wymagania egzaminacyjne dla dzieci i młodzieży

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
Centrum Aikido Aikikai Polska
JUNIORZY MŁODSI - Akademia Małego Aikidoki
Dyplom 1 stopnia – 1 belka żółta (4 lata)
I
KOHO UKEMI UNDO (kołyska ze zmianą nóg) do siadu
Przewrót w przód z pozycji niskiej (na miękkim podłożu asekuracyjnym)
UKEMI YOKO (pad na bok z przetaczaniem ) z siadu rozkrocznego
HANMI - Postawa jednostronna – zmiana postawy lewa-prawa (przejście i przeskok)
KOKYU NAGE lub IKKYO OMOTE w pozycji siedzącej (z położenia ręki na głowie położenie na brzuch lub rzut na plecy)
Dyplom 2 stopnia –2 belka żółta (5 lat)
II
Wymagania z poprzedniego stopnia + dodatkowo:
IRIMI TENKAN (krok obrotowy)
Przewrót w tył z pozycji niskiej (na miękkim podłożu asekuracyjnym)
KOKYU NAGE lub IKKYO dowolne w pozycji stojącej (z położenia ręki na głowie,
położenie na brzuch lub rzut na plecy)
14 KYU – 3 belka żółta (6 lat ) I
II
Wymagania z poprzednich stopni oraz dodatkowo:
SHIKKO (chodzenie na kolanach)
UKEMI MAE przetoczenie w przód przez bark z pozycji niskiej, USHIRO –
przetoczenie w tył przez bark do siadu z pozycji niskiej
Technika: KOKYU NAGE w pozycji siedzącej i stojącej (z położenia ręki na głowie, rzut
na plecy)
Technika: IKKYO URA; atak: shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia ręki na
głowie
13 KYU - 4 belka żółta (7 lat )
IIII
Wymagania z poprzednich stopni oraz dodatkowo:
UKEMI MAE przetoczenie w przód przez bark z pozycji wysokiej, USHIRO –
przetoczenie w tył przez bark do klęku z pozycji niskiej
Technika: KOKYU NAGE w pozycji siedzącej i stojącej , z położenia ręki na głowie, rzut
na plecy
Technika: IKKYO OMOTE/ URA; atak: shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia
ręki na głowie
12 KYU - 5 belka żółta - (8 lat)
IIIII
Wymagania z poprzednich stopni oraz dodatkowo:
USHIRO – przetoczenie w przód przez bark do pozycji wysokiej dowolnej)
Technika: IKKYO OMOTE/ URA; atak: shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia
ręki na głowie – unieruchomienie na brzuchu.
Technika: SUMI OTOSHI; atak: katatetori - w pozycji stojącej (lustrzanej) chwyt za rękę
– rzut na plecy
JUNIORZY ŚREDNI
11 KYU (9 lat) – pas ŻÓŁTY
Wymagania z poprzednich stopni oraz dodatkowo:
Technika: IKKYO OMOTE/ URA; atak: shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia
ręki na głowie – unieruchomienie na brzuchu.
Technika: SUMI OTOSHI; atak: katatetori - w pozycji stojącej (lustrzanej) chwyt za rękę
– rzut na plecy
Technika: KOKYU NAGE 2; atak: ushiro ryote dori – chwyt z tyłu za ręce, zejście
z linii ataku, przerzucenie partnera w przód
Technika: TENCHI NAGE; atak: katadori – w pozycji stojącej chwyt za rękaw na
wysokości ramienia
10 KYU (10 lat) – pas POMARAŃCZOWY
Wymagania z poprzednich stopni oraz dodatkowo:
USHIRO – przetoczenie przez bark do pozycji stojącej z pozycji wysokiej - hanmi)
Technika: IKKYO OMOTE/ URA; atak: shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia
ręki na głowie – unieruchomienie na brzuchu.
Technika: SUMI OTOSHI; atak: katatetori - w pozycji stojącej (lustrzanej) chwyt za rękę
– rzut na plecy
Technika: KOKYU NAGE 2; atak: ushiro ryote dori – chwyt z tyłu za ręce, zejście z linii
ataku, przerzucenie partnera w przód
Technika: TENCHI NAGE; atak: katadori – w pozycji stojącej, chwyt za rękaw na
wysokości ramienia
Technika: UCHI KAITEN NAGE; atak: katate dori – z chwytu za nadgarstek
9 KYU (11 lat) – pas ZIELONY
Wymagania z poprzednich stopni oraz dodatkowo:
Technika: IKKYO OMOTE/ URA; atak: shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia
ręki na głowie – unieruchomienie na brzuchu.
