do 11 m. Pochylenia poprzeczne placu wynoszą przewaŜnie od 1,5 do 6 %. Ogrodzenie terenu – obiekt nr 6 a) ogrodzenie stałe Wykonano ogrodzenie z siatki stalowej, rozpiętej na wbetonowanych słupkach stalowych wysokości 1,8 m. W górnym pasie dodatkowo 3 rzędy drutu kolczastego na prętach o wysokości 0,3 m. Całkowita wysokość ogrodzenia 1,8 + 0,3 + 2,1 m. Projektowane ogrodzenie połączone jest z ogrodzeniem w istniejącej części składowiska. Na drodze dojazdowej do zbiornika odcieku zamontowano dwie bramy wjazdowe z furtkami. Pierwsza brama na początku drogi dojazdowej ma zapobiegać niepotrzebnemu wjazdowi pojazdów niepowołanych lub przypadkowych. Drugą bramę z furtką wbudowano na ogrodzeniu zbiornika odcieków. Długość ogrodzenia 471,0 m. Brama wjazdowa 2 szt. Furtka wejściowa 2 szt. b) ogrodzenie tymczasowe Ogrodzenie to będzie zlikwidowane w momencie rozbudowy składowiska o następne kwatery w kierunku południowym i wschodnim. Wykonano je z siatki stalowej rozpiętej na wbetonowanych słupkach stalowych wysokości 1,5 m. Pas zieleni ochrony bezpośredniej – obiekt nr 7 Pas zieleni ochrony bezpośredniej o szerokości 10 m zaprojektowano wzdłuŜ granic przyjętego terenu pod składowisko odpadów. Łączna ilość przewidzianych nasadzeń 2376 szt. W tym drzewa iglaste i liściaste 1188 szt. i krzewy liściaste 1188 szt. 6.4. Obiekty eksploatacji składowiska Droga dojazdowa do kwatery wraz z oświetleniem – obiekt nr 8 Drogę wykonano z płyt drogowych, Ŝelbetowych o wymiarach 15 x 150 x 300 cm ułoŜonych w 2 rzędach (szerokość pasa jezdnego 6,0 m) w układzie płatowym. Z dwóch stron droga posiada pobocze gruntowe, utwardzone o szerokości 0,75 m. Droga pochylona jest jednokierunkowo tak aby całość wód opadowych spływała do rowu (w kierunku południowym) lub do kostek odciekowych (w kierunku północno – zachodnim). Woda płynąca korytkami wpada do wpustu ulicznego i odprowadzana jest rurociągiem PCV Ø 200 mm do obniŜenia terenowego na 10 zapleczu technicznym składowiska. Do tego wpustu ulicznego podłączono takŜe rurociąg PCV Ø 150 mm odprowadzający wody opadowe z wagi. Droga posiada sztuczne oświetlenie w postaci 3 słupów oświetleniowych. Kwatera składowania nr 1 – obiekt nr 9 Kwatera nr I zlokalizowana jest w części północnej terenu przejętego pod zabudowę, oddzielona jest od istniejącego obecnie eksploatowanego i wyłączonego pasa terenu znajdującego się w strefie zasilania wód podziemnych ujęcia wody Owińska – Potasze. Powierzchnia uszczelnieniowa w obrysie krawędzi wewnętrznych koron wynosi 1,1 ha, a w dnie 0,8 ha. Wysokość obwałowania kwatery średnio 4,40 m nad projektowane dno. Wysokość obwałowania zastąpić ma w pierwszym etapie eksploatacji działanie pasa zieleni ochrony bezpośredniej, którego nasadzenie spełniać będzie swoje funkcje po ok. 15 latach wzrostu drzew. Pochylenie skarp wynosi 1:2,5 od strony wewnętrznej i 1:1,5 od strony zewnętrznej. Dno kwatery ukształtowane ze spadkiem 3 % w kierunku wschodnim. Wysokość składowania odpadów 9 m, pochylenie skarp składowych odpadów 1:1,5, odpady składowane warstwami po 2,0 m zagęszczone. KaŜda warstwa odpadów o grubości 2,0 m przysypywana ma być warstwą sanitarną (izolacyjną) z gruntów piaszczystych o grubości 20 cm. Powierzchnie wewnętrzne kwatery