SŁOWO PASTERSKIE BISKUPA EŁCKIEGO Z OKAZJI

SŁOWO PASTERSKIE BISKUPA EŁCKIEGO
Z OKAZJI JUBILEUSZU DWUDZIESTOLECIA ISTNIENIA DIECEZJI
„Bóg zna przeszłość, teraźniejszość i przyszłość”
Siostry i Bracia. Umiłowani Diecezjanie.
1. Niezwykłe wydarzenie, jakim w historii zbawienia było Zwiastowanie Pańskie,
w jednym ze swoich kazań św. Augustyn opisał prostymi słowami: „Bóg wybrał na matkę
tę, którą stworzył; stworzył matkę, którą wybrał” (Kazanie 69, 3,4). W uroczystość tego
zbawczego faktu, 25 marca Roku Pańskiego 1992 błogosławiony papież Jan Paweł II bullą
Totus Tuus Poloniae Populus dokonał reorganizacji struktur administracyjnych Kościoła
polskiego. Jedną z konsekwencji tych zmian było powstanie na północno-wschodnich
krańcach naszej ojczyzny, na ziemi mazurskiej i augustowsko-sejneńsko-suwalskiej, nowej
diecezji ełckiej. Patronują nam z woli Ojca Świętego – Najświętsza Maryja Panna, Matka
Kościoła i Święci Biskupi Męczennicy: Wojciech oraz Brunon. Z terenu diecezji naszej
pochodzą błogosławione męczennice: Marianna Biernacka z Lipska i dwie siostry
nazaretanki – S. Kanizja Eugenia Mackiewicz z Suwałk i S. Sergia Julia Rapiej również
z Lipska.
2. W tych dniach Bogu Trójjedynemu dziękujemy za dwadzieścia lat diecezji ełckiej.
Jest to także sposobna okazja, aby podzielić się z Wami – Drodzy Diecezjanie – kilkoma
refleksjami na temat istnienia i funkcjonowania naszego Kościoła diecezjalnego.
Diecezja ełcka rozpościera się na 11000 km2 przepięknego obszaru pól, lasów
i jezior. Teren ten zamieszkuje obecnie tylko 435 tys. ludzi, z czego szacujemy, że 418 tys.
to katolicy obrządku łacińskiego. Żyją tu także nasi bracia – katolicy obrządku
bizantyjskiego, a także wierni Kościoła Prawosławnego i Ewangelickiego. Niestety,
przemiany społeczne doprowadziły do tego, że przez dwadzieścia lat ubyło na tym terenie
przeszło 50 tys. mieszkańców. Chociaż rozwijają się nasze miasta, to starzeje się wieś,
a wielu, zwłaszcza ludzi młodych, wyjechało w poszukiwaniu lepszego życia i pracy w inne
rejony naszego kraju czy za granicę. Te niekorzystne tendencje demograficzne
i zmieniający się styl życia, rodzą różne problemy, jak np. społeczeństwo coraz bardziej
„sieroce”, w którym następuje zanik więzi, spowodowany w dużej mierze kryzysem
rodziny.
W naszej diecezji jest 151 parafii zgrupowanych w 21 dekanatach. Mamy obecnie
312 kapłanów diecezjalnych i 40 zakonnych Wśród tej liczby kapłanów jest 26 seniorów,
którzy nadal udzielają się duszpastersko, 12 naszych kapłanów kontynuuje studia
specjalistyczne, a 11 pracuje na misjach i w kościołach na Wschodzie i Zachodzie Europy.
Są też tacy, którzy pracują na Uniwersytetach i Wyższych Uczelniach, w centralnych
urzędach diecezjalnych, takich jak Kuria, Wyższe Seminarium Duchowne, Sąd Biskupi,
Caritas czy też zostali oddelegowani do innej pracy o charakterze ogólno kościelnym.