Technika: SUMI OTOSHI; atak: katatetori - w pozycji stojącej (lustrzanej) chwyt za rękę
– rzut na plecy
Technika: KOKYU NAGE 2; atak: ushiro ryote dori – chwyt z tyłu za ręce, zejście z linii
ataku, przerzucenie partnera w przód
Technika: TENCHI NAGE; atak: katadori – w pozycji stojącej, chwyt za rękaw na
wysokości ramienia
Technika: UCHI KAITEN NAGE; atak: katate dori – z chwytu za nadgarstek
Technika: KOTE GAESHI; atak: chudan tsuki – z uderzenia pięścią w brzuch
Technika: KOKYU NAGE; atak: ryokata dori – suwari waza (chwyt z
przodu oburącz za ramiona)
JUNIORZY STARSI
8 KYU (12 lat) – pas NIEBIESKI
Technika: IKKYO OMOTE/ URA; atak: shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia
ręki na głowie – unieruchomienie na brzuchu.
Technika: SUMI OTOSHI; atak: katatetori - w pozycji stojącej (lustrzanej) chwyt za rękę
– rzut na plecy
Technika: KOKYU NAGE 2; atak: ushiro ryote dori – chwyt z tyłu za ręce, zejście z linii
ataku, przerzucenie partnera w przód
Technika: TENCHI NAGE; atak: katadori – w pozycji stojącej, chwyt za rękaw na
wysokości ramienia
Technika: UCHI KAITEN NAGE; atak: katate dori – z chwytu za nadgarstek
Technika KOTE GAESHI; atak: - chudan tsuki – z uderzenia pięścią w brzuch
Technika: KOKYU NAGE; atak: ryokata dori – suwari waza (chwyt z przodu oburącz za
ramiona)
Technika: IRIMI NAGE; atak: shomen uchi– z uderzenia w głowę
7 KYU (13 lat) – pas BRĄZOWY
Technika: IKKYO OMOTE/ URA shomen uchi - w pozycji stojącej z położenia ręki na
głowie – unieruchomienie na brzuchu.
Technika: SUMI OTOSHI katatetori - w pozycji stojącej (lustrzanej) chwyt za rękę – rzut
na plecy
Technika: KOKYU NAGE 2 ushiro ryote dori – chwyt z tyłu za ręce, zejście z linii ataku,
przerzucenie partnera w przód
Technika: TENCHI NAGE katadori – w pozycji stojącej, chwyt za rękaw na wysokości
ramienia
Technika: UCHI KAITEN NAGE katate dori – z chwytu za nadgarstek
Technika KOTE GAESHI chudan tsuki – z uderzenia pięścią w brzuch
Technika: KOKYU NAGE ryokata dori – suwari waza (chwyt z przodu oburącz za
ramiona)
Technika: IRIMI NAGE shomen uchi – z uderzenia w głowę
Technika: SHIHO NAGE OMOTE / URA yokomen uchi – uderzenie boczne w
głowę, wejście do techniki w wersji skróconej)
6 KYU (14-15 lat) - pas BIAŁY + czarna belka
Materiał egzaminacyjny zgodny z wymaganiami dla dorosłych.
Zalecenia dodatkowe:
Każdy uczestnik zajęć w trakcie nauki powinien (zgodnie ze swoimi możliwościami
poznawczymi i wiekiem) posiąść wiedzę dotyczącą:
- zasad bezpieczeństwa związanych z trenowaniem aikido
- podstawowych informacji na temat aikido
- podstawowych zwrotów używanych na treningu Aikido: onegaishimasu, yame, seiza, kiritsu,
hajime, do zo, arigato gozaimashita,
- liczenia po japońsku do 10
- właściwego zachowania się na treningu wobec instruktora, rówieśników (etykieta dojo)
- prawidłowego zakładania stroju treningowego (keikogi) oraz dbania o niego
- nazw ćwiczeń i technik (w miarę możliwości poznawczych)
Założenia i wskazówki metodyczne dla instruktorów
Program dla dzieci i młodzieży obejmuje bardzo szeroki zakres wiekowy – od 4 do 15 lat. W tym
okresie dziecko przechodzi tak wiele zmian rozwojowych, że nie sposób jest szczegółowo
opisać je i ująć budując wymagania egzaminacyjne.