uszczelnione folią gładką PEHD o grubości 2,0 mm. Nad folią na warstwie 5–10 cm gruntu piaszczystego ułoŜony jest drenaŜ zbierający odciek i odprowadzający go grawitacyjnie do zbiornika odcieku. Rury drenarskie Ø 170/97 o perforacji pełnej typu TUPLA – JUSSI o podwyŜszonej wytrzymałości ułoŜone zostały w odstępach co 30 m. Folia i rury drenaŜu odcieków przykryte są warstwą filtracyjną i ochronną z gruntu piaszczystego (Ps/Pd). Powierzchnia składowiska KW nr I uzbrojona jest w 4 studzienki odgazowujące, połączone dla zwiększenia efektywności odgazowania z rurociągami drenaŜowymi odcieku. Wokół rur drenarskich ułoŜona jest warstwa filtracyjna ze Ŝwiru frakcja 4/8 mm owinięta dodatkowo geowłókniną. Warstwa ochrona o grubości 0,3 m na skarpach oraz grubości 0,5 m w dnie wykonana jest z piasku drobnego i średniego, ułoŜona na zewnętrznej powierzchni folii. Droga dojazdowa do zbiornika odcieku – obiekt nr 10 Droga o długości 140 m i plac przy zbiorniku posiada nawierzchnię z drobno zmielonego gruzu betonowego. Droga ta łączy zbiornik odcieków z drogą Owińska – Annowo. 11 Zbiornik odcieku – obiekt nr 11 Zbiornik odcieku zlokalizowany jest w południowej części przejętego pod składowisko odpadów terenu w miejscu najniŜszym umoŜliwiającym odprowadzenie odcieku sposobem grawitacyjnym ze wszystkich projektowanych kwater. Odciek do zbiornika wprowadzany jest kolektorem biegnącym wzdłuŜ projektowanej drogi dojazdowej do kwater. Zbiornik wykonano w konstrukcji Ŝelbetowej. Przeznaczony jest na gromadzenie odcieków z kwater składowania odpadów. Pojemność uŜytkowa – 500 m3 Pojemność całkowita – 1078 m3 Powierzchnia zabudowy – 860 m2. Zbiornik zlokalizowany przy południowej skarpie kwatery III w naroŜniku utworzonym przez zjazd drogi dojazdowej i grobli VII – VI - VIII. Ze zbiornika odcieki będą wywoŜone na składowisko i rozlewane po powierzchni aktualnie eksploatowanej kwatery w celu odparowania. Nadmiar odcieków wywoŜony będzie do oczyszczalni ścieków. Instalacja wodociągowa – obiekt nr 12 W celu rozprowadzenia wody po terenie wysypiska odpadów komunalnych w Owińskach wykonano sieć wodociągową PCV 90 mm od studni wodomierzowej, zlokalizowanej w odległości 2 m za granicą działki do hydrantu końcowego. Na wodociągu wbudowano 2 hydranty ppoŜ. Pierwszy z nich dla zaplecza technicznego, drugi przy kwaterze składowania odpadów. Przyłącze do budynku wykonano z rur ciśnieniowych PE 32. 6.5. Podstawowy sprzęt techniczny • kompaktor • przyczepa cięŜarowa • przyczepa asenizacyjna • spycharka gąsienicowa • koparka • samochód samowyładowawczy • ciągnik • kontenery na surowce wtórne • opłotowanie przenośne 12 • kosiarki spalinowe • narzędzia i sprzęt warsztatowy • zabezpieczenie przeciwpoŜarowe (ziemia + urządzenia wodne do gaszenia poŜaru). 7. TECHNOLOGIA SKŁADOWANIA ODPADÓW Odpady są składowane w kwaterze nr I o F = 1,1 ha i przewidywanym okresie eksploatacji prawie 10 lat. Ewidencję odpadów prowadzić trzeba zgodnie z Rozp. Min. Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. (Dz. U. Nr 152, poz. 1736 z 2001 r.). 7.1. Składowisko odpadów powinno być eksploatowane zgodnie z technologią zapewniającą podstawowe warunki sanitarnego zabezpieczenia przed ujemnym oddziaływaniem na środowisko i zdrowie ludzi. 