Nasze Wyższe Seminarium Duchowne od początku swego istnienia, czyli od roku
1992 wykształciło 173 alumnów, którzy otrzymali święcenia kapłańskie. Obecnie
w seminarium kształci się 56 alumnów, na sześciu rocznikach. Są wśród nich także
obcokrajowcy: z Litwy i Białorusi. Diecezję naszą ubogacają swoją modlitwą i pracą siostry
zakonne, których obecnie jest 120. Katechezę młodzieży i dzieci prowadzi 619 katechetów
duchownych i świeckich. Mamy też 220 Nadzwyczajnych Szafarzy Komunii Świętej
i jednego Stałego Diakona. Diecezja posiada 244 kościoły i kaplice filialne. W ciągu
ostatnich lat wybudowanych zostało (bądź dokończono budowę) 24 kościołów, a 7 jest
w budowie. Mamy dwie Bazyliki Mniejsze: w Augustowie i Sejnach, oraz trzy kapituły:
Katedralną w Ełku, Konkatedralną w Gołdapi i Kolegiacką Sejneńsko-Wigierską. Każda
z nich gromadzi na modlitwie i trosce o nasz Kościół wyróżnionych kapłanów.
Szczególnym miejscem rozwijania wiary i religijności są nasze diecezjalne
sanktuaria: Krzyża Świętego w Olecku, Matki Bożej – w Sejnach, Ełku, Studzienicznej,
Krasnymborze i Rajgrodzie, a także – św. Brunona w Giżycku i najmłodszym –
Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Ełku.
W diecezji ełckiej rozwijane są dzieła pastoralne, prowadzone w duchu nowej
ewangelizacji. Poza tradycyjnym duszpasterstwem sakramentalnym działają liczne grupy,
ruchy i stowarzyszenia kościelne. Wspólnoty parafialne stają się „wspólnotami wspólnot”
takich jak chociażby: Żywy Różaniec, Akcja Katolicka, Domowy Kościół, Odnowa
w Duchu Świętym, Droga Neokatechumenalna, Ruch Światło-Życie, Ruch Rodzin
Nazaretańskich, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Harcerstwo, Dzieło Nieustannej
Nowenny Uczniów Jezusa itp. Ważnym ogniwem w naszym posługiwaniu duszpasterskim
staje się formacja biblijna oraz rozwój struktury Duszpasterstwa Rodzin.
W każdej parafii są ministranci i lektorzy, którzy pełnią swoją posługę przy ołtarzu.
W parafiach działają Parafialne Rady Duszpasterskie oraz Parafialne Rady Ekonomiczne.
W wielu parafiach istnieją chóry parafialne i schole, które przyczyniają się do piękna
liturgii. Praktycznie przy każdej parafii działa też Parafialny Zespół Caritas, a oprócz tego
funkcjonuje 148 Szkolnych Kół Caritas. Cała działalność Ełckiego Caritasu skupia się na
trosce o rodziny wielodzietne, osoby bezdomne, o pozbawionych pracy, cierpiących
i znajdujących się w trudnościach materialnych. Otworzyliśmy też trzy „okna życia”,
w których uratowano już czwórkę dzieci. Niebawem powstanie Dom Samotnej Matki
w Ełku.
3. Do ważniejszych wydarzeń ostatniego dwudziestolecia, zaliczyć należy
oczywiście wizytę Apostolską Papieża Jana Pawła II w Ełku i na Wigrach. Oprócz tego
należy wymienić jeszcze peregrynacje: relikwii św. Wojciecha (1997); Figury Matki Bożej
Fatimskiej (1996) i obrazu Jezusa Miłosiernego (2005). We wrześniu roku 1995 odbyło się
na Wigrach Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski zakończone aktem koronacji
Obrazu Matki Bożej Studzieniczańskiej. Odbył się I Synod Diecezji Ełckiej i uroczystości
Wielkiego Jubileuszu roku 2000. W 2002 roku rozpoczęło swoją działalność Dzieło
Nieustannej Nowenny Uczniów Jezusa i obecnie liczy ono ponad 6 tys. członków.
Utworzone zostało Sanktuarium Bożego Miłosierdzia przy parafii Chrystusa Sługi w Ełku.
