Instrumenty pochodne

Instrumenty pochodne - ćwiczenia 2
Dla właściwego funkcjonowania rynku kontraktów futures niezbędne są izby rozrachunkowe.
Podstawowym zadaniem tych instytucji jest niedopuszczenie lub przynajmniej zmniejszenie
prawdopodobieństwa wystąpienia niewypłacalności jakiegokolwiek uczestnika rynku. By to osiągnąć,
zawarcie kontraktu jest uwarunkowane dokonaniem wpłaty wstępnego depozytu rozliczeniowego,
którego wysokość ustala giełda lub izba rozrachunkowa:
• stanowi niewielką część wartości całego kontraktu,
• jego wysokość jest identyczna dla kupującego i sprzedającego kontrakt.
Istotną cechą kontraktów futures jest ich rozliczanie w każdym dniu roboczym, a nie dopiero w terminie
realizacji – mechanizm równania do rynku (marking-to-market):
• po zakończeniu każdego dnia sesyjnego kalkulowane są zyski i straty stron transakcji,
• zyski i straty są codziennie rozliczane pomiędzy rachunkami inwestorów,
• do rozliczeń wykorzystywane są środki znajdujące się w depozytach zabezpieczających, zatem
wartość środków w depozytach może rosnąć lub spadać,
• w przypadku, gdy wartość depozytu spadnie poniżej określonego poziomu inwestor wzywany
jest do jego uzupełnienia,
• jeśli depozyt nie zostanie uzupełniony pozycja jest zamykana.
W mechanizmie równania do rynku kwota rozliczenia jest pobierana w cyklu dziennym. Wyznaczane są
dzienne kwoty rozliczenia, które zsumowane dają kwotę rozliczenia całej inwestycji. System gwarantuje
bezpieczeństwo transakcji, nie dochodzi bowiem do sytuacji niewypłacalności inwestora.
Codzienna kalkulacja kwoty rozliczenia jest wyznaczana w oparciu o:
• kurs otwarcia pozycji (KO),
• kurs zamknięcia pozycji (KZ),
• dzienny kurs rozliczeniowy (DKR),
• ostateczny kurs rozliczeniowy (OKR).
Dzienny kurs rozliczeniowy jest wyznaczany codziennie po zakończeniu sesji giełdowej i jest równy
kursowi zamknięcia kontraktów, czyli kursowi ostatniej zawartej w danym dniu transakcji dla danego
instrumentu.
Ostateczny kurs rozliczeniowy wyznacza się w dniu wygaśnięcia w oparciu o wartość instrumentu
bazowego.
Możliwe warianty kalkulacji kwot rozliczeniowych:
• inwestor otwiera i zamyka pozycję na tej samej sesji,
• inwestor otworzył pozycję i nie zamknął jej na tej samej sesji,
• inwestor otworzył pozycję przed daną sesją i nie zamknął jej,
• inwestor zamyka pozycję otwartą na innej sesji,
• inwestor utrzymuje pozycję w kontrakcie do jego wygaśnięcia.
Sposoby kalkulacji kwoty rozliczeniowej:
warianty - inwestor:
pozycja długa
pozycja krótka
KZ – KO
KO – KZ
DKR – KO
KO – DKR
otwiera pozycję przed daną sesją i nie
zamyka jej
DKR z danej sesji
– DKR z poprzedniej
sesji
DKR z poprzedniej sesji
– DKR z danej sesji
zamyka pozycję otwartą na innej sesji
KZ
– DKR z poprzedniej
sesji
DKR z poprzedniej sesji
-KZ
utrzymuje pozycję do wygaśnięcia
kontraktu
OKR
– DKR z poprzedniej
sesji
DKR z poprzedniej sesji OKR
otwiera i zamyka pozycję na tej samej sesji
otwiera i nie zamyka pozycji na tej samej
sesji
Instrumenty pochodne - ćwiczenia 2
Wyróżnia się dwa rodzaje depozytów:
• depozyt wstępny (initial margin),
• depozyt właściwy (maintenance margin).