7.2. Pojazd przywoŜący odpady wjeŜdŜa na wagę samochodową gdzie odpowiednio przeszkolony pracownik kontroluje rodzaj przywiezionych odpadów oraz dokonuje zwaŜenia pojazdu z odpadami. CięŜar pojazdu jest rejestrowany w systemie archiwizacji. Po zwaŜeniu kierowca pojazdu otrzymuje wskazówki dotyczące drogi dojazdu do sektora kwatery eksploatowanej i placu zrzutu odpadów. 7.3. Odpady z placu zrzutu za pomocą kompaktora przemieszczane są do aktualnie eksploatowanej części sektora. Odpady są sukcesywnie zagęszczane czołowo do eksploatowanej skarpy poprzez kilkakrotny przejazd kompaktora. Warstwy w jakich są składowane odpady powinny mieć grubość 2,0 – 2,5 m. KaŜda odpowiednio wyrównana i zagęszczona warstwa odpadów powinna być przykryta warstwą izolacyjną o grubości 15 – 20 cm Ŝwirową lub z gruntów sypkich. Warstwa izolacyjna powinna równomiernie pokryć warstwę odpadów zabezpieczając je przed Ŝerującymi ptakami, gryzoniami i owadami oraz przed roznoszeniem przez wiatr mikroorganizmów, papierów i folii. Warstwa izolacyjna powinna takŜe zabezpieczyć teren składowiska przed nieprzyjemnymi zapachami wydobywającymi się z rozkładających się odpadów. 7.4. PrzywoŜone na składowisko odpady nadające się do wykorzystania na składowisku powinny być składowane w wyznaczonym na ten cel miejscu, skąd w miarę potrzeb, za pomocą odpowiedniego sprzętu winny być transportowane do wykorzystania na kwaterze (np. warstwy izolacyjne, skarpy zewnętrzne). 13 7.5. Dla zapewnienia bezpiecznej i sprawnej eksploatacji kwatera składowania powinna być podzielona na sektory o powierzchni 0,2 ha. 7.6. W celu zabezpieczenia terenu składowiska przed roznoszeniem lekkich odpadów (papier, folia) przez wiatr, eksploatowany sektor powinien być zabezpieczony wychwytującym ogrodzeniem z siatki. 7.7. OpróŜniony pojazd wjeŜdŜa ponownie na wagę samochodową, a kierowca otrzymuje rachunek lub inny dokument potwierdzający odebranie odpadów. 7.8. Ścieki sanitarne odprowadzane są z budynku socjalno – administracyjnego do zbiornika bezodpływowego i w miarę jego zapełniania wywoŜone do oczyszczalni ścieków w Koziegłowach. 7.9. Wody opadowe nie ujmowane drenaŜem opaskowym ze względu na znaczną przepuszczalność powierzchni ziemi infiltrują bezpośrednio do piasków i Ŝwirów ulegając częściowemu wyparowaniu w okresach dodatnich temperatur powietrza lub zasilają strumień wód gruntowych w podłoŜu składowiska. 7.10. Odcieki na składowisku formowane infiltracją opadów atmosferycznych przez odpady nie są ujmowane drenaŜem w części zrekultywowanej. W skolmatowanym dnie składowiska częściowo stagnują i częściowo migrują do strumienia wód gruntowych podlegając naturalnemu samooczyszczaniu. Natomiast odcieki z nowej eksploatowanej kwatery ujęte drenaŜem nadfoliowym gromadzone są w zbiorniku odcieku wysypiskowego i recyrkulowane w okresach bezopadowych i wysokich temperatur na składowisko. 7.11. BieŜącą rekultywację naleŜy prowadzić równolegle z deponowaniem odpadów po ich zagęszczeniu na kaŜdym poziomie składowania wynoszącym 2,0 – 2,5 m. Jest to rekultywacja mechaniczna polegająca na przesypywaniu kaŜdego poziomu składowania warstwą izolacyjną o grubości 15 – 20 cm. Jako warstwy izolacyjnej moŜna uŜywać piasku, ziemi z wykopu, gruzu budowlanego, przefermentowanego osadu ściekowego. Na bieŜąco naleŜy likwidować nierówności w których będą mogły tworzyć się kałuŜe. W ramach rekultywacji bieŜącej naleŜy obsiewać od strony zewnętrznej część skarp składowiska mieszanką traw darniowych. 