Powstało również Centrum Oświatowo Dydaktyczne (2005), a od 1 października 2006 r. są
i modlą się z nami Siostry Karmelitanki Bose. Korzystając z walorów naszej diecezji, dla
pielgrzymów i turystów otworzyliśmy w roku 2008 dwa Szlaki Papieskie: „Tajemnice
Światła” i „Tajemnice Zawierzenia”, pieszy i kajakowy. Przeżywaliśmy też w wymiarze
międzynarodowym Millenium śmierci św. Brunona w Giżycku. Od 1 maja 2011 r.
zostaliśmy jako diecezja gospodarzem pokamedulskiego kompleksu w Wigrach. Powołany
został do życia Wigierski Areopag Nowej Ewangelizacji. Została też zainicjowana przez
młodzież suwalską Krucjata Odważnych Serc w obronie najwyższych wartości: „W obronie
Krzyża stanę”. Rozpoczęto budowę kaplicy i biblioteki seminaryjnej w Ełku, a przy
Katedrze ełckiej powstaje kaplica pw. Bł. Jana Pawła II, jako wotum wdzięczności za
beatyfikację naszego Wielkiego Rodaka.
2
Należy także pamiętać o wielu wydarzeniach w wymiarze parafialnym, bo każda
wspólnota parafialna w tym czasie przeżywała własne uroczystości, związane chociażby
z odpustami czy uroczystościami lokalnymi, wizytacjami kanonicznymi parafii,
udzielaniem Sakramentu Bierzmowania, a w wielu było to pobłogosławienie lub
poświęcenie kościoła parafialnego czy kaplicy.
4. Mam nadzieję, że garść podanych wyżej informacji statystycznych, kreśli nam
barwny obraz i pozwala szerzej spojrzeć na życie naszego Kościoła diecezjalnego. Jest to
także powód do głębokiej satysfakcji, a przede wszystkim dziękczynienia Panu Bogu, od
którego pochodzi wszelkie dobro. Myślę, że na miarę możliwości nasza diecezja jest dobrze
zagospodarowana w swoich strukturach zewnętrznych i w ten sposób poprawnie kontynuuje
dzieło ewangelizacji, umożliwiając wszystkim ludziom dobrej woli korzystanie ze środków
zbawienia.
Mówiąc o dziedzictwie naszego Kościoła, z wdzięcznością wspominam moich
poprzedników na stolicy biskupiej, pierwszego biskupa diecezji ełckiej, księdza biskupa
Wojciecha Ziembę, dziś metropolitę warmińskiego i śp. księdza biskupa Edwarda Samsela.
Swoją pamięcią i wdzięczną modlitwą obejmuję także biskupa Romualda Kamińskiego,
wszystkich kapłanów pracujących w diecezji ełckiej, osoby życia konsekrowanego,
katechetów, ofiarodawców, dobrodziejów naszego Kościoła, wszystkich świeckich
zaangażowanych w życie i rozwój diecezji ełckiej na różnych jej poziomach i strukturach.
Za ten czas i ludzi, Bogu niech będą dzięki!
Drodzy Bracia i Siostry!
5. W ramach podziękowania Bogu za 20 lat istnienia naszej diecezji, w Katedrze
ełckiej, w Uroczystość Zwiastowania Pańskiego (26 marca) będzie odprawiona Msza św.
Organizowane jest też sympozjum naukowe (18 kwietnia) a dnia 12 maja na Placu Jana
Pawła II w Ełku odbędzie się Kongres Ruchów i Stowarzyszeń Kościelnych Diecezji
Ełckiej, na który serdecznie Was wszystkich zapraszam. Zachęcam także do podjęcia w
każdej parafii i w każdym kościele w Uroczystość Zwiastowania Pańskiego, lub w niedzielę
dnia 25 marca dzieła dziękczynnej adoracji Najświętszego Sakramentu w intencji naszej
diecezji. W kontekście bezprecedensowego ataku na Kościół, małżeństwo i rodzinę, którego
jesteśmy świadkami, taka wspólna modlitwa jest szczególnie potrzebna.
Myślę, że po 20 latach możemy z dumą powiedzieć, iż w naszej diecezji Chrystus
Pan coraz bardziej staje się obecny wśród swego ludu. Ale nie możemy na tym poprzestać.
Nadal pozostają aktualne wyzwania nakreślone przez Papieża i biskupów przy tworzeniu
nowych struktur kościelnych. Jednym z nich jest „nowa ewangelizacja”, która winna być
odpowiedzią na szerzącą się laicyzację, sekularyzację, ateizację i relatywizm moralny.