W wytycznych egzaminacyjnych wskazane są tylko wybrane zagadnienia, które dziecko
powinno w danym okresie opanować w sposób prawidłowy, po to, żeby móc podlegać w miarę
spójnej ocenie. Obok nich istnieje cały szereg ćwiczeń i technik dodatkowych i
wspomagających, których instruktorzy powinni używać i uczyć na każdym etapie rozwojowym
dziecka.
Najważniejsze założenia programu to:
1. Indywidualizacja nauczania – czyli każde dziecko traktujemy zgodnie z jego osobistymi
możliwościami rozwojowymi i w taki sposób oceniamy jego postępy
2. Systematyczność, utrwalanie wiedzy, budowanie doświadczenia – proponujemy
dzieciom ćwiczenia i zadania, które nie przekraczają ich aktualnych możliwości, a
jednocześnie na ich podstawie budujemy systematycznie prawidłowy obraz technik i
ćwiczeń docelowych.
3. Dopasowanie treningu do potrzeb dzieci – używamy zabaw jako naturalnej formy
aktywności fizycznej dzieci i sposobu na przekazywanie wiedzy. Dzieci MUSZĄ się
bawić ! :)
4. Motywacja pozytywna – zachęcamy dzieci do treningu i systematyczności przez
uatrakcyjnianie zajęć, wyzwalanie pozytywnych emocji, budowanie poczucia wartości
dziecka, wzmocnienia pozytywne, budzenie zainteresowania rzeczami nie będącymi
bezpośrednio przedmiotem treningu aikido, ale związanymi z kultura Japonii i całą
otoczką związaną ze sztukami walki.
5. Dobry osobisty kontakt instruktora z dzieckiem oparty na relacji nauczyciel – uczeń oraz
wzajemnym zaufaniu , akceptacji i budowaniu autorytetu.
Przyjmując dziecko na zajęcia powinniśmy dołożyć starań, żeby czuło się na nich dobrze
i chciało na nie przychodzić, bo tylko wtedy będziemy mogli je z powodzeniem uczyć.
Podstawowe zasady prowadzenia kwalifikacji na egzaminy kyu dla dzieci
Zasady ogólne
Kwalifikacja dzieci odbywa się w sposób zindywidualizowany, co oznacza, że każde dziecko
oceniamy według jego własnych możliwości i postępów.
Ważne jest, żeby co jakiś czas przypominać dzieciom o egzaminie, ale w kontekście motywacji
pozytywnej ( zdobywania kolejnych belek/pasów) i stałego przypominania o wymaganiach,
jakie trzeba spełniać, a nie straszenia. Dzieci mają krótką pamięć:)
Kwalifikacja na egzamin powinna być procesem ciągłym, czyli, obserwujemy dziecko przez cały
czas jego uczestnictwa w zajęciach, a nie tylko „raz na koniec roku”.
Jako składowe kwalifikacji do egzaminu przyjmujemy:
- wiek dziecka w momencie przystąpienia do egzaminu
- posiadane umiejętności
- systematyczność uczęszczania na zajęcia
- zaangażowanie w trening
- zachowanie na zajęciach.
Ponieważ ocena dotyczy dzieci – z jednej strony powinna być prosta i pozbawiona niuansów,
ale z drugiej brać pod uwagę wiele czynników, którym dziecko podlega poza treningiem ( dom,
szkoła, rodzice, rówieśnicy).