14 8. SPOSÓB ZABEZPIECZENIA SKŁADOWISKA Najstarsza część składowiska zlokalizowana w wyrobisku poŜwirowym aktualnie rekultywowana etapami znajduje się w strefie sandru, czyli bezpośredniego kontaktu odpadów (zdeponowanych ponad 20 lat temu) z wodami gruntowymi. Odcieki z odpadów jako najgroźniejsze zanieczyszczenie wskutek braku izolacji zdeponowanych odpadów od strumienia wód gruntowych nie mogły być bezpośrednio unieszkodliwiane poprzez gromadzenie ich w zbiorniku ewaporacyjnym uszczelnionym. Wysypisko do 2000 r. nie zostało wyposaŜone w tego rodzaju instalację. Ograniczenie wpływu rekultywowanej części wysypiska jest realizowane pośrednio przez: • uwalnianie odcieków i odpadów ze składników gazowych przez studnie odgazowujące (CO2, NO2, CO i CH4) • powstawanie odcieku gruntowego (mieszanka odcieku z wodami gruntowymi w podłoŜu zrekultywowanej kwatery) • redukcję ilości odcieków poprzez rekultywację techniczną i biologiczną ograniczającą infiltrację opadów w głąb składowiska • drenaŜ opaskowy wód opadowych poza teren zrekultywowanego wysypiska z ich naturalną infiltracją do strumienia wód gruntowych. Nowa część składowiska (kwatery nr I – V) wyposaŜona w proekologiczne instalacje i zlokalizowana poza sandrem jest w naturalny sposób odizolowana od wpływu na wody gruntowe. Eliminację lub redukcję wpływu na środowisko osiąga się przez: a) występowanie naturalnej izolacji w postaci podłoŜa gliniastego b) sztuczną izolację deponowanych odpadów i odcieków geomembraną (folią PEHD o grubości 2,0 mm) c) drenaŜ odcieków do uszczelnionego zbiornika ewaporacyjnego systematycznie opróŜnianego d) spływ wód opadowych i spływowych specjalnym drenaŜem do cieku 2. Ścieki sanitarne ze zbiornika bezodpływowego podobnie jak odcieki są wywoŜone do centralnej oczyszczalni ścieków m. Poznania w Koziegłowach. Przed dostępem osób nieuprawnionych składowisko zabezpieczają: a) brama zamykana po godzinach otwarcia składowiska b) tablica informacyjna przy bramie wjazdowo – wyjazdowej c) ogrodzenie stałe i przenośne (ochronne) oraz obwałowania zewnętrzne d) całodobowy dozór. 15 9. APARATURA KONTROLNO POMIAROWA I CZĘSTOTLIWOŚĆ PROWADZENIA BADAŃ MONITORINGOWYCH Monitoring składowiska odpadów w Owińskach obejmuje fazę eksploatacji i polega na: 1) badaniu wielkości opadu atmosferycznego ze stacji meteorologicznej Poznań – Ławica 2) badania parametrów wskaźnikowych w wodach powierzchniowych, odciekowych, podziemnych i biogazie 3) pomiarze poziomu wód podziemnych w otworach monitoringowych 4) kontroli struktury i składu masy składowiska odpadów pod kątem zgodności z pozwoleniem na budowę 5) kontroli osiadania powierzchni składowiska odpadów w oparciu o ustalone repery. W sporządzonej instrukcji eksploatacji składowiska stwierdza się: - poprawność lokalizacji istniejących otworów obserwacyjnych dla wód gruntowych oraz stabilizacji reperów geodezyjnych - zgodność z przewidywanym w projekcie budowlanym brakiem występowania wód gruntowych, a jedynie sączeń wód opadowych