historia szkoły - Zespół Szkół w Gnojnicy Dolnej

1
szkolnych kronikach zapisano, że jednoklasowa szkoła funkcjonuje
w okresie 1898-1919, dwuklasowa 1913-1919, czteroklasowa 1919-924,
pięcioklasowa 1924-1934 i czteroklasowa 1934-1944. W latach 1895-1898
prowadzona była budowa obiektu szkolnego, głównie za przykładem ks.
Kazimierza Buczkowskiego (proboszcz w Górze Ropczyckiej). W roku 1910
naukę prowadzą: Ferdynand Wiatrowski i Stanisława Heydówna, którą
zastępuje następnie Stefania Murcocińska. Dr J. Fierich odnotował w roku
1936 istnienie tu szkoły dwuklasowej, prowadzonej przez Marię Schabową. Od
roku 1937 kierownictwo szkoły obejmuje Zygmunt Wyrodek. Pod koniec XIX
w. szkoła dla dzieci z Gnojnicy istniała tylko w Ropczycach. Jednak niektórzy
z gospodarzy w Gnojnicy, w zimie, utrzymywali wspólnie osobę uczącą ich
dzieci czytania i pisania. Pod przymusem austriackich władz oświatowych
miejscowa gmina postanowiła wybudować szkołę we wsi. Po różnych
propozycjach w wyborze miejsca pod budowę szkoły, ostatecznie właściciel dóbr
Józef Michałowski z Witkowic, posiadający obszar dworski w Gnojnicy,
podarował swoją karczmę na szkołę i przy niej 1 mórg pola ornego. Karczmę
zburzono i na tym samym miejscu budowano szkołę. Nadzór nad budową
prowadził sam Józef Michałowski. Budowę szkoły pod względem finansowym
prowadziła gmina z własnych funduszy, otrzymując na ten cel pożyczkę
bezprocentową z funduszów krajowych we Lwowie. W tym okresie istniały
Rady Szkolne: miejscowe, okręgowe i krajowe. Pierwszym nauczycielem szkoły
w roku szkolnym 1898/1900 był Jan Gniewek. Czynności szkolne zostały
przydzielone do Rady Szkolnej Miejscowej w Górze Ropczyckiej. W roku
szkolnym 1902/1903 objął posadę wspomniany już nauczyciel Ferdynand
Wiatrowski – pełnił również funkcję kierownika szkoły. W roku 1910 gmina
2
katastralna Gnojnica dzieliła się na kilka przysiółków: Wola, Dół, Domaradz,
Budy, Podlasie, Pniaki, Lipnica. Według spisu ludności w roku 1910 gmina
liczyła około 2200 ludności i około 400 domów mieszkalnych. Gmina należała
do parafii Góra Ropczycka. Z początkiem sierpnia 1914 roku wybuchła wojna
światowa i zaprzestano wszelkich czynności. Po odparciu nawału rosyjskiego
przez armię austriacką, rozpoczęto naukę w roku szkolnym 1915/1916 od
1 września. Po inwazji budynek pozostał cały, natomiast zniszczono przybory
naukowe, książki i uszkodzono sprzęt. W takich warunkach odbywała się
nauka. Rok szkolny 1919/1920 rozpoczęto z dniem 15 września, z powodu
braku wykonywania przymusu szkolnego starsi uczniowie nie uczęszczali do
szkoły, nauka uzupełniająca (od 12-15 lat) nie odbywała się. Z dniem
4 listopada 1919 r. z powodu braku opału i zimowej pory nauka została
wstrzymana. Edukację rozpoczęto dopiero 3 lutego 1920 r. W roku szkolnym
1921/22 stosownie do polecenia Kuratorium wprowadzono na próbę nowe
programy ministerialne nauki szkolnej. W roku szkolnym 1928/1929 odłączono
klasę (filialną) w Gnojnicy Woli od szkoły macierzystej na podstawie orzeczenia
Kuratorium. W związku z tym powstała samodzielna szkoła. Na początku