Należy wystrzegać się ocen typowo jednostronnych (w rodzaju – „twoje zachowanie jest złe –
jesteś skreślony pod każdym innym względem, nie nadajesz się”) i nadmiernej kategoryzacji
ponieważ:
a) są to dzieci, które mają zarówno zalety jak i swoje wady rozwojowe, często niezależne
od nich
b) dzieci mają rodziców/ opiekunów, od których są uzależnione i którzy bezpośrednio
wpływają np. na ich „frekwencję”
c) naszym celem jest, żeby dzieci „chciały ćwiczyć” a nie, żeby rezygnowały z zajęć
zniechęcone i odrzucone tzw. „kategoryczną i niepodważalną oceną”
d) nie szkolimy armii i nie trenujemy zawodników, którzy mają wygrywać mistrzostwa
świata, nie przyuczamy do wyścigu szczurów
e) mamy nauczyć przyszłych „aikidoków / młodych ludzi”, że ważna jest praca, nauka,
systematyczność i robienie czegoś najlepiej jak się potrafi – a to się potem zawsze
opłaca.
W sytuacji widocznych problemów z kwalifikacją do egzaminu większy sens ma osobista
rozmowa z dzieckiem ( oraz rodzicami) i postawienie konkretnych wymagań „ popraw to, to i
tamto” „masz czas na poprawę do wtedy i wtedy”) niż ogólnikowe komunikowanie „nie nadajesz
się, bo się nie przykładasz i źle się zachowujesz”.
Im dziecko starsze (juniorzy średni / starsi) tym mocnej można odwoływać się do pracy nad
własną świadomością dziecka i odpowiedzialności za własne postępowanie.
Wskazówki szczegółowe
W przypadku dzieci, które rozpoczynają i kontynuują swoją naukę od juniorów młodszych –
kwalifikowanie na egzamin zgodnie z wiekiem jest łatwe od strony wymagań technicznych.
Problemy zaczynają się w juniorach średnich i starszych.
1. Juniorzy młodsi
Kwalifikujemy dzieci wg wieku ale z zastrzeżeniem, że „nie dajemy pasa na wyrost”, a zgodnie
z umiejętnościami. Czyli np. jeśli 8 latek ćwiczy rok i nie umie jeszcze wszystkiego co jest
wymagane na 12 kyu – dajemy mu kwalifikację na kyu niższe, zgodnie z posiadanymi
umiejętnościami i zastrzeżeniem, że przy najbliższej sesji i nadrobieniu braków - będzie mógł
wyrównać swój stopień do wieku.
2. Juniorzy średni i starsi.
Kiedy do grupy dołącza dziecko powyżej 9 roku życia trzeba dać mu kwalifikację na pas
zgodnie z umiejętnościami, ale mają tu znaczenie też inne uwarunkowania biegłość techniczna,
morale grupy, itp.
W przypadku pierwszego egzaminu, niezależnie od wieku zaleca się kwalifikację:
 juniorzy średni - egzamin na żołty pas,
 juniorzy starsi – pomarańczowy pas (w szczególnych przypadkach może to być pas
zielony)
Są to kwalifikacje z zastrzeżeniem, że w miarę zdobywania umiejętności, w kolejnych sesjach
będzie możliwość wyrównania do stopnia zgodnie z wiekiem (tu zachodzi casus możliwości
przeskakiwania stopni)
Przykład: Dawanie kwalifikacji na 8 kyu 12- latkowi, który dopiero co zaczął treningi jest błędem
z dwóch powodów – po pierwsze, w rok nie jest w stanie nadrobić całego programu, choćby nie
wiem jak się starał ( technik może i się nauczy, ale wymaganej biegłości nie zdobędzie) po
drugie – źle wpływa na morale grupy treningowej, kiedy dzieciaki trenujące kilka lat widzą, że
można szybciutko „wskoczyć wysoko”. A w tym wieku – morale to SZCZEGÓLNIE ważna rzecz
i o tym też warto pamiętać przy kwalifikacji..
Omijanie / przeskakiwanie stopni.
Przeskakiwanie stopni (czyli zdawanie egzaminów nie po kolei) jest możliwe wyłącznie w
przypadku wyrównywania stopnia z wiekiem. Nie promujemy dzieci na pasy niezgodne z
wiekiem „ w nagrodę”
System nagradzania / motywowania – „belki pośrednie” – kolor czerwony
Jako systemu nagradzania i motywowanie pośredniego używamy „belek pośrednich” , które
dziecko może zdobywać bezpośrednio od swojego instruktora w czasie roku. Nie należy ich
mylić z „belkami KYU”.
W ciągu roku trenigowego można zdobyć 2 belki pośrednie i przyznawane są w/g głównych
kryteriów kwalifikacji ( z wyłączeniem wieku).