w osadach gliniastych - ograniczone moŜliwości występowania gazu wysypiskowego zarówno w części zrekultywowanej jak i eksploatowanej kwaterze z racji minimalnej ilości odpadów organicznych - dalsze prowadzenie monitoringu osobno dla wód powierzchniowych (ciek 1 i 2), odciekowych (zbiornik odcieków) i podziemnych (piezometry P-1 do P-5) - ustalenie tła geochemicznego wód powierzchniowych płynących i wód podziemnych w miejscach dotychczasowego poboru prób wody z lat 195 – 2002 Jako miejsca poboru prób oraz substancji wyznacza się w instrukcji (wg załączonej mapy) - dla wód powierzchniowych – Strugę Owińską (Ciek 1) przed drogą do Annowa i ciek 2 powyŜej zbiornika odcieków - dla wód odciekowych – zbiornik odcieków - dla wód podziemnych 3 otwory monitoringowe P-, P-3, P-5 - dla biogazu studnię odgazowującą na nowej kwaterze eksploatowanej. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002r. (Dz. U. Nr 220, poz. 1858 z 202r. ) wymagany jest monitoring: a) biogazu (o ile stwierdza się jego występowanie) ze składem metanu, dwutlenku węgla i tlenu b) wód płynących i odciekowych z następującymi parametrami wskaźnikowymi 16 - odczyn (pH) - przewodność właściwa - ogólny węgiel organiczny (OWO) - zawartość metali cięŜkich (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr, Hg) - suma WWA c) wód gruntowych - odczyn, przewodność - OWO, WWA - Cu, Zn, Pb, Cd, Cr, Hg, - dodatkowo SO4, Cl, K, Na, Minimalna częstotliwość badań w fazie eksploatacyjnej jest następująca: - opad atmosferyczny – codziennie - gaz wysypiskowy – emisja i skład co miesiąc - wody płynące – skład fizyko – chemiczny w cieku 1 i 2 co 3 miesiące - wody odciekowe – objętość co miesiąc a skład co 3 miesiące - wody podziemne – piezometry P-1, P-3, P-5 poziom i skład wód co 3 miesiące - osiadanie powierzchni kwater – raz rocznie - powierzchnia i objętość zajmowana przez odpady oraz struktura składowanych odpadów – raz rocznie. Pomiar objętości przepływu wód powierzchniowych jest niecelowy ze względu na: - przebieg poza składowiskiem w terenie leśnym z licznymi piętrzeniami (struga Owińska) - brak stałego przepływu (ciek 2) - to, Ŝe oba cieki nie są zanieczyszczane przez składowisko ani nie stanowią odbiorników wód odciekowych. 10. PROWADZENIE DOKUMENTACJI EKSPLOATACJI SKŁADOWISKA Zgodnie z obowiązującymi przepisami (Dz. U. Nr 152, poz. 1736 z 2001 r.) posiadacz odpadów jest zobowiązany do prowadzenia ilościowej i jakościowej ewidencji odpadów. Do prowadzenia ewidencji stosuje się określone karty, załączone do instrukcji: • karty ewidencji odpadu • karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych 17 • karty przekazania odpadów. Prowadzenie tej ewidencji pozwala na ustalenie źródła pochodzenia odpadów (adres, regon przekazującego odpady ). 11. WARUNKI BHP 11.1. Ogólne warunki bezpieczeństwa i higieny pracy 1. Składowisko powinno być nadzorowane w ciągu całego okresu przyjmowania odpadów do składowania. Godziny otwarcia wysypiska powinny być ustalone i podane na tablicy informacyjnej przy wjeździe składowiska. 