Chodzi o wzbudzenia nowego zapału, znalezienie nowych środków głoszenia w naszym
czasie tej samej Ewangelii, którą niegdyś głosili Apostołowie. To głoszenie Ewangelii
zdaniem bł. Jana Pawła II: „ma na celu kształtowanie dojrzałych wspólnot kościelnych,
w których wiara ujawnia się (…) jako przylgnięcie do osoby Chrystusa i do Jego
Ewangelii”. Będzie to możliwe, jeśli przez pogłębioną modlitwę, przykład
chrześcijańskiego życia i przez to, że nasze parafie będą stawały się „wspólnotami
wspólnot”, wzmocnimy naszą wiarę i ponownie odkryjemy Ducha Świętego, działającego
w Kościele.
3
Przyszłość duszpasterstwa, to docieranie do ludzi ochrzczonych, którzy rzadko, albo
wcale nie praktykują swojej wiary. To właśnie tym ludziom trzeba pomóc w Kościele wejść
w komunię z Chrystusem. Istotne jest tutaj świadectwo życia chrześcijańskiego. Jest to
wielkie wyzwanie, które stoi przed naszym Kościołem ełckim: zbliżać do Chrystusa,
nawracać, uczyć Ewangelii i ukazywać naukę krzyża.
Innym wielkim wyzwaniem od samego początku istnienia diecezji, jest pogłębienie
ducha współpracy miedzy duchowieństwem, osobami życia konsekrowanego i świeckimi
oraz większa obecność i zaangażowanie świeckich w życie parafialne. Kościół to nie tylko
obecność na niedzielnej Mszy św. Kościół żywy to obecność i aktywność wielu jego
członków w różnych wspólnotach, grupach, stowarzyszeniach istniejących przy parafiach.
W tym roku rozpoczęliśmy w naszej diecezji formację i szkolenia dla członków
Duszpasterskich i Ekonomicznych Rad Parafialnych, aby umożliwić im skuteczne działanie
i objaśnić, na czym polega ich współodpowiedzialność i „budowanie Kościoła”. Zachęcam
wszystkich do aktywnego udziału w życiu wspólnoty parafialnej, do otwierania się na
prośby swoich duszpasterzy i angażowania się w życie rodziny parafialnej. Pragnieniem
moim jest także, żeby w najbliższej przyszłości powołane zostało w naszej diecezji swego
rodzaju centrum formacyjne, które poprzez pogłębioną duchową formację
przygotowywałoby liderów w parafiach i wspólnotach w niej istniejących. To stanie się
realne i możliwe pod warunkiem, że będziemy dbali o naszą wiarę. Bo bez wiary udział
w Kościele staje się nużący, niepełny, a jego wymagania często wydają się nie do przyjęcia.
Ale inicjatywy podejmowane z autentyczną wiarą, której istotą jest osobiste spotkanie
człowieka z Bogiem, na pewno będą skuteczne i owocne.
6. U progu nowego czasu, razem z Wami Bracia i Siostry, chcę dalej budować
i czynić Kościół (ełcki) naszym domem i szkołą komunii. Chciałbym, żeby diecezja ełcka dla
nas wszystkich tu żyjących była prawdziwym domem i żeby każdy z Was czuł się w tym
Kościele jak u siebie. Taka przyszłość zależy nie tylko od biskupów i kapłanów, ale od
wszystkich członków tej wspólnoty. „Wszyscy bowiem jesteśmy powołani do głoszenia
dzieła zbawienia dokonanego przez Jezusa Chrystusa, Syna Bożego” (Tes 5, 23). Dlatego
zamykając pierwsze dwudziestolecie istnienia diecezji ełckiej, na nowy czas pracy,
ewangelizowania, modlitwy i traktowania Kościoła jako naszego domu, wszystkim Wam
osobom świeckim i duchownym – życzę obfitości Bożych łask oraz szczególnej opieki
Matki Bożej, która w przyszłym roku nawiedzi naszą diecezję w kopii obrazu Matki Bożej
Częstochowskiej. Wszystkim z serca błogosławię: w I m i ę O j c a i S y n a i D u c h a
Świętego. Amen.
+ Jerzy Mazur SVD
Biskup Ełcki
4