Dla równomiernego rozłożenia motywacji w roku zaleca się rozłożenie przyznawania belek na
2 semestry.(czyli w pierwszym semestrze przyznajemy maksymalnie 1 belkę, ale jeśli się to nie
uda - można przyznać 2 belki w drugim semestrze)
Zdybcie dwóch belek jest tożsame z dopuszczeniem do rocznego egzaminu ta „pełne kyu”.
W przypadku dzieci, które nie zdobędą 2 belek w ciągu roku treningowego (z różnych
względów) – egzamin na pełne kyu przesuwany jest na kolejny, najbliższy termin po zdobyciu 2
belek.
Maksymalny czas na zdobycie 2 belek to 3 semestry.
Belki motywacyjne dotyczą wyłącznie juniorów średnich i starszych. Juniorzy młodsi
dopuszczani są do egzaminu na podstawie ogólnej oceny pracy w ciągu roku.
Uznawanie stopni
Zdarzają się sytuacje, kiedy do grupy treningowej trafia dziecko z innego klubu (organizacji)
posiadające już tam zdobyte stopnie. Stopnie kyu (zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych) są
wewnętrznymi regulacjami każdej organizacji i nie ma żadnego jednolitego systemu
narzuconego np. przez Hombu Dojo. Dlatego też uznawanie stopnia wiąże się zawsze z
porównaniem wieku i posiadanych umiejętności z naszym programem i ustaleniem – jaki
stopień można zaproponować.
Przypadek 1 – dziecko z klubu CAA Polska
Jeśli jest to dziecko zrzeszone w klubach CAA Polska – stopień powinien być nadany według
naszych regulacji i z uznaniem go nie ma żadnego problemu. Przyjmujemy dziecko z takim
stopniem, jaki zdobyło wcześniej. Sprawdzamy jednak prezentowany poziom - dla upewnienia
się, że wszystko jest jak trzeba. W razie braków – trzeba będzie je nadrobić w czasie roku
treningowego – dopilnowanie tego jest już zwykłym obowiązkiem instruktora. Następnie
promujemy dziecko na kolejny stopień.
Przypadek 2: - dziecko z innej organizacji, kraju
Jeśli trafia do grupy dziecko, które przyszło spoza CAA (inna organizacja, klub, kraj) procedura
jest następująca:
 robimy wywiad na temat stażu treningowego ( u kogo dziecko ćwiczyło, jak długo, jaki
ma stopień, czy jest szansa zdobyć wymagania egzaminacyjne tamtej organizacji – do
porównania).
 ustalamy do jakiej grupy kwalifikujemy dziecko zgodnie z wiekiem
 informujemy, że jego doświadczenie będzie uznane a stopień „przełożony” na
odpowiedni do naszych wymagań i potwierdzony na najbliższej sesji egzaminacyjnej.
 sprawdzamy stan wiedzy dziecka według programu i ustalamy, jaki stopień/pas możemy
zaproponować ( mając na uwadze wiek i umiejętności jakie ma i jakie ma realne szanse
zdobyć do najbliższego egzaminu)
W tej sytuacji trzeba być „czujnym” – z jednej strony zachować poczucie dziecka, że jest już
„doświadczonym” aikidoką, a z drugiej – dać docelowo taki stopień, żeby nie było problemów
na egzaminie.
Koniecznie trzeba też w tej sprawie porozmawiać z rodzicami, bo dzieci potrafią przekręcić
każdą informację.
Weryfikacja stopnia to dość delikatny temat, bo odwołuje się do tzw. „miłości własnej” i
do poczucia wartości dziecka a co więcej, zahacza o wiarę rodzica w genialność
„potomka”:).
Dlatego też, trzeba zwrócić szczególną uwagę na atmosferę jaka temu towarzyszy – bez
zadęcia, straszenia „WERYFIKOWANIEM umiejętności” itp. Nikt też nie wymaga od instruktora
decyzji „od ręki”, wszystko rzeczowo ale spokojnie i w duchu : „proszę się nie martwić,
uzgodnimy wszystko tak, żeby było w porządku”. Ostatecznie chodzi przecież o to, żeby
dziecko kontyunuowało naukę w naszym klubie, a nie przestraszyło się wymaganiami i uciekło
gdzie indziej.