2. Teren składowiska powinien być zabezpieczony w sposób uniemoŜliwiający wejście i wjazd osób postronnych 3. Składowisko trzeba utrzymać na odpowiednim poziomie sanitarnym zgodnie z technologią składowania, która jednocześnie jest utylizacją składowanych odpadów. Powierzchnię terenu składowiska oraz pola uprawne w najbliŜszym jego otoczeniu naleŜy na bieŜąco oczyszczać z lotnych odpadów rozwiewanych przez wiatr. 4. Drogi i place na składowisku muszą być w dobrym stanie i nadawać się do uŜytku. 5. Na samym składowisku i w jego otoczeniu zabrania się spalać odpady i inne substancje. 6. W razie poŜaru naleŜy bezzwłocznie przystąpić do jego ugaszenia i zawiadomić straŜ poŜarną. 7. Odpady zawierające gorący popiół i ŜuŜel trzeba schłodzić przed składowaniem. 8. Praca na terenie zaplecza powinna być prowadzona z przestrzeganiem warunków BHP w oparciu o przepisy dla zaplecza technicznego. 9. Środek dezynfekcyjny w brodziku naleŜy uzupełnić i wymieniać w celu utrzymania odpowiedniej ilości i stęŜenia. Daje to gwarancję skutecznej dezynfekcji. 10. Przy bramie wjazdowej na składowisko musi być umieszczona tablica z następującymi informacjami: • nazwa składowiska • czas otwarcia • numery telefonów dla nagłych wypadków • władze odpowiedzialne za uŜytkowanie i kontrolę składowiska. 18 11.2. Warunki sanitarne 1. KaŜdy pracownik przed przyjęciem do pracy musi być poddany badaniom lekarskim stwierdzającym jego przydatność do pracy. 2. Obsługa zatrudniona na składowisku podlega stałemu nadzorowi słuŜby zdrowia. Stan pracowników kontroluje się przez coroczne badania lekarskie. 3. Do pracy na składowisku nie moŜna zatrudnić osoby z uszkodzeniem skóry rąk, skaleczeniami lub chorobami skóry. 4. KaŜdy pracownik ma odzieŜ ochronną i sprzęt ochrony osobistej, które moŜna wykorzystywać tylko do pracy na składowisku. 5. OdzieŜ ochronną i sprzęt ochronny naleŜy przechowywać po pracy w wyznaczonym miejscu, oddzielnie od odzieŜy prywatnej pracowników. 6. Zabrania się uŜywania przez pracowników odzieŜy prywatnej w czasie wykonywania prac na składowisku. 7. Przed kaŜdorazowym spoŜywaniem posiłku pracownik jest zobowiązany do mycia rąk i twarzy. 8. Pracownicy winni być zabezpieczeni w niezbędną ilość środków pierwszej pomocy (apteczki). 9. W razie wypadku naleŜy udzielić poszkodowanemu natychmiastowej pomocy, a w razie potrzeby wezwać pogotowie ratunkowe i policję, o zaistniałym wypadku naleŜy powiadomić kierownictwo i pracownika słuŜby BHP, a o groŜących niebezpieczeństwach dla Ŝycia trzeba niezwłocznie powiadomić współpracowników i przełoŜonych. 10. Wszystkie, nawet najmniejsze skaleczenia trzeba natychmiast opatrywać. 11. Zabronione jest podejmowanie pracy w stanie nietrzeźwym oraz spoŜywanie alkoholu w czasie pracy lub w miejscu pracy. 12. Palenie tytoniu w miejscach, gdzie istnieje zagroŜenie poŜarem jest zabronione. 11.3. Zasady bezpieczeństwa w czasie pracy. Podczas pracy na składowisku zabrania się: 1. zdejmowania rękawic ochronnych 2. przebywania pracownikom w pojeździe (prócz kierowcy) podczas wyładunku, a drzwi kabiny pojazdu powinny być otwarte 3. wchodzenia pod podniesioną wywrotkę w celu wygarnięcia z niej ładunku, który nie rozładował się pod własnym cięŜarem 19 4. przebywania przy skrzyni ładunkowej i wybierania odpadów: złomu, szmat lub makulatury podczas wyładunku 5. dotykania wirujących części sprzętu technicznego 6. uŜywania niesprawnego sprzętu. 11.4. Obowiązki pracowników przy składowaniu odpadów. 