roku szkolnego założono Związek Strzelecki, do którego przystąpiła z ochotą
starsza młodzież męska. Prezesem związku był Ferdynand Wiatrowski –
kierownik szkoły, a komendantem Franciszek Gil. Proboszcz z Góry
Ropczyckiej ks. Michał Chłoń sprzeciwił się związkowi i zakazał należenia do
stowarzyszenia, z tego powodu związek ten upadł. W lutym 1929 r. nastały
niebywałe mrozy dochodzące powyżej 400 C. Nauka w tym czasie odbywała się
nieregularnie. W czasie okupacji nauczanie w szkole stało na niskim poziomie,
nauki historii udzielać zabroniono, z geografii brano pod uwagę tylko
wiadomości z zakresu programów klasy III sprzed 1939 r. w sezonach
3
zimowych 1939/1940 i 1943/44 zajęcia w szkole były dość często przerywane z
powodu braku opału i epidemii tyfusu. Ponadto władze niemieckie wydały
zarządzenie, aby wszystkie przedwojenne podręczniki szkolne były usunięte ze
szkoły. Z chwilą zbliżania się frontu wschodniego szkoła była nieczynna, gdyż
zajęta była przez ludność wysiedlona z pasa frontowego. Wojna nie oszczędza
ludzi i obiektów. Kierownik Zygmunt Wyrodek był aresztowany, a działania
frontowe pozbawiły budynku szkolnego szyb a nawet ram okiennych, mebli
i wszelkiego sprzętu. Na szczęście powraca do pracy kierownik Z. Wyrodek
i energicznie zabiera się za porządkowanie szkolnego dobytku. W następnym
roku podejmuje się remontu obiektu, a placówka uzyskuje status
siedmioklasowej szkoły podstawowej. Od 1946 działa w szkole Spółdzielnia
Uczniowska „Jedność”, SKO i zespół orkiestralny. Kurs wyrównawczy dla
dorosłych kończy w tym okresie 45 osób. Z powodu trudnych warunków
lokalowych, w roku 1959 przystąpiono do budowy nowej szkoły, a już
w dniu 3 września 1961 roku oddano obiekt do użytku. Budynek obejmował
sześć sal lekcyjnych, kancelarię, świetlicę, pracownie i dwa obszerne
korytarze/hole. Szkoła w 1973 roku przeszła zmiany organizacyjne, włączona
została do struktury Zbiorczej Szkoły Gminnej w Ropczycach. Od 3 września
1973 roku stała się częścią szkoły zbiorczej, uczniowie klas V-VIII
uczęszczający dotychczas do szkoły w Gnojnicy Woli, dowożeni byli do szkoły
w Gnojnicy Dolnej autobusem Wydziału Oświaty i Wychowania, Kultury,
Kultury Fizycznej Turystyki Urzędu Powiatowego w Ropczycach. Natomiast
uczniowie klas I tamtejszej szkoły nadal uczęszczali do szkoły w Gnojnicy
Woli, która była punktem filialnym Szkoły Podstawowej w Gnojnicy Dolnej.
Od września 1973 r. wprowadzona została pięciostopniowa ocena ze
sprawowania: wzorowa, wyróżniająca, dobra, odpowiednia i nieodpowiednia.
4
W tym też roku dla uczniów, którzy nie nadążali za programem nauki
utworzony został oddział uzawodowiony klasy VII przy Zbiorczej Szkole
Gminnej w Ropczycach (Dyrektorem tej szkoły była mgr Bronisława Chlebuś).
W styczniu 1975 r. nastąpiła zmiana podziału administracyjnego Polski,
a weszła w życie do praktycznej realizacji w czerwcu. Zlikwidowane zostały
powiaty, a utworzone zostały gminy i urzędy miasta. Gnojnica weszła
terytorialnie do Gminy Ropczyce, której naczelnikiem był Tadeusz Wójciak.