Depozyt wstępny to depozyt, który wnosi inwestor przed złożeniem zlecenia na zawarcie kontraktu
terminowego:
• wniesienie depozytu odbywa się przez zablokowanie na rachunku inwestora kwoty równej
wartości naliczonego depozytu,
• poziom depozytu jest ustalany przez biuro maklerskie, zazwyczaj jako pewien procent wartości
kontraktu.
Depozyt właściwy wyznacza minimalny poziom depozytu:
• jest to minimalną wartość środków jakie muszą być przez inwestora utrzymywane na rachunku,
• jeśli na skutek procedury równania do rynku poziom depozytu spadnie poniżej depozytu
właściwego inwestor jest wzywany przez biuro maklerskie do jego uzupełnienia – zazwyczaj do
poziomu depozytu wstępnego wyznaczonego na dany dzień.
Zadania:
1.
2.
Zawarto kontrakt futures na akcje KGHM. Na jeden kontrakt przypada 100 akcji
(mnożnik = 100). Cena kontraktu, który wygasa następnego dnia, wynosi 30 PLN. Wartość
depozytu zabezpieczającego ustalona została na poziomie 500 PLN. Wyznacz stopy zwrotu
inwestorów w pozycji długiej i krótkiej jeśli w dniu wygaśnięcia cena akcji będzie wynosić:
a. 33 PLN,
b. 29 PLN.
Notowania kontraktów na WIG20 kształtują się następująco
Sesja T
Notowania kontraktów na WIG20
(kursy zamknięcia)
3.
1398
Sesja T+1
Sesja T+2
Sesja T+3
1453
1425
1489
Wyznacz kwoty rozliczenia jeśli inwestor:
a. otwiera i zamyka pozycję na tej samej sesji (sesji T), kurs zamknięcia pozycji to 1391 pkt.
b. otwiera pozycję na sesji T, zamyka na sesji T+1, kurs zamknięcia 1455 pkt.
c. zamyka pozycję na sesji T+3 , kurs zamknięcia 1481 pkt.
Załóżmy następujące dane dla kontraktu terminowego na WIG20:
• poziom wstępnego depozytu zabezpieczającego: 13,8%,
• poziom właściwego depozytu zabezpieczającego: 11,4%,
• na sesji T zawarto transakcję na kontrakt terminowy po kursie 1405 pkt.
Wyznacz depozyt wstępny oraz omów mechanizm działania depozytów zabezpieczających
przyjmując notowania kontraktów na WIG20 z zadania 2.
Zadania do samodzielnego rozwiązania:
1.
Zawarto kontrakt futures na akcje Agory. Cena kontraktu, który wygasa następnego dnia,
wynosi 11,55 PLN, mnożnik jest równy 100. Wartość depozytu zabezpieczającego ustalona
została na poziomie 200 PLN. Wyznacz stopy zwrotu inwestorów w pozycji długiej i krótkiej
jeśli w dniu wygaśnięcia cena akcji będzie wynosić:
a. 11,90 PLN,
b. 10,75 PLN.
Instrumenty pochodne - ćwiczenia 2
2.
Notowania kontraktów na WIG20 kształtują się następująco
Sesja T
Notowania kontraktów na WIG20
(kursy zamknięcia)
3.
1501
Sesja T+1
Sesja T+2
Sesja T+3
1454
1371
1280
Wyznacz kwoty rozliczenia jeśli inwestor:
a. otwiera i zamyka pozycję na tej samej sesji (sesji T), kurs zamknięcia pozycji to 1520 pkt.
b. otwiera pozycję na sesji T, zamyka na sesji T+2, kurs zamknięcia 1455 pkt.
c. zamyka pozycję na sesji T+3 , kurs zamknięcia 1250 pkt.
Załóżmy następujące dane dla kontraktu terminowego na WIG20:
• poziom wstępnego depozytu zabezpieczającego: 11,9%,
• poziom właściwego depozytu zabezpieczającego: 16,7%,
• na sesji T zawarto transakcję na kontrakt terminowy po kursie 1505 pkt.
Wyznacz depozyt wstępny oraz omów mechanizm działania depozytów zabezpieczających
przyjmując notowania kontraktów na WIG20 z zadania 2.