1. NaleŜy przestrzegać poleceń dotyczących organizacji pracy i porządku wydawanych przez osobę do tego upowaŜnioną. 2. Przy podjeździe do rozładunku naleŜy zbadać teren i pojazd ustawić nie dalej niŜ 3,0 m od placu manewrowego. 3. Prowadzący pojazd musi go ustawić w miejscu wyładunku odpadów w sposób zapewniający bezpieczeństwo. 4. Stan techniczny sprzętu mechanicznego musi być codziennie przed rozpoczęciem pracy sprawdzony. W razie zauwaŜenia uszkodzenia lub niedokładności winny być o tym powiadomione osoby odpowiedzialne za stan techniczny sprzętu. UŜycie sprzętu mechanicznego do pracy przed usunięciem uszkodzenia jest zabronione. 11.5. Kodeks pracy. Obowiązujący od 01.01.2003 r. kodeks pracy w dziale X omawia szczegółowiej bezpieczeństwo i higienę pracy: • Rozdział I – Podstawowe obowiązki pracodawcy – art. 207, 208, 204 • Rozdział II – Prawa i obowiązki pracownika – art. 210, 211, 212 • Rozdział III – Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy – art. 213, 214 • Rozdział IV – Maszyny i inne urządzenia techniczne – art. 215, 216, 217, 218, 219 • Rozdział V – Substancje chemiczne oraz procesy pracy szczególnie szkodliwe dla zdrowia lub bezpieczeństwa – art. 220, 221, 222, 223, 224, 225 • Rozdział VI – Profilaktyczna ochrona zdrowia – art. 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233 • Rozdział VII – Wypadki przy pracy i choroby zawodowe – art. 234, 235, 236, 237 • Rozdział VIII – Szkolenia – art. 237 • Rozdział IX – Środki ochrony indywidualnej oraz obuwie oraz odzieŜ i obuwie robocze – art. 237 • Rozdział X – SłuŜba bezpieczeństwa i higiena pracy – art. 237 • Rozdział XI – Komisja bezpieczeństwa i higiena pracy – art. 237 • Rozdział XII – Obowiązki organów sprawujących nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi – art. 237 20 • Rozdział XIII – Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w róŜnych gałęziach pracy – art. 237. 12. BEZPIECZEŃSTWO POśAROWE Dla składowiska odpadów niezbędna jest odrębna instrukcja omawiająca problemy bezpieczeństwa poŜarowego: • zasady ewakuacji ludzi i mienia ze składowiska • zasady postępowania w przypadku poŜaru lub innego zagroŜenia miejscowego • normy wyposaŜenia w podręczny sprzęt gaśniczy • zadania prowadzenia prac poŜarowo – niebezpiecznych na terenie składowiska • zasady szkolenia przeciwpoŜarowego pracowników. Wymagania przeciwpoŜarowe są zawarte w instrukcji bezpieczeństwa poŜarowego zawierającej: • przepisy, normy ochrony przeciwpoŜarowej • charakterystykę składowiska odpadów i innych obiektów (elektrownia, oczyszczalnia, spalarnia, itp.) • zasady przeprowadzenia ewakuacji • ocenę zagroŜenia poŜarowego pomieszczeń i terenów zewnętrznych • zasady zabezpieczenia przeciwpoŜarowego budynków i pomieszczeń • zasady zabezpieczenia prac poŜarowo niebezpiecznych (nieprzewidzianych instrukcją technologiczną) • wyposaŜenie pomieszczeń i składowiska w podręczny sprzęt gaśniczy (gaśnice proszkowe, koce azbestowe, tłumice metalowe, bosaki, łopaty, grabie) • kierowanie akcją ratowniczo – gaśniczą • szkolenie przeciwpoŜarowe pracowników (kierownika, operatora, wysypiskowego, dozorcy, kierowcy i innych pracowników zapoznanych ze szczegółową instrukcją obsługi urządzeń i instalacji). 21 22