W roku 1976 nastąpiło połączenie gminy i miasta w jeden Urząd MiejskoGminny. Naczelnikiem Miasta i Gminy był Jerzy Pikuła. Zmiana nastąpiła,
także na stanowisku Gminnego Dyrektora Szkół, funkcję objął Tadeusz
Kaplita. Z dniem 1 sierpnia 1977 r. nastąpiła zmiana na stanowisku zastępcy
Miejsko-Gminnego Dyrektora Szkół w Ropczycach, funkcję objęła Romana
Augustyn-Dąbrowska. Od września 1978 r. nastąpiło obniżenie stopnia
organizacyjnego Punktu Filialnego, klasa IV przeszła do szkoły bazowej w
Gnojnicy Dolnej. Ognisko przedszkolne przeniesione zostało do przedszkola
i utworzony został oddział przedszkolny dla 6-latków. Publiczne Przedszkole
w Gnojnicy Dolnej funkcjonowało w budynku starej szkoły. Pierwszym
nauczycielem była: Zofia Baran (1964-1967). Przedszkole zostało przeniesione
w styczniu 2014 roku do nowego budynku przy sali gimnastycznej w Gnojnicy
Dolnej. W 1982 roku podniesiono stopień organizacyjny Punktu Filialnego w
Gnojnicy Woli do klasy VI. W związku z tym, z dniem 1 września 1982 r.
powstała samodzielna szkoła, uczniowie klas IV-VI, którzy byli dotychczas
dowożeni do szkoły w Gnojnicy Dolnej uczęszczali do szkoły w Gnojnicy Woli.
Uczniowie klas VII, VIII realizowali obowiązek szkolny w Szkole
Podstawowej w Gnojnicy Dolnej. Od września 1987 r. podniesiono stopień
organizacyjny Szkoły w Gnojnicy Woli do klasy VIII. Od 1990 r. Inspektorem
5
Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta i Gminy w Ropczycach był Marek
Bujak. W 1995 roku rozpoczęto budowę budynku B przy szkole w Gnojnicy
Dolnej, a w 1997 oddano go do użytku. Mieściły się w nim: kotłownia, na
I piętrze biblioteka i izba regionalna, a na II dwa mieszkania (w jednym
gabinet lekarski). W budynku B znajduje się obecnie nowoczesna pracownia
komputerowa, Centrum zajęć pozalekcyjnych, biblioteka, izba regionalna
i gabinet higienistki. 1 września 1999 roku Rada Miejska w Ropczycach
uchwaliła, że przekształca się Szkołę Podstawową w Gnojnicy Dolnej
o strukturze organizacyjnej klas I-VIII, w sześcioletnią Szkołę Podstawową
o strukturze organizacyjnej klas I-VI. Z dniem 1 września 2003 roku połączono
Szkołę Podstawową w Gnojnicy Dolnej o strukturze organizacyjnej klas I-VI
i Gimnazjum w Gnojnicy Dolnej o strukturze organizacyjnej klas I-III oraz
Publiczne Przedszkole w Gnojnicy Dolnej w zespół pod nazwą Zespół Szkół w
Gnojnicy Dolnej z siedzibą w budynku Szkoły Podstawowej w Gnojnicy Dolnej
nr
i
268.
W
doskwierającym
związku
z
brakiem
sali
niewystarczającą
gimnastycznej,
bazą
rozpoczęto
lokalową
starania
o rozbudowę szkoły. Budowę budynku sali gimnastycznej i nowego przedszkola
zapoczątkowało wmurowanie aktu erekcyjnego w ścianę budynku sali
gimnastycznej i przedszkola powstającego przy szkole. Uroczystość odbyła się
10 maja 2012 r. przy okazji otwarcia przy szkole nowoczesnego placu zabaw
oraz kompleksu boisk sportowych usytuowanych na stadionie w Gnojnicy
Dolnej. Budowa budynku C miała miejsce od sierpnia 2011 r. do października
2013 roku. Uroczystość oddania do użytku nowej sali gimnastycznej
i przedszkola odbyła się 12 grudnia 2013 roku.
6